Φροντίδα ασθενούς με άνοια Θέλω ή Πρέπει ;

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Φροντίδα ασθενούς με άνοια Θέλω ή Πρέπει ;"

Ιππόλυτος Δελή
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Φροντίδα ασθενούς με άνοια Θέλω ή Πρέπει ; Μαρίνα Ελευθερίου Ψυχολόγος ΑΠΘ MSc Γνωστικής Ψυχολογίας Ψυχοθεραπεύτρια Γνωστική Συμπεριφορική Ευδοκία Νικολαΐδου Ψυχολόγος ΑΠΘ MSc Διοίκηση Μονάδων Υγείας Ειδίκευση Γνωστική Συμπεριφορική ΨυχοΘεραπεία

2 Ομάδα κατ οίκον Περιστατικά με σοβαρή άνοια Πολύ κοντά στο θάνατο Ηθικά διλήμματα από τους περιθάλποντες Σύγκρουση Θέλω ή Πρέπει

3 Ηθική είναι Μια φιλοσοφική προσέγγιση για να αξιολογήσουν κριτικά τις επιλογές και τις πράξεις τους οι άνθρωποι σε διάφορες πτυχές της καθημερινής ζωής Ηθική πράξη είναι αυτή που παρέχει το πιο καλό ή το λιγότερο επιζήμιο (μεγαλύτερη ισορροπία μεταξύ καλού και βλάβης) Ηθικές πράξεις είναι όσες σέβονται και προστατεύουν τα ηθικά δικαιώματα των ανθρώπων

4 Τι δεν είναι ηθική/ δεοντολογία Δεν είναι τα συναισθήματα αν και παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για τις ηθικές μας επιλογές Δεν είναι η θρησκεία Δεν είναι νόμος Δεν ακολουθεί τα πολιτισμικά αποδεκτά πρότυπα Δεν είναι επιστήμη Κάτι που είναι επιστημονικώς εφικτό, μπορεί να μην είναι ηθικό

5 Οι κοινωνικές και οικονομικές σύγχρονες τάσεις έχουν επηρεάσει τους ηθικούς προβληματισμούς Οικονομικοί παράγοντες Τεχνολογία Μακροβιότητα

6 Ηθικές αρχές Αυτονομία Καθήκον να κάνεις καλό (Beneficence) Καθήκον να αποτρέψεις ή να μην κάνεις κακό (Nonmaleficence) Καθήκον να φέρεσαι στα άτομα δίκαια (Justice) Να λες την αλήθεια (Veracity) Σύγκρουση αρχών Η αυτονομία κάποιου να μη δεχτεί θεραπεία, έρχεται σε σύγκρουση με την επιθυμία ενός γιατρού να βοηθήσει (Mayo Clin Proc. 2004)

7 Advance Directive (AD) Προκαταβολική Οδηγία Προηγούμενος σχεδιασμός φροντίδας επιτρέπει στον ασθενή να ορίσει τη φροντίδα που θα ήθελε να δεχτεί ή κάποιον που θα αποφασίσει γι αυτόν σε περίπτωση που δεν θα είναι σε θέση να αποφασίσει ο ίδιος (Crit Care Med. 2001)

8 Advance Directive (AD) Προκαταβολική Οδηγία Εφαρμόζεται σε 50 πολιτείες των ΗΠΑ ως προέκταση της αυτονομίας Οι περισσότεροι ασθενείς - νέοι ή ηλικιωμένοι - έχουν συμπληρώσει

9 Αποφάσεις για τον ασθενή και Συγγενείς Οι συγγενείς είναι βοηθητικό να βασίζουν τις αποφάσεις τους σε προηγούμενες εκφρασμένες αρχές και πεποιθήσεις του ασθενούς (Mayo Clin Proc, 2004) Μελέτες δείχνουν πως οι συγγενείς δεν είναι ενήμεροι και δεν μπορούν να προβλέψουν τι θα ήθελε ο ασθενής (Arch Intern Med. 2001) Οι περισσότεροι βασίζουν τις αποφάσεις τους στο τι πιστεύουν οι ίδιοι ότι είναι πιο κατάλληλο για τον ασθενή (Mayo Clin Proc, 2004)

10 Ηθική Έντυπο συγκατάθεσης: Χρειάζεται να υπάρχει ικανότητα του ασθενούς για να υπογράψει έντυπο συγκατάθεσης Οποιοσδήποτε ασθενής έχει το δικαίωμα να αρνηθεί θεραπεία Ηθικά διλήμματα όταν ο ασθενής δεν έχει τη νοητική ικανότητα να αποφασίσει

11 Health Care Rationing Callahan, Florida Δεν επιτρέπουν δαπανηρή ιατρική τεχνολογία μετά τα 80

12 Σύστημα Υγείας, Αξίες και Αρχές Επισφραγίζουν την αξιοπρέπεια και την αξία όλων των ανθρώπων Προωθούν τον αυτο-προσδιορισμό Επικοινωνούν χωρίς κριτική Σέβονται το απόρρητο Υποστηρίζουν την πρόσβαση σε υπηρεσίες Εξασφαλίζουν την επαγγελματική ευθύνη

13 Ethical Decision Making Process Δεν υπάρχει σωστή απάντηση ή λύση Αναγνώριση του προβλήματος και ορισμός των αξιών και των υποχρεώσεων που προκύπτουν Μελέτη των δεδομένων και των γεγονότων Επισκόπηση όλων των επιλογών Αξιολόγηση των επιλογών Ποια επιλογή θα κάνει περισσότερο καλό και λιγότερο κακό Ποια επιλογή ενισχύει την ισότητα των ανθρώπων Ποια επιλογή εξυπηρετεί την κοινότητα ως σύνολο

14 Περιστατικά Γυναίκα, 83 ετών Διάρκεια νόσου: 15 χρόνια ( ) Σοβαρές κατακλίσεις: τελευταία 2 χρόνια Κλινική εικόνα: πλήρης επίσχναση Γυναίκα, 86 ετών Διάρκεια νόσου: 17 χρόνια ( ) Τελευταίους μήνες: Δυσκολία σίτισης Σκέψεις για μηχανική υποστήριξη Προβληματισμοί: Ποιότητα (;) Ποιο είναι το καλό ή το λιγότερο επιζήμιο; Μέχρι που προχωράει η φροντίδα στο σπίτι;

15 Περιστατικά Γυναίκα, 82 ετών Διάρκεια νόσου: 2 χρόνια Συγκατοίκηση: Ζεύγος 2 ανήλικα παιδιά, Μητέρα ασθενής & αδερφός περιθάλπουσας με νοητική υστέρηση Εργαζόμενο μέλος: Η περιθάλπουσα Προβληματισμοί Σύγκρουση των θέλω ασθενή περιθάλποντα «Θέλω, αλλά δεν μπορώ» «Δεν μπορώ, δεν θέλω αλλά αναγκάζομαι»

16 Ιατρική ευεξία Νοηματοδό τηση της νόσου Ποιότητα ζωής Ψυχοκοινω νική ευεξία Πνευματι κή ευεξία Κοινωνική ευεξία

17 Επίλυση ηθικών διλημμάτων Ως επαγγελματίες υγείας Επίγνωση προσωπικότητας ατόμου (περιθάλποντα και ασθενή) - πλήρης εικόνα της περίπτωσης Δεν υπάρχουν έτοιμες δεοντολογικές λύσεις ανάλογα με τις καταστάσεις εφεύρεση και σχεδιασμός λύσεων μέσω ηθικής οπτικής

18 Αποφάσεις: Ηθική vs Άτομο Αίσθημα παντοδυναμίας και ελέγχου Φόβος θανάτου - απώλειας Πυρηνικές πεποιθήσεις του ατόμου Εγκατάλειψη «Σε παρακαλώ μη μ αφήνεις!» Ανελαστικά στάνταρ «Ποτέ δεν είμαι απόλυτα ικανοποιημένος» Μειονεκτικότητα «Είμαι ανάξιος/α» Ευαλωτότητα «Φοβάμαι την καταστροφή» Εξάρτηση «Δεν μπορώ να τα καταφέρω μόνος/η μου»

19 Ηθικά διλήμματα στο τέλος της ζωής Υπάρχει διαφορά μεταξύ του «σκοτώνω» και του «αφήνω κάποιον να πεθάνει»; Υπό ποιες συνθήκες - αν υπάρχουν - είναι επιτρεπτό για τον ασθενή, τους επαγγελματίες υγείας ή τους συγγενείς να παραβλέψουν μία θεραπεία ώστε ο ασθενής να πεθάνει;

20 Σας ευχαριστούμε πολύ!

Σχετικά έγγραφα

ΣΑΥΤΡΡΤΘΜΑ ΕΜΙΝΑΡΙΑ/ΕΡΓΑΣΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΓΓΕΝΕΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΘΑΛΠΟΝΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΑΘΕΝΩΝ ΜΕ ΑΝΟΙΑ

ΣΑΥΤΡΡΤΘΜΑ ΕΜΙΝΑΡΙΑ/ΕΡΓΑΣΗΡΙΑ ΓΙΑ ΤΓΓΕΝΕΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΘΑΛΠΟΝΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΚΑΙ ΑΘΕΝΩΝ ΜΕ ΑΝΟΙΑ Το Πανελλήνιο Ινστιστούτο Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων (P.I.N.Dis) σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Νόσου