ΥΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Transcript

1 ΥΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ενότητα 3 η : Κανόνες για την ασφαλή λειτουργία μηχανημάτων και προφυλακτήρων Τσικριτζής Λάζαρος Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος και Μηχανικών Αντιρρύπανσης

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

3 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Δυτικής Μακεδονίας και στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

4 Σκοποί ενότητας Μετά την ολοκλήρωση της ενότητας οι φοιτητές θα πρέπει : να γνωρίζουν τα μέτρα πρόληψης ατυχημάτων από πτώσεις εργαζομένων και τα αντίστοιχα μέσα προστασίας. να ξέρουν τις προδιαγραφές ασφαλείας των μηχανημάτων και τα μέτρα προστασίας των εργαζομένων κατά τη λειτουργία τους. να γνωρίζουν τα είδη των προφυλακτήρων και το επίπεδο ασφάλειας που παρέχουν. 4

5 Περιεχόμενα ενότητας Προστασία εργαζομένων από πτώσεις. Ασφάλεια μηχανημάτων. Αρχές και προδιαγραφές ασφαλείας. Κανόνες εγκατάστασης και χρήσης. Προφύλαξη από τα κινούμενα μέρη των μηχανημάτων. Είδη προφυλακτήρων. Μηχανισμοί και αυτοματισμοί ασφάλειας. Προφυλακτήρες σταθεροί, ενδοασφαλείας, αυτόματοι. 5

6 Προστασία από πτώσεις (1/4) Για όσους εργάζονται σε υψομετρική διαφορά από δάπεδο (σκαλωσιές, πατάρια κτλ). Προδιαγραφές ζωνών ασφαλείας & σχοινιών. Μεταλλικά μέρη σφυρήλατα. Σχοινιά συνθετικά ή λεπτά συρματόσχοινα. Γάντζοι ασφαλείας. Όριο θραύσης 1300 kg (φορτίο min 450). 6

7 Προστασία από πτώσεις (2/4) Κανόνες χρήσης για ζώνες ασφαλείας και σχοινιά. Να αποφεύγεται η επαφή με θερμά /κοφτερά μέρη. Σωστές αγκυρώσεις των ζωνών. Όχι πολλαπλές αγκυρώσεις στο ίδιο σημείο. Παρακολούθηση εργαζομένου (ποτέ μόνος). Πρόσθετα δίχτυα συγκράτησης. Έλεγχος πριν κάθε χρήση. 7

8 Προστασία από πτώσεις (3/4) Χρήση ζώνης ασφαλείας (Ανακτήθηκε 20 Φεβρουαρίου, 2015). Ζώνη ασφαλείας με γάντζο ασφαλείας (Ανακτήθηκε 20 Φεβρουαρίου, 2015). Σχοινί Ασφαλείας (Ανακτήθηκε 20 Φεβρουαρίου, 2015). Γάντζος Ασφαλείας με στριφτάρι (Ανακτήθηκε 20 Φεβρουαρίου, 2015). 8

9 Προστασία από πτώσεις (4/4) Σήμανση για υποχρεωτική χρήση ζώνης ασφαλείας (Ανακτήθηκε 20 Φεβρουαρίου, 2015). Γάντζος με βιδωτή ασφάλεια (Ανακτήθηκε 20 Φεβρουαρίου, 2015). Διπλός αναδέτης με απορρόφηση έντασης (Ανακτήθηκε 20 Φεβρουαρίου, 2015). 9

10 Αρχές ασφαλείας μηχανημάτων (1/7) Προδιαγραφές ασφαλείας μηχανημάτων. Τα επικίνδυνα σημεία να μην είναι προσβάσιμα από το χειριστή. Στρογγυλεμένες απολήξεις / όχι οξείες. Εργονομικό χειριστήριο και μακριά από επικίνδυνα σημεία. Πρόσθετα συστήματα αυτόματης κράτησης (π.χ. στις μεταφορικές ταινίες). Αυτοματισμοί κράτησης λόγω υπερφορτίσεων. 10

11 Αρχές ασφαλείας μηχανημάτων (2/7) Προδιαγραφές ασφαλείας μηχανημάτων (συνέχεια): Μηχανισμοί ενδοασφαλείας (να μην ξεκινά το μηχάνημα όταν συντηρείται). Μειωμένος θόρυβος. Διακριτό κουμπί ON/OFF σε σχέση με υπόλοιπα κουμπιά. Ασφαλείς εξέδρες/σκάλες /θυρίδες. Όχι πολλά σημεία λίπανσης. 11

12 Αρχές ασφαλείας μηχανημάτων (3/7) Γενικές αρχές εγκατάστασης και χρήσης: Ελεύθεροι χώροι περιμετρικά και διάδρομοι. Σωστές σημάνσεις. Συντήρηση μηχανικών μερών. Άχρηστα υλικά σε δοχεία /όχι στα δάπεδα. Επαρκής φωτισμός/όχι σκιές ή «πανιάσματα». Απαγωγή επικίνδυνων ουσιών. 12

13 Αρχές ασφαλείας μηχανημάτων (4/7) Γενικές αρχές εγκατάστασης και χρήσης. (συνέχεια): Εργονομικά καθίσματα χειριστών. Όχι ακραίες θερμοκρασίες περιβάλλοντος. Δυνατότητα για αυτόματη ή ημιαυτόματη τροφοδοσία. Έδραση που μειώνει τις δονήσεις. Έγκριση εγκατάστασης μέτρων ασφαλείας από ειδικό. 13

14 Αρχές ασφαλείας μηχανημάτων (5/7) Προφύλαξη από τα κινούμενα μέρη μηχανημάτων. Τα κινούμενα μέρη δεν πρέπει να είναι προσιτά. Τα ρινίσματα, σκόνη κτλ να μην ενοχλούν και να απάγονται. Η προστασία να μην παρακωλύει τη λειτουργία του μηχανήματος. 14

15 Αρχές ασφαλείας μηχανημάτων (6/7) Προφύλαξη από τα κινούμενα μέρη μηχανημάτων. (συνέχεια). Οι προφυλακτήρες: Να είναι από «τη μάνα τους». (Οι διάφορες «πατέντες» είναι πιο ακριβές και όχι πάντα λειτουργικές). Να έχουν προδιαγραφές ISO. Να προστατεύουν χειριστή, λιπαντή, τρίτο. Να μην αδυνατίζουν το μηχάνημα ως κατασκευή. Να αντικαθίστανται εύκολα. Να είναι πυρίμαχοι και ανθεκτικοί στη διάβρωση. 15

16 Αρχές ασφαλείας μηχανημάτων (7/7) Προφύλαξη από τα κινούμενα μέρη μηχανημάτων. (συνέχεια). Κατάλογοι καταγραφής και ελέγχου: Ποια τα μηχανήματα και πού είναι?. Ποια τα κινούμενα μέρη τους?. Ποια τα κινούμενα μέρη. Η προφύλαξη καλύπτει τις απαιτήσεις της νομοθεσίας;. Τα μηχανήματα απαιτούν πιο σύνθετη αντιμετώπιση. Διορθωτικά μέτρα. 16

17 Ατύχημα από κακή συντήρηση μηχανικών μερών Έσπασε η αλυσίδα λόγω φθοράς. Λάθος επιλογή (Ανακτήθηκε 20 Φεβρουαρίου, 2015). Έσπασε η αλυσίδα λόγω φθοράς. Σωστή επιλογή (Ανακτήθηκε 20 Φεβρουαρίου, 2015). 17

18 Θανατηφόρο ατύχημα σε επιχείρηση παραγωγής χρωμάτων (1/2) Η συνήθης πρακτική του εργαζομένου ήταν να εισέρχεται στη δεξαμενή για να καθαρίσει τα απόβλητα, μέχρι να αισθανθεί «αδιαθεσία». Στη συνέχεια έβγαινε έξω από τη δεξαμενή σκαρφαλώνοντας για να πάρει καθαρό αέρα και κατόπιν επέστρεφε μέσα στη δεξαμενή για να συνεχίσει την εργασία του. Αυτή τη φορά στάθηκε άτυχος!. Καθαρισμός δεξαμενής πτητικού τοξικού διαλύτη. Λάθος διαδικασία καθαρισμού (Ανακτήθηκε 20 Φεβρουαρίου, 2015). 18

19 Θανατηφόρο ατύχημα σε επιχείρηση παραγωγής χρωμάτων (2/2) Καθαρισμός δεξαμενής πτητικού τοξικού διαλύτη. Σωστή διαδικασία καθαρισμού (Ανακτήθηκε 20 Φεβρουαρίου, 2015). 19

20 Προφυλακτήρες μηχανημάτων (1/4) Ο Νόμος δεν ορίζει συγκεκριμένους τύπους προφυλακτήρων. Παραδείγματα. Φράγματα ή καλύμματα (σταθερά /ρυθμιζόμενα) που εμποδίζουν τα χέρια να έλθει σε επαφή με το μηχάνημα. Μηχανισμοί αυτόματοι που εμποδίζουν την προσέγγιση (π.χ φωτοκύτταρα). Μηχανισμοί απασχόλησης και των δύο χεριών. 20

21 Προφυλακτήρες μηχανημάτων (2/4) Τροχός λείανσης στίλβωσης. Προφύλαξη με σταθερό κάλυμμα (Ανακτήθηκε 20 Φεβρουαρίου, 2015). Χορτοκοπτικό με δυο προφυλακτήρες (ο ένας διαφανής πάνω) και φρένο ασφαλείας (Ανακτήθηκε 20 Φεβρουαρίου, 2015). 21

22 Προφυλακτήρες μηχανημάτων Είδη προφυλακτήρων: Προφυλακτήρες σταθεροί. (3/4) Ασφαλείς, ευρείας χρήσης, αποκλείουν την επαφή. Πλέγματα, κουβούκλια κλπ. Προφυλακτήρες ενδοασφαλείας. Συνδέονται με ηλεκτρικούς, πνευματικούς. μηχανισμούς με το μηχανισμό εκκίνησης. Το μηχάνημα δεν ξεκινά αν ο προφυλακτήρας δεν κουμπώσει τελείως. Όταν το μηχάνημα λειτουργεί ο προφυλακτήρας δεν ανοίγει. 22

23 Προφυλακτήρες μηχανημάτων (4/4) Είδη προφυλακτήρων (συνέχεια): Προφυλακτήρες αυτόματοι. Λειτουργούν ανεξάρτητα από το χειριστή. Χρησιμοποιούν διάφορα αισθητήρια. 23

24 Τέλος Ενότητας