Η Οικονομική Βιωσιμότητα της γεωργίας

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η Οικονομική Βιωσιμότητα της γεωργίας"

Ἀβειρὼν Σπηλιωτόπουλος
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Η Οικονομική Βιωσιμότητα της γεωργίας

2 Οι βασικές έννοιες Βιωσιμότητα [ή αειφορία]της γεωργίας μία έννοια με πολλαπλές σημασίες, πληθώρα ορισμών Τρείς Διαστάσεις: Οικονομική Κοινωνική Περιβαλλοντική Η μεγάλη πρόκληση: ο ταυτόχρονη εξέταση και των τριών διαστάσεων

3 Βιωσιμότητα της γεωργίας: Θεμελιώδη Ερωτήματα 1. Βιωσιμότητα τίνος; Της γεωργικής εκμετάλλευσης; Του αγροτικού νοικοκυριού; Του γεωργικού συστήματος; Του αγροτικού χώρου; Της αγροτικής κοινωνίας; Του αγροτικού περιβάλλοντος; 2. Σε ποιά χωρική κλίμακα; 3. Σε ποιό χρονικό ορίζοντα; ΔΕΝ υπάρχει ένας καθολικά αποδεκτός ορισμός και τρόπος μέτρησης της βιωσιμότητας

4 Μερικά ενδεικτικά παραδείγματα

5 Η Οικονομική Βιωσιμότητα των Γεωργ. Εκμεταλλεύσεων Η γεωργική εκμετάλλευση ως τυπική επιχείρηση: βιωσιμότητα = κερδοφορία Βραχυπρόθεσμα βιώσιμη: να καλύπτει με τα έσοδά της το μεταβλητό κόστος Μακροπρόθεσμα βιώσιμη: να καλύπτει με τα έσοδά της το συνολικό κόστος (μεταβλητό ΚΑΙ σταθερό)

6 Η γεωργική εκμετάλλευση ως σύνθετη οικονομική, κοινωνική και καταναλωτική μονάδα Η βιωσιμότητα, ως προς δύο κριτήρια: Την οικογενειακή απασχόληση εντός της εκμετάλλευσης (εκφρασμένη σε ισοδύναμα ανθρωποέτη πλήρους απασχόλησης [ΜΑΕ]) Το καθαρό Γεωργικό Οικογενειακό Εισόδημα (όχι το Κέρδος) ανά πλήρως απασχολούμενο μέλος του νοικοκυριού, συγκριτικά με τη μέση καθαρή αμοιβή των εργαζομένων στους εξωγεωργικούς τομείς της οικονομίας («Εισόδημα Αναφοράς»)

Ανταγωνιστικές Α2 1 > 100% 20% Εν Δυνάμει Βιώσιμες Β1 0,50-0,99 100% Β2 1 50% - 100% Γ1 0,50-0,99 50% - 100%

7 Δηλαδή: Κατηγορίες Εκμ/σεων Γεωργ. ΜΑΕ Οικογένειας ΓΟΕ/Γεωργ.ΜΑΕ οικογ. ως προς το Εισόδημα Αναφοράς Επιδοτήσεις / ΓΟΕ * Βιώσιμες Ανταγωνιστικές Α1 1 > 100% < 20% Βιώσιμες μη Ανταγωνιστικές Α2 1 > 100% 20% Εν Δυνάμει Βιώσιμες Β1 0,50-0,99 100% Β2 1 50% - 100% Γ1 0,50-0,99 50% - 100% Φθίνουσες Γ2 < 0,50 > 100% Γ3 1 < 50% Οριακές Όλες οι άλλες περιπτώσεις (*) Για τις βιώσιμες εκμ. υπάρχει και το επιπρόσθετο κριτήριο του ποσοστού των επιδοτήσεων στο ΓΟΕ

8 Το Βιοτικό Επίπεδο του Αγροτικού Νοικοκυριού Κάνουμε μια συγκριτική ανάλυση του βιοτικού επιπέδου του Αγροτικού Νοικοκυριού: 1. Υπολογίζουμε για κάθε νοικοκυριό τον δείκτη του βιοτικού του επιπέδου (ΔΒΕ) ως: Συνολικό Οικογενειακό Εισόδημα (Γεωργικό+Εξωγεωργικό+Κοινωνικές Παροχές κ.λπ.)/ισοδύναμα Ενήλικα Μέλη Τα Ισοδύναμα Ενήλικα Μέλη προκύπτουν πολλαπλασιάζοντας τα μέλη του νοικοκυριού με τους συντελεστές: Αρχηγός*1.0, Σύζυγος κ.ά.>13 ετών * 0.5, Παιδιά < 13 ετών*0.3

9 Η βιωσιμότητα [το Βιοτικό Επίπεδο] του Αγροτικού Νοικοκυριού 2. Τοποθετούμε τον ΔΒΕ στην κλίμακα: Όριο Φτώχειας (ανά Ισοδύναμο Ενήλικο Μέλος) Μέσο Εισόδημα των Νοικοκυριών στην αντίστοιχη διοικητική περιφέρεια (για την ίδια χρονιά, ανά Ισοδύναμο Ενήλικο Μέλος) Τα μεγέθη αυτά υπολογίζονται από τις Έρευνες Οικογενειακών Προϋπολογισμών της ΕΛ. ΣΤΑΤ.

10 Έτσι, προκύπτουν τρείς κατηγορίες Νοικοκυριών: Φτωχά Μεσαίου Εισοδήματος Υψηλού Εισοδήματος Όριο Φτώχειας (ανά Ισοδύναμο Ενήλικο Μέλος) Μέσο Εισόδημα των Νοικοκυριών στην αντίστοιχη διοικητική περιφέρεια (για την ίδια χρονιά, ανά Ισοδύναμο Ενήλικο Μέλος) Τα φτωχά νοικοκυριά δεν καλύπτουν ούτε τις στοιχειώδεις ανάγκες διαβίωσης, ενώ τα υψηλού εισοδήματος καλύπτουν τις μέσες δαπάνες διαβίωσης στην αντίστοιχη διοικητική περιφέρεια. Τα υπόλοιπα βρίσκονται σε μια ενδιάμεση κατάσταση.

11 Η γεωργική εκμετάλλευση ΚΑΙ το αγροτικό νοικοκυριό Εκμεταλλεύσεις Οικονομικά Βιώσιμες Νοικοκυριά Φτωχά ( <... ) Μεσαίου Εισοδήματος ( ) Υψηλού Εισοδήματος ( >. ) Σύνολο Εν Δυνάμει Οικον. Βιώσιμες Οικονομικά Φθίνουσες Οριακές Σύνολο

12 Η κοινωνική διάσταση της βιωσιμότητας Η βιωσιμότητα των αγροτικών κοινωνιών (κοινοτήτων;) Η δημιουργία εισοδήματος (προστιθέμενης αξίας;) Η δημιουργία θέσεων απασχόλησης Ο ρόλος των τοπικών κοινωνικών δικτύων και των τοπικών θεσμικών δομών

13 Η περιβαλλοντική διάσταση της βιωσιμότητας Γεωργοπεριβαλλοντικοί δείκτες.. Η πολυδιάστατη σχέση γεωργίαςπεριβάλλοντος

14 Η βιωσιμότητα μιάς περιοχής (Δήμος [-οι], νομός, περιφέρεια, ) Η γενίκευση, σε επίπεδο περιοχής της προηγούμενης ανάλυσης, εφόσον το δείγμα των εκμεταλλεύσεων/ νοικοκυριών ήταν αντιπροσωπευτικό της περιοχής Η «περιφερειοποίηση» ενός Πίνακα Εισροών- Εκροών ή η δημιουργία ενός Πίνακα Κοινωνικής Λογιστικής, για την εκτίμηση μετρήσιμων επιπτώσεων από μέτρα πολιτικής σε μεγέθη όπως το προϊόν, το εισόδημα, η απασχόληση, κ.ά. Η χρήση μεθόδων Γραμμικού Προγραμματισμού ή Πολυκριτηριακής Ανάλυσης, σε επίπεδο περιοχής.

15 Το θεωρητικό μοντέλο των τριών τύπων γεωργίας (βλ. και το αντίστοιχο κείμενο) ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΝΑ ΜΑΕ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΟΜΑΔΑ Ι Εισόδημα Αναφοράς ΟΜΑΔΑ ΙΙ ΟΜΑΔΑ ΙΙΙ Ελάχιστο όριο εγκατάστασης Νέων Γεωργών ΜΕΓΕΘΟΣ ΜΕΓΕΘΟΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ (ΧΓΕ (ΧΓΕ ή ΕΜΜ ή ΕΜΜ ή Κεφάλαιο ή Κεφάλαιο ΠΗΓΗ: Kroll, 1987

16 Η συνεχής διαδικασία επιλογής [περιθωριοποίησης] των γεωργικών εκμεταλλεύσεων ΓΕΩΡΓΙΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΜΕΓΕΘΟΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ (ΧΓΕ ή ΕΜΜ ή Κεφάλαιο) Συσσώρευση Κεφαλαίου Σχετική πτώση αγροτικών τιμών Ελάχιστα κοινωνικά αποδεκτό Γεωργικό Εισόδημα Αγροτική Εξοδος ΠΗΓΗ: Kroll, 1987 Τ 1 Τ 2

Σχετικά έγγραφα

(Aν)αποτελεσματικότητα και βιωσιμότητα στη γεωργία. Πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα

(Aν)αποτελεσματικότητα και βιωσιμότητα στη γεωργία Πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα Αρχαία Επίδαυρος 57 εκμεταλλεύσεις, μ.ο. 2005-06 Ξηρικές Ελιές: Μέσο Συνολικό Κόστος Παραγωγής Ελαιολάδου ( /κιλό] 18,0 16,0