Ο ρόλος του νοσηλευτή στην ψυχολογική προσέγγιση του διαβητικού ασθενή

Transcript

1 Ο ρόλος του νοσηλευτή στην ψυχολογική προσέγγιση του διαβητικού ασθενή Κωνσταντίνος Τούφας, Νοσηλευτής, Msc Προϊστάμενος ΜΗΝ ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ Εργαστηριακός Συνεργάτης ΑΤΕΙΘ Νοσηλευτικής Συντονιστής Εργαστηρίου Κλινικών Δεξιοτήτων Ιατρικής ΑΠΘ Υπεύθυνος Νοσηλευτικής ομίλου ΞΥΝΗ

2 Σακχαρώδης διαβήτης, χρόνια ασθένεια χωρίς οριστική θεραπεία με πολλά βιολογικά και ψυχοκοινωνικά προβλήματα και διαφοροποίηση συμπεριφορών Αγραφιώτης, 2003

3 Η εξελικτική πορεία της νόσου αλλάζει τον τρόπο ζωής ριζικά, καθώς το άτομο καλείται να αναδιατάξει ουσιαστικά την καθημερινότητα Di Matteo & Matin, 2011

4 Μειωμένη ικανότητα για εργασία και αποκλεισμός χαμηλή αυτοεκτίμηση. Επιπτώσεις σε απλές δραστηριότητες (ταξίδια, διασκέδαση) και απώλεια κοινωνικών επαφών, φίλων, συγγενών. Schabert et al., 2013

5 Το 30% εμφανίζει καταθλιπτική συμπτωματολογία ενώ η νόσος εμφανίζεται δύο με τρεις φορές περισσότερο σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Dziemidok et al., 2011

6

7 Ως κοινωνική υποστήριξη για τους ασθενείς με Σ.Δ. αναφέρονται οι άνθρωποι του οικογενειακού περιβάλλοντος οι οποίοι βρισκόμενοι κοντά στον ασθενή συμπορεύονται στην διαδρομή που ακολουθεί, από το αρχικό στάδιο της διάγνωσης, την διαδικασία της συνειδητοποίησης ή την άρνηση της παραδοχής της νέας κατάστασης, της συμμόρφωσης με την φαρμακευτική τους αγωγή

8 Διαχείριση του στρες Βασικός στόχος των επαγγελματιών υγείας είναι η δημιουργία και εφαρμογή προγραμμάτων για την ενδυνάμωση και ενίσχυση της ψυχολογίας τους καθώς και την διαχείριση του χρόνιου στρες

9 Στους ασθενείς με χρόνιες παθήσεις όπως o ΣΔ θα πρέπει οι επαγγελματίες υγείας να αξιολογήσουν τις ανάγκες τους και μέσα από γνωστική επανεκπαίδευση να αναγνωρίσουν οι ίδιοι οι ασθενείς την πραγματική διάσταση των καταστάσεων και να διαχειριστούν με επιτυχία τα προβλήματά τους.

10 Ο ρόλος των επαγγελματιών υγείας για την διαχείριση του στρες είναι να διευκολύνει τους ασθενείς να ζήσουν μια πιο υγιή και αξιοπρεπή ζωή. Η πληροφόρηση, η συναισθηματική υποστήριξη, η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος επιτυγχάνετε μέσα από σχεδιασμένες στρατηγικές αντιμετώπισης.

11 Οι θεραπευτικές παρεμβάσεις πρέπει να σχεδιάζονται με βάση τις ανάγκες των ασθενών και αυτό απαιτεί ουσιαστική επαφή με ενεργητικό διάλογο των επαγγελματιών υγείας, καμία θεραπεία δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική για την διαχείριση του στρες εάν δεν ανιχνευτεί η γενεσιουργός αιτία που το παράγει. Η ανθρώπινη προσέγγιση, η διατήρηση της αξιοπρέπειας, η διαφύλαξη της προσωπικότητας και η προάσπιση των δικαιωμάτων των ασθενών με χρόνιες παθήσεις θα αποτελούν πάντα πρωταρχικό μέλημα των επαγγελματιών υγείας.

12 Η αυτό-διαχείριση και η υποστήριξη από το κοντινό περιβάλλον των ασθενών με χρόνιες ασθένειες, στην διαχείριση της κατάστασης της υγείας τους έχει πολλαπλά αποτελέσματα. Liddy at all 2013

13 Ένας παράγοντας που καθυστερεί την απόφαση για αναζήτηση βοήθειας είναι ο φόβος του ασθενή για στιγματισμό από την ασθένεια. Carter-Harris et all 2014

14 Οι διαφορετικοί τρόποι ανταπόκρισης στην ασθένεια έχει σχέση με κοινωνικούς παράγοντες (εκπαίδευση, θρησκεία, κοινωνική τάξη). Gabe J. et all, 2004

15 Νοσηλευτική παρέμβαση Επικοινωνία λεκτική ή μη Δεξιότητες επικοινωνίας Ενσυναίσθηση Η σημασία της πρώτης επαφής Μοντέλο σχέσεων νοσηλευτή-ασθενή (ενεργητικότητας-παθητικότητας, καθοδήγησης-συνεργασίας, αμοιβαίας συμμετοχής)

16 Νοσηλευτική παρέμβαση Έκφραση των συναισθημάτων Κατανόηση ασθένειας Τροποποίηση συμπεριφοράς μέσω διαφόρων μοντέλων Μοντέλο πεποιθήσεων για την υγεία Θεωρία της έλλογης δράσης, η συμπεριφορά είναι αποτέλεσμα της πρόθεσης να αναλάβει δέσμευση προς εκείνον και τους άλλους

17 Νοσηλευτική παρέμβαση Στρατηγικές νοητικού ελέγχου πρόληψη υποτροπής Μέγεθος απειλής σωματικής εικόνας Συμμετοχή στην θεραπευτική αγωγή Διεπιστημονική προσέγγιση Ολιστική προσέγγιση Νέα τεχνολογία και ενημέρωση

18 Νοσηλευτική παρέμβαση Ομάδες αυτοβοήθειας Σύλλογοι ασθενών διττός ρόλος Σχολικοί νοσηλευτές Παρέμβαση στην κοινότητα Αναδόμηση δυσλειτουργικών σκέψεων Φροντιστές και οικογενειακό περιβάλλον Υλική υποστήριξη Ρεαλιστικές προσδοκίες

19 Συμπεράσματα Εκπαίδευση νοσηλευτών και ασθενών Εκπαίδευση φροντιστών - Υποστήριξη Διεπιστημονική συνεργασία Ασθενοκεντρικότητα Πρόληψη

20 Ευχαριστώ