Ζητήματα Διδακτικής των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών

Transcript

1 Δι- ημερίδα «Γεωπληροφορική και Εκπαίδευση Η Ελληνική πραγματικότητα» Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο - HellasGI Μαίου 2007 Ζητήματα Διδακτικής των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών Βασίλης Παππάς, Επίκουρος Καθηγητής vpappas@upatras.gr Εργαστήριο Πολεοδομικού και Χωροταξικού Σχεδιασμού Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Πολυτεχνική Σχολή Πανεπιστήμιο Πατρών

2 Διδακτική εμπειρία Από το 1983 σε διάφορα Τμήματα / Οργανισμούς με διαφορετικό αντικείμενο: Ελληνικά και Διεθνή Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Π.Π. Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας & Π.Α., Π.Θ. Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, Π.Π. Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοιν. Ανθρωπολογίας, Π.Θ. Τμήμα Πολιτικών Έργων Υποδομής, Α.Τ.Ε.Ι. Πατρών Π.Σ.Ε. Γεωργίας και Φυσικών Πόρων, Π.Θ. Ιδιωτικές Σχολές Εκπαίδευσης Εθνικά και διεθνή Σεμινάρια for planners, Eugises 2004

3

4 Κύκλος ζωής της τεχνολογίας πληροφορικής (σε μήνες) ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΧΡΗΣΙΜΗ ΑΠΑΞΙΩΜΕΝΗ ΑΧΡΗΣΤΗ ΥΠΟΔΟΜΗ ΔΙΚΤΥΩΝ WAN ΔΙΑΘΕΤΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟΙ ΦΟΡΗΤΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΤΟΥΣ ΕΥΡΟΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ (Bandwidth) ΑΥΞΗΣΗ 300 % ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ Tomlison Associates LTD,

5 Εξέλιξη Χαρτογραφικών Προϊόντων Γ.Σ.Π. 1983

6 Εξέλιξη Χαρτογραφικών Προϊόντων Γ.Σ.Π. 2007

7 Στόχος και διδακτικό περιεχόμενο Γενικώς τα μαθήματα διακρίνονται από εφαρμοσμένη λογική, με την ίδια δομή και στόχο: Εισαγωγή στη θεωρία και στα βασικά χαρακτηριστικά των ΓΣΠ. Διαφέρουν ως προς την έκταση και το περιεχόμενο της πρακτικής εξάσκησης ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ. Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΒΑΣΕΙΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Γ.Σ.Π.:.: ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ, ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ, ΧΩΡΙΚΗ ΕΞΑΡΤΗΣΗ, ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ, ΦΥΣΙΚΗ ΥΠΟΣΤΑΣΗ / ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΔΟΜΗ ΧΩΡΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΨΗΦΙΑΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΤΟΠΟΛΟΓΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΩΡΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ: ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Β.Δ. ΠΡΟΣΚΤΗΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ, ΟΡΓΑΝΩΣΗ, ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ, ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ, ΕΛΕΓΧΟΣ ΛΑΘΩΝ, ΤΟΠΟΛΟΓΙΚΗ ΔΟΜΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ, ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΟΠΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ / ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΞΑΣΚΗΣΗ Γ.Σ.Π.:.: ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

8 Πρώτες εκτιμήσεις Ο διατιθέμενος χρόνος εκπαίδευσης είναι περιορισμένος Οι φοιτητικές εργασίες ασκήσεις είναι προσανατολισμένες στο θεματικό αντικείμενο του Τμήματος Το περιβάλλον του χρησιμοποιούμενου λογισμικού καθορίζει εν πολλοίς το περιεχόμενο της διδασκαλίας Περισσότερο βάρος στην τεχνολογική κατάρτιση παρά στη θεωρητική προσέγγιση

9 Βασικά Ερωτήματα Πως προσαρμοζόμαστε σ αυτές τις ραγδαίες τεχνολογικές αλλαγές; Πως επιδρά η πολυποικιλότητα των θεματικών αντικειμένων εφαρμογής τους; Είναι δυνατόν να καθοριστεί ένας ενιαίος βασικός κορμός εκπαιδευτικής διαδικασίας; Ποια είναι η σχέση της εκπαίδευσης με την αγορά; Διδάσκουμε «για τα Γ.Σ.Π.» ή «με τα Γ.Σ.Π.» ; Επιμέρους Ερωτήματα Χρειαζόμαστε τεχνολογία για να διδάξουμε τεχνολογία; Είναιαπαραίτητηηπρακτικήεξάσκηση; Χρειαζόμαστε τον χώρο της τάξης; Τελικά πως πρέπει να διδάσκουμε Γ.Σ.Π.;.;

10 Εννοιολογικός προσδιορισμός «αρχή σοφίας η των ονομάτων επίσκεψις» (Αντισθένης) Paula Messina, Assistant Professor, Dep. Of Geology San Jose State University Wisconsin State University, Department of Geography Cartographer's Office

11 Εννοιολογικός προσδιορισμός ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ CARTOGRAPHY (or mapping) COMPUTER ASSISTED CARTOGRAPHY ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΨΗΦΙΑΚΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ AUTOMATED MAPPING DIGITAL CARTOGRAPHY GEOGRAPHIC INFORMATION SYSTEMS ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ GEOGRAPHIC INFORMATION SCIENCE GEOMATICS / GEOINFORMATICS ; ; ;???

12 Εννοιολογικός προσδιορισμός ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ; ή ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ; Γ.Σ.Π. είναι ότι υπάρχει σ αυτό το κουτί πωλητές Γ.Σ.Π. είναι μία χρήσιμη τεχνολογία διαχείρισης της χωρικής πληροφορίας χρήστες Γ.Σ.Π. είναι ένα σύνολο εργαλείων προσομοίωσης που συνδέει χωρικά και μη χωρικά δεδομένα διδάσκοντες Γ.Σ.Π. είναι ένα Σ.Π. τροποποιημένο από ένα Γ. διδάσκοντες πληροφορική

13 ΛΕΞΗ ΚΛΕΙΔΙ GOOGLE YAHOO IN.GR Μ.Ο. ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΓΣΠ Γ.Σ.Π ΣΓΠ Σ.Γ.Π ΓΕΩΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΙΑ ΨΗΦ ΙΑΚΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦ ΙΑ GEOGRAPHIC INFORMATION SYSTEMS GEOGRAPHICAL INFORMATION SYSTEMS GEOGRAPHIC INFORMATION SCIENCE GEOCOMPUTATION GIS G.I.S CARTOGRAPHY MAPPING COMPUTER ASSISTED CARTOGRAPHY AYTOMATED MAPPING Αρχές Μαίου 2007 DIGITAL CARTOGRAPHY GEOINFORMATICS GEOMATICS

14 Τεχνολογικά αντικείμενα - Περιεχόμενο

15 Βασικές λειτουργικές παράμετροι ΥΛΙΚΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΔΟΜΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

16 Γενεσιουργοί αιτίες - Δυνατότητες ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ MEASURE TECHNIQUES DATA MANAGEMENT ΑΠΟΔΟΣΗ / ΟΠΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ VISUALISATION ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ MODELING ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ SIMULATION ΜΗ ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ PLANNING ΜΗ ΔΥΝΑΤΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ J. Danermond, ESRI, 1993

17 Θεματικός προσδιορισμός ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΧΩΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

18 Διεθνείς τάσεις - Αγορά Διάχυση της αγοράς και στους μη ειδικούς Προϊόντα Γ.Π. με δεδομένα για ειδικές εφαρμογές Ανοικτά Περιβάλλοντα Γ.Σ.Π. (OpenGIS consortium) Διάχυση Διάθεση Δεδομένων Διαλειτουργικότητα (National Learning Infrastructure Initiative) Προτυποποίηση (ISO/TC 211 Geographic Information) Έμφαση στο διαδίκτυο και στις κατανεμημένες εφαρμογές

19 Διεθνείς τάσεις - Εκπαίδευση Αναγνωρίζεται η ανάγκη θέσπισης εκπαιδευτικής πολιτικής για την αντιμετώπιση των δημιουργούμενων νέων αναγκών Διαδραστικό εκπαιδευτικό υλικό Εκπαιδευτικό υλικό σε ιστοσελίδες (NCGIA Core Curricula) Ευέλικτα εκπαιδευτικά προγράμματα εξ αποστάσεως μάθηση (UNIGIS) Εικονικά εκπαιδευτικά κέντρα (Wertern Governors Univ., ESRI) Αύξηση της κινητικότητας των εκπαιδευτών Εκπαιδευτικές ομάδες - Δικτύωση (ADL: Advanced Distributed Learning Network)

20 ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΑΣΕΙΣ - ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ Η τεχνολογική γνώση Γ.Π. απαξιώνεται σε λιγότερο από ένα χρόνο Οι ατομικοί εκπαιδευτές δεν είναι δυνατόν να είναι ενημερωμένοι και στην κορυφή της τεχνολογίας Το μοντέλο εκπαίδευσης αλλάζει από το εφ άπαξ παραδοσιακό στο δια βίου Οι εκπαιδευόμενοι (αλλάκαιοιεκπαιδευτές) δεν είναι ικανοποιημένοι Based on: Interoperability for GIScience Education: Building a flexible knowledge and resource base, Ian Heywood, Karen Kemp (1997) at

21 Μαθησιακό έλλειμμα Tomlison Associates LTD,

22 Γνώση στη χρήση Η/Υ ΠΡΩΤΟΕΤΕΙΣ Τ.Μ.Χ.Π.Π.Α. Π.Θ ΓΝΩΣΗΣΤΗΧΡΗΣΗΗ/Υ ΝΑΙ: 60 % ΠΡΩΤΗ ΧΡΗΣΗ Η/Υ > 3 ΧΡΟΝΙΑ: 58 % ΔΙΚΟ ΤΟΥΣ Η/Υ ΝΑΪ: 42 % ΠΛΟΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ---- ΝΑΙ: 30 % ΓΝΩΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ -- ΝΑΙ: 2 % Έχετε γνώσεις εργαλείων πληροφορικής; 30 ΠΡΩΤΟΕΤΕΙΣ Α.Μ. Π.Π ΝΑΙ (56%) 1 2 ΟΧΙ (44%)

23 Καθοριστικές Παράμετροι Το περιεχόμενο της διδασκαλίας του μαθήματος και πλέον συγκεκριμένα: το επίπεδο της θεωρητικής εμβάθυνσης και προσέγγισης η έκταση των θεματικών αντικειμένων ο προσανατολισμός των παραδειγματικών εφαρμογών η σύνδεση του περιεχομένου με τις ανάγκες της Ελληνικής πραγματικότητας Ο τρόπος διδασκαλίας του μαθήματος Οχαρακτήρας, το είδος & ο προσανατολισμός της πρακτικής εξάσκησης Η επιλογή του εξοπλισμού (υλικό και λογισμικό)

24 Περιορισμοί - Δεσμεύσεις Ως διεπιστημονική διαδικασία ενέχει τον κίνδυνο της επικάλυψης του γνωστικού αντικειμένου από άλλες επιστήμες / τεχνολογίες Αντίθεση μεταξύ της ραγδαίας τεχνολογικές εξέλιξης (απαίτηση για μεθοδολογική - θεωρητική προσέγγιση) και του εφαρμοσμένου χαρακτήρα των Γ.Σ.Π. (απαίτηση για απόκτηση τεχνογνωσίας) Η διασφάλιση του επίπεδου της ανώτατης εκπαίδευσης έρχεται σε αντίθεση με την εξειδίκευση σε συγκεκριμένη εφαρμογή και κυρίως με τον προσανατολισμό σε κάποιο λογισμικό ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ή ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ?

25 Συμπεράσματα - Προτάσεις Συστηματοποίηση της γνώσης των εμπλεκόμενων γνωστικών επιστημονικών αντικειμένων Προσανατολισμός στο χαρακτήρα του θεματικού πεδίου εφαρμογής τους Διδασκαλία και στα πρώτα και στα τελευταία εξάμηνα σπουδών Ανάπτυξης αμφίδρομης σχέσης με την αγορά Διδασκαλία ανεξάρτητη από συγκεκριμένο λογισμικό Υποστήριξη από παράλληλες εκπαιδευτικές (δια βίου) διαδικασίες Μηχανισμοί πιστοποίησης της γνώσης Συνεχής επιμόρφωση των διδασκόντων Ομάδες εκπαίδευσης και όχι ατομικοί εκπαιδευτές Κινητικότητα, Συνεργασία, Ενημέρωση

26 Δι- ημερίδα «Γεωπληροφορική και Εκπαίδευση Η Ελληνική πραγματικότητα» Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο - HellasGI Μαίου 2007 Ζητήματα Διδακτικής των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ Βασίλης Παππάς, Επίκουρος Καθηγητής vpappas@upatras.gr Εργαστήριο Πολεοδομικού και Χωροταξικού Σχεδιασμού Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Πολυτεχνική Σχολή Πανεπιστήμιο Πατρών