ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΗΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ-ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

Transcript

1 ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΗΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ-ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΘΗΝΑ 2012

2 Τα μπιμπερό αποτελούνπεριέκτεςυγρών τροφίμωνκαιχρησιμοποιούνταικυρίωςγιατην διατροφήμωρώνγιαταοποίαοθηλασμόςείναι αδύνατοςήελλιπής. Η πιπίλα είναιέναεργαλείοπουχρησιμεύει στοναηρεμούνμωράκαιμικράπαιδιά.

3 Δοχείαπουέχουνχρησιμοποιηθεί: κεραμικά (από π.χ ) γυάλινα (αρχήτηςχριστιανικής εποχής ) κέρατο αγελάδας (Μεσαίωνα ) δέρμα, ξύλο, κασσίτερος (17 ο αιώνα )

4 Μειονεκτήματα: 1. ανθυγιεινά 2. αδύνατονακαθαριστούν σωστά 3. γενικήέλλειψηυγιεινής 4. χρήσημολυσμένουγάλακτος 5. πολύμικρήγνώσητωνδιατροφικώναναγκών τωνμωρών

5 παπ (18 ο -19 ο αιώνα) - ξύλο, ασήμι, κασσίτερο, οστά, πορσελάνη ήγυαλί - ποικίλασχήματα - ευκολότερονακαθαρίσουν

6 banjo ή Οφονιάς (~ 1840 ) Αποτελούνταναπόέναγυάλινο δοχείο, τοοποίοήτανσυνδεδεμένο μεέναμακρύσωλήνααπό καουτσούκ, στοτέλοςτουοποίου ήτανέναεπιστόμιοαπόοστόκαι μίαθηλήαπόκαουτσούκ.

7 μπανάνα (1894 ) Πρωτοποριακός σχεδιασμός διπλής εξόδου. Προέβλεπεμια θηλήστοέναάκροκαι μιαβαλβίδαστοάλλο.

8 σημερινήμορφή - μεστενόλαιμό (δεκαετία 1950) - μεφαρδύλαιμό (1960) Παρουσιάζουνθερμοανθεκτικότητα.

9 Πρώτηαναφοράτον 16 ο αιώνα. Έχουνχρησιμοποιηθεί: ράβδοιλευκήςκαραμέλας (17 ος αι.) ασήμι, ζαχαρένιαθηλή (19 ος αι.) σημερινή μορφή (1902)

10 Μπουκάλιμπιμπερό: Γυαλί Πλαστικό Πιπίλες & θηλές: Καουτσούκ Σιλικόνη Ανοξείδωτοςχάλυβας

11 Πλεονεκτήματα: Μειωμένηπιθανότητα εμφάνισηςσαβθ Καλύτερηαπότον αντίχειρα Μειονεκτήματα: παρέμβασηστο θηλασμό προβλήματασταδόντια καθυστερημένη ανάπτυξητουλόγου πιθανότηταεμφάνισης ωτίτιδας

12

13 ΣύμφωναμετηνΕπιτροπήΑσφάλειας Καταναλωτικών ΠροϊόντωντωνΗΠΑοιπιπίλεςθαπρέπει: 1. Ναέχουνμεγάλοεπιστόμιοκαιόχιπολύευλύγιστο 2. Ναείναιεξοπλισμένεςμεμιαλαβή 3. Ναμηνυπάρχειμεγάληπροεξοχή 4. Ναυπάρχουντουλάχιστονδύοτρύπεςστο επιστόμιο

14 5. Ναμηναποσπώνταιμικράμέρη Δοκιμήσταθερότηταςτουεπιστομίου Δοκιμήέλξης 6. Ναμηνέχουναιχμηράάκραήσημεία. 7. Ναμηνπωλούνταιμεεξάρτημαπερίδεσηςστο λαιμό καιναυπάρχειπροειδοποίησηστη συσκευασία ότικάτιτέτοιοπαρουσιάζεικίνδυνο στραγγαλισμού.

15 ΚΑΟΥΤΣΟΥΚ Είναιπολυμερές ισοπρενίου. Προέρχεταιαπότολάτεξ, το οποίοείναιέναυδατικό γαλάκτωμαπουσυναντάταισε ορισμέναδέντρα (Hevea brasiliensis). Μεβουλκανισμόβελτιώνονται οιμηχανικέςκαιφυσικέςτου ιδιότητες. Μειονεκτήματα: άσχημημυρωδιά αλλεργίες

16 ΣΙΛΙΚΟΝΗ Αποτελείταιαπόπολυσιλοξάνια. Μέσωβουλκανισμούσεθερμοκρασία δωματίου (RTV), καθίστανταιελαστικά. Πλεονεκτήματα: Διαφανής Άοσμη Μαλακή Αντοχήσε σχισίματα Το SRP (Siloxane Research Programme) έδειξεότιδενυπάρχουνλόγοινα πιστεύουμεότιπαρουσιάζουν πραγματικούςκινδύνουςγιατην ανθρώπινηυγεία., ενώτοστεπροτείνει συνολικόόριομετανάστευσης 10 mg/dm 2.

17 Νιτροζαμίνες : Ενώσειςμεγενικόμοριακότύπο R 2 N-N=O. Παράγονται απότιςαποκαλούμενεςνιτροζώσιμεςουσίες (κυρίως δευτεροταγείςαμίνες). Νιτροζώσιμεςουσίες: Ενώσειςπουμετατρέπονταισενιτροζαμίνες, υπό συγκεκριμένεςσυνθήκες (όξινο ph, υψηλήθερμοκρασία, αναγωγικά), όταναντιδρούνμεπαράγοντεςνιτρίδωσης όπωςνιτρώδηή/καιοξείδιατουαζώτου. Οιουσίεςαυτέςπροέρχονταιαπόορισμένουςεπιταχυντές (καρβαμικά) πουχρησιμοποιούνταιγιατηνθείωσητου ελαστομερούς.

18 Παρουσιάζουν καρκινογόνεςκαιμεταλλαξιογόνες ιδιότητες. Οιδύοπιοκοινέςνιτροζαμίνες: Ν-νιτρωδοδιμεθυλαμίνη (NDMA) Ν-Νιτρωδοδιαίθυλαμίνη (NDEA) Κατατάσσονταιαπότο IARC καιτην ΕυρωπαïκήΈνωση ωςκαρκινογόνεςτάξης 2Α (πιθανώςκαρκινογόνεςγια τονάνθρωπο).

19 Κανονισμός 93/11/EΟΚ: Ναμηνανιχνεύονταιμεμέθοδοεξακριβωμένης καταλληλότητας, ηοποίαναμπορείναπροσδιορίσει: 0,01mg τουσυνόλουτωνελευθερουμένων Ν-νιτροζαμινώνκαι 0,1mg τουσυνόλουτωνν-νιτροζωσιμών, ανά kg τωνμερώντωνθηλώνήψευδοθηλάστρων πουαποτελούνταιαπόελαστομερέςήκαουτσούκ.

20 Κανονισμός 93/11/EΟΚ: q q Υγρότηςδοκιμασίας: προσομοιωτικόσιέλουπου παρασκευάζεταιμεδιάλυση 4,2g NaHCO 3, 0,5g NaCl, 0,2g K 2 CO 3 και 30,0mg NaNO 2 σε 1L απεσταγμένου νερού. Συνθήκες: 24 ώρεςσεθερμοκρασία 40 C(± 2 C). Προσδιορίζονταιμε GC μετάαπόεκχύλισήτουςμε διχλωρομεθάνιο (DMC).

21 Πρέπει να γίνεται συχνός έλεγχος για σημάδια φθοράςήαλλοίωσης. Απορρίπτονταιανπαρατηρηθούν: Κολλώδηςυφή Εξογκώματα Ρωγμές Δενπρέπειναχρησιμοποιείταιηθηλήτου μπιμπερόωςπιπίλα.

22 Έχειυπάρξειαξιόπιστουλικόγιααιώνες. Έχειουδέτερηγεύση Δενευνοείτηνανάπτυξημικροβίων Είναιεπαναχρησιμοποιήσιμο Έχειμεγάλοχρόνοζωής Είναισχετικάαδρανές Ανακυκλώνεται Σταμπιμπερόχρησιμοποιείταιβοριοπυριτικό γυαλί.

23 Βοριοπυριτικόγυαλί Θερμοανθεκτικότητα Χημικήανθεκτικότητα Δεθραυσματοποιείται Οπτικάαισθητικό Μαγικό συστατικότο βόριο. Σύνθεση Σύσταση SiO % B 2 O % Na 2 O 4.0% A1 2 O 3 2.3% Διάφοραίχνη 0.1%

24 ΚΤΠ Νααπελευθερώνεται 4,0mg/L Pb και/ή 0,3mg/L Cd. Οπροσδιορισμόςτηςειδικήςμετανάστευσης πρέπεινα γίνεταιμεμέθοδο AAS, ηοποίαέχει: LOD: 0,1 mg/l για Pb και 0,01 mg/l για Cd και LOQ: 0,2 mg/l γιατον Pb,ενώ 0,02 mg/l γιατο Cd. Ανάκτηση: %

25 ΚΤΠ q Προσομοιωτής: Υδατικόδιάλυμαοξικούοξέος 4%(v/v). Τογυάλινοδοχείογεμίζεταιως 1 mm απόστασηαπότοάνωχείλοςτου. q Συνθήκες: Στους 22(±2) C επί 24±0,5 ώρες (σε πλήρεςσκότοςγιατο Cd ).

26 Ανοξείδωτοςχάλυβας: κράμασιδήρουπουπεριέχει 12-30% (w/w)cr. Παρουσιάζει: υψηλήαντοχήστηδιάβρωση όμορφηεμφάνιση καλέςσυγκολλητικέςιδιότητες Κάθετάξηανοξείδωτουχάλυβαέχειμοναδικέςιδιότητεςπου οφείλονταισετροποποίησητηςσύνθεσηςήτηςδομήςτους.

27 Όταν προορίζεται να έλθει σε επαφή με τρόφιμα, ορίζεται μέγιστη επιτρεπόμενη περιεκτικότητα στα μέταλλαπουφαίνονταιστονπίνακαπουακολουθεί. Μέταλλο Ta, Nb, Zr Mo, Ti, Al, Cu Pb Cd, As Περιεκτικότητα(%) 1,0 4,0 0,5 0,05 Απαγορεύεται ηχρήση μεταλλικών υλικών σε επαφή με τρόφιμα και ποτά, όταν παρουσιάζουν εμφανείς αλλοιώσεις.

28 Ταμπιμπερό, κατασκευάζονταιαπό ωστενιτικό ανοξείδωτο χάλυβα 304. Αποκαλείταικαιως "18/8" ανοξείδωτοςχάλυβας.

29 Συνδυάζουν: ανθεκτικότητα μικρόβάρος διαφάνειασυγκρίσιμημετουγυαλιού θερμοανθεκτικότητα μικρόκόστος

30 «Πλαστικά» ονομάζονται μακρομοριακές δομές, που έχουν ένα πολυμερές ως κύριο δομικό στοιχείο, αλλάγίνεταικαιχρήσηπροσθέτων. Ενδεχόμενος κίνδυνος για την υγεία μπορεί να προκύψει από μονομερή ή άλλες αρχικές ουσίες, που δεν έχουν αντιδράσει ή έχουν αντιδράσει ατελώς. Αυτές μεταναστεύουν στα τρόφιμα που έρχονται σε επαφή με την πλαστικήύλη.

31 Ταπερισσότεραπλαστικά μπιμπερόπουκυκλοφορούσανστην αγορά, ήτανκατασκευασμένααπό πολυκαρβονικόυλικό. Στιςσυνθετικέςπορείεςχρησιμοποιείται δισφαινόληαωςμονομερές.

32 Είναιγνωστήκαιως BPA (Bisphenol-A) Βιομηχανικόχημικό. Ενδοκρινικόςδιαταράκτης (επιπτώσειςστοαναπαραγωγικό, ανοσοποιητικόκαινευρολογικόσύστημακατάτηνκρίσιμη φάσητηςανάπτυξης, ακόμακαιστοεμβρυικόστάδιο. ) Μπορείναμεταναστεύσει: - Υπολειμματική - Απόυδρόλυσηπολυμερούς Ημετανάστευσήτηςεπηρεάζεταιαπότοχρόνοεπαφής, τη θερμοκρασίακαιτο ph τουτροφίμου.

33 Ηλικία καταναλωτή Βρέφος 3 μηνών Τρόφιμα/ποτάπου καταναλώθηκαν Έκθεσηστην BPA (μg / kg bw / day) Μόνομητρικόγάλα 0,2 Βρέφος 3 μηνών Βρεφικόγάλαμεγυάλινοή μη-pc μπιμπερό 2,3 Βρέφος 3 μηνών Βρεφικόγάλαμε PC μπιμπερό 11* (4#) Βρέφος 6 μηνών Βρεφικόγάλαμε PC μπιμπερό καιεμπορικάτρόφιμα/ποτά 13* (8,3#) Παιδί 1.5 έτους 2 kg εμπορικάτρόφιμα/ποτά 5,3 Ενήλικας 3 kg εμπορικάτρόφιμα/ποτά 1,5 *Με βάσητην 3νώτερη τιμήτων 50 μg BPA / L βρεφικόγάλα, # Με βάσητηντυπική τιμήτων 10 μg BPA / L βρεφικόγάλα

34 EFSA: TDI=0,05 mg/kg bw/day (2006) ΥπολογίστηκεβάσειΝΟΑΕL=5 mg/kg bw/day. Αμφισβητήθηκανμελέτεςγια επιδράσεις χαμηλήςδοσολογίας". Καναδάς, Δανία, Γαλλία: απαγόρευσαν BPA σε μπιμπερό (2010). Ευρώπη: 2011/8/ΕΕ ΣήμεραηEFSA έχειεξαγγείλειπλήρη επαναξιολόγηση.

35 Τώραπιαταπερισσότεραπλαστικάμπιμπερό παρασκευάζονταιαπό: πολυπροπυλένιο (PP) πολυαμίδιο (PA) πολυαιθεροσουλφόνη (PES) σιλικόνη Tritan TM

36 Δοκιμές μετανάστευσης έδειξαν ότι παρουσιάζουν μικρή απελευθέρωσηχημικώνουσιών. Μπιμπερό από PP και σιλικόνη, εμφάνισαν περισσότερες μεταναστεύσειςκαιμευψηλότεραεπίπεδα. Ένασημαντικόεύρημαήταν ημετανάστευση BPA από μπουκάλια πολυαμιδίου, που εντοπίστηκε όμως σε συγκεκριμένο μοντέλο μπιμπερό, μίας μόνο εταιρίας (but labelled BPA free).

37 Για την παρασκευή πλαστικών που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα, μπορούν να χρησιμοποιούνται μόνο οι ουσίες που έχουν υποβληθεί σε αξιολόγηση κινδύνου και έχουν εγκριθεί σε επίπεδο ΕΕ και συμπεριλαμβάνονται στον ενωσιακό κατάλογο του κανονισμού ΕΕ 10/2011.

38 Γιαταπλαστικάυλικάσεεπαφήμετρόφιμα πραγματοποιούνται: δοκιμέςειδικήςμετανάστευσης (π.χ. σεσυνθήκες χρόνουκαιθερμοκρασίαςκατάτηχειρότερη προβλέψιμηχρήση) και δοκιμέςσυνολικήςμετανάστευσης. Γίνεταιχρήσηπροσομοιωτώντροφίμων οιοποίοι αντικατοπτρίζουντιςκύριεςφυσικέςκαιχημικές ιδιότητεςτωντροφίμων. Οιδοκιμέςεκτελούνταιτρειςφορέςστοίδιοδείγμα.

39 ΤΡΟΦΙΜΟ Γάλα ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΤΗΣ Αιθανόλη 50% (v/v) Διαυγήποτά Οξικόοξύ 0,3(w/v) γιατρόφιμαμε ph 4,5 ή Αιθανόλη 20% (v/v)

40 Όριοειδικήςμετανάστευσης (SΜL): Ημέγιστηεπιτρεπόμενη ποσότητα δεδομένης ουσίας που ελευθερώνεται από ένα υλικό ή αντικείμενο στα τρόφιμα ή στους προσομοιωτές τροφίμων (mg/ kg τροφίμου). Ολικό όριο ειδικής μετανάστευσης (SΜL(Τ)): Το μέγιστο επιτρεπόμενο άθροισμα συγκεκριμένων ουσιών που ελευθερώνονται στα τρόφιμα ή στους προσομοιωτές τροφίμων, εκφραζόμενο ως ολική δραστική ομάδα των αναφερόμενωνουσιών (mg/ kg τροφίμου).

41 Όριο συνολικής μετανάστευσης (ΟΜL): Ημέγιστη επιτρεπόμενη ποσότητα μη πτητικών ουσιών, που ελευθερώνονται από ένα υλικό ήαντικείμενο στους προσομοιωτέςτροφίμων. Μέγιστοόριο: 60mg ολικώνσυστατικών/kg προσομοιωτή.

42 Όλαταυλικάσεεπαφήμετρόφιμαθα πρέπει: Ναμηθέτουνσεκίνδυνοτηνανθρώπινη υγεία Ναμηνεπιφέρουναπαράδεκτη τροποποίηση στησύστασητωντροφίμων Ναμηνεπιφέρουναλλοίωσητων οργανοληπτικώνχαρακτηριστικώντους Νακατασκευάζονταισύμφωναμετηνορθή πρακτικήπαραγωγής

43 Συνεχώςπροκύπτουννέοικίνδυνοι. Συνεπώς απαιτείταισυντονισμός : επιστήμης νομοθεσίας ελεγκτικώνμηχανισμών καθώςεπίσηςκαιεπαγρύπνησητων καταναλωτών.

44