ΑΠΟΦΑΣΗ ΡΑΕ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1599/2011. Η Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας. Λαµβάνοντας υπόψη:

Transcript

1 Πειραιώς Αθήνα Τηλ.: Fax: Web: ΑΠΟΦΑΣΗ ΡΑΕ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 1599/2011 Οριστική έγκριση του τεύχους «Προδιαγραφές Μετρητών και Μετρήσεις Μεγεθών σε απαίτηση της ΥΑ 6/Φ1/Οικ.8786/ , Εφαρµογή του Συστήµατος Εγγυήσεων Προέλευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και µηχανισµού διασφάλισης του» Η Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας Κατά την τακτική συνεδρίασή της, στην έδρα της, στην Αθήνα στις 28 εκεµβρίου 2011 και Λαµβάνοντας υπόψη: 1. Τις διατάξεις του Ν. 2773/99 (ΦΕΚ Α 286/ ), όπως ισχύει. 2. Τις διατάξεις του Ν. 3468/2006 «Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας και Συµπαραγωγή Ηλεκτρισµού και Θερµότητας Υψηλής Απόδοσης και λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ Α 129/ ), και ιδίως τα άρθρα 15-18, όπως ισχύουν. 3. Τις διατάξεις του Ν.3734/2009 «Προώθηση της συµπαραγωγής δύο ή περισσότερων χρήσιµων µορφών ενέργειας, ρύθµιση ζητηµάτων σχετικών µε το Υδροηλεκτρικό Έργο Μεσοχώρας και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α 8/ ), και ιδίως το άρθρο 8, όπως ισχύει. 4. Τις διατάξεις της Οδηγίας 2009/28/EΚ για «την προαγωγή της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας ατµοσφαιρικής ρύπανσης από βιοµηχανικές εγκαταστάσεις και την τροποποίηση και κατάργηση των Οδηγιών 2001/77/ΕΟΚ και 2003/30/ΕΟΚ», και ιδίως το άρθρο Τις διατάξεις της Οδηγίας 2004/8/ΕΚ για «την προώθηση της συµπαραγωγής ενέργειας βάσει της ζήτησης για χρήσιµη θερµότητα στην εσωτερική αγορά ενέργειας και για την τροποποίηση της Οδηγίας 92/42/ΕΟΚ», και ιδίως το άρθρο 5.

2 6. Τις διατάξεις της Οδηγίας 98/34/ΕΚ για «την καθιέρωση µιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοµέα των τεχνικών προτύπων και κανονισµών, η οποία κωδικοποίησε και κατήργησε την Οδηγία 83/189/ΕΟΚ και τις µετέπειτα τροποποιήσεις της». 7. Τις διατάξεις της Οδηγίας 98/48/ΕΚ για «την τροποποίηση της Οδηγίας 98/34/ΕΚ για την καθιέρωση µιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοµέα των τεχνικών προτύπων και προδιαγραφών». 8. Τις διατάξεις του Προεδρικού ιατάγµατος µε αριθµό 39/2001 «Καθιέρωση µιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τοµέα των τεχνικών προτύπων και των κανόνων σχετικά µε τις υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών σε συµµόρφωση προς τις Οδηγίες 98/34/ΕΚ και 98/48/ΕΚ». 9. Τις διατάξεις της ΥΑ 6/Φ1/οικ.8786/ «Εφαρµογή του Συστήµατος Εγγυήσεων Προέλευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και Μηχανισµού ιασφάλισής του». 10. Την απόφαση της ΡΑΕ 545/2011 «Προδιαγραφές Μετρητών και Μετρήσεις Μεγεθών σε απαίτηση της ΥΑ 6/Φ1/Οικ.8786/ , Εφαρµογή του Συστήµατος Εγγυήσεων Προέλευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και µηχανισµού διασφάλισης του». 11. Τη δηµοσίευση στις στον ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του µε αριθµό σχεδίου τεχνικού κανονισµού 2011/0248/GR τεύχους προδιαγραφών που εγκρίθηκε µε την απόφαση ΡΑΕ 545/ Το υπ αριθµ. πρωτ. ΡΑΕ Ι / έγγραφο του ΕΛΟΤ, µε το οποίο κοινοποιήθηκαν στη ΡΑΕ οι παρατηρήσεις που υποβλήθηκαν στο πλαίσιο της ανωτέρω δηµόσιας διαβούλευσης. 13. Την υπ αριθµ. πρωτ. ΡΑΕ Ι / ηλεκτρονική επιστολή του ΕΛΟΤ. 14. Την υπ αριθµ. ΕΣ/7878/ εισήγηση της Μονάδας Προστασίας Καταναλωτών και Περιβάλλοντος. Σκέφτηκε ως εξής: Επειδή, σε εφαρµογή των διατάξεων της Οδηγίας 98/34/ΕΚ, του Π 39/2001 και της απόφασης της ΡΑΕ 545/2011, η ΡΑΕ κοινοποίησε το τεύχος «Προδιαγραφές Μετρητών και Μετρήσεων Μεγεθών» στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επειδή, το ανωτέρω τεύχος προδιαγραφών τέθηκε σε δηµόσια διαβούλευση στις στον ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (µε αριθµό σχεδίου τεχνικού κανονισµού 2011/0248/GR), στο πλαίσιο της οποίας υποβλήθηκαν παρατηρήσεις. Επειδή, η ΡΑΕ έλαβε υπόψη τις υποβληθείσες παρατηρήσεις και τροποποίησε κατάλληλα το τεύχος «Προδιαγραφές Μετρητών και Μετρήσεων Μεγεθών», το οποίο κοινοποίησε στον ΕΛΟΤ µαζί µε σχετική απαντητική επιστολή. Επειδή, όπως προκύπτει από την υπ αριθµ. πρωτ. ΡΑΕ Ι / ηλεκτρονική επιστολή του ΕΛΟΤ, µε την αποστολή της απάντησης των ελληνικών αρχών στα σχόλια που διατυπώθηκαν κατά τη δηµόσια διαβούλευση έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες στο πλαίσιο της Οδηγίας 98/34/ΕΕ, και συνεπώς µπορεί η ΡΑΕ να προχωρήσει στη δηµοσίευση του τεύχους Προδιαγραφών στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως

3 Αποφασίζει: 1. Την αποδοχή της ως άνω υπ αριθµ. ΕΣ/7878/ Εισήγησης της Μονάδας Προστασίας Καταναλωτών και Περιβάλλοντος. 2. Την έγκριση του συνηµµένου στην παρούσα τεύχους «Προδιαγραφές Μετρητών και Μετρήσεις Μεγεθών σε απαίτηση της ΥΑ 6/Φ1/Οικ.8786/ , Εφαρµογή του Συστήµατος Εγγυήσεων Προέλευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και µηχανισµού διασφάλισης του», που αποτελεί αναπόσπαστο µέρος αυτής. 3. Να αποσταλεί το συνηµµένο στην παρούσα τεύχος «Προδιαγραφές Μετρητών και Μετρήσεις Μεγεθών σε απαίτηση της ΥΑ 6/Φ1/Οικ.8786/ , Εφαρµογή του Συστήµατος Εγγυήσεων Προέλευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και µηχανισµού διασφάλισης του» για δηµοσίευση στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως και να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΡΑΕ. Αθήνα, 28/12/2011 Ο Πρόεδρος της ΡΑΕ ρ. Νίκος Βασιλάκος - 3 -

4 Προδιαγραφές Μετρητών και Μετρήσεις Μεγεθών σε απαίτηση της ΥΑ 6/Φ1/Οικ.8786/ «Εφαρµογή του Συστήµατος Εγγυήσεων Προέλευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και µηχανισµού διασφάλισης του»

5 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. Ακολουθούµενα πρότυπα Ηλεκτρική ενέργεια Χαµηλή Τάση Μέση και Υψηλή Τάση Αέρια καύσιµα Υγρά καύσιµα Στερεά καύσιµα Λοιπά µετρητικά όργανα Ενεργειακά ισοζύγια Μετρήσεις Προδιαγραφές Μετρητών Ηλεκτρική ενέργεια Χαµηλή Τάση Μέση και Υψηλή Τάση Μετρήσεις καταναλώσεων καυσίµων Αέρια καύσιµα Υγρά καύσιµα Στερεά καύσιµα Μετρήσεις Θερµότητας / Ψύξης Υπολογισµός θερµογόνου δύναµης καυσίµων Καταγραφή µετρήσεων και επικοινωνία µετρητών και συγκεντρωτών µε τα συστήµατα συλλογής δεδοµένων των ΦΕ Καταγραφή δεδοµένων Χωρητικότητα και χρόνος αποθήκευσης δεδοµένων για µετρητές και συγκεντρωτές ηλεκτρικής ενέργειας Χωρητικότητα και χρόνος αποθήκευσης δεδοµένων για µετρητές και συγκεντρωτές των µεγεθών που περιγράφονται στις παραγράφους 2.2 και Επικοινωνία ηλεκτρονικών µετρητών και συγκεντρωτών Συλλογή µετρήσεων Κανόνες προσδιορισµού της θέσης των µετρητών Συµπαραγωγή ηλεκτρισµού και θερµότητας Ηλιοθερµικοί σταθµοί

6 Στο παρόν εγχειρίδιο παρατίθενται τα πρότυπα που πρέπει να ακολουθούν οι µετρητές που εγκαθίστανται µε ευθύνη του Παραγωγού σε εγκαταστάσεις ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, καθώς και τα πρότυπα βάσει των οποίων πρέπει να γίνονται οι µετρήσεις, προκειµένου να επιτρέπεται οι εγκαταστάσεις αυτές να συµµετέχουν στο Σύστηµα Εγγυήσεων Προέλευσης. 1. Ακολουθούµενα πρότυπα Όλες οι διαδικασίες µέτρησης µεγεθών λαµβάνουν υπόψη τα αναφερόµενα στο παρόν εγχειρίδιο πρότυπα, ενώ η βαθµονόµηση οργάνων πρέπει να γίνεται σύµφωνα µε την προβλεπόµενη από τον κατασκευαστή διαδικασία, η οποία περιορίζει τα συστηµατικά σφάλµατα δειγµατοληψίας και µέτρησης και της οποίας η αβεβαιότητα µέτρησης είναι γνωστή. Για τις ανωτέρω διαδικασίες πρέπει να χρησιµοποιούνται πρότυπα CEN (πρότυπα που εκδίδονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης), ενώ στην περίπτωση που αυτά δεν είναι διαθέσιµα, εφαρµόζονται κατάλληλα πρότυπα ISO (πρότυπα που εκδίδονται από τον ιεθνή Οργανισµό Τυποποίησης) ή εθνικά πρότυπα. Σε κάθε περίπτωση η πιστότητα των οργάνων µέτρησης µε τις απαιτήσεις αυτές βεβαιώνεται κατά τα προβλεπόµενα στις Οδηγίες 89/336/ΕΟΚ, 76/891/ΕΟΚ και 2004/22/ΕΚ, καθώς και στην Υπουργική Απόφαση µε αριθµό Φ (ΦΕΚ Β 521/ ) «Όργανα µέτρησης», η οποία αφορά στη συµµόρφωση της ελληνικής νοµοθεσίας µε τις διατάξεις της Οδηγίας 2004/22/ΕΚ. Ειδικότερα, τα πρότυπα που καθορίζονται για τα επιµέρους αναφερόµενα προϊόντα στο παρόν δεν απαιτούνται για προϊόντα προερχόµενα από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, από χώρες της ΕΖΕΣ που αποτελούν συµβαλλόµενα µέρη στη συµφωνία για τον ΕΟΧ και από την Τουρκία, εφόσον αυτά πληρούν ισοδύναµα πρότυπα ασφάλειας, εγγυώνται το ίδιο επίπεδο προστασίας µε τα απαιτούµενα στο παρόν και ανταποκρίνονται σε πρότυπο που τηρείται κατά το νόµο στο συγκεκριµένο συµβαλλόµενο µέρος ή διεθνές πρότυπο του οποίου η εφαρµογή επιτρέπεται σε ένα από τα κράτη αυτά, όπως βεβαιώνεται από πιστοποιητικά δοκιµών ελέγχου που πραγµατοποιήθηκαν στα κράτη αυτά ή πραγµατοποιούνται σύµφωνα µε µεθόδους δοκιµών που χρησιµοποιούνται στα κράτη αυτά. Ο έλεγχος των µετρητικών διατάξεων ηλεκτρικής ενέργειας υπόκειται στις διατάξεις του Κ Σ&ΣΗΕ. 1.1 Ηλεκτρική ενέργεια Χαµηλή Τάση ΥΑ Αριθµός Φ Παράρτηµα ΜΙ-003: Μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας (ΦΕΚΒ 521/ ) EN/IEC 62052/11 Εξοπλισµός µέτρησης ηλεκτρικών µεγεθών (A.C.) - Γενικές απαιτήσεις, δοκιµές και συνθήκες δοκιµών - Μέρος 11: Εξοπλισµός EN/IEC 62058/11-31 µέτρησης Εξοπλισµός µέτρησης ηλεκτρικών µεγεθών (A.C.) - Επιθεώρηση αποδοχής Μέρος 11: Γενικές µέθοδοι επιθεώρησης αποδοχής Μέρος 31:Ειδικές απαιτήσεις για στατικούς µετρητές για ενεργό ενέργεια (κλάσεις 0,2 S, 0,5 S, 1 και 2, και δείκτες κλάσης Α, Β και C) 3

7 EN/IEC 50470/1-3 EN/IEC EN/IEC EN/IEC 62056/ EN/IEC EN/IEC 60068/2-6/2-30 EN/IEC , 12, 13/2001 EN/IEC /2005 EN/IEC Εξοπλισµός µέτρησης ηλεκτρικών µεγεθών (A.C.) - Μέρος 1: Γενικές απαιτήσεις, δοκιµές και συνθήκες δοκιµών - Εξοπλισµός µέτρησης (δείκτες κλάσης A, B και C) Μέρος 3: Ειδικές απαιτήσεις - Στατικοί µετρητές για ενεργό ενέργεια (δείκτες κλάσης A,Β και Γ ) Βαθµοί προστασίας παρεχόµενοι από περιβλήµατα Αυτοµατοποίηση διανοµής µε χρήση συστηµάτων φέρουσας γραµµής - Μέρος 4: Πρωτόκολλα επικοινωνίας δεδοµένων - Τµήµα 41: Εφαρµογή πρωτοκόλλων - προδιαγραφή µηνύµατος γραµµής διανοµής Μέτρηση ηλεκτρικών µεγεθών - Ανταλλαγή δεδοµένων για ανάγνωση µετρητή και έλεγχο χρέωσης και φορτίου Μέρος 21: Απευθείας τοπική ανταλλαγή δεδοµένων Μέρος 53: Επίπεδο εφαρµογής COSEM Μέρος 61: Κώδικας OBIS (Σύστηµα Αναγνώρισης Αντικειµένου (OBIS)) Μέρος 62: Κατηγορίες διεπαφής Μέρος 72: Επίπεδο διασύνδεσης δεδοµένων Σχέδια και διαδικασίες δειγµατοληψίας για επισκόπηση ιδιοτήτων ιαδικασίες βασικών περιβαλλοντικών δοκιµών Μέρος 2-6: οκιµές Fc: Ταλαντώσεις Μέρος 2-30: οκιµή Db και καθοδήγηση: Υγρή κυκλική θέρµανση ( ωρος κύκλος) Fire hazard testing part 2: test methods. Glow wire test and quidance Fire hazard testing part 2: Test methods. Needle flame test Μετασχηµατιστές για όργανα µετρήσεως Μέρος 1:Μετασχηµατιστές Έντασης Μέση και Υψηλή Τάση ΕΝ Στατικοί µετρητές για ενεργό ισχύ (κλάση 1 & 2) ΕΝ Στατικοί µετρητές για ενεργό ισχύ (κλάση 0,2S & 0,5S) EΝ Στατικοί µετρητές για άεργο ισχύ (κλάση 2 & 3) ΕΝ Μετασχηµατιστές Έντασης- Προσάρτηµα 1 και 2 ΕΝ Μετασχηµατιστές Τάσης- Προσάρτηµα 1 και 2 ΕΝ Μετασχηµατιστές οργάνων - Συνδυασµένοι Μετασχηµατιστές 1.2 Αέρια καύσιµα ΕΝ 12405:2005 Μετρητές αερίου - ιατάξεις αναγωγής - Μέρος 1: Αναγωγή όγκου ΕΝ 12480:2002 Μετρητές αερίου Ογκοµετρικοί µετρητές περιστροφικής κίνησης ΕΝ 12261:2002 Μετρητές αερίου Μετρητές στροβίλου ΕΝ 14236:2007 Οικιακοί µετρητές αερίου µε υπερήχους ISO 9951:1993/94 Μέτρηση της παροχής αερίου σε κλειστούς αγωγούς Στροβιλοµετρητές ΕΝ 1359: 1998 Μετρητές αερίου Μετρητές αερίου µε διάφραγµα ISO 9300:1990 Μέτρηση της παροχής αερίου µε τη βοήθεια στοµίων κρίσιµης ροής Βεντούρι Μετασχηµατιστές οργάνων - Συνδυασµένοι Μετασχηµατιστές ΕΝ ΥΑ Αριθµ. Φ Παράρτηµα ΜΙ-002: Μετρητές αερίου και διατάξεις αναγωγής όγκου 4

8 (ΦΕΚ 521/ ) DIN 51612:1980 EN ISO 6976:2005 DIN 51857:1997 οκιµή υγραερίων υπολογισµός της κατώτερης θερµογόνου ικανότητας Φυσικό αέριο Υπολογισµός της θερµογόνου τιµής, πυκνότητας, σχετικής πυκνότητας και δείκτη Wobbe από τη σύσταση Αέρια καύσιµα και άλλα αέρια Υπολογισµός της θερµογόνου ικανότητας, της πυκνότητας, της σχετικής πυκνότητας και του δείκτη Wobbe καθαρών αερίων και αερίων µειγµάτων 1.3 Υγρά καύσιµα ΥΑ Αριθµός Φ (ΦΕΚΒ521/ ) Παράρτηµα ΜΙ-005: Συστήµατα µέτρησης για συνεχή και δυναµική µέτρηση ποσοτήτων υγρών εκτός από το νερό 1.4 Στερεά καύσιµα ISO Μέρη 1-8- δειγµατοληψία άνθρακα ISO ,2:1983 Λιγνίτες Αρχές δειγµατοληψίας ISO 625:1996 Στερεά ορυκτά καύσιµα Προσδιορισµός άνθρακα και υδρογόνου Μέθοδος Liebig ISO 925:1997 DIN 51721:2001 DIN :2000 ΥΑ Αριθµός Φ (ΦΕΚΒ521/ ) Στερεά ορυκτά καύσιµα Προσδιορισµός της περιεκτικότητας σε άνθρακα σε µορφή ανθρακικών αλάτων Σταθµική µέθοδος οκιµή στερεών καυσίµων Προσδιορισµός της περιεκτικότητας σε άνθρακα και υδρογόνο (εφαρµόζεται και σε υγρά καύσιµα) οκιµή στερεών και υγρών καυσίµων Προσδιορισµός της ανώτερης θερµογόνου ικανότητας µε αδιαβατικό θερµιδόµετρο καύσης (bomb calorimeter) και υπολογισµός της κατώτερης θερµογόνου ικανότητας - Μέρος 1: Αρχές, συσκευές, µέθοδοι Παράρτηµα ΜΙ-006: Αυτόµατα όργανα ζύγισης 1.5 Λοιπά µετρητικά όργανα EN 837-1:1998 EN 837-2:1998 ΕΝ :2007 ΕΝ :1996 /ΙΕC :1195 ΕΝ :1993 ΕΝ 60751:1996/ΙΕC 60751:1983 ISO 12039:2001 Μανόµετρα - Μέρος 1: Μανόµετρα σωλήνος Bourdon- ιαστάσεις, απαιτήσεις και δοκιµές Μανόµετρα Μέρος 2: Μανόµετρα διαφράγµατος και τύπου κάψας. ιαστάσεις απαιτήσεις και δοκιµές Μετρητές θερµότητας Μέρος 1: Γενικές απαιτήσεις Θερµοζεύγη Μέρος 1 : Πίνακες τιµών αναφοράς Θερµοζεύγη Μέρος 2 : Αντοχή Βιοµηχανικά θερµόµετρα αντίστασης λευκόχρυσου και αισθητήρες θερµοκρασίας λευκόχρυσου Εκποµπές από σταθερές πηγές Προσδιορισµός µονοξειδίου του άνθρακα, διοξειδίου του άνθρακα και οξυγόνου Χαρακτηριστικά επιδόσεων και βαθµονόµηση αυτοµατοποιηµένης µεθόδου µετρήσεων 5

9 ISO 10780:1994 ISO 3966:1977 ISO :2003 ΥΑ Αριθµός Φ (ΦΕΚΒ521/ ) Εκποµπές από σταθερές πηγές - ειγµατοληψία και προσδιορισµός των ταχυτήτων και παροχών των απαερίων Μέτρηση της ροής ρευστού στους κλειστούς αγωγούς Μέτρηση της ταχύτητας ροής µε την χρήση Pitot Μέτρηση της ροής ρευστού µε συσκευές µέτρησης της διαφορικής πίεσης Σωλήνες Venturi Παράρτηµα ΜΙ-005: Συστήµατα µέτρησης για συνεχή και δυναµική µέτρηση ποσοτήτων υγρών εκτός από το νερό 1.6 Ενεργειακά ισοζύγια IAPWS-IF97 ISO 2314:1989 IAPWS Industrial Formulation 1997 for the Thermodynamic Properties of Water and Steam Gas Turbines Acceptance tests 6

10 2. Μετρήσεις Προδιαγραφές Μετρητών Στην ενότητα αυτήν παρατίθενται οι ελάχιστες απαιτήσεις τεχνικών προδιαγραφών που πρέπει να πληρούν οι µετρητές που εγκαθίστανται µε ευθύνη του Παραγωγού καθώς και οι διαδικασίες µέτρησης µεγεθών. Μετρητές που τυχόν έχουν εγκατασταθεί πριν τη θέση σε ισχύ του παρόντος Εγχειριδίου, και πληρούν τις προδιαγραφές ακρίβειας που τίθενται στην παρούσα ενότητα, αλλά δε διαθέτουν δυνατότητα απευθείας επικοινωνίας µε το ηλεκτρονικό σύστηµα αυτόµατης συλλογής και µεταβίβασης των µετρήσεων του αρµόδιου ΦΕ, γίνονται αποδεκτοί µέχρι την αντικατάστασή τους, εφόσον συνδεθούν µε συγκεντρωτές, οι οποίοι διαθέτουν τις προδιαγραφές που τίθενται στην ενότητα Ηλεκτρική ενέργεια Χαµηλή Τάση Για τη µέτρηση της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από εγκαταστάσεις ΑΠΕ ή Συµπαραγωγής Ηλεκτρισµού και Θερµότητας, οι οποίες συνδέονται στο δίκτυο Χαµηλής Τάσης, απαιτείται η τοποθέτηση µετρητών που πληρούν τουλάχιστον τις παρακάτω προδιαγραφές ανάλογα µε την ισχύ της εγκατάστασης: Εγκατάσταση ισχύος έως 5 KVA Απαιτείται η τοποθέτηση ηλεκτρονικού 1/φ µετρητή χωρίς επικοινωνιακό µέσο, αλλά µε δυνατότητα τηλεµέτρησης και δυνατότητα καταγραφής στοιχείων ενεργού ενέργειας ανά 15λεπτο. Ο µετρητής πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον µία θύρα επικοινωνίας RS-485 για σύνδεση εξωτερικού τηλεπικοινωνιακού µέσου. Εφαρµοζόµενα πρότυπα: EN/IEC 62052/11 EN/IEC 62053/ (όπως εξειδικεύεται µε την ΥΑ 1393, ΦΕΚ Β 521/ , σε συµµόρφωση µε την Οδηγία 2004/22/ΕΚ, κλάση Β) EN/IEC 62058/11-31 EN/IEC 50470/1-3 (όπως εξειδικεύεται µε την ΥΑ 1393, ΦΕΚ Β 521/ , σε συµµόρφωση µε την Οδηγία 2004/22/ΕΚ, κλάση Β) EN/IEC EN/IEC EN/IEC 62056/ EN/IEC EN/IEC 60068/2-6/2-30 EN/IEC , 12, 13/2001 EN/IEC /2005 Μετρούµενα µεγέθη: Εξερχόµενη ενεργός ενέργεια. 7

11 Εγκατάσταση ισχύος πάνω από 5 KVA Απαιτείται η εγκατάσταση ηλεκτρονικού 3/φ µετρητή χωρίς επικοινωνιακό µέσο, αλλά µε δυνατότητα τηλεµέτρησης και δυνατότητα καταγραφής στοιχείων ενεργού ενέργειας ανά 15λεπτο. Ο µετρητής πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον µία θύρα επικοινωνίας RS-485 για σύνδεση εξωτερικού τηλεπικοινωνιακού µέσου. Εφαρµοζόµενα πρότυπα: EN/IEC 62052/11 EN/IEC 62053/ (όπως εξειδικεύεται µε την ΥΑ 1393, ΦΕΚ Β 521/ , σε συµµόρφωση µε την Οδηγία 2004/22/ΕΚ, κλάση Β) EN/IEC 62058/11-31 EN/IEC 50470/1-3 (όπως εξειδικεύεται µε την ΥΑ 1393, ΦΕΚ Β 521/ , σε συµµόρφωση µε την Οδηγία 2004/22/ΕΚ, κλάση Β) EN/IEC EN/IEC EN/IEC 62056/ EN/IEC EN/IEC 60068/2-6/2-30 EN/IEC , 12, 13/2001 EN/IEC /2005 ΕΝ/IEC , Μετασχηµατιστές Έντασης- Προσάρτηµα 1 και 2 (σε περίπτωση σύνδεσης στο δίκτυο µέσω Μ/Σ εντάσεως) Μετρούµενα µεγέθη: Εξερχόµενη ενεργός ενέργεια. Κλάση ακρίβειας Μ/Σ εντάσεως: 0.5s Μέση και Υψηλή Τάση Οι προδιαγραφές του µετρητικού εξοπλισµού για τη µέτρηση και την καταγραφή της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από εγκαταστάσεις ΑΠΕ ή Συµπαραγωγής Ηλεκτρισµού και Θερµότητας, οι οποίες συνδέονται στο Σύστηµα Υψηλής Τάσης ή στο ίκτυο Μέσης Τάσης, είναι αυτές που προσδιορίζονται στον Κώδικα ιαχείρισης Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας (Κ Σ&ΣΗΕ), τα σηµαντικότερα σηµεία των οποίων περιγράφονται στη συνέχεια. Εφαρµοζόµενα πρότυπα: ΕΝ/IEC , Στατικοί µετρητές για ενεργό ισχύ (κλάση 1 & 2) ΕΝ/IEC , Στατικοί µετρητές για ενεργό ισχύ (κλάση 0,2S & 0,5S) EΝ/IEC , Στατικοί µετρητές για άεργο ισχύ (κλάση 2 & 3) ΕΝ/IEC , Μετασχηµατιστές Έντασης- Προσάρτηµα 1 και 2 ΕΝ/IEC , Μετασχηµατιστές Τάσης- Προσάρτηµα 1 και 2 ΕΝ/IEC , Μετασχηµατιστές οργάνων Συνδυασµένοι Μετασχηµατιστές Μετρούµενα µεγέθη : Εξερχόµενη ενεργός ενέργεια. Κλάση ακρίβειας µετρητικού εξοπλισµού: 8

12 Τύπος εξοπλισµού Ισχύς σύνδεσης Μετασχηµατιστής έντασης Μετασχηµατιστής τάσης > 50 MVA MVA 1-10 MVA < 1 MVA 0,2S 0,2S 0,5S 0,5S 0,2 0,5 0,5 0,5 Μετρητές 0,2S 0,5S 1 2 Πίνακας 1 : Κλάση ακρίβειας µετρητικού εξοπλισµού, ανάλογα µε την ικανότητα µεταφοράς της σύνδεσης (σε MVA). Όλοι οι µετρητές ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να διαθέτουν χρονοµετρητή µε µηχανισµό Quartz ακρίβειας <5ppm. 2.2 Μετρήσεις καταναλώσεων καυσίµων Αέρια καύσιµα Οι καταναλώσεις αερίων καυσίµων καταγράφονται είτε από τους µετρητές της εταιρείας παροχής στην περίπτωση αποκλειστικής χρήσης Φυσικού Αερίου στη µονάδα ΣΥΘΗΑ, είτε από µετρητές που έχει εγκαταστήσει ο Παραγωγός στην είσοδο της µονάδας ΣΥΘΗΑ ιδιαίτερα όταν γίνεται χρήση άλλων αερίων καυσίµων ή η παροχή ΦΑ τροφοδοτεί και άλλες καταναλώσεις στο εσωτερικό της εγκατάστασης / κτηρίου. Η αβεβαιότητα των µετρήσεων για τους µετρητές που εγκαθίστανται από τον Παραγωγό δεν πρέπει να υπερβαίνει συγκεκριµένα όρια ανάλογα µε την τεχνολογία του µετρητή, όπως παρουσιάζονται αναλυτικά στον παρακάτω πίνακα: Μετρητής Ακρίβεια Παρατηρήσεις ιαφράγµατος ±2% µεταξύ 20% και 100% της µέγιστης ροής σχεδιασµού. Υπόλοιποι µετρητές (π.χ. Venturi, ροόµετρο πλωτήρα, υπερήχων) ±1% ±2% µεταξύ 20% και 100% της µέγιστης ροής σχεδιασµού µεταξύ της ελάχιστης ροής σχεδιασµού και λιγότερο από 20% της µέγιστης ροής σχεδιασµού. 9

13 2.2.2 Υγρά καύσιµα Η κατανάλωση υγρών καυσίµων µετράται και καταγράφεται µε µετρητή όγκου, τοποθετηµένο στη γραµµή τροφοδοσίας της µηχανής ή του λέβητα, σύµφωνα µε την ΥΑ Φ (ΦΕΚ 521/ ), Παράρτηµα ΜΙ-005, Συστήµατα µέτρησης για συνεχή και δυναµική µέτρηση ποσοτήτων υγρών εκτός από το νερό. Εναλλακτικά, και µόνο στην περίπτωση που το καύσιµο είναι µαζούτ, η κατανάλωση µπορεί να µετριέται και καταγράφεται µε συνεχή µέτρηση της στάθµης κάθε δεξαµενής καυσίµου έτσι όπως ορίζεται στα πρότυπα: ISO 4269 Petroleum and liquid petroleum products Tank calibration by liquid measurement Incremental method using volumetric meters (published ). ISO 4512 Petroleum and liquid petroleum products Equipment for measurement of liquid levels in storage tanks Manual methods (published ). ISO Petroleum and liquid petroleum products Calibration of vertical cylindrical tanks Part 5 : External electro-optical distance-ranging method (published ). ISO Petroleum and liquid petroleum products Calibration of horizontal cylindrical tanks Part 1: Manual methods (published , corrected and reprinted ). ISO Petroleum and liquid petroleum products Calibration of horizontal cylindrical tanks Part 2: Internal electro-optical distance ranging method (published ) σε συνδυασµό µε τα παραστατικά αγοράς καυσίµου. Σε όλα τα παραστατικά παραλαβής υγρών καυσίµων, θα πρέπει να αναγράφεται η Κατώτερη Θερµογόνος ύναµη των εν λόγω καυσίµων και το ειδικό βάρος σε θερµοκρασία αναφοράς Στερεά καύσιµα Οι ποσότητες άνθρακα µετρούνται, µε ιµάντες ζυγίσεως ή άλλες βαρυµετρικές µεθόδους [ΥΑ Φ (ΦΕΚ 521/ ), Παράρτηµα ΜΙ-006: Αυτόµατα όργανα ζύγισης]. 2.3 Μετρήσεις Θερµότητας / Ψύξης Τα µετρητικά όργανα που χρησιµοποιούνται για τον προσδιορισµό και την καταγραφή της χρήσιµης θερµότητας ακολουθούν τις παρακάτω προδιαγραφές ανάλογα µε το µέσο µεταφοράς της χρήσιµης θερµότητας. 10

14 Σε κάθε µια από τις ακόλουθες εξεταζόµενες περιπτώσεις, οι µετρήσεις και υπολογισµοί της παραγόµενης ενέργειας πρέπει να ελέγχονται για την ύπαρξη συστηµατικών σφαλµάτων στις καταγεγραµµένες τιµές. Οι υπολογισµοί της αβεβαιότητας και οι έλεγχοι για συστηµατικά σφάλµατα πρέπει να είναι πλήρως τεκµηριωµένοι Θερµό νερό Στις εγκαταστάσεις που παρέχουν θερµότητα µέσω κυκλοφορίας θερµού νερού ή άλλων µέσων µετάδοσης θερµότητας σε υγρή µορφή, η µέτρηση της θερµότητας πρέπει να γίνεται µε αυτόνοµους, εµπορικά διαθέσιµους µετρητές θερµότητας (θερµιδόµετρα) µετρολογικής κλάσης 3, οι προδιαγραφές των οποίων ορίζονται στην ΥΑ Φ (ΦΕΚ 521/ ) Παράρτηµα ΜΙ-004 και στο πρότυπο ΕΝ Ατµός Μετρητές Παροχής Οι µετρητές διαφράγµατος (orifice plates), τα ακροφύσια (nozzles) και οι σωλήνες Βεντούρι (venturis tube) θα πρέπει να σχεδιάζονται και να εγκαθίστανται σύµφωνα µε το Πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 5167 Μέρη 1-4:2003, και ο υπολογισµός της ροής µάζας πρέπει να βασίζεται σε πραγµατικές και όχι ονοµαστικές διαστάσεις. Για τη µέτρηση της ροής µάζας και του ενεργειακού περιεχοµένου του ατµού, απαιτούνται µετρήσεις συνολικής αβεβαιότητας ±2% της πλήρους κλίµακας ή ±3% των πραγµατικών ενδείξεων. Όπου χρειάζεται, πρέπει να γίνει διόρθωση θεωρώντας την πίεση και τη θερµοκρασία του ατµού (µόνο για τον υπέρθερµο ατµό) Μετρητές θερµοκρασίας και πίεσης Για τον προσδιορισµό της πίεσης του ατµού γίνεται χρήση µανοµέτρων και η βαθµονόµησή τους θα πρέπει να γίνεται σύµφωνα µε τα πρότυπα: EN 837-1:1998 (Pressure gauges-bourdon tube pressure gauges- Dimensions, methodology, requirements and testing). Μανόµετρα σωλήνος Bourdonδιαστάσεις, µετρολογία, απαιτήσεις και δοκιµές. EN 837-2:1998 (Pressure gauges-diaphragm and capsule pressure gauges- Dimensions, methodology, requirements and testing) Μανόµετρα διαφράγµατος τύπου «κάψας» - διαστάσεις, µετρολογία, απαιτήσεις και δοκιµές. Η µέτρηση της θερµοκρασίας γίνεται µε αισθητήρες θερµοκρασίας, οι οποίοι βαθµονοµούνται σύµφωνα µε το Πρότυπο ΕΝ :1996 (Thermocouples, Reference table - Θερµοστοιχεία, Πίνακες αναφοράς). 11

15 Η αβεβαιότητα που συνδέεται µε την εν λόγω µέτρηση πρέπει να ακολουθεί την ακόλουθη προδιαγραφή: Μέτρηση θερµότητας ατµού (kwh) ±2% της πλήρους κλίµακας ή ±3% της ένδειξης Καυσαέρια Σε περιπτώσεις όπου η θερµότητα των καυσαερίων από το στρόβιλο ή τη µηχανή εσωτερικής καύσης χρησιµοποιείται για την παραγωγή ωφέλιµης θερµότητας, θα πρέπει να υποβάλλονται πληροφορίες σχετικά µε την προτεινόµενη µέθοδο υπολογισµού της θερµότητας. Για τον προσδιορισµό της χρήσιµης (ωφέλιµης) θερµότητας απαιτείται η µέτρηση: της θερµοκρασίας των καυσαερίων στο σηµείο εξόδου τους από τον αεριοστρόβιλο ή τη µηχανή καύσης και στο σηµείο εξόδου από την εγκατάσταση. της ταχύτητας, της σύστασης (ελάχιστες απαιτήσεις οι µετρήσεις της υγρασίας και του οξυγόνου) και της θερµοκρασίας των καυσαερίων, σύµφωνα µε τις προδιαγραφές που ορίζονται στο πρότυπο ISO 12039:2001. της υγρασίας των καυσαερίων βαροµετρικά. Η ταχύτητα ροής των καυσαερίων µπορεί να προσδιοριστεί από διατάξεις µέτρησης δυναµικής πίεσης. Η διαδικασία µετρήσεων και βαθµονόµησης των οργάνων προδιαγράφεται στα πρότυπα ISO 10780:1994 και ISO 3966:1977, αντίστοιχα. Οι απαιτήσεις του µήκους και της διαµέτρου των αγωγών προδιαγράφονται στα πρότυπα ISO και ISO Στην περίπτωση που ολόκληρη η ποσότητα των καυσαερίων χρησιµοποιείται για απευθείας θέρµανση ή σε διεργασία, η ωφέλιµη θερµότητα προσδιορίζεται από το ενεργειακό ισοζύγιο. H ωφέλιµη θερµότητα των καυσαερίων υπολογίζεται είτε: από το ενεργειακό ισοζύγιο του αεριοστροβίλου (βλ. παρ. 8.5 ISO 2314:1989) ή της µηχανής εσωτερικής καύσης και από τη θερµοκρασία των εξερχόµενων αερίων από τη διεργασία ή τη θερµοκρασία του θερµαινόµενου χώρου. µε τον υπολογισµό του ενεργειακού ισοζυγίου γύρω από την διεργασία. 2.4 Υπολογισµός θερµογόνου δύναµης καυσίµων Η θερµογόνος ικανότητα στην περίπτωση των υγρών και αερίων συµβατικών καυσίµων που δηλώνεται από τον προµηθευτή του καυσίµου είναι αποδεκτή ως η πραγµατική θερµογόνος ικανότητα των εν λόγω καυσίµων. 12

16 Στην περίπτωση των στερεών καυσίµων, ο Παραγωγός πρέπει να διασφαλίσει, ότι ο προµηθευτής καυσίµου διαθέτει κατάλληλο σύστηµα δειγµατοληψίας και ανάλυσης της θερµογόνου ικανότητας των παραδιδόµενων ποσοτήτων άνθρακα, σύµφωνα µε το πρότυπο ISO 13909: Μέρη 1-8- δειγµατοληψία άνθρακα. Στον προσδιορισµό της κατώτερης θερµογόνου ικανότητας, στην περίπτωση των εναλλακτικών καυσίµων ( 1 ) πρέπει να ακολουθείται η γενικά αποδεκτή πρακτική αντιπροσωπευτικής δειγµατοληψίας. Ο Παραγωγός παρέχει αποδεικτικά στοιχεία από τα οποία προκύπτει, ότι τα ληφθέντα δείγµατα είναι αντιπροσωπευτικά και αµερόληπτα. 1 Ως εναλλακτικά καύσιµα ορίζονται τα αέρια παραπροϊόντα διεργασιών (π.χ. αέριο διυλιστηρίων, αέριο υψικαµίνου, αέρια περιστρεφόµενου κλιβάνου), τα αέρια θερµικά απόβλητα (π.χ. καυσαέρια από διεργασίες υψηλών θερµοκρασιών ή προϊόντα εξώθερµων αντιδράσεων) καθώς και το σύνολο των καυσίµων που δεν περιλαµβάνονται στα συµβατικά. 13

17 3. Καταγραφή µετρήσεων και επικοινωνία µετρητών και συγκεντρωτών µε τα συστήµατα συλλογής δεδοµένων των ΦΕ 3.1 Καταγραφή δεδοµένων Τα µέσα που χρησιµοποιούνται για την αποθήκευση των πληροφοριών των µετρητών και συγκεντρωτών (data loggers) στις εγκαταστάσεις του Παραγωγού πρέπει να πληρούν τις εξής προϋποθέσεις: Σε περίπτωση βλάβης της µετρητικής διάταξης, ο µετρητής ή συγκεντρωτής πρέπει να προστατεύει όλες τις πληροφορίες που αποθηκεύθηκαν έως τη χρονική στιγµή της βλάβης και να διατηρεί την ακρίβεια της ώρας. Σε περίπτωση διαταραχής της παροχής τροφοδότησης του µετρητή ή συγκεντρωτή θα πρέπει οι µετρούµενες τιµές, το ρολόι, οι παράµετροι και όλα τα δεδοµένα να αποθηκεύονται σε µνήµη EEPROM µε χρήση κατ ελάχιστον υπερπυκνωτή, ώστε να είναι εφικτή η αυτόνοµη τροφοδότηση του ρολογιού. Οι λειτουργίες «ανάγνωσης» δεν επιτρέπεται να διαγράφουν ή να τροποποιούν τα καταµετρηµένα και αποθηκευµένα δεδοµένα. Έπειτα από απαίτηση του ηλεκτρονικού συστήµατος λήψης και αυτόµατης µεταβίβασης των αποτελεσµάτων των µετρήσεων, κάθε µετρητής ή συγκεντρωτής πρέπει να µπορεί να παρέχει οποιοδήποτε τµήµα των δεδοµένων που είναι αποθηκευµένα σε αυτόν. Οι συγκεντρωτές µπορούν είτε να συλλέγουν παλµούς από τους µετρητές, είτε να επικοινωνούν µε αυτούς µε κατάλληλο ψηφιακό δίκτυο. Σε κάθε περίπτωση πρέπει η ακρίβεια των συλλεγόµενων στο συγκεντρωτή τιµών να αντιστοιχεί µε την ακρίβεια των µετρήσεων από τους µετρητές µε τους οποίους επικοινωνούν. Στην περίπτωση που οι συγκεντρωτές συλλέγουν παλµούς, πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες προδιαγραφές: Οι αποθηκευµένες τιµές ζήτησης πρέπει να αντιστοιχούν σε ακέραιες τιµές µετρούµενων µεγεθών ή αριθµού παλµών και να έχουν ανάλυση καλύτερη από ~0,1% πλήρους κλίµακας. Η τιµή κάθε µετρούµενης ποσότητας της περιόδου ολοκλήρωσης που δεν αποθηκεύθηκε για τη συγκεκριµένη περίοδο πρέπει να µεταφέρεται στην επόµενη περίοδο. Ως συγκεντρωτές µπορούν να χρησιµοποιηθούν και κατάλληλοι µετρητές ηλεκτρικής ενέργειας. Για το χρονισµό των ηλεκτρονικών µετρητών ή αντίστοιχα των συγκεντρωτών απαιτείται δυνατότητα συγχρονισµού µε ακρίβεια δευτερολέπτου µέσω της µονάδας επικοινωνίας µε τις ακόλουθες προδιαγραφές: Κάθε ηλεκτρονικός µετρητής ή συγκεντρωτής ρυθµίζεται ετησίως στη θερινή ώρα σύµφωνα µε το UTC (Universal Time Clock). Οι ρυθµίσεις του χρόνου επιτρέπεται να γίνονται και έπειτα από επικοινωνία µε το κεντρικό σύστηµα επεξεργασίας δεδοµένων που λειτουργεί ο αρµόδιος ΦΕ. 14

18 Κάθε περίοδος ολοκλήρωσης πρέπει να αρχίζει εντός χρονικής περιόδου ± 10 δευτερολέπτων της πραγµατικής ώρας. Η διάρκεια κάθε περιόδου ολοκλήρωσης πρέπει να είναι ακριβής εντός ορίων ± 0,1%, εκτός εάν ο συγχρονισµός του χρόνου έχει συµβεί σε αυτή την περίοδο. Οι αρµόδιοι ΦΕ τηρούν βάση δεδοµένων µετρητών και µετρήσεων που περιλαµβάνει πλήρες αρχείο µετρήσεων, µε σήµανση στην περίπτωση που αυτά καθορίστηκαν κατόπιν διόρθωσης ή εκτίµησης Χωρητικότητα και χρόνος αποθήκευσης δεδοµένων για µετρητές και συγκεντρωτές ηλεκτρικής ενέργειας Οι µετρητές και οι συγκεντρωτές πρέπει να διαθέτουν χωρητικότητα αποθήκευσης 96 περιόδων την ηµέρα, ώστε να έχουν δυνατότητα καταγραφής τουλάχιστον της καµπύλης φορτίου για την ενεργό εξερχόµενη ενέργεια µε περίοδο ολοκλήρωσης 15 λεπτών. Οι καταγραφόµενες τιµές θα πρέπει να αποθηκεύονται τουλάχιστον για 120 ηµέρες Χωρητικότητα και χρόνος αποθήκευσης δεδοµένων για µετρητές και συγκεντρωτές των µεγεθών που περιγράφονται στις παραγράφους 2.2 και 2.3 Οι µετρητές και οι συγκεντρωτές πρέπει να διαθέτουν χωρητικότητα αποθήκευσης τουλάχιστον 24 περιόδων την ηµέρα, ώστε όλες οι τιµές ζήτησης που περιγράφονται στις παραγράφους 2.2 και 2.3 να καταγράφονται µε περίοδο ολοκλήρωσης µίας ώρας. Οι τιµές αυτές θα πρέπει να αποθηκεύονται για τουλάχιστον 120 ηµέρες. Σε περίπτωση απουσίας ηλεκτρονικών µετρητών των µεγεθών που περιγράφονται στις παραγράφους 2.2 και 2.3, τοποθετούνται συγκεντρωτές, οι οποίοι συλλέγουν τους παλµούς που παράγουν οι αντίστοιχοι µετρητές και τους ολοκληρώνουν στην περίοδο της ώρας. Οι συγκεντρωτές αυτοί πρέπει οµοίως να πληρούν τις παραπάνω απαιτήσεις αποθήκευσης δεδοµένων. 3.2 Επικοινωνία ηλεκτρονικών µετρητών και συγκεντρωτών Όλοι οι ηλεκτρονικοί µετρητές και συγκεντρωτές πρέπει να διαθέτουν δυνατότητα εγκατάστασης τηλεπικοινωνιακού εξοπλισµού για τη µετάδοση των δεδοµένων µέτρησης. Επιπλέον, οι µετρητές πρέπει να διαθέτουν τουλάχιστον µία θύρα επικοινωνίας RS-485, ώστε να είναι δυνατή η σύνδεση εξωτερικού τηλεπικοινωνιακού µέσου PSTN ή GSM/GPRS. Σε περίπτωση που ο Παραγωγός έχει εγκαταστήσει συγκεντρωτή για τη συγκέντρωση και καταγραφή των µετρήσεων των απαιτούµενων µετρητών, η επικοινωνία µεταξύ µετρητών και συγκεντρωτή µπορεί να γίνει µε οποιοδήποτε πρωτόκολλο επικοινωνίας επιθυµεί ο Παραγωγός. Σχετικά µε τα πρωτόκολλα επικοινωνίας των µετρητών ή συγκεντρωτών µε το σύστηµα τηλεµέτρησης του αρµόδιου ΦΕ ισχύουν τα ακόλουθα: Οι ηλεκτρονικοί µετρητές και συγκεντρωτές ηλεκτρικής ενέργειας πρέπει να διαθέτουν πρωτόκολλο επικοινωνίας DLMS/COSEM, το οποίο καθορίζεται κατά το πρότυπο IEC

19 Οι ηλεκτρονικοί µετρητές και συγκεντρωτές των µεγεθών που περιγράφονται στις παραγράφους 2.2 και 2.3 πρέπει να ακολουθούν κάποιο από τα ακόλουθα πρωτόκολλα επικοινωνίας: DLMS/COSEM IEC 1107 DSfG SCTM ModBus M-Bus LIS Συλλογή µετρήσεων Η συλλογή των µετρήσεων από τους ηλεκτρονικούς µετρητές ή τους συγκεντρωτές διενεργείται από τους αρµόδιους ΦΕ, οι οποίοι για το σκοπό αυτό λειτουργούν ηλεκτρονικό σύστηµα αυτόµατης συλλογής και µεταβίβασης των µετρήσεων. Οι ενδιαφερόµενοι Παραγωγοί που εντάσσονται στο Μητρώο ΕΠ υποχρεούνται να εγκαταστήσουν τηλεπικοινωνιακή σύνδεση σταθερής τηλεφωνίας PSTN ή κινητής τηλεφωνίας GSM/GPRS και να διασφαλίζουν τη δυνατότητα τηλεµετάδοσης για τους ηλεκτρονικούς µετρητές ή συγκεντρωτές των εγκαταστάσεών τους. Μέχρι την ενεργοποίηση των συστηµάτων αυτόµατης συλλογής µετρήσεων από τους αρµόδιους ΦΕ και για εγκαταστάσεις που συνδέονται στη χαµηλή τάση, η συλλογή των µετρήσεων διενεργείται ως εξής: α) για τους µετρητές ηλεκτρικής ενέργειας, µε επιτόπια καταµέτρηση µία φορά στους 4 µήνες από εξουσιοδοτηµένο εκπρόσωπο του αρµόδιου ιαχειριστή του ικτύου β) για τους µετρητές των µεγεθών των παραγράφων 2.2 και 2.3 καθώς και τους µετρητές ηλεκτρικής ενέργειας που εγκαταστάθηκαν µε ευθύνη του Παραγωγού, µε επιτόπια καταµέτρηση που γίνεται από τον Παραγωγό. Εφόσον λειτουργεί ηλεκτρονικό σύστηµα αυτόµατης συλλογής και µεταβίβασης των µετρήσεων, τυχόν µετρητές που έχουν εγκατασταθεί πριν τη θέση σε ισχύ του παρόντος Εγχειριδίου και πληρούν τις απαιτήσεις που τίθενται στην ενότητα 2 του παρόντος, αλλά δε διαθέτουν δυνατότητα τηλεµετάδοσης, πρέπει να προσαρµοστούν στις απαιτήσεις της παρούσας παραγράφου για τηλεµετάδοση των µετρήσεων εντός ενός (1) έτους από τη θέση σε ισχύ του παρόντος Εγχειριδίου ή την έναρξη λειτουργίας ηλεκτρονικού συστήµατος αυτόµατης συλλογής και µεταβίβασης των µετρήσεων, όποιο από τα δύο επέλθει αργότερα. Επιπλέον των τηλεµετρήσεων, για τους µετρητές των µεγεθών των παραγράφων 2.2 και 2.3 ο Παραγωγός παρέχει στον αρµόδιο ΦΕ ηλεκτρονικό αρχείο µε τα δεδοµένα µετρήσεων που συλλέγει µε επιτόπια καταµέτρηση, κάθε φορά που αιτείται την έκδοση πιστοποιητικού ΕΠ. Η συλλογή των µετρήσεων διενεργείται µετά το πέρας κάθε ηµέρας. Για την καλύτερη λειτουργία του συστήµατος αυτόµατης συλλογής και µεταβίβασης των µετρήσεων, ο ΦΕ δύναται να καθορίζει συντοµότερες των ανωτέρω χρονικές περιόδους συλλογής. 16

20 4. Κανόνες προσδιορισµού της θέσης των µετρητών 4.1 Συµπαραγωγή ηλεκτρισµού και θερµότητας 1. Η παραγόµενη ηλεκτρική ενέργεια, σύµφωνα µε το άρθρο 4 παρ.3 της ΥΑ 5-ΗΛ/Γ/Φ1/οικ.15641, πρέπει να µετράται στους ακροδέκτες της γεννήτριας πριν την αφαίρεση των εσωτερικών καταναλώσεων. Για το σκοπό αυτόν απαιτείται, αν δεν υπάρχει, εγκατάσταση νέας µετρητικής διάταξης (στους ακροδέκτες της γεννήτριας) επιπρόσθετα της υπάρχουσας στο όριο µε το ίκτυο ιανοµής ή το Σύστηµα Μεταφοράς. Ωστόσο, εφόσον ο Παραγωγός το επιθυµεί, είναι δυνατόν να υπολογίζεται η παραγόµενη ενέργεια από τον υφιστάµενο στο όριο µε το ίκτυο ιανοµής ή το Σύστηµα Μεταφοράς µετρητή ηλεκτρικής ενέργειας, προσαυξηµένη µε τις απώλειες του εσωτερικού δικτύου, χωρίς τη χρήση επιπλέον µετρητικής διάταξης. 2. Η χρήσιµη θερµική ενέργεια ( 2 ) µετριέται στην έξοδο της µονάδας συµπαραγωγής, όπου η έξοδος έχει προσδιοριστεί στο διάγραµµα ροής της εγκατάστασης. 3. Η χρήσιµη θερµότητα δεν περιλαµβάνει τη θερµότητα που απορρίπτεται στο περιβάλλον χωρίς επωφελή χρήση, όπως τις θερµικές απώλειες καπνοδόχων ή αγωγών εξαγωγής, και την απορριπτόµενη θερµότητα από τεχνικό εξοπλισµό όπως συµπυκνωτές ή ψύκτες αέρος. 4. Όταν γίνεται χρήση ατµού για διαδικασίες, όπως η θέρµανση συµπυκνωµάτων, η θέρµανση νερού συµπλήρωσης και νερού τροφοδότησης λεβήτων, ο εν λόγω ατµός δεν συνυπολογίζεται στη χρήσιµη θερµότητα που παρέχεται στην εγκατάσταση και κατά συνέπεια οι µετρητές τοποθετούνται σε σηµείο κατάντη του συλλέκτη τροφοδοσίας των εν λόγω καταναλώσεων. 5. Ο ατµός που εγχέεται σε αεριοστρόβιλο δε θεωρείται χρήσιµη θερµότητα, διότι η ενέργεια που περιέχει έχει συνυπολογιστεί στην αύξηση της παραγόµενης ηλεκτρικής ενέργειας και της ροής µάζας των καυσαερίων και συνεπώς οι µετρητές τοποθετούνται σε σηµείο κατάντη του συλλέκτη τροφοδοσίας των εν λόγω καταναλώσεων. 6. Για µια εγκατάσταση ΣΗΘ που παρέχει θερµότητα σε έναν ή περισσότερους εξωτερικούς πελάτες, η χρήσιµη θερµότητα που εξάγεται ισούται µε την καθαρή µεταφορά θερµότητας στα χωρικά όρια της εγκατάστασης ( δηλαδή η θερµότητα που παρέχεται µείον τη θερµότητα που επιστρέφει), µε εξαίρεση την επιστροφή συµπυκνωµάτων. Έτσι λοιπόν, µια εγκατάσταση ΣΗΘ µπορεί να εξάγει ατµό σε µια άλλη περιοχή και να παίρνει πίσω το σύνολο ή µέρος του ατµού σε µειωµένη πίεση ή ως συµπύκνωµα. Στην περίπτωση αυτή, η παραγόµενη χρήσιµη θερµότητα προσδιορίζεται µε το ενεργειακό περιεχόµενο του εξαγόµενου ατµού µείον το ενεργειακό περιεχόµενο του ατµού που επιστρέφει, έχοντας ως κοινή βάση αναφοράς το νερό σε θερµοκρασία περιβάλλοντος. Το θερµικό περιεχόµενο των συµπυκνωµάτων δεν αφαιρείται από τη θερµότητα που παρέχεται, δηλαδή όταν η επιστροφή ( 2 ) Η χρήσιµη θερµότητα που παρέχεται από µια εγκατάσταση ΣΗΘ είναι η θερµική ενέργεια που παράγεται στο πλαίσιο διεργασίας συµπαραγωγής προκειµένου να ικανοποιήσει οικονοµικά δικαιολογηµένη ζήτηση για θέρµανση ή ψύξη, η οποία καθορίζεται ως η ζήτηση που δεν υπερβαίνει τις ανάγκες θέρµανσης ή ψύξης και η οποία διαφορετικά θα ικανοποιείτο, σύµφωνα µε τις συνθήκες της αγοράς, από διαδικασίες παραγωγής χρήσιµων µορφών ενέργειας διαφορετικές από την συµπαραγωγή. 17

21 είναι νερό και όχι ατµός χαµηλότερης ενεργειακού περιεχοµένου, το θερµικό περιεχόµενο του νερού επιστροφής, δεν αφαιρείται από τη χρήσιµη θερµότητα. 7. Η εξαγόµενη θερµότητα που χρησιµοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή σε άλλο χώρο δεν θεωρείται χρήσιµη θερµότητα, αλλά µέρος της διακινούµενης θερµότητας στο εσωτερικό µιας εγκατάστασης συµπαραγωγής. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να παρέχονται λεπτοµέρειες αναφορικά µε τη χρήση της εν λόγω θερµότητας. Σε ορισµένες περιπτώσεις οι εγκαταστάσεις ΣΗΘ εξάγουν ατµό που εισήχθη αρχικά σε υψηλότερη πίεση από κάποια άλλη εγκατάσταση. Προκειµένου να χαρακτηριστεί ως παραγόµενη χρήσιµη θερµότητα, η εν λόγω θερµότητα πρέπει να χρησιµοποιείται σε διεργασία ή σε θέρµανση χώρων. 8. Τα συστήµατα παραγωγής ατµού δύνανται να παρέχουν ατµό σε διαφορετικές πιέσεις και η παραγόµενη θερµότητα να αποτελεί το άθροισµα των επιµέρους διαδικασιών. Σε αυτήν την περίπτωση απαιτείται η µέτρηση της πίεσης, της θερµοκρασίας και της παροχής ατµού από κάθε διεργασία ξεχωριστά. 9. Σε περίπτωση που η παραγόµενη (χρήσιµη) θερµότητα διοχετεύεται σε τρίτον (εξωτερικό πελάτη), αυτή πρέπει να αποδεικνύεται µε τιµολόγια από τον Παραγωγό, στα οποία θα αναγράφονται τουλάχιστον τα ακόλουθα : ποσότητα της διοχετευόµενης θερµότητας σε MWh περιγραφή χρήσης της θερµότητας πλήρη στοιχεία του παραλήπτη Έχοντας καθορίσει στην προηγούµενη ενότητα το τι νοείται ως χρήσιµη θερµότητα του συστήµατος ΣΗΘ, θα πρέπει να τοποθετηθούν µετρητικά στην είσοδο και στην έξοδο των προαναφερόµενων διαδικασιών, προκειµένου να υπολογιστεί η χρήσιµη παραγόµενη θερµότητα. Αυτό µπορεί να συνεπάγεται τη µέτρηση ατµού σε διαφορετικά επίπεδα πίεσης. Οι µετρητικοί σταθµοί πρέπει να τοποθετούνται έτσι ώστε να µη λαµβάνεται υπόψη ατµός που χρησιµοποιείται για παρασιτικά θερµικά φορτία εντός της εγκατάστασης (όπως περιγράφονται στην προηγούµενη ενότητα) και ο ατµός που αποβάλλεται στην ατµόσφαιρα. Το ιάγραµµα Ροής της εγκατάστασης ΣΗΘ δείχνει τη σχέση της µονάδας ΣΗΘ µε τη συνολική εγκατάσταση. Το διάγραµµα περιλαµβάνει όλα τα κύρια στοιχεία του σταθµού που βρίσκονται εντός των ορίων του συστήµατος ΣΗΘ, τις διασυνδέσεις τους και το δίκτυο σωληνώσεων και καλωδίων που µεταφέρουν καύσιµα και ενέργεια προς το σύστηµα ΣΗΘ, καθώς και την παραγόµενη ηλεκτρική και θερµική ενέργεια (ατµός, θερµό νερό ή καυσαέρια, ανάλογα µε την περίπτωση). Σε όλες τις γραµµές αναφέρονται µε σαφήνεια το ρευστό και η µεταφερόµενη ενέργεια. Στο διάγραµµα ροής απεικονίζονται οι τυπικοί ρυθµοί ροής των διαφόρων ρευστών, καθώς και η ισχύς (kw ή MW) του καυσίµου, της παραγόµενης θερµικής, ηλεκτρικής και µηχανικής ενέργειας. Στην περίπτωση του ατµού και του θερµού νερού θα πρέπει να σηµειώνεται η πίεση και η θερµοκρασία λειτουργίας. Όλα τα κύρια στοιχεία του εξοπλισµού και οι µετρητικές διατάξεις προσδιορίζονται στο διάγραµµα µε ένα απλό χαρακτηριστικό όνοµα. Όταν υπάρχουν διάφοροι τρόποι λειτουργίας ή σηµαντικές εποχιακές ή ηµερήσιες µεταβολές φορτίου, πρέπει να δηλώνεται µε σαφήνεια η περίπτωση για την οποία ισχύουν τα δεδοµένα ( π.χ. µέσες συνθήκες χειµώνα). Ακολουθούν χαρακτηριστικά παραδείγµατα µονογραµµικών διαγραµµάτων ροής ενέργειας µονάδων ΣΗΘ µε τα χαρακτηριστικά χωρικά όρια των συστηµάτων. 18

22 Σχήµα 1. Προσδιορισµός του χωρικού ορίου µονάδας ΣΗΘ µε Παλινδροµική µηχανή εσωτερικής καύσης Όρια συστήµατος Συµπαραγωγής Καυσαέρια Μετρητής καυσίµου Μ Καύσιµο Λέβητας καυσαερίων Μετρητής θερµότητας ατµού Μ Q Θάλαµος καύσης Ατµός Μετρητής ηλεκτρικής ενέργειας Μ W Αέρας Συµπιεστής Αεριοστρόβιλος Αεριοστρόβιλος Ανοιχτού κύκλου Σχήµα 2. Προσδιορισµός του χωρικού ορίου µονάδας ΣΗΘ µε αεριοστρόβιλο ανοιχτού τύπου και λέβητα ανάκτησης θερµότητας 19

23 Σχήµα 3. Προσδιορισµός του χωρικού ορίου µονάδας ΣΗΘ µε ατµοστρόβιλο αντίθλιψης Σχήµα 4. Προσδιορισµός του χωρικού ορίου µονάδας ΣΗΘΥΑ µε συµµετοχή δευτερευόντων ατµοστροβίλων 20

24 Σχήµα 5. Προσδιορισµός του χωρικού ορίου µονάδας ΣΗΘΥΑ συνδυασµένου κύκλου Σχήµα 6. Προσδιορισµός του χωρικού ορίου µονάδας τριπαραγωγής µε Παλινδροµική Μηχανή Εσωτερικής Καύσης για κάλυψη ηλεκτρικών, θερµικών και ψυκτικών φορτίων 21

25 Σχήµα 7. Προσδιορισµός του χωρικού ορίου µονάδας τριπαραγωγής για κάλυψη ηλεκτρικών, θερµικών και ψυκτικών φορτίων Σχήµα 8. Προσδιορισµός του χωρικού ορίου µονάδας ΣΗΘΥΑ αεριοστροβίλου ανοιχτού κύκλου µε απευθείας χρήση θερµότητας καυσαερίων 22

26 Όρια συστήµατος Συµπαραγωγής Καυσαέρια Μετρητής καυσίµου Μ Καύσιµο Λέβητας καυσαερίων Μετρητής θερµότητας ατµού Μ Q Θάλαµος καύσης Ατµός Μετρητής ηλεκτρικής ενέργειας Μ W Αέρας V-17 Συµπιεστής Αεριοστρόβιλος Μετρητής καυσίµου Μ Μ Λέβητας Βοηθητικής καύσης Μετρητής θερµότητας Σχήµα 9. Προσδιορισµός του χωρικού ορίου µονάδας ΣΗΘΥΑ µε αεριοστρόβιλο Σχήµα 10. Προσδιορισµός του χωρικού ορίου µονάδας ΣΗΘΥΑ µε ατµοστρόβιλο και by pass χρήση θερµότητας ατµού του λέβητα, εκτός ορίων συστήµατος ΣΗΘΥΑ, για θερµική διεργασία. 23

27 4.2 Ηλιοθερµικοί σταθµοί Στην περίπτωση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ηλιοθερµικούς σταθµούς µε τη χρήση συµπληρωµατικής καύσης συµβατικού καυσίµου, απαιτείται ο προσδιορισµός της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από την καύση των συµβατικών καυσίµων. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να εγκατασταθούν µετρητικά στην είσοδο και στην έξοδο του λέβητα ατµού, καθώς και στο σηµείο εισόδου καυσίµου στην εγκατάσταση (σχήµα 4). Ο προσδιορισµός της ενέργειας του ατµού καθώς και της ενέργειας του καυσίµου γίνεται µε τον τρόπο που περιγράφεται στις ενότητες 2.2, 2.3 και 2.4. Από την επίλυση του ενεργειακού ισοζυγίου του λέβητα ατµού και της µονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (σχήµα 4) προσδιορίζεται η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από την καύση των συµβατικών καυσίµων. Η µοντελοποίηση του ισοζυγίου δίνει τη δυνατότητα συνεχούς παρακολούθησης του συστήµατος. Ακολουθεί χαρακτηριστικό παράδειγµα µονογραµµικού διαγράµµατος ροής µονάδας παραγωγής ηλεκτρισµού από ΑΠΕ µε εστίαση της ηλιακής ενέργειας µε συλλέκτες και χρήση συµπληρωµατικής καύσης µε τα χαρακτηριστικά χωρικά όρια των συστηµάτων. Συµπληρωµατικό Καυσίµου Μετρητής Καυσίµου Μ Ρευστό µεταφοράς θερµότητας Μετρητής Ατµού Μ Λέβητας Ατµού Μετρητής Ατµού Μ Μετρητής Ηλεκτρικής Ενέργειας Πεδίο ηλιακών συλλεκτών Γεννήτρια Ατµού Ατµοστρόβιλος Μ W Ψυκτικό υγρό εξαµενή συµπυκνώµατος Μονάδα παραγωγής ηλ.ενέργειας µε ατµοστρόβιλο Όρια µονάδας παραγωγής ηλεκτρισµού µε ηλιακή ενέργεια Σχήµα 11. Προσδιορισµός του χωρικού ορίου µονάδας παραγωγής ηλεκτρισµού από ΑΠΕ µε εστίαση της ηλιακής ενέργειας µε συλλέκτες και χρήση συµπληρωµατικής καύσης. 24