Β = 2W, αντίστοιχα. Βρείτε ποιος είναι ο μισθός ισορροπίας και το επίπεδο απασχόλησης στην ισορροπία σε καθέναν κλάδο της οικονομίας.

Transcript

1 Πανεπιστήμιο Πατρών, Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Μάθημα: Οικονομική της Εργασίας Εξετάσεις Ιούνιος 2014 Διδάσκων: Νίκος Γιαννακόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής 1. (0,10 μονάδες) Εάν ο αριθμός των ανέργων ισούται με 13 και ο αριθμός των απασχολούμενων ισούται με 43, να υπολογίσετε το ποσοστό ανεργίας. Έστω U ο αριθμός των ανέργων και Ε ο αριθμός των απασχολουμένων τότε το ποσοστό ανεργίας u δίνεται από τον τύπο: u = 100 ( U 13 ) = 100 ( ) = 100 (13 ) = 23%. U+E (0,30 μονάδες) Εξηγήστε ποιος είναι ο λόγος για τον οποίο το ποσοστό ανεργίας ενδεχομένως να υπερεκτιμά το βαθμό των αρνητικών οικονομικών επιπτώσεων που το συνοδεύει. Ο βαθμός των δυσμενών επιπτώσεων της ανεργίας επηρεάζεται από το ποσοστό του πληθυσμού που απασχολείται. Το ποσοστό ανεργίας δεν αποτελεί μέτρηση για τον τρόπο με τον οποίο μεταβάλλεται η απασχόληση. Εάν το ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό αυξάνεται με γρήγορο ρυθμό, τότε το ποσοστό απασχόλησης θα αυξάνεται ακόμα και εάν αυξάνεται το ποσοστό ανεργίας. 3. (0,30 μονάδες) Όλων των άλλων παραγόντων σταθερών, ποια ροή θα αυξηθεί καθώς θα αυξάνεται το ποσοστό ανεργίας; Καθώς τα άτομα κινούνται από την απασχόληση εκτός εργατικού δυναμικού, ο αριθμητής στο ποσοστό ανεργίας παραμένει σταθερός αλλά ο παρονομαστής μειώνεται και ως εκ τούτου το ποσοστό ανεργίας (ως κλάσμα) αυξάνεται. Συνεπώς η αυτή είναι η ροή που μας ενδιαφέρει και αφορά τη μετάβαση από το καθεστώς της απασχόλησης στο καθεστώς εκτός εργατικού δυναμικού. 4. (0,30 μονάδες) Έστω ότι η αγορά εργασίας αποτελείται από δυο κλάδους, τον Α και Β. Οι καμπύλες ζήτησης και προσφοράς εργασίας στον κλάδο Α δίνονται από τις σχέσεις L D A = 20 W και L S A = W, αντίστοιχα. Επίσης, οι καμπύλες ζήτησης και προσφοράς εργασίας στον κλάδο Β δίνονται από τις σχέσεις L D Β = 40 2W και L S Β = 2W, αντίστοιχα. Βρείτε ποιος είναι ο μισθός ισορροπίας και το επίπεδο απασχόλησης στην ισορροπία σε καθέναν κλάδο της οικονομίας. Κλάδος Α: 20 W = W W A = 10, L A = 10 Κλάδος B: 40 2W = 2W W B = 10, L B = (1,0 μονάδες) Έστω ότι η καμπύλη ζήτησης εργασίας δίνεται από τη σχέση L = 50 2W όπου L ο αριθμός των εργαζομένων και W ο μισθός. Ποια είναι η τιμή της κλίσης εάν ο μισθός αυξηθεί από 5 σε 6 ; Αλλάζει η απάντηση σας στην περίπτωση όπου ο μισθός θα αυξηθεί από 20 σε 21 ; Υπολογίστε την ελαστικότητα της ζήτησης εργασίας ως προς το μισθό καθώς ο μισθός αυξάνεται από 5 σε 6 και από 20 σε 21. Η κλίση είναι 2. Για κάθε μια μοναδιαία μεταβολή στο μισθό, η απασχόληση μεταβάλλεται κατά 2 μονάδες. Η κλίση είναι η ίδια είτε έχουμε μεταβολή από 20 σε 21 είτε από 5 σε 6. Η ελαστικότητα της ζήτησης εργασίας ως προς το μισθό δίνεται από τη σχέση η = ΔL Για μεταβολή από 5 σε 6 η τιμή της ελαστικότητας είναι ( 2) 5 μεταβολή από 20 σε 21 η τιμή της ελαστικότητας είναι ( 2) = = 0.25 και για ΔW W L.

2 6. Έστω το παρακάτω Γράφημα 1 στο οποίο περιγράφεται μια μείωση μισθού. Δίνεται ότι ο αρχικός εισοδηματικός περιορισμός δίνεται από τη γραμμή abc και ο νέος εισοδηματικός περιορισμός από τη γραμμή abd. Γράφημα 1 a) (1,0 μονάδες) Ποιο είναι το ύψος μείωσης του μισθού; Το συνολικό εισόδημα (WT + V) για την αρχική γραμμή εισοδηματικού περιορισμού είναι $2,700. Να σημειωθεί ότι V = $300 και T = 400, όποτε ο αρχικός μισθός ήταν $6. Αντίστοιχα, μετά τη μείωση του μισθού το ύψος του (νέου) εισοδήματος είναι $1,500, και ως εκ τούτου ο μισθός ισούται με $3, για τις ίδιες τιμές των V και T. b) (1,0 μονάδες) Ποιο είναι το αποτέλεσμα εισοδήματος λόγω της μείωσης του μισθού; Ποιο είναι το αντίστοιχο αποτέλεσμα υποκατάστασης; Το αποτέλεσμα εισοδήματος είναι η μετακίνηση από το σημείο (L = 225, Y = $1350) στο σημείο (L = 177,$Y = 1061), δηλαδή μια μείωση 48 ωρών σχόλης. Το αποτέλεσμα υποκατάστασης είναι η κίνηση από το σημείο (L = 177, Y = $1061) στο σημείο (L = 250, Y = $750), δηλαδή μια αύξηση 73 ωρών σχόλης. c) (0,5 μονάδες) Βρείτε τις συντεταγμένες δυο σημείων πάνω στην ατομική καμπύλη προσφοράς εργασίας. Είναι η κλίση της καμπύλης προσφοράς εργασίας αύξουσα ή φθίνουσα για κάθε μεταβολή του μισθού; Αυτά τα δυο σημεία είναι (W = $6, H = 175) και (W = $3, H = 150). Η κλίση της καμπύλης είναι θετική. Το αποτέλεσμα υποκατάστασης υπερισχύει του αποτελέσματος εισοδήματος (βλέπε υπο-ερώτημα b). 7. Έστω μια αγορά εργασίας όπου ο μισθός των εργαζομένων είναι συνάρτηση των ετών εκπαίδευσης (ED), της εργασιακής εμπειρίας (EXP) και του επαγγέλματος (OC). Έστω ότι η μεταβλητή OC λαμβάνει την τιμή 1 εάν το άτομο απασχολείται στον «υψηλά αμειβόμενο» κλάδο της αγοράς εργασίας και 0 ειδάλλως. Υποθέστε ότι οι σχέσεις μεταξύ μισθών, εκπαίδευσης, εμπειρίας και επαγγέλματος για άνδρες (M) και γυναίκες (F) αντιπροσωπεύονται από τις παρακάτω εξισώσεις: W M = ED + 0.6EXP + OC = ED + 0.5EXP + OC Σας γνωρίζεται ότι για τους άνδρες, κατά μέσο όρο, ισχύει ότι ED=4 και EXP=10. Αντίστοιχα, για τις γυναίκες, κατά μέσο όρο, ισχύει ότι ED=3 και EXP=6. Επίσης, οι γυναίκες απασχολούνται αποκλειστικά στον «χαμηλά αμειβόμενο» κλάδο της αγοράς εργασίας.

3 a) (1,0 μονάδες) Βρείτε το μέσο μισθό για άνδρες και γυναίκες, ξεχωριστά. Ποια είναι η αναλογία του μισθού των γυναικών ως προς το μισθό των ανδρών; Ποιο είναι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών (σε ποσοστό); Αντικαθιστώντας τις κατάλληλες τιμές στις παραπάνω συναρτήσεις αμοιβών προκύπτει ότι W M = (4) + 0.6(10) + 1 = 12 = (3) + 0.5(6) + 0 = 7.2 = 7.2 W M 12 = 0.6 Συνεπώς το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι 40% αφού ο μισθός των γυναικών αναλογεί στο 60% του μισθού των ανδρών. b) (1,0 μονάδες) Ποιος θα ήταν ο μισθός των γυναικών εάν είχαν, κατά μέσο όρο, τα παραγωγικά χαρακτηριστικά των ανδρών; Ποια είναι η αναλογία του μισθού των γυναικών ως προς το μισθό των ανδρών; Ποιο είναι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών (σε ποσοστό); Αντικαθιστώντας τις τιμές των χαρακτηριστικών που αφορούν τους άνδρες στην εξίσωση μισθών των γυναικών προκύπτει = (4) + 0.5(10) + 1 = 10.6 = 10.6 W M 12 = 0.88 Συνεπώς το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι 12% αφού ο μισθός των γυναικών αναλογεί στο 88% του μισθού των ανδρών. c) (1,0 μονάδες) Υποθέστε ότι οι διαφορές στο ασκούμενο επάγγελμα δεν αντανακλούν μόνιμες διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών εργαζόμενων και μάλλον προέρχονται από τις υφιστάμενες συνθήκες τμηματοποίησης της αγοράς εργασίας. Ποιος θα ήταν ο μισθός των γυναικών εάν όλα τα υπόλοιπα παραγωγικά χαρακτηριστικά ήταν τα ίδια με αυτά των αδρών; Ποια είναι η αναλογία του μισθού των γυναικών ως προς το μισθό των ανδρών; Εκφράστε σε ποσοστιαίους όρους το βαθμό διάκρισης που χαρακτηρίζει την τρέχουσα αγορά εργασίας. Επίσης, ποιο είναι το ποσοστό μείωσης του μισθού που προέρχεται από την επαγγελματική τμηματοποίηση της αγοράς εργασίας; Αντικαθιστώντας τις τιμές των χαρακτηριστικών που αφορούν τους άνδρες στην εξίσωση μισθών των γυναικών προκύπτει = (4) + 0.5(10) = 9.6 = 9.6 W M 12 = 0.80 Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραγωγικά χαρακτηριστικά (εκτός του επαγγέλματος) προκύπτει ότι οι γυναίκες λαμβάνουν 20% μικρότερο μισθό από τους άνδρες. Το χάσμα αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως διάκριση στην αγορά εργασίας επειδή αντανακλά διαφορετικές ευκαιρίες απασχόλησης και διαφορετικές αποδόσεις για συγκεκριμένα παραγωγικά χαρακτηριστικά. Το επιπρόσθετο κόστος που αφορά τις γυναίκες λόγω της τμηματοποίησης της αγοράς είναι 1 χρηματική μονάδα ( ) και έχει ως αποτέλεσμα την διεύρυνση του μισθολογικού χάσματος κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες (=88%-80%).

4 8. Ας υποθέσουμε ότι έχουμε μια οικονομία με 5 εργαζόμενους. Στο Πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι αμοιβές τους και έχουν ταξινομηθεί από το χαμηλότερο προς το υψηλότερο επίπεδο. Επίσης στον Πίνακα παρουσιάζεται και η αντίστοιχη κατανομή. Εργαζόμενος Αμοιβές ( ) Ποσοστό Σύνολο a) (1,0 μονάδες) Σχεδιάστε την Καμπύλη Lorenz που αντιστοιχεί στα δεδομένα του Πίνακα λαμβάνοντας υπόψη την περίπτωση της πλήρους ισότητας στις αμοιβές. Οι συντεταγμένες για την κατασκευή της καμπύλης είναι οι ακόλουθες (0.0,0.0), (0.2,0.05), (0.4,0.15), (0.6,0.35), (0.8,0.6) και (1.0,1.0). Η σχετική Καμπύλη Lorenz παρουσιάζεται στο ακόλουθο Γράφημα. b) (1,0 μονάδες) Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του Πίνακα να υπολογίσετε τον συντελεστή Gini Για τον υπολογισμό του συντελεστή Gini απαιτείται ο υπολογισμός του εμβαδού κάτω από την Καμπύλη Lorenz. Με άλλα λόγια ο Gini δίνεται από την ακόλουθη σχέση Gini = Gini = Εμβδαδό μεταξύ Καμ. Lorenz πλήρους ισότητας και εμπειρικής Καμ. Lorenz Εμβδαδό κάτω της Καμ. Lorenz πλήρους ισότητας 0.5 Εμβαδό εμπειρικής Καμ. Lorenz 0.5 Το Εμβαδό της εμπειρικής Καμπύλης Lorenz για τα δεδομένα του Πίνακα είναι Τ1 + (a + T2) + (b + T3) + (c + T4) + (d + T5) όπου Τ1, Τ2, Τ3, Τ4 και Τ5 είναι τρίγωνο και a,b,c και d είναι τετράγωνο (δες το ακόλουθο Γράφημα). Με βάση τα δεδομένα προκύπτει ότι το άθροισμα των τετραγώνων είναι 0.23 και των άθροισμα των τριγώνων είναι 0.10 και ως εκ τούτου το ή

5 Εμβαδό της εμπειρικής Καμπύλης Lorenz είναι =0.33. Αντικαθιστώντας στον τύπο για τον συντελεστή Gini προκύπτει ότι Gini = = c) (0,5 μονάδες) Εάν η κατανομή των μισθών άλλαζε και τα νέα χρηματικά ποσά ήταν (σε αύξουσα ταξινόμηση) 32, 48, 60, 80 και 180, μπορείτε να υποστηρίξετε ότι η ανισότητα μεγάλωσε; Ακολουθώντας την ίδια διαδικασία για τον υπολογισμό του συντελεστή Gini όπως στην απάντηση του ερωτήματος (b) προκύπτει ότι ο εν λόγω συντελεστής ισούται με που είναι ελαφρώς μικρότερος από την τιμή που βρέθηκε με την αρχική κατανομή των μισθών. Γνωρίζοντας ότι όσο μικρότερη είναι η τιμή του συντελεστή Gini τόσο μεγαλύτερη είναι η ισότητα, συμπεραίνουμε ότι με τη δεύτερη κατανομή δεν αυξήθηκε η ανισότητα αλλά αντίθετα μειώθηκε.