Ενώ το Ελληνικό κράτος κοιμάται, η Τουρκία δρα

Transcript

1 Μηνιάτικη ηλεκτρονική έκδοση του Πανελλήνιου Σωματείου Θεάτρου Σκιών Τεύχος 28 Οκτώβρης 2009 Ενώ το Ελληνικό κράτος κοιμάται, η Τουρκία δρα Η Τουρκία φαίνεται ότι κέρδισε μία μάχη σε υποεπιτροπή τη UNESCO η οποία αναγνώρισε ότι η διάσημη φιγούρα του θεάτρου σκιών είναι τμήμα της τουρκικής και όχι της ελληνικής πολιτιστικής παράδοσης Υποεπιτροπή αυτή, αποφάνθηκε ότι οι παραδοσιακές φιγούρες του θεάτρου σκιών, του Καραγκιόζη και του Χατζηαβάτη, αποτελούν κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς της Τουρκίας και όχι της Ελλάδας". Τον Οκτώβριο αρμόδια επιτροπή της UNESCO, για να εκδώσει την τελική απόφασή της. Η Ελλάδα, θα συνεχίσει να κοιμάται; Ολόκληρο το άρθρο της αγγλόφωνη τουρκικής εφημερίδας «Today's Zaman» στην σελίδα 2 Συλλεκτικό τευχος της εφημερίδας μας σε έντυπη μορφή Το 11ο τεύχος (Σεπτέμβρη) του περιοδικού Φαρφουλάς που κυκλοφορεί είναι αφιερωμένο στον Καραγκιόζη και την αθάνατη τέχνη του Θεάτρου Σκιών. Το τεύχος συνοδεύει μία ειδική έκδοση της εφημερίδας του Πανελλήνιου Σωματείου Θεάτρου Σκιών Ο Καραγκιόζης μας με επιλογή κειμένων που έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας. Λεπτομέρειες: Σελίδα 5 ΑΝΟΙΓΜΑ ΓΡΑΦΕΙΩΝ Tα γραφεία του Σωματείου μας (Τζωρτζ 6 Πλατεία Κάνιγγος - 4ος όροφος), θα ανοίγουν κάθε πρώτη Τρίτη του μήνα, 7 9 το απόγευμα Πρώτο άνοιγμα Τρίτη 6 Οκτώβρη Δύο επιχορηγήσεις στο Σωματείο μας, ύστερα από 20 χρόνια Δύο επιχορηγήσεις είναι πλέον στο ταμείο του Σωματείου Η μία από τον ΟΠΑΠ (1.500 ) και η άλλη από το Υπουργείο Πολιτισμού μέσω ΕΚΕΘΕΧ ( ) Η τελευταία μπήκε στο ταμείο του Σωματείου μας στις 28 Αυγούστου, σχεδόν μια βδομάδα πρίν την πρόωρη προκήρυξη των Εθνικών Εκλογών της 4ης Οκτωβρίου. Λίγο έλειψε δηλαδή αυτή η επιχορήγηση να έχει την τύχη εκείνης του 2004 (6.000 του ΠΑΣΟΚ, όταν και πάλι προκηρύχτηκαν πρόωρες εκλογές. Έτσι το ταμείο του Σωματείου μας έχει πλέον σήμερα από τα οποία βέβαια τα είναι από το υστέρημα των μελών μας (συνδρομές κλπ). Πλέον το Δ.Σ. βλέπει την μείωση της ετήσιας συνδρομής από 84 σε 36 τον χρόνο. ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ ΣΤΙΣ «ΣΧΟΛΙΚΕΣ & ΠΟΛΙ- ΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Α -ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ» του Θωμά Αγραφιώτη Στη σελίδα 3

2 Ενώ το Ελληνικό κράτος κοιμάται,η Τουρκία δρα Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΜΑΣ Μηνιάτικη ηλεκτρονική έκδοση του Πανελλήνιου Σωματείου Θεάτρου Σκιών Τζωρτζ 6 Αθήνα Τεύχος 28 Οκτώβρης 2009 ΕΚΔΟΤΗΣ Ύμνος στη σκιά Πάνος Β. Καπετανίδης panoskap@mycosmos.gr Η Τουρκία φαίνεται ότι κέρδισε μία μάχη στην υποεπιτροπή η οποία αναγνώρισε ότι η διάσημη φιγούρα του θεάτρου σκιών είναι τμήμα της τουρκικής και όχι της ελληνικής πολιτιστικής παράδοσης Έλληνας ή Τούρκος ο... Καραγκιόζης; Ο γνωστός πρωταγωνιστής του θεάτρου σκιών χάνεται στα βάθη της οθωμανικής περιόδου, απαντάται όμως με διάφορες παραλλαγές και στο Ιράν, την Αίγυπτο και την ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Βεβαίως, το όνομά του είναι εμφανώς τουρκοπρεπές, αφού σημαίνει "Μαυρομάτης", όμως, σαν λαϊκή μορφή και σαν είδος παιδικής διασκέδασης, είναι εξαιρετικά οικείος και στην Ελλάδα, όπου εμπλουτίστηκε με φιγούρες καθαρά ελληνικές, όπως ο μπαρμπα-γιώργος ο φουστανελάς ή ο Επτανήσιος σιορ-διονύσης. Στη φιλολογική (και όχι μόνον) διαμάχη για την καταγωγή του Καραγκιόζη η Τουρκία φαίνεται ότι κερδίζει μία διεθνή μάχη, αφού, σύμφωνα με το πρωτοσέλιδο της αγγλόφωνη τουρκικής εφημερίδας «Today's Zaman» "η UNESCO αποφάνθηκε ότι οι παραδοσιακές φιγούρες του θεάτρου σκιών, του Καραγκιόζη και του Χατζηαβάτη, αποτελούν κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς της Τουρκίας και όχι της Ελλάδας". Σύμφωνα με την εφημερίδα, μία υποεπιτροπή της UNESCO που απαρτιζόταν από εκπροσώπους έξι χωρών (Τουρκία, Εσθονία, Μεξικό, Βόρεια Κορέα, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Κένυα) "αποδέχτηκε την εισήγηση που συνέταξε το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας και που αποδεικνύει ότι ο Καραγκιόζης και ο Χατζηαβάτης είναι Τούρκοι. Τώρα, αναμένεται να συνέλθει τον Οκτώβριο αρμόδια επιτροπή της UNESCO, για να εκδώσει την τελική απόφασή της". Κατά την εφημερίδα, η Τουρκία κατέφυγε στον οργανισμό αυτό του ΟΗΕ που ασχολείται με θέματα πολιτισμού, θέλοντας να αποκρούσει τις προσπάθειες της Ελλάδας να κατοχυρώσει μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης την "ελληνικότητα του Καραγκιόζη". Βεβαίως, όπως είπε ο εκπρόσωπος της Τουρκίας στην UNESCO, δρ Οτζάλ Ογούζ, η πολιτιστική παρουσία του θεάτρου σκιών είναι πιο μακρά στην Ελλάδα παρά στη χώρα του, και για το λόγο αυτό όλος ο κόσμος πιστεύει ότι ο Καραγκιόζης είναι Έλληνας. "Για να ξαναδώσουμε ζωή στον Καραγκιόζη, πρέπει να ανακτήσουμε την κυριότητα επ' αυτού και να μεταφέρουμε την παράδοση αυτή στις επόμενες γενιές". 03 Σεπτεμβρίου 2009, Πέμπτη Έκθεση που πραγματοποιήθηκε από 23 Μαΐου έως 26 Ιουλίου στο Μουσείο Μπενάκη με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού προγράμματος CULTURE και σε συνεργασία με το Ελληνικό Φεστιβάλ Η έκθεση συγκέντρωσε σημαντικά έργα οκτώ σύγχρονων καλλιτεχνών από επτά διαφορετικές χώρες του κόσμου και ταινίες δύο κορυφαίων κινηματογραφιστών του πρώτου μισού του 20ου αιώνα. Η έκθεση παρουσίασε μια σειρά εικαστικών προσεγγίσεων της έννοιας της σκιάς, του σκιαγραφήματος και του θεάτρου σκιών, που βασίζονται στην επεξεργασία παλιών και νεότερων μύθων της λαϊκής παράδοσης και σε λιτά αφηγηματικά σχήματα. Πυρήνα της έκθεσης αποτελεί η παράδοση του θεάτρου σκιών, όπως διαμορφώθηκε στην Τουρκία και την Ελλάδα, καθώς και ο βασικός ήρωας αυτής της ιδιότυπης δραματουργίας, ο γνωστός Καραγκιόζης (Karagöz, στην τουρκική εκδοχή του). Διερεύνησε τις μορφολογικές αναλογίες μεταξύ του παραδοσιακού θεάτρου σκιών και μιας νέας αφηγηματικής τάσης στη σύγχρονη τέχνη, καθώς και τις σχετικές εννοιολογικές αναφορές που επιχειρούνται στο πλαίσιό της. Ταυτόχρονα, η έκθεση κατέγραψε τις πρόσφατες επιδράσεις αυτής της παραδοσιακής μορφής τέχνης στη σύγχρονη εικαστική σκηνή.

3 ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ ΣΤΙΣ «ΣΧΟΛΙΚΕΣ & ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Α -ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ» του Θωμά Αθ. Αγραφιώτη- Εκπαιδευτικού Στα πλαίσια της αρμονικής ένταξης της τέχνης του Θεάτρου Σκιών στη σχολική καθημερινότητα, έχουμε ήδη επισημάνει ότι «η είσοδος του Θεάτρου Σκιών και του Καραγκιόζη στη σχολική ζωή, προτείνεται να γίνει στο μέλλον με ακόμα πιο προσεκτικό και συστηματικό τρόπο, με πολύ πιο εντατικό ρυθμό και μέσα από μία άρτια συνεργασία εκπαιδευτικών και καραγκιοζοπαιχτών». Η παραπάνω πρόταση καθίσταται σταθερά επίκαιρη και ακόμα πιο σημαντική σε συνάρτηση με τις σχετικές διαπιστώσεις για την τέχνη του Θεάτρου Σκιών στο βιβλίο «Σχολικές & Πολιτιστικές Εκδηλώσεις Α - Στ Δημοτικού», το οποίο απευθύνεται αποκλειστικά στους δασκάλους και τις δασκάλες ως οδηγός για την οργάνωση και τη διεξαγωγή σχολικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων στο Δημοτικό Σχολείο. Το βιβλίο έχει καθαρά πρακτικό χαρακτήρα, καθώς διατυπώνει συγκεκριμένες προτάσεις για σχολικές γιορτές, επετείους αλλά και ευρύτερα πολιτιστικά προγράμματα σύμφωνα με τη νομοθετική πολιτική του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων αλλά και σύμφωνα με το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών που ισχύει για την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Οι συγγραφείς του βιβλίου αναφέρονται στο πώς θα μπορούσαν οι Τέχνες να αξιοποιηθούν σε μια σειρά εκδηλώσεων, έτσι όπως αυτές οι εκδηλώσεις προσδιορίζονται στο Σχολικό Εορταστικό Μηνολόγιο (από την έναρξη μέχρι και το τέλος της σχολικής χρονιάς) και παράλληλα πάντοτε με τα ευρύτερα πολιτιστικά προγράμματα που συνδέουν το χώρο του σχολείου με την τοπική κοινωνία. Ειδικότερα, γίνεται αναφορά στην αξιοποίηση των Τεχνών της Λογοτεχνίας, του Θεάτρου, της Μουσικής, του Χορού, των Εικαστικών, της Φωτογραφίας, του Κινηματογράφου, του βίντεο και τέλος των συνθετότερων Πολυθεαμάτων, στα οποία Πολυθεάματα είναι δυνατό να συνδυαστούν όλες οι παραπάνω τέχνες. Το Θέατρο Σκιών (μαζί με το Κουκλοθέατρο) εντάσσονται στην ενότητα των Θεατρικών Παραστάσεων ως εξής: «Στην παράσταση (ενν. θεατρική παράσταση) συμμετέχουν κατά βάση οι μαθητές, αλλά μπορεί να υιοθετηθούν και άλλες μορφές θεάτρου, όπως το Κουκλοθέατρο ή το Θέατρο Σκιών. Για το Κουκλοθέατρο έχει ιδιαίτερη σημασία η κίνηση των δαχτύλων των χεριών. Στον Καραγκιόζη παίζουμε με τις σκιές πίσω από ένα σεντόνι - μπερντέ, στον οποίο ρίχνουμε μια εστία φωτός. Μπορούμε να οργανώσουμε παράσταση Κουκλοθεάτρου με την ευκαιρία του εορτασμού των Χριστουγέννων - Πρωτοχρονιάς (παίζοντας ένα παραμύθι ή μια χριστουγεννιάτικη ιστορία). Φυσικά, υπάρχουν κι

4 άλλες ευκαιρίες: μια λογοτεχνική εκδήλωση, μια αμιγώς θεατρική (αφιέρωμα στο Θέατρο για παιδιά), μια αποκριάτικη εκδήλωση κ.ά. Ως προς το Θέατρο Σκιών, μια κατάλληλη ευκαιρία είναι αυτή της 25ης Μαρτίου με τα έργα του Βασίλη Ρώτα ή του Ευγένιου Σπαθάρη. Αλλά και δικά μας μικρά σκετσάκια μπορούμε να παρουσιάσουμε με φιγούρες του Θεάτρου Σκιών. Και ο Καραγκιόζης μπορεί να βρει πολλές ευκαιρίες για παράσταση, ακόμη και στο πλαίσιο ενός ανάλογου πολιτιστικού προγράμματος» (βλ. Μουγιακάκου Πέτρου- Μώρου Αντιγόνης, Σχολικές & Πολιτιστικές Εκδηλώσεις Α -Στ Δημοτικού: Βιβλίο Δασκάλου, σ. 162). Στην ίδια ενότητα (σελ. 161) εντοπίζεται μια εικόνα από εκδήλωση του 123ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών, στην οποία τα παιδιά μπροστά από έναν μπερντέ παριστάνουν (με το ίδιο τους το σώμα) τους ήρωες της παράγκας και του σαραγιού. Στα πλαίσια της σχετικής βιβλιογραφίας, τέλος, προτείνονται οι τέσσερις τόμοι του Βασίλη Ρώτα «Καραγκιόζικα». Οι παραπάνω λακωνικές αναφορές, όμως, θεωρούμε ότι είναι κάπως ασαφείς και ότι με τον τρόπο αυτό συρρικνώνουν, αποδυναμώνουν και αγνοούν σε πολύ μεγάλο βαθμό τη δυναμική του Θεάτρου Σκιών, διότι: Α) Θα έπρεπε, κατά την προσωπική μας άποψη, να είχε αφιερωθεί μια ξεχωριστή και πλήρως τεκμηριωμένη ενότητα για το Θέατρο Σκιών (όπως και για το Κουκλοθέατρο), αντί για ορισμένες μόνο σειρές για τις δύο παραπάνω τέχνες που παρουσιάζονται μέσα σε περιορισμένα πλαίσια. Β) Το πλούσιο δραματολόγιο του Θεάτρου Σκιών, (ειδικά μάλιστα για τη γιορτή της 25ης Μαρτίου), δεν είναι δυνατό σε καμία περίπτωση να περιοριστεί στην απλή μνεία του ονόματος του Ευγένιου Σπαθάρη ή στη λογοτεχνική αξία των έργων του Βασίλη Ρώτα, τα οποία έργα εξάλλου σατιρίζουν συγκεκριμένες μόνο μεταπολεμικές ιστορικές καταστάσεις. Γ) Φαίνεται να αγνοείται η ψυχοπαιδαγωγική δυναμική της τέχνης του Καραγκιόζη (παράλληλα με την ιστορική, κοινωνική, λαογραφική, φιλοσοφική και καλλιτεχνική αξία και σημασία της) που δεν είναι δυνατό να περιοριστεί μόνο στο χώρο της θεατρικής πράξης, διότι εκτείνεται και στους άλλους τομείς (της Λογοτεχνίας, της Μουσικής, του Χορού, των Εικαστικών, της Φωτογραφίας, του Κινηματογράφου, του βίντεο), ως μια πολυσύνθετη τέχνη που έχει τη θέση της και στα πολυθεάματα. Για το λόγο αυτό, θα επιχειρήσουμε να προβούμε σε μια σειρά προτάσεων για το ρόλο του Θεάτρου Σκιών στις σχολικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις μέσα από ένα πλήρως οργανωμένο και σαφώς τεκμηριωμένο πρόγραμμα. ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Αγραφιώτης Θωμάς, Το νεοελληνικό Θέατρο Σκιών ως μέσο αγωγής των μαθητών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης- χριστιανοπαιδαγωγική θεώρηση, εκδ. Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη Μουγιακάκος Π.- Μώρου Αντ., Σχολικές & Πολιτιστικές Εκδηλώσεις Α -Στ Δημοτικού: Βιβλίο Δασκάλου, εκδ. Ο.Ε.Δ.Β., Αθήνα Ρώτας Βασίλης, Τα Καραγκιόζικα, πρόλογος Βούλας Δαμιανάκου, τόμ. Α -Β -Γ -Δ, εκδ. Επικαιρότητα, Αθήνα 1996.

5 ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ Ο ΝΕΟΣ ΦΑΡΦΟΥΛΑΣ!!! Το καινούριο (11ο) τεύχος του περιοδικού Φαρφουλάς που κυκλοφορεί είναι αφιερωμένο στον Καραγκιόζη και την αθάνατη τέχνη του Θεάτρου Σκιών. Το κύριο λόγο σ αυτό έχουν οι ίδιοι οι καραγκιοζοπαίχτες που μιλάνε για την τέχνη τους και τους παλιούς δασκάλους (Θωµάς Αγραφιώτης, Άθως Δανέλλης, Κων/νος Κουτσουμπλής, Γιάννης Χατζής, Κώστας Καμαριάρης-Ψυχραιμίας). Επίσης, δημοσιεύονται: Συνέντευξη του πατρινού καραγκιοζοπαίχτη Γιάνναρου και δύο έργα του Χρ. Χαρίδημου. Παλαιότερα σημαντικά κείμενα για την ιστορία του Καραγκιόζη (P.Risal (σε μτφ. Αλ. Παπαδιαμάντη), Τζ. Κα μης, Στ. Κυριακίδης, Γ.Τσαρούχης, Γ. Τσοκόπουλος). Άρθρα ανθρώπων που μελετούν και αγαπάνε το Θέατρο Σκιών (Μ. Ιερονυμίδης, Δ. Καράβολας, Γ. Ξούριας, Ε.Ζάχος Παπαζαχαρίου, Σ. Ραπτόπουλος). Κείμενα λογοτεχνών για τον Καραγκιόζη (Γκόρπας, Κόντογλου, Σκαρίμπας). Λογοτεχνικά κείμενα για τον Καραγκιόζη και μνήμες (Μ. Αυτιάς-Λούης, Αλ. Ζούκας, Π. Κουτρουμπούσης, Γιάννης Χατζής). Αναφορές σε προσπάθειες που γίνονται για την προβολή του, όπως τις παραστάσεις που γίνονται στο καφενείο Τα Κανάρια και το ετήσιο Φεστιβάλ Θεάτρου Σκιών που διοργανώνει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Εξαρχείων. Το τεύχος συνοδεύει μία ειδική έκδοση της εφημερίδας του Πανελλήνιου Σωματείου Θεάτρου Σκιών Ο Καραγκιόζης μας με επιλογή κειμένων που έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας. Εκδήλωση παρουσίασης του τεύχους θα γίνει την Τετάρτη 14 Οκτωβρίου στο καφενείο Τα Κανάρια (Πλαταιών και Κεραμεικού στον Κεραμεικό). Τον Φαρφουλά μπορείτε να τον βρείτε στα βιβλιοπωλεία ή επικοινωνώντας στο ή Από τα περιεχόμενα του τεύχους: Γιάννης Χατζής: Παρελθόν, παρόν και µέλλον του ελληνικού Θεάτρ Σκιών Βάσιας Τσοκόπουλος: Η ανανέωση του Καραγκιόζη Γιάννης Ξούριας: «...ασελγή και άσεµνα πράγµατα, ως ο λεγόµενος Καραγκιόζης...»

6 Κωνσταντίνος Κουτσουµπλής: Η προέλευση του Θεάτρου Σκιών και η σχέση του µε το αρχαίο δράµα Θωµάς Αγραφιώτης: Η Βυζαντινή καταγωγή του Θεάτρου Σκιών Θωµάς Γκόρπας: Ένα κείµενο για τον Καραγκιόζη Μιχάλης Ιερωνυµίδης: Θέατρο Σκιών και λα κοί αγώνες Σωτήρης Ραπτόπουλος: Ο κόσµος και η γλώσσα του Καραγκιόζη στα πεζά, τα θεατρικά και τα ποιήµατα του Γιάννη Σκαρίµπα Γιάννης Σκαρίµπας: Καραγκιόζης ο Ρωµιός (απόσπ.) Τζούλιο Κα µη: Η ιστορία και η τέχνη του Καραγκιόζη Συνέντευξη µε τον καραγκιοζοπαίχτη Γιάνναρο Χαρίδηµος: Δύο έργα και µία συνέντευξη Άθως Δανέλης: Αναφορά στον Μάνθο Αθηναίο Ε. Ζάχος-Παπαζαχαρίου: Ιστορία του Θεάτρου Σκιών Ε. Ζάχος-Παπαζαχαρίου: Εικονογραφίακαι εικονογράφοι του Καραγκιόζη Διαµ. Καράβολας: Καραγκιόζης, ο τέλειος καλλιτέχνης Κώστας Καµαριάρης: Περί του Θεάτρου των Σκιών Κώστας Καµαριάρης: Ο κυρ-σπύρος ο Κούζαρος P. Rissal (µτφρ. Αλ. Παπαδιαµάντης): Πάντοτε οινόφλυ Γιάννης Τσαρούχης: Μάθηµα αλήθειας από το µόνο νεοελληνικό θέατρο Φώτης Κόντογλου: Τα ελληνικά χωριά (απόσπ.) Γιάννης Χατζής: Μια νυχτιά στους Χορτατζήδες Το ένθετο του συλλεκτικού τεύχους της εφημερίδας μας Ο Καραγκιόζης μας θα αποσταλεί ταχυδρομικά στα μέλη του Σωματείου. Αλέξανδρος Ζούκας: Σκιές στο λευκό Μανόλης Αυτιάς (Λούης): Ο Καραγκιόζης σαλταδόρος Πάνος Κουτρουµπούσης: Ο Καραγκιόζης στο Παλαιόν Θιβέτ Γ. Δ. Τσοκόπουλος: Το αιγυπτιακόν θέατρον Στίλπων Κυριακίδης: Roussel Louis, Karageuz Η παρουσία των Σπαθάρηδων στην Κύπρο Οι Οι μαρτυρίες του Μουσείου Λαϊκής Τέχνης Κύπρου" (εντός περιβόλου Καθεδρικού Ναού Αγ. Ιωάννου Θεολόγου) Πλατεία Αρχιεπισκόπου Κυπριανού, Λευκωσία Την Δευτέρα, 21 Σεπτεμβρίου Πραγματοποιήθηκε εκδήλωση στη μνήμη του Ευγένιου Σπαθάρη πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα του Μεγάλου Συνοδικού της Παλαιάς Αρχιεπισκοπής Παλαιό κτήριο Ιεράς Αρχιεπισκοπής της Κύπρου με διάλεξη της κυρίας Ανθούλας Χοτζάκογλου. 4 Οκτώβρη 2009 ΚΑΛΗ ΨΗΦΟ Καραγκιόζης. Πορτρέτο διακοσμητικό του Ε. Σπαθάρη από τη σκηνή του Νίκου Ιωάννου. Συλλογή Μουσείου Λαϊκής Τέχνης Κύπρου.