Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων

Transcript

1 Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕΡΟΣ Α: ΕΙΣΑΓΩΓΗ - ΠΛΑΙΣΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Αρχές Πληροφοριακών Συστηµάτων Ενδεικτικό Παράδειγµα: Προς την Ηλεκτρονική Επιχείρηση Παραδείγµατα Εφαρµογών / Συστηµάτων Πληροφοριακά Συστήµατα και Επιχειρήσεις ΜΕΡΟΣ Β: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ Π.Σ. Βασικές Τεχνολογίες Πληροφοριακών Συστηµάτων Αρχιτεκτονικές και Περιβάλλοντα ΜΕΡΟΣ Γ: ΠΩΣ ΥΛΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΤΑ Π. Σ. Σχεδιασµός (plan) - Αναδιοργάνωση Πληροφοριακών Συστηµάτων Τάσεις, Μεθοδολογίες Περιβάλλοντα και Εργαλεία Ανάπτυξης Σύγχρονα Συστήµατα και Τάσεις Ψηφιακή Επιχείρηση: Business Intelligence Σύγχρονα Συστήµατα και Τάσεις Ψηφιακή Επιχείρηση: ERP, CRM, SCM ΜΕΡΟΣ : ΙΟΙΚΗΤΙΚΑ και ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Π. Σ. Επιπτώσεις Πληροφορικών Συστηµάτων Θέµατα Ασφαλείας - ιοίκηση Π.Σ. - ιαχείριση Αλλαγής Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 1

2 ΗΘΙΚΗ Η Ηθική ασχολείται µε τι είναι ΚΑΚΟ ή ΚΑΛΟ και την ηθική υποχρέωση Μέρος της σύγχρονης ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ και της ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ ΙΚΑΙΟΥ Ιστορικά, έχει πολύ στενή σχέση µε τη ΛΟΓΙΚΗ ΘΕΩΡΙΕΣ: Περιγραφικές (Ποιο είναι το φαινόµενο συµπεριφορά (Behavior)) Κανονιστικές (Ποιο είναι αυτό που πρέπει να γίνει προθέσεις (Intentions) ΠΟΙΕΣ ΕΊΝΑΙ ΟΙ ΗΘΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ? Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 2

3 Ηθικές ιαστάσεις στον Αιώνα της Πληροφορίας ΘΕΜΑΤΑ ΗΘΙΚΗΣ - ΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ και ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ για ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ( Ε ΟΜΕΝΑ) ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Ι ΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ, ΕΥΘΥΝΗ και ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑ του ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑ στη ΖΩΗ / ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 3

4 Ηθικά, Κοινωνικά και Πολιτικά Θέµατα ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ για ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ και ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Ι ΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΗΘΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ και ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ στη ΖΩΗ Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 4

5 Τεχνολογικές Τάσεις που ενδεχοµένως έχουν σηµαντικές Ηθικές Επιπτώσεις Η ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΥΝΑΜΗ ΙΠΛΑΣΙΑΖΕΤΑΙ ΚΑΘΕ 18 ΜΗΝΕΣ (όλοι µπορούν να έχουν συστήµατα) ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΕ ΜΟΝΑ ΕΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ (πολλοί κρατούν µεγάλες βάσεις δεδοµένων µε προσωπικά στοιχεία) ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΕ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΓΙΑ DATA MINING (έξυπνη ανάλυση προσωπικών στοιχείων profiling) ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΠΟ ΟΜΗ ΤΩΝ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ (τα προσωπικά στοιχεία προσβάσιµα από παντού και µε εύκολο τρόπο) και βέβαια, ΕΚΤΕΤΑΜΕΝΗ ΚΑΙ ίσως ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ INTERNET Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 5

6 PROFILING Το σύστηµα NORA (Non-Obvious Relationship Awareness) Customer transaction systems Human resources systems Incident and arrest systems "Bad guy" lists Name standardization Address hygiene Data quality/enhancement Match/merge From data capture to relationship identification in less than 8 seconds NORA alerts Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 6

7 Τα Θέµατα Ηθικής Συµπεριφοράς στην Κοινωνία της Πληροφορίας ΕΥΘΥΝΗ (Responsibility): Αποδοχή κόστους, καθηκόντων, υποχρεώσεων για αποφάσεις ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ (Accountability): Αποτίµηση ευθύνης για αποφάσεις και πράξεις µε διάφορους µηχανισµούς ΠΑΘΗΤΙΚΟ (Liability): Πληρωµή των νοµικών ζηµιών ΣΩΣΤΗ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ (Due process): Εφαρµογή των Νόµων Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 7

8 Ηθική Συµπεριφορά στην Κοινωνία της Πληροφορίας ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΤΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΜΑΣ Προσδιόρισε και Περιέγραψε γεγονότα Όρισε τις διαµάχες (conflicts) Προσδιόρισε τους Εµπλεκόµενους (Stakeholders) Προσδιόρισε εναλλακτικές λύσεις και συνέπειες ΗΘΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Συµπεριφορά στους άλλους όπως θα ήθελες οι άλλοι να συµπεριφερθούν σε σένα (golden rule) Αν µια πράξη δεν είναι σωστή για όλους τότε δεν είναι σωστή για κανένα (Kant s Categorical Imperative) Αν µια πράξη δεν µπορεί να επαναληφθεί συχνά, τότε µη την κάνεις (Descartes rule of change) Κάνε την πράξη µε το µεγαλύτερο όφελος ή τη µεγαλύτερη αξία (utilitarian principle) -κατανόησε τις επιπτώσεις εν υπάρχει δωρεάν γεύµα (υπόθεσε ότι το κάθε τι ανήκει σε κάποιον, εκτός εάν υπάρχει ρητή διαβεβαίωση για το αντίθετο) Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 8

9 Η Παραδοσιακή Οπτική Εφαρµογή των παραδοσιακών αρχών και κανόνων που έχουµε σε νέες καταστάσεις που δηµιουργούνται από την Κοινωνία της Πληροφορίας Εφαρµογή των κανόνων απορρήτου των τηλεπικοινωνιών και στην περίπτωση των επικοινωνιών που στηρίζονται σε υπολογιστές Ανάπτυξη Πολιτικών (ιδιαίτερα δύσκολο!) Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 9

10 Παραδείγµατα Ηθικών ιληµµάτων Computer Associates Απέλυσε 10 υπαλλήλους που έστελναν µε σεξουαλικά υπονοούµενα XEROX Απέλυσε 40 υπαλλήλους γιατί χρησιµοποιούσαν το WEB υπερβολικά Tα ΥΠΕΡ και τα ΚΑΤΑ Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 10

11 Συγκεκριµένα Ζητήµατα Ηθικής Ιατρικά δεδοµένα: Επιτρέπονται οι εξ αποστάσεως εγχειρήσεις µε τη βοήθεια τεχνολογίας? Ποιος έχει την τελική ευθύνη για ανακρίβειες που εµφανίζονται σε electronic boards? Τα ηλεκτρονικά δεδοµένα µπορούν να χρησιµοποιηθούν ως πειστήρια σε δικαστήρια? Είναι επιτρεπτή η ηλεκτρονική αναπαραγωγή ή η παραλλαγή ενός έργου τέχνης? Πόσο επιτρεπτή είναι η πώληση δεδοµένων προσωπικών στοιχείων σε τρίτους? Ποιος είναι υπεύθυνος αν ψευδή οικονοµικά στοιχεία διαδοθούν µέσω του ικτύου και προκαλέσουν ζηµιές σε επενδυτές? Είναι αποδεκτό να δεχθούµε cookie όταν επισκεπτόµαστε το διαδίκτυο? Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 11

12 PRIVACY ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ για ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ και ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Το ικαίωµα του να σε αφήνουν µόνο και ήσυχο, ελεύθερο από οποιονδήποτε έλεγχο Fair Information Practices (FIP) εν υπάρχουν µυστικά προσωπικά αρχεία Οι πολίτες µπορούν να έχουν πρόσβαση (και δυνατότητα τροποποίησης) σε κάθε προσωπική πληροφορία για αυτούς Η πληροφορία χρησιµοποιείται µόνο µετά την συγκατάθεση του ενδιαφεροµένου Η ιεύθυνση είναι υπεύθυνη για ατοµικές ζηµίες που δηµιουργούνται από συστήµατα Το Κράτος µπορεί (και πρέπει) να παρεµβαίνει (θετικά) Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 12

13 Επαγγελµατικοί Κώδικες Συµπεριφοράς Υποσχέσεις των επαγγελµατιών να δηµιουργήσουν οι ίδιοι ένα κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας, λαµβάνοντας υπόψη το δηµόσιο κοινωνικό συµφέρον. Στο παράδειγµα επαγγελµατικών οργανισµών όπως το American Medical Association (AMA) και το American Bar Association (ABA) Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 13

14 Κανόνες Ηθικής Συµπεριφοράς από Επαγγελµατικές Οργανώσεις Ο Κώδικας της ACM για Επαγγελµατίες Συνεισέφερε στην Κοινωνία και στην ανθρώπινη ευηµερία Απέφευγε κακό σε άλλους Να είσαι τίµιος και αξιόπιστος Να τιµάς τα δικαιώµατα ιδιοκτησίας, δικαιώµατα δηµιουργού (copyrights) και πατέντες Σεβάσου την πνευµατική ιδιοκτησία Να έχεις πρόσβαση µόνο σε επιτρεπόµενους πόρους Σεβάσου την ησυχία / µυστικότητα (privacy) των άλλων Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 14

15 Αµερικανικοί Νόµοι για Privacy Γενικοί Νόµοι για Κρατικές Υπηρεσίες FREEDOM OF INFORMATION ACT (1968) PRIVACY ACT (1974) ELECTRONIC COMMUNICATIONS PRIVACY ACT (1986) COMPUTER MATCHING and PRIVACY PROTECTION (1988) COMPUTER SECURITY ACT (1987) Νόµοι που επηρεάζουν και τον Ιδιωτικό Τοµέα FAIR CREDIT REPORTING ACT (1970) VIDEO PRIVACY ACT (1988) CABLE COMMUNICATIONS PRIVACY ACT (1984) RIGHT TO FINANCIAL PRIVACY ACT (1978) PRIVACY PROTECTION ACT FAMILY EDUCATION RIGHTS and PRIVACY ACT (1984) Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 15

16 Η Ευρωπαϊκή Οδηγία για Προστασία των Προσωπικών εδοµένων Informed consent (Σύµφωνη Γνώµη) 1998 Για Επιχειρηµατικές Συναλλαγές Ευρωπαϊκών Επιχειρήσεων Η Σύµφωνη γνώµη δίνεται εφόσον υπάρχει γνώση όλων των στοιχείων που µας κάνει να παίρνουµε µια απόφαση µε ορθολογικό τρόπο. Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 16

17 Προκλήσεις από το Internet Cookies Μικρά αρχεία που αποθηκεύονται στο δίσκο του υπολογιστή. Χρησιµοποιούνται για αναγνώριση του επισκέπτη και έλεγχο των επισκέψεων σε ένα Web site Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 17

18 Πως τα Cookies αναγνωρίζουν Web επισκέπτες Cookies? I Didn't 1. A user opens a Web browser and selects a Web site to visit. 2. The user's computer sends a request for information to the computer running the Web site. W W W Order Any Cookies 3. The Web site computer, called a server, sends the information that allows the user's computer to display the Web site. It also sends a cookie a data file that contains information like an encrypted user ID and information about when the user visited and what he did on the site. WWW Here is how a cookie works: 4. The user's computer receives the cookie and places it in a file on the hard drive. 5. Whenever the user goes back to the Web site, the server running the site retrieves the cookie to help it identify the user. WWW Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 18

19 Προκλήσεις από το Internet Web bugs Μικρά αρχεία µε γραφικά που είναι ενσωµατωµένα σε µηνύµατα και Web σελίδες Σχεδιασµένα να ελέγχουν και να καταγράφουν την συµπεριφορά των on-line Internet χρηστών Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 19

20 Προκλήσεις από το Internet Opt-out model Σύµφωνη γνώµη (του χρήστη) για τη συλλογή των προσωπικών δεδοµένων Ο χρήστης (καταναλωτής) ζητά ρητά να µη κρατηθούν και χρησιµοποιηθούν δεδοµένα Opt-in model Σύµφωνη γνώµη (του χρήστη) για τη µη συλλογή των προσωπικών δεδοµένων από ένα οργανισµό Ο χρήστης (καταναλωτής) πρέπει να επιτρέψει ρητά να κρατηθούν και χρησιµοποιηθούν δεδοµένα Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 20

21 Το Μοντέλο P3P ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ Πλατφόρµα για το «Privacy Preferences Project» Βιοµηχανική τυποποίηση που δίνει στους χρήστες περισσότερο έλεγχο στη χρήση των προσωπικών του δεδοµένων Εργαλεία Προστασίας Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 21

22 2. 2. ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Ι ΙΟΚΤΗΣΙΑΣ Απροσδιόριστες / Μη χειροπιαστές (Intangible) δηµιουργίες που προστατεύονται από τον Νόµο. ΙΚΑΙΩΜΑ ΗΜΙΟΥΡΓΟΥ (Copyright): Θεσπισµένη δωρεά που προστατεύει την πνευµατική ιδιοκτησία από αντιγραφή (για ένα χρονικό διάστηµα, π.χ. 28 χρόνια) ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΜΥΣΤΙΚΟ (TRADE SECRET): Πνευµατική εργασία ή προϊόν που ανήκει στην επιχείρηση και δεν είναι κοινής κτήσης ΣΗΜΑ ΚΑΤΑΤΕΘΕΝ (Trademark): Νοµικά κατοχυρωµένο σήµα ή όνοµα για διαχωρισµό ιδιοκτησίας αγαθών ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑ (Patent): Νοµικό έγγραφο που δίνει σε κάποιον δικαίωµα αποκλειστικής εκµετάλλευσης για µια ανακάλυψη (για κάποιο χρονικό διάστηµα, π.χ., 17 χρόνια) Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 22

23 Συνεχείς Παρανοµίες Παράνοµο Λογισµικό: Ελλάδα Πρωταθλητές NAPSTER Έπαψε να λειτουργεί το 2000 (κατόπιν µεγάλων δικαστικών αγώνων) Όµως, τώρα έχουµε: Madster, Grokster, KAZAA, Morpheus, edonkey, GNUTELLA WEB FRAMING DIGITAL MILLENIUM COPYRIGHT ACT (1998) Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 23

24 Framing: Displaying One Web Site Inside Another LOGO artist, design firm, or Web site publisher TEXTUAL CONTENT writer or newspaper publisher ARTICLE EXCERPT writer or newspaper publisher BUSINESS stock exchanges, wire service, or database publisher PHOTOGRAPH freelance photographer, wire service, photo agency, photo library, or newspaper publisher COLUMN writer, syndication service, or newspaper publisher Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 24

25 ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ, ΕΥΘΥΝΗ και ΕΛΕΓΧΟΣ στην Νέα Τεχνολογία ΗΘΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ποιος είναι ηθικά υπεύθυνος για τις επιπτώσεις της λειτουργίας ενός Πληροφοριακού Συστήµατος? ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Τι θα πρέπει να περιµένει η κοινωνία και τι θα πρέπει να επιτρέπει σε σχέση µε την Τεχνολογία της Πληροφορίας? ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Σε ποιο επίπεδο πρέπει το Κράτος να επεµβαίνει ή να προστατεύει? Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 25

26 ΠΟΙΟΤΗΤΑ του ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ: Ποιότητα των δεδοµένων και λάθη του συστήµατος ΗΘΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Πότε είναι το λογισµικό ή η υπηρεσία έτοιµα για χρήση? ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Μπορούν οι πολίτες να εµπιστεύονται την ποιότητα του λογισµικού, της υπηρεσίας ή των δεδοµένων? ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Μήπως θα έπρεπε το Κράτος ή η Βιοµηχανία να να θεσπίσουν τυποποιήσεις για λογισµικό, hardware ή/και ποιότητα δεδοµένων? Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 26

27 ΠΟΙΟΤΗΤΑ στη ΖΩΗ // ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Κεντρικός Έλεγχος έναντι Αποκέντρωσης Ταχύτατες Αλλαγές Ελαχιστοποίηση του χρόνου απόκρισης στον ανταγωνισµό ιατηρώντας τα Όρια Οικογένεια, Εργασία, ιασκέδαση Εξάρτηση Καταπάτηση του Νόµου στην χρήση ΠΣ και Κατάχρηση (Κυβερνο-έγκληµα) Spamming, hacking (Trojan horses), jamming, sniffing, viruses, Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 27

28 ΠΟΙΟΤΗΤΑ στη ΖΩΗ // ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ: Απώλεια Εργασίας από τον ανασχεδιασµό Επιπλέον στο χώρο εργασίας: υνατότητα παρακολούθησης, νέες ειδικότητες, κατάργηση παλαιών, αλλαγή της εργασίας,.. ΙΣΟΤΗΤΑ & ΠΡΟΣΒΑΣΗ: Οι κοινωνικές / φυλετικές διακρίσεις αυξάνουν (DIGITAL DIVIDE) ΚΙΝ ΥΝΟΙ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ: Επαναλαµβανόµενο άγχος (Repetitive Stress Injury) Προβλήµατα στον καρπό (Carpal Tunnel Syndrome) Προβλήµατα στην όραση (Computer Vision Syndrome) Techno stress : Εκνευρισµός, εχθρότητα, ανυποµονησία, φόβος Ακτινοβολία από την οθόνη Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 28

29 ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Ηλεκτρονική ιακυβέρνηση Ψηφιακή ηµοκρατία Οµάδες Πίεσης Συµφερόντων Κίνδυνοι και Πλεονεκτήµατα Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 29

30 Κώδικας Ηθικής της Επιχείρησης ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ για ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ και ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Ι ΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ, ΕΥΘΥΝΗ και ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑ του ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑ στη ΖΩΗ / ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 30

31 ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ Ε ΟΜΕΝΩΝ Νόµος 2472/97: «Προστασία του ατόµου από την επεξεργασία δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα» KHYKY, Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 31

32 Πώς ταξινοµούνται τα δεδοµένα; εδοµένα προσωπικού χαρακτήρα Κάθε πληροφορία που αναφέρεται στο φυσικό πρόσωπο στο οποίο αναφέρονται τα δεδοµένα και του οποίου η ταυτότητα είναι γνωστή ή µπορεί να εξακριβωθεί. Η επεξεργασία τους επιτρέπεται υπό ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ Ευαίσθητα δεδοµένα Φυλετική ή εθνική προέλευση Πολιτικά φρονήµατα Θρησκευτικές πεποιθήσεις Φιλοσοφικές πεποιθήσεις Υγεία Κοινωνική πρόνοια Ερωτική ζωή Ποινικές διώξεις ή καταδίκες Συµµετοχή σε ένωση, σωµατείο Η επεξεργασία τους, γενικά, ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ KHYKY, Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 32

33 Προϋποθέσεις επεξεργασίας προσωπικών δεδοµένων Το φυσικό πρόσωπο στο οποίο αναφέρονται τα δεδοµένα να έχει δώσει τη συγκατάθεσή του (*). Ο φορέας που επεξεργάζεται τα δεδοµένα να έχει κάνει αναγγελία στην αρµόδια ανεξάρτητη Αρχή. (*) Υπάρχουν εξαιρέσεις KHYKY, Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 33

34 Τι πρέπει να κάνει µια νευραλγική υπηρεσία που τηρεί αρχεία προσωπικών δεδοµένων Να ενηµερωθεί για το περιεχόµενο του Ν. 2472/97 (ενδεχοµένως µε τη συνδροµή νοµικών). Να εκπονήσει Ανάλυση Επικινδυνότητας (βασιζόµενη σε εύλογες υποθέσεις). Να λάβει όσα µέτρα ασφαλείας κριθούν απαραίτητα από την Ανάλυση Επικινδυνότητας. Να προετοιµάσει και να υποβάλλει αίτηση παροχής άδειας από την Αρχή. KHYKY, Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 34

35 Τι πρέπει να περιέχει η αίτηση παροχής άδειας από την Αρχή Τα στοιχεία του υπεύθυνου της επεξεργασίας Τη διεύθυνση όπου είναι εγκατεστηµένο το αρχείο Τη περιγραφή του σκοπού της επεξεργασίας Το είδος των δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα Το χρονικό διάστηµα διατήρησης του αρχείου Τους αποδέκτες των δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα Τη µετάδοση των δεδοµένων σε τρίτες χώρες Αν η επεξεργασία εµπίπτει σε ειδικούς κανόνες, πώς ακριβώς γίνεται η επεξεργασία Τα τεχνικά χαρακτηριστικά του πληροφοριακού συστήµατος Τα µέτρα ασφαλείας του αρχείου ή της επεξεργασίας KHYKY, Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 35

36 Μέτρα ασφαλείας και απόρρητο της επεξεργασίας Το προσωπικό που διεξάγει την επεξεργασία πρέπει να έχει κατάλληλα επαγγελµατικά προσόντα. Το προσωπικό που διεξάγει την επεξεργασία πρέπει να διακρίνεται από προσωπική ακεραιότητα. Τα µέτρα ασφαλείας που λαµβάνονται πρέπει να εξασφαλίζουν επίπεδο ασφάλειας ανάλογο προς τους κινδύνους που συνεπάγεται η επεξεργασία και η φύση των δεδοµένων που είναι αντικείµενο της επεξεργασίας. KHYKY, Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Επιπτώσεις 36