ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, COM(2007) 511 τελικό ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με το διάλογο μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας για την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της ασφάλειας {SEC(2007) 1138} {SEC(2007) 1139} EL EL

2 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με το διάλογο μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας για την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της ασφάλειας Εισαγωγή Οι απειλές που αντιμετωπίζει η Ευρώπη σε θέματα ασφάλειας είναι ποικίλες, αλληλένδετες, περίπλοκες και όλο και πιο διακρατικές όσον αφορά τον αντίκτυπό τους αλλά και την αυξανόμενη αλληλεξάρτηση της εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας 1. Κανένα κράτος μέλος δεν μπορεί μόνο του να εγγυηθεί την ασφάλεια. Περίπου εννέα στους δέκα πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EΕ) πιστεύουν ότι τα ζητήματα της ασφάλειας θα πρέπει να αντιμετωπιστούν όχι μόνο σε εθνικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο ΕΕ 2. Στο πλαίσιο αυτό, ένας από τους κύριους στόχους της Ευρώπης είναι να διαφυλάξει τις αξίες της ανοικτής κοινωνίας και των πολιτικών ελευθεριών, αλλά και παράλληλα να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη απειλή για την ασφάλεια. Ταυτόχρονα, η Ευρώπη πρέπει να διασφαλίσει την οικονομία και την ανταγωνιστικότητά της έναντι μιας αυξανόμενης απειλής για διατάραξη των βασικών οικονομικών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων των βιομηχανικών αγαθών και των δικτύων μεταφορών, ενέργειας και πληροφοριών. Η υλοποίηση μιας αποτελεσματικής πολιτικής για την ασφάλεια στην Ευρώπη απαιτεί ένα συνεκτικό σύνολο μέσων που θα καλύπτουν την επιβολή του νόμου, τις υπηρεσίες πληροφοριών καθώς και τις δικαστικές, οικονομικές, χρηματοοικονομικές και τεχνολογικές πτυχές. Σε έναν κόσμο συνεχώς μεταβαλλόμενο, όπου η τεχνολογία διαδραματίζει διαρκώς μεγαλύτερο ρόλο, η εγγύηση της ασφάλειας χωρίς τη στήριξη της τεχνολογίας και της επιστήμης είναι σχεδόν αδύνατη. Η καινοτομία και η έρευνα στον τομέα της ασφάλειας μπορούν να παράσχουν πρακτικά μέτρα και λύσεις που βοηθούν στην εφαρμογή της πολιτικής. Οι νεωτεριστικές λύσεις στον τομέα της ασφάλειας θα συμβάλουν στην αύξηση της ασφάλειας των πολιτών μας χωρίς να επιφέρουν πρόσθετα, περιττά βάρη στη καθημερινή τους ζωή. Χάρη στην τεχνολογία είναι ευκολότερη η ανίχνευση των επικίνδυνων υλικών κατά τη διακίνησή τους. Το ίδιο ισχύει και για τους συνοριακούς ελέγχους, καθότι εμποδίζονται οι παράνομοι μετανάστες, οι σωματέμποροι, οι έμποροι ναρκωτικών και οι τρομοκράτες να εκμεταλλευτούν το γεγονός ότι δεν υπάρχουν εσωτερικά σύνορα εντός του χώρου Σένγκεν. Με πρωτότυπες και εξειδικευμένες λύσεις και συστήματα θα μπορέσει να αποφευχθεί η απάτη στα ταυτοποιητικά έγγραφα, για παράδειγμα με τη βιομετρική στις θεωρήσεις, τα διαβατήρια, τις άδειες διαμονής και άλλα έγγραφα. 1 2 Η Επιτροπή θα εξετάσει περαιτέρω σε ποιο βαθμό και με ποιο τρόπο τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων που διεξάγονται στο πλαίσιο της παρούσας ανακοίνωσης μπορούν να βοηθήσουν και να συμπληρώσουν τις πολιτικές εξωτερικής δράσης και τα σχετικά μέσα για τις πολιτικές αυτές. Η Επιτροπή επεξεργάζεται μια ανακοίνωση για τον καλύτερο συντονισμό του ρόλου της ΕΕ ως προς την εξωτερική βοήθεια στον τομέα της ασφάλειας. Ειδική έκδοση του ευρωβαρόμετρου «The role of the European Union in Justice, Freedom and Security policy areas» (Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στους τομείς πολιτικής που αφορούν τη δικαιοσύνη, την ελευθερία και την ασφάλεια), Ιούνιος Ιούλιος 2006, Έκδοση: Φεβρουάριος EL 2 EL

3 Η Επιτροπή έχει αυξήσει ουσιαστικά τους πόρους που αφιερώνει στην καινοτομία και την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας. Το έβδομο πρόγραμμα-πλαίσιο της ΕΕ για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη (ΠΠ7) διαθέτει μια ισχυρή θεματική πτυχή που αφορά την ασφάλεια, για την ανάπτυξη των τεχνολογιών που απαιτούνται για την εγγύηση της ασφάλειας των πολιτών έναντι απειλών όπως είναι η τρομοκρατία και το έγκλημα, οι φυσικές καταστροφές και τα εργατικά ατυχήματα, με σεβασμό παράλληλα στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και με συνεκτίμηση των κοινωνικών πτυχών. Θα συμβάλει επίσης στη συγκροτημένη υλοποίηση και στο συντονισμό των ερευνητικών προσπαθειών που καταβάλλονται σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Το χρηματοδοτικό πρόγραμμα-πλαίσιο «ασφάλεια και διασφάλιση των ελευθεριών» που αφορά τον τομέα της δικαιοσύνης, της ελευθερίας και της ασφάλειας, επικεντρώνεται στην επιχειρησιακή συνεργασία και σε μελέτες πολιτικής στον τομέα της πρόληψης και της καταπολέμησης του εγκλήματος και της τρομοκρατίας. Οι δημόσιες επενδύσεις έχουν θεμελιώδη σημασία για τον τομέα της ασφάλειας. Οι τελικοί χρήστες των τεχνολογιών και των εφαρμογών στον τομέα της ασφάλειας είναι συχνά οι δημόσιοι οργανισμοί και τα κυβερνητικά όργανα. Ο δημόσιος τομέας χρειάζεται γενικά να δραστηριοποιηθεί πιο έντονα στην ανάπτυξη μιας διαρθρωμένης και αποτελεσματικής αγοράς στον τομέα της ασφάλειας. Ο ιδιωτικός τομέας μπορεί επίσης να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο: η ανάπτυξη των κατάλληλων ικανοτήτων στον τομέα της ασφάλειας προϋποθέτει μια ισχυρή και ανταγωνιστική βιομηχανική βάση, η οποία από την πλευρά της εξαρτάται από τον προσδιορισμό των αναγκών των πελατών για τους οποίους δημιουργούνται τα νέα προϊόντα, τα νέα συστήματα και οι υπηρεσίες. Υπάρχουν ορισμένα γενικά ζητήματα πολιτικής και πρέπει να συνεξεταστούν για την ανάπτυξη μιας τέτοιας ανταγωνιστικής βιομηχανικής βάσης και την ικανοποίηση των αναγκών στον τομέα της ασφάλειας τόσο του δημόσιου τομέα όσο και των πολιτών. Σε αυτά συμπεριλαμβάνεται η βελτίωση του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν και διασυνδέονται τα συστήματα, κυρίως με την ανάπτυξη κοινών προτύπων, την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και τη συνεισφορά στον προβληματισμό για τη βελτίωση των διαδικασιών προμηθειών, το συντονισμό των ευρωπαϊκών και εθνικών ερευνητικών προγραμμάτων στον τομέα της ασφάλειας, την προώθηση της εμπλοκής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) στην αλυσίδα εφοδιασμού, τη συμμετοχή του τελικού χρήστη και τη διαμόρφωση μιας διεθνούς στρατηγικής για τη συνεργασία. Η χάραξη και η εφαρμογή μιας αποτελεσματικής στρατηγικής για την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας απαιτεί συνεπώς τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, οι ειδικότεροι στόχοι της πολιτικής για το διάλογο μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας για την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της ασφάλειας είναι: να έρθουν σε επαφή όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για να συζητήσουν διατομεακά ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος, να διευκολύνουν την αξιολόγηση των διαφοροποιημένων ισχυρών σημείων τους και των πόρων τους, να προσδιορίσουν τους τομείς όπου είναι δυνατές συνέργειες ή ο κοινός προγραμματισμός να διατυπωθούν προτάσεις για τη χάραξη μιας στρατηγικής ατζέντας για την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της ασφάλειας, με τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, ούτως ώστε να διαμορφωθεί μια σαφής και κοινή εικόνα για τις ανάγκες και τις προτεραιότητες σε ό,τι αφορά την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας EL 3 EL

4 να γίνει ανταλλαγή ιδεών, απόψεων και βέλτιστων πρακτικών για την αξιοποίηση των υφιστάμενων ικανοτήτων και την πιο εντατική χρήση της τεχνολογίας σε τομείς σχετικούς με την ασφάλεια, π.χ. μεταξύ άλλων με την καλύτερη δυνατή χρήση των διαφόρων χρηματοδοτικών μέσων στην τρέχουσα δημοσιονομική περίοδο προγραμματισμού. Η Επιτροπή προσδοκά ότι η δημιουργία ενός φόρουμ για την ανάπτυξη του διαλόγου μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας όσον αφορά την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της ασφάλειας στην ΕΕ θα είναι το βασικό εργαλείο για την επίτευξη αυτών των στόχων. Αυτό το ευρωπαϊκό φόρουμ για την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της ασφάλειας (στο εξής ESRIF) θα βασιστεί στις εργασίες που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί από την ομάδα προσωπικοτήτων 3 και από τη συμβουλευτική επιτροπή για την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας (ESRAB) 4. Σκοπός της παρούσας ανακοίνωσης είναι να υπογραμμίσει τις αρχές μιας ευρωπαϊκής ατζέντας για την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας και να τονίσει τη σημασία ενός συστηματικού διαλόγου μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας για την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της ασφάλειας στην Ευρώπη. Σκοπός της είναι επίσης να θέσει τα θεμέλια της αμοιβαίας εμπιστοσύνης και να χαράξει το δρόμο για μια πληρέστερη ολοκλήρωση των πρωτοβουλιών της Κοινότητας που αφορούν την ασφάλεια. 1. Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΜΙΑ ΚΟΙΝΗ ΚΑΙ ΣΑΦΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανταποκρίθηκε στην ανάγκη για περισσότερη έρευνα στον τομέα της ασφάλειας με δύο επταετή προγράμματα-πλαίσια 5 στον τομέα της ασφάλειας, με συνολικό προϋπολογισμό δισ. EUR για την περίοδο Πρόκειται για το ΠΠ7, στο οποίο περιέχεται η πτυχή «ασφάλεια», και το πρόγραμμα-πλαίσιο της ΕΕ με τίτλο «ασφάλεια και διασφάλιση των ελευθεριών». Επιδιώκεται μια συνεκτική προσέγγιση μεταξύ αυτών των δύο προγραμμάτων, ώστε να εξασφαλιστεί η σύγκλιση μεταξύ των διαφορετικών ειδών ερευνητικών Η «Ομάδα Προσωπικοτήτων» συστάθηκε το Στην τελική της έκθεση (Έρευνα για μια ασφαλή Ευρώπη: έκθεση της Ομάδας Προσωπικοτήτων στον τομέα της έρευνας για την ασφάλεια, 15 Μαρτίου 2004, η Ομάδα Προσωπικοτήτων συνέστησε τη διαμόρφωση μιας θεματικής ερευνητικής πτυχής για την ασφάλεια στο ΠΠ7, με ελάχιστο προϋπολογισμό της τάξης του 1 δισ. ευρώ ανά έτος, καθώς και τη δημιουργία μιας συμβουλευτικής επιτροπής για την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας (ESRAB). Η ESRAB δημιουργήθηκε με την απόφαση 2005/516/EΚ της Επιτροπής, της 22ας Απριλίου 2005, και δημοσίευσε την τελική της έκθεση στις 22 Σεπτεμβρίου Στην τελική έκθεση συνιστάται η πολυτομεακή έρευνα με συγκεκριμένη εντολή. Σε αυτήν θα πρέπει να εμπλακούν οι τελικοί χρήστες και οι προμηθευτές όσον αφορά τον καθορισμό και την εκτέλεση του έργου. Στην έκθεση προσδιορίζονται συγκεκριμένοι τομείς για την ώθηση της καινοτομίας και τη βελτίωση της χρήσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων στα προτεινόμενα προϊόντα και υπηρεσίες. Τέλος, η έκθεση ESRAB συνέστησε επίσης «τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής επιτροπής για την ασφάλεια, ώστε να εμπλουτιστεί ο διάλογος και να διαμορφωθεί μια κοινή εικόνα για τις ευρωπαϊκές ανάγκες στον τομέα της ασφάλειας. Η επιτροπή αυτή θα φέρει σε επαφή, με τρόπο που να αποφεύγει τη γραφειοκρατία, υψηλόβαθμα στελέχη του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, για να διαμορφώσουν από κοινού μια στρατηγική ατζέντα για την ασφάλεια και να λειτουργήσουν ως σώμα αναφοράς για την υλοποίηση των υφιστάμενων προγραμμάτων και πρωτοβουλιών». Ένα πρόγραμμα-πλαίσιο συνενώνει διάφορα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ που αφορούν ένα συγκεκριμένο θέμα. EL 4 EL

5 δραστηριοτήτων. Μπορεί να γίνει διάκριση μεταξύ δύο ειδών δραστηριοτήτων στον τομέα της ασφάλειας: Η θεματική πτυχή «ασφάλεια» του ΠΠ7, με προϋπολογισμό της τάξης του 1,4 δισ. EUR, αποσκοπεί στην ανάπτυξη τεχνολογιών που θα οδηγήσουν στις απαιτούμενες ικανότητες για την προστασία από την τρομοκρατία και την εγκληματική δραστηριότητα, το συνοριακό έλεγχο, την προστασία των υποδομών ζωτικής σημασίας και τη διαχείριση κρίσεων. Αυτή η θεματική πτυχή βασίστηκε στις συστάσεις «της ομάδας προσωπικοτήτων» 6 και της «ευρωπαϊκής συμβουλευτικής επιτροπής για την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας» (ESRAB) 7. Η επιτροπή αυτή έχει ήδη ακολουθήσει μια φιλοσοφία διαλόγου μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας, με τη συμμετοχή των τελικών χρηστών, και συνέβαλε στη διατύπωση των ερευνητικών δραστηριοτήτων του ΠΠ7. Πρόκειται για τη συνέχεια της τριετούς «προπαρασκευαστικής δράσης στον τομέα της έρευνας για την ασφάλεια» (PASR), που δρομολόγησε η Επιτροπή το 2004 με συνολικό προϋπολογισμό 45 εκατ. ΕUR. Σημαντικές είναι και οι δραστηριότητες που εξελίσσονται όσον αφορά την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας στο πλαίσιο της θεματικής πτυχής «τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας (ΤΠΕ)» του προγράμματος-πλαισίου. Στο πλαίσιο του ΠΠ6 ο προϋπολογισμός για την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας των ΤΠΕ ανερχόταν στα 150 εκατ. EUR και για τα δύο πρώτα έτη του ΠΠ7 έχουν ήδη δεσμευτεί 90 εκατ. EUR. Δραστηριότητες που αφορούν την ασφάλεια καλύπτονται σήμερα από το πρόγραμμα-πλαίσιο με τίτλο «ασφάλεια και διασφάλιση των ελευθεριών», στο οποίο περιλαμβάνονται δύο εξειδικευμένα προγράμματα, συγκεκριμένα: πρόληψη, ετοιμότητα και διαχείριση των συνεπειών της τρομοκρατίας και άλλων κινδύνων συναφών με την ασφάλεια και πρόληψη και καταπολέμηση του εγκλήματος. Ο προβλεπόμενος προϋπολογισμός για τα εν λόγω προγράμματα για την περίοδο ανέρχεται σε 745 εκατ. EUR. Βραχυπρόθεσμες μελέτες, επικεντρωμένες σε θέματα πολιτικής, έχουν διεξαχθεί στο πλαίσιο των χρηματοδοτικών μέσων που διατίθενται για τις πολιτικές που αφορούν την ασφάλεια. Σε αυτά συμπεριλήφθηκε, στο παρελθόν, το πρόγραμμα AGIS, που αφορούσε τη συνεργασία μεταξύ οργανισμών επιβολής του νόμου, δικαστικών και άλλων επαγγελματιών του χώρου από τα κράτη μέλη της ΕΕ και τις υποψήφιες 6 7 Έρευνα για μια ασφαλή Ευρώπη: έκθεση της ομάδας προσωπικοτήτων στον τομέα της έρευνας για την ασφάλεια, 15 Μαρτίου «Έρευνα για την ασφάλεια: τα επόμενα βήματα», 9 Σεπτεμβρίου Η έκθεση ESRAB 2006 συνιστά την πραγματοποίηση ερευνών με συγκεκριμένη εντολή που θα άπτονται πολλών επιστημονικών πεδίων. Σε αυτήν θα πρέπει να εμπλέκονται οι τελικοί χρήστες και οι προμηθευτές όσον αφορά τον καθορισμό και την εκτέλεση του έργου. Στην έκθεση προσδιορίζονται συγκεκριμένοι τομείς για την ώθηση της καινοτομίας και τη βελτίωση της χρήσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων στα προτεινόμενα προϊόντα και υπηρεσίες. EL 5 EL

6 χώρες, για ποινικά θέματα και για την καταπολέμηση του εγκλήματος. Διήρκεσε από το 2003 έως τα τέλη του 2006 και είχε προϋπολογισμό της τάξης των 59 εκατ. ΕUR. - Διεθνής συνεργασία Η ευρωπαϊκή έρευνα στον τομέα της ασφάλειας είναι συνάρτηση των παγκόσμιων εξελίξεων, γεγονός που σημαίνει ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι ανοικτή στο διάλογο με τις τρίτες χώρες όσον αφορά την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της ασφάλειας. Το ΠΠ7 προβλέπει την ενισχυμένη συμμετοχή ερευνητών και ερευνητικών ιδρυμάτων από όλες τις χώρες-εταίρους της διεθνούς συνεργασίας και τις βιομηχανοποιημένες χώρες, αλλά με ορισμένους περιορισμούς για συγκεκριμένες πτυχές που έχουν εμπιστευτικό χαρακτήρα. Επίσης, νομικά πρόσωπα από τις συνδεδεμένες χώρες μπορούν να συμμετάσχουν στο τμήμα του ΠΠ7 που αφορά την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας με τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις που ισχύουν και για τα κράτη μέλη 8. Η συμμετοχή τρίτων χωρών θα προσφέρει διαφορετικές απόψεις και θα εξασφαλίσει τη συνοχή μεταξύ της κοινής ατζέντας για την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της ασφάλειας και των ερευνητικών δραστηριοτήτων για την ασφάλεια σε άλλα μέρη του κόσμου. Η έναρξη ισχύος των δύο προγραμμάτων-πλαισίων της ΕΕ αυξάνει σημαντικά τους πόρους που διατίθενται για την ασφάλεια και την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας και θα ενισχύσει τη συνεργασία και τις συνέργειες. 2. Η ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΠΡΟΑΓΕΙ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΧΩΡΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΕ Ένας από τους κύριους στόχους των πολιτικών για την ασφάλεια στην ΕΕ είναι η πρόληψη, η ανίχνευση, η ανταπόκριση και η ανάκαμψη από απειλές για την ασφάλεια που αντιμετωπίζουν η επικράτεια, ο πληθυσμός ή οι βασικές υποδομές της ΕΕ. Η ΕΕ διεξάγει ορισμένες δραστηριότητες σχετικές με την ασφάλεια που άπτονται πολλών τομέων πολιτικής, όπως είναι η δικαιοσύνη, η ελευθερία και η ασφάλεια, η έρευνα, οι μεταφορές και η ενέργεια, η κοινωνία της πληροφορίας, το περιβάλλον, η υγεία και η προστασία των καταναλωτών και οι εξωτερικές σχέσεις. Η ΕΕ προστατεύει μεν το δικαίωμα των πολιτών της στην ασφάλεια, αλλά και προωθεί και διαφυλάσσει το δικαίωμα στην εργασία και τη μετακίνηση σε όλη την ΕΕ, το κράτος δικαίου, την ελευθερία του λόγου και του συνεταιρίζεσθαι, το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα και την προστασία των δεδομένων, καθώς και το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη. Η έρευνα στον τομέα της ασφάλειας μπορεί να συμβάλει στη διασφάλιση τόσο της ασφάλειας όσο και της προστασίας των δεδομένων. Ο διάλογος μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας για την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας μπορεί να αποβεί εξαιρετικά σημαντικός για τα ακόλουθα θέματα. 8 Οι εννέα συνδεδεμένες χώρες του ΠΠ7 σήμερα είναι: η Κροατία, η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, η Ισλανδία, το Ισραήλ, το Λιχτενστάιν, η Νορβηγία, η Σερβία, η Ελβετία και η Τουρκία. EL 6 EL

7 - Αύξηση της ασφάλειας των υποδομών και των κοινωφελών υπηρεσιών Το διακύβευμα είναι να προστατευτούν οι υποδομές ζωτικής σημασίας και τα συστήματα κοινωφελών υπηρεσιών έναντι ζημίας, καταστροφής ή διακοπής της λειτουργίας, λόγω εσκεμμένων τρομοκρατικών ενεργειών, φυσικών καταστροφών, αμέλειας, ατυχημάτων ή ηλεκτρονικής πειρατείας, εγκληματικών ενεργειών και δόλιας συμπεριφοράς. Πρέπει να αναπτυχθούν αποτελεσματικές τεχνολογικές λύσεις. Στις 12 Δεκεμβρίου 2006, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την προστασία των υποδομών ζωτικής σημασίας (EPCIP) 9 καθώς και μια πρόταση οδηγίας σχετικά με τον προσδιορισμό και το χαρακτηρισμό της ευρωπαϊκής υποδομής ζωτικής σημασίας. - Οργανωμένο έγκλημα και τρομοκρατία Για τον εντοπισμό και την καταδίωξη, με ασφάλεια, τρομοκρατικών ενεργειών και άλλων δραστηριοτήτων του οργανωμένου εγκλήματος πρέπει να αναπτυχθεί η ανταλλαγή πληροφοριών και να δοθούν πόροι. Αυτό σημαίνει ανάπτυξη ασφαλών επικοινωνιών και αστυνόμευση των υποδομών πληροφοριών, μεταξύ άλλων του διαδικτύου. Όσον αφορά τα τρομοκρατικά όπλα, προτεραιότητα είναι η ανίχνευση, η παρακολούθηση, ο εντοπισμός, η ταυτοποίηση και η εξουδετέρωση των CBRNE (χημικών, βιολογικών, ραδιενεργών, πυρηνικών ουσιών και εκρηκτικών υλών) και των όπλων που χρησιμοποιούν ραδιοσυχνότητες. Δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς πρέπει να συνεργαστούν για την αύξηση της ασφάλειας των νομίμως κατασκευαζόμενων εκρηκτικών υλών, ώστε να εμποδιστεί η χρήση τους από τους τρομοκράτες ως αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών. Η Επιτροπή αναμένεται να εγκρίνει σχέδιο δράσης της ΕΕ για την ασφάλεια και την ασφαλή χρήση των εκρηκτικών υλών και των πυροκροτητών. - Ασφάλεια και κοινωνία Η τεχνολογία είναι σημαντικό εργαλείο για την πρόληψη, την αντιμετώπιση, τη διαχείριση και τον περιορισμό των δυνητικών απειλών για την ασφάλεια των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Πρέπει, όμως, αυτή να συνδυάζεται με οργανωτικές διευθετήσεις και είναι αναγκαία η ανθρώπινη παρέμβαση. Συνεπώς, απαιτείται έρευνα για τις πολιτικές, κοινωνικές και ανθρώπινες πτυχές ως συμπλήρωμα της έρευνας που είναι προσανατολισμένη στην τεχνολογία. Τα συστήματα επεξεργασίας δεδομένων έχουν σχεδιαστεί για να υπηρετούν τους πολίτες. Όποια κι αν είναι η εθνικότητα ή η κατοικία των προσώπων, τα συστήματα αυτά πρέπει να σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες των προσώπων, ιδίως σε ό,τι αφορά την ιδιωτικότητα, και να συμβάλλουν στην οικονομική και κοινωνική πρόοδο, την άνθηση του εμπορίου και την ευημερία των ατόμων. Οι μελλοντικές τεχνολογικές εξελίξεις πρέπει να ενισχύουν την προστασία των προσωπικών δεδομένων και της ιδιωτικότητας, αλλά και να παρέχουν τα μέσα για την επιβολή του νόμου που να εφαρμόζεται με τις αρχές τις διαφάνειας και της λογοδοσίας. Από την άποψη αυτή, η ανάπτυξη τεχνολογιών για το σεβασμό της 9 COM(2004) 702. EL 7 EL

8 ιδιωτικότητας 10 είναι ένας δρόμος για την επίτευξη του διαλόγου μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας. - Ευφυής παρακολούθηση και ενίσχυση των συνοριακών ελέγχων Η ασφάλεια των συνόρων πρέπει να αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης διαχείρισης των συνόρων, ώστε να διασφαλίζεται το νόμιμο εμπόριο και η κυκλοφορία των προσώπων, αλλά και να υποστηρίζεται το σύστημα Σένγκεν, οι προσπάθειες που καταβάλλουν οι εθνικές αρχές καθώς και εκείνες της υπηρεσίας εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της FRONTEX. Πρέπει να συνεχιστεί η σύγκλιση των συστημάτων ασφάλειας και διαχείρισης των πληροφοριών, η διαλειτουργικότητα, η κατάρτιση και η διάχυση των βέλτιστων πρακτικών. Είναι ζωτικής σημασίας η σύνδεση με την τυποποίηση, την κανονιστική ρύθμιση και τη νομοθεσία αλλά και με τις συναφείς δοκιμές, την αξιολόγηση και την πιστοποίηση. Σε ό,τι αφορά την παράνομη μετανάστευση, στόχος είναι να αναπτυχθούν νεωτεριστικές, αξιόπιστες και ευέλικτες λύσεις για τον εντοπισμό των παράνομων μετακινήσεων, χωρίς να εμποδίζεται αδικαιολόγητα η ροή του μεγαλύτερου τμήματος των νόμιμων ταξιδιωτών και οχημάτων. Σε ό,τι αφορά τη διακίνηση ναρκωτικών, όπλων και παράνομων ουσιών, στόχος είναι να διαλυθούν τα δίκτυα της παράνομης διακίνησής τους, ενώ παράλληλα πρέπει να διασφαλιστεί η ιχνηλασιμότητα, η ασφάλεια των αλυσίδων εφοδιασμού με εμπορεύματα και η τυποποίηση των δικτύων εφοδιαστικής και να αναζητηθούν οικονομικές και ανθεκτικές λύσεις, καθώς και τρόποι μείωσης του μοναδιαίου κόστους και των χρόνων που απαιτούνται για τους ελέγχους. Η σημερινή τεχνολογία περιορίζει την παρακολούθηση σε ορισμένα τμήματα των εξωτερικών συνόρων, π.χ. στις παράκτιες περιοχές, και δεν είναι κατάλληλη για την ανίχνευση και τον εντοπισμό μικρών πλοιαρίων, τα οποία χρησιμοποιούνται για την παράνομη διακίνηση ανθρώπων, ναρκωτικών κ.τ.λ. στο χώρο Σένγκεν. Η έρευνα και η τεχνολογική ανάπτυξη πρέπει να επικεντρωθούν στα τεχνικά μέσα παρακολούθησης (π.χ. μη επανδρωμένα οχήματα αέρος (UAV), δορυφόροι). - Η αποκατάσταση της ασφάλειας σε περιόδους κρίσης Πρέπει να εξασφαλίσουμε την καλύτερη προετοιμασία των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης και των κοινωνιών για να αντιμετωπίζουν απρόβλεπτα καταστροφικά συμβάντα με τη χρήση νέων, καινοτόμων και οικονομικών λύσεων. Επίσης, ζητούμενο είναι να βελτιωθούν τα εργαλεία, οι υποδομές, οι διαδικασίες και τα οργανωτικά πλαίσια για την αποδοτικότερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση ενός συμβάντος και την επακόλουθη αποκατάσταση. 10 Βλ. «Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για την προώθηση της προστασίας των δεδομένων μέσω τεχνολογιών για τη βελτίωση της προστασίας της ιδιωτικότητας (ΤΒΙ)», COM(2007) 228. EL 8 EL

9 3. Η ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Η αγορά υπηρεσιών ασφαλείας είναι μια περίπλοκη και ανομοιόμορφη αγορά με εφαρμογές από το χώρο της πολιτικής προστασίας και της στρατιωτικής άμυνας. Οι τεχνολογίες και οι λύσεις στον τομέα της ασφάλειας είναι αλληλένδετες με μια σειρά από βιομηχανικούς κλάδους, εντός των οποίων αναπτύσσονται, π.χ. μεταφορές, ενέργεια, περιβάλλον, κοινωνία της πληροφορίας, τηλεπικοινωνίες, υγεία. Αυτό θα δώσει επίσης τη δυνατότητα στις ΜΜΕ να εμπλακούν στην αναδυόμενη αγορά υπηρεσιών ασφαλείας. Οι τεχνολογίες και οι λύσεις στον τομέα της ασφάλειας είναι από τη φύση τους ποικίλες και καλύπτουν πολλές πτυχές, όπως τον εντοπισμό στίγματος, την επαλήθευση της ταυτότητας με ανταλλαγή πληροφοριών, την ταυτοποίηση, την εκτίμηση κινδύνου και την αντίληψη της κατάστασης. Μια αποτελεσματική βιομηχανική πολιτική που θα στηρίζει την αγορά των υπηρεσιών ασφαλείας πρέπει να περιλαμβάνει την κανονιστική ρύθμιση, την τυποποίηση, την πρόσβαση σε επιχειρηματικά κεφάλαια και μια συνεκτική στρατηγική για την έρευνα, καθώς και χρηματοδότηση διαρκείας. Η τυποποίηση, εφόσον διεξάγεται σύμφωνα με τους σχετικούς κανόνες ανταγωνισμού 11, έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό εργαλείο για τη συνεκτική και αποτελεσματική εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για μεγάλο μέρος των κοινοτικών πολιτικών. Τα πρότυπα είναι αποτελεσματικά εργαλεία για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένου του δημόσιου τομέα, όταν αυτός ενεργεί ως αγοραστής αγαθών και υπηρεσιών, διότι εξασφαλίζουν διαλειτουργικότητα και συνέχεια κατά την ικανοποίηση των αναγκών των τελικών χρηστών. Τα πρότυπα, ως εργαλείο για τις προμήθειες, είναι ένα στοιχείο ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία αγοράς στον τομέα της ασφάλειας σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης (CEN) συγκρότησε μια ομάδα εργασίας για την «προστασία και την ασφάλεια του πολίτη», (BT/WG161), η οποία θα επικεντρώσει τις εργασίες της: στο συντονισμό των δραστηριοτήτων τυποποίησης στον τομέα αυτόν, ιδίως με το Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης (ISO) στις ενδεχόμενες νέες δραστηριότητες τυποποίησης στην ανταπόκριση σε αιτήματα των ενδιαφερόμενων μερών, ιδίως αυτών που απευθύνουν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Το ESRIF μπορεί να συμβάλει στον καθορισμό των προτεραιοτήτων για την εκπόνηση προτύπων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για πρότυπα που θα είναι προσιτά στις ΜΜΕ. Το ESRIF πρέπει επίσης να χαρτογραφήσει ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού τεχνολογίας στον τομέα της 11 Βλ. ιδίως τις κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής για την εφαρμογή του άρθρου 81 της συνθήκης ΕΚ στις συμφωνίες οριζόντιας συνεργασίας ΕΕ C 3 της , σ. 2, κεφάλαιο 6. EL 9 EL

10 ασφάλειας των πολιτών και να αναλύσει το οικονομικό σκέλος της ασφάλειας, προάγοντας πρωτοβουλίες σχετικές με τον καθορισμό ποσοτικών στόχων. Μια κοινή ατζέντα για την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας, με τη συμμετοχή όλων των ευρωπαϊκών συντελεστών από το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, τόσο από την πλευρά της ζήτησης όσο και από την πλευρά της προσφοράς, και η οποία θα είναι προσανατολισμένη στις ανάγκες του χρήστη, θα δημιουργήσει ευκαιρίες για συνεκτικότερο προγραμματισμό στον τομέα της έρευνας και καλύτερη χρηματοδότηση, γεγονός που με τη σειρά του θα οδηγήσει σε άνθηση της καινοτομίας. Θα αποτελέσει επίσης έναυσμα για επενδύσεις από τον ιδιωτικό τομέα στις στρατηγικές προτεραιότητες της έρευνας, ώστε να συμπληρωθούν οι δημόσιες επενδύσεις. Επιπλέον, η κοινή ατζέντα ανταποκρίνεται στο γενικότερο στόχο της διαμόρφωσης ενός αληθινού ευρωπαϊκού ερευνητικού χώρου, κυρίως επειδή θα προαχθεί η συνοχή μεταξύ των επενδύσεων στην έρευνα και την ανάπτυξη σε εθνικό, περιφερειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο 12. Αυτό στη συνέχεια θα ενισχύσει την αγορά υπηρεσιών ασφαλείας της ΕΕ και την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας και των άλλων παρόχων τεχνολογικών λύσεων. Μια πιο ισχυρή και πιο συνεκτική αγορά υπηρεσιών ασφαλείας θα συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη και στην υποστήριξη της διαδικασίας της Λισαβόνας. 4. Η ΑΝΑΓΚΗ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ Για το θέμα αυτό πρέπει να εξεταστούν τα εξής σημεία: Πρέπει να ενισχυθεί ο διάλογος μεταξύ ζήτησης και προσφοράς τεχνολογιών και λύσεων στον τομέα της ασφάλειας, κατά τρόπον ώστε να διαμορφωθεί μια κοινή και σαφής εικόνα των ευρωπαϊκών αναγκών και προτεραιοτήτων για την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας. Οι πόροι για την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας είναι διασπαρμένοι σε ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, καθώς και μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών συντελεστών: ο καλός συντονισμός θα βοηθήσει στη βέλτιστη χρήση των υφιστάμενων ικανοτήτων και στην αυξημένη ανταλλαγή πληροφοριών για την αποφυγή περιττών διπλών προσπαθειών και την ενίσχυση της συνεργασίας, π.χ. για διασυνοριακά ζητήματα όπως είναι η ασφάλεια των αεροδρομίων, η ανίχνευση υγρών εκρηκτικών υλών κ.τ.λ. Υπάρχει ανάγκη για ενισχυμένη διεθνή συνεργασία σε ορισμένους τομείς. Υπάρχει η ανάγκη για συνεργασία με ευρωπαϊκά όργανα όπως είναι η Europol, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα των κρατών μελών της ΕΕ (FRONTEX), ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας, καθώς και με διεθνείς οργανισμούς, όπως π.χ. το 12 Η Πράσινη Βίβλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Ευρωπαϊκός Χώρος Έρευνας: νέες προοπτικές», της 4ης Απριλίου 2007, προτείνει μια διαδικασία κοινού προγραμματισμού στον τομέα της έρευνας για όλα τα κράτη μέλη, τις περιφέρειες και άλλους συντελεστές όσον αφορά ορισμένες προκλήσεις που έχουν κοινωνικές πτυχές - COM(2007) 161. EL 10 EL

11 Διαπεριφερειακό Ίδρυμα Ερευνών των Ηνωμένων Εθνών για την Εγκληματικότητα και τη Δικαιοσύνη (UNICRI). Πρέπει να τονωθούν οι συνέργειες μεταξύ των διαφόρων συνισταμένων της ευρωπαϊκής ασφάλειας (πολιτική, υλοποίηση, τυποποίηση, έρευνα και άλλες συναφείς δραστηριότητες) σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Μερικές φορές οι τελικοί χρήστες εμπλέκονται μόνο στα τελευταία στάδια των ερευνητικών έργων: η έρευνα πρέπει να είναι πολυτομεακή και να εμπλέκει τους τελικούς χρήστες και τους προμηθευτές ήδη από την αρχή. Πρέπει να βελτιωθεί η διάδοση και η αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Πρέπει επίσης να βελτιωθεί η διαθεσιμότητα και η πρόσβαση σε καλής ποιότητας έρευνα σε επίπεδο ΕΕ. Η έρευνα στον τομέα της ασφάλειας θα έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη νέων συστημάτων και διεργασιών. Η ώθηση θα δοθεί με την εκπόνηση ευρωπαϊκών προτύπων για τα οποία πρέπει να δοθούν οι σχετικές εντολές στα ευρωπαϊκά όργανα τυποποίησης, ανάλογα με την περίπτωση. Οι στόχοι αυτοί θα πρέπει να τεθούν με σαφήνεια σ ένα χάρτη πορείας και να περιβληθούν με υψηλή πολιτική κάλυψη και προβολή. Η χρήση των υφιστάμενων βάσεων δεδομένων, όπως είναι η CORDIS η υπηρεσία παροχής πληροφοριών στον τομέα της κοινοτικής έρευνας και ανάπτυξης ( - θα βοηθήσει ταχύτατα στην επίτευξη των στόχων του ESRIF για την ανταλλαγή ιδεών, τη διάδοση πληροφοριών και την προώθηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Η έρευνα στον τομέα της ασφάλειας μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην ατζέντα για την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση, δεδομένου ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία έχει την ευκαιρία να γίνει σημαντικός παίκτης στην παγκόσμια αγορά των υπηρεσιών ασφαλείας. Είναι αναγκαία η προσέγγιση μεταξύ των φορέων ζήτησης και προσφοράς τεχνολογιών και λύσεων, των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των κρατών μελών ώστε να επιλυθούν ορισμένα συγκεκριμένα ζητήματα και προβλήματα της έρευνας στον τομέα της ασφάλειας. 5. ΣΥΝΕΝΩΣΗ ΔΥΝΑΜΕΩΝ: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΦΟΡΟΥΜ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (ESRIF) 1. Αποστολή και στόχοι Ο στόχος του ESRIF είναι να συμβάλει στη χάραξη πολιτικής για την ασφάλεια στον πολιτικό (μη στρατιωτικό) τομέα, μέσω της κατάλληλης τεχνολογίας και τεχνογνωσίας, με τον καθορισμό και την εφαρμογή μιας μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης κοινής ατζέντας για την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας, με τη συμμετοχή όλων των ευρωπαίων συντελεστών, συμπεριλαμβανομένων EL 11 EL

12 2. Δομή εκείνων από τις συνδεδεμένες χώρες στο ΠΠ7, από το χώρο της προσφοράς και της ζήτησης, τη βιομηχανία και τον ακαδημαϊκό κόσμο, αλλά και άλλους κύκλους. Η ατζέντα αυτή πρέπει να περιέχει ένα χάρτη πορείας για την έρευνα, ο οποίος θα βασίζεται στις μελλοντικές ανάγκες των δημόσιων και ιδιωτικών τελικών χρηστών και στις τεχνολογίες αιχμής στον τομέα της ασφάλειας. Η εφαρμογή του θα πρέπει να παρακολουθείται στενά από όλους τους συντελεστές. Με την προσέγγιση των δύο πλευρών της έρευνας στον τομέα της ασφάλειας, δηλαδή της προσφοράς και της ζήτησης, το φόρουμ πρέπει να εξασφαλίζει ότι η έρευνα που γίνεται είναι σημαντική και ότι συμβάλλει στη χάραξη πολιτικής στον τομέα της ασφάλειας. Αναμένεται επίσης να χρησιμεύσει στη δημιουργία μιας κοινής βάσης για τις ερευνητικές δραστηριότητες, ιδίως μέσω των εθνικών προγραμμάτων και των προγραμμάτων της ΕΕ. Ο ρόλος του ESRIF θα είναι αποκλειστικά συμβουλευτικός. Αυτό συμβαδίζει με τις συστάσεις της ESRAB. Tο ESRIF αναμένεται να αναπτύξει τις δραστηριότητές του σεβόμενο τα θεμελιώδη δικαιώματα, ιδίως την προστασία των προσωπικών δεδομένων, και θα τηρήσει τις διατάξεις περί ασφαλείας της απόφασης 2001/844/ΕΚ, ΕΚΑΧ, Ευρατόμ της Επιτροπής (συμπεριλαμβανομένης και της απόφασης 2006/548/ΕΚ, Ευρατόμ για τη βιομηχανική ασφάλεια). Συγκεκριμένα, ο στόχος για το ESRIF είναι να υπηρετήσει τον τομέα της ασφάλειας στην Ευρώπη μέσω: της ενίσχυσης και της προβολής της σημασίας του διαλόγου μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας για την ευρωπαϊκή έρευνα στον τομέα της ασφάλειας, επιδιώκοντας την προσέγγιση μεταξύ ζήτησης και προσφοράς των τεχνολογιών ασφαλείας, αναδεικνύοντας νέες προοπτικές για τη χρήση των τεχνολογιών και δημιουργώντας ένα κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και συνεργασίας της ενθάρρυνσης για την υποβολή νεωτεριστικών ιδεών προς αντιμετώπιση των αναδυόμενων απειλών και για την ανάπτυξη μελλοντικών ευκαιριών και εξελίξεων στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας και σε άλλα πεδία (κοινωνιολογία, πολιτισμό, οικονομία κ.τ.λ.) της συνεχούς ανάλυσης των μελλοντικών αναγκών στον τομέα της ασφάλειας, για την αντιμετώπιση των υφιστάμενων και των μελλοντικών απειλών, βάσει συστηματικών εκτιμήσεων τρωτότητας και της ικανότητας προσφοράς συναφών τεχνολογιών και λύσεων. Σε ορισμένες περιπτώσεις αυτό θα πρέπει να οδηγήσει επίσης στον καθορισμό των κοινών αναγκών των χρηστών (τόσο των δημόσιων όσο και των ιδιωτικών) της προώθησης της ολοκλήρωσης των αλυσίδων προσφοράς καινοτομίας, στο σύνολό τους και σε όλη την Ευρώπη (τελικοί χρήστες ερευνητική κοινότητα βιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ). Ζωτική σημασία θα έχει και η διαμόρφωση αποτελεσματικών μηχανισμών παρακολούθησης της τεχνολογίας, ώστε οι πλέον ενδεικνυόμενες και αποδοτικές - ως προς το κόστος - τεχνολογίες να ενσωματώνονται στις λύσεις που αφορούν την ασφάλεια. EL 12 EL

13 Η σύσταση του ESRIF θα γίνει σε συμφωνία με τα κράτη μέλη και η οργάνωσή του θα αποφασιστεί από τους συντελεστές του. Θα αποτελείται από μια ολομέλεια όπου θα εκπροσωπούνται ισόρροπα όλοι οι συντελεστές της έρευνας στον τομέα της ασφάλειας, από το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, δηλαδή η βιομηχανία, τα ερευνητικά ιδρύματα, οι δημόσιοι και ιδιωτικοί τελικοί χρήστες, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και ευρωπαϊκές οργανώσεις 13. Το ESRIF θα συγκροτήσει ορισμένες ομάδες εργασίας, με τη συμμετοχή συνολικά συμμετεχόντων, και με μικρότερες ad-hoc ομάδες που θα αναλάβουν συγκεκριμένες δραστηριότητες. Μπορεί να δημιουργηθεί μια ομάδα που θα παρακολουθεί τη διαδικασία σε πολιτικό επίπεδο, σε συγκεκριμένα στάδια, ιδίως για την προετοιμασία της τελικής έκθεσης του ESRIF. Το ευρωπαϊκό φόρουμ για την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της ασφάλειας θα έχει ως σκοπό τη διαμόρφωση μιας κοινής ατζέντας για την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας στην ΕΕ και θα παρακολουθεί την υλοποίησή της. Θα συμβάλλει επίσης στον ευρωπαϊκό δημόσιο διάλογο για ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια, την τεχνολογία και την καινοτομία. 6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ 1. Ένας συστηματικός διάλογος μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας για την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της ασφάλειας έχει μεγάλη σημασία για τη διασφάλιση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ όλων των σχετικών συντελεστών. Θα διαμορφώσει μια στέρεη βάση για βιώσιμες λύσεις στον τομέα της ασφάλειας προς όφελος των πολιτών της ΕΕ. Το κύριο μέσο για την επίτευξη αυτών των στόχων πρέπει να είναι ένα φόρουμ για την ανάπτυξη του διαλόγου μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας για την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα της ασφάλειας (ESRIF). 2. Η εναρκτήρια συνεδρίαση του ESRIF προγραμματίζεται για το Σεπτέμβριο του 2007, ενώ αναμένεται να είναι πλήρως λειτουργικό αργότερα τον ίδιο χρόνο. H διάρκεια ζωής του φόρουμ είναι ορισμένη, έως τα τέλη του Η Επιτροπή θα συμμετάσχει ενεργά στις συνεδριάσεις του φόρουμ. Το ESRIF θα υποβάλει έκθεση για την πορεία των εργασιών του το 2008 και η Επιτροπή θα προβεί σε εκτίμηση των πρώτων αποτελεσμάτων με ανακοίνωση που θα υποβάλει το φθινόπωρο του Το ESRIF θα παρουσιάσει μια κοινή ατζέντα για την έρευνα στον τομέα της ασφάλειας στα τέλη του Θα συμπεριλάβει, εφόσον ενδείκνυται, συστάσεις προς τις δημόσιες αρχές. 13 Τα αρχικά μέλη του φόρουμ προτάθηκαν από τα κράτη μέλη και τις συνδεδεμένες χώρες ύστερα από επίσημη πρόσκληση της Επιτροπής. EL 13 EL

14 5. Το ESRIF είναι το πρώτο βήμα για ένα διάλογο μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας που επιδιώκει να φέρει σε επαφή όλους τους συντελεστές στον τομέα της ασφάλειας κατά τρόπο διαρθρωμένο και σταθερό. EL 14 EL

15 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ The Security theme under FP7 and security activities under the EU Framework Programme on Security and Safeguarding Liberties 1. In March 2004, the Commission launched a three-year Preparatory Action in the field of Security Research. With three annual budgets of 15 million, the Preparatory Action was a first step towards the Security theme of FP7. Participants included companies in the aerospace, information & communication technologies, system integrators and defence sectors. Under the Preparatory Action, 39 projects have been launched covering the areas of situation awareness, protection of networked systems, protection against terrorism, crisis management and interoperability of control and communications systems. The Security theme in FP7 will develop the technologies for building capabilities needed to ensure the security of citizens from threats such as terrorism and crime, natural disasters and industrial accidents, while having due regard for fundamental human rights and societal aspects;. It will also be an instrument to structure and coordinate European and national research efforts. Its budget is 1.4 billion over seven years ( ). The Security theme work programme is based on the ESRAB report 14. It is structured on the basis of four security missions of high political relevance which relate to specific security threats. Missions: (1) Security of citizens (2) Security of infrastructures and utilities (3) Intelligence surveillance and border security (4) Restoring security and safety in a crisis Three domains of cross-cutting interest were selected as well: Cross cutting: (5) Security systems integration, interconnectivity and interoperability (6) Security and society (7) Security research coordination and structuring The governance of the FP7 Security theme is organised in close cooperation between Member States' authorities and the Commission. On this basis, mutual information 14 The ESRAB Board was created by Commission decision (2005/516/EC) on 22 April 2005 and published its final report on 22 September EL 15 EL

16 on national security research activities and results can be exchanged and common strategies developed. 2. The EU Framework Programme on Security and Safeguarding Liberties AGIS ( ) was set up to help legal practitioners, law enforcement officials and representatives of victim assistance services from the EU Member States and Candidate Countries to set up Europe-wide networks, as well as to exchange information and best practices. It also aimed at encouraging Member States to step up co-operation with applicant and third countries. The EU Framework Programme on Security and Safeguarding Liberties ( ) consists of two financial instruments encompassing the following specific programmes: "Prevention of and Fight against Crime" 15 and "Prevention, Preparedness and Consequence management of Terrorism and other Security related risks" 16 Budget Total amount over the period Framework programme: Security and safeguarding Liberties million Including: - Specific programme: Prevention of and fight against crime - Specific programme: Prevention, Preparedness and Consequence Management of Terrorism and other Security related risks million million As a follow-up to AGIS, the framework programme is concerned with effective operational co-operation in the fight against, and prevention of, crime and terrorism. The objectives of the Specific programme: Prevention of and fight against crime are: (a) to stimulate, promote and develop horizontal methods and tools necessary for strategically preventing and fighting crime and guaranteeing security and public order, such as the work carried out in the European Union Crime Prevention Network, public-private partnerships, best practices in crime prevention, comparable statistics, applied criminology and an enhanced approach towards young offenders Council Decision 2007/125/JHA of 12 February 2007 establishing for the period 2007 to 2013, as part of General Programme on Security and Safeguarding Liberties, the Specific Programme Prevention of and Fight against Crime. Council Decision 2007/124/EC of 12 February 2007 establishing for the period 2007 to 2013, as part of General Programme on Security and Safeguarding Liberties, the Specific Programme Prevention, Preparedness and Consequence Management of Terrorism and other Security related risks. EL 16 EL

17 (b) (c) (d) to promote and develop coordination, cooperation and mutual understanding among law enforcement agencies, other national authorities and related Union bodies in respect of the priorities identified by the Council, in particular as set out by Europol's Organised Crime Threat Assessment to promote and develop best practices for the protection of and support for witnesses to promote and develop best practices for the protection of crime victims The objectives of the Specific programme: Prevention, Preparedness and Consequence Management of Terrorism and other Security related risks are to stimulate, promote and develop measures on prevention, preparedness and consequence management based, inter alia, on comprehensive threat and risk assessments, subject to supervision by Member States and with due regard for existing Community competence in that matter, and aiming to prevent or reduce risks linked with terrorism and other security related risks. The most recent examples of research projects financed by AGIS include: Police Detention in Europe: a comparative study of the provision of services for problematic drug and alcohol users; Implementation study for an international child sexual exploitation image database; Optimisation of methods for identifying persons in photographs (photo identification): a contribution to combating and preventing crime in Europe; Study on Corruption within the Public Sector; Cyber crime Investigation (developing an international training programme for the future / delivering an intermediate level accredited modular international training programme (two projects); Training in efficient amphetamine comparison using a harmonised methodology and sustainable database. Calls for proposals for action and operating grants are regularly published for these specific programmes. Information is available at: EL 17 EL