ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟ 2006 ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΕΕΣ/07/31 ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ Κ. HUBERT WEBER, ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΟ 2006 ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ BΡΥΞΕΛΛΕΣ 29 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 Το κείµενο που θα εκφωνηθεί είναι το µόνο αυθεντικό. 1 EL

2 Κύριε Πρόεδρε του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Αξιότιµα Μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Κύριε Αντιπρόεδρε της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Κυρίες και Κύριοι, Αποτελεί για µένα τιµή η δυνατότητα συµµετοχής µου στη συζήτησή σας σχετικά µε τις ετήσιες εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για το οικονοµικό έτος Παρουσίασα ήδη τις εν λόγω ετήσιες εκθέσεις στην επιτροπή ελέγχου του προϋπολογισµού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 12 Νοεµβρίου 2007 και, την εποµένη, στο Συµβούλιο ECOFIN. Κύρια µηνύµατα Αρχίζοντας, θα ήθελα να παρουσιάσω συνοπτικά τα κύρια µηνύµατα που περιλαµβάνουν οι ετήσιες εκθέσεις για το οικονοµικό έτος 2006: Αξιοπιστία των λογαριασµών του οικονοµικού έτους 2006 Οι ενοποιηµένοι λογαριασµοί του 2006 παρουσιάζουν ορθά, ως προς όλες τις ουσιαστικές πλευρές, τη δηµοσιονοµική κατάσταση των Κοινοτήτων και τα αποτελέσµατα του οικονοµικού έτους, µε εξαίρεση την υπερεκτίµηση των ποσών που καταχωρίστηκαν στον ισολογισµό στο πλαίσιο των πληρωτέων λογαριασµών και των προχρηµατοδοτήσεων. Η Επιτροπή σηµείωσε περαιτέρω πρόοδο µε την εφαρµογή της λογιστικής σε δεδουλευµένη βάση, µολονότι εξακολουθούν να υπάρχουν ορισµένες αδυναµίες. Βελτιώσεις σχετικά µε τη διαχείριση των κινδύνων Το Συνέδριο διαπίστωσε ότι η Επιτροπή κατέβαλε σηµαντικές προσπάθειες προκειµένου να αντιµετωπίσει τις αδυναµίες στο πλαίσιο της διαχείρισης των κινδύνων στους οποίους είναι εκτεθειµένα τα κεφάλαια της ΕΕ. Ορισµένες αλλαγές έχουν ήδη ασκήσει θετική επίδραση, για παράδειγµα στο γεωργικό τοµέα. Νοµιµότητα και κανονικότητα Το Συνέδριο διατυπώνει εκ νέου γνώµη χωρίς επιφύλαξη όσον αφορά τις υποκείµενες στα έσοδα πράξεις, τις αναλήψεις υποχρεώσεων, τις διοικητικές δαπάνες και την προενταξιακή στρατηγική, εξαιρουµένου του προγράµµατος Sapard. Εξάλλου, το 2006, οι πληρωµές στο πλαίσιο των εξωτερικών δράσεων που τελούν υπό την άµεση διαχείριση των αντιπροσωπειών της Επιτροπής δεν εµφάνιζαν παρά χαµηλή συχνότητα σφαλµάτων. Εντούτοις, το Συνέδριο διατυπώνει εκ νέου αντίθετη γνώµη σχετικά µε τη νοµιµότητα και κανονικότητα για την πλειονότητα των δαπανών της ΕΕ: κυρίως, το τµήµα των γεωργικών δαπανών που δεν καλύπτεται από το ΟΣ Ε, τις διαρθρωτικές πολιτικές, τις εσωτερικές πολιτικές και σηµαντικό ποσοστό των εξωτερικών δράσεων. Στους εν λόγω τοµείς εξακολουθεί να διαπιστώνεται σηµαντικό, µολονότι διαφορετικό, επίπεδο σφαλµάτων, τα οποία εντοπίζονται στις πληρωµές προς τους τελικούς δικαιούχους. 2 EL

3 Όσον αφορά τους τοµείς επιµερισµένης διαχείρισης του προϋπολογισµού της ΕΕ, το Συνέδριο διαπίστωσε τα εξής: Σχετικά µε το σύνολο του γεωργικού τοµέα - 49,8 δισεκατοµµύρια ευρώ το το Συνέδριο διαπίστωσε αισθητή µείωση στο εκτιµώµενο συνολικό επίπεδο σφαλµάτων, µολονότι αυτό εξακολουθεί να υπερβαίνει ελαφρώς το όριο σηµαντικότητας. Το ΟΣ Ε, το οποίο καλύπτει το 70 % περίπου των δαπανών της ΚΓΠ, στις περιπτώσεις που αυτό εφαρµόζεται ορθά αποτελεί αποτελεσµατικό σύστηµα περιορισµού του κινδύνου παράτυπων δαπανών. Οι δηµοσιονοµικές διορθώσεις των πληρωµών στο γεωργικό τοµέα, όπως είναι οι πολυετείς αποφάσεις συµµόρφωσης της Επιτροπής σχετικά µε την εκκαθάριση, αφορούν την επιστροφή σηµαντικών χρηµατικών ποσών στον κοινοτικό προϋπολογισµό εκ µέρους των κρατών µελών µε τη µορφή διορθώσεων - ή προστίµων - που επιβάλλονται λόγω έλλειψης κατάλληλων συστηµάτων. Οι εν λόγω ανακτήσεις υπέρ του κοινοτικού προϋπολογισµού εξακολουθούν να χρηµατοδοτούνται από τους φορολογουµένους των κρατών µελών και όχι από τους δικαιούχους που εισέπραξαν κοινοτικά κεφάλαια παράτυπα. Το Συνέδριο, εκτός από το να καταδεικνύει τους προβληµατικούς τοµείς, τους οποίους επεξηγεί µε παραδείγµατα περιπτώσεων, θεωρεί ότι αποτελεί καθήκον του να τονίζει τις εξελίξεις που ενδέχεται να είναι σηµαντικές για τους παράγοντες που λαµβάνουν πολιτικές αποφάσεις. Για παράδειγµα, το Συνέδριο επισήµανε ότι, µολονότι το καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης απλουστεύει τις διαδικασίες υποβολής αιτήσεων και πληρωµών, είχε ως αποτέλεσµα επιµέρους επιπτώσεις, όπως η παραχώρηση δικαιωµάτων σε γαιοκτήµονες που δεν είχαν ασκήσει ποτέ προηγουµένως γεωργική δραστηριότητα. Μολονότι αυτό επιτρέπεται από την κανονιστική ρύθµιση, συνεπάγεται σηµαντική ανακατανοµή των ενισχύσεων της ΕΕ, τις οποίες στερούνται οι κάτοχοι γεωργικών εκµεταλλεύσεων και τις καρπούνται οι γαιοκτήµονες. Μεταξύ των νέων δικαιούχων των γεωργικών ενισχύσεων της ΕΕ συγκαταλέγονται εταιρείες σιδηροδρόµων, ιππικοί όµιλοι ή λέσχες εκτροφής και όµιλοι γκολφ ή αναψυχής καθώς και οργανισµοί τοπικής αυτοδιοίκησης. Η κανονιστική ρύθµιση που διέπει το καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης παρέχει, επίσης, στα κράτη µέλη δικαίωµα διακριτικής ευχέρειας σχετικά µε την παραχώρηση δικαιωµάτων, γεγονός που είχε ως αποτέλεσµα την άνιση µεταχείριση δικαιούχων. Όσον αφορά τις δαπάνες στον τοµέα των διαρθρωτικών πολιτικών - 32,4 δισεκατοµµύρια ευρώ το η κατάσταση παραµένει παρόµοια µε τα προηγούµενα έτη. Το Συνέδριο εντόπισε σηµαντικό επίπεδο σφαλµάτων, το οποίο εκτιµάται ότι αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 12 % του συνολικού ποσού που αποδόθηκε στους δικαιούχους. Τα συχνότερα σφάλµατα αφορούσαν αιτήσεις πληρωµής για µη επιλέξιµες δαπάνες, τη µη διενέργεια διαδικασιών διαγωνισµού καθώς και την έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων προς υποστήριξη του υπολογισµού των σχετικών γενικών εξόδων ή των δαπανών προσωπικού. Κατά την άποψη του Συνεδρίου, η Επιτροπή, στην περίπτωση των δαπανών που διαχειρίζεται άµεσα, οφείλει να ασκεί το διαχειριστικό της έργο κατά τρόπο υποδειγµατικό - τόσο στο πλαίσιο των εσωτερικών όσο και των εξωτερικών πολιτικών. Παρά το γεγονός ότι είναι δυνατό να διαπιστωθούν βελτιώσεις, όσον αφορά τις εσωτερικές πολιτικές των οποίων τη διαχείριση ασκεί άµεσα η Επιτροπή - 9,0 δισεκατοµµύρια ευρώ το το Συνέδριο διαπίστωσε εκ νέου σηµαντικό επίπεδο σφαλµάτων. Κύρια αιτία τους αποτελούσαν οι αποδόσεις σε δικαιούχους που είχαν προβεί σε υπερεκτίµηση των εξόδων σχετικά µε έργα. 3 EL

4 Μεταξύ των λόγων για την ύπαρξη σφαλµάτων στις υποκείµενες πράξεις συγκαταλέγονται η αµέλεια, η πληµµελής γνώση των, συχνά, περίπλοκων κανόνων και οι εικαζόµενες απόπειρες διάπραξης απάτης εις βάρος του προϋπολογισµού της ΕΕ από διάφορους αιτούντες. Εξάλλου, στον τοµέα των γεωργικών δαπανών που δεν καλύπτονται από το ΟΣ Ε, των διαρθρωτικών πολιτικών και των εσωτερικών πολιτικών, οι έλεγχοι στις αιτήσεις απόδοσης δαπανών, οι οποίοι βασίζονται κυρίως σε πληροφοριακά στοιχεία που παρέχει ο δικαιούχος είναι, σε πολλές περιπτώσεις, ανεπαρκείς τόσο ως προς τον αριθµό όσο και ως προς το πεδίο που καλύπτουν και, συχνά, είναι χαµηλής ποιότητας. Κατά τα τελευταία έτη, η Επιτροπή έλαβε µέτρα προκειµένου να εντατικοποιήσει τις ανακτήσεις και να βελτιώσει την προστασία των οικονοµικών συµφερόντων της ΕΕ. Ωστόσο, λόγω της πολυπλοκότητας των διαδικασιών, η Επιτροπή εξακολουθεί να µην διαθέτει αξιόπιστα πληροφοριακά στοιχεία τόσο σχετικά µε τις ανακτήσεις αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών - σχετικά ποσά και δικαιούχοι - όσο και σχετικά µε τον οικονοµικό τους αντίκτυπο στον προϋπολογισµό. Πράγµατι, µόνον έξι κράτη µέλη ανταποκρίθηκαν στο αίτηµα που υπέβαλε η Επιτροπή τον Νοέµβριο του παρελθόντος έτους, σχετικά µε την αναφορά των ανακτήσεων στις οποίες προέβησαν στο πλαίσιο αντικανονικών πληρωµών. Tο Συνέδριο συνιστούσε, στο πρότυπο ενιαίου ελέγχου, την καθιέρωση αποτελεσµατικού πλαισίου για όλα τα συστήµατα εσωτερικού ελέγχου που καλύπτουν κοινοτικούς πόρους. Όλα τα συστήµατα πρέπει να βασίζονται σε κοινές αρχές και πρότυπα, λαµβάνοντας συγχρόνως υπόψη τόσο τους εγγενείς κινδύνους των πράξεων όσο και την ισορροπία µεταξύ του κόστους του ελέγχου και του οφέλους που αυτός αποφέρει. Μεταξύ των σηµαντικών πρόσφατων εξελίξεων συγκαταλέγονται οι νέες υποχρεώσεις που υπέχουν τα κράτη µέλη να υποβάλλουν ετήσιες περιλήψεις των αποτελεσµάτων των ελέγχων και εσωτερικών ελέγχων, οι εκούσιες πρωτοβουλίες των οργάνων ελέγχου ορισµένων κρατών µελών να εκδίδουν «εθνικές δηλώσεις» και οι εκθέσεις ελέγχου σχετικά µε τη χρήση των κοινοτικών πόρων σε εθνικό επίπεδο. Το Συνέδριο αναγνωρίζει την επίδραση που είναι δυνατό να ασκούν τόσο οι εθνικές δηλώσεις όσο και το ελεγκτικό έργο σε εθνικό επίπεδο στην αύξηση της ευαισθητοποίησης, εντός των κρατών µελών, σχετικά µε τη σηµασία του εσωτερικού ελέγχου των κοινοτικών κεφαλαίων. Το Συνέδριο, στη γνώµη αριθ. 6/2007, αναφέρει ότι αυτές οι πρακτικές µπορούν να τονώσουν το αίσθηµα της ευθύνης, σε εθνικό επίπεδο, όσον αφορά τη διαχείριση των κοινοτικών πόρων, να συµβάλουν στον εντοπισµό των αδυναµιών που πρέπει να εξαλείφονται και παραδειγµάτων βέλτιστης πρακτικής και να αυξήσουν τη διαφάνεια και την υποχρέωση λογοδοσίας στον τοµέα της δηµοσιονοµικής διαχείρισης. Εξάλλου, το Συνέδριο εξακολουθεί να διαδραµατίζει ενεργό ρόλο στο πλαίσιο της προώθησης της συνεργασίας µε τα ανώτατα όργανα ελέγχου εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο εντός µιας νέας οµάδας εργασίας, η οποία ασχολείται µε κοινά πρότυπα και συγκρίσιµα κριτήρια ελέγχου στο πλαίσιο της ΕΕ. Συµπεράσµατα Επιτρέψτε µου να ολοκληρώσω αναφέροντας τα εξής: παρά τις σηµαντικές προσπάθειες που κατέβαλε η Επιτροπή για την αντιµετώπιση των αδυναµιών που εµφανίζει η διαχείριση των κινδύνων που απειλούν τους κοινοτικούς πόρους, το Συνέδριο διατυπώνει, για µια ακόµη φορά, αντίθετη γνώµη όσον αφορά τη 4 EL

5 νοµιµότητα και την κανονικότητα των πράξεων για το µεγαλύτερο µέρος του προϋπολογισµού. ιαπιστώθηκαν βελτιώσεις ιδίως στον τοµέα της γεωργίας το υψηλό επίπεδο σφαλµάτων που εντοπίστηκε στις υποκείµενες πράξεις οφείλεται, αφενός, στη διόγκωση των δηλούµενων ποσών από τους δικαιούχους, µερικές φορές λόγω των περίπλοκων νοµικών απαιτήσεων και κανόνων, καθώς και των ασαφών κριτηρίων επιλεξιµότητας, και, αφετέρου, στη συνεχιζόµενη ύπαρξη ανεπαρκειών στον εσωτερικό έλεγχο το κλειδί για την αποτελεσµατική διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων έγκειται στην αποτελεσµατικότητα και στην αξιοπιστία των συστηµάτων εσωτερικού ελέγχου σε όλα τα επίπεδα του διοικητικού µηχανισµού, στο σύνολο τόσο των κρατών µελών όσο και των δικαιούχων χωρών. Πιστεύω ότι οι πολίτες της ΕΕ αναµένουν δικαιωµατικά την άσκηση της διαχείρισης και του ελέγχου των κοινοτικών πόρων µε το δέοντα τρόπο στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας. 5 EL