ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚθΕΣΕΙΣ. ΕνΗΜΕρωΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙωΜΑ. ΕυρωΠΑϊΚΟ ΕΛΕγΚΤΙΚΟ ΣυνΕΔρΙΟ

Transcript

1 ΕυρωΠΑϊΚΟ ΕΛΕγΚΤΙΚΟ ΣυνΕΔρΙΟ ΕνΗΜΕρωΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙωΜΑ Εισαγωγικές και επεξηγηματικές πληροφορίες σχετικά με τις ετήσιες εκθέσεις για το 2010 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚθΕΣΕΙΣ για ΤΟ 2010

2

3 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 1 ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ Στο παρόν ενημερωτικό σημείωμα παρουσιάζονται οι κύριες διαπιστώσεις και τα σημαντικότερα συμπεράσματα των ετήσιων εκθέσεων του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ και των Ευρωπαϊκών Ταμείων Ανάπτυξης (ΕΤΑ) για το οικονομικό έτος Φέτος είναι η 17η χρονιά που το ΕΕΣ δημοσιεύει τη δήλωση αξιοπιστίας του (Declaratin d assurance, DAS) σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών, καθώς και σχετικά με τη νομιμότητα και κανονικότητα των υποκειμένων σε αυτούς πράξεων. Το ελεγκτικό έργο που απαιτείται για την κατάρτιση της DAS συνιστά, λόγω του μεγέθους του, πρόκληση για το ΕΕΣ. Αντικείμενο των ελέγχων μας συνιστούν τα διάφορα και συχνά πολύπλοκα καθεστώτα εσόδων και δαπανών σε όλα τα επίπεδα διοικητικών αρχών, ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό, μέχρι και τα εκατομμύρια των επιμέρους δικαιούχων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και εκτός αυτής. Στόχος μας είναι η εξαγωγή αδιαμφισβήτητα τεκμηριωμένων αποτελεσμάτων τα οποία να παρέχουν επαρκή βάση για την αξιολόγηση και, τελικά, τη βελτίωση της διαχείρισης των προϋπολογισμών της ΕΕ και των ΕΤΑ. Τα τελευταία 17 χρόνια αναπτύξαμε και εμβαθύναμε την προσέγγιση που εφαρμόζουμε ως προς τον έλεγχο, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα. Το 2010 δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Στην ετήσια έκθεση για το 2010 θα διαπιστώσετε μια σειρά αλλαγών, μεταξύ των οποίων: μεταβολή της παρουσίασης και της σύνθεσης των ομάδων πολιτικής (και των συναφών κεφαλαίων) στις οποίες το ΕΕΣ ομαδοποιεί τις δαπάνες, προκειμένου η μεταξύ τους κατανομή να είναι περισσότερο ορθολογική και ισόρροπη μεγαλύτερη σαφήνεια του τρόπου με τον οποίο παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα των δοκιμαστικών ελέγχων, συμπεριλαμβάνοντας εκτιμώμενα ποσοστά σφάλματος τόσο για κάθε ομάδα πολιτικής όσο και για τον προϋπολογισμό ως σύνολο εντονότερη εστίαση στις συστάσεις για τη βελτίωση της δημοσιονομικής διαχείρισης, ιδίως με τη συστηματική παρουσίαση της συνέχειας που δόθηκε σε προγενέστερες συστάσεις και ένα νέο κεφάλαιο το οποίο αφορά θέματα επιδόσεων και απηχεί τη σημασία της οικονομίας, της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας των πραγματοποιούμενων δαπανών.

4 2 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ελπίζω στις εκθέσεις για το 2010 να εντοπίσετε ενδιαφέροντα στοιχεία. Ως ανεξάρτητος εξωτερικός ελεγκτής των οικονομικών της ΕΕ, στόχος μας είναι η κατάρτιση αντικειμενικών και χρήσιμων εκθέσεων και γνωμών, οι οποίες να συμβάλλουν στη βελτίωση της δημοσιονομικής διαχείρισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προς όφελος των πολιτών της. Η εκτέλεση των δημόσιων δαπανών κατά τρόπο αποτελεσματικό αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία στην τρέχουσα οικονομική συγκυρία. Το ΕΕΣ θα εξακολουθήσει να προάγει τη διαφάνεια και την υποχρέωση λογοδοσίας όσον αφορά τα έσοδα και τις δαπάνες της ΕΕ. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την αποστολή, το έργο και τα αποτελέσματά μας, επισκεφθείτε τον διαδικτυακό τόπο Vítr Manuel da SILVA CALDEIRA Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου

5 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ετήσια έκθεση για το 2010 Βασικά μηνύματα 5 Δήλωση αξιοπιστίας 7 Επεξήγηση των διαπιστώσεων 9 Έσοδα 13 Γεωργία και φυσικοί πόροι 15 Συνοχή, ενέργεια και μεταφορές 19 Εξωτερική βοήθεια, ανάπτυξη και διεύρυνση 23 Έρευνα και λοιπές εσωτερικές πολιτικές 25 Διοικητικές και λοιπές δαπάνες των θεσμικών και άλλων οργάνων 29 Ευρωπαϊκά Ταμεία Ανάπτυξης (ΕΤΑ) 31 Επίτευξη αποτελεσμάτων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ 35 Επεξηγηματικές πληροφορίες και γενικό πλαίσιο 37 Ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το Η προσέγγιση DAS εν συντομία 41 Το ΕΕΣ και το έργο του 43

6

7 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 5 ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΒΑΣΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ Οι λογαριασμοί του 2010 παρέχουν ακριβοδίκαιη εικόνα της οικονομικής κατάστασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των αποτελεσμάτων των πράξεών της και των ταμειακών ροών της για το οικονομικό έτος. Αντιθέτως, οι υποκείμενες στους εν λόγω λογαριασμούς πληρωμές περιέχουν ουσιώδη σφάλματα, ενώ το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος για τον προϋπολογισμό της ΕΕ ως σύνολο ανέρχεται σε 3,7 %. Συνολικά, τα συστήματα ελέγχου υπήρξαν μερικώς αποτελεσματικά όσον αφορά τη διασφάλιση της κανονικότητας των πληρωμών. Το εκτιμώμενο από το ΕΕΣ σε 7,7 % ποσοστό σφάλματος όσον αφορά τις δαπάνες στην ομάδα πολιτικής Συνοχή, ενέργεια και μεταφορές (τον επιρρεπέστερο σε σφάλματα τομέα δαπανών της ΕΕ) ήταν υψηλότερο από το αντίστοιχο του Για τους λοιπούς τομείς δαπανών της ΕΕ, το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος παρέμεινε σχετικά σταθερό. Για την ομάδα πολιτικής Γεωργία και φυσικοί πόροι, το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος ήταν 2,3 %, ήτοι άνω του ορίου σημαντικότητας. Εντούτοις, οι άμεσες πληρωμές που καλύπτονταν από το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ) δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα. Το τμήμα των προπληρωμών - προχρηματοδότηση - στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ αυξήθηκε σημαντικά. Οι λογιστικοί κανόνες και η σχετική εποπτεία δεν προσαρμόστηκαν κατάλληλα. Κατά τον σχεδιασμό των προγραμμάτων δαπανών της ΕΕ, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη οφείλουν να μεριμνούν περισσότερο ώστε οι καθοριζόμενοι στόχοι να είναι SMART, ήτοι ειδικοί, μετρήσιμοι, εφικτοί, συναφείς και χρονικά προσδιορισμένοι, καθώς και ώστε οι κίνδυνοι που επαπειλούν την εκτέλεση των προγραμμάτων αυτών να προσδιορίζονται και να μετριάζονται.

8

9 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 7 ΔΗΛΩΣΗ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΤΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ΤΟΥ 2010 Κατά τη γνώμη του ΕΕΣ, οι ετήσιοι λογαριασμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέχουν ακριβοδίκαιη εικόνα, από κάθε ουσιώδη πλευρά, της οικονομικής κατάστασης της Ένωσης την 31η Δεκεμβρίου 2010, των αποτελεσμάτων των πράξεών της και των ταμειακών ροών της για το οικονομικό έτος που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τις διατάξεις του δημοσιονομικού κανονισμού, καθώς και με τους λογιστικούς κανόνες που εξέδωσε ο υπόλογος της Επιτροπής. Έμφαση επί ειδικού θέματος Χωρίς να θέτει υπό αμφισβήτηση τη γνώμη που διατυπώνεται ανωτέρω, το ΕΕΣ εφιστά την προσοχή σε μία αλλαγή της λογιστικής πολιτικής της Επιτροπής όσον αφορά τις πληρωμές προχρηματοδοτήσεων για τη σύσταση μέσων χρηματοοικονομικής τεχνικής ή τη συνεισφορά σε αυτά, οι οποίες δεν έχουν ακόμη χρησιμοποιηθεί υπό μορφή δανείων, εγγυήσεων ή επενδύσεων μετοχικού κεφαλαίου. Λόγω της αλλαγής αυτής, η Επιτροπή χρειάστηκε να αναθεωρήσει τους ετήσιους λογαριασμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2009, σχετικά με τους οποίους το ΕΕΣ είχε διατυπώσει γνώμη χωρίς επιφύλαξη. ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΚΑΙ ΔΑΠΑΝΩΝ ΤΟΥ 2010 Έσοδα Κατά τη γνώμη του ΕΕΣ, τα υποκείμενα στους λογαριασμούς του 2010 έσοδα της ΕΕ είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμα και κανονικά. Αναλήψεις υποχρεώσεων Κατά τη γνώμη του ΕΕΣ, οι υποκείμενες στους λογαριασμούς του 2010 αναλήψεις υποχρεώσεων είναι, από κάθε ουσιώδη πλευρά, νόμιμες και κανονικές. Πληρωμές Βάση για τη διατύπωση αρνητικής γνώμης Το ΕΕΣ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, στο σύνολό τους, τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου είναι μερικώς αποτελεσματικά όσον αφορά τη διασφάλιση της νομιμότητας και κανονικότητας των υποκειμένων στους λογαριασμούς πληρωμών. Οι ομάδες πολιτικής «Γεωργία και φυσικοί πόροι» και «Συνοχή, ενέργεια και μεταφορές» περιέχουν ουσιώδη σφάλματα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΕΕΣ, το πιθανότερο ποσοστό σφάλματος όσον αφορά τις υποκείμενες στους λογαριασμούς πληρωμές είναι της τάξης του 3,7 %.

10 8 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αρνητική γνώμη Κατά τη γνώμη του ΕΕΣ, λόγω της σημασίας των θεμάτων που παρουσιάστηκαν στο ανωτέρω σημείο, οι υποκείμενες στους λογαριασμούς του 2010 πληρωμές περιέχουν ουσιώδη σφάλματα. Για το πλήρες κείμενο της δήλωσης αξιοπιστίας παρακαλείστε να ανατρέξετε στο κεφάλαιο 1 της ετήσιας έκθεσης για το οικονομικό έτος 2010.

11 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 9 ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΩΝ Το 2010 το ΕΕΣ διατύπωσε τη 17η δήλωση αξιοπιστίας του σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών, καθώς και τη νομιμότητα και κανονικότητα των υποκειμένων στους εν λόγω λογαριασμούς πράξεων. Στο τμήμα των επεξηγήσεων του παρόντος εγγράφου (σ. 37) παρουσιάζονται πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο προσέγγισης που χρησιμοποιήθηκε. Κανονικότητα των πράξεων Στο διάγραμμα 1 συνοψίζονται οι διαπιστώσεις σχετικά με την κανονικότητα των πράξεων, οι οποίες προέκυψαν από τον δοκιμαστικό έλεγχο. Παρουσιάζεται η συχνότητα εμφάνισης σφαλμάτων στις πράξεις και ο αντίκτυπος των σφαλμάτων των οποίων οι επιπτώσεις μπορούν να προσδιοριστούν ποσοτικά. Διάγραμμα 1 Αποτελέσματα του δοκιμαστικού ελέγχου πράξεων Πεδίο εφαρμογής του ελέγχου Γεωργία και φυσικοί πόροι Συνοχή, ενέργεια και μεταφορές Συχνότητα εμφάνισης των σφαλμάτων 0 37 % 49 % 10 δις Πιθανότερο ποσοστό σφάλματος 20 δις 30 δις 40 δις 50 δις 60 δις 2,3 % 7,7 % Ελεγκτικό συμπέρασμα 70 δις Περιέχει σημαντικά σφάλματα Εξωτερική βοήθεια, ανάπτυξη και διεύρυνση Έρευνα και λοιπές εσωτερικές πολιτικές Διοικητικές και λοιπές δαπάνες 23 % 39 % 7 % 1,7 % 1,4 % 0,4 % Συνολικά δεν περιέχει σημαντικά σφάλματα αλλά οι ενδιάμεσες και τελικές πληρωμές περιέχουν σημαντικά σφάλματα Έσοδα 0 % 0,0 % Δεν περιέχει σημαντικά σφάλματα X % Συχνότητα εμφάνισης των σφαλμάτων (το ποσοστό των ελεγχθεισών πράξεων που περιέχουν ένα ή περισσότερα σφάλματα) 0 20 δις 40 δις 60 δις 80 δις 100 δις 120 δις 140 δις Y % Πιθανότερο ποσοστό σφάλματος (ο σταθμισμένος μέσος όρος των επί τοις εκατό εκφραζόμενων ποσοστών σφάλματος που εντοπίστηκαν στο δείγμα, ήτοι το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος) Σημείωση: Το ΕΕΣ εφαρμόζει συνήθεις στατιστικές τεχνικές προκειμένου να εκτιμήσει το ποσοστό σφάλματος. Για περισσότερες λεπτομέρειες, βλέπε κεφάλαιο 1, παράρτημα 1.1 της ετήσιας έκθεσης.

12 10 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Το ΕΕΣ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι αναλήψεις υποχρεώσεων για όλες τις ομάδες πολιτικής και τα έσοδα δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα. Όσον αφορά τις πληρωμές, στο σύνολό τους, το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος ήταν 3,7 % (3,3 % το 2009), με αποτέλεσμα τη διατύπωση αρνητικής γνώμης σχετικά με την κανονικότητα των υποκειμένων στους λογαριασμούς πληρωμών. Σύγκριση με τα προηγούμενα έτη Τα αποτελέσματα του ελέγχου του ΕΕΣ για το 2010 καταδεικνύουν αύξηση του εκτιμώμενου ποσοστού σφάλματος όσον αφορά τις πληρωμές για την ομάδα πολιτικής Συνοχή, ενέργεια και μεταφορές, σε σύγκριση με τα αποτελέσματα για την ομάδα πολιτικής Συνοχή για το Το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος όσον αφορά τις πληρωμές για τις λοιπές ομάδες πολιτικής παρέμεινε σχετικά σταθερό. Διάγραμμα 2 Εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος για τον ελεγχθέντα πληθυσμό πληρωμών της περιόδου % 9% Προϋπολογισμός της ΕΕ 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0% Ανώτατο όριο σφάλματος Πιθανότερο ποσοστό σφάλματος Κατώτατο όριο σφάλματος Σημείωση: Το ΕΕΣ εφαρμόζει συνήθεις στατιστικές τεχνικές προκειμένου να εκτιμήσει το ποσοστό σφάλματος. Το πιθανότερο ποσοστό σφάλματος είναι ο σταθμισμένος μέσος όρος των επί τοις εκατό εκφραζόμενων ποσοστών σφάλματος που εντοπίστηκαν στο δείγμα. Το Συνέδριο εκτιμά, με επίπεδο εμπιστοσύνης 95 %, ότι το ποσοστό σφαλμάτων που περιέχει ο πληθυσμός κυμαίνεται μεταξύ του κατώτατουκαι του ανώτατου ορίου σφάλματος αντίστοιχα. Για περισσότερες λεπτομέρειες, βλέπε κεφάλαιο 1, παράρτημα 1.1 της ετήσιας έκθεσης.

13 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 11 Αξιοπιστία των θέσεων της Επιτροπής Κάθε γενικός διευθυντής συντάσσει ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων, στην οποία αναφέρεται στην εκτέλεση των καθηκόντων του. Η εν λόγω έκθεση συνοδεύεται από δήλωση σχετικά με τη χρήση των πόρων και την αποτελεσματικότητα των διαδικασιών ελέγχου. Οι δηλώσεις των γενικών διευθυντών μπορούν να περιλαμβάνουν επιφυλάξεις, προκειμένου να υπογραμμίζονται ζητήματα όπως ενδεχόμενο υψηλό ποσοστό σφάλματος στις πράξεις. Για πρώτη φορά ο εσωτερικός ελεγκτής της Επιτροπής διατύπωσε συνολική γνώμη σχετικά με την κατάσταση του πλαισίου εσωτερικού ελέγχου της Επιτροπής το 2010, το οποίο εκτίμησε ως επαρκές. Η εμβέλεια της γνώμης αυτής περιορίζεται στο πλαίσιο εσωτερικού ελέγχου της Επιτροπής αυτό καθεαυτό. Ωστόσο, πάνω από το 90 % του συνόλου των σφαλμάτων εντοπίζονται από το ΕΕΣ εκτός Επιτροπής, σε επίπεδο δικαιούχων. Άλλως ειπείν, τα συστήματα ελέγχου που έχουν τεθεί σε εφαρμογή δεν αποτρέπουν ούτε διορθώνουν τα σφάλματα σε τέτοιο βαθμό ώστε να διασφαλίζουν ότι οι πράξεις είναι, στο σύνολό τους, νόμιμες και κανονικές. Η Επιτροπή, στη συγκεφαλαιωτική έκθεσή της των ετήσιων εκθέσεων δραστηριοτήτων των γενικών διευθυντών, αναφέρει ότι αναλαμβάνει την ευθύνη της εκτέλεσης του προϋπολογισμού της ΕΕ. Για το 2010 επισημαίνει ότι σημειώθηκε πρόοδος ως προς την αντιμετώπιση των αδυναμιών, συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης συμμόρφωσης με τους κανόνες επιλεξιμότητας όσον αφορά τις δηλωθείσες δαπάνες, και αναγνωρίζει την ύπαρξη τομέων όπου απαιτούνται βελτιώσεις. Το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι η εμβέλεια και το εύρος των επιφυλάξεων που διατυπώθηκαν θα έπρεπε να είχαν αυξηθεί σε διάφορους τομείς, ότι τα στοιχεία που διαβιβάστηκαν σχετικά με τις ανακτήσεις είναι ελλιπή ή δεν έχουν ελεγχθεί και ότι θα έπρεπε να είχε πραγματοποιηθεί σαφέστερη διάκριση μεταξύ των ανακτήσεων από τους δικαιούχους και των άλλων δημοσιονομικών διορθώσεων, οι οποίες βαρύνουν τους φορολογουμένους των κρατών μελών Αυξημένη χρήση των προχρηματοδοτήσεων Σημαντικό ποσοστό των πληρωμών που πραγματοποιεί ετησίως η Επιτροπή καταβάλλεται υπό μορφή προπληρωμών, με τις οποίες παρέχεται χρηματοδότηση εκ των προτέρων για δαπάνες που θα πραγματοποιηθούν μεταγενέστερα. Το ποσοστό των προπληρωμών στον προϋπολογισμό της ΕΕ αυξήθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια του τρέχοντος δημοσιονομικού πλαισίου. Η Επιτροπή διόρθωσε σημαντικά προβλήματα που αφορούσαν την πληρότητα των προχρηματοδοτήσεων. Ωστόσο, η έλλειψη ενημερωμένων πληροφοριών σχετικά με τα κονδύλια της ΕΕ που πράγματι χρησιμοποιούνται από τα κράτη μέλη μειώνει σημαντικά τη χρησιμότητα των λογιστικών πληροφοριών για τους σκοπούς της διαχείρισης. Λαμβανομένης υπόψη της αυξημένης χρήσης των προχρηματοδοτήσεων, επείγει η Επιτροπή να επανεξετάσει τον σχετικό λογιστικό κανόνα και να βελτιώσει την εποπτεία που ασκεί.

14

15 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 13 ΈΣΟΔΑ 127,8 ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΕΥΡΩ Τα συστήματα ελέγχου υπήρξαν αποτελεσματικά Οι πράξεις δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Τα έσοδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης χρηματοδοτούν τις δαπάνες της. Το 2010 συγκεντρώθηκαν 127,8 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι ίδιοι πόροι αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα των εσόδων. Οι ίδιοι πόροι που βασίζονται στον ΦΠΑ και στο ΑΕΕ συμβάλλουν στον προϋπολογισμό της ΕΕ κατά 71,2 % και 10,5 % αντίστοιχα. Υπολογίζονται βάσει του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) τον οποίο εισπράττουν τα κράτη μέλη και του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος (ΑΕΕ) των κρατών μελών. Για τους εν λόγω ιδίους πόρους, η Επιτροπή χρησιμοποιεί ως βάση για τα οφειλόμενα έσοδα της ΕΕ μακροοικονομικά μεγέθη που καταρτίζουν τα κράτη μέλη. Ο έλεγχος του Συνεδρίου καλύπτει τις ενέργειες της Επιτροπής όσον αφορά την επεξεργασία των μακροοικονομικών δεδομένων που διαβιβάζουν τα κράτη μέλη. Οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι (ΠΙΠ) - ήτοι οι δασμοί που εισπράττονται επί των εισαγωγών και τα τέλη παραγωγής ζάχαρης - τους οποίους εισπράττουν οι εθνικές διοικητικές αρχές των κρατών μελών για λογαριασμό της ΕΕ ανέρχονται στο 12,2 % του προϋπολογισμού της ΕΕ. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το ΕΕΣ, βάσει του δοκιμαστικού ελέγχου που διενήργησε, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι πράξεις δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα. Ωστόσο, διαπιστώθηκαν ορισμένες αδυναμίες συστημάτων κατά τους δοκιμαστικούς ελέγχους πράξεων. Όσον αφορά τους παραδοσιακούς ιδίους πόρους, δεν κατέστη δυνατή η συμφωνία του δηλωθέντος ποσού των ΠΙΠ με τα υποκείμενα έγγραφα για μία από τις ελεγχθείσες χώρες. Με τον έλεγχο του ΕΕΣ διαπιστώθηκε σφάλμα στον οριστικό υπολογισμό της διόρθωσης υπέρ του ΗΒ για το 2006, τον οποίο πραγματοποίησε η Επιτροπή το 2010: το υπολογισθέν ποσό προς αφαίρεση από τις πληρωμές του ΗΒ όσον αφορά τους ιδίους πόρους υπερέβαινε το πραγματικό κατά 189 εκατομμύρια ευρώ. Μολονότι το εν λόγω ποσό δεν είναι σημαντικό για το σύνολο των εσόδων, αντιστοιχεί στο 3,5 %της συνολικής διόρθωσης. Το σφάλμα αυτό διορθώθηκε με την τροποποίηση του προϋπολογισμού του Το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι τα συστήματα ελέγχου υπήρξαν εν γένει αποτελεσματικά ως προς τη διασφάλιση της κανονικότητας των πράξεων. Εντούτοις, όπως και κατά τα προηγούμενα

16 14 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ έτη, το ΕΕΣ εντόπισε προβλήματα στις διαδικασίες και τα συστήματα, τα οποία επηρεάζουν την αξία των ποσών των ΠΙΠ που έχουν ανασταλεί. Όσον αφορά τους ιδίους πόρους που προέρχονται από τον ΦΠΑ, εξακολουθούν να υφίστανται επιφυλάξεις που εκκρεμούν από μακρού αλλά οι συσσωρευμένες εκκρεμότητες τελούν υπό εκκαθάριση. Σημειώνονται καθυστερήσεις στην παρακολούθηση της εφαρμογής των οδηγιών σχετικά με τον ΦΠΑ. Όσον αφορά τους ιδίους πόρους που βασίζονται στο ΑΕΕ, εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένες αδυναμίες και η επαλήθευση των καταλόγων ΑΕΕ δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ Κατά την παρακολούθηση προγενέστερων συστάσεών του, το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι, παρόλο που πραγματοποιήθηκε κάποια πρόοδος, απαιτούνται περαιτέρω εργασίες όσον αφορά την εφαρμογή στην ΕΕ κοινής πολιτικής αναθεώρησης για τους ιδίους πόρους που βασίζονται στο ΑΕΕ, καθώς και προκειμένου να διασφαλίζεται η ορθή λογιστική καταχώριση των τελωνειακών οφειλών που γεννώνται σε περίπτωση κατάσχεσης εμπορευμάτων. Όσον αφορά το 2010, το ΕΕΣ συνιστά στην Επιτροπή να εξακολουθήσει να καταβάλλει προσπάθειες προκειμένου: να διασφαλίσει, όσον αφορά τους παραδοσιακούς ιδίους πόρους, την ορθή χρήση και την πληρότητα των λογιστικών καταστάσεων των κρατών μελών, καθώς και να ενισχύσει περαιτέρω την εθνική τελωνειακή επιτήρηση και να παρουσιάσει στην επιτροπή ΑΕΕ τις εκθέσεις αξιολόγησης σχετικά με τα δεδομένα των κρατών μελών για το ΑΕΕ, ούτως ώστε να μπορέσει να αντικαταστήσει όλες τις εκκρεμείς γενικές επιφυλάξεις με συγκεκριμένες επιφυλάξεις για το χρονικό διάστημα από το 2002 και εξής.

17 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 15 ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ 56,8 ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΕΥΡΩ Τα συστήματα ελέγχου υπήρξαν μερικώς αποτελεσματικά Οι άμεσες ενισχύσεις που καλύπτονται από το σύστημα ελέγχου ΟΣΔΕ δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα Ο τομέας της αγροτικής ανάπτυξης ενείχε ιδιαίτερο κίνδυνο εμφάνισης σφαλμάτων Το 37 % των ελεγχθεισών πληρωμών προς τους δικαιούχους περιείχε σφάλματα, με το εκτιμώμενο σφάλματος να ανέρχεται σε 2,3 % ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Οι άμεσες ενισχύσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ), στην πλειονότητά τους, καταβάλλονται στους δικαιούχους βάσει της καλλιεργούμενης γεωργικής έκτασης. Το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) συγχρηματοδοτεί έργα για την προώθηση μέτρων που αφορούν τη γεωργία, την αγροτική ζωή και την προστασία του περιβάλλοντος. Το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου (ΟΣΔΕ) συνιστά το βασικό σύστημα ελέγχου για τη διασφάλιση της κανονικότητας των πράξεων τόσο του ΕΓΤΕ όσο και του ΕΓΤΑΑ. Οι γεωργοί οφείλουν να συμμορφώνονται με ορισμένες νομικές υποχρεώσεις που αφορούν τις πρακτικές διαχείρισης της γης, καθώς και την προστασία του περιβάλλοντος. Η διαχείριση των δαπανών επιμερίζεται μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών. Η πολιτική της ΕΕ στους τομείς Περιβάλλον, Αλιεία και θαλάσσιες υποθέσεις, καθώς και Υγεία και προστασία των καταναλωτών αποσκοπεί να συμβάλλει στην προστασία και τη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, της ανθρώπινης υγείας και της ορθολογικής χρήσης των φυσικών πόρων. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το ΕΕΣ, βάσει των ελεγκτικών εργασιών του, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι ελεγχθείσες πληρωμές σχετικά με την ομάδα πολιτικής Γεωργία και φυσικοί πόροι εμφάνιζαν ουσιώδες σφάλμα. Το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος ανέρχεται σε 2,3 %. Εντούτοις, οι άμεσες ενισχύσεις που καλύπτονται από το σύστημα ελέγχου ΟΣΔΕ, ύψους 39,7 δισεκατομμυρίων ευρώ, δεν εμφάνιζαν ουσιώδες σφάλμα. Ο δοκιμαστικός έλεγχος των δαπανών για την αγροτική ανάπτυξη κατέδειξε υψηλότερη συχνότητα σφαλμάτων σε σχέση με τις πληρωμές στο πλαίσιο του ΕΓΤΕ: το 27 % των ελεγχθεισών πληρωμών στο πλαίσιο του ΕΓΤΕ εμφάνιζαν σφάλματα, έναντι του 50 % των πληρωμών για την αγροτική ανάπτυξη. Το συχνότερο είδος σφάλματος ήταν η δήλωση εκτάσεων μεγαλύτερων των πραγματικών από τους δικαιούχους.

18 16 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Παράδειγμα σφαλμάτων στις πληρωμές προς τους γεωργούς εξαιτίας παρωχημένων πληροφοριών της βάσης δεδομένων Το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι οι πληρωμές σε περίπου δικαιούχους στο πλαίσιο του ΕΓΤΕ πραγματοποιήθηκαν βάσει παρωχημένων στοιχείων του LPIS όσον αφορά τις γεωργικές εκτάσεις, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα την καταβολή ποσών καθ υπέρβαση των κανονικών, συνολικού ύψους 11 εκατομμυρίων ευρώ. Σε αντίθεση με τη νομοθεσία της ΕΕ, οι εθνικές αρχές αποφάσισαν να χρηματοδοτήσουν την επιστροφή του εν λόγω ποσού στον προϋπολογισμό της ΕΕ από τον εθνικό προϋπολογισμό, αντί να ανακτήσουν τα καθ υπέρβαση καταβληθέντα ποσά από τους γεωργούς, χορηγώντας, κατ αυτό τον τρόπο μη εγκεκριμένες εθνικές ενισχύσεις. Το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι τα ελεγχθέντα συστήματα εποπτείας και ελέγχου για την ομάδα πολιτικής Γεωργία και φυσικοί πόροι υπήρξαν εν μέρει αποτελεσματικά όσον αφορά τη διασφάλιση της κανονικότητας των πληρωμών. Σε ορισμένους οργανισμούς πληρωμών εντοπίστηκαν αδυναμίες, για παράδειγμα στο σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων (LPIS), βάσει του οποίου πραγματοποιούνται οι πληρωμές στους γεωργούς, καθώς και στην ποιότητα και αξιοπιστία των ελέγχων που διενεργούν οι εθνικοί επιθεωρητές. Παράδειγμα αδυναμιών στους ελέγχους των εθνικών επιθεωρητών όσον αφορά μετρήσεις αγροτεμαχίων Το ΕΕΣ επανεκτέλεσε μετρήσεις αγροτεμαχίων που αφορούν το ΕΓΤΕ, τις οποίες είχαν πραγματοποιήσει εθνικοί επιθεωρητές στη Βουλγαρία, την Ελλάδα, τη Ρουμανία, την Τσεχική Δημοκρατία και τις Κάτω Χώρες. Διαπιστώθηκε ότι οι επιλέξιμες εκτάσεις που είχαν αναφέρει οι εθνικοί επιθεωρητές ήταν εσφαλμένες σε 13 από τα 43 αγροτεμάχια στη Βουλγαρία, σε 6 από τα 32 αγροτεμάχια στην Ελλάδα, σε 12 από τα 29 αγροτεμάχια στη Ρουμανία, σε 35 από τα 67 αγροτεμάχια στην Τσεχική Δημοκρατία και σε 16 από τα 174 αγροτεμάχια στις Κάτω Χώρες. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ Η Επιτροπή, εφαρμόζοντας τις προγενέστερες συστάσεις του ΕΕΣ, έλαβε διορθωτικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της απλούστευσης των μέτρων για την αγροτική ανάπτυξη και της βελτίωσης της αξιοπιστίας και πληρότητας των πληροφοριακών στοιχείων που καταχωρίζονται στο LPIS. Ωστόσο, η εφαρμογή του νέου κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με την καθιέρωση ελάχιστων απαιτήσεων σε επίπεδο ΕΕ για τη συντήρηση των λειμώνων, καθώς και τον αποκλεισμό δικαιούχων από τη χορήγηση άμεσων ενισχύσεων όταν αυτοί δεν ασκούν ή ασκούν μόνο οριακή γεωργική δραστηριότητα, είναι προαιρετική και όχι υποχρεωτική, αφήνοντας τα ζητήματα αυτά στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών.

19 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 17 Όσον αφορά το 2010, το ΕΕΣ συνιστά στην Επιτροπή να διασφαλίσει τα εξής: να καταστεί υποχρεωτική η χρήση των ορθοφωτογραφιών (αεροφωτογραφίες ομοιόμορφης κλίμακας) και η ενημέρωσή τους στη βάση δεδομένων των αγροτεμαχίων LPIS, να διενεργούνται με τον ενδεδειγμένο τρόπο οι επιτόπιες επιθεωρήσεις στο πλαίσιο των συστημάτων ελέγχου των κρατών μελών και οι οργανισμοί πιστοποίησης να ελέγχουν και να αναφέρουν επαρκώς την ποιότητα των εθνικών επιθεωρήσεων.

20

21 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 19 ΣΥΝΟΧΗ, ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ 40,6 ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΕΥΡΩ Οι ελεγκτικές αρχές υπήρξαν μερικώς αποτελεσματικές όσον αφορά τη διασφάλιση της κανονικότητας των πράξεων Ο τομέας της συνοχής εξακολουθεί να αποτελεί τον πλέον εκτεθειμένο σε σφάλματα τομέα δαπανών της ΕΕ Το 49 % των πληρωμών που ελέγχθηκαν περιείχε σφάλματα, με το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος να ανέρχεται σε 7,7 % Οι κύριες πηγές σφαλμάτων ήταν η συμπερίληψη μη επιλέξιμων δαπανών έργων, καθώς και παραλείψεις συμμόρφωσης με τους κανόνες περί δημόσιων συμβάσεων ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Στόχος της πολιτικής συνοχής είναι η ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής εντός της ΕΕ. Στόχος των δαπανών στους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών είναι η στήριξη βιώσιμων και ανταγωνιστικών συστημάτων και υπηρεσιών ενέργειας και μεταφορών. Τα έργα που στηρίζονται από την ΕΕ υλοποιούνται από ιδιώτες, ενώσεις, εταιρείες του ιδιωτικού ή του δημόσιου τομέα ή από τοπικούς, περιφερειακούς ή εθνικούς δημόσιους φορείς. Οι δαπάνες στον τομέα της Συνοχής, που αντιστοιχούν σε ποσοστό άνω του 90 % των δαπανών στην εν λόγω ομάδα πολιτικής, υπόκεινται σε διαχείριση επιμεριζόμενη μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών. Τα τελευταία είναι αρμόδια για την επιλογή και την παρακολούθηση των έργων, συμπεριλαμβανομένων της διαχείρισης και του ελέγχου των συναφών πληρωμών. Τα κράτη μέλη δηλώνουν περιοδικά τις δαπάνες στις οποίες υποβλήθηκαν οι φορείς προώθησης των έργων στην Επιτροπή, η οποία στη συνέχεια αποδίδει τμήμα των εν λόγω δαπανών (συγχρηματοδότηση). Για να είναι επιλέξιμες για απόδοση, οι δηλωθείσες δαπάνες πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες της ΕΕ και των κρατών μελών. Η Επιτροπή εκτελεί σε μεγάλο βαθμό τις δαπάνες στους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών.

22 20 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Βάσει των δοκιμαστικών ελέγχων του, το ΕΕΣ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι πληρωμές όσον αφορά την ομάδα πολιτικής Συνοχή, ενέργεια και μεταφορές περιείχαν ουσιώδη σφάλματα. Επί συνόλου 243 πληρωμών που ελέγχθηκαν, το 49 % περιείχε σφάλματα, με εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος 7,7 %. Όσον αφορά τις δαπάνες στον τομέα της Συνοχής, ζητείται από τις αρχές των κρατών μελών να ελέγχουν τις δαπάνες για τυχόν σφάλματα πριν τις αποστείλουν στην Επιτροπή για απόδοση. Το ΕΕΣ θεωρεί ότι οι αρχές των κρατών μελών είχαν στη διάθεσή τους επαρκή πληροφοριακά στοιχεία ώστε να εντοπίσουν και να διορθώσουν τουλάχιστον ορισμένα από τα σφάλματα για το 58 % των πράξεων που περιέχουν σφάλματα. Το 3 % περίπου των πληρωμών που ελέγχθηκαν αφορούσε έργα μη επιλέξιμα στο σύνολό τους, τα οποία αντιστοιχούσαν σε περισσότερο του ενός τρίτου του εκτιμώμενου ποσοστού σφάλματος. Παράδειγμα έργου μη επιλέξιμου για χρηματοδότηση από το ΕΤΠΑ Στην περίπτωση ενός έργου ΕΤΠΑ, από τη μελέτη σκοπιμότητας που συμπεριλήφθηκε στην αίτηση του έργου προέκυπτε ότι το έργο αναμενόταν να παραγάγει έσοδα που θα υπερέβαιναν το κόστος του, με αποτέλεσμα το έργο να μην είναι επιλέξιμο για συγχρηματοδότηση από την ΕΕ. Το ένα πέμπτο των πράξεων που ελέγχθηκαν χαρακτηριζόταν από παραβιάσεις των κανόνων περί δημόσιων συμβάσεων Στο 5 % των πληρωμών που ελέγχθηκαν διαπιστώθηκαν σοβαρές παραλείψεις συμμόρφωσης με τους κανόνες περί δημόσιων συμβάσεων των κρατών μελών και της ΕΕ. Οι εν λόγω παραλείψεις αντιστοιχούσαν στο 24 % του συνόλου των προσδιορίσιμων ποσοτικώς σφαλμάτων και στο ένα τρίτο σχεδόν του εκτιμώμενου ποσοστού σφάλματος. Παράδειγμα σοβαρής παράλειψης συμμόρφωσης με τους κανόνες περί δημόσιων συμβάσεων Η ανάθεση συμβάσεων έργων και παροχής υπηρεσιών που αποσκοπούσαν στο να καταστεί ένας ποταμός πλωτός για κρουαζιερόπλοια έγινε παρατύπως. Η αναθέτουσα αρχή κατένειμε τα έργα κατά τρόπο ώστε η αξία των συμβάσεων να μειωθεί σε επίπεδα χαμηλότερα των προβλεπόμενων στους ευρωπαϊκούς και τους εθνικούς κανόνες περί δημόσιων συμβάσεων κατώτατων ορίων, παρακάμπτοντας επί της ουσίας τις συνήθεις απαιτήσεις των διαδικασιών δημόσιων διαγωνισμών. Εν συνεχεία, πολλές από τις εν λόγω συμβάσεις ανατέθηκαν στον ίδιο ανάδοχο. Οι δηλώσεις διαφόρων μη επιλέξιμων δαπανών, όπως η χρέωση υπέρογκων εξόδων σε έργα ή η απουσία δικαιολογητικών για τις δηλωθείσες δαπάνες, αντιστοιχούσαν στο ένα τέταρτο περίπου του εκτιμώμενου ποσοστού σφάλματος. Τα ταμεία που εφαρμόζουν μέσα χρηματοοικονομικής τεχνικής (ΜΧΤ) στα κράτη μέλη αντιστοιχούν σε ένα αυξανόμενο ποσοστό των δαπανών στον τομέα της Συνοχής. Στο τέλος του 2010 είχαν συσταθεί ΜΧΤ με συνολική προικοδότηση ύψους περίπου 8,1

23 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 21 δισεκατομμυρίων ευρώ. Σε επτά επί συνόλου 13 ελεγχθεισών πληρωμών προς τέτοια ταμεία δεν είχαν τηρηθεί βασικές κανονιστικές απαιτήσεις. Επιπλέον, η Επιτροπή δεν διαθέτει επαρκή πληροφοριακά στοιχεία όσον αφορά την παρακολούθηση της εφαρμογής των πράξεων των ΜΧΤ στο επίπεδο του αποδέκτη. Το ΕΕΣ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ελεγκτικές αρχές υπήρξαν μερικώς αποτελεσματικές όσον αφορά τη διασφάλιση της κανονικότητας των πληρωμών στον τομέα της Συνοχής. Στις αδυναμίες που διαπιστώθηκαν στις εργασίες των ελεγκτικών αρχών, οι οποίες αποτελούν βασική συνιστώσα των μηχανισμών ελέγχου των κρατών μελών, περιλαμβάνονταν καθυστερήσεις στη διενέργεια των ελέγχων και ανεπαρκείς κατευθυντήριες οδηγίες από πλευράς της Επιτροπής όσον αφορά την εμβέλεια και το εύρος των εξακριβώσεων που πρέπει να διενεργούνται στο πλαίσιο του ελέγχου έργων. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ Από την παρακολούθηση των προγενέστερων παρατηρήσεων του ΕΕΣ προκύπτει ότι έχει σημειωθεί πρόοδος: Η Επιτροπή ενίσχυσε την εποπτεία που ασκεί στα εθνικά συστήματα διαχείρισης και ελέγχου για την περίοδο προγραμματισμού , ιδίως μέσω της παρακολούθησης του έργου των ελεγκτικών αρχών και της αυξημένης χρήσης της διακοπής και της αναστολής των πληρωμών. Η Επιτροπή συνέχισε επίσης να καταβάλλει προσπάθειες για την παροχή καθοδήγησης στις εθνικές αρχές που υλοποιούν επιχειρησιακά προγράμματα (ΕΠ) και την απλούστευση των κανόνων επιλεξιμότητας για τα διαρθρωτικά ταμεία. Όσον αφορά το 2010, το ΕΕΣ συνιστά στην Επιτροπή: να συνεχίσει να παρακολουθεί τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις επιλεξιμότητας, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων των κρατών μελών και της ΕΕ να ενθαρρύνει τις εθνικές αρχές να εφαρμόζουν αυστηρά τους διορθωτικούς μηχανισμούς πριν από την έγκριση των δαπανών και τη διαβίβασή τους για πληρωμή στην Επιτροπή και να συνεχίσει να διακόπτει ή να αναστέλλει τις πληρωμές προς τα ΕΠ έως ότου το οικείο κράτος μέλος λάβει διορθωτικά μέτρα να διενεργήσει αξιολόγηση των εθνικών κανόνων επιλεξιμότητας για την περίοδο προγραμματισμού , με σκοπό τον εντοπισμό τομέων στους οποίους απαιτούνται ενδεχομένως περαιτέρω απλουστεύσεις, καθώς και δυνητικών πηγών σφαλμάτων και να παράσχει περαιτέρω κατευθυντήριες οδηγίες στις ελεγκτικές αρχές των κρατών μελών σε σχέση με τη δειγματοληψία, την εμβέλεια των επαληθεύσεων που πρέπει να διενεργούνται στο πλαίσιο των ελέγχων έργων, καθώς και την κοινοποίηση των διαπιστώσεων των ελέγχων.

24

25 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 23 ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ 6,5 ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΕΥΡΩ Τα συστήματα ελέγχου υπήρξαν μερικώς αποτελεσματικά Συνολικά δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα, με το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος να ανέρχεται σε 1,7 % Ωστόσο, σημαντικό επίπεδο σφαλμάτων διαπιστώθηκε στις ενδιάμεσες και τελικές πληρωμές προς τους δικαιούχους Τα περισσότερα από τα προσδιορίσιμα ποσοτικώς σφάλματα αφορούν δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν εκτός της περιόδου επιλεξιμότητας, συμπερίληψη μη επιλέξιμων δαπανών στις δηλώσεις δαπανών, δαπάνες που δεν τεκμηριώνονται με τα κατάλληλα δικαιολογητικά και πραγματοποίηση πληρωμών οι οποίες δεν προβλέπονται στις συναφείς συμβάσεις ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Οι δαπάνες στον εν λόγω τομέα πολιτικής σχετίζονται με την αναπτυξιακή βοήθεια προς χώρες της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής και προς χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ), καθώς και με την οικονομική συνεργασία με τις χώρες αυτές, με θεματικά προγράμματα στον τομέα αυτό, με την ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας, με τη στρατηγική της διεύρυνσης, την ανθρωπιστική βοήθεια και δράσεις υλοποιούμενες στο πλαίσιο της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας. Η διαχείριση του εν λόγω τομέα πολιτικής ασκείται απευθείας από τις ΓΔ της Επιτροπής, είτε από τις κεντρικές υπηρεσίες στις Βρυξέλλες, είτε από τις αντιπροσωπείες της ΕΕ στις χώρες αποδέκτες, είτε από κοινού με διεθνείς οργανισμούς. Η εκτέλεση των δαπανών περιλαμβάνει την απόδοση των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο έργων και, σε μικρότερο βαθμό, στο πλαίσιο της δημοσιονομικής στήριξης. Αναπτυξιακή βοήθεια προς κράτη ΑΚΕ παρέχεται επίσης από τα ευρωπαϊκά ταμεία ανάπτυξης. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Βάσει των ελεγκτικών εργασιών του, το ΕΕΣ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, συνολικά, οι πληρωμές όσον αφορά την ομάδα πολιτικής Εξωτερική βοήθεια, ανάπτυξη και διεύρυνση δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα, με το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος να ανέρχεται σε 1,7 %. Ωστόσο, οι ενδιάμεσες και τελικές πληρωμές περιείχαν ουσιώδη σφάλματα. Το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι το 23 % των πληρωμών προς τους δικαιούχους περιείχε σφάλματα. Όλα τα προσδιορίσιμα ποσοτικώς σφάλματα διαπιστώθηκαν στις ενδιάμεσες και τις τελικές πληρωμές. Τα δύο τρίτα των σφαλμάτων διαπιστώθηκαν σε τελικές πληρωμές και δεν είχαν εντοπιστεί κατά τους ελέγχους της Επιτροπής. Διαπιστώθηκε μεγάλη συχνότητα εμφάνισης μη προσδιορίσιμων ποσοτικώς σφαλμάτων, συμπεριλαμβανομένων σφαλμάτων στις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων και στην παράταση της ισχύος συμβάσεων.

26 24 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Παράδειγμα απόδοσης μη επιλέξιμων δαπανών σε τελική πληρωμή έργου Τελική πληρωμή που πραγματοποιήθηκε σε σχέση με έργο, το οποίο αφορούσε τη στήριξη αγροτικών οικογενειών για την παραγωγή και τη διάθεση στην αγορά βιολογικών καρυδιών ανακαρδιοειδών στη Νικαράγουα, περιείχε διάφορα είδη σφαλμάτων που αντιστοιχούσαν στο 21,7 % των συνολικών δαπανών του έργου. Στα εν λόγω σφάλματα περιλαμβάνονταν η απουσία τιμολογίων και αποδείξεων πληρωμής, η μη συμμόρφωση με τους κανόνες περί σύναψης συμβάσεων και η απουσία πιστοποιητικών καταγωγής, καθώς και ποσά δηλωθέντα στην τελική έκθεση και μη τεκμηριωμένα στα λογιστικά βιβλία. Η Επιτροπή δεν είχε εντοπίσει τα εν λόγω σφάλματα στο στάδιο της τελικής πληρωμής. Το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι τα συστήματα ελέγχου όσον αφορά την ομάδα πολιτικής Εξωτερική βοήθεια, ανάπτυξη και διεύρυνση υπήρξαν μερικώς αποτελεσματικά όσον αφορά τη διασφάλιση της κανονικότητας των πληρωμών. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ Από την παρακολούθηση των προγενέστερων παρατηρήσεων του ΕΕΣ προκύπτει ότι έχει σημειωθεί πρόοδος, μολονότι αρκετές συστάσεις δεν έχουν υλοποιηθεί ακόμη. Όσον αφορά το 2010, το ΕΕΣ συνιστά: στη Γενική Διεύθυνση Διεύρυνσης (1) να ορίσει λεπτομερέστερα κριτήρια για την κατάργηση των προληπτικών ελέγχων και την αναστολή της «μεταβίβασης διαχειριστικών αρμοδιοτήτων» σε χώρες που εφαρμόζουν αποκεντρωμένη διαχείριση και να εξετάσει τις επιδόσεις των συστημάτων που χρησιμοποιούν οι εθνικές αρχές (2) να αναπτύξει ένα εργαλείο το οποίο θα διευκολύνει την ενοποίηση των συμπερασμάτων των επισκέψεων παρακολούθησης (3) να βελτιώσει την ποιότητα των δεδομένων που καταχωρίζει στο σύστημα πληροφοριών διαχείρισής της (4) να αυξήσει τους κατασταλτικούς ελέγχους πράξεων που διενεργούνται στο πλαίσιο της κεντρικής διαχείρισης, και στην Επιτροπή να αναπτύξει συνεκτική μεθοδολογία υπολογισμού του εναπομένοντος ποσοστού σφάλματος από τις διευθύνσεις εξωτερικών σχέσεων.

27 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 25 ΈΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ 9,0 ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΕΥΡΩ Τα συστήματα ελέγχου υπήρξαν μερικώς αποτελεσματικά Η ομάδα πολιτικής, στο σύνολό της, δεν περιείχε ουσιώδη σφάλματα, με το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος να ανέρχεται σε 1,4 % Ωστόσο, διαπιστώθηκε σημαντικό επίπεδο και μεγάλη συχνότητα σφαλμάτων στις ενδιάμεσες και τελικές πληρωμές για το 6ο και το 7ο πρόγραμμα-πλαίσιο έρευνας Κύρια πηγή σφάλματος παραμένει ο λανθασμένος υπολογισμός των δαπανών προσωπικού και των έμμεσων δαπανών ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Η πολιτική έρευνας επιδιώκει την προώθηση των επενδύσεων στην έρευνα και τη μετάβαση προς μια οικονομία βασισμένη στη γνώση. Οι πληρωμές πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του 6ου και 7ου πολυετούς προγράμματος-πλαισίου έρευνας (6ο ΠΠ και 7ο ΠΠ) και η πλειονότητά τους εκτελείται από την Επιτροπή με άμεση κεντρική διαχείριση. Οι δικαιούχοι μπορεί να είναι ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια, ιδιώτες, εμπορικές επιχειρήσεις ή δημόσιες διοικήσεις. Αναλαμβάνουν την υλοποίηση σχεδίων που είναι επιλέξιμα για συγχρηματοδότηση από την ΕΕ υπό ορισμένους όρους. Αρχικά καταβάλλονται προπληρωμές για τα σχέδια, με περιορισμένους μόνον όρους. Ακολουθούν οι ενδιάμεσες και τελικές πληρωμές, υπό την προϋπόθεση της πλήρους συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις επιλεξιμότητας. Το Πρόγραμμα διά βίου μάθησης (Lifelng Learning Prgramme, LLP) έχει ως στόχο να παρέχει τη δυνατότητα συμμετοχής σε μαθησιακές εμπειρίες σε όλα τα στάδια της ζωής. Επίσης, επιδιώκει την ανάπτυξη του τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ο προϋπολογισμός του προγράμματος LLP εκτελείται μέσω έμμεσης κεντρικής διαχείρισης από τις εθνικές μονάδες συντονισμού, οι οποίες διαχειρίζονται τα πολυάριθμα αλλά μικρά ποσά επιχορηγήσεων προς διδάσκοντες και σπουδαστές. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Βάσει του δοκιμαστικού ελέγχου του, το ΕΕΣ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, στο σύνολό της, η ομάδα πολιτικής Έρευνα και λοιπές εσωτερικές πολιτικές δεν περιείχε ουσιώδη σφάλματα, με το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος να ανέρχεται σε 1,4 %. Εντούτοις, οι ενδιάμεσες και τελικές πληρωμές για τα προγράμματα-πλαίσια έρευνας περιείχαν ουσιώδη σφάλματα.

28 26 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι το 39 % των ελεγχθεισών πληρωμών προς τους δικαιούχους περιείχαν σφάλματα: η πλειονότητα (88 %) των εν λόγω σφαλμάτων διαπιστώθηκε στις ενδιάμεσες και τελικές πληρωμές και το 95 % των προσδιορίσιμων ποσοτικώς σφαλμάτων αφορούσαν την απόδοση μη επιλέξιμων ή ανακριβώς δηλωθεισών δαπανών για σχέδια που χρηματοδοτήθηκαν από τα προγράμματα-πλαίσια έρευνας. Άλλες πηγές σφαλμάτων αποτελούν οι δηλωθέντες έμμεσοι φόροι, η λανθασμένη εφαρμογή της μεθόδου απόσβεσης και οι τόκοι που απέφεραν οι προχρηματοδοτήσεις. Παράδειγμα λανθασμένου υπολογισμού έμμεσων δαπανών κατ αποκοπή Ένας δικαιούχος που διαχειριζόταν ένα σχέδιο του 6ου ΠΠ δήλωσε γενικά έξοδα χρησιμοποιώντας κατ' αποκοπή ποσό βάσει των άμεσων δαπανών προσωπικού. Κατόπιν ενός προγενέστερου κατασταλτικού ελέγχου, ο δικαιούχος τροποποίησε τη μέθοδο που χρησιμοποιούσε για την κατανομή των γενικών εξόδων, χωρίς να εφαρμόσει πλήρως και ορθώς τις συστάσεις των ελεγκτών που διενήργησαν τον κατασταλτικό έλεγχο. Διάφορα σφάλματα και ασυνέπειες που σημειώθηκαν κατά τον έλεγχο του Συνεδρίου οδήγησαν σε υπέρογκη δήλωση ύψους 0,7 εκατομμυρίων ευρώ. Το ΕΕΣ διαπίστωσε εκ νέου ότι τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου για την ομάδα πολιτικής Έρευνα και λοιπές εσωτερικές πολιτικές υπήρξαν μερικώς αποτελεσματικά όσον αφορά τη διασφάλιση της κανονικότητας των πληρωμών. Το ΕΕΣ επανέλαβε τον έλεγχο 33 δηλώσεων δαπανών σε επίπεδο δικαιούχου, οι οποίες είχαν ήδη πιστοποιηθεί από ανεξάρτητους ελεγκτές στο πλαίσιο του εσωτερικού ελέγχου. Διαπιστώθηκαν σφάλματα σε 27 από τις εν λόγω δηλώσεις, εκ των οποίων 14 είχαν σημαντική δημοσιονομική επίπτωση. Επιπλέον, το ΕΕΣ, με τον έλεγχο του δείγματος των 97 πληρωμών στο πλαίσιο των ΠΠ έρευνας, διαπίστωσε αδυναμίες στους προληπτικούς ελέγχους βάσει εγγράφων της Επιτροπής σε 47 περιπτώσεις. Οι εν λόγω έλεγχοι συχνά περιορίζονταν σε αριθμητική επαλήθευση της δήλωσης δαπανών, ακόμη και όταν υπήρχαν αποδεικτικά στοιχεία ότι οι δηλωθείσες δαπάνες δεν ήταν επιλέξιμες. Επίσης, το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι οι πρωτοβάθμιοι έλεγχοι για το πρόγραμμα LLP δεν εφαρμόζονταν πλήρως από τις εθνικές μονάδες συντονισμού. Παράδειγμα αδυναμίας στους ελέγχους προ των πληρωμών που διενεργεί η Επιτροπή Ο δικαιούχος ενός σχεδίου του 6ου ΠΠ υπολόγισε τις δαπάνες προσωπικού επί προϋπολογισθείσας μέσης ωριαίας βάσης για τρεις κατηγορίες προσωπικού: ανώτερος μηχανικός, διπλωματούχος επιστήμων μηχανικός και τεχνικός. Οι πληρωμές στο προσωπικό επί πραγματικής ωριαίας βάσης διέφεραν σημαντικά σε σύγκριση με τις δαπάνες που δηλώθηκαν για χρηματοδότηση από την ΕΕ, με αποτέλεσμα υπέρογκη δήλωση κατά άνω του 10 % του συνόλου των δηλωθεισών δαπανών προσωπικού, ύψους 0,5 εκατομμυρίων ευρώ. Μολονότι η πληροφορία αυτή ήταν διαθέσιμη, η Επιτροπή δεν έθεσε υπό αμφισβήτηση το δηλωθέν ποσό κατά τον εκ των προτέρων έλεγχο που πραγματοποίησε.

29 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 27 ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ Η Επιτροπή κατέβαλε προσπάθειες εφαρμογής των προγενέστερων συστάσεων του ΕΕΣ, ιδίως όσον αφορά τη βελτίωση των συστημάτων ελέγχου, συμπεριλαμβανομένων των κατασταλτικών ελέγχων, και την ανάκτηση των υπέρογκων πληρωμών, είτε άμεσα είτε μέσω συμψηφισμού με μεταγενέστερες πληρωμές προς τους ίδιους δικαιούχους. Όσον αφορά το 2010, το ΕΕΣ συνιστά στην Επιτροπή: στον τομέα των ΠΠ έρευνας: i) να ενισχύσει περαιτέρω τους προληπτικούς ελέγχους της με στόχο τον εντοπισμό των πληρωμών με υψηλό επίπεδο κινδύνου και ii) με στόχο την περαιτέρω αύξηση της αξιοπιστίας των πιστοποιητικών ελέγχου, να αυξήσει την ευαισθητοποίηση των ανεξάρτητων ελεγκτών ως προς τους κανόνες επιλεξιμότητας και στον τομέα του LLP: να εξακολουθήσει να ενισχύει τη διενέργεια των πρωτοβάθμιων ελέγχων. Επίσης, οι εθνικές μονάδες συντονισμού πρέπει να ελέγχουν τακτικά τους φακέλους και να τεκμηριώνουν κατάλληλα τους ελέγχους.

30

31 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 29 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΤΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ 9,3 ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΕΥΡΩ Τα σύστημα ελέγχου υπήρξαν αποτελεσματικά Συνολικά, δεν υπήρχαν ουσιώδη σφάλματα με το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος να ανέρχεται σε 0,4 % Σφάλματα και αδυναμίες διαπιστώθηκαν στις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Το μεγαλύτερο τμήμα των δαπανών στην ομάδα πολιτικής Διοικητικές και λοιπές δαπάνες (63 %) αφορά δαπάνες προσωπικού, όπως μισθούς και συντάξεις. Οι υπόλοιπες είναι ως επί τον πλείστον δαπάνες για κτήρια, εξοπλισμό, ενέργεια, επικοινωνίες και τεχνολογία των πληροφοριών. Τα αποτελέσματα των ελέγχων τους οποίους διενεργεί το ΕΕΣ στα όργανα και τους λοιπούς αποκεντρωμένους οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελούν αντικείμενο ειδικών ετήσιων εκθέσεων οι οποίες δημοσιεύονται χωριστά. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Με βάση τους δοκιμαστικούς ελέγχους του, το ΕΕΣ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, συνολικά, οι πληρωμές στην ομάδα πολιτικής Διοικητικές και λοιπές δαπάνες δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα. Το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος ανέρχεται σε 0,4 %. Το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι τα συστήματα εποπτείας και ελέγχου για τις διοικητικές και λοιπές δαπάνες υπήρξαν αποτελεσματικά όσον αφορά τη διασφάλιση της κανονικότητας των πληρωμών. Ωστόσο, το Συνέδριο εντόπισε μια σειρά σφαλμάτων και αδυναμιών στην εφαρμογή των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων από τα θεσμικά και λοιπά όργανα της ΕΕ και, σε ένα θεσμικό όργανο, την επανειλημμένη υποχρησιμοποίηση ορισμένων κονδυλίων του προϋπολογισμού, με αποτέλεσμα σημαντικές μεταφορές πιστώσεων για τη χρηματοδότηση έργων κατασκευής κτιρίων. Οι αποφάσεις πρόσληψης δεν τεκμηριώνονταν πάντοτε καταλλήλως. Οι εν λόγω αδυναμίες δεν ήταν ουσιώδεις για τη συγκεκριμένη ομάδα πολιτικής ως σύνολο, αλλά ήταν σημαντικές στο πλαίσιο του κάθε θεσμικού ή άλλου οργάνου χωριστά και πρέπει να αντιμετωπιστούν από τις αρμόδιες διοικητικές υπηρεσίες.

32 30 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ Το ΕΕΣ διαπίστωσε ότι οι προγενέστερη σύστασή του σχετικά με τον υπολογισμό των επιδομάτων των υπαλλήλων και την παρακολούθησή τους έχει υιοθετηθεί σε μεγάλο βαθμό. Όσον αφορά το 2010, το ΕΕΣ συνιστά στα θεσμικά και λοιπά όργανα της ΕΕ να μεριμνήσουν ώστε: να καταρτίζεται η κατάλληλη τεκμηρίωση προς αιτιολόγηση των αποφάσεων πρόσληψης και να τηρούνται τα κριτήρια επιλεξιμότητας τα οποία καθορίζονται στις προκηρύξεις κενών θέσεων και οι διατάκτες να έχουν στη διάθεσή τους κατάλληλους ελέγχους και καλύτερη καθοδήγηση με στόχο τη βελτίωση του σχεδιασμού, του συντονισμού και της εφαρμογής των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων.

33 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 31 ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΤΑΜΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΕΤΑ) 3,2 ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΕΥΡΩ Τα συστήματα ελέγχου των ΕΤΑ υπήρξαν μερικώς αποτελεσματικά Οι λογαριασμοί και τα έσοδα των ΕΤΑ ήταν νόμιμα και κανονικά από κάθε ουσιώδη πλευρά Οι αναλήψεις υποχρεώσεων στο πλαίσιο των ΕΤΑ ήταν νόμιμες και κανονικές παρά τα μη προσδιορίσιμα ποσοτικώς σφάλματα που διαπιστώθηκαν στις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων Σημαντικό ποσοστό σφάλματος διαπιστώθηκε στις πληρωμές σε έργα στο πλαίσιο των ΕΤΑ, με το εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος να ανέρχεται σε 3,4 % Τα διαπιστωθέντα σφάλματα αφορούσαν τη μη τήρηση των προϋποθέσεων επιλεξιμότητας ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ Τα Ευρωπαϊκά Ταμεία Ανάπτυξης (ΕΤΑ) χρηματοδοτούνται από τα κράτη μέλη και διέπονται από δικό τους δημοσιονομικό κανονισμό. Δεν αποτελούν μέρος του γενικού προϋπολογισμού της ΕΕ. Το 2010, οι περισσότερες δαπάνες εκτελέστηκαν από την Επιτροπή σε συνεργασία με τις χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ) μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Συνεργασίας - EurpeAid. Η διαχείριση του τμήματος των ΕΤΑ που αφορά την επενδυτική διευκόλυνση ασκείται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και δεν καλύπτεται ούτε από την εντολή του Συνεδρίου ούτε από τη διαδικασία χορήγησης απαλλαγής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η συμβολή των ΕΤΑ υλοποιείται μέσω έργων και δημοσιονομικής στήριξης, η δε διαχείρισής της ασκείται είτε άμεσα από την Επιτροπή, είτε από κοινού με διεθνείς οργανισμούς, όπως οι οργανώσεις των Ηνωμένων Εθνών και η Παγκόσμια Τράπεζα, είτε αποκεντρωμένα από τις δικαιούχους χώρες. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Βάσει των δοκιμαστικών ελέγχων του το ΕΕΣ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι λογαριασμοί των ΕΤΑ για το οικονομικό έτος 2010 παρέχουν ακριβοδίκαιη εικόνα της οικονομικής κατάστασης, των αποτελεσμάτων των πράξεων και των ταμειακών ροών. Ωστόσο, με τους εκ των υστέρων ελέγχους των πράξεων τους οποίους διενήργησε το ΕurpeAid, καθώς και με τους ελέγχους του ίδιου του ΕΕΣ διαπιστώθηκε εκ νέου υψηλή συχνότητα εμφάνισης σφαλμάτων κωδικοποίησης, τα οποία, μολονότι δεν ήταν ουσιώδη,

34 32 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ενδέχεται να επηρεάζουν την ακρίβεια των στοιχείων των ετήσιων λογαριασμών και την αξιοπιστία των δεδομένων διαχείρισης του EurpeAid. Το ΕΕΣ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα έσοδα των ΕΤΑ δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα. Το ΕΕΣ καταλήγει επίσης στο συμπέρασμα ότι οι επιμέρους αναλήψεις υποχρεώσεων των ΕΤΑ, οι οποίες υποβλήθηκαν σε έλεγχο, δεν περιείχαν ουσιώδη σφάλματα. Ωστόσο, τέσσερις από τις 14 επιμέρους αναλήψεις υποχρεώσεων για έργα τα οποία αποτέλεσαν αντικείμενο ελέγχου στο πλαίσιο της αποκεντρωμένης διαχείρισης περιείχαν μη προσδιορίσιμα ποσοτικώς σφάλματα, τα οποία αφορούσαν τους κανόνες περί δημόσιων διαγωνισμών και καθυστερήσεις στην υπογραφή των συμβάσεων. Το ΕΕΣ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι πληρωμές στο πλαίσιο των ΕΤΑ περιείχαν ουσιώδη σφάλματα, με το συνολικό εκτιμώμενο ποσοστό σφάλματος που διαπιστώθηκε με τους ελέγχους του να ανέρχεται σε 3,4 %. Το 26 % των 165 πληρωμών που εξετάστηκαν περιείχαν σφάλματα. Η πλειονότητα των σφαλμάτων αφορούσε τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας, όπως η συμμόρφωση με τις διαδικασίες δημόσιων συμβάσεων, η καταβολή ΦΠΑ αχρεωστήτως, δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν εκτός περιόδου εκτέλεσης ή μη επιλέξιμες δραστηριότητες και υπηρεσίες. Το ΕΕΣ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, συνολικά, τα συστήματα ελέγχου των ΕΤΑ υπήρξαν εκ νέου μερικώς αποτελεσματικά όσον αφορά τη διασφάλιση της κανονικότητας των πληρωμών. ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ Πολλές από τις προγενέστερες συστάσεις του ΕΕΣ υιοθετήθηκαν από την Επιτροπή, όπως η εφαρμογή, στο τέλος του 2010, σχεδίου δράσης για την ενίσχυση της πυραμίδας διαχείρισης και ελέγχου του EurpeAid. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν αδυναμίες σε ορισμένους τομείς. Όσον αφορά το 2010, το ΕΕΣ συνιστά στην Επιτροπή να οριστικοποιήσει τις ακόλουθες δράσεις: αξιολόγηση της σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας των διαφόρων ελέγχων και ανάπτυξη ενός βασικού δείκτη για τον εκτιμώμενο αντίκτυπο των σφαλμάτων μετά τη διενέργεια του συνόλου των προληπτικών και κατασταλτικών ελέγχων και ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της παρακολούθησης των έργων βάσει πολυετών σχεδίων.

35 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 33 Το EurpeAid οφείλει: να επανεξετάσει την αξιοπιστία των πιστοποιητικών που εκδίδονται μετά από εξωτερικούς ελέγχους να καθιερώσει συστήματα πληροφοριών διαχείρισης με σκοπό τη βελτίωση της παρακολούθησης των αποτελεσμάτων των επιτόπιων ελέγχων, των εξωτερικών ελέγχων και των επαληθεύσεων των δαπανών και να συνεχίσει τις προσπάθειες που καταβάλλει για τη βελτίωση του συστήματος πληροφοριών CRIS όσον αφορά τις πληρωμές στο πλαίσιο της δημοσιονομικής στήριξης, να εξασφαλίζει ότι οι αντιπροσωπείες εφαρμόζουν με συνέπεια τον νέο μορφότυπο και τη νέα παρουσίαση που καθιερώθηκαν για την αξιολόγηση των μεταρρυθμίσεων των δημόσιων οικονομικών στις δικαιούχους χώρες και να προωθήσει περαιτέρω, μέσω του πολιτικού διαλόγου, τον καθορισμό σαφών πλαισίων αξιολόγησης για τη μέτρηση της προόδου των προγραμμάτων μεταρρύθμισης της δημοσιονομικής διαχείρισης στις δικαιούχους χώρες.

36

37 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 35 ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΕ Σε αυτό το νέο τμήμα της ετήσιας έκθεσης παρουσιάζονται οι παρατηρήσεις του ΕΕΣ όσον αφορά την αυτοαξιολόγηση της Επιτροπής σχετικά με τις επιδόσεις που περιλαμβάνεται στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων της, καθώς και τα κύρια αποτελέσματα των ελέγχων επιδόσεων που διενήργησε το ΕΕΣ κατά το προηγούμενο έτος. ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ Οι γενικές διευθύνσεις θέτουν στόχους επιδόσεων στα ετήσια σχέδια διαχείρισής τους και αναφέρουν τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων τους. Το ΕΕΣ αξιολόγησε τη συνάφεια, τη συγκρισιμότητα και την αξιοπιστία των πληροφοριακών στοιχείων σχετικά με τις επιδόσεις τα οποία παρουσίασαν οι Γενικές Διευθύνσεις Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (ΓΔ AGRI), Περιφερειακής Πολιτικής (ΓΔ REGIO) και Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΔ RTD). Το ΕΕΣ παρατήρησε ότι, πολλές φορές, οι διαφορές μεταξύ των προβλεπόμενων στον σχεδιασμό επιμέρους στόχων και των επιτευγμάτων δεν αποτέλεσαν αντικείμενο ανάλυσης και ότι το πλαίσιο των εκθέσεων σχετικά με την αποτελεσματικότητα δεν κάλυπτε την οικονομία και την αποδοτικότητα των δαπανών. Η απουσία κατάλληλων ενδιάμεσων στόχων-ορόσημων δυσχέραινε την αξιολόγηση, προκειμένου να διαπιστώνεται εάν η επιτευχθείσα πρόοδος μπορούσε να θεωρηθεί ότι κατατείνει στην επίτευξη των πολυετών στόχων. Το ΕΕΣ επισήμανε ότι οι στόχοι, οι δείκτες και οι επιμέρους στόχοι που καθορίστηκαν στα σχέδια διαχείρισης ήταν, σε γενικές γραμμές, εκείνοι που χρησιμοποιήθηκαν για την κατάρτιση των ετήσιων εκθέσεων δραστηριοτήτων. Νομικοί περιορισμοί και πρακτικές δυσχέρειες έπληξαν την αξιοπιστία του σχεδιασμού και της κατάρτισης των εκθέσεων με τα πληροφοριακά στοιχεία που συγκέντρωσαν οι γενικές διευθύνσεις από τα κράτη μέλη σχετικά με τα προγράμματα υπό επιμερισμένη διαχείριση. ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ ΤΟΥ ΕΕΣ ΤΟ 2010 Στις 14 ειδικές εκθέσεις που εξέδωσε το ΕΕΣ το 2010 εξετάζεται αν η διαχείριση των παρεμβάσεων της ΕΕ πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης (οικονομία, αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα). Στις ειδικές εκθέσεις επισημαίνονται θετικά παραδείγματα, καθώς και τομείς που χρήζουν βελτίωσης κατά τη διάρκεια του κύκλου δαπανών. Οι διαπιστώσεις καλύπτουν τον στρατηγικό σχεδιασμό, τον προσδιορισμό των αναγκών, την επάρκεια των μέσων, τα μέτρα για την αποφυγή υπερβολικών δαπανών ή καθυστερήσεων, την τακτική παρακολούθηση των αποτελεσμάτων και την ανάγκη κατάρτισης εκθέσεων σχετικά με τις επιδόσεις.

38 36 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Το ΕΕΣ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ποιότητα στο στάδιο του σχεδιασμού είναι σημαντική για τον καθορισμό του τρόπου επίτευξης των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων. Ο ανεπαρκής ή ελλιπής σχεδιασμός, συμπεριλαμβανομένης της απουσίας στόχων SMART 1, μπορεί να συνεπαχθεί καθυστερήσεις, επιπλέον δαπάνες και να επηρεάσει τα επιτυγχανόμενα αποτελέσματα. Όσον αφορά την υποχρέωση λογοδοσίας των υπευθύνων διαχείρισης είναι σημαντικό τα αποτελέσματα που αναφέρονται να αντιστοιχούν στους στόχους και τους δείκτες που τέθηκαν στο σχέδιο διαχείρισης, και να έχουν τεθεί σε εφαρμογή τα κατάλληλα συστήματα παρακολούθησης και ελέγχου, ώστε να συγκεντρώνονται αξιόπιστα πληροφοριακά στοιχεία για την αναφορά των αποτελεσμάτων. Το ΕΕΣ συνιστά τα εξής: Στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων των ΓΔ, πρέπει να δίδεται περισσότερη προσοχή στον τομέα των επιδόσεων, ιδίως, με την ανάλυση των διαφορών μεταξύ των προβλεπόμενων στον σχεδιασμό επιμέρους στόχων και επιτευγμάτων, καθώς και με την κατάρτιση εκθέσεων σχετικά με την οικονομία και την αποδοτικότητα των χρηματοδοτήσεων της ΕΕ. Πρέπει να καθορίζονται κατάλληλοι ενδιάμεσοι στόχοι-ορόσημα για τους πολυετείς επιμέρους στόχους, ούτως ώστε η πρόοδος να μπορεί να αξιολογείται επαρκώς. Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να καθορίσουν με κοινή συμφωνία συνεπείς δείκτες επιδόσεων σχετικά με τους προβλεπόμενους στον σχεδιασμό επιμέρους στόχους και τα επιτυγχανόμενα αποτελέσματα και να διασφαλίζουν την αξιοπιστία των πληροφοριακών στοιχείων. Κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού των προγραμμάτων δαπανών της ΕΕ, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να δίδουν μεγαλύτερη προσοχή στον καθορισμό στόχων SMART, καθώς και στον προσδιορισμό και την άμβλυνση των κινδύνων που μπορεί να προκύψουν κατά την υλοποίηση. Η υποχρέωση λογοδοσίας των υπευθύνων διαχείρισης πρέπει, επίσης, να νοείται ότι περιλαμβάνει την αναφορά των στοιχείων σχετικά με τα αποτελέσματα που να καθιστούν δυνατή την αντιστοιχία μεταξύ των αναμενόμενων επιτευγμάτων στο σχέδιο διαχείρισης και των επιτευγμάτων που αναφέρονται στην ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων. Η Επιτροπή, από κοινού με τα κράτη μέλη, πρέπει, όπου ενδείκνυται, να σχεδιάζει και να εφαρμόζει συστήματα παρακολούθησης και ελέγχου, τα οποία να παράγουν πλήρη και ακριβή πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τα αποτελέσματα. 1 Συγκεκριμένοι, μετρήσιμοι, εφικτοί, σχετικοί και χρονικά προσδιορισμένοι.

39 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 37 ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

40

41 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 39 Ο ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΕ ΓΙΑ ΤΟ 2010 Οι πληρωμές της ΕΕ για το 2010 ανήλθαν συνολικά σε 122,2 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 1 % του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος (ΑΕΕ) της Ένωσης. Το ποσό αυτό μπορεί να συγκριθεί με τους αντίστοιχους προϋπολογισμούς του δημόσιου τομέα των κρατών μελών, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις ανέρχονται στο ήμισυ σχεδόν του συνολικού ΑΕΕ τους. Ο προϋπολογισμός της ΕΕ εγκρίνεται ετησίως, στο πλαίσιο επταετών δημοσιονομικών πλαισίων, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Η μέριμνα για την ορθή εκτέλεση του προϋπολογισμού αποτελεί πρωτίστως ευθύνη της Επιτροπής. Για το 80 % περίπου των δαπανών, ήτοι στις ομάδες πολιτικής Συνοχή, ενέργεια και μεταφορές και Γεωργία και φυσικοί πόροι, η Επιτροπή επιμερίζεται το καθήκον της εκτέλεσης του προϋπολογισμού με τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ. ΑΠΟ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΟΝΤΑΙ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ; Τα έσοδα της ΕΕ συνίστανται κατά κύριο λόγο σε εισφορές των κρατών μελών βάσει του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματός τους (ΑΕΕ), καθώς και σε έναν υπολογισμό που συνδέεται με τον φόρο προστιθέμενης αξίας που εισπράττεται από τα κράτη μέλη (ΦΠΑ). Σημαντικό μέρος των εσόδων αντιπροσωπεύουν επίσης οι παραδοσιακοί ίδιοι πόροι, ήτοι οι δασμοί και οι γεωργικές εισφορές. Έσοδα του 2010 Παραδοσιακοί ίδιοι πόροι 12 % Λοιποί 6 % Ίδιος πόρος ΦΠΑ 11 % Ίδιος πόρος ΑΕΕ 71 % Συνολικά έσοδα 2010: 127,8 δισεκατομμύρια ευρώ

42 40 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΩΣ ΔΑΠΑΝΩΝΤΑΙ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ; Το μεγαλύτερο ενιαίο τμήμα δαπανών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχεδόν ο μισός προϋπολογισμός της, αφορά την ομάδα πολιτικής Γεωργία και φυσικοί πόροι και εκτελείται κυρίως με τη μορφή ενισχύσεων προς τους γεωργούς. Άλλο σημαντικό τμήμα των δαπανών είναι εκείνες που αφορούν την ομάδα πολιτικής Συνοχή (περιφερειακή και κοινωνική ανάπτυξη), ενέργεια και μεταφορές και χρηματοδοτούν ευρύ φάσμα έργων, τα οποία ποικίλλουν από την ανακαίνιση πανεπιστημιακού κτιρίου στην Ουγγαρία έως την κατασκευή σιδηροδρομικών δικτύων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι εν λόγω δαπάνες αντιστοιχούν στο ένα τρίτο περίπου του προϋπολογισμού της ΕΕ. Δαπάνες του 2010 Εξωτερική βοήθεια, ανάπτυξη και διεύρυνση 5% Διοικητικές δαπάνες 8% Έρευνα και λοιπές εσωτερικές πολιτικές 7% Γεωργία και φυσικοί πόροι 47% Συνοχή, ενέργεια και μεταφορές 33% Συνολικές πληρωμές 2010: 122,2 δισεκατομμύρια ευρώ

43 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 41 Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ DAS ΕΝ ΣΥΝΤΟΜΙΑ Οι γνώμες που περιλαμβάνονται στη δήλωση αξιοπιστίας του ΕΕΣ (déclaratin d assurance, DAS) βασίζονται σε αντικειμενικά αποδεικτικά στοιχεία, προερχόμενα ιδίως από δοκιμαστικούς ελέγχους οι οποίοι διενεργούνται σύμφωνα με τα διεθνή ελεγκτικά πρότυπα. Η σχετική διαδικασία παρουσιάζεται κατωτέρω. ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ ΤΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ Παρέχουν οι ετήσιοι λογαριασμοί της ΕΕ πλήρη και ακριβή πληροφοριακά στοιχεία; Ο προϋπολογισμός της ΕΕ είναι πολύπλοκος. Κάθε χρόνο, οι ΓΔ της Επιτροπής προβαίνουν σε εκατοντάδες χιλιάδες λογιστικές εγγραφές, καταγράφοντας στοιχεία προερχόμενα από πολλές διαφορετικές πηγές (συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών). Το ΕΕΣ ελέγχει κατά πόσον οι λογιστικές διαδικασίες εφαρμόζονται δεόντως, καθώς και εάν τα εξαγόμενα λογιστικά δεδομένα είναι πλήρη, έχουν καταχωριστεί ορθά και παρουσιάζονται με τον κατάλληλο τρόπο. Αξιολόγηση του λογιστικού συστήματος, προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι αυτό συνιστά επαρκή βάση για την εξαγωγή αξιόπιστων δεδομένων (πλήρων και ακριβών). Επαλήθευση των βασικών λογιστικών διαδικασιών, προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι αυτές λειτουργούν σωστά. Αναλυτικοί έλεγχοι των λογιστικών δεδομένων, προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι αυτά παρουσιάζονται με συνέπεια και κρίνονται εύλογα. Άμεσος έλεγχος δείγματος λογιστικών εγγραφών, προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι η υποκείμενη πράξη υπάρχει και έχει καταγραφεί επακριβώς. Έλεγχος των οικονομικών καταστάσεων, προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι αυτές παρέχουν ακριβοδίκαιη εικόνα της οικονομικής κατάστασης. ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ Συμμορφώνονται οι υποκείμενες στους λογαριασμούς της ΕΕ πράξεις εσόδων και πληρωμών με τους κανόνες που τις διέπουν; Ο προϋπολογισμός της ΕΕ περιλαμβάνει εκατομμύρια πληρωμές σε δικαιούχους τόσο εντός ΕΕ όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Αρμόδια για τη διαχείριση της πλειονότητας των εν λόγω δαπανών είναι τα κράτη μέλη. Το ΕΕΣ, προκειμένου να συγκεντρώσει τα αποδεικτικά στοιχεία που χρειάζεται, υποβάλλει τις πληρωμές σε άμεσο δοκιμαστικό έλεγχο και αξιολογεί τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου τους.

44 42 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Με τη βοήθεια στατιστικών τεχνικών δείγματα πράξεων λαμβάνονται από το σύνολο του προϋπολογισμού της ΕΕ και χρησιμοποιούνται ως βάση για τον λεπτομερή δοκιμαστικό έλεγχο τον οποίο διενεργούν οι ελεγκτές του Συνεδρίου. Οι πράξεις του δείγματος ελέγχονται λεπτομερώς, συνήθως επιτόπου, προκειμένου να συλλεγούν άμεσα στοιχεία τα οποία να αποδεικνύουν ότι το υποκείμενο γεγονός «υπάρχει», έχει καταγραφεί σωστά και συμμορφώνεται με τους κανόνες που διέπουν την πραγματοποίηση των σχετικών πληρωμών. Τα σφάλματα αναλύονται και κατατάσσονται είτε ως προσδιορίσιμα ποσοτικώς είτε ως μη προσδιορίσιμα ποσοτικώς. Ο αντίκτυπος των σφαλμάτων υπολογίζεται με την προβολή των προσδιορίσιμων ποσοτικώς σφαλμάτων με τη μορφή του «πιθανότερου» ποσοστού σφάλματος. Η ποιότητα του δείγματος των συστημάτων ελέγχου αξιολογείται, προκειμένου να εξακριβωθεί η αποτελεσματικότητα των συστημάτων αυτών ως προς τη διασφάλιση της νομιμότητας και κανονικότητας των πράξεων που εμπίπτουν στη διαχείρισή τους. Λαμβάνονται υπόψη και άλλα σχετικά πληροφοριακά στοιχεία, όπως οι ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων και οι εκθέσεις άλλων ελεγκτών. Όλες οι διαπιστώσεις αποτελούν αντικείμενο συζήτησης τόσο με τις εθνικές αρχές όσο και με την Επιτροπή, προκειμένου να εξασφαλίζεται η ορθότητα των πραγματικών περιστατικών. Το ΕΕΣ εγκρίνει τις γνώμες του βάσει των εργασιών του και των σχετικών αποτελεσμάτων. Σημείωση: Τα ανωτέρω παρέχουν απλώς μια εικόνα της πολυσύνθετης ελεγκτικής διαδικασίας. Περισσότερες πληροφορίες περιλαμβάνονται στο παράρτημα 1.1 της ετήσιας έκθεσης για το 2010.

45 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 43 ΤΟ ΕΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ) είναι το ανεξάρτητο θεσμικό όργανο ελέγχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εδρεύει στο Λουξεμβούργο και απασχολεί περί τους 900 υπαλλήλους, επαγγελματίες στον τομέα του ελέγχου και προσωπικό υποστήριξης, προερχόμενους από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Από την ίδρυσή του το 1977, το ΕΣΣ επικεντρώνει την προσοχή του στη δημοσιονομική διαχείριση της ΕΕ και συμβάλλει στη βελτίωσή της. Οι εκθέσεις ελέγχου και οι γνώμες του ΕΕΣ συνιστούν καθοριστικής σημασίας στοιχείο στην αλυσίδα της υποχρέωσης λογοδοσίας στο πλαίσιο της ΕΕ. Έργο μας είναι να καθιστούμε υπόχρεους σε λογοδοσία όσους βαρύνονται με την ευθύνη διαχείρισης του προϋπολογισμού της ΕΕ. Πρόκειται κυρίως για την Επιτροπή, αλλά και για τα άλλα θεσμικά και λοιπά όργανα της ΕΕ. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν επίσης τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης. ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ: δημοσιονομικοί έλεγχοι και έλεγχοι συμμόρφωσης, κυρίως με τη μορφή της δήλωσης αξιοπιστίας (ή DAS) έλεγχοι επιδόσεων με αντικείμενο θέματα τα οποία επιλέγονται με σκοπό τη μεγιστοποίηση του αντικτύπου των εργασιών μας και γνώμες σχετικά με κανονισμούς που αφορούν τη διαχείριση του προϋπολογισμού και άλλα σημαντικά ζητήματα. Στόχος μας είναι η διαχείριση των πόρων μας κατά τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η κατάλληλη ισορροπία μεταξύ των διαφόρων δραστηριοτήτων μας, η επίτευξη έγκυρων αποτελεσμάτων και η επαρκής κάλυψη των διαφορετικών τομέων του προϋπολογισμού της ΕΕ. ΤΟ ΕΡΓΟ ΜΑΣ Παράγουμε: Ετήσιες εκθέσεις σχετικά με τον γενικό προϋπολογισμό και τα Ευρωπαϊκά Ταμεία Ανάπτυξης. Οι ετήσιες εκθέσεις περιλαμβάνουν κυρίως τις σχετικές με τη DAS γνώμες και αποτελέσματα και δημοσιεύονται τον Νοέμβριο κάθε έτους. Ειδικές ετήσιες εκθέσεις, στις οποίες παρουσιάζονται οι γνώμες του ΕΕΣ μετά τους δημοσιονομικούς ελέγχους του επί των διαφόρων αποκεντρωμένων οργάνων και οργανισμών της ΕΕ. Το 2010 δημοσιεύθηκαν 37 τέτοιες εκθέσεις.

46 44 ΕΤΗΣΙΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ 2010 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ειδικές εκθέσεις σχετικά με επιλεγμένα θέματα, οι οποίες δημοσιεύονται καθ όλη τη διάρκεια του έτους. Πρόκειται κυρίως για ελέγχους επιδόσεων. Το 2011 θα δημοσιευθούν περί τις 16 τέτοιες εκθέσεις. Γνώμες, οι οποίες χρησιμοποιούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατά την κατάρτιση και την έγκριση κανόνων και κανονισμών που επηρεάζουν τη δημοσιονομική διαχείριση. Το 2011 δημοσιεύθηκαν 4 τέτοιες γνώμες. Ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων, η οποία παρέχει πληροφορίες και διευκρινίσεις σχετικά με τις δραστηριότητές μας του εκάστοτε έτους. Το έργο μας συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση και την αύξηση της διαφάνειας όσον αφορά τη δημοσιονομική διαχείριση της ΕΕ, στη δημιουργία βεβαιότητας σχετικά με την κατάσταση αυτής της διαχείρισης, καθώς και στη διατύπωση συστάσεων για περαιτέρω βελτίωση, πάντα προς όφελος των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ρόλο και το έργο μας μπορείτε να επισκεφθείτε τον ιστότοπό μας ή να επικοινωνήσετε μαζί μας στην ηλεκτρονική διεύθυνση eca-inf@eca.eurpa.eu.