Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Τετάρτη, 16 Ιουνίου 2010

Transcript

1 Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Τετάρτη, 16 Ιουνίου 2010 Γενική Επισκόπηση Ελληνική Οικονομία: Η δημοσιονομική προσαρμογή στην Ελλάδα βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος στην Ετήσια Συνδιάσκεψη των μελών του Institute of International Finance (IIF), δηλαδή της Παγκόσμιας Ένωσης Τραπεζών, που έλαβε χώρα στη Βιέννη την προηγούμενη εβδομάδα. Δύο ήσαν τα σημαντικά για την Ελλάδα γεγονότα σε αυτή τη Συνδιάσκεψη: Πρώτον, οι αναλυτές του IIF παρουσίασαν μία εμπεριστατωμένη ανάλυση των προοπτικών της δημοσιονομικής προσαρμογής στην Ελλάδα όπου εκτιμάται ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης μπορεί να υποχωρήσει κοντά στο 6% του ΑΕΠ το 2010 και στο 5,5% του ΑΕΠ το 2011, ενώ το δημόσιο χρέος μπορεί να σταθεροποιηθεί στο 134% του ΑΕΠ το 2011 και να αποκτήσει πτωτική πορεία στη συνέχεια. Οι εκτιμήσεις αυτές, που συμπίπτουν με τις προβλέψεις και τις αναλύσεις της Alpha Bank τους τελευταίους μήνες, ανατρέπουν τις πολύ πιο απαισιόδοξες εκτιμήσεις της Συμφωνίας Δημοσιονομικής Προσαρμογής και Μεταρρυθμίσεων (ΣΔΠ&Μ) της Ελληνικής Κυβέρνησης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΕ), το ΔΝΤ και την ΕΚΤ, σύμφωνα με την οποία το έλλειμμα θα διαμορφωθεί στο 8,1% του ΑΕΠ το 2010 και στο 7,6% του ΑΕΠ το 2011 και το χρέος θα σταθεροποιηθεί στο 149% του ΑΕΠ από το Ανατρέπουν επίσης τις εκτιμήσεις των αγορών για επικείμενη αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους και μπορεί να συμβάλουν στην σταδιακή ομαλοποίηση της αγοράς ελληνικών ομολόγων ταχύτερα από ότι αναμενόταν. Οι εκτιμήσεις του IIF ισοδυναμούν με ψήφο εμπιστοσύνης στην αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων και των σημαντικών μεταρρυθμίσεων που προβλέπονται στη ΣΔΠ&Μ. Δεύτερον, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος Γ. Παπανδρέου σε μία μεστή σε μηνύματα ομιλία του στο επίσημο δείπνο της Συνδιάσκεψης έκανε σαφή την αποφασιστικότητά του για την πλήρη εφαρμογή των μέτρων και των μεταρρυθμίσεων της ΣΔΠ&Μ, ανεξαρτήτως προσωπικού πολιτικού κόστους, με στόχο να οδηγήσει την χώρα προς την σταθερότητα και την ευημερία. Η ομιλία του Πρωθυπουργού έτυχε ενθουσιώδους αποδοχής από τους παρισταμένους και έδωσε την ευκαιρία στον Πρόεδρο του IIF και διευθύνοντα σύμβουλο της Deutsche Bank, κ. J. Ackerman, να δηλώσει ενώπιον όλων των παρισταμένων ότι δεν έχει πλέον τις αμφιβολίες που είχε εκφράσει πριν μερικές εβδομάδες για την δυνατότητα της Ελλάδος να αποφύγει την αναδιάρθρωση του χρέους της. Αυτό που απομένει, λοιπόν, είναι να συνεχίσουμε την εφαρμογή των μέτρων μακροοικονομικής και διαρθρωτικής πολιτικής με τον ίδιο ζήλο που επιδείξαμε έως τώρα, για να διαψεύσουμε στην πράξη τις εξαιρετικά δυσμενείς προσδοκίες για τις προοπτικές της Ελληνικής οικονομίας που έχουν αναμφισβήτητα σχηματισθεί τους τελευταίους μήνες στις διεθνείς αγορές. Η σύμπτωση λόγων και έργων παραμένει το ζητούμενο. Ανάκαμψη Τώρα! (περίοδος) Όγκος Λιανικών Πωλήσεων -9,3% 5,9% (Ιαν.-Μάρτ.) Κύκλος Εργασιών στο Χονδρικό Εμπόριο -8,9% 5,4% (Ιαν.-Μάρτ.) Έσοδα από Τέλη Κινητής Τηλεφωνίας 13,5% 158,0% (Ιαν.-Απρ.) Έσοδα από ΦΠΑ -9,1% 0,3% (Ιαν.-Απρ.) Πωλήσεις ΙΧ αυτοκινήτων -17,4% -7,9% (Ιαν.-Μάιος) Βιομηχανική Παραγωγή -9,3% 5,9% (Ιαν.-Μάρτ.) Νέες παραγγελίες στη Βιομηχανία -27,9% 4,7% (Ιαν.-Μάρτ.) Οικοδομική Δραστηριότητα -27,6% -20,2% (Ιαν.-Μάρτ.) Ενοίκια 3,6% 2,9% (Ιαν.-Μάιος) Τιμές Διαμερισμάτων -3,9% -2,4% (Ιαν.-Μάρτ.) Παραγωγή Τσιμέντου -21,4% 2,2% (Ιαν.-Μάρτ.) Παραγωγή Σκυροδέματος -24,6% -8,4% (Ιαν.-Απρ.) Αριθμός Συναλλαγών Οικιστικών Ακινήτων -36,0% 38,5% (Ιαν.-Μάρτ.) Αξία Συναλλαγών Οικιστικών Ακινήτων -40,4% 25,3% (Ιαν.-Μάρτ.) Πιστωτική Επέκταση (τέλος περιόδου) 4,2% 3,2% (Απρίλιος) Εξαγωγές* -17,5% 2,0% (Ιαν.-Απρ.) Εισαγωγές* -21,1% -15,3% (Ιαν.-Απρ.) Τουρισμός (Εισπράξεις) -10,7% -1,5% (Ιαν.-Μάρτ.) Αφίξεις Τουριστών -6,7% -0,6% (Ιαν.-Απρ.) Ναυτιλία (Εισπράξεις) -23,4% 7,9% (Ιαν.-Μάρτ.) Εισαγωγές Πλοίων -34,3% -19,3% (Ιαν.-Μάρτ.) ΑΕΠ -2,0% -2,5% (Ιαν.-Μάρτ.) Ιδιωτική Κατανάλωση -1,8% 1,5% (Ιαν.-Μάρτ.) Επενδύσεις σε Κατοικίες -22,0% -16,7% (Ιαν.-Μάρτ.) Επενδύσεις σε Εξοπλισμό -15,9% 8,4% (Ιαν.-Μάρτ.) Απασχόληση -1,2% -2,0% (Ιαν-Μάρτ.) Απασχόληση στο Λιανικό Εμπόριο 0,5% -2,0% (Ιαν-Μάρτ.) Απασχόληση Εργοστασιακού Δυναμικού -7,1% -3,0% (Ιαν.-Μάιος) Πηγή: Ελλ. Στατ., ΙΟΒΕ, ΤτΕ * Στοιχεία Ελλ. Στατ. Σημειώνεται ότι το προηγούμενο 7ήμερο ενισχύθηκαν περαιτέρω οι ενδείξεις και τα στοιχεία που σηματοδοτούν με αυξημένη βεβαιότητα την αποτελεσματική υλοποίηση της ΣΔΠ&Μ. Σε σχέση με την πρόοδο εφαρμογής της ΣΔΠ&Μ για την εκταμίευση των επόμενων δόσεων της χρηματοδοτικής βοήθειας των 110 δις, σημειώνεται ότι στο τέλος Μαϊου 2010 οι πρωτογενείς δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού (στοιχεία Γ.Λ.Κ) ανήλθαν σε 23,6 δις έναντι κριτηρίου επίτευξης στόχων της ΣΔΠ&Μ να μην υπερβαίνουν τα 34 δις τον Ιούνιο του Επίσης, το πρωτογενές έλλειμμα του Κρατικού Προϋπολογισμού σε ταμειακή βάση (στοιχεία ΤτΕ) διαμορφώθηκε στο τέλος Μαϊου 2010 σε 4 δις έναντι κριτηρίου επίτευξης στόχων της ΣΔΠ&Μ το πρωτογενές έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης σε ταμειακή βάση να μην υπερβαίνει τα 5 δις τον Ιούνιο του Ειδικότερα, σημειώνονται και οι ακόλουθες εξελίξεις: α) Τα στοιχεία για την υλοποίηση του προγράμματος στο 1 ο 5μηνο. 10 δείχνουν ότι η μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης το 2010 θα είναι πράγματι σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από το 8,1% του ΑΕΠ που προβλέπει η ΣΔΠ&Μ. β) Τα στοιχεία για την αύξηση του ΑΕΠ στο 1 ο 3μηνο. 10 και γενικότερα τα στοιχεία της οικονομικής συγκυρίας (βλέπε τον ανωτέρω Πίνακα) σηματοδοτούν τώρα ότι η πτώση του πραγματικού ΑΕΠ το 2010 θα είναι πολύ χαμηλότερη από το -4,0% που προβλέπει η ΣΔΠ&Μ. γ) Επιπλέον, τα στοιχεία για την εξέλιξη του πληθωρισμού το 2010 δεν αφήνουν τώρα καμιά αμφιβολία ότι ο πληθωρισμός με βάση το ΔΤΚ θα υπερβεί το 4,5% κατά μέσο όρο το 2010, με την αύξηση του αποπληθωριστή του ΑΕΠ να εκτιμάται στο 3,8% (1 ο 3μηνο. 10: 3,1%), έναντι 1,9% και 1,2% αντίστοιχα που προέβλεπε η ΣΔΠ&Μ. Επομένως, η αύξηση του

2 ονομαστικού ΑΕΠ θα διαμορφωθεί περί το 0,8% το 2010, έναντι -2,8% που προβλέπει η ΣΔΠ&Μ. Ο συνδυασμός της μειώσεως του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης σε επίπεδα πολύ κάτω του 8,1% του ΑΕΠ και ιδιαίτερα η αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ δείχνουν ότι το χρέος της γενικής κυβέρνησης δεν θα ξεπεράσει το 128% του ΑΕΠ το 2010 (έναντι του 133% του ΑΕΠ που προβλέπει η ΣΔΠ&Μ). Τα ανωτέρω ενισχύονται ουσιαστικά: α) Με τη διαφαινόμενη συμφωνία της Ελληνικής Κυβέρνησης με την ΕΕ, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ για την εκ βάθρων μεταρρύθμιση του Ελληνικού Συστήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΕΣΚΑ), το οποίο συνεπάγεται την ουσιαστική αποκατάσταση της βιωσιμότητας του ΕΣΚΑ και της ισορροπίας στις μακροχρόνιες δημοσιονομικές προοπτικές της χώρας, ενόψει της γηράνσεως του ελληνικού πληθυσμού. β) Με την ανακοίνωση των μέτρων για την ουσιαστική μεταρρύθμιση των εργασιακών σχέσεων στην Ελλάδα που, σε συνδυασμό με την προωθούμενη αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα, μπορεί να δώσουν αξιοσημείωτη ώθηση στη διεθνή ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Εκτός του IIF, oι ανωτέρω ευνοϊκές εξελίξεις στην Ελληνική οικονομία έχουν ήδη επίσης αναγνωρισθεί από τους αντιπροσώπους της ΕΕ, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ, οι οποίοι συμφωνούν τώρα ότι όχι μόνο δεν υπάρχει πρόβλημα να διολισθήσει η ελληνική οικονομία σε κατάσταση αρνητικού πληθωρισμού (όπως προέβλεπαν στην ΣΔΠ&Μ), αλλά εκφράζουν τις ανησυχίες τους για τον πολύ υψηλό πληθωρισμό. Επιπλέον, αναγνωρίζουν επίσης τώρα ότι, παρά τον υψηλό πληθωρισμό, η ύφεση στην Ελλάδα δεν θα είναι τελικά τόσο βαθειά όσο προβλέπει η ΣΔΠ&Μ. Ωστόσο, οι εξελίξεις αυτές δεν φαίνεται να λαμβάνονται υπόψη έως σήμερα από τις εταιρίες μέτρησης της πιστοληπτικής ικανότητας. Αντίθετα, την η Moody s προχώρησε σε υποβάθμιση του χρέους του Ελληνικού Δημοσίου κατά 4 βαθμίδες, στο Ba1 με προοπτικές σταθερές, από Α3 με προοπτικές αρνητικές, κάνοντας λόγο για δυνατότητα σταθεροποίησης της χρέους του ελληνικού δημοσίου στο 150% του ΑΕΠ. Χρησιμοποιείται, έτσι, και πάλι η πρόβλεψη της ΣΔΠ&Μ, η οποία, ωστόσο, είναι ήδη ξεπερασμένη από τις πραγματικές εξελίξεις στην ελληνική οικονομία, αφού, όπως προαναφέρθηκε, οι σημερινές εκτιμήσεις είναι ότι το χρέος δεν θα ξεπεράσει το 134% του ΑΕΠ το Όπως συνέβη και στην περίπτωση της δραματικής υποβάθμισης της Ελλάδος από την S&P (την 27 η Απριλίου 2010 δύο ημέρες πριν την ανακοίνωση της ΣΔΠ&Μ), η ανακοίνωση της Moody s έγινε σε μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο κατά την οποία: α) Είχαν αρχίσει να ανακοινώνονται τα ανωτέρω εξαιρετικά ευνοϊκά στοιχεία για την Ελληνική οικονομία πράγμα που είχε επίσης οδηγήσει σε τρεις αλλεπάλληλες ανοδικές συνεδριάσεις το ελληνικό χρηματιστήριο και την αγορά ομολόγων. β) Το Ευρώ είχε ανακτήσει σημαντικό έδαφος έναντι του δολαρίου και άλλων νομισμάτων. γ) Την είχαν προγραμματισθεί ορισμένες σημαντικές δημοπρασίες εντόκων γραμματίων και ομολόγων από την Ισπανία, την Ιρλανδία και τις άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπης. Βέβαια, παρά την αναμφισβήτητα εξαιρετική επιθετικότητά της, η ενέργεια της Moody s αποδείχθηκε λιγότερο καταστροφική από ό,τι αναμενόταν. Η διόρθωση του γενικού δείκτη του ΧΑΑ δεν ξεπέρασε το -0,7% την , ενώ και το Ευρώ ανατιμήθηκε την επαύριο της υποβάθμισης άνω του 1,23 USD/EUR, από τα πολύ χαμηλότερα επίπεδά του τις προηγούμενες ημέρες. Επιπλέον, παρά την εντυπωσιακή παρέμβαση της Moody s, η Ισπανία κατάφερε να αντλήσει 4,18 δις με 12μηνα ΕΓΕΔ με επιτόκιο 2,3% (από 1,59% σε δημοπρασία τον Μαϊο 10) και 987 εκατ. 18μηνα ομόλογα με επιτόκιο 2,837% (από 1,951% τον Μάιο. 10). Επίσης, η Ιρλανδία άντλησε 1,6 δις με έκδοση 5ετών και 7ετών ομολόγων, με ικανοποιητική ζήτηση. Γενικά, το κύριο αποτέλεσμα της παρεμβάσεως της Moody s ήταν να διατηρήσει και ενδεχομένως να ενισχύσει την τεράστια αβεβαιότητα που επικρατεί στις αγορές ομολόγων των χωρών της Ν. Ευρώπης και της Ιρλανδίας, επιτείνοντας τους κινδύνους για τους επενδυτές από την κρίση δημοσίου χρέους που επιβαρύνει τις χώρες αυτές και τη Ζώνη του Ευρώ ως σύνολο. Το ότι η παρέμβαση ήταν λιγότερο επώδυνη του αναμενομένου, οφείλεται ασφαλώς στην αποφασιστικότητα των Αρχών της Ευρωζώνης, που έχουν ήδη λάβει τα αναγκαία μέτρα για τη διαφύλαξη της σταθερότητας στις ευρωπαϊκές αγορές χρήματος και ομολόγων. Ωστόσο, κατά κύριο λόγο οφείλεται στο γεγονός ότι η πρόοδος που έχει πραγματοποιήσει η Ελλάδα προς την κατεύθυνση της εξόδου από την κρίση, την εκ βάθρων μεταρρύθμιση της οικονομίας της, την σταθεροποίηση και την ανάπτυξη είναι ήδη σημαντική. Οφείλεται, κυρίως στο γεγονός ότι οι αγορές έχουν αρχίσει να βλέπουν με καχυποψία τις εκτιμήσεις των Moody s και Standard & Poor. Σε λίγο δε, θα έχουν τη δυνατότητα να δουν πολύ πιο ευκρινέστερα, παρά την τεράστια αβεβαιότητα που έχουν ήδη δημιουργήσει οι ανωτέρω εταιρείες αξιολόγησης. Τέλος, η Fitch βαθμολογεί την Ελλάδα στο BBB- με προοπτικές αρνητικές και ανακοίνωσε την (μετά την επιθετική υποβάθμιση από την Moody s) ότι δεν έχει η ίδια σχέδια για περαιτέρω υποβάθμιση του Ελληνικού Δημοσίου στο άμεσο μέλλον. Ελληνική Οικονομία Εκτέλεση του Προϋπολογισμού του 2010: Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου, ο Προϋπολογισμός σε δημοσιονομική βάση παρουσίασε έλλειμμα 8,97 δις στο 1 ο 5μηνο. 10, έναντι ελλείμματος 14,66 δις στο 1 ο 5μηνο. 09. Πτώση του ελλείμματος κατά -38,8%. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού (ΤΠ) ανήλθαν στα 19,75 δις και ήταν αυξημένα Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 2

3 κατά 8,3% σε ετήσια βάση έναντι προβλέψεων του ΕΠΣΑ για αύξησή τους κατά 11,7%. Το αποτέλεσμα αυτό κρίνεται ικανοποιητικό για τους ακόλουθους λόγους: α) Διότι επιτεύχθηκε έναντι του 1 ου 5μήνου. 09 όπου τα καθαρά έσοδα είχαν σημειώσει μικρή πτώση κατά -3,4% σε ετήσια βάση, ενώ για το σύνολο του έτους τα καθαρά έσοδα είχαν σημειώσει πτώση το 2009 κατά -7,9% και στο 7μηνο Ιουν.-Δεκ. 09 είχαν σημειώσει πτώση κατά -11,1%. β) Διότι στο 1 ο 5μηνο. 10 η λειτουργία των εφοριών και των τελωνείων ήταν ακόμη προβληματική, ενώ σημειώθηκαν μεγάλες κινητοποιήσεις εργαζομένων στις εφορίες και τα τελωνεία, με αρνητική επίπτωση στα κρατικά έσοδα. γ) Η αύξηση του ΦΠΑ κατά 2,0 π.μ. θα εφαρμοστεί από την 1 η Ιουλίου 2010, ενώ η απόδοση των άλλων μέτρων αύξησης των εμμέσων φόρων θα είναι επίσης μεγαλύτερη στους επόμενους μήνες. δ) Οι φόροι περιουσίας που έχουν προγραμματισθεί για το 2010 (περίπου 1 δις) θα εισπραχθούν κατά κύριο λόγο στο υπόλοιπο του έτους. ε) Επίσης, τον Ιούνιο θα εισπραχθούν τα έσοδα του δημοσίου από τους τόκους των προνομιούχων μετοχών που έχουν παραχωρηθεί στις τράπεζες, ενώ σημαντικά αυξημένες θα είναι και οι εισπράξεις από φόρους παρελθόντων ετών αφού η σχετική προθεσμία για ρύθμιση των παλαιών φορολογικών υποθέσεων λήγει στο τέλος Ιουν. 10. Ειδικότερα, τον Μάιο. 10 ο ρυθμός αύξησης των καθαρών εσόδων σημείωσε οπισθοδρόμηση για τους ακόλουθους λόγους: (1) Σημειώθηκε μεγάλη πτώση στις πωλήσεις αυτοκινήτων και στα έσοδα από τους αναλογούντες φόρους, ενώ τον Απρ.-Μάιο του 2010 σημειώθηκε επίσης μεγάλη πτώση των εισαγωγών γενικότερα και στα έσοδα που προκύπτουν από αυτή την πηγή. (2) Τον Μάιο του 2010 οι επιστροφές φόρων ανήλθαν στα 452 εκατ. και ήταν αυξημένες κατά 34% έναντι του Μαϊου. 09. Έτσι στο 5μηνο. 10 οι επιστροφές φόρων ήταν μεν μειωμένες κατά -17,1% έναντι του 5μήνου. 09, αλλά αυξημένες κατά 13% έναντι του 5μήνου. 08. Με αυτά τα δεδομένα, τα καθαρά έσοδα του ΤΠ εκτιμάται ακόμη ότι θα αυξηθούν το 2010 σε ποσοστό υψηλότερο από το 11,7% που προβλέπει το ΕΠΣΑ (περιλαμβάνονται μέτρα μέχρι και τον Μάρτιο του 2010). Οι πρωτογενείς δαπάνες του ΤΠ διαμορφώθηκαν στα 20,41 δις στο 1 ο 5μηνο. 10, έναντι 23,01 δις στο 1 ο 5μηνο. 09, σημειώνοντας πτώση κατά - 11,3%, έναντι αύξησής τους κατά 15,7% στο 1 ο 5μηνο. 09 και έναντι πρόβλεψης του ΕΠΣΑ για πτώση τους κατά -4,4%. Πολύ μεγαλύτερη αναμένεται να είναι η πτώση των πρωτογενών δαπανών του ΤΠ στους επόμενους μήνες στους οποίους οι δαπάνες αυτές διαμορφώθηκαν σε εξωπραγματικά επίπεδα το Ήδη τον Ιούνιο δεν θα καταβληθεί το επίδομα διακοπών στους μισθούς και τις συντάξεις, ενώ τον Δεκ. 10 δεν θα καταβληθεί ολόκληρο το δώρο των Χριστουγέννων. Επίσης, προωθείται η μείωση της απασχόλησης και η ανασυγκρότηση στον δημόσιο τομέα. Ειδικότερα, τα μέτρα της 2 ας Μαΐου 2010 αντιστοιχούν σε πρόσθετες περικοπές δαπανών ύψους 4,05 δις. Τα μέτρα αυτά και άλλα που ήδη εφαρμόζονται μπορεί να οδηγήσουν σε σημαντική μείωση των δαπανών προσωπικού το Γενικά, οι πρωτογενείς δαπάνες αναμένεται να είναι μειωμένες το 2010 κατά ποσοστό πολύ υψηλότερο από το -4,4% που προβλέπει το ΕΠΣΑ Οι πληρωμές τόκων ανήλθαν στα 5,4 δις στο 1 ο 5μηνο. 10, από 5,84 δις στο 1 ο 5μηνο. 09 που συνεπάγεται μείωσή τους κατά -7,5% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησή τους κατά 5,1% που προβλέπει το ΕΠΣΑ για το έτος ως σύνολο. Με βάση τα σημερινά δεδομένα για το έτος ως σύνολο αναμένεται αύξηση των δαπανών για τόκους στα 13,0 δις έναντι 12,95 δις που προβλέπει το ΕΠΣΑ. Στον προϋπολογισμό δημοσίων επενδύσεων σημειώθηκε μεγάλη πτώση των εσόδων στα 0,30 δις στο 1 ο 5μηνο.10, από το εξαιρετικά χαμηλό τους επίπεδο στα 0,54 δις στο 1 ο 5μηνο. 09. Ωστόσο, για το έτος ως σύνολο η Ελλάδα θα πρέπει να εισπράξει από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ-27 5,2 δις που αντιστοιχούν στην υλοποίηση του ΕΣΠΑ για την περίοδο Η Κυβέρνηση έχει ως στόχο να αυξήσει το ποσοστό απορρόφησης των πόρων στο 15% στο τέλος του 2010, από 7,0% που ήταν στο τέλος Μαΐου. 10. Πάντως, για το έτος ως σύνολο οι εισπράξεις του ΠΔΕ προγραμματίζονται να ανέλθουν στα 3,86 δις, έναντι 2,04 δις το Όσον αφορά τις δαπάνες του ΠΔΕ ανήλθαν στα 3,23 δις στο 1 ο 5μηνο. 10, από 4,59 δις στο 1 ο 5μηνο. 09. Σημειώνεται ότι τον Μάιο. 10 οι δαπάνες του ΠΔΕ ήταν αυξημένες κατά 15,4% έναντι του Μαΐου. 09. Συνολικά το 2010, οι δαπάνες του ΠΔΕ αναμένεται τώρα να ανέλθουν στα 9,3 δις, όπως προσδιορίσθηκε την 2 α Μαΐου 2010, από 9,8 δις που είχε προσδιορισθεί την 3 η Μαρτίου Με βάση τα ανωτέρω, και με την υπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν μεταβολές στα δεδομένα προσαρμογής της κεντρικής στη γενική κυβέρνηση, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης εκτιμάται τώρα ότι θα μειωθεί σε ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το 8,1% του ΑΕΠ που προβλέπεται από το ΔΝΤ. Ήδη, το Institute of International Finance (IIF) σε πρόσφατη μελέτη του για την Ελληνική οικονομία προβλέπει ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης μπορεί να μειωθεί στο 6,0% του ΑΕΠ το 2010 (από 8,1% του ΑΕΠ που προβλέπει το ΔΝΤ) και στο 5,5% του ΑΕΠ το 2011 (από 7,6% του ΑΕΠ που προβλέπει το ΔΝΤ). Η εκτίμηση αυτή του IIF για το 2010 είναι απολύτως συμβατή με την υλοποίηση του προϋπολογισμού στο 1 ο 5μηνο. 10. Αγορά Εργασίας: Σύμφωνα με τη μηνιαία έρευνα εργατικού δυναμικού της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, τον Μάρτ. 10 αυξήθηκε το εργατικό δυναμικό (απασχολούμενοι και άνεργοι) κατά 1,13% σε ετήσια βάση (δηλαδή κατά 56 χιλ. άτομα), έναντι ανόδου του κατά +0,20% και τον Μάρτ. 09. Από την άλλη πλευρά, η συνολική απασχόληση μειώθηκε κατά -1,46% σε ετήσια βάση (κατά 65,8 χιλ. άτομα), από -1,9% τον Φεβρ. 10, -0,9% τον Ιαν. 10 και επίσης κατά -0,1% τον Μάρτ. 09. Επομένως, η αύξηση της ανεργίας τον Μάρτ. 10 οφείλεται αφενός στην πτώση της απασχόλησης (κατά 65,8 χιλ. άτομα) και αφετέρου στην αύξηση του εργατικού δυναμικού (κατά 56 χιλ. άτομα). Ο αριθμός των ανέργων ανήλθε Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 3

4 τον Μάρτ. 10 στα 578,7 χιλ. άτομα (11,6% του εργατικού δυναμικού) από 605,3 χιλ. άτομα τον Φεβρ. 10 (12,1% του εργατικού δυναμικού), 567,1 χιλ. άτομα τον Ιαν. 10 (11,3% του εργατικού δυναμικού) και 505,1 χιλ. άτομα τον Δεκ. 09 (10,2% του εργατικού δυναμικού). Τον Μάρτ. 10 οι άνεργοι μειώθηκαν κατά σε σχέση με τον Φεβρ. 10 (μηνιαία μείωση -4,4%) και αυξήθηκαν κατά 121,7 χιλ. άτομα συγκριτικά με τον Μάρτ. 09 (ετήσια αύξηση: 26,6%). Η αύξηση του εργατικού δυναμικού αντανακλά την αυξημένη συμμετοχή των μεταναστών στο εργατικό δυναμικό, λόγω αυξημένης εισροής και πληρέστερης καταγραφής τους. Το μέσο ποσοστό ανεργίας αναμένεται να διαμορφωθεί περί το 12,0% το 2010 από 9,4% το 2009 και 7,4% το Η μέση πτώση της απασχόλησης εκτιμάται στο -1,9% το 2010, από πτώση κατά -1,0% το 2009 και +1,2% το Όσον αφορά την ηλικιακή διάρθρωση της ανεργίας, το ποσοστό ανεργίας στις ηλικίες από ετών ανήλθε στο 29,8% τον Μάρτ. 10, έναντι 24,5% τον Μάρτ. 09, γεγονός που δείχνει ότι στο 1 ο 3μηνο. 10 εισήλθε στην αγορά εργασίας αυξημένος αριθμός νέων εργαζομένων που δεν κατάφερε να εξασφαλίσει απασχόληση. Επίσης, τα ποσοστά ανεργίας στις ηλικιακές ομάδες 25-34, ετών και ετών ανήλθαν στο 15,4%, 10,0% και 7,3% αντίστοιχα τον Μάρτ. 10, έναντι 12,7%, 7,5% και 6,0% αντίστοιχα τον Μάρτ. 09. Τουριστική Κίνηση: Σύμφωνα με τα στοιχεία της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, οι αεροπορικές αφίξεις αλλοδαπών τουριστών από το εξωτερικό ανήλθαν στο 1 ο 4μηνο. 10 στα 1.739,7 χιλ. άτομα, έναντι 1.751,0 χιλ. άτομα στο 1 ο 4μηνο. 09 σημειώνοντας οριακή πτώση κατά -0,6% σε ετήσια βάση, έναντι ανόδου +10,1% στο 1 ο 3μηνο.10 και πτώσης κατά -6,8% στο 1 ο 4μηνο. 09. Μείωση των κρατήσεων παρατηρείται από τις αγγλοσαξονικές κυρίως χώρες και ιδίως από τη Γερμάνια, η οποία αναμένεται να μετριασθεί στους επόμενους μήνες. Επίσης, οι δείκτες εμπιστοσύνης των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων και των τουριστικών πρακτορείων (ΙΟΒΕ) επιδεινώθηκαν σημαντικά τον Μάιο. 10: 1) Στα ξενοδοχεία οι επιχειρηματικές προσδοκίες μειώθηκαν στο 73,2 τον Μάιο. 10, από 80,3 τον Απρ. 10, 78,4 τον Δεκ. 09 και 72,8 τον Μάιο 09. 2) στα τουριστικά πρακτορεία παρουσίασαν πτώση στο 50,0 τον Μάιο 10 από 75,9 τον Απρ. 10, 74,9 τον Δεκ. 09 και 93,9 τον Μάιο 09. Εξέλιξη Ταξιδιωτικών Εισπράξεων και Δαπάνης κατά ταξίδι, διανυκτέρευση και μέσης διάρκειας παραμονήςε ταξιδιωτών στην Ελλάδα Ταξιδιωτικές εισπράξεις (% του ΑΕΠ) 4,3 3,9 3,7 3,3 Δαπάνη κατά ταξίδι (σε ευρώ) 745,9 700,2 730,0 697,3 Δαπάνη κατά διανυκτέρευση (σε ευρώ) 70,0 70,2 76,3 73,5 Μέση διάρκεια παραμονής (διανυκτερεύσεις) 10,7 10,0 9,6 9,5 Πηγή: ΤτΕλλάδος Όσον αφορά το 2009 ο αριθμός των αλλοδαπών τουριστών ανήλθε χιλ άτομα, έναντι χιλ. το 2008, χιλ. το 2004 και χιλ. το 2001 (βλ. Πίνακα), αριθμοί που υποδηλώνουν ότι το 2009 οι αφίξεις τουριστών διαμορφώθηκαν σε ικανοποιητικό επίπεδο σχετικώς με την κρατούσα οικονομική κατάσταση. Αφίξεις Τουριστών (χιλ. άτομα) Πηγή: Ελλ. Στατ. Όπως φαίνεται στον Πίνακα, η δαπάνη ανά ταξίδι μειώθηκε το 2009 στα 627,3, από 730 το Επίσης, η δαπάνη ανά διανυκτέρευση μειώθηκε στα 73,6, από 76,3, ενώ η μέση διάρκεια παραμονής στην Ελλάδα υποχώρησε στις 9,5 ημέρες το 2009 από 10,4 ημέρες το Τέλος, οι εισπράξεις από τον εξωτερικό τουρισμό αντιπροσώπευαν το 3,3% του ΑΕΠ το 2009, από 3,7% του ΑΕΠ το Η συμβολή του τουρισμού στο ΑΕΠ, αμέσως ή εμμέσως, εκτιμάται το 2009 στο 17,2%. Εξελίξεις στον Τριτογενή Τομέα: Ο δείκτης κύκλου εργασιών στον τομέα των υπηρεσιών παροχής καταλύματος και εστίασης αυξήθηκε κατά 2,9% στο 1 ο 3μηνο. 10, μετά από την μεγάλη πτώση του κατά - 10,0% στο 1 ο 3μηνο. 09 και την πτώση του κατά - 9,1% το 2009 ως σύνολο. Ωστόσο, πολλοί κλάδοι του τομέα των υπηρεσιών παρουσίασαν κάμψη στο 1 ο 3μηνο. 10, εξαιτίας της τρέχουσας αρνητικής οικονομικής συγκυρίας που πλήττει την ελληνική οικονομία. Ειδικότερα, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, ο κύκλος εργασιών (σε τρέχουσες τιμές) μειώθηκε: α) στις τηλεπικοινωνίες (1 ο 3μηνο 10: -6,5%, 1 ο 3 ο 3μηνο. 09: +1,8%), β) στα ταχυδρομεία (1 ο 3μηνο. 10: -2,7%, 1 ο 3μηνο. 09: +0,5%), γ) στις εκδοτικές δραστηριότητες (1 ο 3μηνο 10: -9,6%, 1 ο 3μηνο. 09: - 7,5%), δ) στις υπηρεσίες αρχιτεκτόνων- μηχανικών (1 ο 3μηνο 10: -21,4%, 1 ο 3μηνο. 09: -4,0%), και ε) στις επιχειρήσεις οργάνωσης συνεδρίων και εκθέσεων (1 ο 3μηνο 10: -2,5%, 1 ο 3μηνο. 09: - 33,4%). Αντίθετα, σημειώθηκε άνοδος του κύκλου εργασιών: α) στις υπηρεσίες νομικών και λογιστικών δραστηριοτήτων και επιχειρηματικών συμβουλών (1 ο 3μηνο 10: +5,4%, 1 ο 3μηνο. 08: -10,0%), β) γραφείων εύρεσης απασχόλησης (1 ο 3μηνο. 10: +0,4%, 1 ο 3μηνο. 09: -9,1%), γ) υπηρεσιών σχετικών με την παροχή προστασίας και διενέργειας έρευνας (1 ο 3μηνο.10: +2,6%, 1 ο 3μηνο. 09: +14,7%), δ) καθαρισμού κτιρίων (1 ο 3μηνο. 10: +4,9%, 1 ο 3μηνο. 09: +23,2%). Παράλληλα, η πτωτική τάση του κύκλου εργασιών επιβραδύνεται: α) στις χερσαίες μεταφορές (1 ο 3μηνο. 10: -12,0%, 1 ο 3μηνο. 09: -24,3%) και στις θαλάσσιες και ακτοπλοϊκές μεταφορές (1 ο 3μηνο. 10: -2,6%, 1 ο 3μηνο. 09: -18,4%), ενώ νέα αύξηση σημειώθηκε στις εναέριες μεταφορές (1 ο 3μηνο. 10: +1,2%, 1 ο 3μηνο. 09: +3,0%). Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 4

5 Στον κλάδο του θεάματος, αυξήθηκε ο κύκλος εργασιών στις ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές (1 ο 3μηνο. 10: +6,9%, 1 ο 3μηνο. 09: -17,5%) και μειώθηκε στην παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών, τηλεοπτικών προγραμμάτων, ηχογραφήσεων και μουσικών εκδόσεων (1 ο 3μηνο 10: -7,1%, 1 ο 3μηνο 09: -8,2%). Παρά τη μείωση του κύκλου εργασιών σημαντικών κλάδων του τομέα των υπηρεσιών, ο τριτογενής τομέας αύξησε περαιτέρω τη συμμετοχή του στη συνολική προστιθέμενη αξία της οικονομίας στο 80,6% στο 1 ο 3μηνο 10 (βλ. Πίνακα), λόγω της μεγαλύτερης μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας στη Βιομηχανία και τις Κατασκευές. Πίνακας: Προστιθέμενη αξία κατά τομέα οικονομικής δραστηριότητας ο 3μηνο. 10' Δευτερογενής Τομέας 21,0 19,0 16,1 15,7 Κατασκευές 7,1 4,8 4,3 4,0 Βιομηχανία 13,9 14,2 11,8 11,7 Τριτογενής Τομέας 72,5 77,3 80,1 80,7 Πρωτογενής Τομέας 6,5 3,7 3,8 3,6 Συνολική Προστ. Αξία 100,0 100,0 100,0 100,0 Πηγή: Ελλ. Στατ. Διεθνής Οικονομία ΗΠΑ: Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπ. Οικονομικών των ΗΠΑ, το έλλειμμα του Προϋπολογισμού της ομοσπονδιακής κυβέρνησης τον Μάιο. 10, διαμορφώθηκε σε επίπεδο ελαφρώς χαμηλότερο των προβλέψεων, στα $135,93 δις, από $189,65 τον Μάιο. 09. Το σωρευτικό έλλειμμα του οικονομικού έτους 2010 (ξεκινά από τον Οκτ. 09), το οποίο λήγει την 30 η Σεπτεμβρίου 2010, διαμορφώθηκε στα $935,61 δις, έναντι $992 δις το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Ο προσωρινός δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης του Reuters/University of Michigan σημείωσε άνοδο στο 75,5 τον Ιούν. 10 από 73,3 τον Μάιο. 10, 72,2 τον Απρ. 10 και 73,6 τον Μάρτ. 10 και τον Φεβρ. 10. Αντίθετα, οι λιανικές πωλήσεις μειώθηκαν κατά - 1,2% σε μηνιαία βάση τον Μάιο. 10, από 0,6% τον Απρ. 10, ενώ σε ετήσια βάση οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 6,9%. Η υποχώρηση των λιανικών πωλήσεων τον Μάιο, αντανακλά τη μείωση των πωλήσεων των υλικών κατασκευής και των πρατηρίων βενζίνης. Όσον αφορά το έλλειμμα ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών, σημείωσε τη μεγαλύτερη διεύρυνση των τελευταίων μηνών και διαμορφώθηκε στα $40,29 δις τον Απρ. 10 από $40,42 δις τον Μάρτ. 10 και $28,45 δις τον Απρ. 09. Επίσης, στο 4μηνο Ιαν.-Απρ. 10 το έλλειμμα αυξήθηκε στα $155,54 δις από $118,88 δις στο 1 ο 4μηνο. 09. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά 23,9% σε ετήσια βάση και τη μείωση κατά -0,4% σε μηνιαία βάση τον Απρ. 10, ενώ η αύξηση των εξαγωγών ήταν 19,9% σε ετήσια βάση και μείωση -0,7% σε μηνιαία βάση. Τούτο δείχνει ότι η παρατηρούμενη αύξηση της εγχώριας ζήτησης στις ΗΠΑ διαχέεται και πάλι σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές, ενώ η αύξηση των εξαγωγών δεν είναι ικανή να συγκρατήσει το έλλειμμα σε διατηρήσιμα επίπεδα. Είναι τώρα εμφανές ότι η αύξηση του ελλείμματος των καθαρών εξαγωγών θα έχει αρνητική επίπτωση στην αύξηση του ΑΕΠ και στο 2 ο 3μηνο. 10 (της τάξης των 0,5 π.μ.). Ως εκ τούτου, η ανάπτυξη στην οικονομία των ΗΠΑ θα στηριχθεί για μια ακόμη φορά στα μέτρα ενίσχυσης της εγχώριας ζήτησης στις ΗΠΑ, τα οποία, ωστόσο, στηρίζουν και πάλι και τις εξαγωγές των πλεονασματικών χωρών (Γερμανία, Ιαπωνία, Κίνα, άλλες χώρες της ΝΑ Ασίας). Όσον αφορά τον τομέα των εξωτερικών συναλλαγών, τον Απρ. 10 οι ΗΠΑ είχαν καθαρές εισροές κεφαλαίου ύψους $15,0 δις, έναντι επίσης καθαρών εισροών κεφαλαίου ύψους $26,0 δις τον Μάρτ. 10 και $17,8 δις τον Φεβρ. 10. Οι τοποθετήσεις της Κίνας σε κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ ανήλθαν στα $900,2 δις τον Απρ. 10, από $895,2 δις τον Μάρτ. 10 και $877,5 δις τον Φεβρ. 10. Επίσης, οι τοποθετήσεις της Ιαπωνίας ανήλθαν στα $795,5 δις τον Απρ. 10, από $784,9 δις τον Μάρτ. 10 και $768,5 δις τον Φεβρ. 10. Είναι εμφανές ότι οι κεντρικές τράπεζες των πλεονασματικών χωρών συνεχίζουν να στηρίζουν το δολάριο, διατηρώντας το σε ανατιμημένα επίπεδα όχι μόνο έναντι του Ευρώ, αλλά και έναντι του Γιέν και του Yuan της Κίνας. Στην αγορά εργασίας, οι αιτήσεις για εγγραφή στα ταμεία ανεργίας των ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 3 χιλ. την εβδομάδα που έκλεισε στις στις 456 χιλ., ενώ ο μέσος 4 εβδομάδων ανήλθε στις 463 χιλ. Οι ανωτέρω εξελίξεις δεν σημειοδοτούν ακόμη σημαντική μείωση του ποσοστού ανεργίας στους επόμενους μήνες. Ζώνη του Ευρώ: Θετικές είναι οι εξελίξεις στον τομέα της βιομηχανίας, όπως προκύπτει άλλωστε και από το επίπεδο του δείκτη ΡΜΙ στην μεταποίηση τον Μάιο. 10, παρά την μικρή πτώση στον μήνα αυτόν. Πιο συγκεκριμένα, η βιομηχανική παραγωγή στη ΖτΕ αυξήθηκε και πάλι κατά 0,3% σε μηνιαία βάση τον Απρ. 10, από +1,5% τον Μάρ. 10 και κατά 0,8% τον Φεβ. 10, ενώ σε ετήσια βάση η παραγωγή αυξήθηκε κατά 9,5%. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση της παραγωγής κεφαλαιουχικών αγαθών κατά 1,1% σε μηνιαία βάση. Στις επιμέρους οικονομίες η αύξηση της παραγωγής ήταν 0,8% σε μηνιαία βάση στη Γερμανία και +1,0% στην Ιταλία, ενώ μείωση της παραγωγής σημειώθηκε στην Ιρλανδία κατά -10,9% σε μηνιαία βάση τον Απρ. 10, όπως και στη Γαλλία (-0,4%) και την Ισπανία (-0,3%). Ωστόσο, η αβεβαιότητα που επικρατεί για την ανάκαμψη της οικονομίας της ΖτΕ και η κρίση χρέους στις χώρες της ΖτΕ οδήγησαν σε σημαντική πτώση του δείκτη εμπιστοσύνης των επενδυτών ZEW της Γερμανίας για τις οικονομικές συνθήκες στο προσεχές μέλλον στο 28,7 τον Ιούν. 10, από 45,8 τον Μάιο. 10. Πάντως, το επίπεδο του δείκτη συμβαδίζει με το επίπεδο του μακροχρόνια, ενώ ο υποδείκτης των τρεχουσών συνθηκών βελτιώθηκε τον Ιούν. 10. Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 5

6 Σημειώνεται ότι εξακολουθούν να υφίστανται οι δυσμενείς συνθήκες στην αγορά εργασίας, εξέλιξη που αποτρέπει την δυνατότητα βιώσιμης ανάκαμψης της οικονομίας της ΖτΕ, το 2010 και τους επόμενους μήνες. Πιο συγκεκριμένα, η απασχόληση στη ΖτΕ έμεινε στάσιμη σε 3μηνιαία βάση στο 1 ο 3μηνο. 10, από -0,2% το 4 ο 3μηνο. 09, ενώ μειώθηκε κατά - 1,2% σε ετήσια βάση. Η απασχόληση μειώθηκε στη ΖτΕ λόγω κυρίως της μείωσης της απασχόλησης στη μεταποιητική βιομηχανία (-1,0% σε 3μηνιαία βάση), αλλά και τις κατασκευές (-1,5% σε 3μηνιαία βάση). Απασχόληση στην ΖτΕ και σε επιλεγμένες οικονομίες % 3μηνιαία μεταβολή % ετήσια μεταβολή 1ο 4ο 3ο 1ο 4ο 3ο 3μηνο. 10 3μηνο. 09 3μηνο. 09 3μηνο. 10 3μηνο. 09 3μηνο. 09 ΖτΕ 0,0-0,2-0,5-1,2-2,0-2,3 Γερμανία 0,0-0,1-0,1-0,3-0,4-0,2 Γαλλία 0,0-0,1-0,3-0,8-1,3-1,5 Ιταλία 0,4-0,2-0,7-0,7-1,8-2,1 Ισπανία 0,0-0,8-1,5-3,6-6,0-7,2 Πορτογαλία 0,0 0,2-0,9-1,6-2,8-3,1 Ελλάδα -0,3-0,8-0,5-2,0-2,2-1,2 Ην Βασίλειο -0,3 0,0 0,0-1,2-1,5-1,7 Πηγή:Eurostat Στη Γερμανία καταγράφηκε μείωση της απασχόλησης στο 1 ο 3μηνο. 10 κατά -0,3% σε ετήσια βάση. Η πτώση της απασχόλησης στις χώρες της ΖτΕ αναμένεται να συνεχισθεί και στα επόμενα 3μηνα, με συνέπεια την στασιμότητα ή/και μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης, η οποία ήδη σημείωσε πτώση κατά -0,1% σε 3μηνιαία βάση το 1 ο 3μηνο. 10. Οι εξελίξεις στην απασχόληση σε χώρες της ΖτΕ παρουσιάζονται στον πίνακα. Στον εξωτερικό τομέα, το εμπορικό ισοζύγιο παραμένει πλεονασματικό τον Απρ. 10 και συνεχίζει να στηρίζει την ανάπτυξη της ΖτΕ, καθώς οι εξαγωγές ενισχύονται από την διολίσθηση του Ευρώ, αντίθετα με τις ΗΠΑ όπου το έλλειμμα διευρύνθηκε. Το πλεόνασμα της ΖτΕ διαμορφώθηκε στα 1,8 δις τον Απρ. 10 έναντι 4,5 δις τον Μάρτ. 10 και 2,6 δις τον Απρ. 09. Σε ετήσια βάση τον Απρ. 10 οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 18%, ενώ οι εισαγωγές κατά 19%. Το 4μηνο Ιαν.-Απρ. 10 το εμπορικό ισοζύγιο ήταν ελλειμματικό στα 0,3 δις, από έλλειμμα 9,4 δις την αντίστοιχη περίοδο 2009, με τις εξαγωγές αυξημένες κατά 14% και τις εισαγωγές κατά 12% αντίστοιχα. Οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 6,0% σε ετήσια βάση το 1 ο 3μηνο. 10, ενώ οι εξαγωγές προς την Κίνα και την Τουρκία αυξήθηκαν κατά 48% και 42% αντίστοιχα Jan- 06 Jun- 06 Γερμανία & Ολλανδία Yπόλοιπη ΖτΕ Nov- 06 Εμπορικό Ισοζύγιο ( δις) Apr- 07 Sep- 07 Feb- 08 Jul- 08 Dec- 08 May- 09 Oct- 09 Mar- 10 Ωστόσο, αν αφαιρεθούν τα σημαντικά πλεονάσματα της Γερμανίας και της Ολλανδίας, που ανήλθαν στα 66,29 δις το 4μηνο.Ιαν.-Απρ. 10, οι υπόλοιπες χώρες της ΖτΕ θα έχουν μεγάλο έλλειμμα 66,6 δις το 4μηνο αυτό. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι οι καθαρές εξαγωγές θα συμβάλουν θετικά στην αύξηση του ΑΕΠ της ΖτΕ το 2010 κατά +0,8 π.μ. και κατά +0,4 π.μ. το 2011, από -0,7 π.μ. το Στον τομέα της νομισματικής πολιτικής, η ΕΚΤ άφησε αμετάβλητα τα επιτόκια παρέμβασης στο 1,0% στις , ενώ ο πρόεδρος της ΕΚΤ ανακοίνωσε την συνέχιση της εφαρμογής των πολιτικών ενίσχυσης της ρευστότητας που εφαρμόζονται στην τρέχουσα περίοδο. Ειδικότερα, ανακοίνωσε: α) Τη συνέχιση των κύριων προγραμμάτων αναχρηματοδότησης διάρκειας 3 μηνών στις εμπορικές τράπεζες με τη μέθοδο της προσφοράς απεριόριστων κεφαλαίων στο σταθερό επιτόκιο 1% στις , και 29.9,2010. β) Τη μη διακοπή της αγοράς κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ, τα οποία μέχρι σήμερα προσδιορίζονται στα 40,5 δις. Επίσης, ο πρόεδρος της ΕΚΤ ανέφερε ότι αναμένεται ανάκαμψη της οικονομίας τα επόμενα 3μηνα, ωστόσο προβλέπεται περιορισμένη ανάπτυξη κατά +1,0% το 2010 και +1,2% το 2011, λόγω της εφαρμογής περιοριστικών μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής στην Ελλάδα, στην Ισπανία, την Πορτογαλία κυρίως, αλλά και σε όλες τις χώρες της ΖτΕ. Ιταλία: Επιβεβαιώθηκε η αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,4% σε 3μηνιαία βάση το 1 ο 3μηνο. 10, έναντι πτώσης του κατά -0,3% το 4 ο 3μηνο. 09 και κατά +0,5% σε ετήσια βάση, από -3,0% το 4 ο 3μηνο. 09. Η ικανοποιητική αύξηση του ΑΕΠ το 1 ο 3μηνο. 10 οφείλεται κυρίως: α) Στην αύξηση των κεφαλαιακών επενδύσεων κατά 0,6% σε 3μηνιαία βάση, έναντι -1,0% το 4 ο 3μηνο. 09. Ειδικότερα, σημειώθηκε αύξηση των επενδύσεων σε εξοπλισμό κατά 2,2%, ενώ η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής κατά +1,0% σε μηνιαία βάση τον Απρ. 10, αλλά και η βελτίωση του δείκτη ΡΜΙ στη μεταποίηση προοιωνίζεται περαιτέρω ανάκαμψη του τομέα της βιομηχανίας. β) Η κατανάλωση των νοικοκυριών συνεχίζει να είναι αδύναμη, καθώς έμεινε στάσιμη, έναντι πτώσης -0,1% το 4 ο 3μηνο. 09. Δεδομένων των δυσμενών συνθηκών στην αγορά εργασίας και της συνεχούς ανόδου του ποσοστού ανεργίας, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι η κατανάλωση θα συμβάλει στην αύξηση του ΑΕΠ στα επόμενα 3μηνα. γ) Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 5,3% το 1 ο 3μηνο. 10, ενώ και οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 3,3%. Ως εκ τούτου η αύξηση του ΑΕΠ οφείλεται αποκλειστικά στην θετική συμβολή κατά +0,5 π.μ. του εξωτερικού τομέα. Τέλος, η μεταβολή των αποθεμάτων είχε μηδενική επίπτωση στο ΑΕΠ. Το ΑΕΠ της Ιταλίας εκτιμάται ότι θα αυξηθεί περί το +0,4% και το 2 ο 3μηνο. 10, ενώ συγκρατημένη αύξηση αναμένεται από το 2 ο 6μηνο. 10, λόγω και της εφαρμογής των μέτρων για μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και του υψηλού χρέους της χώρας. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 6

7 αυξηθεί κατά 0,8% το 2010, έναντι πτώσης -5,0% το Κύριος παράγοντας της ανάπτυξης θα είναι η ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης και συγκεκριμένα η περιορισμένη πτώση των επενδύσεων κατά -0,1% το 2010 (από -12,1% το 2009), αλλά και η αύξηση της κατανάλωσης κατά +0,8% (2009: -1,7%), κάτι που δεν επιβεβαιώνεται ακόμα. Η συνεχιζόμενη αύξηση της ανεργίας (στο 8,9% τον Απρ. 10) και η ανάγκη για δημοσιονομική προσαρμογή δεν επιτρέπουν υποθέσεις για αύξηση της εγχώριας κατανάλωσης. Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης ανήλθε στο 5,3% του ΑΕΠ το 2009, από 2,7% το 2008, ενώ το χρέος ανήλθε στο 115,8% του ΑΕΠ το 2009, από 106,1% του ΑΕΠ το Η κυβέρνηση ανακοίνωσε μέτρα μείωσης του ελλείμματος σε επίπεδα κάτω του 3,0% του ΑΕΠ το Ιταλία: ΑΕΠ (% μεταβολή) 3μηνιαία βάση 1ο 3μηνο '10 4ο 3μηνο '09 1ο 3μηνο '10 ετήσια βάση 4ο 3μηνο '09 ΑΕΠ 0,4-0,3 0,5-3,0 Ιδιωτική Κατανάλωση 0,0-0,1 0,7-0,5 Κεφαλαιακές Επενδύσεις 0,6-1,0-1,2-7,4 Μεταφορές -0,5 1,2 3,5-10,1 Κατασκευές -0,3-1,6-4,1-6,3 Εξαγωγές 5,3 0,1 5,0-11,4 Εισαγωγές 3,3 3,2 4,5-7,6 Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Ιταλίας Κίνα: Το πλεόνασμα στο εμπορικό ισοζύγιο αυξήθηκε σημαντικά κατά 45,9% σε ετήσια βάση τον Μάιο. 10 στα $ 19,5 δις, έναντι $ 1,7 δις τον Απρ. 10 και ελλείμματος $ 7,24 δις τον Μάρτ. 10 (για πρώτη φορά από τον Απρ. 04). Συνεχίζεται η μεγάλη αύξηση των εισαγωγών κατά 48,3% σε ετήσια βάση, αλλά και των εξαγωγών κατά +48,5%. Σε μηνιαία βάση, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά +9,9% τον Μάιο. 10, ενώ οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά -5,1%. Η αύξηση των εισαγωγών σε ετήσια βάση δείχνει ότι η αύξηση της εγχώριας πιστωτικής επέκτασης και η εφαρμογή δημοσιονομικών πακέτων πιθανότατα οδηγούν σε σημαντική αύξηση της εγχώριας ζήτησης τόσο για κατανάλωση όσο και για επενδύσεις. Εξακολουθεί να απασχολεί το θέμα της πιθανής υπερθέρμανσης της οικονομίας σε ορισμένους τομείς. Χαρακτηριστική είναι η αύξηση των εξαγωγών της Κίνας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση κατά 49,7% σε ετήσια βάση τον Μάιο. 10, παρά τα δημοσιονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι οικονομίες της ΕΕ. Στο 5μηνο Ιαν.- Μάιο. 10, το πλεόνασμα μειώθηκε κατά -59,8% έναντι της αντίστοιχης περιόδου το 2009, στα $ 35,75 δις, με τις εξαγωγές αυξημένες κατά 33,2% στα $ 567,8 δις στο 5μηνο αυτό και τις εισαγωγές κατά 57,7% αντίστοιχα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει αύξηση των εξαγωγών κατά 12,3% το 2010, έναντι μείωσης -10,3% το 2009, με αύξηση και των εισαγωγών κατά 18,0%, από 1,9% το Συνολικά το 2010 προβλέπεται αύξηση του ΑΕΠ κατά 10,3%, από 8,7% το 2009, ενώ οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης θα συνεχισθούν και το 2011, με αύξηση του ΑΕΠ κατά 9,4% σε σταθερές τιμές. Τα παραπάνω αποτελούν εξελίξεις που είναι θετικές για την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη αύξηση των συναλλαγματικών διαθεσίμων της Κίνας και η ανάγκη αποτροπής της υπερθέρμανσης στην εγχώρια οικονομία σηματοδοτούν ακόμη την ανάγκη ανατίμησης του Yuan έναντι του δολαρίου και των άλλων νομισμάτων. Μερικοί αναλυτές ισχυρίζονται ότι οι μακροοικονομικές ανισορροπίες μπορεί να περιορισθούν και μέσω της αύξησης των μισθών της Κίνας, προκειμένου να τονωθεί η εγχώρια ζήτηση και να περιορισθεί η θετική συμβολή του εξωτερικού τομέα. Ωστόσο, η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 15%-20% το 2010, η οποία ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση, απλά συμβαδίζει με τις αυξήσεις που είχαν πραγματοποιηθεί μέχρι το 2008, καθώς το 2009 δεν υπήρξε αύξηση μισθών Jan-06 May-06 Sep-06 Jan-07 Εμπορικό Ισοαύγιο Κίνας (σε $ δις) May-07 Sep-07 Jan-08 Ρουμανία: Το κοινοβούλιο υπερψήφισε (με μικρή πλειοψηφία) στις τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής (και κυρίως τη μείωση των μισθών του δημοσίου κατά -25% και των συντάξεων του δημοσίου κατά -15%) που ανέρχονται σε 2,3% του ΑΕΠ, με στόχο την διαμόρφωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 6,8% του ΑΕΠ το Η αντιπολίτευση είχε προτείνει την καταψήφιση των μέτρων ωστόσο δεν κατόρθωσε να συγκεντρώσει την πλειοψηφία των 236 ψήφων που χρειαζόταν για να πετύχει την καταψήφιση των ανωτέρω μέτρων. Οι βουλευτές που στήριξαν την καταψήφιση των μέτρων ήταν 228, ενώ η αντιπολίτευση ελέγχει μόνο 200 έδρες. Η προώθηση της δημοσιονομικής προσαρμογής έχει αποφασιστική σημασία για την εκταμίευση της επόμενης δόσης ύψους 2,02 δις από το δάνειο με το ΔΝΤ ( 868 εκατ.) και την ΕΕ ( 1,15 δις) τον Ιούλ. 10. Όσον αφορά στην αντίδραση των αγορών στο ενδεχόμενο καταψήφισης των μέτρων σημειώνεται η διολίσθηση του εγχώριου νομίσματος (RON) κατά περίπου 2% έναντι του Ευρώ από το τέλος του Μάι. 10 στα RON/EUR 4,22 την και η αύξηση του κόστους εξαγοράς ασφαλιστικής καλύψεως έναντι του πιστωτικού κινδύνου (CDSs στα 5ετή ομόλογα) κατά 13 μ.β. στις 386 μ.β., υψηλό δωδεκαμήνου. Επιπλέον, πρόσφατα έχει αυξηθεί το επιτόκιο δανεισμού της κυβέρνησης με αποτέλεσμα αυτή να έχει απορρίψει όλες τις προσφορές για αγορά 12μηνων έντοκων γραμματίων, καθώς και 3ετών και 5ετών ομολόγων, από τις αρχές του Μαΐου. 10, ενώ σε πρόσφατη έκδοση 6μηνών έντοκων γραμματίων την η κυβέρνηση πώλησε το ένα τρίτο από αυτό που είχε προγραμματίσει με μέσο επιτόκιο 6,74%, κατά 36 μ.β. υψηλότερο από την τελευταία αντίστοιχη έκδοση May-08 Sep-08 Jan-09 May-09 Sep-09 Jan-10 May-10 Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 7

8 την Σύμφωνα με δημοσιεύματα στον τύπο το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 5μηνο. 10 αυξήθηκε κατά 46% σε ετήσια βάση στα RON 16,5 δις λόγω αύξησης των δημοσιών δαπανών. Η βιομηχανική παραγωγή ενισχύθηκε περαιτέρω κατά 7,9% σε ετήσια βάση τον Απρ. 10 από 4,3% το 1 ο 3μηνο. 10, ωστόσο με βάση τα στοιχεία διορθωμένα για εποχικές διακυμάνσεις η αύξηση ήταν 3,0% τον Απρ. 10. Η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής αναμένεται να συμβάλλει θετικά στην αύξηση του ΑΕΠ και στο 2 ο 3μηνο. 10. Σύμφωνα με την διοίκηση του ενεργειακού δικτύου ο βιομηχανικός κλάδος έχει στηρίξει την αύξηση της ζήτησης για ηλεκτρική ενέργεια κατά 4,5% σε ετήσια βάση στο 5μηνο. 10, εξέλιξη που σηματοδοτεί την αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής και στο 2 ο 3μηνο. 10. Εντούτοις, η πολιτική της δημοσιονομικής προσαρμογής σε μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης ενδέχεται να επιβραδύνει τον εξαγωγικό κλάδο και την βιομηχανία στη Ρουμανία. Το έλλειμμα στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) αυξήθηκε κατά 40,3% σε ετήσια βάση στα 2,1 δις στο 4μηνο. 10 από 1,5 δις στο 4μηνο. 09. Η αύξηση στο ΙΤΣ έγινε παρά την συνεχόμενη μείωση στο έλλειμμα στο ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών κατά -12% σε ετήσια βάση στα 2 δις (εξαγωγές: +15%, εισαγωγές: +10%). Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην μείωση κατά 61% του πλεονάσματος στο ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων στα 604 εκατ. Σημειώνεται ότι το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων αποτελείται επί το πλείστον από εισροές εμβασμάτων από κατοίκους στο εξωτερικό που έχουν μειωθεί πρόσφατα εξαιτίας της οικονομικής κρίσης στις χώρες προορισμού. Οι εισροές Ξένων Άμεσων Επενδύσεων (ΞΑΕ) διαμορφώνονταν στα 1,1 δις στο 4μηνο. 10 από 1,8 δις στο 4μηνο. 09 και κάλυπταν το 55% του ελλείμματος στο ΙΤΣ έναντι 122% στην αντίστοιχη περίοδο του Ο πληθωρισμός βάση τον ΔΤΚ επιτάχυνε οριακά στο 4,4% σε ετήσια βάση τον Μάι. 10 από 4,3% τον Απρ. 10 λόγο της αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης και της αύξησης της τιμής του πετρελαίου. Μετά την ψήφιση των δημοσιονομικών μέτρων, η διατήρηση του πληθωρισμού σε χαμηλό επίπεδο δίνει περιθώριο στην ΤτΡουμανίας για περαιτέρω μείωση του βασικού επιτοκίου από το σημερινό 6,25% με στόχο την στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας. Ειδικότερα ο κύκλος εργασιών στο λιανικό εμπόριο (εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών) μειώθηκε κατά -5,7% σε ετήσια βάση τον Απρ. 10 από -7,6% το 1 ο 3μηνο. 10 και στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο και τις επισκευές μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσικλετών κατά -26% έναντι -18,2% αντίστοιχα. Η ύφεση συνεχίζεται και στον κατασκευαστικό κλάδο όπου η παραγωγή μειώθηκε κατά -16,5% σε ετήσια βάση τον Απρ. 10 από μείωσή της κατά -20,7% το 1 ο 3μηνο. 10. Βουλγαρία: Η στατιστική υπηρεσία αναθεώρησε τη μείωση του ΑΕΠ στο -3,6% σε ετήσια βάση το 1 ο 3μηνο. 10 (από αρχική εκτίμηση -4,0%) έναντι μείωσης -5,9% το 4 ο 3μηνο. 09 και -5% σωρευτικά το Αρνητική παρέμεινε η συμβολή της εγχώριας ζήτησης στη μεταβολή του ΑΕΠ ενώ οι καθαρές εξαγωγές είχαν θετική επίπτωση, καθώς ενισχύθηκε η μεταποιητική παραγωγή και γενικότερα βιομηχανία. Το εμπορικό έλλειμμα συνέχισε να συρρικνώνεται στο 4μηνο. 10 κατά -42,7% σε ετήσια βάση στα 2,1 δις έπειτα από αύξηση των εξαγωγών κατά 19% και μείωση των εισαγωγών κατά -0,4%. Σημειώνεται ότι η αύξηση των εξαγωγών τον Απρ. 10 ήταν ιδιαιτέρως εντυπωσιακή, 36,7% σε ετήσια βάση, ενώ οι εισαγωγές παρουσιάζουν ετήσια αύξηση κατά 1,1% τον Μαρτ. 10 και 12,7% τον Απρ. 10 (στοιχεία στατιστικής υπηρεσίας). Εκτιμώντας τις συνέπειες στην οικονομική δραστηριότητα από τη μείωση του εμπορικού ελλείμματος η κυβέρνηση προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,0% το 2010 (ΔΝΤ:0,2%--ΕΕ: 0%). Στο δημοσιονομικό μέτωπο υπενθυμίζεται η πρόσφατη αναθεώρηση του στόχου για δημοσιονομικό έλλειμμα το 2010 στα BGN 3,26 δις (4,8% του ΑΕΠ σε ταμειακή βάση / 3,9% του ΑΕΠ βάση δεδουλευμένων) η οποία έχει πια ψηφισθεί από το κοινοβούλιο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αντιδράσει στην αναθεώρηση του στόχου για δημοσιονομικό έλλειμμα το 2010 και σχεδιάζει να στείλει τεχνική ομάδα ώστε να διαπιστώσει το επίπεδο συλλογής στατιστικών στοιχείων. Η εξέλιξη αυτή έχει οδηγήσει σε αύξηση του κόστους εξαγοράς ασφαλιστικής καλύψεως έναντι του πιστωτικού κινδύνου (CDS) σε υψηλό επίπεδο 11μήνου. Tο δημοσιονομικό έλλειμμα στο 5μηνο. 10 διαμορφώθηκε στα BGN 1,8 δις από BGN 1,3 δις στο 4μηνο. 10. Η κυβέρνηση έχει επίσης προτείνει την αναθεώρηση του κατώτατου ορίου για το δημοσιονομικό αποθεματικό στα BGN 4,5 δις από BGN 6,3 δις και αύξηση του ορίου για έκδοση νέου χρέους στα BGN 2 δις από BGN 1,2 δις ως δικλίδες ασφαλείας έναντι του ενδεχομένου χειροτέρευσης των εξωτερικών συνθηκών. Η βιομηχανική παραγωγή είχε θετική ετήσια αύξηση για δεύτερο συνεχή μήνα κατά 0,2% τον Απρ. 10, από 1,5% τον Μάρτ. 10. Αύξηση είχε η παραγωγή στον κλάδο παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού, καθώς και στην μεταποίηση, ενώ μείωση της παραγωγής είχε ο κλάδος ορυχείων και λατομείων. Σημειώνεται ότι ο δείκτης κύκλου εργασιών στη βιομηχανία είχε μεγαλύτερη αύξηση κατά 9,7% σε ετήσια βάση, εξέλιξη που δείχνει ότι οι επιχειρήσεις αντλούν προϊόν και από τα αποθέματά τους. Η αύξηση του δείκτη κύκλου εργασιών ήταν 35,4% στον κλάδο ορυχείων και λατομείων, 10,3% στην μεταποίηση και 4% στις υπηρεσίες κοινής ωφελείας. Σε ύφεση παραμένει ο κλάδος των υπηρεσιών. Ειδικότερα στο λιανικό εμπόριο (εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών) ο δείκτης κύκλου εργασιών μειώθηκε κατά -11,7% σε ετήσια βάση τον Απρ. 10 έναντι μείωσης -12,3% το 1 ο 3μηνο. 10, ενώ στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 8

9 και τις επισκευές μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσικλετών η μείωση ήταν -33,4% έχοντας επιβραδύνει από το 1 ο 3μηνο. 10 κυρίως λόγο της επιβράδυνσης της μείωσης στις πωλήσεις αυτοκινήτων. Στον κατασκευαστικό κλάδο, η ύφεση παραμένει οξεία καθώς ο γενικός δείκτης παραγωγής μειώθηκε κατά -22,7% σε ετήσια βάση τον Απρ. 10 έναντι μείωσης -20,2% τον Μάρτ. 10 και -27% το 1 ο 3μηνο. 10. Στους προσεχείς μήνες αναμένεται κάποια βελτίωση της εικόνας στον κατασκευαστικό κλάδο καθώς προωθούνται δημόσια έργα υποδομής. Στην αγορά ακινήτων, πρόσφατη έρευνα της στατιστικής υπηρεσίας για το 2009 έδειξε ότι το δυναμικό στην χώρα, βάση διαθέσιμων οικιστικών κτιρίων, αυξήθηκε κατά 0,1% το 2009 στα χιλ. κτίρια (που περιέχουν χιλ. κατοικίες). Ο πληθωρισμός με βάση τον ΔΤΚ ενισχύθηκε οριακά στο 1,9% σε ετήσια βάση τον Μάιο. 10 από 1,8% τον Απρ. 10 (και έναντι του χαμηλού -0,25 τον Οκτ. 09) ενώ παραμένει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδο. Σημειώνεται ότι το Υπ. Οικονομίας έχει θέσει σε εφαρμογή πρόγραμμα συγχρηματοδοτούμενο από κοινοτικούς πόρους με στόχο τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό των μεγάλων εταιριών με συνολική χρηματοδότηση ύψους 30,2 εκατ., στο πλαίσιο του προγράμματος για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, συνολικής χρηματοδότησης 1,3 δις την περίοδο Σερβία: Το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ-27 συμφώνησε στην πλήρη απεμπλοκή της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης με τη Σερβία στη σύνοδο κορυφής στο Λουξεμβούργο στις Υπενθυμίζεται ότι η εν λόγω συμφωνία είχε υπογραφεί δύο χρόνια πριν, εντούτοις παρέμεινε ανεφάρμοστη καθώς κράτη-μέλη της ΕΕ-27 ανέμεναν πρόοδο στη καταδίωξη και σύλληψη ατόμων που είναι ύποπτα για την τέλεση εγκλημάτων πολέμου. Στο τέλος του 2009 τέθηκε σε εφαρμογή το εμπορικό μέρος της συμφωνίας ενώ συνέχισε να εκκρεμεί η εφαρμογή αυτού του μέρους που θα επέτρεπε στη Σερβία την λήψη κοινοτικής βοήθειας στην πορεία σύγκλισης και προετοιμασία για να γίνει πλήρες μέλος της ΕΕ. Αυτό επιτεύχθει στις αφού εισαγγελέας του Ο.Η.Ε. γνωστοποίησε τη πρόοδο που οι σερβικές αρχές έχουν πετύχει στο επίμαχο θέμα δίωξης εγκληματιών πολέμου. Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (ΙΤΣ) διαμορφώθηκε στα 815 δις στο 4μηνο. 10 ή 2,5% του εκτιμώμενο για το έτος ΑΕΠ έναντι 1,1 δις ή 3,5% του ΑΕΠ στο 4μηνο. 09. Ειδικότερα, το έλλειμμα στο ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών μειώθηκε κατά -20% σε ετήσια βάση το 4μηνο. 10 έπειτα από αύξηση κατά 11% των εξαγωγών και μείωση -2,4% των εισαγωγών. Στον λογαριασμό κεφαλαίων σημειώνεται η μείωση κατά -52% σε ετήσια βάση των καθαρών ξένων άμεσων επενδύσεων (ΞΑΕ) στα 358,7 εκατ. στο 4μηνο. 10 ενώ οι καθαρές επενδύσεις χαρτοφυλακίου διαμορφώθηκαν στα 63,3% στο 4μηνο. 10 από αρνητικό - 2,4 εκατ. στο 4μηνο. 09 και οι καθαρές λοιπές επενδύσεις (διατραπεζικά δάνεια κ.τ.λ.) αυξήθηκαν στα 185,8 εκατ. στο 4μηνο. 10 από 60,5 εκατ. στο 4μηνο. 09. Ειδικότερα η μείωση στις καθαρές ΞΑΕ σημειώθηκε έπειτα από ιδιαίτερη αύξηση τους στο 4μηνο. 09 λόγω της ιδιωτικοποίησης της εταιρίας πετρελαίου NIS. Οι ΞΑΕ κάλυπταν το 44% του ελλείμματος στο ΙΤΣ το 4μηνο. 10 έναντι 67% το 4μηνο. 09. Ο πληθωρισμός με βάση τον ΔΤΚ επιβραδύνθηκε στο 3,7% τον Μάι. 10 (από 4,3% τον Απρ. 10 και 9,1% τον Μάι. 09) παρά την συνεχόμενη διολίσθηση του εγχώριου νομίσματος (RSD). Συγκεκριμένα στην αγορά συναλλάγματος, το RSD έχει διολισθήσει κατά 8% από την αρχή του έτους έναντι του Ευρώ στα RSD/EUR 102,96 την Η ΤτΣερβίας εξηγεί την διολίσθηση του RSD με αναφορά σε εξωτερικούς παράγοντες όπως η κρίση δημοσίου χρέους στη ΖτΕ, καθώς οι εξελίξεις που αφορούν ειδικά την Σερβία, όπως η σύναψη δανείου με το ΔΝΤ και ο χαμηλός πληθωρισμός αποτελούν παράγοντες που σε πιο ευνοϊκό περιβάλλον θα ενδυνάμωναν το RSD. Ωστόσο η ΤτΣερβίας υπογραμμίζει ότι η διολίσθηση του RSD παραμένει μέτρια, ενώ επίσης υποστηρίζει την ανταγωνιστικότητα του εξαγωγικού τομέα της οικονομίας. Η ΤτΣερβίας άφησε αμετάβλητο στο 8% το βασικό επιτόκιο την Σχετικά με τη δανειοδοτικό πρόγραμμα ύψους 2,9 δις με το ΔΝΤ υπενθυμίζεται η πρόσφατη αναθεώρηση του κεντρικού οικονομικού όρου για δημοσιονομικό έλλειμμα στο 4,8% του ΑΕΠ από αρχικό στο 4% του ΑΕΠ. Το δημοσιονομικό έλλειμμα διαμορφώθηκε στα RSD 40,9 δις στο 5μηνο. 10 ή 1,3% του εκτιμώμενου για το έτος ΑΕΠ έπειτα από αύξηση των δημόσιων εσόδων κατά 8,8% σε ετήσια βάση και των δημόσιων δαπανών κατά 6%. Πρόσφατα στοιχεία της ΤτΣερβίας δείχνουν ότι οι πιέσεις στα δημόσια οικονομικά έχουν αυξήσει το εξωτερικό χρέος του δημοσίου κατά 8,4% από την αρχή του έτους στα 7,8 δις στο τέλος του Απρ. 10. Αντιθέτως η αύξηση του εξωτερικού χρέους του ιδιωτικού τομέα ήταν οριακή. Το συνολικό εξωτερικό χρέος της οικονομίας διαμορφώνονταν στα 23,5 δις στο τέλος του Απρ. 10 που αντιστοιχεί σε 71% του εκτιμώμενου για το έτος ΑΕΠ. Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων 9

10 Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Τετάρτη, 16 Ιουνίου 2010 Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ (ετήσιες εκατοστιαίες μεταβολές ή όπως διαφορετικά ορίζεται) Ετήσια στοιχεία * ΑΕΠ (σε σταθερές τιμές) 4,9 2,9 4,5 4,5 2,0-2,0-3,5 Ιδιωτική Κατανάλωση 3,7 4,3 4,8 3,0 2,3-1,8-4,5 Δημόσια Κατανάλωση 2,9 1,2 0,0 7,7 0,6 9,6-10,0 Ακαθάριστες Επενδύσεις 0,1-3,6 8,1 4,9-7,4-13,9-6,8 - Κατοικίες -1,9 0,0 29,1-6,8-29,1-22,0-19,5 - Εξοπλισμός 12,7-1,0 14,2 9,1 6,3-15,9-4,5 Μεταποίηση 1,2-0,8 1,4 1,8-4,2-10,7 1,0 Ανεργία (%) 10,2 9,5 8,6 8,0 7,4 9,5 11,5 Συνολική Απασχόληση 0,9 1,5 2,5 1,3 1,2-1,1-0,5 Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (μέσα επίπεδα) 2,9 3,5 3,2 2,9 4,2 1,2 3,8 Κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος 1,8 3,7 4,6 3,5 3,9 5,8 1,4 Πιστωτική Επέκταση (προς ιδιωτικό τομέα) 19,5 21,8 19,7 20,0 15,9 3,3-1,5 Έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) -7,4-5,1-2,6-3,6-7,8-13,6-7,0 Ισοζύγιο Τρεχ. Συναλλαγών (κεφαλαιακές μεταβιβάσεις, % ΑΕΠ) -4,5-6,3-9,6-12,4-12,6-9,9-8,0 *προβλέψεις ΔΟΜ Τριμηνιαία στοιχεία III IV διαθέσιμη περίοδος Οικονομική Δραστηριότητα Όγκος Λιανικών Πωλήσεων (εκτός καυσίμων και λιπαντικών αυτ/των) 2,3-1,4-9,3-8,6-6,0 5,9 (3μην 10) Νέες εγγραφές ΙΧ Αυτοκινήτων 4,3-7,0-17,4 2,4-5,9-8,7 (5μην 10) Οικοδομική Δραστηριότητα -5,0-17,1-27,6-32,6-21,3-20,2 (3μην 10) Βιομηχανική Παραγωγή (μεταποίηση) 2,2-4,7-11,2-10,6-8,3-3,6 (4μην 10) Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών ΡΜΙ στη μεταποίηση 53,7 50,4 45,3 49,0 48,0 41,8 (5ος 10) Δείκτης Οικονομικού Κλίματος 107,9 93,4 70,6 72,9 78,5 61,9 (5ος 10) Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία 102,8 91,9 72,1 76,6 75,0 74,9 (5ος 10) Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών -28,0-46,0-46,0-44,0-36,0-67,0 (5ος 10) Πιστωτική Επέκταση Ιδιωτικός Τομέας 21,5 15,9 4,2 5,4 4,2 3,2 (4ος 10) Επιχειρήσεις 20,6 18,7 5,1 6,9 5,1 3,9 (4ος 10) - Βιομηχανία 11,2 15,8-3,5-1,0-3,5-1,7 (4ος 10) - Κατασκευές 29,5 35,2 2,7 2,4 2,7 3,3 (4ος 10) - Τουρισμός 23,8 19,7 7,8 5,1 7,8 7,9 (4ος 10) Νοικοκυριά 22,4 12,8 3,1 3,9 3,1 2,5 (4ος 10) - Καταναλωτική Πίστη 22,4 16,0 2,0 3,3 2,0 0,8 (4ος 10) - Στεγαστικά Δάνεια 21,9 11,5 3,7 4,3 3,7 3,3 (4ος 10) Τιμές Δείκτης Τιμών Καταναλωτή 2,9 4,2 1,2 0,7 2,0 5,4 (5ος 10) Δομικός Πληθωρισμός 2,9 3,4 2,4 2,1 2,0 3,6 (5ος 10) Δείκτης Τιμών Κατοικιών Αθηνών 5,1 1,7-3,4-3,4-3,5-3, Επιτόκια Ταμιευτηρίου 1,14 1,17 0,56 0,45 0,37 0,38 (3ος 10) Χορηγήσεων Επιχειρήσεων (Βραχυχρόνια) 7,54 7,61 6,07 5,84 5,80 5,91 (3ος 10) Καταναλωτικών Δανείων 10,39 11,03 11,53 11,44 11,32 10,79 (3ος 10) Στεγαστικών Δανείων (άνω των 10 ετών) 4,61 4,80 4,73 4,76 4,65 4,70 (3ος 10) Euribor 3μηνών 4,28 2,89 0,70 0,72 0,70 0,63 (3ος 10) Απόδοση 10-ετούς Ομολόγου 4,50 4,80 5,17 4,66 4,97 6,24 (3ος 10) ΑΕΠ σε σταθερές τιμές 4,5 2,0-2,0-1,7-2,5-2,5 (1 ο 3μην 10) Τελική Κατανάλωση 3,9 2,0 0,3 1,1 0,3-0,7 (1 ο 3μην 10) Επενδύσεις Παγίου Κεφαλαίου 4,9-7,4-13,9-18,6-25,8-18,4 (1 ο 3μην 10) Εξαγωγές 5,8 4,0-18,1-21,7-15,5-0,5 (1 ο 3μην 10) Εισαγωγές 7,1 0,2-14,1-16,5-18,0-6,6 (1 ο 3μην 10) Ισοζύγιο Πληρωμών (σε δις ) Εξαγωγές Αγαθών 17,5 19,8 15,3 11,3 15,3 3,5 (3μην 10) Εισαγωγές Αγαθών 58,9 63,9 46,1 34,5 46,1 11,8 (3μην 10) Εμπορικό Ισοζύγιο -41,5-44,1-30,8-23,2-30,8-8,3 (3μην 10) Ισοζύγιο Αδήλων Πόρων 13,5 13,2 6,1 6,4 6,1-1,5 (3μην 10) Aναλογία Αδήλων Πόρων προς Εμπορικό Έλλειμμα 32,5% 29,9% 19,8% 27,5% 19,8% 18,6% (3μην 10) Ισοζύγιο Τρεχ/σών Συναλλαγών (κεφαλ. μεταβιβ.) -28,1-30,9-24,7-16,8-24,7-9,8 (3μην 10) Άμεσες Επενδύσεις (καθ. μεταβολή ροής) -2,5 1,7 1,1 1,6 1,1 0,9 (3μην 10) Επενδύσεις Χαρτοφυλακίου (καθ. μεταβολή ροής) 17,4 16,4 27,1 23,1 27,1 4,9 (3μην 10) Χρηματιστήριο Γενικός Δείκτης Τιμών ΧΑ 5.123, , , , , ,0 (4ος 10) (% μεταβολή) 17,9-65,5 22,9-6,8 22,9-9,0 (4ος 10) Χρηματιστηριακή Αξία (% ΑΕΠ) 85,7 27,7 34,6 40,0 34,6 30,0 (4ος 10) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος και ΕΛ. ΣΤΑΤ.