Γράφει: Αλεξία Θωμοπούλου MSc, Διατροφολόγος- Κλινική Διαιτολόγος, Ειδική στον καρκίνο

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Γράφει: Αλεξία Θωμοπούλου MSc, Διατροφολόγος- Κλινική Διαιτολόγος, Ειδική στον καρκίνο"

Ισοκράτης Δραγούμης
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Γράφει: Αλεξία Θωμοπούλου MSc, Διατροφολόγος- Κλινική Διαιτολόγος, Ειδική στον καρκίνο Η αντιμετώπιση του ογκολογικού ασθενή είναι μια περίπλοκη υπόθεση διότι εκτός από την κύρια θεραπεία (είτε χημειοθεραπεία ή/και ακτινοθεραπεία) υπάρχουν ποικίλες παθολογικές, ψυχολογικές και διατροφικές καταστάσεις οι οποίες προκύπτουν ως αποτέλεσμα την νόσου και της θεραπείας και επιβαρύνουν τον ασθενή. Όσον αφορά την διατροφική κατάσταση, οι ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο συχνά εμφανίζουν απώλεια βάρους. Πολλές φορές παρατηρείται απώλεια βάρους ήδη από την διάγνωση της νόσου. Η απώλεια σωματικού βάρους οφείλεται σε δύο παράγοντες. Ο πρώτος παράγοντας αφορά τις μεταβολικές διαταραχές που προκαλούνται από τον ίδιο τον καρκίνο όπως η αύξηση του βασικού μεταβολισμού, η απώλεια μυϊκής μάζας και η απώλεια του λιπώδους ιστού. Το σύνδρομο αυτό της ακούσιας απώλειας σωματικού βάρους το οποίο χαρακτηρίζει τους ογκολογικούς ασθενείς ονομάζεται καρκινική καχεξία. Ο δεύτερος παράγοντας αφορά τις παρενέργειες της αντινεοπλασματικής θεραπείας όπως ανορεξία, έμετοι, ναυτία, διάρροια, δυσκοιλιότητα, αλλοιωμένη γεύση και όσφρηση και τους ψυχολογικούς παράγοντες όπως κατάθλιψη ή παραίτηση που συχνά οδηγούν σε ανορεξία ή σε άρνηση για λήψη τροφής. Τελευταίες μελέτες έχουν δείξει πως οι ασθενείς οι οποίοι έχουν αυξημένη απώλεια βάρους παρουσιάζουν και μικρότερα ποσοστά επιβίωσης. Συνεπώς η διατροφική αξιολόγηση των ασθενών που πάσχουν από καρκίνο θα πρέπει να γίνεται από την αρχή της διάγνωσης έτσι ώστε να εξασφαλίσουμε όσο το δυνατόν μικρότερη απώλεια βάρους για τον ασθενή. Οι Ευρωπαϊκές οδηγίες (ESPEN Guidelines on enteral and parenteral nutrition) έχουν κατατάξει την κατάσταση θρέψης των ογκολογικών ασθενών σύμφωνα με τα παρακάτω κριτήρια: 1 / 6

2 Καλή θρέψη Κακή θρέψη Σοβαρά κακή θρέψη Απώλεια Βάρους Καμία αλλαγή ή <5% του αρχικού βάρους 5% μέσα σε ένα μήνα ή 10% μέσα στο τελευταίο 6 μηνο >5% μέσα σε ένα μήνα ή >10% μέσα στο τελευταίο 6 μηνο Σίτιση καλή Τρώει το 50-75% από την συνήθη ποσότητα φαγητού Τρώει λιγότερο από το 50% της συνήθους ποσότητας φαγητού 2 / 6

3 Προβλήματα σίτισης όχι ελαφρά Σοβαρά Φυσική δραστηριότητα καλή μέτρια Μη περιπατητική Ηλικία <65 >65 3 / 6

4 >65 Στάδιο καρκίνου Στάδιο I Στάδιο II Στάδιο III, IV Τύπος καρκίνου Μαστού, εγκεφάλου, δέρματος (εκτός από το μελάνωμα), Λευκαιμία, λύμφωμα, ήπαρ, μελάνομα, μυέλομα, νεφρού Οισοφάγου, Κεφαλής τραχήλου, γαστρεντερικού συστήματος, πνεύμονα, παγκρέατος Παρενέργειες ΧΜΘ Καμία 4 / 6

5 1 εώς 3 >3 Αλβουμίνη >3,5 g/dl 3,0-3,5 g/dl <3,0 g/dl Προαλβουμίνη >18 mg/dl mg/dl <15 mg/dl Πίνακας 1: Αξιολόγηση κατάστασης θρέψης 5 / 6

6 Η κατάταξη του ασθενούς σε ένα από τα παραπάνω στάδια θρέψης καθορίζει και το είδος της διατροφικής παρέμβασης. Όταν ο ασθενής έχει καλή θρέψη η διατροφική υποστήριξη στοχεύει στην διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους. Η διατροφική συμβουλευτική έχει φανεί ότι έχει καλά αποτελέσματα τόσο στην διατήρηση του σωματικού βάρους, όσο και στην ποιότητα ζωής των ογκολογικών ασθενών που υποβάλλονται σε ακτινοθεραπεία. Όταν ο ασθενής παρουσιάζει κακή ή σοβαρά κακή θρέψη τότε η διατροφική παρέμβαση είναι πιο δραστική κυρίως μέσω της εντερικής διατροφής που είναι και o πιο συχνός τρόπος διατροφικής υποστήριξης αυτής της κατηγορίας ασθενών. Με τον όρο εντερική διατροφή εννοούνται όλες οι μορφές διατροφικής υποστήριξης δια της γαστρεντερικής οδού. Περιλαμβάνει τα πόσιμα συμπληρώματα διατροφής και τα διατροφικά σκευάσματα που χορηγούνται με διαρινικούς ή διαδερμικούς καθετήρες. Αν το γαστρεντερικό σύστημα δουλεύει τότε χρησιμοποιείται η πλέον φυσιολογική οδός χορήγησης. Όταν η λήψη τροφής από το στόμα δεν είναι εφικτή τότε η σίτιση γίνεται είτε με ρινογαστρικό καθετήρα (αν πρόκειται για βραχεία σίτιση < 3 βδομάδων) είτε με γαστροστομία ή νησιδοστομία (αν πρόκειται για παρατεταμένη σίτιση > 3-4 βδομάδες). Όταν υπάρχει παραλυτικός ειλεός, πλήρης μηχανική εντερική απόφραξη, ισχαιμία εντέρου ή μικρό προσδόκιμο επιβίωσης τότε αντενδείκνυται η εντερική διατροφή. Η εντερική υποστήριξη του ογκολογικού ασθενή στοχεύει στην βελτίωση της πρόσληψης τροφής όπου αυτή είναι ελλιπής. Εάν ο γαστρεντερικός σωλήνας δεν είναι λειτουργικός τότε χρησιμοποιείται παρεντερική διατροφή. Επομένως, όλοι οι ογκολογικοί ασθενείς μπορούν να ωφεληθούν από την έγκαιρη διατροφική παρέμβαση. Η διατροφική υποστήριξη του ασθενούς στοχεύει στην αντιμετώπιση των παρενεργειών της θεραπείας, τη μείωση της απώλειας βάρους, τη διατήρηση της καλής φυσικής κατάστασης του ασθενούς, την ενίσχυση της δράσης της θεραπείας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του.. Αλεξία Θωμοπούλου MSc, Διατροφολόγος- Κλινική Διαιτολόγος Ειδική στον καρκίνο J oomla SEO powered by JoomSEF 6 / 6

Σχετικά έγγραφα

ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗ ΘΡΕΠΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ

ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗ ΘΡΕΠΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 12: HIV Ο HIV έχει συνδεθεί με κακή θρέψη και με το σύνδρομο απώλειας καθαρής σωματικής μάζας και λιπώδους ιστού (AIDS wasting syndrome). Η απώλεια σωματικού