ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 11 ο ΜΥΚΟΡΡΙΖΕΣ

Transcript

1 ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 11 ο ΜΥΚΟΡΡΙΖΕΣ 1

2 ΜΥΚΟΡΡΙΖΕΣ 2

3 ΜΥΚΟΡΡΙΖΕΣ Μυκορριζική συμβίωση: Η συμβιωτική σχέση μεταξύ ριζών μυκήτων / εκδηλώνεται με σχηματισμό ξεχωριστών οργάνων =μυκόρριζες Κατηγορίες μυκόρριζων ενδομυκόρριζες εκτομυκόρριζες Μυκόρριζες σχηματίζουν κυρίως οι βασιδιομύκητες και σε μικρότερο βαθμό οι ασκομύκητες 3

4 Εκτομυκόρριζες Kωνοφόρα: Pinus, Abies, Picea, κτλ. Πλατύφυλλα: Quercus, Fagus, Carpinus, Ostrya, Populus, Platanus, κτλ. Μυκηλιακός μανδύας: Υφές με μορφή καλύμματος στην επιφάνεια των ριζιδίων Δίκτυο του Hartig: Υφές με μορφή πλέγματος στους μεσοκυττάριους χώρους του φλοιού 4

5 Ποικίλο χρώμα-μορφή. Εξαρτάται από είδος δέντρου, φύση εδάφους κτλ. Χαρακτηριστικές οι μυκόρριζες στα πεύκα Διχοτομημένες, διακλαδιζόμενες με μορφή κοραλιού 5

6 6

7 Εκτομυκόρριζα σε Pinus nigra 7

8 Εκτομυκόρριζα σε Picea abies 8

9 9

10 Σημασία μυκορριζών Ισχυρή εξάρτηση μύκητα από φυτό (πχ. παραγωγή μανιταριών μόνο στα πλαίσια συμβίωσης, εξαφάνιση όταν εξαφανίζεται το φυτό κτλ.) Αύξηση απορροφητικής επιφάνειας ριζικού συστήματος Εξάπλωση υφών πέρα από το ριζικό σύστημα Καλύτερη εκμετάλλευση εδάφους άντληση K,P,Ν και νερού Μυκηλιακός μανδύας προστασία από άλλους μύκητες Παραγωγή ουσιών»» 10

11 Παράγοντες Χούμος-οργανική ουσία Υγρασία Φως Θερμοκρασία (Άριστο ανάπτυξης στους 20 o C) Μυκητοκτόνα-ζιζανιοκτόνα-εντομοκτόνα Έλλειψη βλάστησης 11

12 Σπερματόφυτα παράσιτα Φυτά χωρίς ριζικό σύστημα Παράσιτα : στουπέργειοτμήματωνφυτών Ημιπαράσιτα: με χλωροφύλλη, άντληση μόνο νερού + ανόργανων συστατικών Ολοπαράσιτα: χωρίς χλωροφύλλη, άντληση ανόργανων +οργανικών συστατικών 12

13 Τα σπουδαιότερα ημιπαράσιτα Οικογένεια Loranthaceae Viscum album (Ιξός) Loranthus europaeus 13

14 Σκούπα της μάγισσας Η Σκούπα της μάγισσας είναι μια ασθένεια ή παραμόρφωση σε ένα ξυλώδες φυτό, συνηθέστερα κάποιο δέντρο, κατά την οποία η φυσιολογική μορφή της κόμης έχει αλλοιωθεί. Μια πυκνή μάζα βλαστών αναπτύσσεται από ένα κοινό σημείο, με αποτέλεσμα ο σχηματισμός που προκύπτει να έχει το σχήμα σκούπας ή φωλιάς πουλιού. Ένα παράδειγμα, για το πως προκύπτει μια τέτοια παραμόρφωση, είναι όταν κυτοκινίνες, ένα είδος φυτοορμονών, παρεμβαίνουν σε ένα οφθαλμό ρυθμιζόμενο από αυξίνες. Κανονικά οι αυξίνες θα περιόριζαν την ανάπτυξη των δευτεροταγών, τριτοταγών και ούτω καθεξής πλαγίων οφθαλμών, αλλά οι κυτοκινίνες τους αποδεσμεύουν από τον έλεγχο αυτό, με συνέπεια την ανάπτυξη των οφθαλμών αυτών σε σκούπα της μάγισσας. 14

15 Σκούπα της μάγισσας Οι νεοπλασίες από την σκούπα της μάγισσας μπορεί να διαρκέσουν για πολλά χρόνια και μπορεί να προκληθούν από πολλούς διαφορετικούς τύπους οργανισμών όπως μύκητες, έντομα, γκι, ακάρεα, νηματώδεις, βακτήρια και ιούς. Ηανθρώπινη δραστηριότητα είναι μερικές φορές υπεύθυνη για την εισαγωγή των εν λόγω οργανισμών, όπως για παράδειγμα, μεαπρόσεκτηκλάδευσηπουαφήνειτο δέντρο ευάλωτο σε ασθένειες. 15

16 16

17 Viscum album Φυτό θαμνόμορφο, αειθαλές, δίοικο Κλαδιά: Διχοτομική διακλάδωση Φύλλα: Αντίθετα, δερματώδη, σκουροπράσινα Καρποί: Ράγες λευκές, ωρίμανση το φθινόπωρο Εξάπλωση: Με τα πουλιά (φάγωμα καρπών-μεταφορά σπόρων με περιττώματα) 17

18 Viscum album 18

19 Τρεις ειδικές μορφές (forma specialis): f.sp.malix (προσβάλλει πλατύφυλλα) f.sp.pini (προσβάλλει πεύκα) f.sp.abietis (προσβάλλει την ελάτη) 19

20 Ζημιές Ελάττωση ζωτικότητας των δέντρων Ελάττωση ικανότητας για καρποφορία Αραίωση φυλλώματος Παραμορφώσεις Αύξηση δευτερογενών προσβολών Υποβάθμιση ποιότητας ξύλου 20

21 Παράγοντες Ηλικία Δυσμενείς συνθήκες αύξησης (αβαθή εδάφη, ξηρασία κλπ.) Φως Καταπολέμηση Κοπή προσβεβλημένων ατόμων καταστροφή ημιπαράσιτου Χημική καταπολέμηση (ζιζανιοκτόνα) Δασοκομικά μέτρα (απομάκρυνση υπέργηρων ατόμων-εξυγιαντικές υλοτομίες) 21

22 Loranthus europaeus Προσβάλλει Δρύες και Καστανιές Θαμνόμορφο, φυλλοβόλο Καρποί: ράγες κίτρινες Ζημιές: όμοιες με Viscum album Καταπολέμηση: Ομοίως με Viscum album 22

23 23

24 24

25 ΛΕΙΧΗΝΕΣ Οργανισμός που αποτελείται από φύκος και μύκητα Αναπτύσσονται σε κλαδιά-κορμούς Ζημιές έμμεσες: - Κάλυψη φλοιού απορρόφηση υγρασίας σήψεις-προσβολές από έντομα-μύκητες - Καταφύγια εντόμων-σπορίων μυκήτων Δείκτης ρύπανσης Καταπολέμηση: Αραιώσεις-δημιουργία συστάδων καλής αύξησης- Βορδιγάλλειος πολτός 25

26 26

27 27

28 28