Κατευθύνσεις για τον περιβαλλοντικό αστικό σχεδιασµό - παραδείγµατα (2)

Transcript

1 Κατευθύνσεις για τον περιβαλλοντικό αστικό σχεδιασµό - παραδείγµατα (2) Νίκος Μ. Πάγκας ασολόγος Περιβαλλοντολόγος (ΑΠΘ) ρ Χωροταξίας (ΕΜΠ)

2 Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς.

3 ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

4 Google Earth, 2015 Google

5 Οι βασικές αρχές που διατυπώθηκαν από την οµάδα του ΕΜΠ το 1996: Ενα πάρκο πρέπει να είναι τόπος ανταλλαγών, συναντήσεων, έντονης ζωής και δηµιουργίας. Σ αυτό, οι επισκέπτες πρέπει να βρίσκουν ένα χώρο ευέλικτο και γεµάτο ποικιλία. Το πάρκο πρέπει να εκφράζει τον πολιτισµό, να µεταφράζει ιδέες σε φύση. Για να σχεδιασθεί ένα πάρκο πρέπει να απαντηθούν οι ερωτήσεις: Ποιά θα είναι τα σύµβολα και οι λειτουργίες που θα του δοθούν; Ποιές αισθητικές απαιτήσεις πρέπει να ικανοποιεί; Ποιά είναι η πολιτική που θα ακολουθήσει για την δηµιουργία του; Πάνω απ όλα το πολιτισµικό και συµβολικό στοιχείο του πάρκου πρέπει να είναι ο πλουραλισµός. Εκεί θα συναντηθούν η κουλτούρα της πόλης και ηφύση. Αυτό θα επιτευχθεί µε τήρηση τριών αρχών: Αρµονική συνύπαρξη της αστικότητας και της φύσης. Ευχαρίστηση, του σώµατος και του πνεύµατος. Πειραµατισµός, σύνθεση γνώσης, καλλιτεχνικής έκφρασης και δράσης.

6 Τα παρακάτω χαρακτηριστικά αποτελούν κλειδιά για τον σχεδιασµό του πάρκου: Σεβασµός για την τοποθεσία, Χρήση φυσικών υλικών, που έχουν ένα φανερό συµβολισµό, της παρουσίας της φύσης στην πόλη, Φυσική χρήση των υλικών, χωρίς παραµόρφωση των φυτών, Ευαισθησία απέναντι στον συναισθηµατικό κόσµο του ανθρώπου, Αξιοποίηση της έµφυτης περιέργειας και εξερευνητικής διάθεσης των ανθρώπων, Επαφή µε φυσικά στοιχεία για χάρη της δυνατότητας ανάπαυσης και ταυτόχρονης απόλαυσής τους, Ανθρώπινη κλίµακα, Οικειότητα, ώστε να αισθάνεται ο άνθρωπος ότι ο χώρος του είναι οικείος.

7 ο βασικός στόχος της δηµιουργίας του πάρκου του Ελληνικού Βασικός στόχος: ηµιουργία µητροπολιτικού πάρκου πρασίνου, πολιτισµού και αναψυχής µε ήπια µορφή ανάπτυξης και φιλικό για τον επισκέπτη περιβάλλον Απόδοση έκτασης στρεµµάτων προς χρήση για πάρκο πρασίνου και υπαίθριας αναψυχής µε επιλεκτικές διάσπαρτες πολιτιστικές χρήσεις κατά το δυνατό σε υφιστάµενα και διατηρούµενα κελύφη Το Πάρκο Πρασίνου αποτελεί τον πυρήνα του Μητροπολιτικού Πάρκου. Η µορφή του χώρου σε συνδυασµό µε την προσπάθεια ανασύστασης φυσικών λειτουργιών στο εσωτερικό του προσδιορίζει τη βασική λογική της προτεινόµενης πολεοδοµικής οργάνωσης. Βασική εισροή στη διαµόρφωση του Σχεδίου Γενικής ιάταξης για το σύνολο του χώρου αποτέλεσαν οι ιδέες των µελετητών που κέρδισαν το πρώτο βραβείο στο διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισµό. Τις περιοχές αστικής ανάπτυξης οι οποίες διαδραµατίζουν βασικό προγραµµατικό ρόλο στη συγκρότηση του χαρακτήρα του Μητροπολιτικού Πάρκου καθώς θα αποτελέσουν καταλύτες για την προώθηση της λειτουργίας του Πάρκου, προκειµένου αυτό να παραµένει ανοιχτό στο κοινό σε όλη τη διάρκεια της ηµέρας. Ταυτόχρονα αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση της δηµιουργίας του Πάρκου Πρασίνου µε τηµέθοδο της αυτοχρηµατοδότησης. Αναπτύσσονται ανάµεσα στους έξι διαδρόµους και σε συνέχεια του υφιστάµενου πολεοδοµικού ιστού και θα περιλαµβάνουν χρήσεις κατοικίας, διοίκησης, επιχειρήσεων, εµπορίου, και δραστηριοτήτων αναψυχής. Το Μητροπολιτικό Πάρκο περιλαµβάνει πληθώρα δραστηριοτήτων που λαµβάνουν χώρα τόσο στο Πάρκο Πρασίνου, όσο και στις περιοχές αστικής ανάπτυξης. Ο σχεδιασµός των µεταφορών και της κυκλοφορίας αποτελεί βασικό στοιχείο οργάνωσης του χώρου που διατρέχει τόσο το Πάρκο Πρασίνου, όσο και τις περιοχές αστικής ανάπτυξης. Η διάσταση του περιβαλλοντικού αστικού σχεδιασµού κατέχει κεντρική θέση στο σχεδιασµό του Μητροπολιτικού Πάρκου και αποτελεί µέρος της ολοκληρωµένης σχεδιαστικής προσέγγισης που ακολουθείται και κατά την οποία η χωροθέτηση χρήσεων, η διαµόρφωση του αναγλύφου και της φύτευσης.

8 Γενικοί στόχοι σχεδιασµού Μητροπολιτικού Πάρκου - ηµιουργία ενιαίας ζώνης πρασίνου και αναψυχής συνολικής έκτασης στρ που θα λειτουργεί ως πόλος έλξης για όλο το Λεκανοπέδιο -Οργάνωση ενός πολυλειτουργικού πάρκου αναψυχής µε πλήθοςδραστηριοτήτων, (αθλητικών, πολιτιστικών, αναψυχής και εκπαίδευσης) προσβάσιµων σε όλους, που θα απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες και για όλες τις ώρες της ηµέρας Περιβαλλοντικές συνιστώσες -βιοποικιλότητα -χλωρίδα - πανίδα -Τοπίο / κλιµατικοί παράγοντες -πληθυσµός -ανθρώπινη υγεία -Σχεδιασµός που θα δώσει απαντήσεις σε ζητήµατα εικόνας και ταυτότητας κατάλληλης για ένα αστικό πάρκο εξαιρετικής κλίµακας στον 21ο αιώνα, εµπλουτισµού της σύγχρονης αστικής ζωής και εµπειρίας -Ολοκληρωµένος αστικός σχεδιασµός µε σκοπό την ένταξη του πάρκου στο ευρύτερο και άµεσο περιβάλλον, τόσο φυσικό όσο και ανθρωπογενές, και τη συµβολή στην ποιοτική του αναβάθµιση. -Χρηµατοδότηση του εγχειρήµατος µε έσοδα που θα παράσχει η αυστηρά περιορισµένη πολεοδόµηση τµήµατος του χώρου που θα βασισθεί σε ενδεδειγµένη ανάµιξη / σύνθεση χρήσεων / δραστηριοτήτων / προγραµµάτων, µε άξονα την βέλτιστη αξιοποίηση των εγγενών δυνατοτήτων της. -Εξασφάλιση άνετης και γρήγορης πρόσβασης πολιτών από όλο το Λεκανοπέδιο µέσω του περιφερειακού συστήµατος Μεταφορών. -Πρότυπο εφαρµογής των αρχών της αειφόρου ανάπτυξης - περιβαλλοντικού σχεδιασµού αλλά και ανάπτυξης της επιχειρηµατικότητας και παροχής υπηρεσιών στον πολίτη. ηµιουργία ισχυρού Οργανισµού Ανάπτυξης και ιαχείρισης του Πάρκου, υπό την εποπτεία του ΥΠΕΧΩ Ε µε σκοπό την αποφυγή αποσπασµατικών ενεργειών -πληθυσµός - τοπίο -ανθρώπινη υγεία -τοπίο -πολιτιστική κληρονοµιά -υλικά περιουσιακά στοιχεία -τοπίο -αέρας -έδαφος, ύδατα, -υλικά περιουσιακά στοιχεία -υλικά περιουσιακά στοιχεία

9 Οι βασικές κατευθύνσεις για το σχεδιασµό του πάρκου πρασίνου είναι: Συµφιλίωση ανθρώπου και φύσης, οικολογική αυτονοµία µε βάση τις κατευθύνσεις περιβαλλοντικού σχεδιασµού υποδοµών και ενέργειας, ποικιλότητα µε φυτεύσεις προσαρµοσµένες στο οικολογικό περιβάλλον της περιοχής, επεµβάσεις µε βάση τις αρχές βιοκλιµατικού σχεδιασµού κτιρίων και υπαίθριων χώρων Σχεδιασµός του πάρκου µε βάση το τρίπτυχο«φύση - πολιτισµός - επιστηµονική έρευνα», σύνδεση πάρκου µε τον περιβάλλοντα χώρο και την πόλη µέσω της ορθής χωροθέτησης εισόδων Καθορισµός του συνδυασµού χρήσεων γης σε σχέση µε τη λειτουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου µε βάση τις αρχές πολεοδοµικής οργάνωσης των περιοχών αστικής ανάπτυξης, πλουραλισµός αλλά και συνεκτικότητα του χώρου, ευαισθησία στο χειρισµό του τοπίου, διαχείριση του χώρου ώστε να αναπτυχθούν σχέσεις συνέργειας, συµπληρωµατικότητας και αµοιβαίας υποστήριξης µεταξύ των δραστηριοτήτων και εγκαταστάσεων ΠεριορισµόςπαρουσίαςκαικίνησηςΙΧ, ενθάρρυνση συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης µε δηµόσια µέσα, δηµιουργία ειδικού συστήµατος εσωτερικής κυκλοφορίας, παρεµπόδιση διαµπερούς κυκλοφορίας ΙΧ. Οικονοµική βιωσιµότητα και δηµιουργία υπεραξίας στο πλαίσιο της σκοπιµότητας ένταξης επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων, επίτευξη ανταποδοτικότητας από ορισµένες αυστηρά καθορισµένου µεγέθους χρήσεις γης Οργάνωση και η στελέχωση του Φορέα Ανάπτυξης του Πάρκου ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθεί ταυτόχρονα στις σύνθετες απαιτήσεις της διαχείρισης τεχνικών έργων, πάγιου κεφαλαίου και διαχείρισης του χώρου, αλλά και επικοινωνίας µε την κοινωνία και τις ανάγκες της.

10 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

11 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

12 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

13 ΥΠΕΧΩΔΕ / ΟΡΣΑ, 2007 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

14 ΥΠΕΧΩΔΕ / ΟΡΣΑ, 2007 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

15 Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος (2010), Βασικές αρχές σχεδιασμού Μητροπολιτικού Πάρκου Πρασίνου στο πρώην αεροδρόμιο Ελληνικού, ΕΜΠ. 2010, Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ

16 2010, Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ

17 2010, Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ

18 2010 Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ

19 2010 Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ

20 Πρόταση Αθεµπίγιο, 2011 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

21 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

22 Ελληνικό Μία νέα εποχή για την Ελλάδα 2015 Lamda Development.. θα αναπτυχθεί η µεγαλύτερη ιδιωτική επένδυση, που έχει γίνει ποτέ στη χώρα µας, συνολικού εκτιµώµενου κόστους 7 δισ. ευρώ. Στόχος είναι να δηµιουργηθεί, στη βάση ενός ολοκληρωµένου και συνεκτικού σχεδίου, µια πρωτοποριακή µητροπολιτική ανάπτυξη, η οποία θα συνδυάζει την οµορφιά και τα µοναδικά χαρακτηριστικά της περιοχής, µε εµβληµατικά κτήρια, πρωτοποριακές υποδοµές και ποικίλες υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, που θα βελτιώσουν την καθηµερινότητα εκατοµµυρίων κατοίκων της Αττικής. Η επένδυση προβλέπει την ανάπτυξη οικιστικών ζωνών, ξενοδοχείων, εµπορικών κέντρων και καταστηµάτων, θεµατικών πάρκων, µουσείων τέχνης και πολιτισµού, υπαίθριων πολιτιστικών χώρων, κέντρων υγείας και ευεξίας, χώρων αθλητισµού και αναψυχής, τη δηµιουργία ενός σύγχρονου επιχειρηµατικού, εκπαιδευτικού, ερευνητικού κόµβου καθώς και την πλήρη αναβάθµιση της υπάρχουσας µαρίνας και του παραλιακού µετώπου. Κεντρικό συστατικό στοιχείο της επένδυσης και χαρακτηριστικό της φιλοσοφίας της, είναι η δηµιουργία και η συντήρηση ενός πάρκου τετραγωνικών µέτρων, ένα από τα µεγαλύτερα στον κόσµο, µε ελεύθερη πρόσβαση προς το κοινό καθώς και η αναβάθµιση του παραλιακού µετώπου, µε επίσης ελεύθερη πρόσβαση προς το κοινό.

23 Πρόταση Στ. Μάνου Επεξεργασία Αρ. Ρωµανού Ρωµανός Α. (2011), Το Ελληνικό και η αναβίωση του Κέντρου. Ένα ζήτηµα πολεοδοµικής ισονοµίας, Ποταµός. 2011, Εκδόσεις Ποταµός.

24 Ρωµανός Α. (2011), Το Ελληνικό και η αναβίωση του Κέντρου. Ένα ζήτηµα πολεοδοµικής ισονοµίας, Ποταµός. 2011, Εκδόσεις Ποταµός.

25 Ρωµανός Α. (2011), Το Ελληνικό και η αναβίωση του Κέντρου. Ένα ζήτηµα πολεοδοµικής ισονοµίας, Ποταµός. 2011, Εκδόσεις Ποταµός.

26 Άλσος Νέας Φιλαδέλφειας Google Earth, 2007 Digital Globe

27 Google Earth, 2007 DigitalGlobe

28

29

30

31

32

33 Στόχοι της ανάπλασης είναι : Η Προστασία από κινδύνους Η ιαχείριση βλάστησης, εδάφους και αναψυχής Η αναβάθµιση των δυνατοτήτων αναψυχής Η Βιωσιµότητα του µοντέλου ιαχείρισης Προβλεπόµενα Μέτρα και Επεµβάσεις : 1. ιαχείριση βλάστησης και βελτίωση οικοτόπου 2. Θέµατα λειτουργίας 3. Νέες χρήσεις αναψυχής (Ειδικές αναδασώσεις) 4. Αντιπυρική προστασία Αρδευτικά δίκτυα 5. Φορέας ιαχείρισης

34 εν κόβεται κανένα δένδρο. Αντικατάσταση όλων των ξερών Λύση για το πυροσβεστικό σύστηµα µε πλήρη αξιοποίηση του υφιστάµενου Ενίσχυση φυσικού-δασικού χαρακτήρα Επιλεγµένες αποξηλώσεις, όχι µαζικές Αναβάθµιση της αναψυχής υναµική εισαγωγή περιβαλλοντικής εκπαίδευσης µε ανάδειξη της βιοποικιλότητας των δασών της Ελλάδας

35 ρυοδάση Φυλλοβόλα δάση Τράπεζα εδάφους Πευκοδάση άση Κυπαρισσιού Φρυγανότοποι Αείφυλλοι θαµνώνες Παραποτάµια δάση Φυτώριο Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

36 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

37 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

38 Ηλικία : Φύλο : Άνδρας Γυναίκα 1 Είστε κάτοικος της περιοχής; Ναι Γειτονικής περιοχής Όχι 2 Πόσο συχνά επισκέπτεστε το Αλσος; 1-2 φορές την εβδοµάδα 1-2 φορές το µήνα σπάνια 3 Με ποιόν τρόπο πηγαίνετε στο Αλσος; πεζή Με ΙΧ Με συγκοινωνία 4 Ποια είναι η κύρια δραστηριότητά σας στο Αλσος; Περπάτηµα -άσκηση Παιχνίδι στην παιδική χαρά ξεκούραση και χαλάρωση 5 Σας ενδιαφέρει η συµµετοχή στο σχεδιασµό της ανάπλασης του Αλσους; Ναι Μου είναι αδιάφορο όχι 6 Θεωρείτε ότι το πράσινο µε τη σηµερινή του µορφή προσφέρει ένα ευχάριστο περιβάλλον για τις δραστηριότητές σας; Ναι Χρειάζεται βελτίωση Όχι 7 Θεωρείτε ότι οι διάφορες εγκαταστάσεις (κτίρια, παιδική χαρά κλπ) αλλοιώνουν τη «φυσικότητα» του Αλσους; ναι Ισως, αλλά είναι απαραίτητες Όχι 8 Συµφωνείτε µε τη φύτευση δένδρων και θάµνων της ελληνικής χλωρίδας στο χώρο όπου βρισκόταν ο ζωολογικός κήπος; ναι µου είναι αδιάφορο Όχι 9 Θεωρείτε ότι το Αλσος είναι ασφαλής χώρος για τους επισκέπτες; Ναι Χρειάζεται βελτίωση Όχι 10 Συµφωνείτε το Αλσος να κλείνει το βράδυ για τους επισκέπτες; ναι µου είναι αδιάφορο Όχι 11 Ποιο ζήτηµα κατά τη γνώµη σας χρειάζεται να αντιµετωπιστεί κατά προτεραιότητα Η φροντίδα της βλάστησης Η εποπτεία και η φύλαξη του χώρου Η παροχή διευκολύνσεων στους επισκέπτες (βελτίωση µονοπατιών, καθιστικά, τουαλέττες, σήµανση κλπ) 12 Αλλα θέµατα που σας απασχολούν

39 1. Είστε κάτοικος της Νέας Φιλαδέλφειας; 2. Πόσο συχνά επισκέπτεστε το Άλσος; 22% 15% 34% 44% Ναι Γειτονικής π εριοχής Όχι 16% 69% 1-2 φορές την εβδοµάδα 1-2 φορές το µήνα Σπάνια 3. Με ποιον τρόπο πηγαίνετε στο Άλσος; 4. Ποια είναι η κύρια δραστηριότητα σας στο Άλσος; 2% 41% 57% Πεζή Με ΙΧ Με συγκοινωνία 29% 18% 53% Περπ άτηµα-άσκηση Παιχνίδι στην π αιδική χαρά Ξεκούραση και χαλάρωση 5. Σας ενδιαφέρει η συµµετοχή στο σχεδιασµό της ανάπλασης του Άλσους; 6. Θεωρείται ότι το πράσινο µε τη σηµερινή του µορφή προσφέρει ένα ευχάριστο περιβάλλον για τις δραστηριότητες σας; 5% 12% 4% 83% Ναι Μου είναι αδιάφορο Όχι 51% 45% Ναι Χρειάζεται βελτίωση Όχι

40 7. Θεωρείται ότι οι διάφορες εγκαταστάσεις (κτίρια, παιδική χαρά κλπ) αλλοιώνουν τη φυσικότητα του Άλσους; 8. Συµφωνείτε µε τη φύτευση δέντρων και θάµνων της ελληνικής χλωρίδας στο χώρο όπου βρισκόταν ο ζωολογικός κήπος; 44% 14% 42% Ναι Ίσως, αλλά είναι απ αραίτητες Όχι 2% 7% 91% Ναι Μου είναι αδιάφορο Όχι 9. Θεωρείται ότι το Άλσος είναι ασφαλής χώρος για τους επισκέπτες; 10. Συµφωνείται το Άλσος να κλείνει το βράδυ για τους επισκέπτες; 14% 21% 43% Ναι Χρειάζεται βελτίωση Όχι 5% Ναι Μου είναι αδιάφορο Όχι 43% 74% 11. Ποιο ζήτηµα κατά τη γνώµη σας χρειάζεται να αντιµετωπιστεί κατά προτεραιότητα; 12. Άλλα θέµατα που σας απασχολούν Καθαριότητα του Άλσους Φροντίδα του χώρου 43% 10% 47% Η φροντίδα της βλάστησης Η εποπτεία και η φύλαξη του χώρου Η παροχή διευκολύνσεων στους επισκέπτες 12% 13% 14% 10% 19% 21% 11% Θέµατα ασφάλειας και λειτουργίας π αιδοτόπ ων Θέµατα πυρασφάλειας Παρουσία µεγάλου αριθµού αδέσπ οτων Φύλαξη και ασφάλεια του χώρου του άλσους Άλλα Θέµατα (µε ποσοστό <10%)

41 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 7. Θεωρείται ότι οι διάφορες εγκαταστάσεις (κτίρια, παιδική χαρά κλπ) αλλοιώνουν τη φυσικότητα του Άλσους; ΑΝ ΡΕΣ 7. Θεωρείται ότι οι διάφορες εγκαταστάσεις (κτίρια, παιδική χαρά κλπ) αλλοιώνουν τη φυσικότητα του Άλσους; 39% 14% Ναι 15% Ναι 47% Ίσως, αλλά είναι απ αραίτητες Όχι 51% 34% Ίσως, αλλά είναι απ αραίτητες Όχι ΑΝ ΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ 9. Θεωρείται ότι το Άλσος είναι ασφαλής χώρος για τους επισκέπτες; 9. Θεωρείται ότι το Άλσος είναι ασφαλής χώρος για τους επισκέπτες; 10% 49% Ναι Χρειάζεται βελτίωση 19% 36% Ναι Χρειάζεται βελτίωση 41% Όχι Όχι 45% το ποσοστό των γυναικών που θεωρούν ότι το Άλσος δεν είναι ασφαλής χώρος είναι σχεδόν διπλάσιο από αυτό των ανδρών (19% έναντι 10%).

42 11. Ποιο ζήτηµα κατά τη γνώµη σας χρειάζεται να αντιµετωπιστεί κατά προτεραιότητα; 11. Ποιο ζήτηµα κατά τη γνώµη σας χρειάζεται να αντιµετωπιστεί κατά προτεραιότητα; 40% 9% 51% Η φροντίδα της βλάστησης Η επ οπτεία και η φύλαξη του χώρου Η παροχή διευκολύνσεων στους επισκέπτες 48% 12% 40% Η φροντίδα της βλάστησης Η επ οπτεία και η φύλαξη του χώρου Η παροχή διευκολύνσεων στους επισκέπτες το µεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών του δείγµατος απαντά ότι θα πρέπει να είναι η εποπτεία και η φύλαξη του χώρου µε δεύτερη τη φροντίδα της βλάστησης (ποσοστά 48% και 40% αντίστοιχα). Αντίθετα, το µεγαλύτερο ποσοστό των ανδρών του δείγµατος απαντούν ότι πρώτη προτεραιότητα πρέπει να είναι η φροντίδα της βλάστησης µε δεύτερη την εποπτεία και τη φύλαξη του χώρου (ποσοστά 51% και 40% αντίστοιχα). 12. Άλλα θέµατα που σας απασχολούν Καθαριότητα του Άλσους 12. Άλλα θέµατα που σας απασχολούν Φροντίδα του χώρου 11% 17% 11% 11% 15% 22% 13% Θέµατα ασφάλειας και λειτουργίας παιδοτόπων Θέµατα π υρασφάλειας Παρουσία µεγάλου αριθµού αδέσπ οτων Φύλαξη και ασφάλεια του χώρου του άλσους Άλλα Θέµατα (µε ποσοστό <10%) 43% 13% 20% 24% Καθαριότητα του Άλσους Θέµατα ασφάλειας και λειτουργίας παιδοτόπων Φύλαξη και ασφάλεια του χώρου του άλσους Άλλα Θέµατα (µε ποσοστό <10%) στις γυναίκες το µεγαλύτερο ποσοστό αφορούν την ασφάλεια και τη λειτουργία των παιδότοπων µε δεύτερη την καθαριότητα του χώρου του Άλσους. Αντίθετα για τους άνδρες του δείγµατος κυρίαρχο είναι το θέµα της καθαριότητας µε δεύτερο την παρουσία µεγάλου αριθµού αδέσποτων στο χώρο του Άλσους

43 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

44 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

45 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

46 Η ευαισθησία της οικονοµικής αξίας των χώρων πράσινου: µελέτη περίπτωσης στο Λεκανοπέδιο Αττικής Στόχος της εργασίας είναι να προσδιορίσει αν και σε ποιο βαθµό, ηαξίαενός περιβαλλοντικού αγαθού - και ειδικότερα των χώρων πράσινου σε µητροπολιτικά περιβάλλοντα- είναι ευαίσθητη στις διακυµάνσεις της οικονοµίας και αν επηρεάζεται από τις µεταβολές στο εισόδηµα των χρηστών τους. Ως ένδειξη αξιοποιήθηκε η όποια διαφορά στην αποδιδόµενη αξία των χώρων πρασίνου του Λεκανοπεδίου Αττικής στις σηµερινές συνθήκες της Ελληνικής οικονοµίας σε σχέση µε την αντίστοιχη αποδιδόµενη αξία κατά την κορύφωση του προηγούµενου οικονοµικού κύκλου Αξία χρήσης ενός αγαθού καλείται η οικονοµική αξία που προκύπτει από την κατανάλωση του αγαθού αυτού {άµεση + έµµεση} Η αξία αυτή αποκτά εύκολα µετρήσιµη υπόσταση όταν µετατρέπεται σε εµπόρευµα (ανταλλακτική αξία). Η αξία που τα αγαθά εµπεριέχουν για τα άτοµα, αλλά που δεν οδηγεί άµεσα σε οικονοµική συναλλαγή, καλείται αξία µη χρήσης Πανάγος Θάνος (2012), Η ευαισθησία της οικονοµικής αξίας των χώρων πρασίνου: µελέτη περίπτωσης στο Λεκανοπέδιο Αττικής, διπλωµατική εργασία, ΕΑΠ. Πανάγος Θάνος

47 Πανάγος Θ. (2012), Η ευαισθησία της οικονοµικής αξίας των χώρων πρασίνου: µελέτη περίπτωσης στο Λεκανοπέδιο Αττικής, διπλωµατική εργασία, ΕΑΠ. Πανάγος Θάνος

48 Πανάγος Θ. (2012), Η ευαισθησία της οικονοµικής αξίας των χώρων πρασίνου: µελέτη περίπτωσης στο Λεκανοπέδιο Αττικής, διπλωµατική εργασία, ΕΑΠ. Πανάγος Θάνος

49 Πανάγος Θ. (2012), Η ευαισθησία της οικονοµικής αξίας των χώρων πρασίνου: µελέτη περίπτωσης στο Λεκανοπέδιο Αττικής, διπλωµατική εργασία, ΕΑΠ. Πανάγος Θάνος

50 Κεντρική περιοχή της πόλης του Αγρινίου Google Earth, 2008 Digital Globe

51

52 Κοσµάκη Τ. (επιστ. υπεύθυνη) (2007), ιερεύνηση δυνατοτήτων αστικής ανάπλασης και περιβαλλοντικής αναβάθµισης ευρύτερης περιοχής κέντρου πόλεως Αγρινίου, Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ και ήµος Αγρινίου, 2007 ΕΜΠ

53

54

55 Κοσµάκη Τ. (επιστ. υπεύθυνη) (2007), ιερεύνηση δυνατοτήτων αστικής ανάπλασης και περιβαλλοντικής αναβάθµισης ευρύτερης περιοχής κέντρου πόλεως Αγρινίου, Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ και ήµος Αγρινίου, 2007 ΕΜΠ

56

57 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

58

59 Ο μπλε δακτύλιος εκπληρώνει ζωτικές λειτουργίες για την πόλη : τροφοδοσία με πόσιμο νερό, έλεγχο πλημμυρών, ηλεκτροπαραγωγή, δημιουργία εκτεταμένων χώρων αναψυχής, απόδοση αγροτικών εκτάσεων και περιοχών με φυσική βλάστηση

60

61 * ΒΙΤΟΡΙΑ * ΜΑΔΡΙΤΗ

62 Το µουσείο Guggenheim στο Μπιλµπάο Guggenheim Museum Bilbao, MykReeve, 2005, CC BY SA 3.0

63 Στο πλαίσιο της ανάπτυξης του Πράσινου ακτυλίου της Vitoria-Gasteiz αποκαταστάθηκαν υποβαθµισµένες περιοχές (δάση, υγρότοποι, όχθες ποταµών), βελτιώθηκε το φυσικό περιβάλλον και αποκαταστάθηκαν οικολογικοί «διάδροµοι» µε συνέπεια την ενίσχυση της βιοποικιλότητας. Πραγµατοποιήθηκαν πολλά έργα που περιέλαβαν κυρίως φυτεύσεις, κατασκευές υποδοµών υπαίθριας αναψυχής και περιβαλλοντικής ενηµέρωσης, διαµορφώσεις πρανών για την αποκατάσταση της υδραυλικής λειτουργίας ρευµάτων, υπόγειαδίκτυακοινήςωφέλειας, προσβάσεις και χώρους στάθµευσης κ.λπ. στα οποία εργάστηκαν και πολλοί εκπαιδευόµενοι για την απόκτηση εργασιακής εµπειρίας. Google Maps, 2015 Google

64 Green Belt of Victoria Gasteiz, Victoria Gasteiz Green Capital, Vitoria Gasteiz City Hall

65 Ο υγρότοπος της Salburua ( στρ. ) Κέντρο Ερµηνείας Περιβάλλοντος ATARIA (βραβείο Mies Arch το 2009)

66 Ιδρύθηκε το 2000 πρώτες φυτεύσεις το 2006 Θα περιλαµβάνει φυτά όλων των Ευρωπαϊκών δασικών οικοσυστηµάτων (µεσογειακών, βορείων φυλλοβόλων δασών κλπ). Παράλληλα οργανώνεται µια τράπεζα σπερµάτων Βοτανικός Κήπος του Olárizu Σήµερα έχει έκταση 70 στρ καισταδιακάθακαλύψει ευρύτερη έκταση 500 στρ. ηµιουργήθηκε ένας δενδροθαµνόκηπος µε αντιπροσωπευτικά είδη της ευρωπαϊκής χλωρίδας κυρίως των µεσογειακών δασών.

67 εκτάσεις που τον τελευταίο αιώνα για διάφορους λόγους είχαν αποψιλωθεί από δενδρώδη και θαµνώδη βλάστηση και είχαν αποδοθεί στη γεωργία και σε άλλες χρήσεις (π.χ. αµµοληψίεςαπότιςόχθεςτωνρεµάτων) ή είχαν αργότερα εγκαταλειφθεί Η οικολογική αποκατάσταση των περιοχών µε οργανωµένες φυτεύσεις ιθαγενών φυτών και η συνένωσή τους µε τις γύρω φυσικές περιοχές, αποτελεί σήµερα µια ενότητα πρασίνου µε τεράστια οικολογική αξία και έναν πόλο κοινωνικής προσφοράς τόσο σε δυνατότητες υπαίθριας αναψυχής όσο και περιβαλλοντική εκπαίδευσης. περιαστικό πάρκο Zabalgana

68 ιευθέτηση της κοίτης και οικολογική αποκατάσταση στα πρανή του ποταµού Batán Επεµβάσεις στο τµήµα πουξεκινάαπότις παρυφές και φθάνει µέχρι το κέντρο της πόλης. Στο πλαίσιο της αντιµετώπισης των συχνών πληµµυρικών φαινοµένων στα νότια της πόλης έγιναν επεµβάσεις στα πρανή του ποταµού και µετά τη διευθέτησή του δηµιουργήθηκε ένας παραρρεµάτιος πεζόδροµος που οδηγεί από τις παρυφές στο κέντρο της πόλης.

69

70

71

72 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

73 1. Την εξασφάλιση του δηµόσιου και κοινωφελούς χαρακτήρα του χώρου 2. Την εξεύρεση χρηµατοδοτικών µέσων 3. Την εγκατάσταση βλάστησης µε σκοπό την «επανασύσταση» του οικοτόπου 4. Την παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών αναψυχής και την ανάπτυξη πολιτιστικών δραστηριοτήτων 5. Την ενδεχόµενη σύσταση ενός Φορέα ιαχείρισης του χώρου Οι παραπάνω διατυπωµένες γενικές κατευθύνσεις φιλοδοξούν να ενσωµατώσουν σε κάθε βήµα της ανάπλασης ενός τέτοιου χώρου: τις αξίες της «συµφιλίωσης» του ανθρώπου µε τη φύση, τη φυσική σύνδεση του χώρου µε τον περιβάλλοντα αστικό ιστό και την ένταξή του στη λειτουργία της πόλης, την ευαισθησία στο χειρισµό τουτοπίου, ένα πνεύµα περισσότερο πλουραλιστικό στη γενικότερη διαχείριση του χώρου ώστε να αναπτυχθούν σχέσεις συνέργειας, συµπληρωµατικότητας ή/και αµοιβαίας υποστήριξης µεταξύ του πρασίνου και των αναγκαίων εγκαταστάσεων µε τις νέες δραστηριότητες, την ένταξη των καινοτόµων πρακτικών σε όλες τις επεµβάσεις (π.χ. αξιοποίηση αρχών βιοκλιµατικού σχεδιασµού υπαίθριων χώρων, εφαρµογές του περιβαλλοντικού σχεδιασµού στις υποδοµές και την ενέργεια κλπ).

74 Αθήνα- Αττική 2014 Πεζοδρόµηση της Λεωφόρου Όλγας (µήκος 4χλµ) Πεζοδρόµηση της Πανεπιστηµίου Ανάπλαση Πλατείας Θεάτρου Ανάπλαση Φαληρικού Όρµου ηµιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου Ελληνικού ηµιουργία Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή και Ιλισίων Αναβάθµιση Πάρκου Αντώνης Τρίτσης ηµιουργία ικτύου Ποδηλατοδρόµων ιάφορες Παρεµβάσεις Θ.Μαλούτας(επιµ.)(2002), Κοινωνικός και Οικονοµικός Άτλας της Ελλάδας. Οι Πόλεις, ΕΚΚΕ. Copyright Θ.Μαλούτας, Π.Πανταζης, Εργαστήριο Χωρικής Ανάλυσης και Θεµατικής Χαρτογραφίας, Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας Πρόγραµµα «Αθήνα-Αττική 2014» Λυκαβηττός, Greenshed, 2007, Public Domain

75 ηµιουργία Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή και Ιλίσια Ενοποιούνται δύο µητροπολιτικά πάρκα υψηλού πρασίνου, µε περιορισµένες χρήσεις πολιτισµού, αθλητισµού και αναψυχής Μέσα στο 2010: Μελέτη για το έργο ανάπλασης, θεσµοθέτηση των δύο πάρκων, επεξεργασία σχεδίου Γενικής ιάταξης, διαβούλευση και συντονισµός µε συναρµόδια υπουργεία και οργανισµούς Ενδεικτικός προϋπολογισµός Α φάσης και πιλοτικού έργου: 1 εκατ.

76 Π.. Καθορισµός µέτρων προστασίας της περιοχής του όρους Υµηττού και των Μητροπολιτικών Πάρκων (ΦΕΚ 187 / ) Google Earth, 2015 DigitalGlobe

77 Κέντρο Πολιτισµού Ίδρυµα ΣταύροςΝιάρχος Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

78 Υλικό με μη προσδιορισμένη προέλευση. Σε περίπτωση που είστε ο κάτοχος του κύριου δικαιώματος επικοινωνήστε με τη Μονάδα Υλοποίησης Ανοικτών Ακαδημαϊκών Μαθημάτων ΕΜΠ.

79 Rethink Athens, First Prize Rethink Athens

80 Η Πανεπιστηµίου θα µεταµορφωθεί σε έναν πράσινο σπόνδυλο, κεντρικό σε ένα πράσινο δίκτυο, προσφέροντας σκιά και προστασία. Στην «ανθεκτική» αυτή στρατηγική συµπεριλαµβάνονται συγκεκριµένες στάσεις που έχουν να κάνουν µε τη µείωση της αστικής θέρµανσης και τη βελτίωση της θερµοκρασιακής άνεσης (φυσική ψύξη µε τη βοήθεια δηµιουργίας πράσινου και σκιάς στις δηµόσιες περιοχές, πράσινες ταράτσες και προσόψεις, δροσερά πεζοδρόµια), τη µείωση της ατµοσφαιρικής ρύπανσης, τη µείωση χρήσης της ενέργειας καθώς επίσης και την επίλυση των θεµάτων ύδρευσης (κατακράτηση νερών από καταιγίδες και άρδευση). Η παρέµβαση επιδρά σε όλο το Κέντρο της Μητρόπολης. Η στρατηγική πράσινου θα συνδυάζεται µε µια στρατηγική ύδρευσης. Rethink Athens, First Prize, 2012 Rethink Athens

81 Rethink Athens, First Prize Rethink Athens

82 Πρόγραµµα: URGE Development of Urban Green Spaces to Improve the Quality of Life in Cities and Urban Regions Το πρόγραµµα Toward a Sustainable Seattle είναι ένα 20ετές πλαίσιο πολιτικής ( ) που σχεδιάστηκε για τη βιώσιµη ανάπτυξη της πόλης European Cooperation in the field of Scientific and Technical Research - COST Action C11 ENVIBASE Green Infrastructure approach linking environmental with social aspects in studying and managing urban forests

83 Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς.