Η πολιτική που αφορά τη δομή της παραγωγικής διαδικασίας και όχι το παραγόμενο γεωργικό προϊόν

Transcript

1 Π. Καρανικόλας

2 Η πολιτική που αφορά τη δομή της παραγωγικής διαδικασίας και όχι το παραγόμενο γεωργικό προϊόν δηλαδή τη χρήση των παραγωγικών συντελεστών και τον προσανατολισμό της γεωργικής δραστηριότητας σε συγκεκριμένο στόχο οικονομικής ευημερίας έχει μακροπρόθεσμο χαρακτήρα

3 Στόχοι της ΚΑΠ (Άρθρο 33), μεταξύ άλλων: ορθολογική ανάπτυξη της γεωργικής παραγωγής άριστη χρησιμοποίηση των συντελεστών παραγωγής Λαμβάνονται υπ όψη οι ανισότητες των γεωργικών περιοχών Δυνατότητα χορήγησης ενισχύσεων σε εκμεταλλεύσεις που μειονεκτούν λόγω διαρθρωτικών ή φυσικών συνθηκών

4 Όχι ολοκληρωμένη πολιτική αλλά συνοδευτικά μέτρα της πολιτικής εγγυήσεων ΣΤΟΧΟΙ: Εκσυγχρονισμός των γεωργικών εκμεταλλεύσεων Διευκόλυνση εξόδου των οριακών παραγωγών από τη γεωργία Αποζημίωση των εκμεταλλεύσεων των μειονεκτικών περιοχών Αποτέλεσμα: Τομεακή πολιτική, που συνέβαλε ελάχιστα στον εκσυγχρονισμό των γεωργικών δομών και τη γενικότερη ανάπτυξη της υπαίθρου

5 Υποτυπώδης εφαρμογή της γεωργικής διαρθρωτικής πολιτικής, με: συντονισμό των εθνικών διαρθρωτικών μέτρων με την πολιτική των γεωργικών αγορών εξατομικευμένα σχέδια βελτίωσης των γεωργικών διαρθρώσεων

6 Η καθιέρωση της γεωργικής διαρθρωτικής πολιτικής 1972: Θέσπιση των τριών κοινωνικο-διαρθρωτικών Οδηγιών, με οριζόντια μέτρα: Οδηγία 72/159, περί εκσυγχρονισμού των γεωργικών εκμεταλλεύσεων Οδηγία 72/160, περί διακοπής της γεωργικής δραστηριότητας Οδηγία 72/161, περί κοινωνικοοικονομικής ενημέρωσης & επαγγελματικής εξειδίκευσης των αγροτών

7 Οδηγία 75/268, για τη γεωργία των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών

8 Κανονισμός 355/77, για τη βελτίωση των δομών μεταποίησης και εμπορίας γεωργικών προϊόντων Κανονισμός 1360/78, για τη σύσταση και λειτουργία Ομάδων Παραγωγών και των Ενώσεών τους

9 Τα αδιέξοδα της ΚΑΠ Εγγυήσεων «Αναγκαία η οικονομική ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών» ΕΛΛΑΔΑ: Καν. 1975/82, για την επιτάχυνση της αγροτικής ανάπτυξης σε 22 νομούς Καν. 2966/83, για δημιουργία κέντρων εκπαίδευσης γεωργικών συμβούλων * Καν. 797/85, περί βελτίωσης της αποτελεσματικότητας των γεωργικών διαρθρώσεων * Καν. 2328/91 (αντικατέστησε τον Καν. 797/85)

10 Η ολοκληρωμένη προσέγγιση στην ανάπτυξη Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα (1985) ΣΤΟΧΟΙ: 1. Ολοκληρωμένη και ισόρροπη ανάπτυξη 2. Προσαρμογή στις νέες συνθήκες 3. Στήριξη της απασχόλησης και των εισοδημάτων Μεταρρύθμιση των Διαρθρωτικών Ταμείων (1988)

11 1992: Μεταρρύθμιση της ΚΑΠ Συνοδευτικά μέτρα

12 1996: Διάσκεψη στο Cork της Ιρλανδίας: Πολιτικές αγροτικής ανάπτυξης με έντονη χωρική διάσταση και όχι άθροισμα τομεακών πολιτικών Η στενά τομεακή αντίληψη για τις Αγροτικές Πολιτικές εξάντλησε τη δυναμική της, γι αυτό πρέπει να δώσει τη θέση της στην ολοκληρωμένη προσέγγιση, ώστε η στήριξη της γεωργίας να επιδιωχθεί μέσω της ολοκληρωμένης ανάπτυξης της υπαίθρου, στο πλαίσιο της οποίας συνδυάζεται η τομεακή στήριξη με τον ενιαίο και περιφερειακό σχεδιασμό

13 ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ της Νέας Πολιτικής για τη Γεωργία ΚΑΙ την Ανάπτυξη της Υπαίθρου (CARPE): Οικονομική Αποδοτικότητα Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα Ολοκληρωμένη Αγροτική Ανάπτυξη

14 Πρόγραμμα Δράσης Κανονισμός 1257/99 Οι αρχές της νέας πολιτικής για την αγροτική ανάπτυξη Πολυλειτουργικότητα της γεωργίας Πολυτομεακή και ολοκληρωμένη προσέγγιση στην αγροτική οικονομία Ευέλικτες ενισχύσεις αγροτικής ανάπτυξης Διαφάνεια στον σχεδιασμό και τη διαχείριση των προγραμμάτων

15 1999: Πρόγραμμα Δράσης 2000 Οι δύο Πυλώνες της ΚΑΠ 2ος Πυλώνας: όλα τα διαρθρωτικά μέτρα για τη γεωργία ΚΑΙ όλες οι πολιτικές αγροτικής ανάπτυξης όμως, τελικά: όχι ιδιαίτερη έμφαση στη διάσταση του χώρου στη διαφοροποίηση δραστηριοτήτων μεταξύ επιμέρους περιοχών Περιορισμένοι πόροι για τον 2ο Πυλώνα

16 Μέτρα σχετικά με: επενδύσεις στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις εγκατάσταση νέων γεωργών επαγγελματική κατάρτιση πρόωρη συνταξιοδότηση ενισχύσεις στις Λιγότερο Ευνοημένες Περιοχές (ορεινές, μειονεκτικές και υποκείμενες σε περιβαλλοντικούς περιορισμούς) σχέση γεωργίας και περιβάλλοντος βελτίωση της μεταποίησης και εμπορίας των γεωργικών προϊόντων δασοκομία προώθηση της προσαρμογής και της ανάπτυξης των αγροτικών περιοχών (Άρθρο 33) Επίσης, θεσπίζει λεπτομερείς κανόνες εφαρμογής και σειρά διοικητικών και δημοσιονομικών διατάξεων, όπως η συμβατότητα-συνοχή, ο προγραμματισμός, η παρακολούθηση και αξιολόγηση, καθώς και χρηματοδοτικές διατάξεις.

17 Μεταξύ άλλων, γενικεύεται η αρχή του πολυετούς προγραμματισμού: Στους Στόχους 1 και 2 της Περιφερειακής Πολιτικής εντάσσονται και γεωργικά διαρθρωτικά προγράμματα, ως τμήμα των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης Σε όσες περιοχές δεν καλύπτονται από τους Στόχους 1 και 2, καταρτίζονται Ολοκληρωμένα Σχέδια Αγροτικής Ανάπτυξης

18 Η ουσιαστική αναβάθμιση της χωρικής έναντι της τομεακής συνιστώσας και η ολοκληρωμένη θεώρηση του αγροτικού χώρου ΚΑΙ: με δεδομένη την ετερογένεια των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και του αγροτικού χώρου, Προκύπτει η ανάγκη για μια Αγροτική Πολιτική διαφοροποιημένη ως προς τους στόχους και τα μέσα, δηλ. προσαρμοσμένη σε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ανάγκες