ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ: ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Transcript

1 20 Μαΐου 2014 Με ταχυδρομείο, τηλεομοιότυπο και ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ: ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΘΕΜΑ: ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΩΝ ΑΤΟΜΩΝ Ο οργανισμός είναι ένας μη-κυβερνητικός, μη κερδοσκοπικός οργανισμός που προωθεί την εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα, τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και την εκπαίδευση στην ιδιότητα του πολίτη στην Κύπρο. Ιδρύθηκε το 2011 και υλοποιεί εκπαιδευτικά και ενημερωτικά προγράμματα στα πλαίσια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με χρηματοδοτήσεις από οργανισμούς όπως την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Συμβούλιο της Ευρώπης και τον Οργανισμό Νεολαίας Κύπρου. Σας αποστέλλουμε αυτή την επιστολή μετά από έντονη ανησυχία μας για τον αρνητικό αντίκτυπο των πρόσφατων δηλώσεών σας εναντίον ομοφυλοφίλων ατόμων τα οποία δημοσιεύτηκαν στις 15 Μάιου Συγκεκριμένα, υποστηρίζετε, μεταξύ άλλων ότι η Εκκλησία και η Επιστήμη θεωρούν την ομοφυλοφιλία πτώση και ασθένεια του ανθρώπινου προσώπου, και όχι φυσιολογικό τρόπο ζωής και επιλογής. Γι αυτό και συνιστούν σωστή αντιμετώπιση και θεραπεία και εναντιώνονται στη θεσμική και κοινωνική στήριξη και αποδοχή της. Επίσης, συσχετίσατε την ομοφυλοφιλία με τη χαλάρωση της ηθικής συμπεριφοράς, την

2 αύξηση των κρουσμάτων παιδεραστίας και τις αναρίθμητες περιπτώσεις θυμάτων της ανίατης ασθένειας του AIDS σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο. Πρώτο, θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι δεν παραθέσατε οποιαδήποτε πηγή προς στήριξη του επιχειρήματος σας ότι η Επιστήμη θεωρεί την ομοφυλοφιλία πτώση και ασθένεια του ανθρώπινου προσώπου ενώ αυθαίρετα αναφερθήκατε στο συσχετισμό μεταξύ της ομοφυλοφιλίας και των προαναφερθέντων κοινωνικών προβλημάτων χωρίς να παραθέσετε οποιεσδήποτε πηγές ή/και στοιχεία ή/και αριθμούς για να υποστηρίξετε ότι αυτά τα επιχειρήματα βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα. Δεύτερο, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι το σχετικό ανακοινωθέν καθιστά ρητορική μίσους το οποίο αντίκειται σε βασικές αρχές του διεθνούς και Ευρωπαϊκού δίκαιου. Συγκεκριμένα, σεβόμαστε το γεγονός ότι, βάσει Ευρωπαϊκού και διεθνούς δίκαιου, η Εκκλησία της Κύπρου έχει το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης, η οποία περιλαμβάνει ακόμη και ιδέες και πληροφορίες η οποίες μπορούν να προκαλέσουν σοκ, να προσβάλλουν ή να ενοχλήσουν. 1 Αλλά, αυτό το δικαίωμα περιλαμβάνει και υποχρεώσεις, ένα εκ των οποίων είναι η αποφυγή δηλώσεων οι οποίες είναι αδικαιολογήτως προσβλητικές για τους άλλους και που, ως αποτέλεσμα αυτής της προσβολής, συνιστούν παραβίαση των δικαιωμάτων τους. 2 Μετά λύπης σημειώνουμε ότι, ασκώντας το δικαίωμα σας στην έκφραση, αγνοήσατε παντελώς τις υποχρεώσεις που απορρέουν απ αυτό το δικαίωμα. Επίσης, σημειώνουμε ότι βάσει προηγουμένης απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), οι δηλώσεις σας καθιστούν ρητορική μίσους η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, έκφραση που είναι ενάντια σε άτομα λόγω του σεξουαλικού προσανατολισμού τους. 3 Συγκεκριμένα, στην υπόθεση Vejdeland και άλλοι κατά της Σουηδίας, το δικαστήριο σημείωσε ότι η διάκριση λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού είναι τόσο σοβαρή όσο και η διάκριση λόγω εθνικότητας, προέλευσης ή χρώματος. 4 Στην εν λόγω υπόθεση, οι αιτητές είχαν διανέμει φυλλάδια στα οποία ανέφεραν ότι η ομοφυλοφιλία είναι 1 Observer & Guardian κατά του Ηνωμένου Βασιλείου (26/11/1991), 13585/88, παράγραφος 59 2 Vejdeland και άλλοι κατά της Σουηδίας (09/05/12), 1813/07, παράγραφος 57 3 Ibid, παράγραφος 42 4 Ibid, παράγραφος 55, Smith & Grady κατά του Ηνωμένου Βασιλείου (27/12/1999), 33985/96 &33986/96, παράγραφος 97

3 αποκλίνουσα σεξουαλική συνήθεια με ηθικά καταστροφικές επιπτώσεις στην κοινωνία και συσχέτισαν την ομοφυλοφιλία με την ασθένεια του AIDS και με την παιδεραστία. Για περισσότερες πληροφορίες για το περιεχόμενο των φυλλαδίων παρακαλώ διαβάστε την παράγραφο 54 της εν λόγω υπόθεσης. Το ΕΔΑΔ, με έμφαση στα λόγια που χρησιμοποιήθηκαν στα φυλλάδια, αποφάνθηκε ότι οι δηλώσεις ήταν σοβαρές και επιζήμιες κατηγορίες, 5 οι οποίες εμπίπτουν στα πλαίσια της ρητορικής μίσους λόγω προσβολής, γελοιοποίησης, συκοφαντίας συγκεκριμένων ομάδων του πληθυσμού. 6 Παρακαλώ σημειώστε την ομοιότητα μεταξύ του ανακοινωθέντος σας και του περιεχομένου των φυλλαδίων. Τρίτον, ο θεσμός της μη-διάκρισης είναι κεντρικός πυρήνας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ο οποίος κατοχυρώνεται από διεθνείς και ευρωπαϊκές συμβάσεις όπως το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (Άρθρο 2 και 26) και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών (Άρθρο 14). Όσο αφορά τον ορισμό της διάκρισης, η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών σημείωσε ότι η διάκριση περιλαμβάνει και τη διάκριση λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού. 7 Σ αυτό το πλαίσιο, υπογραμμίζουμε ότι οι πιο πάνω δηλώσεις σας κατά των ομοφυλοφίλων παραβιάζουν το δικαίωμα κατά της διάκρισης. Τέταρτο, θα θέλαμε να αναφέρουμε ότι στα πλαίσια των Ηνωμένων Εθνών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης έχουν ληφθεί αρκετά μέτρα με τη μορφή ψηφισμάτων και συστάσεων για την καταπολέμηση της ομοφοβίας και του ρητορικού μίσους κατά των ομοφυλοφίλων. Παραθέτουμε μερικά παραδείγματα: Ηνωμένα Έθνη Ψήφισμα 17/19 (2011) των Ηνωμένων Εθνών - Ανθρώπινα Δικαιώματα, Σεξουαλικός Προσανατολισμός και Ταυτότητα Φύλου Αρχές της Yogyakarta για την Εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σε Σχέση με τον Σεξουαλικό Προσανατολισμό και την Ταυτότητα Φύλου. 5 Vejdeland και άλλοι κατά της Σουηδίας (09/05/12), 1813/07, παράγραφος 54 6 Ibid. Παράγραφος 55 7 Toonen v. Australia (31/03/1994), 488/199, CCPR/C/50/D/488/1992, παράγραφος 8.7

4 Συμβούλιο της Ευρώπης (Κοινοβουλευτικές Συνελεύσεις) Σύσταση 924 (1981) για τις διακρίσεις σε βάρος των ομοφυλόφιλων. Σύσταση 1474 (2000) για την κατάσταση των γκέι και λεσβιών στα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ψήφισμα 1728 (2010) με τίτλο Διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου. Ευρωπαϊκή Ένωση Ψήφισμα με θέμα την Ομοφοβία στην Ευρώπη, P6_TA(2006)0018, 18 Ιανουαρίου Όλα τα πιο πάνω έγγραφα λαμβάνουν υπόψη το σεβασμό και τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως κεκτημένο μιας λειτουργικής δημοκρατίας, ελεύθερης από ομοφοβία και ρητορική μίσους λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού, θεσμοί και αρχές που αγνοήσατε στο εν λόγω ανακοινωθέν. Πέραν από το νομικό πλαίσιο, θα θέλαμε να σημειώσετε τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις των δηλώσεών σας. Πρώτο, το ανακοινωθέν προωθεί αυθαίρετα αντιεπιστημονικές απόψεις που έρχονται σε αντίθεση/σύγκρουση με την επίσημη στάση διαφόρων επιστημονικών πεδίων (Ψυχιατρική, Ψυχολογία, Κοινωνιολογία κλπ). Ήδη από το 1973 πρώτος ο Αμερικάνικος Ψυχιατρικός Σύλλογος (APA) λόγω έλλειψης επιστημονικών στοιχείων περί του αντιθέτου, αποφάσισε να θεωρήσει την ομοφυλοφιλία ως φυσιολογική έκφραση της ανθρώπινης σεξουαλικότητας. Ακολούθως, ο Αμερικάνικος Ψυχολογικός Σύλλογος το 1975 έκανε το ίδιο δηλώνοντας «δεν υπάρχει καμία επιστημονική απόδειξη ότι η ομοφυλοφιλία είναι ψυχολογική ασθένεια» (Kimmel & Garnets, 2003). Τα επόμενα χρόνια διάφοροι επιστημονικοί κλάδοι και οργανισμοί που ασχολούνται με την υγεία έκαναν το ίδιο με τελευταίο τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) το 1990, που απέσυρε την ομοφυλοφιλία από τη Διεθνή Ταξινόμηση Νοσημάτων (ICD) του διεθνούς εγχειριδίου για τις ασθένειες. Η μέρα αυτή καθιερώθηκε ως η

5 Παγκόσμια Μέρα ενάντια στην Ομοφοβία και Τρανσφοβία (International Lesbian Gay Association [ILGA], 2005). Επίσης, σημειώστε ότι επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι η ομοφοβική ρητορική και κυρίως ο κοινωνικός αποκλεισμός που νιώθουν τα ομοφυλόφιλα άτομα ως φυσικό επακόλουθο αυτής, προκαλούν σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα στα ομοφυλόφιλα άτομα, όπως αισθήματα κοινωνικής αποξένωσης και απομόνωσης, χαμηλή αυτοπεποίθηση, άγχος, κατάθλιψη και απόρριψη του ίδιου του εαυτού (Burn, 2005; Diaz, Ayala, Bein, Henne & Marin, 2014 Meyer, 1995; Morrow, 1996; Sears, 1997). Περαιτέρω, ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, όπως νεαρά ομοφυλόφιλα άτομα (έφηβοι και νεαροί ενήλικες), είναι πολύ πιο επιρρεπείς σε αυτές τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις λόγω ακριβώς αυτής της κοινωνικής απόρριψης. Πιο σημαντικό όμως είναι το γεγονός ότι παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονικού ιδεασμού και υψηλότερα ποσοστά όσο αφορά απόπειρες αυτοκτονίας, σε σχέση με τους ετεροφυλόφιλους συνομήλικούς τους (Fish, 2006; Johnson, Oxendine, Taub & Robertson, 2013; McFarland, 1998; Westefeld, Maples, Buford & Taylor, 2001). Εν όψει των πιο πάνω θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε ότι εκτός από αβάσιμες, οι δηλώσεις σας στο κοινό ανακοινωθέν είναι και επικίνδυνες επειδή: Παραβιάζουν το διεθνές και Ευρωπαϊκό δίκαιο των δικαιωμάτων του ανθρώπου, Προωθούν το μίσος, τη μισαλλοδοξία και τον εκφοβισμό (bullying) κατά ομοφυλοφίλων ατόμων, Έχουν σοβαρές ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις σε ομοφυλόφιλα άτομα. Ως εκ τούτου, σας ζητούμε να ανακαλέσετε το εν λόγων ανακοινωθέν και, στην περίπτωση δημοσίευσης άλλου ανακοινωθέντος να: Λάβετε υπόψη τις υποχρεώσεις σας όπως αυτές απορρέουν από το διεθνές και Ευρωπαϊκό δίκαιο των δικαιωμάτων του ανθρώπου, Λάβετε υπόψη τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις που έχουν ή/και θα μπορούσαν να έχουν οι δηλώσεις σας σε ομοφυλόφιλα άτομα, Ανακαλέσετε οποιαδήποτε συσχέτιση μεταξύ της ομοφυλοφιλίας και των κοινωνικών προβλημάτων που αναφέρετε,

6 Αποφύγετε την αναφορά στην Επιστήμη ως πηγή στήριξης των αβάσιμων επιχειρημάτων σας. Για οποιεσδήποτε περαιτέρω διευκρινήσεις μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας. Με εκτίμηση, Νάταλη Αλκιβιάδου LLB, LLM, Υποψήφια Διδάκτωρ (Νομικής) Πρόεδρος, (Η επιστολή ετοιμάστηκε από κοινού με τον κ. Περικλή Παπαλουκά, γραμματέα του Δ.Σ του, BA, MSc, Υποψήφιος Διδάκτωρ (Κοινωνικές Επιστήμες)