Πρεσβεία της Ελλάδος στο Βέλγιο Γραφείο Οικονοµικών & Εµπορικών Υποθέσεων ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΦΡΟΥΤΩΝ & ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΣΤΟ ΒΕΛΓΙΟ

Transcript

1 Πρεσβεία της Ελλάδος στο Βέλγιο Γραφείο Οικονοµικών & Εµπορικών Υποθέσεων ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΦΡΟΥΤΩΝ & ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΣΤΟ ΒΕΛΓΙΟ Βρυξέλλες, Απρίλιος

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΛΓΙΚΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Σελ. 3 (α) Συνοπτική παρουσίαση της βελγικής γεωργίας Σελ. 3 (β) Γεωγραφική κατανοµή γεωργικών εκµεταλλεύσεων & ανθρώπινων πόρων της βελγικής γεωργίας Σελ. 3 (γ) Μέσα παραγωγής της βελγικής γεωργίας Σελ. 3 (δ) Συνοπτική παρουσίαση της βελγικής αγροτικής παραγωγής Δοµή της βελγικής αγροτικής παραγωγής Σελ. 4 (ε) Κατανάλωση, τιµές και εισόδηµα Θέση της αγροτικής παραγωγής στο βελγικό ΑΕΠ Σελ. 4 (στ) Η παραγωγή βιολογικών προϊόντων στο Βέλγιο Σελ Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΝΩΠΩΝ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΣΤΟ ΒΕΛΓΙΟ Σελ ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΚΑΝΑΛΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΣΤΟ ΒΕΛΓΙΟ Σελ ΟΙ ΒΕΛΓΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Σελ ΟΙ ΒΕΛΓΙΚΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Σελ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΠΩΛΗΣΗΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΣΤΟ ΒΕΛΓΙΟ Σελ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Σελ. 12 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Σελ ΟΙ ΒΕΛΓΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΝΩΠΩΝ ΦΡΟΥΤΩΝ Σελ. 13 (α) Οι βελγικές εξαγωγές φρούτων (σε τόνους) Σελ. 13 (β) Οι βελγικές εξαγωγές φρούτων (σε αξίες) Σελ. 13 (γ) Κύριοι προορισµοί βελγικών εξαγωγών φρούτων (σε αξίες) Σελ ΟΙ ΒΕΛΓΙΚΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΝΩΠΩΝ ΦΡΟΥΤΩΝ Σελ. 14 (α) Το βελγικό εµπορικό ισοζύγιο φρούτων ανά προϊόν (σε τόνους) Σελ. 14 (β) Το βελγικό εµπορικό ισοζύγιο φρούτων ανά προϊόν (σε αξίες) Σελ. 15 (γ) Οι βελγικές εισαγωγές φρούτων (σε τόνους) Σελ. 15 (δ) Οι βελγικές εισαγωγές φρούτων (σε αξίες) Σελ. 16 (ε) Οι προµηθευτές της βελγικής αγοράς φρούτων 2010 (σε αξίες) Σελ Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ 2010 ΣΕ ΚΑΡΠΟΥΣ & ΦΡΟΥΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ Σελ. 19 ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ 4. Η ΒΕΛΓΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Σελ. 28 (α) Καλλιεργήσιµες επιφάνειες λαχανικών (σε εκτάρια) Σελ. 28 (β) Ποσότητες εµπορεύσιµων βελγικών λαχανικών (σε τόνους) Σελ ΟΙ ΒΕΛΓΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΝΩΠΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Σελ. 30 (α) Οι βελγικές εξαγωγές λαχανικών (σε τόνους) Σελ. 30 (β) Οι βελγικές εξαγωγές λαχανικών (σε αξίες) Σελ. 31 (γ) Κύριοι προορισµοί βελγικών εξαγωγών λαχανικών (σε αξίες) Σελ. 31 2

3 6. ΟΙ ΒΕΛΓΙΚΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΝΩΠΩΝ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Σελ. 32 (α) Οι βελγικές εισαγωγές λαχανικών (σε τόνους) Σελ. 32 (β) Οι βελγικές εισαγωγές λαχανικών (σε αξίες) Σελ. 33 (γ) Οι προµηθευτές της βελγικής αγοράς λαχανικών 2010 (σε αξίες) Σελ Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ 2010 ΣΕ ΛΑΧΑΝΙΚΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ Σελ ΤΟ ΔΙΜΕΡΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Σελ. 45 (α) Οι ελληνικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στο Βέλγιο Σελ. 45 (β) Οι βελγικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών στην Ελλάδα Σελ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΛΓΙΚΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ α) Συνοπτική παρουσίαση της βελγικής γεωργίας Το κύριο χαρακτηριστικό του βελγικού γεωργικού τοµέα είναι ότι µειώνεται διαχρονικά ο αριθµός των αγροτικών εκµεταλλεύσεων, γεγονός που οδηγεί σε συγκέντρωση γης. Μέσα σε 30 χρόνια, η χώρα έχει χάσει περίπου το 63% των γεωργικών της εκµεταλλεύσεων και κατά την περίοδο αυτή, ο ρυθµός εξαφάνισης των εκµεταλλεύσεων ήταν ίδιος στη Φλάνδρα και στη Βαλλονία (-3,4% ετησίως κατά µέσο όρο). Κατά την ίδια περίοδο, η µέση επιφάνεια των γεωργικών εκµεταλλεύσεων υπερδιπλασιάστηκε. Το εργατικό δυναµικό του γεωργικού τοµέα υπέστη µια παράλληλη συρρίκνωση του όγκου του: ο τοµέας απώλεσε το 45% περίπου του αριθµού των εργαζοµένων που απασχολούνταν σε γεωργικές δραστηριότητες. Ωστόσο, λαµβάνοντας υπόψη τις περιβαλλοντικές και ενεργειακές προκλήσεις, ο γεωργικός τοµέας καλείται σήµερα να βρει µια νέα, κεντρική θέση στην οικονοµία του Βελγίου. Επιπλέον, ο αγροτικός τοµέας µε τη στενή έννοια του όρου εξάγει έξι φορές περισσότερο από το µερίδιο που του αναλογεί στο ΑΕΠ, και αν προσθέσουµε και τις εξαγωγές της βιοµηχανίας τροφίµων, ο αγροτοβιοµηχανικός κλάδος του Βελγίου εξάγει δώδεκα φορές περισσότερο από το ποσοστό του επί του ΑΕΠ. β) Γεωγραφική κατανοµή γεωργικών εκµεταλλεύσεων και ανθρώπινων πόρων της βελγικής γεωργίας Η ύπαρξη γης είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη της γεωργίας, καθώς επίσης και για την εκµετάλλευση του ζωικού κεφαλαίου. Οι γεωργικές εκµεταλλεύσεις καταλαµβάνουν το µεγαλύτερο µέρος της έκτασης του Βελγίου 50,6%). Ακολουθούν οι δασικές εκτάσεις στη δεύτερη θέση (23%) και οι δοµηµένες εκτάσεις στην τρίτη (19,9%). Ωστόσο κάθε χρόνο η γεωργική γη µειώνεται, ενώ παράλληλα αυξάνονται οι δοµηµένες εκτάσεις. Το γεγονός αυτό προφανώς έχει άµεσες συνέπειες ως προς τη φύση των γεωργικών δραστηριοτήτων, ιδιαίτερα στη Φλάνδρα, όπου η πυκνότητα του πληθυσµού είναι εξαιρετικά υψηλή. 3

4 γ) Μέσα παραγωγής της βελγικής γεωργίας Ο αριθµός των γεωργικών και κηπευτικών εκµεταλλεύσεων στο Βέλγιο µειώνεται, όπως προείπαµε, κάθε χρόνο. Το 2010, ο συνολικός αριθµός τους µειώθηκε και πάλι κατά περίπου µονάδες, ή περίπου κατά 3,5% σε σύγκριση µε το προηγούµενο έτος. Σήµερα υπάρχουν κατά τι λιγότερες από γεωργικές και κηπευτικές εκµεταλλεύσεις ( το 2010). Ωστόσο, η έκταση του συνόλου των γεωργικών εκµεταλλεύσεων µειώνεται πολύ πιο αργά. Κατά µέσο όρο λοιπόν, η έκταση των αγροκτηµάτων βαίνει αυξανόµενη. Οι µεγαλύτερες σε µέγεθος γεωργικές εκµεταλλεύσεις βρίσκονται στη Βαλλονία, όπου η πυκνότητα πληθυσµού είναι χαµηλότερη. Στο Βέλγιο, µόνο ένα µικρό ποσοστό του πληθυσµού εργάζεται στον τοµέα της γεωργίας. Το 2010, η γεωργία απασχολούσε περίπου ανθρώπους. Το εργατικό δυναµικό του κλάδου εµφανίστηκε µειωµένο κατά 3,5% σε σύγκριση µε το προηγούµενο έτος και κατά 25% σε σύγκριση µε το έτος Παράλληλα, κατά την τελευταία δεκαετία, ο αριθµός των τρακτέρ και του λοιπού αγροτικού µηχανολογικού εξοπλισµού έχει αυξηθεί δραµατικά. δ) Συνοπτική παρουσίαση της βελγικής αγροτικής παραγωγής Δοµή της βελγικής αγροτικής παραγωγής Όσον αφορά τις διαφορετικές καλλιέργειες, οι εξελίξεις των τελευταίων ετών εµφανίζουν µία σηµαντική αύξηση στην παραγωγή δηµητριακών, κυρίως λόγω της σταθερής αύξησης των επιφανειών που καλλιεργούνται µε σπόρο καλαµποκιού. Μεταξύ των προϊόντων που παρουσιάζουν τάσεις αύξησης, θα πρέπει επίσης να σηµειωθούν οι καλλιέργειες χειµερινού σιταριού, χειµερινού κριθαριού, καθώς και οι καλλιέργειες κτηνοτροφικών φυτών (κυρίως καλαµποκιού), αλλά µε µικρότερη κανονικότητα. Αντιθέτως, κυρίως εξαιτίας της τάσης µείωσης των καλλιεργούµενων επιφανειών, θα πρέπει να υπογραµµισθεί η δραµατική αλλά αναµενόµενη πτώση της αγρανάπαυσης. Οµοίως, οι καλλιέργειες ζαχαρότευτλων που αποτελούν σηµαντική γεωργική δραστηριότητα στο Βέλγιο συνεχίζουν να µειώνονται. ε) Κατανάλωση, τιµές και εισόδηµα Θέση της αγροτικής παραγωγής στο βελγικό ΑΕΠ Η θέση των τροφίµων στη συνολική κατανάλωση του Βελγίου βαίνει µειούµενη εδώ και αρκετά χρόνια. Μέσα στα τελευταία τριάντα χρόνια, η κατανάλωση τροφίµων έχει συρρικνωθεί κατά περίπου ένα τέταρτο, αντιπροσωπεύοντας 16% της συνολικής κατανάλωσης, έναντι 22% στη δεκαετία του Ωστόσο δεν έχουν µειωθεί στον ίδιο βαθµό τα µερίδια κατανάλωσης όλων των προϊόντων: τα µερίδια του ψωµιού, του νωπού κρέατος και των επεξεργασµένων κρεάτων έχουν µειωθεί σχεδόν κατά το ήµισυ, ενώ αντιθέτως το µερίδιο των ετοίµων γευµάτων έχει αυξηθεί σηµαντικά. Αυτές οι αλλαγές συνδέονται απόλυτα µε τις µεταβολές στον τρόπο ζωής του πληθυσµού και τα καταναλωτικά πρότυπα. Από το έτος 2000, οι λιανικές τιµές των τροφίµων έχουν αυξηθεί κατά 28%, έναντι αύξησης µόλις κατά 19% στις τιµές παραγωγού. Οι αυξήσεις αυτές οφείλονται κυρίως 4

5 στο άλµα των τιµών των γαλακτοκοµικών προϊόντων, του ψωµιού και των δηµητριακών από το έτος 2007 και έπειτα. Το µερίδιο της γεωργίας στη βελγική οικονοµία, το οποίο ήταν ήδη αρκετά χαµηλό, συνεχίζει να µειώνεται, πέφτοντας κάτω από το κατώφλι του 1%. Το 2010, ο αγροτικός κλάδος αντιπροσώπευε το 0,65% του ΑΕΠ έναντι 1,13% το έτος Ωστόσο, εάν συνυπολογισθεί η συµµετοχή της βιοµηχανίας τροφίµων, η θέση του αγροτοβιοµηχανικού τοµέα στη βελγική οικονοµία σαφώς καθίσταται σε συγκριτικούς όρους σηµαντικότερη (το 2009 η βιοµηχανία τροφίµων αντιπροσώπευε το 15,4% της βελγικής βιοµηχανίας, κατέχοντας τη 2η θέση από πλευράς κύκλου εργασιών). Στις εξαγωγές, το συγκριτικό µερίδιο του αγροτικού τοµέα είναι κατά πολύ υψηλότερο. Η γεωργία µε τη στενή της έννοια (ζώα, ζωικά προϊόντα, φυτικά προϊόντα και λίπη) το 2010 αντιπροσώπευε το 5,7% των βελγικών εξαγωγών. Εάν σε αυτό προστεθεί και άλλο ένα 5,3% που αντιπροσώπευαν οι εξαγωγές προϊόντων τροφίµων, ποτών και καπνού, το συνολικό ποσοστό των προϊόντων του αγροτοβιοµηχανικού κλάδου αντιπροσώπευε το 2010 το 11% των βελγικών εξαγωγών. στ) Η παραγωγή βιολογικών προϊόντων στο Βέλγιο Η βιολογική γεωργία κερδίζει σταδιακά έδαφος στο Βέλγιο, όπως και ολόκληρος ο κλάδος των βιολογικών προϊόντων (από την παραγωγή έως το λιανεµπόριο), κατά το πρότυπο της γειτονικής Γερµανίας. Η µελέτη των στοιχείων του αριθµού εκµεταλλεύσεων και εκτάσεων δείχνει ότι το φαινόµενο αυτό αφορά πρωτίστως την περιοχή της Βαλλονίας. Στη Φλάνδρα, η εξέλιξη του αριθµού των βιολογικών γεωργικών εκµεταλλεύσεων δείχνει κάποια ανοδική πορεία, µετά από µια περίοδο σχετικής στασιµότητας. Θα πρέπει να σηµειωθεί η σηµαντική αύξηση του αριθµού βοοειδών που είναι βιολογικά πιστοποιηµένα και ο οποίος έχει διπλασιαστεί µέσα στην τελευταία πενταετία. Η κατανοµή ανά είδος εκµετάλλευσης δείχνει ότι η ροπή προς βιολογικά προϊόντα στη Βαλλονία αφορά κυρίως την κτηνοτροφία, ενώ στη Φλάνδρα αφορά ιδιαίτερα τον τοµέα των καλλιεργειών. Η διαφορά αυτή σχετίζεται µε τις διάφορες ειδικεύσεις των γεωργικών οικονοµιών των δύο περιοχών. 2. Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΝΩΠΩΝ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΣΤΟ ΒΕΛΓΙΟ Συνοπτικά: Η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών στο Βέλγιο αυξήθηκε το 2010 παρά το σχετικά υψηλότερο επίπεδο τιµών. Σε ετήσια βάση, οι Βέλγοι καταναλωτές, παρά τις υψηλότερες τιµές το 2010 (+8,6% έναντι του 2009), αγόρασαν περισσότερα νωπά λαχανικά (αύξηση 1,5% σε όγκο κατά κεφαλήν). Τα λαχανικά που εµφάνισαν τις µεγαλύτερες αυξήσεις από πλευράς κατανάλωσης το 2010 ήταν µαρούλια, πράσα, µανιτάρια, πιπεριές και κουνουπίδια. Άλλα λαχανικά που παρουσίασαν αισθητές αυξήσεις ήταν ραπανάκια, φασόλια, λάχανα Μιλάνου, γογγύλια, αντίδια, µάραθο και βιολογικά λαχανικά (βλ. και κατωτέρω). Ο 2010 ο Βέλγος καταναλωτής αγόρασε κατά 2,3% έναντι του 2009 περισσότερα φρέσκα φρούτα. Η µέση τιµή για τα νωπά φρούτα αυξήθηκε κατά 1,5% λιγότερο από ό τι για τα λαχανικά. Μεταξύ των φρούτων, τα µήλα επηρεάστηκαν κάπως από τον αυξηµένο µέσο όρο των τιµών της αγοράς, µε αποτέλεσµα το µερίδιο αγοράς τους 5

6 κατ όγκο το 2010 να µειωθεί ελαφρώς στο 20,5%. Ο ηγέτης της βελγικής αγοράς φρούτων, τα εσπεριδοειδή είχε καλύτερη πορεία το Τα αχλάδια είχαν επίσης µια πολύ καλή χρονιά το Ο µέσος Βέλγος καταναλωτής αγόρασε το 2010 περίπου 79 κιλά φρέσκα φρούτα για ένα συνολικό ποσό 165 ευρώ και 62 κιλά φρέσκα λαχανικά για ένα σύνολο περίπου 136 ευρώ. Όσον αφορά τα κανάλια διανοµής, το 2010 υπήρξε µια µικρή αύξηση προς όφελος των συνοικιακών σούπερ µάρκετ. Η κατάσταση στα υπόλοιπα κανάλια διανοµής παρέµεινε σχεδόν αµετάβλητη. Οι µεγάλες αλυσίδες σούπερ µάρκετ (Carrefour, Delhaize, Colruyt, Cora, Match, Champion και Makro) συγκεντρώνουν σχεδόν το 48,5% του όγκου πωλήσεων φρούτων και λαχανικών στο Βέλγιο και παραµένουν µε µεγάλη διαφορά το σηµαντικότερο κανάλι διανοµής. Η κατηγορία καταστηµάτων Hard discount παρουσίασε σταθερότητα και ακολουθεί στη δεύτερη θέση µε µερίδιο 21% του όγκου πωλήσεων φρούτων και λαχανικών. Γενικά παρατηρούµε ότι η οικονοµική ύφεση και η αύξηση της ανεργίας ήταν οι βασικοί παράγοντες που οδήγησαν τα βελγικά νοικοκυριά να ξοδέψουν για αγορές τροφίµων το 2010 λιγότερο από ότι το Ο αριθµός των ατοµικών επισκέψεων ανά κατάστηµα µειώθηκε από 191 σε 185 σε ετήσια βάση. Από το φθινόπωρο του 2010 η αρνητική αυτή τάση ανακόπηκε και ο αριθµός των ατοµικών επισκέψεων ανά κατάστηµα παρέµεινε σταθερός. Από την άλλη πλευρά, οι Βέλγοι αύξησαν την καταναλωτική τους δαπάνη για τρόφιµα ανά επίσκεψη σε κατάστηµα (+1,9% σε όγκο). Ο πληθωρισµός στα προϊόντα τροφίµων ανήλθε σε 1,5%, µε αποτέλεσµα η καταναλωτική δαπάνη να αυξηθεί κατά 3,4%. Παλαιά και νέα προϊόντα, καταναλωτικά πρότυπα σε διαφορετικές ηλικιακές οµάδες: Σηµαντική επίδραση στην εξέλιξη των καταναλωτικών προτύπων στο Βέλγιο έχουν παίξει οι διατροφικές συνήθειες του ενεργού πληθυσµού ηλικίας κάτω των 35 ετών, ο οποίος εξαιτίας του έντονου ρυθµού ζωής του ρέπει προς χαµηλότερη κατανάλωση νωπών φρούτων και λαχανικών σε σύγκριση µε τον ηλικιωµένο πληθυσµό. Πάντως, τα τελευταία χρόνια παρουσιάζεται µία τάση αύξησης της καταναλωτικής δαπάνης του νεαρότερου πληθυσµού προς νωπά φρούτα και λαχανικά, µε αποτέλεσµα το 2010 η πληθυσµιακή αυτή οµάδα να δαπανήσει κατά 26% περισσότερο από το έτος αναφοράς Η εξέλιξη αυτή εν µέρει οφείλεται και σε ειδική διαφηµιστική εκστρατεία που έλαβε χώρα πριν µερικά χρόνια µε στόχο την τόνωση της κατανάλωσης νωπών σε αυτές τις ηλικιακές κατηγορίες. Υπάρχουν προϊόντα που αγοράζονται περισσότερο από νεαρότερες ηλικιακά οικογένειες και άλλα που είναι σχετικά πιο πιθανό να αγοραστούν από µεγαλύτερες ηλικιακά οικογένειες. Λαχανικά που αγοράζονται από νεότερες οικογένειες είναι κυρίως τα αγγούρια και οι πιπεριές, καθώς τα τοµατίνια και άλλες νέες ποικιλίες. Λαχανικά που αγοράζονται περισσότερο από τους ηλικιωµένους είναι το σέλινο, τα φασόλια, τα όσπρια, τα ραδίκια και τα λευκά σπαράγγια. Τα νωπά φρούτα τυγχάνουν γενικά θετικής υποδοχής από τους συνταξιούχους, και ιδιαίτερα τα αχλάδια, τα πυρηνόκαρπα, τα εσπεριδοειδή και τα µούρα. Οι νεαρότερες 6

7 ηλικίες (κάτω των 40 ετών) ανταποκρίνονται θετικότερα σε εξωτικά φρούτα, ενώ οικογένειες µε παιδιά επιλέγουν περισσότερο µήλα, µπανάνες και ακτινίδια. Συσχετισµός οικονοµικής κρίσης και κατανάλωσης φρούτων Αναλυτικά: Τα νωπά λαχανικά ήταν σηµαντικά πιο ακριβά το 2010 (+8,6% έναντι του 2009). Ωστόσο, υπήρξε αύξηση στις αγορές φρέσκων λαχανικών (+1,5% σε όγκο κατά κεφαλήν). Η µέση λιανική τιµή των νωπών φρούτων ακολούθησε τη γενική αυξητική τάση των τιµών τροφίµων, αυξήθηκε όµως µόνον κατά 0,5%. Το γεγονός αυτό αύξησε τον όγκο πωλήσεων, κατά περίπου 2,3%. Το 2010 ο µέσος Βέλγος αγόρασε 141,1 κιλά νωπών φρούτων και λαχανικών (78,9 κιλά φρέσκα φρούτα και 62,1 κιλά φρέσκα λαχανικά), αυξάνοντας την συνολική κατανάλωσή του κατά σχεδόν 2% έναντι του προηγούµενου έτους. Όσον αφορά την καταναλωτική δαπάνη, κατέγραψε αυξητικές τάσεις και στις δύο κατηγορίες εξαιτίας τόσο της αύξησης των τιµών, όσο και του όγκου αγορών. Η αγοραστική δαπάνη αυξήθηκε κατά 10% έναντι του 2009 όσον αφορά τα λαχανικά και κατά 4% όσον αφορά τα φρούτα. Ο Βέλγος καταναλωτής δαπάνησε το 2010 σχεδόν 165 ευρώ σε νωπά φρούτα και 136 ευρώ σε νωπά λαχανικά. Κατανάλωση λαχανικών: Από πλευράς κατανάλωσης λαχανικών, η τοµάτα εξακολουθεί από χρόνο σε χρόνο να αποτελεί το περισσότερο προτιµώµενο λαχανικό, µε σχεδόν 10 κιλά αγορών κατά κεφαλήν, µε τους βολβούς καρότων να την ακολουθούν κατά πόδας (9,58 κιλά). Στην τρίτη θέση είναι το κρεµµύδι µε 6,6 κιλά αγορών κατά κεφαλή. Το ραδίκι παραµένει σταθερά στην τέταρτη θέση µε 6,25 κιλά ανά κεφαλή. Το µαρούλι αυξήθηκε σε πάνω από 4 κιλά ανά κεφαλή και κλείνει την πρώτη πεντάδα. Άλλες σηµαντικές κατηγορίες νωπών λαχανικών από πλευράς κατανάλωσης είναι τα πράσα, τα µανιτάρια, οι πιπεριές, τα κολοκυθάκια και τα κουνουπίδια. Άλλες σηµαντικές καλλιέργειες που σηµείωσαν αυξήσεις το 2010 εκτός της πρώτης δεκάδας ήταν τα ραπανάκια (+39%), τα φασόλια (+38%), το λάχανο (+24%), τα γογγύλια (+19%), τα αντίδια (+19%), το µάραθο (+18%) και τα βιολογικά λαχανικά (+17%). Η οµάδα λαχανικών που περιλαµβάνει πιπεριές, αγγούρια, µελιτζάνες, κολοκυθάκια και µείγµατα λαχανικών, τόσο σε όγκο, αλλά ειδικά σε αξία, αποτελούν µακράν τη µεγαλύτερη κατηγορία καταναλώµενων λαχανικών. Η εν λόγω κατηγορία αποτελεί πάνω από το ένα τρίτο των αγορών λαχανικών στο Βέλγιο. Το µερίδιο της τοµάτας µειώθηκε πέρυσι από 17% σε 16% σε όγκο. Από πλευράς δαπάνης, λόγω της υψηλότερης τιµής της τοµάτας καθώς και της µετατόπισης της κατανάλωσης σε ακριβότερα είδη τοµάτας, η καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκε ελαφρώς. Τα καρότα και τα κρεµµύδια είναι σηµαντικές κατηγορίες σε όγκο (µερίδια 15,4% και 10,6% της κατανάλωσης αντίστοιχα), αλλά λιγότερο σηµαντικές σε καταναλωτική δαπάνη (µόλις 5,3% και 4,2% αντίστοιχα). Η αναλογία της κανονικής τοµάτας προς το σύνολο της κατανάλωσης τοµάτας το 2000 ήταν 75%, ενώ σήµερα έχει πλέον πέσει στο 40%, ως αποτέλεσµα της θεαµατικής αύξησης του µεριδίου της τοµάτας θερµοκηπίου. Το µερίδιο της κατηγορίας αυτής έχει διπλασιαστεί µέσα σε δέκα χρόνια, ανερχόµενο από 20% σε 41%. Επίσης, υπάρχει διαρκώς αυξανόµενη ροπή της κατανάλωσης προς ειδικότερες κατηγορίες τοµάτας, τα τοµατίνια (cherry tomatoes) και τα τοµατίνια Roma, τα µερίδια των οποίων πρόσφατα αυξήθηκαν περαιτέρω και τώρα ανέρχονται 7

8 σε 8% και 12% αντίστοιχα. Η λιανική τιµή των τοµατινιών cherry είναι σχεδόν τριπλάσια από εκείνη των συµβατικών τοµατών. Οι τοµάτες θερµοκηπίου είναι περίπου 7% πιο ακριβές, ενώ τα τοµατίνια Roma είναι 40% πιο ακριβά από την παραδοσιακή τοµάτα. Κατανάλωση φρούτων: Ο µέσος Βέλγος κατανάλωσε το κιλά νωπών φρούτων, κατά 2,3% περισσότερα από το Μετά από µια κάθετη πτώση της κατανάλωσης το 2008 έως και την άνοιξη του 2009, φαίνεται να αποκαθίστανται τα επίπεδα της κατανάλωσης φρούτων στο Βέλγιο στα προ της κρίσης επίπεδα. Η καταναλωτική δαπάνη για φρούτα το 2010 αυξήθηκε κατά περίπου 4%. Το µερίδιο αγοράς των µήλων από πλευράς όγκου το 2010 µειώθηκε ελαφρά σε 20,5%, ενώ ως αποτέλεσµα της διαχρονικής ανοδικής πίεσης των τιµών, το µερίδιο των µήλων σε αξίες έχει πέσει σε 13,6%. Τα εσπεριδοειδή, τα οποία αποτελούν τον ηγέτη της αγοράς αύξησαν το 2010 το µερίδιό τους κατ όγκο από 29,5% σε 30,3%. Τα αχλάδια επίσης αύξησαν ελαφρώς το µερίδιό τους σε όγκο και καταλαµβάνουν την πέµπτη θέση. Οι µπανάνες, σε µεσο-µακροπρόθεσµη προοπτική, έχουν αυξήσει σηµαντικά το µερίδιό τους αυξήθηκε από 12,7% το 2004 σε 16% το Τα ακτινίδια είχαν µερίδιο αγοράς το % σε όγκο, ενώ σε αξίες το µερίδιο ανήλθε σε 21%. Οι φράουλες αύξησαν το 2010 το µερίδιο σε όγκο κατά 1 ποσοστιαία µονάδα στο 3,7%, ενώ το µερίδιό τους σε αξίες αυξήθηκε από 5,8% σε 7,1%. Η πρώτη δεκάδα του καλαθιού φρούτων στο Βέλγιο το 2010: Το µήλο, µε κατανάλωση 16,2 κιλά κατά κεφαλή αποτελεί το πλέον προτιµώµενο φρούτο. Στη δεύτερη θέση ακολούθησε το πορτοκάλι µε 14,7 κιλά, και αύξηση της κατά κεφαλήν κατανάλωσης κατά 1 κιλό ή +7%. Στην τρίτη θέση ακολούθησε η µπανάνα µε 12,6 κιλά (+8%), ακολουθούµενη από τα µανταρίνια µε περίπου 6 κιλά. Τα αχλάδια είναι στην πέµπτη θέση µε 5 κιλά κατά κεφαλή (+4%), ακολουθούµενα από τα σταφύλια µε 3,2 κιλά, τα ακτινίδια µε 2,95 κιλά, τα νεκταρίνια και τα ροδάκινα µε 2,4 κιλά, τις φράουλες µε 2,1 κιλά και τα λεµόνια που κλείνουν την πρώτη δεκάδα µε 1,6 κιλά. Στα µήλα, η κύρια ποικιλία είναι η Jonagold η οποία το 2010 είχε 48,5% του συνολικού όγκου κατανάλωσης, αλλά χάνουν έδαφος από νέες ποικιλίες µήλων, όπως Kanzi, Pink Lady και Granny Smith Belgica. Στα αχλάδια, τα δύο τρίτα της κατανάλωσης αποτελούν από τα αχλάδια Conference, το µερίδιο των οποίων έχει αυξηθεί σηµαντικά τα τελευταία χρόνια, αλλά φαίνεται πλέον να έχει φθάσει στα όριά του. Στη δεύτερη θέση της κατανάλωσης αχλαδιών βρίσκεται η ποικιλία Doyenné du Comice αχλάδια, το µερίδιο της οποίας αυξήθηκε κατά 23% το Η ποικιλία Durondeau βρίσκεται στην Τρίτη θέση µε µικρό µερίδιο αγοράς 5%. Άλλα φρούτα τα οποία παρουσίασαν το 2010 σηµαντική αύξηση στην κατανάλωση ήταν τα σύκα (+44%), τα φρούτα βιολογικών καλλιεργειών (+26%), τα σµέουρα (+20%) και οι χουρµάδες (+14%). 3. ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΚΑΝΑΛΙΑ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΣΤΟ ΒΕΛΓΙΟ Οι µεγάλες αλυσίδες σούπερ µάρκετ, τα καταστήµατα hard discount και τα καταστήµατα ευκολίας κατείχαν το 2010 πάνω από το 82% των πωλήσεων νωπών 8

9 φρούτων και λαχανικών στο Βέλγιο. Οι µεγάλες αλυσίδες σούπερ µάρκετ (Carrefour, Delhaize, Colruyt, Cora, Match, Champion και Makro) είναι µακράν το σηµαντικότερο κανάλι διανοµής συγκεντρώνοντας το 48,5% του όγκου και το 50% της αξίας. Οι εκπτωτικές αλυσίδες hard discount, ενώ κατά την τετραετία φαίνονταν να έχουν πολύ αξιόλογες προοπτικές ανάπτυξης, φαίνεται ότι χτυπήθηκαν από την κρίση και είδαν το µερίδιό τους σε όγκο να συρρικνώνεται σε 21% από 22%, ωστόσο φαίνεται να σταθεροποιείται. Τα σούπερ µάρκετ της γειτονιάς (convenience stores) αύξησαν το 2010 το µερίδιο αγοράς τους σε 12,7%, ενώ οι λαϊκές αγορές και οι λιανέµποροι νωπών έχασαν µερίδιο αγοράς το 2010, κατέχοντας το 7,3% και 4,4% αντίστοιχα. Στο κατωτέρω διάγραµµα παρουσιάζουµε τα µερίδια κάθε καναλιού διανοµής στις πωλήσεις φρούτων και λαχανικών στο Βέλγιο, από το 2005 έως το ΟΙ ΒΕΛΓΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Το Βέλγιο αποτελεί σηµαντικό εξαγωγέα φρούτων, κυρίως προς χώρες της Ε.Ε., µε συνολικές εξαγωγές που το 2010 ανήλθαν σε 1,98 δις. (-4,1% έναντι του 2009). Εάν παρατηρήσουµε τα στατιστικά στοιχεία εξαγωγών κατά την τελευταία δεκαετία ( ) βλέπουµε να εξάγονται σε σταθερή βάση τα δύο φρούτα που παράγονται κατ εξοχήν στο Βέλγιο, δηλαδή µήλα και αχλάδια (µε µερίδια σε όγκο εξαγωγών το ,6% και 12,5% αντίστοιχα). Ωστόσο από τα στοιχεία φαίνεται ότι το Βέλγιο λειτουργεί και ως σηµαντικός επανεξαγωγέας τροπικών φρούτων (κυρίως µπανανών), αλλά και εσπεριδοειδών. Σηµειωτέον ότι το 2010 οι επανεξαγωγές µπανανών 9

10 αποτέλεσαν σε όγκο το 70,2% των συνολικών βελγικών εξαγωγών φρούτων. Μέσα στη δεκαετία παρατηρείται συνολικά αυξητική τάση των εξαγωγών φρούτων µε ορισµένες αυξοµειώσεις- ενώ κύριοι προορισµοί είναι οι Γερµανία, Ολλανδία και Γαλλία. Οι χώρες της Ε.Ε. απορροφούν το 90,3% των βελγικών εξαγωγών φρούτων. Όσον αφορά τα λαχανικά, το Βέλγιο εµφανίζεται να εξάγει κυρίως τοµάτες, καθώς και βολβούς & γογγύλια, προϊόντα τα οποία το 2010 κατείχαν µερίδια σε όγκο βελγικών εξαγωγών νωπών λαχανικών ανερχόµενα σε 25,4% και 19,3% αντίστοιχα. Οι βελγικές εξαγωγές λαχανικών το 2010 ανήλθαν σε 679,3 εκατ., αυξηµένες σε αξία κατά 12,5% έναντι του 2009 (µειωµένες όµως σε ποσότητες κατά 2,6%). Και στις εξαγωγές λαχανικών, παρατηρείται µέσα στη δεκαετία συνολική αυξητική τάση, παρά κάποιες αυξοµειώσεις, µε τον κύριο όγκο των εξαγωγών να κατευθύνεται στις Γερµανία, Γαλλία και Ολλανδία. Οι χώρες Ε.Ε. και εδώ απορροφούν το 93,6% των βελγικών εξαγωγών λαχανικών. 5. ΟΙ ΒΕΛΓΙΚΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ Οι βελγικές εισαγωγές νωπών φρούτων ανέρχονται σταθερά σε πάνω από 2 εκατ. τόνους ετησίως την δεκαετία , υπερβαίνοντας σε ορισµένες χρονιές και τους 2,5 εκατ. τόνους και πλησιάζοντας τους 3 εκατ. τόνους. Το 2010 οι βελγικές εισαγωγές φρούτων ανήλθαν σε ποσότητες σε 2,48 εκατ. τόνους, µειωµένες κατά 3,7% έναντι του Σε αξίες, το 2010 οι εισαγωγές φρούτων στο Βέλγιο ανήλθαν σε 2,21 δις., µειωµένες µόνον κατά 1,9% έναντι του 2009, γεγονός που υπονοεί ελαφρότατα υψηλότερες τιµές εισαγωγής. Συνολικά κατά τη δεκαετία παρατηρούνται αυξοµειώσεις, αλλά µε αυξητική ολικά τάση, και µικρές πτωτικές τάσεις από το 2008 και έπειτα, πιθανότατα εξαιτίας της οικονοµικής κρίσης. Από πλευράς κυρίων προµηθευτών της βελγικής αγοράς φρούτων το 2010 παρατηρούµε ότι προηγούνται χώρες προέλευσης τροπικών φρούτων (Κολοµβία- 478,4 εκατ., Κόστα Ρίκα- 297,1 εκατ., Ισηµερινός- 257,8 εκατ.) και έπονται οι σηµαντικοί Ευρωπαίοι προµηθευτές (Ολλανδία- 244,2 εκατ., Ισπανία- 235,4 εκατ., Γαλλία- 143,9 εκατ.). Σηµειωτέον ότι σηµαντικό µέρος των βελγικών εισαγωγών φρούτων και λαχανικών που προέρχονται από την Ολλανδία αφορά επανεξαγωγές προϊόντων προέλευσης άλλων χωρών, µεταξύ των οποίων πιθανότατα και κάποιων ελληνικών. Σε συνηµµένο ειδικό πίνακα του Στατιστικού Παραρτήµατος παρουσιάζουµε όλους τους προµηθευτές της βελγικής αγοράς καρπών και φρούτων στις τετραψήφιες κατηγορίες του δασµολογικού κεφαλαίου 8. Η χώρα µας το 2010 µε βάση τα βελγικά στατιστικά στοιχεία εµφανίζεται να έχει πραγµατοποιήσει εξαγωγές 3,83 εκατ., καταλαµβάνοντας την 36 η θέση µεταξύ 51 χωρών. Κύρια ελληνικά προϊόντα που εξήχθησαν το 2010 µε βάση τα βελγικά στατιστικά ήταν λοιπά κατεψυγµένα φρούτα (1,59 εκατ.), καρπούζια ( 812,2 χιλ.), κατεψυγµένα κεράσια ( 493,2 χιλ.), ακτινίδια ( 395,8 χιλ.), σταφύλια ( 290,5 χιλ.), αποξηραµένα σταφύλια ( 71,6 χιλ.),πορτοκάλια ( 33,6 χιλ.). Τον πίνακα ακολουθεί αναλυτική παρουσίαση της εικόνας του διεθνούς ανταγωνισµού το 2010 για προϊόντα ελληνικού ενδιαφέροντος, ανεξαρτήτως του εάν τη συγκεκριµένη χρονιά καταγράφονται ελληνικές εξαγωγές. Επίσης, στο τελευταίο 10

11 τµήµα του Παραρτήµατος παρουσιάζεται το διµερές εµπόριο φρούτων και λαχανικών µε βάση τα στατιστικά στοιχεία αµφότερων των χωρών. Οι βελγικές εισαγωγές νωπών λαχανικών ανέρχονται σε επίπεδα που πλησιάζουν το 1 εκατ. τόνους ετησίως την δεκαετία , υπερβαίνοντάς τους το 2003, το 2008 και το Το 2010 οι βελγικές εισαγωγές λαχανικών ανήλθαν σε ποσότητες σε 938,8 εκατ. τόνους, µειωµένες κατά 6,3%. Σε αξίες ωστόσο, το 2010 οι εισαγωγές λαχανικών στο Βέλγιο ανήλθαν σε 626,3 εκατ. αυξηµένες κατά 9,8% έναντι του 2009, γεγονός που σηµαίνει αρκετά υψηλότερες τιµές. Συνολικά κατά τη δεκαετία παρατηρείται αυξητική συνολικά τάση. Από πλευράς κυρίων προµηθευτών της βελγικής αγοράς λαχανικών το 2010 παρατηρούµε ότι προηγούνται οι µεγάλοι Ευρωπαίοι προµηθευτές και επανεξαγωγείς (Ολλανδία- 441,5 εκατ., Γαλλία- 289,2 εκατ., Ισπανία- 150,9 εκατ. και Γερµανία- 75,8 εκατ.) και έπονται σηµαντικοί προµηθευτές εκτός Ευρώπης (Κίνα- 32,3 εκατ., Ισραήλ- 32,1 εκατ.). Σε συνηµµένο ειδικό πίνακα παρουσιάζουµε όλους τους προµηθευτές της βελγικής αγοράς λαχανικών (νωπών και µη) στις τετραψήφιες κατηγορίες του δασµολογικού κεφαλαίου 7. Η χώρα µας το 2010 µε βάση τα βελγικά στατιστικά στοιχεία εµφανίζεται να έχει πραγµατοποιήσει εξαγωγές 410,4 χιλ., καταλαµβάνοντας την τελευταία θέση µεταξύ 31 προµηθευτών. Τον πίνακα ακολουθεί αναλυτική παρουσίαση της εικόνας του διεθνούς ανταγωνισµού το 2010 για προϊόντα ελληνικού ενδιαφέροντος, ανεξαρτήτως του εάν τη συγκεκριµένη χρονιά καταγράφονται ελληνικές εξαγωγές. Κύρια ελληνικά προϊόντα που εξήχθησαν το 2010 µε βάση τα βελγικά στατιστικά ήταν αγγούρια ( 146,5 χιλ.), ελιές κατεψυγµένες ( 41,8 χιλ.), κατεψυγµένα µείγµατα λαχανικών ( 21 χιλ.), πιπεριές ( 18,7 χιλ.), κατεψυγµένα λαχανικά ( 15,9 χιλ.), κατεψυγµένο σπανάκι ( 11,9 χιλ.), κατεψυγµένα µπιζέλια ( 10,3 χιλ.), µη βρώσιµα κατεψυγµένα λαχανικά ( 75,3 χιλ.), ελιές προσωρινά διατηρηµένες ( 19,2 χιλ.), ξερά φασόλια ( 28,8 χιλ.). 6. ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΠΩΛΗΣΗΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΣΤΟ ΒΕΛΓΙΟ Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Φρούτων και Λαχανικών (Centre Européen des Fruits et Légumes) αποτελεί βασικό σηµείο συγκέντρωσης των εισαγόµενων στο Βέλγιο νωπών φρούτων και λαχανικών καθώς και βασικό σηµείο µεταπώλησής τους σε χονδρέµπορους και υπεραγορές (super markets). Το Κέντρο συστάθηκε το 1981, κατόπιν πρωτοβουλίας της Αναπτυξιακής Εταιρείας Περιφέρειας Βρυξελλών (Société de Développement pour la Région de Bruxelles-Capitale) και σήµερα περιλαµβάνει ένα κεντρικό κτίριο και εξήντα τέσσερις πλήρως εξοπλισµένες αποθήκες µε ψυκτικούς θαλάµους (και ορισµένες µε συστήµατα ωρίµανσης µπανανών), που καλύπτουν συνολική έκταση τετραγωνικών µέτρων. Ο ετήσιος όγκος των εµπορευόµενων δια του Κέντρου φρούτων και λαχανικών αγγίζει το ένα εκατοµµύριο τόνους, έναντι συνολικών εισαγωγών του Βελγίου σε φρούτα και λαχανικά που το 2010 ανήλθαν σε 3,5 εκατ. τόνους, ήτοι περίπου 29% των συνολικά εισαχθέντων φρούτων και λαχανικών περνούν από το Κέντρο. Πέρα από τις αποθήκες, το Κέντρο στεγάζει παράρτηµα των βελγικών τελωνειακών αρχών καθώς και γραφείο του Υπουργείου Γεωργίας. 11

12 Το Ευρωπαϊκό Κέντρο φρούτων και λαχανικών εγκαινιάστηκε στις αρχές του 1981 και βρίσκεται σε οικόπεδο έκτασης περίπου 13 εκταρίων. Οι εισαγωγείς-εξαγωγείς των φρούτων και των λαχανικών, η πόλη των Βρυξελλών και η Αναπτυξιακή Εταιρεία της Περιφέρειας Βρυξελλών συµµετέχουν ενεργά στη διαχείριση του Κέντρου. Το Κέντρο εξαιτίας της θέσης του στις Βρυξέλλες- λειτουργεί και ως σηµαντικός διαµετακοµιστικός σταθµός στο εµπόριο φρούτων και λαχανικών τουλάχιστον µε τις γειτονικές του Βελγίου χώρες. Η δραστηριότητά του έχει πολύ σηµαντικά οικονοµικά και κοινωνικά οφέλη για την Περιφέρεια των Βρυξελλών. Συνηµµένα στην παρούσα µελέτη µπορείτε να βρείτε κατάσταση των καταστηµάτων εισαγωγέων-εξαγωγέων που στεγάζονται στο Κέντρο, πολλοί από τους οποίους αποτελούν οικογενειακές επιχειρήσεις που περνούν από γενιά σε γενιά. Ο υπογράφων επισκέφθηκε, όπως και ο προκάτοχός του, το Κέντρο τον Δεκέµβριο του περασµένου έτους, και είχε εκτεταµένη συνοµιλία µε τον Διευθυντή του κ. Nuttin, καθώς επίσης και επίσκεψη του χώρου των αποθηκών-καταστηµάτων. Ο Διευθυντής του Κέντρου ανέπτυξε τα πλεονεκτήµατα της συνεργασίας µε τους εµπόρους που στεγάζονται σε αυτό, κατά το πρότυπο άλλων µεγάλων εξαγωγικών χωρών όπως η Ισπανία, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Γαλλία και η Γερµανία, και επισήµανε τη διαθεσιµότητα του Κέντρου να φιλοξενήσει ξένες διερευνητικές επιχειρηµατικές αποστολές µε σκοπό την καλλιέργεια επαφών µε τους εµπόρους που στεγάζονται στο Κέντρο. 7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Από τη µελέτη των στοιχείων, αλλά και την προσωπική εµπειρική µαρτυρία, διαπιστώνουµε πολύ µικρή παρουσία ελληνικών φρούτων και λαχανικών στην αγορά του Βελγίου, η οποία φαίνεται «παραµεληµένη» για τις ελληνικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών. Οι όποιες σχετικά αξιόλογες ποσότητες ελληνικών φρούτων και λαχανικών που φθάνουν στην αγορά του Βελγίου ορισµένες από την Ολλανδία- αφορούν συγκεκριµένα προϊόντα, λ.χ. καρπούζια, ακτινίδια, σταφύλια, φαίνεται µάλλον να συµπληρώνουν κενά στην εδώ προσφορά, παρά να αποτελούν συστηµατικές εξαγωγές. Αποτέλεσµα είναι οι εδώ αλυσίδες του λιανεµπορίου να κατακλύζονται από οµοειδή προϊόντα ανταγωνιστριών µεσογειακών χωρών, λ.χ. Ισπανίας, ορισµένα από τα οποία και σε ορισµένες περιόδους του έτους είναι εµφανώς χαµηλότερης ποιότητας από τα ελληνικά. Ο µέσος Βέλγος καταναλωτής, καίτοι σαφώς προσανατολισµένος στην τιµή ως κριτήριο για τις αγοραστικές του επιλογές, έχει ωστόσο καλή εικόνα αναφορικά µε την υψηλή ποιότητα και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ελληνικών φρούτων και λαχανικών και τροφίµων εν γένει- εξαιτίας και της επαφής του µε την Ελλάδα (ύπαρξη εξαιρετικά ισχυρού τουριστικού ρεύµατος από το Βέλγιο προς τη χώρα µας). Αποτέλεσµα είναι να διερωτάται συχνά γιατί δεν υπάρχουν νωπά ελληνικά προϊόντα στην αγορά. 12

13 Χωρίς να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι η βελγική είναι µια σχετικά µικρή αγορά µε διόδους πρόσβασης από γειτονικές χώρες, λ.χ. Ολλανδία, είναι ωστόσο µία καλά οργανωµένη αγορά, µε καταναλωτές µέσου προς υψηλού εισοδηµατικού επιπέδου και συνείδηση περί υγιεινών διατροφικών συνηθειών, στην οποία υπάρχουν ενδεχοµένως σηµαντικές προοπτικές καλύτερης και απευθείας πρόσβασης σε αυτήν, ιδιαίτερα µέσω του δικτύου των µεγάλων αλυσίδων του λιανεµπορίου (συνηµµένα αποστέλλουµε λίστα των κυριότερων αλυσίδων). 13

14 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1. ΟΙ ΒΕΛΓΙΚΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΝΩΠΩΝ ΦΡΟΥΤΩΝ α) Οι βελγικές εξαγωγές φρούτων (σε τόνους) Φράουλες Μήλα Εσπεριδοειδ ή Άλλα υποτροπικά φρούτα Σταφύλια Κεράσια Αχλάδια Ροδάκινα Δαµάσκηνα Λοιπά φρούτα ΣΥΝΟΛΟ ΠΗΓΕΣ: Eurostat, φλαµανδικά στατιστικά στοιχεία β) Οι βελγικές εξαγωγές φρούτων (σε αξίες χιλ. ευρώ) Φράουλες Μήλα Εσπεριδοειδ ή Άλλα υποτροπικά φρούτα Σταφύλια Κεράσια Αχλάδια Ροδάκινα Δαµάσκηνα Λοιπά φρούτα ΣΥΝΟΛΟ ΠΗΓΕΣ: Eurostat, φλαµανδικά στατιστικά στοιχεία γ) Κύριοι προορισµοί βελγικών εξαγωγών φρούτων (αξίες χιλ. ευρώ) Γερµανία Γαλλία Ολλανδία Ιταλία Ην. Βασίλειο

15 Λοιποί ΕΕ Σύνολο ΕΕ Πολωνία Λοιπά νέα µέλη Σύνολο ΕΕ Ρωσία Λοιπά τρίτα κράτη ΣΥΝΟΛΟ ΠΗΓΕΣ: Eurostat, φλαµανδικά στατιστικά στοιχεία Φράουλες Μήλα Εσπεριδοειδ ή Άλλα υποτροπικά φρούτα Σταφύλια Κεράσια Αχλάδια Ροδάκινα Δαµάσκηνα Λοιπά ΣΥΝΟΛΟ ΟΙ ΒΕΛΓΙΚΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΝΩΠΩΝ ΦΡΟΥΤΩΝ Το βελγικό εµπορικό ισοζύγιο φρούτων ανά προϊόν (σε τόνους) ΠΗΓΕΣ: Eurostat, φλαµανδικά στατιστικά στοιχεία β) Το βελγικό εµπορικό ισοζύγιο φρούτων ανά προϊόν (σε αξίες χιλ. ευρώ) Φράουλες Μήλα

16 Εσπεριδοει δή Άλλα υποτροπικά φρούτα Σταφύλια Κεράσια Αχλάδια Ροδάκινα Δαµάσκην α Λοιπά ΣΥΝΟΛΟ ΠΗΓΕΣ: Eurostat, φλαµανδικά στατιστικά στοιχεία γ) Οι βελγικές εισαγωγές φρούτων (σε τόνους) Φράουλες Μήλα Εσπεριδοειδ ή Άλλα υποτροπικά φρούτα Σταφύλια Κεράσια Αχλάδια Ροδάκινα Δαµάσκηνα Λοιπά φρούτα ΣΥΝΟΛΟ ΠΗΓΕΣ: Eurostat, φλαµανδικά στατιστικά στοιχεία δ) Οι βελγικές εισαγωγές φρούτων (σε αξίες χιλ. ευρώ) Φράουλες Μήλα Εσπεριδοειδ ή Άλλα υποτροπικά φρούτα Σταφύλια Κεράσια Αχλάδια Ροδάκινα

17 Δαµάσκηνα Λοιπά φρούτα ΣΥΝΟΛΟ ΠΗΓΕΣ: Eurostat, φλαµανδικά στατιστικά στοιχεία 17

18 ε) Οι προµηθευτές της βελγικής αγοράς φρούτων 2010 (σε αξίες-εισαγωγές άνω του 1 εκατ. ευρώ) Κολοµβία Κ. Ρίκα Ισηµερινό ς 627 Ολλανδία Ισπανία Γαλλία Ν Ζηλανδία 120 Ακτή Ελ ΗΠΑ Ιταλία Δοµ. Δηµ Γερµανία Τουρκία Καµερούν Περού Γκάνα Βραζιλία Αργεντινή Πολωνία Ν Αφρική 24 Χιλή Σερβία Αίγυπτος Ονδούρα Ινδία Ιράν Ισραήλ Κίνα ΗΒ Αυστραλί α 6 Μαρόκο

19 Φιλιππίνε ς 9 60 Καναδάς Μεξικό Παναµάς Ελλάδα Τσεχία Συρία Αυστρία Σενεγάλη Ταϊλάνδη Δανία Πακιστάν Τυνησία Βουλγαρί α 0 Κύπρος Λιθουανία Λουξεµβο ύργο 4 Σουηδία Ουρουγου άη 9 Ουγγαρία Γενικό σύνολο βελγικών εισαγωγών φρούτων 2010: Γενικό σύνολο βελγικών εξαγωγών φρούτων 2010: ΠΗΓΗ: Banque Nationale de Belgique, Institut des Comptes Nationaux Ονοµατολογία τετραψήφιων κωδικών δασµολογίου: 08: Βρώσιµοι καρποί και φρούτα 0801: Καρύδες, καρύδια και cashews, νωπά ή αποξηραµένα, µε ή χωρίς φλοιό 0802: Άλλοι ξηροί καρποί, νωποί ή αποξηραµένοι, µε ή χωρίς φλοιό 0803: Μπανάνες, νωπές ή αποξηραµένες 0804: Χουρµάδες, σύκα, ανανάδες, αβοκάντο, γκουάβα, µάνγκο κλπ., νωπά ή αποξηραµένα 0805: Εσπεριδοειδή, νωπά ή αποξηραµένα 0806: Σταφύλια, νωπά ή αποξηραµένα 0807: Πεπόνια, καρπούζια, παπάγιες, νωπά 0808: Μήλα, αχλάδια και κυδώνια, νωπά 0809: Βερίκοκα, κεράσια, ροδάκινα, νεκταρίνια, δαµάσκηνα και αγριοδαµάσκηνα, νωπά 0810: Νωπές φράουλες, σµέουρα, βατόµουρα, σταφίδες, φραγκοστάφυλα και άλλοι βρώσιµοι καρποί 0811: Κατεψυγµένοι καρποί και φρούτα 0813: Αποξηραµένα βερίκοκα, δαµάσκηνα, µήλα, ροδάκινα, αχλάδια κλπ. 19

20 3. Ο ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΤΟ 2010 ΣΕ ΚΑΡΠΟΥΣ & ΦΡΟΥΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ (στοιχεία Banque Nationale de Belgique, Institut des Comptes Nationaux) : Αποξηραµένες καρύδες ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Φιλιππίνες: , µερίδιο 39,7% Ολλανδία: , µερίδιο 38,2% Γαλλία: , µερίδιο 10,1% Ελλάδα: , µερίδιο 0,8% Βρετανία: , µερίδιο 0,7% : Φιστίκια νωπά ή ξερά, µε ή χωρίς κέλυφος ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: ΗΠΑ: , µερίδιο 56,1% Ιράν: , µερίδιο 19,7% Συρία: , µερίδιο 6,4% Γερµανία: , µερίδιο 5,7% Γαλλία: , µερίδιο 5,1% Τουρκία: , µερίδιο 2,6% Λουξεµβούργο: , µερίδιο 2,2% Ιταλία: , µερίδιο 1% Ολλανδία: , µερίδιο 0,6% Ισπανία: , µερίδιο 0,4% Βρετανία: , µερίδιο 0,1% Ελλάδα: 7.621, µερίδιο 0% : Καρύδια νωπά ή ξερά, µε κέλυφος ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: ΗΠΑ: , µερίδιο 51% Γαλλία: , µερίδιο 13,5% Ολλανδία: , µερίδιο 7,4% Ιταλία: , µερίδιο 5,5% Γερµανία: , µερίδιο 2,1% Βρετανία: 8.071, µερίδιο 0,08% 20

21 Ελλάδα: 3.140, µερίδιο 0% : Ξερά σύκα ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Τουρκία: , µερίδιο 74,4% Ολλανδία: , µερίδιο 10,1% Γαλλία: , µερίδιο 6,9% Γερµανία: , µερίδιο 4,6% Ιταλία: , µερίδιο 2,6% Ελλάδα: 2.677, µερίδιο 0% : Νωπά ή αποξηραµένα πορτοκάλια, όχι γλυκά ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ισπανία: , µερίδιο 59,7% Γερµανία: , µερίδιο 18,3% Ολλανδία: , µερίδιο 10,7% Γαλλία: , µερίδιο 7,3% Ιταλία: , µερίδιο 5,3% Ελλάδα: , µερίδιο 0,2% Αργεντινή: , µερίδιο 0,2% Ν. Αφρική: 9.808, µερίδιο 0% : Νωπά γλυκά πορτοκάλια ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ισπανία: , µερίδιο 56% Ολλανδία: , µερίδιο 20,5% Ν. Αφρική: , µερίδιο 9,6% Ιταλία: , µερίδιο 3% Γερµανία: , µερίδιο 3% Γαλλία: , µερίδιο 2,5% Αργεντινή: , µερίδιο 2,1% Ουρουγουάη: , µερίδιο 1,1% Ισραήλ: , µερίδιο 0,9% Κύπρος: , µερίδιο 0% ΗΠΑ: , µερίδιο 0% 21

22 : Νωπές ή αποξηραµένες κληµεντίνες ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ισπανία: , µερίδιο 80,7% Γερµανία: , µερίδιο 8,9% Ολλανδία: , µερίδιο 4,6% Γαλλία: , µερίδιο 3,5% Ν. Αφρική: , µερίδιο 0,9% Ισραήλ: , µερίδιο 0,6% Ιταλία: , µερίδιο 0% : Νωπά ή αποξηραµένα µανταρίνια ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ισπανία: , µερίδιο 76,8% Γαλλία: , µερίδιο 13,6% Ολλανδία: , µερίδιο 6,7% Ισραήλ: , µερίδιο 1,3% Γερµανία: , µερίδιο 0,8% Ιταλία: , µερίδιο 0,5% Αργεντινή: 7.298, µερίδιο 0,1% Ν. Αφρική: 6.819, µερίδιο 0,1% Ουρουγουάη: 2.796, µερίδιο 0% : Νωπά ή αποξηραµένα grapefruit ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ολλανδία: , µερίδιο 32% ΗΠΑ: , µερίδιο 20,6% Κίνα: , µερίδιο 13,8% Ισραήλ: , µερίδιο 9,9% Ισπανία: , µερίδιο 6,2% Ν. Αφρική: , µερίδιο 5,7% Μεξικό: , µερίδιο 3,2% 22

23 Αργεντινή: , µερίδιο 2,8% Γαλλία: , µερίδιο 2,4% Γερµανία: , µερίδιο 1,2% Κύπρος: , µερίδιο 1% Ουρουγουάη: , µερίδιο 0,2% Ιταλία: , µερίδιο 0,1% : Νωπά ή αποξηραµένα λεµόνια ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ισπανία: , µερίδιο 46,9% Ολλανδία: , µερίδιο 24,6% Αργεντινή: , µερίδιο 8,7% Δοµ. Δηµοκρατία: , µερίδιο 8,2% Γερµανία: , µερίδιο 5,4% Γαλλία: , µερίδιο 2,3% Ιταλία: , µερίδιο 1,6% Κύπρος: , µερίδιο 0,9% Ν. Αφρική: , µερίδιο 0,1% : Νωπά σταφύλια, όχι επιτραπέζια ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ιταλία: , µερίδιο 34,8% Ολλανδία: , µερίδιο 27,1% Ισπανία: , µερίδιο 19% Γαλλία: , µερίδιο 9,9% Γερµανία: , µερίδιο 6,7% Ελλάδα: , µερίδιο 2,1% Χιλή: , µερίδιο 0,3% : Νωπά σταφύλια, επιτραπέζια ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ιταλία: , µερίδιο 29,7% Ολλανδία: , µερίδιο 23,7% Αργεντινή: , µερίδιο 13,6% Ν. Αφρική: , µερίδιο 10,1% Βραζιλία: , µερίδιο 6,2% Ισπανία: , µερίδιο 5,3% 23

24 Γερµανία: , µερίδιο 4,5% Χιλή: , µερίδιο 2% Γαλλία: , µερίδιο 1,6% Αίγυπτος: , µερίδιο 1,4% Τουρκία: , µερίδιο 0,3% : Ξερά σταφύλια (εκτός σταφίδας) ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ολλανδία: , µερίδιο 34,5% ΗΠΑ: , µερίδιο 26,9% Ν. Αφρική: , µερίδιο 10,1% Ιράν: , µερίδιο 8,6% Γαλλία: , µερίδιο 6,3% Χιλή: , µερίδιο 4,3% Τουρκία: , µερίδιο 3,9% Ιταλία: , µερίδιο 1,1% Ελλάδα: , µερίδιο 0,6% Κίνα: , µερίδιο 1,1% Γερµανία: 8.312, µερίδιο 0% : Σταφίδες κορινθιακές ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ολλανδία: , µερίδιο 66% Ν. Αφρική: , µερίδιο 18,9% Ελλάδα: , µερίδιο 11,4% Γαλλία: 2.713, µερίδιο 1,7% Γερµανία: 2.167, µερίδιο 1,3% ΗΠΑ: 475, µερίδιο 0,3% Τουρκία: 409, µερίδιο 0,2% : Σουλτανίνες ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Τουρκία: , µερίδιο 69,8% Ολλανδία: , µερίδιο 14,1% Ιράν: , µερίδιο 10,8% 24

25 Κίνα: , µερίδιο 7,8% Ν. Αφρική: , µερίδιο 2,3% Γαλλία: , µερίδιο 2,3% Γερµανία: , µερίδιο 1,4% Χιλή: , µερίδιο 0,3% Ιταλία: , µερίδιο 0,1% Ισπανία: , µερίδιο 0% : Καρπούζια νωπά ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Κόστα Ρίκα: , µερίδιο 10,7% Γερµανία: , µερίδιο 6,7% Ισπανία: , µερίδιο 44% Γαλλία: , µερίδιο 2,8% Ολλανδία: , µερίδιο 18,1% Ελλάδα: , µερίδιο 9,8% Ονδούρα: , µερίδιο 0,2% : Νωπά µήλα ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ν. Ζηλανδία: , µερίδιο 36,9% Γαλλία: , µερίδιο 24,7% Ολλανδία: , µερίδιο 19,7% Αργεντινή: , µερίδιο 5% Ισπανία: , µερίδιο 4,3% Ιταλία: , µερίδιο 3,4% Γερµανία: , µερίδιο 2,6% Χιλή: , µερίδιο 1,6% Βρετανία: , µερίδιο 0,8% Ν. Αφρική: , µερίδιο 0,3% : Νωπά αχλάδια ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ολλανδία: , µερίδιο 46% Αργεντινή: , µερίδιο 25,9% 25

26 Ισπανία: , µερίδιο 7,8% Γαλλία: , µερίδιο 7,6% Ν. Αφρική: , µερίδιο 3,1% Γερµανία: , µερίδιο 1,6% Ν. Ζηλανδία: , µερίδιο 1,5% Βρετανία: , µερίδιο 1,3% Χιλή: , µερίδιο 1,2% Ιταλία: , µερίδιο 1,1% : Νωπά νεκταρίνια ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ισπανία: , µερίδιο 58,8% Γαλλία: , µερίδιο 24,8% Ολλανδία: , µερίδιο 5,3% Γερµανία: , µερίδιο 5,2% Ιταλία: , µερίδιο 5,1% Αργεντινή: , µερίδιο 0,4% : Νωπά ροδάκινα ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ισπανία: , µερίδιο 67,7% Γαλλία: , µερίδιο 23% Ολλανδία: , µερίδιο 4,3% Ιταλία: , µερίδιο 2,3% Γερµανία: , µερίδιο 2,1% Αργεντινή: , µερίδιο 0% : Νωπά κεράσια ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ισπανία: , µερίδιο 38,4% Γαλλία: , µερίδιο 19,8% Ολλανδία: , µερίδιο 9,8% Τσεχία: , µερίδιο 8,8% 26

27 Γερµανία: , µερίδιο 2,2% Ιταλία: , µερίδιο 1,9% Αργεντινή: , µερίδιο 1,5% : Νωπά βερίκοκα ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Γαλλία: , µερίδιο 71,5% Ισπανία: , µερίδιο 21,5% Ολλανδία: , µερίδιο 3,1% Γερµανία: , µερίδιο 2,8% Αργεντινή: , µερίδιο 0,3% Ιταλία: , µερίδιο 0,2% : Νωπά δαµάσκηνα ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Γαλλία: , µερίδιο 45,2% Ισπανία: , µερίδιο 22,8% Ολλανδία: , µερίδιο 15% Ιταλία: , µερίδιο 5% Γερµανία: , µερίδιο 4% Αργεντινή: , µερίδιο 0,2% : Ακτινίδια νωπά ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: Ν. Ζηλανδία: , µερίδιο 68,2% Ιταλία: , µερίδιο 16% Γαλλία: , µερίδιο 6,7% Ολλανδία: , µερίδιο 5% Γερµανία: , µερίδιο 2,7% Χιλή: , µερίδιο 1% Ελλάδα: , µερίδιο 0,3% Ισπανία: 2.940, µερίδιο 0% : Φράουλες νωπές ΣΥΝΟΛΟ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ: