Ζ ΜΔΣΑΒΗΒΑΖ ΠΔΡΗΟΤΗΑΚΩΝ ΣΟΗΥΔΗΩΝ Ω ΜΔΣΡΟ ΔΞΤΓΗΑΝΖ ΠΗΣΩΣΗΚΟΤ ΗΓΡΤΜΑΣΟ (ΓΗΑΠΑΖ Δ ΚΑΛΖ ΚΑΗ ΚΑΚΖ ΣΡΑΠΔΕΑ)

Transcript

1 ΑΡΗΣΟΣΔΛΔΗΟ ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΥΟΛΖ ΝΟΜΗΚΧΝ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΧΝ ΔΠΗΣΖΜΧΝ ΣΜΖΜΑ ΝΟΜΗΚΖ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΗΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ ΣΟΜΔΑ ΔΜΠΟΡΗΚΟΤ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΟΤ ΓΗΚΑΗΟΤ ΜΑΘΖΜΑ: ΣΡΑΠΔΕΗΚΟ ΓΗΚΑΗΟ ΓΗΠΛΩΜΑΣΗΚΖ ΔΡΓΑΗΑ Σεο Δπαγγειίαο Αζ. Σζηκπνύξα (Α.Μ. 603) ΣΗΣΛΟ: Ζ ΜΔΣΑΒΗΒΑΖ ΠΔΡΗΟΤΗΑΚΩΝ ΣΟΗΥΔΗΩΝ Ω ΜΔΣΡΟ ΔΞΤΓΗΑΝΖ ΠΗΣΩΣΗΚΟΤ ΗΓΡΤΜΑΣΟ (ΓΗΑΠΑΖ Δ ΚΑΛΖ ΚΑΗ ΚΑΚΖ ΣΡΑΠΔΕΑ) Δπηβιέπσλ: θ. ππξίδσλ Φπρνκάλεο, Καζεγεηήο Α.Π.Θ. ΘΔΑΛΟΝΗΚΖ ΓΔΚΔΜΒΡΗΟ 2013

2 ΚΤΡΗΟΣΔΡΔ ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΗΔ ΑΚ εδ. έθδ. επ. θ.ά Ν./λ. φ.π. παξ. πεξ. ΠΝΠ Πηθ ζει. ΣΔΚΔ ηει. ΣηΔ ΣΥ ΤΑ ΦΔΚ Αζηηθφο Κψδηθαο εδάθην έθδνζε επφκελα θαη άιια Νφκνο φπσο παξαπάλσ παξάγξαθνο πεξίπησζε Πξάμε Ννκνζεηηθνχ Πεξηερνκέλνπ Πησρεπηηθφο Κψδηθαο χληαγκα ειίδα Σακείν Δγγχεζεο Καηαζέζεσλ, Δπελδχζεσλ θαη Δμπγίαλζεο ηειεπηαίν Σξάπεδα ηεο Διιάδνο Σακείν Υξεκαηνπηζησηηθήο ηαζεξφηεηαο Τπνπξγηθή Απφθαζε Φχιιν ηεο Δθεκεξίδαο ηεο Κπβέξλεζεο ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΗΔ ΝΟΜΗΚΩΝ ΠΔΡΗΟΓΗΚΩΝ ΓΔΔ ΔΔκπΓ ΝνΒ ΥξεΓηθ Γίθαην Δπηρεηξήζεσλ θαη Δηαηξηψλ Δπηζεψξεζε Δκπνξηθνχ Γηθαίνπ Ννκηθφ Βήκα Υξεκαηνπηζησηηθφ Γίθαην 2

3 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΔΗΑΓΩΓΗΚΔ ΠΑΡΑΣΖΡΖΔΗ...6 Α) Ζ ρξεκαηνπηζησηηθή θξίζε...6 Β) Μέηξα αληηκεηψπηζεο ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο θξίζεο...7 Γ) Ο φξνο «εμπγίαλζε» πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο...10 Γ) Αληηθείκελν ηεο παξνχζαο εξγαζίαο...11 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΡΩΣΟ: ΚΟΠΟ - ΔΝΣΑΞΖ ΣΟ ΓΗΚΑΗΟ ΣΡΑΠΔΕΗΚΖ ΑΦΔΡΔΓΓΤΟΣΖΣΑ - ΠΛΑΗΗΟ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΔΞΤΓΗΑΝΣΗΚΖ ΜΔΣΑΒΗΒΑΖ ΣΟΗΥΔΗΩΝ ΠΗΣΩΣΗΚΟΤ ΗΓΡΤΜΑΣΟ ΔΠΗΛΟΓΖ ΣΖ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ 63 Γ Ή 63 Δ...13 Α. θνπφο εμπγηαληηθήο κεηαβίβαζεο...13 Β. Έληαμε εμπγηαληηθήο κεηαβίβαζεο πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο ζην δίθαην ηεο ηξαπεδηθήο αθεξεγγπφηεηαο Γ. Τπνθείκελα κεηαβίβαζεο...18 Γ. Αληηθείκελα κεηαβίβαζεο...19 Δ. Δπηινγή κεηαμχ δηαδηθαζίαο 63 Γ θαη 63 Δ...23 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΓΔΤΣΔΡΟ: ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ ΜΔΣΑΒΗΒΑΖ ΠΔΡΗΟΤΗΑΚΩΝ ΣΟΗΥΔΗΩΝ...24 Α. Απφθαζε Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο πεξί ζπλδξνκήο πξνυπνζέζεσλ ιήςεο κέηξσλ εμπγίαλζεο ελεκέξσζε Σακείνπ Υξεκαηνπηζησηηθήο ηαζεξφηεηαο...24 Β. Πεξαηηέξσ δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη γηα ηε κεηαβίβαζε πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ζχκθσλα κε ηε δηάηαμε 63 Γ Τπνβνιή πξνζθνξψλ απφ άιια πηζησηηθά ηδξχκαηα ή άιια πξφζσπα Πξφηεξε έγγξαθε ζπλαίλεζε ηνπ απνθηψληνο Απφθαζε ηεο αξκφδηαο επνπηηθήο αξρήο εληνιή κεηαβίβαζεο α. Πεξηερφκελν ηεο απφθαζεο β. Ννκηθή θχζε ηεο παξαπάλσ απφθαζεο Πξνζσξηλή απνηίκεζε ηεο αμίαο ησλ κεηαβηβαδφκελσλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ Καζνξηζκφο αληαιιάγκαηνο Πξνζεζκία κεηαβίβαζεο Με ζπκκφξθσζε νξηζκφο επηηξφπνπ

4 8. χληαμε έθζεζεο ή εθζέζεσλ απνηίκεζεο Οξηζηηθφο θαζνξηζκφο ηνπ πνζνχ ηεο δηαθνξάο Δηδηθά ζε επείγνπζα πεξίπησζε Μεηαβίβαζε πεξαηηέξσ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ...33 Γ. Πεξαηηέξσ δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη γηα ηε κεηαβίβαζε πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ζχκθσλα κε ηε δηάηαμε 63 Δ Πξνζσξηλή απνηίκεζε αμίαο πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ Απφθαζε ηεο αξκφδηαο επνπηηθήο αξρήο α. Πεξηερφκελν ηεο απφθαζεο β. Γεκνζίεπζε απφθαζεο γ. Ννκηθή θχζε ηεο παξαπάλσ απφθαζεο χληαμε έθζεζεο ή εθζέζεσλ απνηίκεζεο Οξηζηηθφο θαζνξηζκφο ηνπ πνζνχ ηεο δηαθνξάο Μεηαβίβαζε πεξαηηέξσ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ Αλάθιεζε ηεο άδεηαο ιεηηνπξγίαο ηνπ αξρηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο Υνξήγεζε άδεηαο ιεηηνπξγίαο ζην κεηαβαηηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα...38 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΡΗΣΟ : 3.1. ΤΝΔΠΔΗΔ ΜΔΣΑΒΗΒΑΖ...38 Α. Οξηζηηθή θηήζε κεηαβηβαζζέλησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ...38 Β. Παξάγσγε θηήζε κεηαβηβαζζέλησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ...40 Γ. Σχρε ηνπ αξρηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο...41 Γ. Αζηηθή επζχλε ειιεληθνχ δεκνζίνπ ΔΗΓΗΚΟΣΔΡΔ ΤΝΔΠΔΗΔ ΜΔΣΑΒΗΒΑΖ ΟΣΑΝ ΑΚΟΛΟΤΘΔΗΣΑΗ Ζ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ ΣΟΤ ΑΡΘΡΟΤ 63 Γ...45 Α. Τπνρξέσζε ζπλεξγαζίαο αξρηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο κε πξνο ν ε κεηαβίβαζε πξφζσπν ή πηζησηηθφ ίδξπκα...45 Β. Πξνζεζκία εκθάληζεο επηηαγψλ ζε πεξίπησζε κεηαβίβαζεο ινγαξηαζκψλ θαηαζέζεσλ...46 Γ. πγθέληξσζε επηρεηξήζεσλ ΔΗΓΗΚΟΣΔΡΔ ΤΝΔΠΔΗΔ ΜΔΣΑΒΗΒΑΖ ΟΣΑΝ ΑΚΟΛΟΤΘΔΗΣΑΗ Ζ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ ΣΟΤ ΑΡΘΡΟΤ 63 Δ-ΣΟ ΜΔΣΑΒΑΣΗΚΟ ΠΗΣΧΣΗΚΟ ΗΓΡΤΜΑ...50 Α. Ο Ρφινο ηνπ ΣΥ...50 Β. θνπφο ηνπ κεηαβαηηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο...51 Γ. Γηνίθεζε

5 Γ. Γηάξθεηα κεηαβαηηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο...52 Δ. Σχρε κεηαβαηηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο (63 Σ)...52 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΣΔΣΑΡΣΟ: ΚΟΗΝΔ ΡΤΘΜΗΔΗ...54 Α. Σήξεζε δηαηππψζεσλ δεκνζηφηεηαο...54 Β. Αλεθάξκνζην ηεο δηάηαμεο 479 ΑΚ...55 Γ. Ζ κεηαβίβαζε επηθέξεη απνηειέζκαηα ρσξίο αλαγγειία ζηα ππνθείκελα ησλ κεηαβηβαδφκελσλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ...56 Γ. Δθθξεκείο δίθεο...57 Δ. Σήξεζε φπνπ απαηηείηαη δηαηππψζεσλ αιινδαπνχ δηθαίνπ...58 Σ. πκςεθηζκφο...58 Ε. Δκπξάγκαηε Αζθάιεηα...60 Ζ. χκθσλα ζπκςεθηζκνχ θαη κεηαηξνπήο ρξένπο θαη ζπκθσλίεο παξνρήο ρξεκαηννηθνλνκηθήο αζθάιεηαο...62 Θ. ρέζεηο εξγαζίαο...63 Η. Απνθιεηζκφο πησρεπηηθήο αλάθιεζεο θαη δηάξξεμεο απαιινηξίσζεο...66 Κ. Απνθιεηζκφο δηαδηθαζίαο απνδεκηψζεσλ θαηαζεηψλ θαη επελδπηψλ πειαηψλ..67 Λ. Κάιπςε ηπρφλ πνζνχ δηαθνξάο κεηαμχ ελεξγεηηθνχ θαη παζεηηθνχ ησλ κεηαβηβαδφκελσλ ζηνηρείσλ...68 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΔΜΠΣΟ: ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΣΖΝ ΠΡΑΞΖ...71 Α. Σεο δηάηαμεο 63 Γ...71 Β. Σεο δηάηαμεο 63 Δ...74 ΔΠΗΛΟΓΟ...77 ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ...79 ΆΡΘΡΑ ΜΔΛΔΣΔ...80 ΓΗΑΓΗΚΣΤΑΚΟΗ ΣΟΠΟΗ

6 ΔΗΑΓΩΓΗΚΔ ΠΑΡΑΣΖΡΖΔΗ Α) Ζ ρξεκαηνπηζησηηθή θξίζε Ζ ρψξα καο ηα ηειεπηαία ηέζζεξα ηνπιάρηζηνλ έηε, δηάγεη κία άλεπ πξνεγνπκέλνπ νηθνλνκηθή θξίζε (ηελ κεγαιχηεξε νηθνλνκηθή θξίζε ζηε ζχγρξνλε ηζηνξία ηεο, απφ ηε κεηαπνιίηεπζε θαη κεηά), ε νπνία επεξέαζε θαη εμαθνινπζεί λα επεξεάδεη ην ζχλνιν ηεο ειιεληθήο θνηλσλίαο ζε φια ηα επίπεδα θαη ηνπο ζεζκνχο ηεο. Ζ Διιάδα αληηκεησπίδεη θξίζε δεκνζηνλνκηθή, πνιηηηθή, θνηλσληθή. Φπζηθά θαη ρξεκαηνπηζησηηθή θξίζε, αθνχ ε νηθνλνκηθή παξαθκή θαη ζπξξίθλσζε, δελ ζα κπνξνχζαλ λα αθήζνπλ αλεπεξέαζην ην ρξεκαηνπηζησηηθφ καο ζχζηεκα, ην νπνίν απνηειεί κνριφ νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο θαη πξνφδνπ, δηαρεηξηζηή ζπζηεκάησλ πιεξσκψλ θαη δηακεζνιαβεηή ξεπζηφηεηαο πξνο ηελ πξαγκαηηθή νηθνλνκία 1, κε ηε δηνρέηεπζε ρξεκαηηθψλ πφξσλ απφ ηνπο ζεηηθνχο απνηακηεπηέο πξνο ηνπο αξλεηηθνχο απνηακηεπηέο. Γελ ζα πξέπεη λα μερλάκε φηη ε ζνβνχζα ρξεκαηνπηζησηηθή θξίζε δελ αθνξά κφλν ηελ ρψξα καο, αιιά ζρεδφλ φιν ηνλ πιαλήηε. Ξεθίλεζε απφ ηηο ΖΠΑ ιφγσ ηεο αλεμέιεγθηεο ρνξήγεζεο απφ ηηο ακεξηθάληθεο ηξάπεδεο ελππφζεθσλ ζηεγαζηηθψλ δαλείσλ (mortgages) ζε αλαμηφρξενπο νθεηιέηεο, ελψ νη ζπλέπεηεο ηεο επεξέαζαλ φιε ηελ νηθνλνκία ιφγσ ηεο ηηηινπνίεζεο ησλ απαηηήζεσλ πνπ ελζσκαηψλνληαλ ζηα ελ ιφγσ δάλεηα θαη άξα ηε δηαζπνξά ησλ θηλδχλσλ ζε άιινπο επελδπηέο 2. ηελ ρψξα καο φκσο ε θξίζε εκθαλίζηεθε ην πξψηνλ σο δεκνζηνλνκηθή θαη φρη σο ρξεκαηνπηζησηηθή θξίζε, δνζέληνο φηη ην ρξεκαηνπηζησηηθφ καο ζχζηεκα δελ είρε εθηεζεί ζε «ηνμηθά» πεξηνπζηαθά ζηνηρεία 3. κσο, ην ειιεληθφ δεκφζην ρξένο ηειηθά θαη ην ζπλεπαγφκελν πξφγξακκα πξνζαξκνγήο είρε δξακαηηθφ αληίθηππν ζηνλ εγρψξην ηξαπεδηθφ ηνκέα, φπσο ήηαλ άιισζηε αλακελφκελν. Οη ειιεληθέο ηξάπεδεο απψιεζαλ ηελ πξφζβαζε ζηηο δηεζλείο θεθαιαηαγνξέο, πνπ καδί κε ηελ εθξνή ησλ θαηαζέζεσλ απφ ηε ρψξα, δεκηνχξγεζαλ ζνβαξά πξνβιήκαηα ξεπζηφηεηαο θαη 1 Αζαλαζίνπ, Σν λέν λνκνζεηηθφ πιαίζην εμπγίαλζεο θαη εθθαζάξηζεο ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ ζηελ Διιάδα, ΥξεΓηθ 3/2011, ζει Λέθθαο, Σηηινπνίεζε θαη νηθνλνκηθή θξίζε, ζε Σν εκπνξηθφ Γίθαην θαη ε νηθνλνκηθή θξίζε, χλδεζκνο Διιήλσλ Δκπνξηθνιφγσλ 19 ν πλέδξην, ζει Βι. Φπρνκάλεο, Σνμηθνί λνκνί θη αξάζπκεο αξρέο, ΓΔΔ 8-9/2009, έη. 15, ζει. 888επ.: «Σνμηθά νκφινγα, δειαδή αμηφγξαθα- ηίηινπο- ρξεφγξαθα, ηα νπνία «κνιχλνπλ», επεξεάδνπλ αξλεηηθά ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε, ηε θεξεγγπφηεηα ησλ πξνζψπσλ πνπ δηαηεξνχλ επαθή καδί ηνπο, σο εθρσξεηψλ ππνθεηκέλσλ απαηηήζεσλ, σο εθδνηψλ ησλ νκνιφγσλ, σο θνκηζηψλ ηνπο» 6

7 ρξεκαηνδφηεζεο. Παξάιιεια, ν ηνκέαο ππέζηε ζνβαξέο δεκίεο απφ ηηο επελδχζεηο ζηα νκφινγα Διιεληθνχ Γεκνζίνπ θαη απφ ηελ επηδείλσζε ησλ ζηνηρείσλ ηνπ ελεξγεηηθνχ απφ ηελ βαζηά νηθνλνκηθή χθεζε. Οη μέλεο ηξάπεδεο πνπ ιεηηνπξγνχζαλ ζηελ Διιάδα μεθίλεζαλ ηε δηαδηθαζία απνδέζκεπζήο ηνπο απφ ηηο ειιεληθέο ζπγαηξηθέο 4. Χο ζπλέπεηα ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο θξίζεο ινηπφλ, ηα πεξηζζφηεξα ειιεληθά πηζησηηθά ηδξχκαηα, παξνπζηάζηεθαλ αλεπαξθή θαη βξέζεθαλ εθηεζεηκέλα ζε πςεινχο θηλδχλνπο, απνθαιχπηνληαο ζνβαξέο ξπζκηζηηθέο αδπλακίεο ηνπ ρξεκαηννηθνλνκηθνχ καο ζπζηήκαηνο θαη ηηο αζπλέρεηεο θαη αζπλέπεηεο ηεο αξρηηεθηνληθήο ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο επνπηείαο 5. Έηζη, απεηιεηηθή εκθαλίζηεθε λα παξίζηαηαη ε δακφθιεηα ζπάζε ελφο ζπζηεκηθνχ θηλδχλνπ (systemic risk) 6, ηνπ θηλδχλνπ δειαδή ε θαηάξξεπζε ελφο ε πεξηζζνηέξσλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ λα ππξνδνηήζεη κία θξίζε εκπηζηνζχλεο ζην ηξαπεδηθφ ζχζηεκα ζπλνιηθά, είηε εζληθά είηε δηεζλψο, ιφγσ ηνπ θαηαιπηηθνχ ηνπο ξφινπ ζηελ νηθνλνκηθή επεκεξία θαη ελ γέλεη ξεπζηφηεηα ηνπ θξάηνπο θαη ηεο δηαζπλνξηαθήο ηνπο δξάζεο. Δμαηηίαο ηνπ ελ ιφγσ θηλδχλνπ, ηεο ηδηαίηεξεο ζέζεο ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ ζηνλ νηθνλνκηθφ βίν κίαο ρψξαο, θαζφζνλ απνηεινχλ έλα είδνο δεκφζηαο ππεξεζίαο, αδήξηηε παξνπζηάζηεθε ε αλάγθε αληηκεηψπηζεο ησλ αλαθπέλησλ πξνβιεκάησλ κε γνξγνχο ξπζκνχο. Β) Μέηξα αληηκεηώπηζεο ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο θξίζεο Γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο θξίζεο, ζεσξήζεθε, ζε πξψηε θάζε, αλαγθαία ε ιήςε κέηξσλ θξαηηθήο ελίζρπζεο ησλ ρεηκαδφκελσλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ. ε ελσζηαθφ επίπεδν πξνθξίζεθαλ ηα εμήο κέηξα: θξαηηθέο εγγπήζεηο ρξεψλ 7, αλαθεθαιαηνπνίεζε (recapitalization) ηξαπεδψλ 8 θαη θξαηηθέο αλαιήςεηο απνκεησκέλσλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ 9, ελψ θαη ζε εζληθφ επίπεδν ιήθζεζαλ κέηξα 4 Δηήζηα Οηθνλνκηθή Έθζεζε γηα ηε ρξήζε απφ 1/1/2012 έσο 31/12/2012 (Σακείν Υξεκαηνπηζησηηθήο ηαζεξφηεηαο), ζει. 3 5 ηατθνχξαο, Ζ αξρηηεθηνληθή ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο επνπηείαο κεηά ηελ θξίζε: ηάζεηο θαη πξννπηηθέο γηα ηελ Διιάδα, ΝνΒ 2011, ζει Μνπζηατξα, Οδεγία 2001/24/ΔΚ γηα ηελ εμπγίαλζε θαη ηελ εθθαζάξηζε πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ, Αξκελφπνπινο, 2005, ζει. 321 επ. 7 1 ε Αλαθνίλσζε Δπηηξνπήο, 2008/C 270/02 8 Δηδηθή Αλαθνίλσζε, 2009/C 10/03, ε Αλαθνίλσζε Δπηηξνπήο, 2008/C 270/02 7

8 πξνο απηήλ ηελ θαηεχζπλζε κε ηε ζέζπηζε ηνπ Ν. 3723/2008 γηα ηελ ελίζρπζε ηεο ξεπζηφηεηαο ηεο ειιεληθήο θνηλσλίαο θαη ηνπ Ν. 3864/2010 γηα ηελ ίδξπζε ηνπ Σακείνπ Υξεκαηνπηζησηηθήο ηαζεξφηεηαο, κε ζθνπφ ηελ αλαθεθαιαηνπνίεζε ησλ ηξαπεδψλ 10. Σα κέηξα απηά, ζπκπιεξψλνληαλ απφ ηηο ξπζκίζεηο ηνπ Ν. 3601/2007, αλαθνξηθά κε ηνλ εμαλαγθαζκφ ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ λα ιάβνπλ ζπγθεθξηκέλα κέηξα γηα ηελ αληηκεηψπηζε «ειιείςεσλ ή αδπλακηψλ», ηε δηνηθεηηθή παξάηαζε ηνπ ρξφλνπ εθπιεξψζεσο ησλ ππνρξεψζεσλ ηνπο θαη ηνλ δηνξηζκφ επηηξφπνπ. ε απηά πξέπεη επίζεο λα πξνζηεζεί ε αλάθιεζε ηεο άδεηαο ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο θαη ε ζέζε απηνχ ππφ θαζεζηψο εηδηθήο εθθαζάξηζεο γηα ηνπο ιφγνπο πνπ πξνβιεπφηαλ θαη πξνβιέπνληαη αθφκε ζηηο δηαηάμεηο 8 θαη 68 ηνπ Ν. 3601/2007. Χζηφζν, θαη κεηά ηε ζέζπηζε ησλ πξναλαθεξφκελσλ ξπζκίζεσλ ζε ζπλδπαζκφ θαη κε ηελ παξάιιειε ηζρχ ησλ ξπζκηζηηθψλ δηαηάμεσλ ηνπ Ν. 3601/2007, δελ απνκαθξχλζεθε ν θίλδπλνο γηα ηελ ελδερφκελε απνζηαζεξνπνίεζε ηνπ ρξεκαηνπηζησηηθνχ καο ζπζηήκαηνο. Οη ξαγδαίεο εμειίμεηο, ηφζν ζην δηεζλέο αιιά θπξίσο ζην εγρψξην νηθνλνκηθφ ζχζηεκα, νη νπνίεο επεξέαζαλ αλαπφδξαζηα ην ειιεληθφ ρξεκαηνπηζησηηθφ ζχζηεκα, θαηέζηεζαλ αλαγθαία ηελ επέκβαζε ηνπ λνκνζέηε πξνθεηκέλνπ απηφο λα δηεπξχλεη ηηο επνπηηθέο αξκνδηφηεηεο ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο γηα ηελ πξφιεςε πηζησηηθψλ θαη ελ γέλεη ρξεκαηνπηζησηηθψλ θηλδχλσλ, αιιά θαη λα εηζάγεη λέεο ξπζκίζεηο θαη λα εκπινπηίζεη ηελ ειιεληθή λνκνζεζία ζρεηηθά κε ηελ εμπγίαλζε θαη εθθαζάξηζε ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ. ην πιαίζην απηφ, ηδξχζεθε ην πκβνχιην πζηεκηθήο Δπζηάζεηαο (άξζξν 20 Ν.3867/2010), κε αξκνδηφηεηα ηε δηαβνχιεπζε γηα ηελ αλάιπζε ησλ «ζπζηεκάησλ ηεο νηθνλνκίαο θαη γηα ηελ πξφιεςε έθηαθησλ ή αθξαίσλ θαηαζηάζεσλ θαη θξίζεσλ». Γηεπξχλζεθαλ νη επνπηηθέο αξκνδηφηεηεο ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο (άξζξν 55 Α ηνπ Καηαζηαηηθνχ ηεο, φπσο ηξνπνπνηήζεθε κε ηνλ Ν. 4099/2012, κε ην νπνίν απνλέκεηαη ζε απηήλ καθξνπξνιεπηηθή επνπηεία). Με ηνλ Καλνληζκφ 1092/2010, ν νπνίνο έρεη άκεζε εθαξκνγή ζηελ ειιεληθή έλλνκε ηάμε, ζπζηήζεθε ην Δπξσπατθφ πκβνχιην πζηεκηθνχ Κηλδχλνπ (ΔΚ) κε αξκνδηφηεηεο ηε δηαβνχιεπζε, ηελ παξαθνινχζεζε θηλδχλσλ θαη ηελ έθδνζε ζπζηάζεσλ Καξαγηάλλεο, Υξεκαηνπηζησηηθή Κξίζε, ελσζηαθνί θαλφλεο πεξί θξαηηθψλ εληζρχζεσλ θαη ειιεληθά κέηξα ζηήξημεο ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ, ΥξεΓηθ 1/2011, ζει. 29 επ. 11 Φαξνπδάθεο, Ζ ζπζηεκηθή ζηαζεξφηεηα ζην ειιεληθφ δίθαην, ΔΔκπΓ 2013, ζει. 494 επ. 8

9 Πεξαηηέξσ, ζηηο 3 Οθησβξίνπ 2011 ηέζεθε ζε ηζρχ ν λ. 4021/2011: «Εληζρπκέλα κέηξα επνπηείαο θαη εμπγίαλζεο ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ Ρχζκηζε ζεκάησλ ρξεκαηνπηζησηηθνχ ραξαθηήξα - Κχξσζε ηεο χκβαζεο Πιαίζην ηνπ Επξσπατθνχ Σακείνπ Υξεκαηνπηζησηηθήο ηαζεξφηεηαο θαη ησλ ηξνπνπνηήζεσλ ηεο θαη άιιεο δηαηάμεηο» (ΦΔΚ Α 218/ ). Γπλάκεη ηνπ παξαπάλσ λφκνπ, δηεπξχλζεθαλ νη φξνη ιήςεο απφ ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο, κέηξσλ πξνιεπηηθήο επνπηείαο (άξζξν 62 Ν. 3601/2007) θαη εηζήρζε ε δπλαηφηεηα ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο λα δεηήζεη απφ πηζησηηθφ ίδξπκα ηελ αχμεζε ηνπ κεηνρηθνχ ηνπ θεθαιαίνπ (άξζξν 62 Α Ν.3601/2007). εκεησηένλ φηη κέηξα πξνιεπηηθήο επνπηείαο νξίζηεθε φηη ιακβάλνληαη ζε πηζησηηθφ ίδξπκα, ζχκθσλα κε ηελ παξάγξαθν 1 ηνπ άξζξνπ 62 Ν. 3601/2007, φρη κφλν φηαλ απηφ δελ ζπκκνξθψλεηαη (φπσο ίζρπε κε βάζε ην πξντζρχζαλ λνκνζεηηθφ πιαίζην), αιιά αθφκε θαη φηαλ ππάξρνπλ ηζρπξέο ελδείμεηο κε ζπκκφξθσζήο ηνπ πξνο ηηο απαηηήζεηο ηνπ λφκνπ θαη ησλ απνθάζεσλ ηεο ΣηΔ. Δπηπιένλ, πέξαλ ησλ ζρεδίσλ αλάθακςεο ηα νπνία ππνρξενχληαη λα θαηαξηίδνπλ ηα πηζησηηθά ηδξχκαηα, πξνβιέθζεθαλ θαη ηα ζρέδηα εμπγίαλζεο πνπ δχλαηαη λα θαηαξηίδεη ε Σξάπεδα ηεο Διιάδνο. Πεξαηηέξσ, δχλακεη ηνπ ίδηνπ λφκνπ, εκπινπηίζηεθαλ ζεκαληηθά νη πξνυπνζέζεηο δηνξηζκνχ πξνζσξηλνχ επηηξφπνπ θαη εληζρχζεθαλ νη εμνπζίεο ηνπ. Αθφκε, κε ην άξζξν 4 ηνπ λ. 4021/2011, πξνζηέζεθαλ ζην Ν. 3601/2007 νη δηαηάμεηο 63 Α, 63 Β, 63 Γ, 63Γ, 63 Δ, 63Σ, 63Ε (ζην εμήο ζα κλεκνλεχνληαη ρσξίο αλαθνξά ζηνλ Ν. 3601/2007). Γπλάκεη ησλ ελ ιφγσ λέσλ δηαηάμεσλ, αλαδηαηππψζεθαλ νη πξνυπφζεζεηο παξάηαζεο εθπιήξσζεο ππνρξεψζεσλ ελφο πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, πνπ δηαιακβαλφηαλ ζην πξνυθηζηάκελν άξζξν 63 (λέν 63 Α), πξνζδηνξίζηεθε ν ζθνπφο ησλ κέηξσλ εμπγίαλζεο ησλ άξζξσλ 63Γ 63 Δ (63 Β), πξνβιέθζεθε σο κέηξν εμπγίαλζεο ε αχμεζε θεθαιαίνπ κε εληνιή ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο θαη κε απφθαζε επηηξφπνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο (63Γ, ζπκπιεξσκαηηθά κε ηελ άπμεζε θεθαιαίνπ πνπ πξνβιέπεηαη ζηε δηάηαμε 62 Α, ε νπνία αλήθεη ζηα κέηξα πξνιεπηηθήο επνπηείαο ηεο ΣηΔ θαη φρη εμπγίαλζεο), αθφκε ε κεηαβίβαζε πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ (δηθαησκάησλ θαη ππνρξεψζεσλ) ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, θαηφπηλ απφθαζεο ηνπ Γηνηθεηή ηεο Σξαπεδάο ηεο Διιάδνο (63 Γ), θαη ε ζχζηαζε κεηαβαηηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, ζην νπνίν κεηαβηβάδνληαη ζηνηρεία ηνπ ελεξγεηηθνχ θαη ππνρξεψζεηο ηνπ αξρηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο (63 Δ), θαζνξίζηεθε 9

10 ε δηαδηθαζία πψιεζεο ηνπ κεηαβαηηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο κε πιεηζηεξηαζκφ (63 Σ), δφζεθε ε δπλαηφηεηα ζε νπνηνλδήπνηε κέηνρν ή πηζησηή πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο ζην νπνίν επηβιήζεθαλ κέηξα εμπγίαλζεο, λα δεηήζεη απνθαηάζηαζε ηεο νηθνλνκηθήο ηνπ ζέζεο (63 Ε). Οη πξναλαθεξφκελεο δηαηάμεηο, ηξνπνπνηήζεθαλ ζηε ζπλερεηα δπλάκεη ησλ εμήο λφκσλ: N.4043/2012, Ν. 4051/2012, Ν. 4079/2012, 4093/2012, N. 4099/2012. Γ) Ο όξνο «εμπγίαλζε» πηζησηηθνύ ηδξύκαηνο θφπηκν παξίζηαηαη λα ζεκεησζεί φηη ν φξνο «εμπγίαλζε» πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, ζπλαληάηαη ην πξψηνλ ζηελ ειιεληθή έλλνκε ηάμε ζην άξζξν 3 ηνπ Ν. 3458/2006 (ΦΔΚ Α 94/ ), γηα ηελ: «Εμπγίαλζε θαη Εθθαζάξηζε ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ θαη άιιεο δηαηάμεηο». Γπλάκεη ηνπ παξαπάλσ λφκνπ, ελζσκαηψζεθε ζηελ εζληθή λνκνζεζία ε Οδεγία 2001/24/ΔΚ 12, ζθνπφο ηεο νπνίαο ήηαλ ε δηακφξθσζε ζεζκηθνχ πιαηζίνπ αλαθνξηθά κε ηηο αθνινπζνχκελεο απφ ηηο δηνηθεηηθέο θαη δηθαζηηθέο αξρέο ησλ θξαηψλ κειψλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο δηαδηθαζίεο, γηα ηελ εμπγίαλζε θαη εθθαζάξηζε πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζε άιια θξάηε κέιε κέζσ ππνθαηαζηεκάησλ. Χο «εμπγίαλζε» πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο πάλησο, θαηά ηελ παξαπάλσ νδεγία θαη ηελ ειιεληθή λνκνζεηηθή πξνζαξκνγή ζε απηήλ, νξίδεηαη ε ιήςε απφ νπνηνδήπνηε θξάηνο κέινο ηεο ΔΚ κέηξσλ, πνπ ζηνρεχνπλ ζηε δηαθχιαμε ή απνθαηάζηαζε ηεο νηθνλνκηθήο θαηάζηαζεο πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, ηα νπνία ελδέρεηαη λα ζίμνπλ δηθαηψκαηα ηξίησλ. Σα εμπγηαληηθά απηά κέηξα πνπ απνθαζίδνληαη θαη πινπνηνχληαη ζε έλα θξάηνο κέινο, φπνπ βξίζθεηαη ε θαηαζηαηηθή έδξα ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, (θαη ηα νπνία νξίδνληαη εηδηθφηεξα ζε εζληθφ επίπεδν απφ ην θάζε θξάηνο κέινο), παξάγνπλ απνηειέζκαηα ζε νιφθιεξε ηελ θνηλφηεηα ρσξίο θακία άιιε δηαηχπσζε (αξρή θαζνιηθφηεηαο) θαη νη δηνξηδφκελνη ζην πιαίζην ησλ παξαπάλσ κέηξσλ «δηαρεηξηζηέο», κπνξνχλ λα αζθνχλ ζε φια ηα θξάηε κέιε ηηο εμνπζίεο ηνπο, ηεξψληαο θπζηθά ηνπο λφκνπο ηνπ θξάηνπο κέινπο ππνδνρήο θαη ηηο πξνβιεπφκελεο 12 Βι. αλαιπηηθά Μνπζηατξα, φ.π., ζει. 321 επ. θαη Γνπβιε, Δπξσπατθφ Σξαπεδηθφ Γίθαην, εθδ. Αλη. Ν. άθθνπια, Αζήλα - Κνκνηελή 2003, ζει. 221 επ. 10

11 δηαηππψζεηο δεκνζηφηεηαο 13. Χζηφζν, κε ηνλ πξναλαθεξφκελν λφκν, δελ ξπζκίζηεθαλ ζέκαηα νπζηαζηηθνχ δηθαίνπ εμπγίαλζεο ηξαπεδψλ. ηε ζπλέρεηα, ζηνλ Ν. 4021/2011, ν νπνίνο ηξνπνπνίεζε ηνλ Ν. 3601/2007, έγηλε κλεία θαη αλάιπζε κέηξσλ εμπγίαλζεο πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο. Ο ζεζκφο ηνπ δηνξηζκνχ πξνζσξηλνχ επηηξφπνπ, ν νπνίνο πξνβιεπφηαλ ήδε ζην αξρηθφ θείκελν ηνπ Ν.3601/2007, πξνβιεκάηηδε αλαθνξηθά κε ηνλ «ραξαθηήξα» ηνπ σο πξνιεπηηθφ κέηξν επνπηείαο ή κέηξν εμπγίαλζεο, δνζέληνο φηη ε έλλνηα ηεο «εμπγίαλζεο» δελ κλεκνλεπφηαλ σο ηφηε ζην θείκελν ηνπ λφκνπ. Μεηά ηελ ηξνπνπνίεζε ηνπ Ν. 3601/2007 απφ ηνλ Ν. 4021/2011, ν δηνξηζκφο επηηξφπνπ πεξηιακβάλεηαη ζηα κέηξα εμπγίαλζεο ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, έηζη θαη ε απμεζε θεθαιαίνπ θαηά ην άξζξν 63Γ θαη ε κεηαβίβαζε πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο ζε άιιν πξφζσπν ή πηζησηηθφ ίδξπκα (63 Γ) ή ζε κεηαβαηηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα (63 Δ). Σνχην πξνθχπηεη απφ ηελ δηάηαμε 3 ηνπ Ν. 3458/2006, φπσο αληηθαηαζηάζεθε απφ ην άξζξν 8 παξ. 1 ηνπ Ν. 4021/2011 θαη ε νπνία νξίδεη φηη ηα κέηξα εμπγίαλζεο ηνπ ειιεληθνχ ρξεκαηνπηζησηηθνχ ζπζηήκαηνο είλαη ηα πξνβιεπφκελα ζην Ν. 3601/2007 ζηηο δηαηάμεηο 63 θαη 63 Α 63 Δ απηνχ, ήηνη είλαη ν δηνξηζκφο επηηξφπνπ, ε παξάηαζε εθπιήξσζεο ππνρξεψζεσλ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, ε αχμεζε ηνπ κεηνρηθνχ θεθαιαίνπ, ε κεηαβίβαζε πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ζε άιιν πηζησηηθφ ίδξπκα ή ζε άιιν πξφζσπν ή ζε κεηαβαηηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα. Γ) Αληηθείκελν ηεο παξνύζαο εξγαζίαο Αληηθείκελν ηεο παξνχζαο εξγαζίαο ζα απνηειέζνπλ δχν απφ ηα γηα πξψηε θνξά ζεζπηζζέληα κε ηνλ Ν. 4021/2011 κέηξα εμπγίαλζεο ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ, θαη ζπγθεθξηκέλα ε κεηαβίβαζε πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο ζε άιιν πηζησηηθφ ίδξπκα ή ζε άιιν πξφζσπν (63 Γ Ν. 3601/2007) θαη ε κεηαβίβαζε πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ζε κεηαβαηηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα πνπ ζπζηήλεηαη γηα απηφλ ηνλ ζθνπφ (63 Δ Ν. 3601/2007). Οπζηαζηηθά πξφθεηηαη γηα ην ίδην κέηξν 14, ηε κεηαβίβαζε πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, ην νπνίν γίλεηαη πξνο δηαθνξεηηθφ θνξέα ζε έθαζηε απφ ηηο παξαπάλσ δηαηάμεηο. Σν ελ ιφγσ κέηξν εμπγίαλζεο είλαη επξέσο γλσζηφ σο δηάζπαζε ηξαπεδψλ ζε θαιέο θαη θαθέο 13 Φπρνκάλεο, Γίθαην ηνπ Σξαπεδηθνχ πζηήκαηνο, Οη ηξάπεδεο θαη ε επνπηεία ηνπο, Β έθδ. άθθνπια, Αζήλα - Θεζζαινλίθε 2009, ζει. 76 επ. θαη 351 επ. 14 Βι. Φαξνπδάθεο, φ.π., ζει

12 ηξάπεδεο, δνζέληνο φηη ζην πιαίζην εθαξκνγήο ηνπ ηα επσθειή πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηνπ ππφ εμπγίαλζε πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο κεηαβηβάδνληαη πξνο άιινλ θνξέα ν νπνίνο έρεη φια ηα δηθαηψκαηα θαη ηηο ππνρξεψζεηο ηνπ αξρηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο σο πξνο ηα κεηαβηβαδφκελα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία, ελψ ηα δεκηνγφλα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία παξακέλνπλ ζην αξρηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα, ην νπνίν θαηά θαλφλα θαη απφ ηε κέρξη ζήκεξα πξαθηηθή εθαξκνγή (ακθνηέξσλ ησλ δηαηάμεσλ 63 Γ θαη 63 Δ), ηίζεηαη ζε εηδηθή εθθαζάξηζε. Πάλησο, ε δηάζπαζε ησλ ηξαπεδψλ νη νπνίεο έρνπλ ππνρξεσηηθά εθ ηνπ λφκνπ ηνλ εηαηξηθφ ηχπν ηεο αλψλπκεο εηαηξίαο, δελ πξέπεη λα ζπγρέεηαη κε ηελ δηάζπαζε ηεο αλψλπκεο εηαηξίαο θαηά ηα νξηδφκελα ζηα άξζξα 81 επ. Ν. 2190/1920. Ζ ηειεπηαία, ε νπνία κπνξεί λα ζπληειεζηεί κε απνξξφθεζε, κε ζχζηαζε λέσλ εηαηξηψλ ή κηθηά κε απνξξφθεζε θαη ζχζηαζε λέσλ εηαηξηψλ, ζπλεπάγεηαη ηε ιχζε ηεο αλψλπκεο εηαηξίαο ρσξίο λα αθνινπζήζεη εθθαζάξηζε (ζε αληίζεζε κε ηελ πξναλαθεξφκελε δηάζπαζε ηξαπεδψλ κε κεηαβίβαζε πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, ε νπνία νδεγεί ζηε ιχζε θαη εηδηθή εθθαζάξηζε ηνπ αξρηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο πάληα ζηελ πεξίπησζε ηεο δηάηαμεο 63 Δ θαη ζηελ πξάμε θαη φζεο θνξέο εθαξκφζηεθε ε δηάηαμε 63 Γ) θαη ηε κεηαβίβαζε ηνπ ζπλφινπ ηνπ ελεξγεηηθνχ θαη παζεηηθνχ ηεο δηαζπψκελεο αλψλπκεο εηαηξίαο ζηηο επσθεινχκελεο εηαηξίεο (ελ αληηζέζεη κε ηελ δηάζπαζε ηξαπεδψλ, θαηά ηελ νπνία κεηαβηβάδνληαη κφλν ηα επσθειή πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ζε άιινλ θνξέα ελψ ηα δεκηνγφλα παξακέλνπλ ζην αξρηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα) 15. ηε ζπλέρεηα ηεο παξνχζαο εξγαζίαο ινηπφλ, θαη ζην πξψην θεθάιαην αλαιχεηαη ν ζθνπφο ιήςεσο ησλ πξναλαθεξφκελσλ κέηξσλ εμπγίαλζεο, εληάζζνληαη απηά ζην δίθαην ηεο ηξαπεδηθήο αθεξεγγπφηεηαο, πεξηγξάθεηαη ην ππνθεηκεληθφ θαη αληηθεηκεληθφ πιαίζην εθαξκνγήο ηνπο θαη ε κεηαμχ ησλ κέηξσλ απηψλ ζρέζε. Αθνινχζσο, ζην δεχηεξν θεθάιαην γίλεηαη εηδηθφηεξε αλάιπζε ηεο δηαδηθαζίαο πνπ αθνινπζείηαη ζην πιαίζην εθάζηνπ κέηξνπ εμπγίαλζεο απφ ηα πξνβιεπφκελα ζηηο δηαηάμεηο 63 Γ θαη 63 Δ. ην ηξίην θεθάιαην παξνπζηάδνληαη νη ζπλέπεηεο απηψλ ησλ κέηξσλ. Αθνινχζσο, ζην ηέηαξην θεθάιαην αλαιχνληαη νη ξπζκίζεηο πνπ είλαη θνηλέο θαη ζηηο δχν δηαδηθαζίεο εμπγίαλζεο θαη ζην πέκπην θεθάιαην αλαθέξνληαη νη πεξηπηψζεηο πξαθηηθήο εθαξκνγήο ησλ ελ ιφγσ κέηξσλ κέρξη ζήκεξα γηα ηελ 15 Βι. Βειέληδα, Αλψλπκε Δηαηξία, Ius, Ννκηθή Σξάπεδα, ζει. 918 επ., Αλησλφπνπιν, Γίθαην Δκπνξηθψλ Δηαηξηψλ, α έθδ. άθθνπια, Αζήλα Θεζζαινλίθε, 2011, ζει. 415 επ., Μαζηξνκαλψιεο, επηκέιεηα Πεξάθε, Σν Γίθαην ηεο αλψλπκεο εηαηξίαο, Σφκνο 2, Γ έθδ., Ννκηθή Βηβιηνζήθε, 2010, ζει. 239 επ., Δκβαιψκελνο/Υαξίηνπ, επηκέιηεα Πεξάθε, φ.π., ζει επ. 12

13 εμπγίαλζε ησλ εγρψξησλ ηξαπεδψλ. Σέινο, ζηνλ επίινγν γίλεηαη κία ελ γέλεη αλαθνξά ζηελ επίδξαζε ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο θξίζεο ζην εγρψξην ηξαπεδηθφ ζχζηεκα, γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο νπνίαο ν εζληθφο λνκνζέηεο ζέζπηζε θαη ηα κειεηνχκελα κέηξα εμπγίαλζεο. Δπίζεο, ζθηαγξαθείηαη ε κεηαβνιή ζε επξσπατθφ επίπεδν ησλ αξρψλ αλαθνξηθά κε ηελ επνπηεία ηνπ ρξεκαηνπηζησηηθνχ ζπζηήκαηνο θαη ε πηνζέηεζε πξσηνβνπιηψλ γηα ηελ δεκηνπξγία θνηλνηηθήο επνπηηθήο αξρήο ηνπ ρξεκαηννηθνλνκηθνχ ζπζηήκαηνο. ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΡΩΣΟ ΚΟΠΟ - ΔΝΣΑΞΖ ΣΟ ΓΗΚΑΗΟ ΣΡΑΠΔΕΗΚΖ ΑΦΔΡΔΓΓΤΟΣΖΣΑ - ΠΛΑΗΗΟ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΔΞΤΓΗΑΝΣΗΚΖ ΜΔΣΑΒΗΒΑΖ ΣΟΗΥΔΗΩΝ ΠΗΣΩΣΗΚΟΤ ΗΓΡΤΜΑΣΟ ΔΠΗΛΟΓΖ ΣΖ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ 63 Γ Ή 63 Δ Α. θνπόο εμπγηαληηθήο κεηαβίβαζεο Σν άξζξν 63 Β ηνπ Ν. 3601/2007 (φπσο πξνζηέζεθε κε ηνλ Ν. 4021/2011), θαζνξίδεη ξεηψο ηνλ ζθνπφ ζέζπηζεο ησλ κέηξσλ εμπγίαλζεο πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο. Δηδηθφηεξα ζχκθσλα κε ηελ παξ. 1 απηνχ, κπνξνχλ λα ιεθζνχλ ηα εμπγηαληηθά κέηξα ησλ άξζξσλ 63 Γ 63 Δ κε απφθαζε ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο «ράξηλ ηεο πξνζηαζίαο ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο ζηαζεξφηεηαο θαη ηεο ελίζρπζεο ηεο εκπηζηνζχλεο ηνπ θνηλνχ ζην ρξεκαηνπηζησηηθφ ζχζηεκα», θαη «Σα κέηξα απηά ζηνρεχνπλ ζηε δηαηήξεζε ηεο ρξεκαηννηθνλνκηθήο επζηάζεηαο, ηελ ειαρηζηνπνίεζε ηνπ θφζηνπο ηεο εμπγίαλζεο ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο θαη ηελ πξνζηαζία ησλ θαηαζεηψλ θαη επελδπηψλ...». Μάιηζηα, ζηελ παξ. 2 ηεο πεξηγξαθφκελεο δηάηαμεο νξίδνληαη εληειψο ελδεηθηηθά νξηζκέλνη ιφγνη ιήςεο ησλ κέηξσλ απηψλ, νη νπνίνη απνηεινχλ ζηελ νπζία εμεηδίθεπζε ησλ γεληθψλ ιφγσλ ηεο πξψηεο παξαγξάθνπ απηνχ ηνπ λφκνπ θαη ζηελ παξάγξαθν 3 θαζνξίδνληαη ηα θξηηήξηα πνπ ιακβάλεη ππφςε ηεο ε Σξάπεδα ηεο Διιάδνο θαη πξνβαίλεη ζηε ιήςε κέηξσλ εμπγίαλζεο (δηαθαηλφκελε αδπλακία αλάθακςεο, αδπλακία ιήςεο ελαιιαθηηθψλ κέηξσλ, ζπλέπεηεο αδπλακίαο γηα ην ρξεκαηνπηζησηηθφ ζχζηεκα). Δπίζεο θαη ην θείκελν ηεο Αηηηνινγηθήο Έθζεζεο ηνπ Ν. 4021/2011, δηαιακβάλεη γηα ηε δηάηαμε απηή επί ιέμεη φηη: «..., ε επέκβαζε ζην πηζησηηθφ ίδξπκα, 13

14 πνπ βέβαηα είλαη θαη γηα ην ίδην πξνηηκφηεξε απφ ηελ επαπεηινχκελε ή επειζνχζα απνζηαζεξνπνίεζή ηνπ, απνηειεί πξσηίζησο κέζν πξνο πξναγσγή ηνπ γεληθνχ ζπκθέξνληνο». Απφ ηα παξαπάλσ ινηπφλ, ζπλάγεηαη αβίαζηα φηη πξσηαξρηθφο ζθνπφο ησλ κειεηνχκελσλ κέηξσλ εμπγίαλζεο, είλαη ε εμππεξέηεζε επξχηεξσλ ζπκθεξφλησλ, ήηνη ε δηαζθάιηζε ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο επζηάζεηαο, ηεο εκπηζηνζχλεο ηνπ θνηλνχ ζην ρξεκαηννηθνλνκηθφ ζχζηεκα θαη ε απνθπγή νπνηαζδήπνηε ζπζηεκηθήο θξίζεο, ζθνπφο πνπ πεξηιακβάλεηαη ζην πιαίζην ηεο καθξνπξνιεπηηθήο επνπηείαο ηνπ ρξεκαηνπηζησηηθνχ ζπζηήκαηνο απφ ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο 16, θαη άξα φρη ε βειηίσζε ηεο ζέζεο ή ε δηάζσζε ηνπ κεκνλσκέλνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο 17, ε νπνία αλήθεη ζην πιαίζην ηεο κηθξνπξνιεπηηθήο επνπηείαο. Βέβαηα, κεηαμχ ησλ αλσηέξσ δχν επηπέδσλ επνπηείαο ππάξρεη ζηελφο ιεηηνπξγηθφο ζχλδεζκνο, δνζέληνο φηη ε κηθξνπξνιεπηηθή επνπηεία ζπκβάιιεη ζηελ πνιχηηκε πιεξνθφξεζε γηα ηελ άζθεζε ηεο καθξνπξνιεηηθήο επνπηείαο θαη ζηελ πξφιεςε αηνκηθψλ θαη θαη επέθηαζε ζπζηεκηθψλ θξίζεσλ θαη πξνο ηνχην ε κία ζπκπιεξψλεη ηελ άιιε θαη δελ ηελ αληηθαζηζηά. Πεξαηηέξσ, ην ζπκπέξαζκα φηη θνηλή ζπληζηακέλε ησλ κέηξσλ εμπγίαλζεο είλαη ε πξναγσγή ηνπ δεκνζίνπ ζπκθέξνληνο, εληζρχεη θαη ε αλαθνξά ζηελ πεξίπησζε δ παξάγξαθνο 3 ηνπ άξζξνπ 63 Β (φπσο αληηθαηαζηάζεθε απφ ην άξζξν 10, παξ. 4 ηνπ λ.4051/2012) ζηελ: «αλάγθε λα επσκηζηνχλ ηηο ηπρφλ απψιεηεο απφ ηελ εμπγίαλζε ελφο πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο νη κέηνρνη, νη κε ελέγγπνη πηζησηέο θαη κε ηελ επηθχιαμε ηεο αλάγθεο πξνζηαζίαο ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο ζηαζεξφηεηαο νη θαηαζέηεο πνπ δελ θαιχπηνληαη απφ ηηο δηαηάμεηο ηνπ λ.3746/2009» 18. Σα ζπκθέξνληα ησλ ηειεπηαίσλ ππνρσξνχλ έλαληη ηεο εμαζθάιηζεο ηνπ γεληθνχ δεκνζίνπ ζπκθέξνληνο (ήηνη γηα ηελ εμαζθάιηζε ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο επζηάζεηαο θαη ηεο εκπηζηνζχλεο ηνπ θνηλνχ ζην ρξεκαηνπηζησηηθφ ζχζηεκα). Οη ξπζκίζεηο ινηπφλ ησλ 16 Βι. ηατθνχξα, φ.π. ζει. 242, Βι. Φαξνπδάθεο, φ.π. ζει. 495: «Επίζεο, ην άξ. 55 ηνπ Καηαζηαηηθνχ ηεο Σξάπεδαο ηεο Ειιάδνο, θαηφπηλ ηεο θχξσζεο κε ηνλ λ.4099/2012 ζρεηηθήο ηξνπνπνίεζεο ηνπ, απνλέκεη ζηελ Σξάπεδα αξκνδηφηεηα πξνο καθξνπξνιεπηηθή επνπηεία: πξφθεηηαη (ζε αληηδηαζηνιή κε ηε κηθξνπξνιεπηηθή επνπηεία, πνπ ιεηηνπξγεί ζην επίπεδν ηεο κεκνλσκέλεο επηρείξεζεο θαη ηεο αμηνιφγεζεο ηεο θαηάζηαζεο ηεο ζπκπεξηθνξάο ηεο), γηα ηελ παξαθνινχζεζε θαη ηνλ ζρεδηαζκφ ηεο πξφιεςεο θηλδχλσλ πνπ απεηινχλ ην ελ γέλεη ρξεκαηννηθνλνκηθφ ζχζηεκα. Σέηνηνη θίλδπλνη κπνξνχλ λα πξνθχπηνπλ απφ ηελ αιιειεμάξηεζε ησλ επηρεηξήζεσλ απηνχ ηνπ ζπζηήκαηνο ιφγσ ησλ κεηαμχ ηνπο ζπλαιιαγψλ, θαζψο θαη απφ εμσηεξηθνχο παξάγνληεο (φπσο νη δηαθπκάλζεηο ηεο αγνξάο αθηλήησλ) πνπ κπνξνχλ λα αζθήζνπλ νκνηφκνξθε επηξξνή ζηηο επηρεηξήζεηο απηέο». 17 Σζνιαθίδεο, Ζ κεηαβίβαζε πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο (άξζξα 63Γ-63 Δ Ν 3601/2007) ππφ ην πξίζκα ηνπ ηδησηηθνχ δηθαίνπ, ΥξεΓηθ 3/2012, ζει Αζαλαζίνπ, φ.π., ζει

15 άξζξσλ 63 Α - 63 Ε, εληάζζνληαη ζπζηεκαηηθά θαη ιεηηνπξγηθά ζην δίθαην ηεο ηξαπεδηθήο επνπηείαο, ήηνη ζην δεκφζην ηξαπεδηθφ δίθαην 19. Δλ ηνχηνηο, φπσο είλαη νκνίσο πξφδειν, νη εθδηδφκελεο ζην πιαίζην ηεο ελ ιφγσ ξχζκηζεο δηνηθεηηθέο πξάμεηο επηδξνχλ θαηά άκεζν ηξφπν ζηηο έλλνκεο ζρέζεηο ηδησηψλ, ηδηαίηεξα ζηηο ζρέζεηο ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο κε ηξίηνπο. Σν ελ ιφγσ ζχζηεκα ξχζκηζεο απνηειεί ραξαθηεξηζηηθφ δείγκα ηεο αιιειεπίδξαζεο ηνπ δεκνζίνπ θαη ηνπ ηδησηηθνχ δηθαίνπ 20. Β. Έληαμε εμπγηαληηθήο κεηαβίβαζεο πεξηνπζηαθώλ ζηνηρείσλ πηζησηηθνύ ηδξύκαηνο ζην δίθαην ηεο ηξαπεδηθήο αθεξεγγπόηεηαο Καηαξρήλ αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη εμπγηαληηθή κεηαβίβαζε ιακβάλεη ρψξα ζην πιαίζην ηεο πησρεπηηθήο δηαδηθαζίαο νθεηιέηε - εκπφξνπ κε ηξεηο ηξφπνπο: κε εθπνίεζε επηρείξεζεο ελ ζπλφισ (135 επ. ΠηΚ) θαηά ην ζηάδην ηεο έλσζεο ησλ πηζησηψλ, σο πεξηερφκελν ζρεδίνπ αλαδηνξγάλσζεο ησλ αξ. 107 επ. ΠηΚ θαη ζην πιαίζην ηεο δηαδηθαζίαο εηδηθήο εθθαζάξηζεο ηνπ άξ. 106 ηα ΠηΚ. θνπφο ηεο, δελ είλαη ε εμπγίαλζε ηνπ θνξέα ηεο επηρείξεζεο, ν νπνίνο αληίζεηα εθθαζαξίδεηαη, παξά ε ζπλέρηζε ηεο ίδηαο ηεο επηρείξεζεο ή ελ πάζεη πεξηπηψζεη ηκήκαηφο ηεο ππφ δηαθνξεηηθφ θνξέα, πθηζηάκελν ή πξνο ηνχην ζπληζηψκελν, πξάγκα πνπ αθξηβψο ζπκβαίλεη θαη ζηα άξζξα 63 Γ θαη 63 Δ 21. Ζ κεηαβίβαζε πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο θαηά ηε δηάηαμε 63Γ ή θαηά ηε δηάηαμε 63 Δ, απνηειεί κέηξν εμπγίαλζεο εληαζζφκελν ζην δίθαην ηεο 19 Σζνιαθίδεο, φ.π., ζει. 362, Βι. Φπρνκάλεο, Οη Σξάπεδεο θαη ε επνπηεία ηνπο, Γίθαην Σξαπεδηθνχ πζηήκαηνο, έθδ. άθθνπια, Αζήλα Θεζζαινλίθε 2006, ζει. 3: «Σν δεκφζην ηξαπεδηθφ δίθαην πεξηιακβάλεη ηνπο θαλφλεο πνπ ξπζκίδνπλ ηα δηθαηψκαηα θαη ηηο ππνρξεψζεηο ησλ πηζησηηθψλ θαη ρξεκαηνδνηηθψλ ηδξπκάησλ, ησλ ηδξπηψλ ηνπο θαη ησλ πξνζψπσλ πνπ ηα ειέγρνπλ, απέλαληη ζην θξάηνο. Σν ηδησηηθφ, απφ ην άιιν κέξνο, ηξαπεδηθφ δίθαην, αθνξά αθελφο κελ ηε ζχζηαζε, ηελ νξγάλσζε θαη ηελ εζσηεξηθή ιεηηνπξγία ησλ ηξαπεδψλ θαη ησλ ρξεκαηνδνηηθψλ ηδξπκάησλ σο εηαηξηψλ, αθεηέξνπ δε ηηο ζρέζεηο ηνπο πξνο πειάηεο, άιιεο ηξάπεδεο θαη ρξεκαηνδνηηθά ηδξχκαηα», Βι. επίζεο Ρφθαο/Γθφξηζνο, ηνηρεία Σξαπεδηθνχ Γηθαίνπ, Γεκφζην & Ηδησηηθφ Σξαπεδηθφ Γίθαην, 2 ε έθδνζε, Ννκηθή Βηβιηνζήθε, 2012, ζει. 3, Σζνιαθίδεο, φ.π., ζει. 362, Καιιηκφπνπινο, Σν πεδίν ηνκήο κεηαμχ ηδησηηθνχ θαη δεκνζίνπ ρξεκαηνπηζησηηθνχ δηθαίνπ, ΥξεΓηθ 2011, ζει , Βι. Σζελέ Ζ. Υξπζνχια, Ζ εμσζπκβαηηθή επζχλε ησλ ηξαπεδψλ απφ ηελ παξνρή εκπνξηθψλ ηξαπεδηθψλ ππεξεζηψλ, Ννκηθή Βηβιηνζήθε, 2008, Φαξνπδάθεο, φ.π., ζει. 510: «..., θαζψο ε δηαδηθαζία ησλ άξ. 63Δ-63 Ε λ.3601/2007 επεξεάδεη ηηο έλλνκεο ζρέζεηο ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, επί ηνπ νπνίνπ εθαξκφδνληαη ηα κέηξα, είηε γηαηί άιιν πξφζσπν ππνθαζίζηαηαη ζηε ζέζε ηνπ ζε απηέο (...) είηε γηαηί ην ίδην πηζησηηθφ ίδξπκα ηίζεηαη ζηελ εηδηθή εθθαζάξηζε ηνπ αξ. 68 λ. 3601/2007, κε απνηέιεζκα νη πηζησηέο ηνπ (ησλ νπνίσλ νη αμηψζεηο δελ κεηαθέξνληαη θαη δελ αζθνχληαη θαηά ηνπ πξνο ν ε κεηαβίβαζε ή κεηαβαηηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο) λα πξέπεη πιένλ λα αλαγγείινπλ ηηο αμηψζεηο ηνπο ζην πιαίζην ηεο ζπιινγηθήο δηαδηθαζίαο αθεξξεγγπφηεηαο» 21 Φαξνπδάθεο, φ.π., ζει

16 ηξαπεδηθήο αθεξεγγπφηεηαο. Σν ηειεπηαίν πεξηιακβάλεη ηα κέηξα εμπγίαλζεο πνπ πξνβιέπνληαη ζηα άξζξα 63 Α 63 Δ θαη ηελ αλάθιεζε ηεο άδεηαο ηνπ αθεξέγγπνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο θαη ηε ζέζε ηνπ ζε εηδηθή εθθαζάξηζε ζχκθσλα κε ηε δηάηαμε 68 λ. 3601/2007 θαη ηνλ ππ αξ. 21/2/ : «Καλνληζκφ εηδηθήο εθθαζάξηζεο πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ» 22. Ο θιαζζηθφο δπαδηζκφο ησλ ζπιινγηθψλ δηαδηθαζηψλ (ξεπζηνπνίεζε θαη αλαδηνξγάλσζε), πνπ δηέπεη ηνλ Πησρεπηηθφ Κψδηθα (έλσζε πηζησηψλ θαη ζρέδην αλαδηνξγάλσζεο ή, πξαθηηθά, δηαδηθαζία εμπγίαλζεο αληίζηνηρα), εθδειψλεηαη θαη ζην εηδηθφ δίθαην ηεο αθεξεγγπφηεηαο ησλ ηξαπεδψλ, κε ηελ εηδηθή εθθαζάξηζε σο δηαδηθαζία ξεπζηνπνίεζεο θαη ηα κέηξα ησλ άξζξσλ 63Γ 63Δ σο δηαδηθαζία αλαδηνξγάλσζεο 23. ε αληίζεζε φκσο κε ην πησρεπηηθφ δίθαην, φπνπ ε ζπιινγηθή δηαδηθαζία αθεξεγγπφηεηαο εθθηλεί θαη κε πξσηνβνπιία ηξίηνπ ηδηψηε θαηφπηλ ηεο παχζεο πιεξσκψλ ηνπ αθεξέγγπνπ νθεηιέηε, ζην δίθαην ηεο ηξαπεδηθήο αθεξεγγπφηεηαο ηε δηαδηθαζία εθθηλεί ην αξκφδην δηνηθεηηθφ φξγαλν (ε Σξάπεδα ηεο Διιάδνο ζηελ εηδηθή εθθαζάξηζε ηεο 68 θαη ζηελ εμπγηαληηθή κεηαβίβαζε ηεο 63 Γ, θαη ν Τπνπξγφο Οηθνλνκηθψλ ζηελ δηαδηθαζία ηεο 63 Δ), θαη κάιηζηα πξηλ ηελ εθδήισζε αδπλακίαο απφ ην αξρηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα, πξνθεηκέλνπ λα απνθεπρζεί ην δπζκελέο ελδερφκελν ηεο πξφθιεζεο ζπζηεκηθνχ θηλδχλνπ. Δπηπιένλ, θαη νη ζηφρνη ηνπ πησρεπηηθνχ δηθαίνπ δηαθνξνπνηνχληαη απφ απηνχο ηνπ δηθαίνπ ηεο ηξαπεδηθήο αθεξεγγπφηεηαο. πγθεθξηκέλα, ελψ ν ζχλδηθνο κίαο πησρεχζαζαο εηαηξίαο επηδηψθεη ηε κεγηζηνπνίεζε ηεο πεξηνπζίαο πξνο ην ζπκθέξνλ ησλ πηζησηψλ, ν βαζηθφο ζηφρνο ηνπ «ζπλδίθνπ» κίαο ηξάπεδαο πνπ θαηέξξεπζε είλαη ε ειαρηζηνπνίεζε ησλ ζπλεπεηψλ απηήο ηεο θαηαξξεχζεσο ζην ζπλνιηθφ ηξαπεδηθφ ζχζηεκα 24. Πεξαηηέξσ, ε έληαμε ησλ κέηξσλ εμπγίαλζεο ησλ δηαηάμεσλ 63 Γ θαη 63 Δ ζην δίθαην ηεο ηξαπεδηθήο αθεξεγγπφηεηαο δελ επεξεάδεηαη απφ ηε δηάηαμε 63 Β παξ. 4, ζχκθσλα κε ηελ νπνία: «Με ηελ επηθχιαμε εηδηθφηεξσλ δηαηάμεσλ, ε ιήςε ησλ κέηξσλ εμπγίαλζεο δελ ινγίδεηαη σο δηαδηθαζία αθεξεγγπφηεηαο ηνπ ππφ εμπγίαλζε πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο πνπ ζα δηθαηνχληαλ λα επηθαιεζηνχλ πηζησηέο ηνπ. Σπρφλ 22 Βι. γηα ηελ εηδηθή εθθαζάξηζε: Ρνχζζε, Ζ de lege lata αλελέξγεηα ηεο δηαδηθαζίαο ηεο εηαηξηθήο (εθνχζηαο εθθαζάξηζεο ηνπ ΚΝ 2190/1920 θαηά ηελ πεξάησζε ηνπ λνκηθνχ πξνζψπνπ ηεο ηξάπεδαο, ΥξεΓηθ 1/2013, ζει. 57 επ. 23 Φαξνπδάθεο, φ.π., ζει Μνπζηατξα, φ.π.,ζει. 324, Βι. Γεξνληίδε, Πξνιεγφκελα ζην δίθαην ηεο εμπγίαλζεο ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ, ΔπηζθΔΓ Β/2012, ζει

17 ζπκβαηηθέο ξήηξεο πνπ ελεξγνπνηνχληαη ζε πεξίπησζε πηψρεπζεο ή αθεξεγγπφηεηαο ή επέιεπζεο άιινπ γεγνλφηνο πνπ ραξαθηεξίδεηαη σο «πηζησηηθφ γεγνλφο» ή ηζνδχλακν ηεο αθεξεγγπφηεηαο δελ ελεξγνπνηνχληαη απφ ην γεγνλφο ηεο ιήςεο κέηξσλ εμπγίαλζεο». Αιιά νχηε απφ ηε δηάηαμε 63 Δ παξ. 8 εδ 2 θαη 3, ε νπνία έρεη ην ίδην πεξηερφκελν κε ηελ πξναλαθεξφκελε θαη επηπιένλ δηαιακβάλεη φηη: «... ε ζπλδξνκή ησλ ζρεηηθψλ φξσλ θξίλεηαη ζην πξφζσπν ηνπ κεηαβαηηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο θαη φρη ηνπ ππφ εηδηθή εθθαζάξηζε». Οη παξαπάλσ δηαηάμεηο, έρνπλ σο ηεινινγηθφ ζθνπφ λα πξνζηαηεχζνπλ ηελ αλαδηνξγάλσζε ηεο πεξηνπζίαο ηεο ηξάπεδαο απφ θηλήζεηο ηξίησλ πνπ ζα πξνζηδίαδαλ ζε δηαδηθαζία ξεπζηνπνίεζεο ηεο 25, θαζψο νη πξνυπνζέζεηο ιήςεσο κέηξσλ εμπγίαλζεο, αιιά θαη ε κεηαβίβαζε ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο θαη ε ζέζε ηνπ ζε εηδηθή εθθαζάξηζε, ζα κπνξνχζαλ λα δηθαηνινγήζνπλ ηελ ελεξγνπνίεζε ζεηξάο δηαηάμεσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ αθεξεγγπφηεηα ελφο πξνζψπνπ ή ηελ πξνζηαζία ησλ πηζησηψλ ηνπ. Ο λνκνζέηεο, θξίλνληαο πξνθαλψο φηη ε εθαξκνγή ησλ ζπγθεθξηκέλσλ δηαηάμεσλ ζα θψιπε ηελ νκαιή ζπλέρηζε ησλ έλλνκσλ ζρέζεσλ ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, ζηελ νπνία απνδίδεη ζεκαζία ράξηλ δηαηεξήζεσο ηεο ζπζηεκηθήο επζηάζεηαο θαη ηεο εκπηζηνζχλεο ηνπ θνηλνχ, αιιά θαη ηνπο ζθνπνχο ηεο εμπγίαλζεο, απέθιεηζε ξεηψο ηελ εθαξκνγή ηνπο. εκεησηένλ φηη ζε απηή ηελ πξαθηηθή είρε πξνβεί θαη ζην παξειζφλ ν λνκνζέηεο 26, αιιά είλαη ζπδεηήζηκε ηφζν δηθαηνπνιηηηθψο, φζν θαη αλαθνξηθά κε ηελ ίζε κεηαρείξηζε φκνησλ πεξηπηψζεσλ θαηά ηνλ απνθιεηζκφ δηθαησκάησλ ησλ πηζησηψλ, αθνχ δελ είλαη πάληνηε ζαθέο γηαηί νη ζπγθεθξηκέλνη νθεηιέηεο δηθαηνινγείηαη λα πξνζηαηεχνληαη ζε κείδνλα βαζκφ έλαληη άιισλ 27. πκπεξαζκαηηθά, αλ θαη πξφθεηηαη γηα κέηξα εμπγίαλζεο εληαζζφκελα ζην δίθαην ηεο ηξαπεδηθήο αθεξεγγπφηεηαο, απνθιείεηαη ε εθαξκνγή θαλφλσλ δηθαίνπ πνπ πξνυπνζέηνπλ ηελ χπαξμε «γεγνλφηνο αθεξεγγπφηεηαο» ή ηελ έλαξμε «δηαδηθαζίαο αθεξεγγπφηεηαο». Πεξαηηέξσ, ζχκθσλα θαη κε ην δεχηεξν εδάθην ησλ παξαπάλσ δηαηάμεσλ, απνθιείεηαη ε ελεξγνπνίεζε ζπκβαηηθψλ φξσλ πνπ ζπλδένπλ ηελ 25 Φαξνπδάθεο, φ.π., ζει Βι. Σζνιαθίδε, φ.π., ζει. 369: «Πξβι. ι.ρ. ην άξζξν 27 παξ. 4 Ν. 3158/2003 πνπ αθνξνχζε ζην κεηαζρεκαηηζκφ ηνπ Οκίινπ ηεο Οιπκπηαθήο Αεξνπνξίαο: «4. Οη απνξξνθνχζεο εηαηξείεο απνθηνχλ ην ζχλνιν ησλ κεηαβηβαδφκελσλ ζηνηρείσλ ελεξγεηηθνχ θαη δηθαησκάησλ... εμαηξνπκέλσλ ησλ εηαηξεηψλ απηψλ απφ ηελ εθαξκνγή ησλ άξζξσλ 479, 939 ΑΚ, 537 επ. ΕΝ θαη ηνπ Ν. 2190/1994». 27 Σζνιαθίδεο, φ.π., ζει

18 επέιεπζε ζπγθεθξηκέλσλ ζπλεπεηψλ κε ηελ χπαξμε «πηζησηηθνχ γεγνλφηνο», «γεγνλφηνο αθεξεγγπφηεηαο» ή άιινπ ηζνδπλάκνπ, φπσο, επί παξαδείγκαηη, νη ζπκβαηηθέο πξνβιέςεηο πνπ ζπλδένπλ κε ηέηνηα γεγνλφηα ηελ θαηάπησζε εγγπήζεσλ ή πνηληθψλ ξεηξψλ, ηελ άζθεζε δηθαησκάησλ αλαγσγήο, ηελ θαηαβνιή αζθαιίζηξσλ θηλδχλνπ θ.ν.θ. ηηο πεξηπηψζεηο απηέο δελ ζα ηεζεί δήηεκα εξκελείαο ηεο ζπκβαηηθήο ξήηξαο (ππνθεηκεληθή ή αληηθεηκεληθή εξκελεία, άξζξα ΑΚ 173 ή 200), ψζηε λα θξηζεί αλ νη ζπκβαιιφκελνη πεξηγξάθνληαο «γεγνλφηα αθεξεγγπφηεηαο» επεδίσθαλ λα πεξηιάβνπλ θαη ηε ιήςε ησλ ζπγθεθξηκέλσλ κέηξσλ εμπγίαλζεο ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο. Οη πξναλαθεξφκελεο δηαηάμεηο εηζάγνπλ εηεξφλνκε ξχζκηζε, πξνβιέπνληαο φηη ε ζρεηηθή ζπκβαηηθή ξήηξα δελ ζα ηζρχζεη νχησο ή άιισο ζηε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε ή, ζηελ πεξίπησζε ηνπ άξζξνπ 63 Δ παξ. 8 εδ. 2, φηη ε ζπλδξνκή ησλ πξνβιεθζεηζψλ πξνυπνζέζεσλ ζα θξηζεί ζην πξφζσπν ηνπ κεηαβαηηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο 28. Γ. Τπνθείκελα κεηαβίβαζεο Οη πξναλαθεξφκελεο ξπζκίζεηο αθνξνχλ απνθιεηζηηθά πηζησηηθά ηδξχκαηα πνπ ρξήδνπλ εμπγίαλζεο, φπσο πξνθχπηεη απφ ηελ ξεηή δηαηχπσζε ησλ δηαηάμεσλ 63Γ παξ. 1 θαη 63 Δ παξ.1. πλεπψο, κφλν πηζησηηθφ ίδξπκα, φπσο απηφ νξίδεηαη ζην άξζξν 2 παξ.1 ηνπ Ν. 3601/2007, σο: «επηρείξεζε, ε δξαζηεξηφηεηα ηεο νπνίαο ζπλίζηαηαη ζηελ απνδνρή θαηαζέζεσλ ή άιισλ επηζηξεπηέσλ θεθαιαίσλ απφ ην θνηλφ θαη ζηε ρνξήγεζε δαλείσλ ή ινηπψλ πηζηψζεσλ γηα ινγαξηαζκφ ηεο», κπνξεί λα κεηαβηβάζεη πεξηνπζηαθά ηνπ ζηνηρεία ζην πιαίζην ησλ παξαπάλσ δηαηάμεσλ. εκεησηένλ φηη, ζην βαζκφ πνπ γίλεηαη ιφγνο γηα κέηξα εμπγίαλζεο ιακβαλφκελα απφ ηελ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο, πξέπεη λα πξφθεηηαη γηα πηζησηηθά ηδξχκαηα ππνθείκελα ζηελ επνπηεία ηεο 29. Σέηνηα είλαη ζχκθσλα κε ηε δηάηαμε 25 παξ. 1 ηνπ Ν. 3601/2007 ηα πηζησηηθά ηδξχκαηα πνπ εδξεχνπλ ζηελ Διιάδα, πεξηιακβαλνκέλσλ θαη ησλ ππνθαηαζηεκάησλ ηνπο ζηελ αιινδαπή, αιιά θαη ηα εγθαηεζηεκέλα ζηελ Διιάδα ππνθαηαζηήκαηα πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ πνπ εδξεχνπλ ζε ηξίηε ρψξα. ηελ ηειεπηαία πεξίπησζε, νη ειιεληθέο δηνηθεηηθέο ή δηθαζηηθέο αξρέο κπνξνχλ λα ιάβνπλ κέηξα εμπγίαλζεο, ζχκθσλα κε ηε δηάηαμε 9 ηνπ Ν. 3458/2006 (ΦΔΚ Α 94/ ), εθφζνλ ην εδξεχνλ ζε ηξίηε ρψξα θαη δηαηεξνχλ ππνθαηάζηεκα ζηελ 28 Σζνιαθίδεο, φ.π., ζει Σζνιαθίδεο, φ.π., ζει

19 Διιάδα πηζησηηθφ ίδξπκα, έρεη ππνθαηάζηεκα θαη ζε έλα αθφκε θξάηνο κέινο. εκεησηένλ φηη ζηελ πεξίπησζε ησλ θνηλνηηθψλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ, αξκφδηεο γηα ηε ιήςε κέηξσλ εμπγίαλζεο είλαη νη αξρέο ηνπ θξάηνπο κέινπο θαηαγσγήο (άξζξν 25 παξ. 2 Ν. 3601/2007). Σν πξφζσπν ή ηα πξφζσπα πξνο ην νπνίν ή ηα νπνία κπνξνχλ λα κεηαβηβαζζνχλ ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηνπ πθηζηάκελνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, κπνξνχλ λα είλαη άιιν πηζησηηθφ ίδξπκα ή άιιν πξφζσπν, νπφηε αθνινπζείηαη ε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 63 Γ, ή έλα λέν κεηαβαηηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα ην νπνίν ζπζηήλεηαη κε ζθνπφ ηελ πξνο απηφ κεηαβίβαζε ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηνπ αξρηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, νπφηε εθαξκφδεηαη ε δηαδηθαζία ηνπ άξζξνπ 63 Δ. εκεησηένλ φηη, ζηελ πεξίπησζε ηνπ άξζξνπ 63 Γ, φηαλ ην πξνο ν ε κεηαβίβαζε 30 πξφζσπν δελ είλαη πηζησηηθφ ίδξπκα, απηφ κπνξεί λα απνθηά εθείλα ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηνπ αξρηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο ηα νπνία εληάζζνληαη ζηνλ ζθνπφ ηνπ θαη ηα νπνία δελ εκπίπηνπλ απνθιεηζηηθά ζηε ιεηηνπξγία ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ. Έηζη γηα παξάδεηγκα, αλ πξφθεηηαη λα κεηαβηβαζζνχλ ζπκβάζεηο ρξεκαηνδνηηθψλ κηζζψζεσλ (leasing), έγθπξα απνθηά ην λέν πξφζσπν, αθφκε θη αλ δελ είλαη πηζησηηθφ ίδξπκα, εθφζνλ απηφ πιεξεί ηηο πξνυπνζέζεηο πνπ απαηηνχληαη, ζχκθσλα κε ηνλ Ν. 1665/1986, εθφζνλ δειαδή πξφθεηηαη γηα αλψλπκε εηαηξία εηδηθνχ ζθνπνχ ρξεκαηνδφηεζεο επελδπηψλ επαγγεικαηηψλ ζην πιαίζην ζπκβάζεσλ leasing. Δπίζεο θαη ε κεηαβίβαζε ησλ αθηλήησλ ηνπ αξρηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο κπνξεί λα γίλεη πξνο θπζηθφ ή λνκηθφ πξφζσπν, ην νπνίν δελ είλαη πηζησηηθφ ίδξπκα. ηνλ αληίπνδα, δξαζηεξηφηεηεο πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, φπσο νη θαηαζέζεηο δαλεηζηψλ, νη πηζησηηθέο έλλνκεο ζρέζεηο, θ.ά., νη νπνίεο είλαη άξξεθηα ζπλπθαζκέλεο κε ηνλ ηδηαίηεξν ραξαθηήξα ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, ζε θακία πεξίπησζε δελ κπνξνχλ λα κεηαβηβαζζνχλ ζε νπνηνδήπνηε πξφζσπν, αιιά κφλν ζε πηζησηηθφ ίδξπκα. Γ. Αληηθείκελα κεηαβίβαζεο χκθσλα κε ηε δηάηαμε 63 Γ παξ. 1, εδ. 2: «ηα πξνο κεηαβίβαζε πεξηνπζηαθά ζηνηρεία,..., κπνξνχλ λα είλαη δηθαηψκαηα, απαηηήζεηο, ππνρξεψζεηο ή θαη 30 ην λφκν αλαθέξεηαη επαλεηιεκκέλσο σο «πξνο ε κεηαβίβαζε πξφζσπν», (Βι. ελδεηθηηθά παξ. 3 αξζξνπ 63 Γ), δηαηχπσζε πνπ επηθξίζεθε σο ζπληαθηηθά αθαηαλφεηε, Βι. Σζνιαθίδε, φ.π., ζει

20 ζπκβαηηθέο ζρέζεηο» θαη θαηά ηε δηάηαμε 63 Δ παξ. 1 εδ. 1, ζην ζπζηαζέλ ζηα πιαίζηα εθαξκνγήο ηεο κεηαβαηηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα: «κεηαβηβάδεηαη ην ζχλνιν ή κέξνο ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηνπ αξρηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο...». Απφ ηα παξαπάλσ, ζπλάγεηαη φηη αληηθείκελν κεηαβίβαζεο θαη ζηηο δχν πεξηπηψζεηο κπνξεί λα είλαη νπνηνδήπνηε πεξηνπζηαθφ ζηνηρείν ηνπ αξρηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, θαζφζνλ δελ πθίζηαηαη νπνηνζδήπνηε πεξηνξηζκφο, πνζνηηθφο ή πνηνηηθφο. Έηζη, δηθαηψκαηα (ελνρηθά ή εκπξάγκαηα, πεξηνπζηαθά επί θηλεηψλ, αθηλήησλ, επί άυισλ αγαζψλ, φπσο π.ρ. ζήκαηα θ.α.), απαηηήζεηο (ιεμηπξφζεζκεο ή κε, γελλεκέλεο ή κειινληηθέο), ππνρξεψζεηο, εηαηξηθέο ζπκκεηνρέο ζε εηαηξίεο νπνηνπδήπνηε ηχπνπ (ηδίσο ζε ζπλδεδεκέλεο κε ην πηζησηηθφ ίδξπκα επηρεηξήζεηο, θαηά βάζε ζε ρξεκαηνδνηηθά ηδξχκαηα) θαη νιφθιεξεο ελνρηθέο ζρέζεηο (π.ρ. πηζησηηθέο ζπκβάζεηο θιπ.), κπνξνχλ λα κεηαβηβαζζνχλ ζην πιαίζην ησλ κειεηνχκελσλ δηαδηθαζηψλ εμπγίαλζεο. Πξαθηηθά ζπρλφηεξε 31 ζα είλαη ε κεηαβίβαζε ζπκβαηηθψλ ζρέζεσλ ηνπ αξρηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο ζην ζχλνιφ ηνπο, φπσο ι.ρ. νη έλλνκεο ζρέζεηο απφ ηξαπεδηθέο θαηαζέζεηο, απν δάλεηα, απν πηζηψζεηο κε αιιειφρξεν ινγαξηαζκφ, απφ ρξεκαηνδνηηθέο κηζζψζεηο, απφ πξαθηνξεία επηρεηξεκαηηθψλ απαηηήζεσλ θ.ν.θ. Ζ νκαιή ζπλέρηζε ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ ελ ιφγσ έλλνκσλ ζρέζεσλ εμππεξεηείηαη πξνθαλψο φρη κε ηε κεηαβίβαζε κεκνλσκέλσλ δηθαησκάησλ θαη ππνρξεψζεσλ (ι.ρ. ηεο απαίηεζεο γηα ηελ είζπξαμε ηνπ πνζνχ ηεο θαηάζεζεο), αιιά κε ηε κεηαβίβαζε ηεο έλλνκεο ζρέζεσο ζην ζχλνιφ ηεο, κε φια ηα θχξηα θαη παξεπφκελα δηθαηψκαηα πνπ απνξξένπλ απφ απηήλ. Αθφκε, εχινγν είλαη λα δίλεηαη έκθαζε ζηε κεηαβίβαζε ησλ θαηαζέζεσλ θαη ησλ ζπκβάζεσλ ζηε δηαηξαπεδηθή αγνξά, δηφηη αθξηβψο απηψλ ησλ ζπκβάζεσλ ε δηαηάξαμε έρεη ζπζηεκηθέο ζπλέπεηεο 32. ε θάζε πεξίπησζε ην είδνο, ε έθηαζε θαη ελ γέλεη ε επηινγή απηψλ ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ πνπ ζα κεηαβηβαζηνχλ, αλήθεη ζηελ δηαθξηηηθή επρέξεηα ηνπ απνθαζίδνληνο ηελ εθαξκνγή ηνπ κέηξνπ, νξγάλνπ. Σν ηειεπηαίν ζα επηιέμεη ηηο θαηά ηελ θξίζε ηνπ πξνζθνξφηεξεο γηα κεηαβίβαζε ηξαπεδηθέο εξγαζίεο, ψζηε λα δηαθπιάμεη ηε ζπζηεκηθή επζηάζεηα θαη λα απνηξέςεη κία πηζαλή εμάπισζε ηεο θξίζεο ζηα ππφινηπα πηζησηηθά ηδξχκαηα. Ζ θξίζε ηνπ ελ ιφγσ νξγάλνπ είλαη ηερληθή θαη δελ ππφθεηηαη ζε δηθαζηηθφ έιεγρν, παξά κφλνλ γηα ηελ επάξθεηα ηεο 31 Σζνιαθίδεο, φ.π., ζει Φαξνπδάθεο, φ.π., ζει

21 αηηηνινγίαο ηεο, εθφζνλ πξνβάιινληαη ζπγθεθξηκέλνη ιφγνη πνπ ζα επέβαιαλ εηδηθή αηηηνινγία (ι.ρ. εμαίξεζε απφ ηε κεηαβίβαζε ζπγθεθξηκέλνπ κφλν πεξηνπζηαθνχ ζηνηρείνπ, ελψ ηα αληίζηνηρα έρνπλ κεηαβηβαζζεί) 33. Ο λφκνο πάλησο πξνβιέπεη θαηά ηελ εθαξκνγή θαη ησλ δχν κέηξσλ εμπγίαλζεο (63Γ παξ. 4 θαη 63 Δ παξ. 6) φηη κεηαβηβάδνληαη ππνρξεσηηθά: α) νη ππνρξεψζεηο ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο απφ εγγπεκέλεο θαηαζέζεηο έσο ηνπ νξίνπ ηνπ άξζξνπ 9 ηνπ Ν. 3746/2009 (γηα ην «Σακείν Δγγχεζεο Καηαζέζεσλ θαη Δπελδχζεσλ (ΣΔΚΔ), ελζσκάησζε ησλ Οδεγηψλ 2005/14/ΔΚ γηα ηελ ππνρξεσηηθή αζθάιηζε νρεκάησλ θαη 2005/68/ΔΚ ζρεηηθά κε ηηο αληαζθαιίζεηο θαη ινηπέο δηαηάμεηο»), ζχκθσλα κε ην νπνίν: «2.α) Η απνδεκίσζε γηα ην ζχλνιν ησλ θαιππηφκελσλ θαηαζέζεσλ ηνπ ίδηνπ θαηαζέηε ζε πηζησηηθφ ίδξπκα πνπ θαιχπηεηαη απφ ην ΣΕΚΕ αλέξρεηαη θαη` αλψηαην φξην ζε εθαηφ ρηιηάδεο ( ) επξψ». Έηζη, θαηαζέζεηο ελφο πξνζψπνπ ζην αξρηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα κέρξη ην πνζφ ησλ ,00 επξψ κεηαβηβάδνληαη ππνρξεσηηθά ζην λέν πξφζσπν ή πηζησηηθφ ίδξπκα (ήδε πθηζηάκελν ή κεηαβαηηθφ πνπ ζπζηήλεηαη γηα ηνλ ζθνπφ κεηαβίβαζεο). ηελ πεξίπησζε θνηλνχ ινγαξηαζκνχ δχν ή πεξηζζνηέξσλ πξνζψπσλ, ην ηκήκα πνπ αλαινγεί ζε θάζε θαηαζέηε, ζεσξείηαη σο ρσξηζηή θαηάζεζε ηνπ θάζε δηθαηνχρνπ ηνπ ινγαξηαζκνχ. Δάλ δελ πξνθχπηεη ην ηκήκα θαηάζεζεο πνπ αλαινγεί ζε θάζε δηθαηνχρν, ζεσξείηαη (γηα ηνπο ζθνπνχο ηεο απνδεκίσζεο) φηη ε θαηάζεζε αλήθεη ζηνπο δηθαηνχρνπο θαηά ίζα κέξε (άξζξν 9 παξ. 4 πεξ. α λ. 3746/2009). εκεησηένλ φηη φζεο θνξέο εθαξκφζηεθαλ νη κειεηνχκελεο δηαηάμεηο σο κέηξα εμπγίαλζεο ζπγθεθξηκέλσλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ, επηιέρζεθε ε κεηαβίβαζε ηνπ ζπλφινπ ησλ ππνρξεψζεσλ πξνο θαηαζέηεο, θαη φρη κφλνλ ηνπ εγγπεκέλνπ κέξνπο θαηαζέζεσλ φπσο ήηαλ ην ex lege πξνβιεπφκελν ειάρηζην κέηξν κεηαβίβαζεο, γηαηί ε δηαζθάιηζε ηνπ ζπλφινπ ησλ θαηαζέζεσλ θξίζεθε αλαγθαία γηα ηελ πξνζηαζία ηεο ζπζηεκηθήο ζηαζεξφηεηαο 34 θαη β) νη ππνρξεψζεηο ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο απφ θαηαζέζεηο ηνπ Γεκνζίνπ θαη ησλ θνξέσλ ηεο Κεληξηθήο Κπβέξλεζεο. Ζ ηειεπηαία, ζχκθσλα κε ηε δηάηαμε 1Β Ν. 2362/1995 («Γεκφζην Λνγηζηηθφ Έιεγρνο Γαπαλψλ θιπ.»), φπσο πξνζηέζεθε κε 33 Σζνιαθίδεο, φ.π., ζει Φαξνπδάθεο, φ.π., ζει

22 ηνλ Ν. 3871/2010, «πεξηιακβάλεη ηελ Κεληξηθή Δηνίθεζε θαη ηα λνκηθά πξφζσπα Δεκνζίνπ Δηθαίνπ, θαζψο θαη ηα λνκηθά πξφζσπα ηδησηηθνχ δηθαίνπ πνπ ειέγρνληαη θαη ρξεκαηνδνηνχληαη θπξίσο απφ ηελ Κεληξηθή Κπβέξλεζε, εθηφο ΟΣΑ θαη ΟΚΑ» θαη ε Κεληξηθή Γηνίθεζε ή Γεκφζην ή Κξάηνο «πεξηιακβάλεη ηελ Πξνεδξία ηεο Δεκνθξαηίαο, ηα Τπνπξγεία θαη ηηο απνθεληξσκέλεο Δηνηθήζεηο, θαζψο θαη ηηο Αλεμάξηεηεο Αξρέο». Παξαηεξείηαη ελ πξνθεηκέλσ, ε επκέλεηα ηνπ λνκνζέηε πξνο ην ίδην ην θξάηνο θαη ηελ Κεληξηθή Κπβέξλεζε θαη ε πξνλνκηαθή κεηαρείξηζε απηψλ έλαληη ησλ ηδησηψλ. Δπίζεο, ππφ ην πξίζκα ακθνηέξσλ ησλ εμεηαδφκελσλ δηαδηθαζηψλ, απνθιείνληαη απφ ηα πξνο κεηαβίβαζε πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ηα δάλεηα ρακειήο εμαζθάιηζεο ή δηαζθάιηζεο (subordinated debts), εθείλα ηα δάλεηα δειαδή ησλ νπνίσλ νη δαλεηζηέο (junior) βξίζθνληαη ζε δπζκελή ζέζε θαζφζνλ ηθαλνπνηνχληαη κεηά ηελ ηθαλνπνίεζε άιισλ δαλεηζηψλ (senior). Σα δάλεηα ρακειήο εμαζθάιηζεο αθνξνχλ δάλεηα νη δαλεηζηέο ησλ νπνίσλ δελ ιακβάλνπλ εμαζθάιηζε απφ ηνλ νθεηιέηε 35 θαη ηα νπνία ζπλήζσο ρνξεγήζεθαλ ζε αλζξψπνπο πνπ δελ πιεξνχζαλ ηα βαζηθά θξηηήξηα πηζηνιεπηηθήο ηθαλφηεηαο (άλζξσπνη ρακεινχ θαη κε ζηαζεξνχ εηζνδήκαηνο, άηνκα πνπ αληηκεησπίδνπλ πξνβιήκαηα πγείαο, θνηηεηέο) θαη έσο εθ ηνχηνπ ζπλδέζεθαλ κε πςειφ θπκαηλφκελν επηηφθην. εκεησηένλ ηέινο, φηη ζην πιαίζην ησλ κειεηνχκελσλ δηαδηθαζηψλ κεηαβίβαζεο πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ, δελ ζίγνληαη δηαηάμεηο πνπ πξνβιέπνπλ απηνδίθαηε, ρσξίο δειαδή εηδηθή πξνο ηνχην ζπκθσλία, κεηαβίβαζε δηθαησκάησλ θαη ππνρξεψζεσλ 36. Έηζη, φηαλ γηα παξάδεηγκα ιακβάλεη ρψξα εθρψξεζε απαίηεζεο πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, θαη εθαξκνγή ηεο ΑΚ 458, κεηαβηβάδνληαη απηνκάησο, ρσξίο ζρεηηθή πξφβιεςε θαη ηπρφλ πθηζηάκελεο ππνζήθεο, εγγπήζεηο, ελέρπξα ή άιια παξεπφκελα δηθαηψκαηα πνπ αζθαιίδνπλ ηελ απαίηεζε θαζψο θαη ηα πξνλφκηα ηα νπνία ζηελ αλαγθαζηηθή εθηέιεζε ή ζηελ πηψρεπζε ζπλδένληαη κε ηε θχζε ηεο απαίηεζεο ή ηεο εγγχεζεο Βι. Σνπληφπνπιν, Κεθάιαην θαη Υξένο: Γηάθξηζε θαη Τβξηδηθά Μνξθψκαηα, εηο ΔΔ (επηκ.): Σάζεηο θαη Πξννπηηθέο ηνπ Γηθαίνπ ηεο Αλψλπκεο Δηαηξίαο, Πξαθηηθά 18 νπ πλεδξίνπ, Ννκηθή Βηβιηνζήθε, 2009, ζει Σζνιαθίδεο, φ.π., ζει Βι. παξαθάησ, ζει

23 Δ. Δπηινγή κεηαμύ δηαδηθαζίαο 63 Γ θαη 63 Δ Σα αλσηέξσ εμπγηαληηθά κέηξα, δελ ηεινχλ κεηαμχ ηνπο ζε θάπνηα ζρέζε επηθνπξηθφηεηαο, δελ πξνβιέπεηαη δειαδή φηη πξέπεη λα πξνεγεζεί ε πξνζπάζεηα λα εθαξκνζζεί ε δηαδηθαζία ηνπ ελφο άξζξνπ (π.ρ. ηνπ άξζξνπ 63 Γ) θαη ζηε ζπλέρεηα, αλ δελ επδνθηκήζεη απηή, λα γίλεη πξνζθπγή ζηε δηαδηθαζία ηνπ άιινπ άξζξνπ. Άιιν είλαη ην ζέκα φηη θαηά θχξην ιφγν πξνεγείηαη ε πξνζπάζεηα λα γίλεη κεηαβίβαζε ησλ πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο ζε άιιν πηζησηηθφ ίδξπκα ή ζε άιιν πξφζσπν, θαηά ηε δηαδηθαζία ηνπ άξζνπ 63Γ θαη φηαλ απηή γηα θάπνηνλ ιφγν δελ επνδσζεί, γίλεηαη ε πξνζθπγή ζηε δηάηαμε 63 Δ θαη ζπζηήλεηαη κεηαβαηηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα. εκεησηένλ φηη ζην πιαίζην ηεο πξνζπάζεηαο λα κεηαβηβαζζνχλ ηα πεξηνπζηαθά ζηνηρεία ζε πθηζηάκελν πηζησηηθφ ίδξπκα ή άιιν πξφζσπν, ε δηάηαμε 63 Γ παξ. 4 πξνβιέπεη φηη: «ε πεξίπησζε πνπ νη ππνβαιιφκελεο πξνζθνξέο θξίλνληαη κε ζπκθέξνπζεο, ε Σξάπεδα ηεο Ειιάδνο απνθαζίδεη είηε ηε κεηαβίβαζε πεξηνπζηαθψλ ζηνηρείσλ πξνο κεηαβαηηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα πνπ ζπζηήλεηαη γηα ην ζθνπφ απηφλ ζχκθσλα κε ην άξζξν 63 Ε είηε πξνο πθηζηάκελν κεηαβαηηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα είηε ηε ζέζε ζε εηδηθή εθθαζάξηζε ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο ζχκθσλα κε ην άξζξν 68». Πξνβιέπεηαη δειαδή, κεηαμχ άιισλ, ε εθαξκνγή ηνπ άξζξνπ 63 Δ, ζηελ πεξίπησζε πνπ δελ επηηεπρζεί ε εθαξκνγή ηεο δηάηαμεο 63 Γ. Χζηφζν, αθφκε θαη απφ ηελ ακέζσο παξαπάλσ δηάηαμε, δελ ζπλάγεηαη φηη ε δηαδηθαζία ππνβνιήο πξνζθνξψλ πξέπεη ζε θάζε πεξίπησζε λα πξνεγεζεί ηεο απφθαζεο γηα ηε ζχζηαζε κεηαβαηηθνχ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, φηη δειαδή ε ηειεπηαία απηή ιχζε απνηειεί ultimum refugium 38. εκεησηένλ 39 βέβαηα φηη ε δηαβάζκηζε ησλ κέηξσλ εμπγίαλζεο, απφ ην επηφηεξν πξνο ην εληνλφηεξν, κπνξεί λα έρεη έξεηζκα ζηελ αξρή ηεο αλαινγηθφηεηαο (άξζξν 25 παξ. 1 εδ. 4 πλη.), ε νπνία δηέπεη ηε δξάζε φισλ ησλ θξαηηθψλ νξγάλσλ, άξα θαη ησλ επνπηηθψλ αξρψλ. χκθσλα κε απηήλ, απφ ηα πεξηζζφηεξα πξφζθνξα κέηξα πξέπεη λα επηιεγεί ην επηφηεξν σο πξνο ηα ζηγφκελα δηθαηψκαηα (έιεγρνο ηεο αλαγθαηφηεηαο ηνπ κέηξνπ). ην ππφ έξεπλα ζέκα ηίζεληαη φκσο δχν πεξαηηέξσ δεηήκαηα. Δλ πξψηνηο δελ είλαη ζαθέο γηαηί ε κεηαβίβαζε ζε πθηζηάκελν λνκηθφ πξφζσπν ζπληζηά «επηφηεξν» κέηξν γηα ην αξρηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα (γηα ηνπο 38 Σζνιαθίδεο, φ.π., ζει Σζνιαθίδεο, φ.π., ζει

24 πηζησηέο δελ πξνθχπηεη, νχησο ή άιισο, δηαθνξνπνίεζε), ζην βαζκφ πνπ ελ ηέιεη ζα αλαθιεζεί ε άδεηα ιεηηνπξγίαο ηνπ θαη ζα ηεζεί ππφ εθθαζάξηζε (δνζέληνο φηη νη ίδηνη ιφγνη πνπ δηθαηνιφγεζαλ ηε ιήςε κέηξσλ εμπγίαλζεο, δηθαηνινγνχλ θαηά θαλφλα θαη ηελ αλάθιεζε ηεο άδεηαο ιεηηνπξγίαο ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο). Καη ηνχην επεηδή, ε ελ ιφγσ ζπλέπεηα (αλάθιεζε άδεηαο) επέξρεηαη ζηελ πξάμε θαη ζην πιαίζην ηεο εθαξκνγήο ηεο δηάηαμεο 63 Γ, αλ θαη δελ πξνβιέπεη ν λφκνο σο αλαγθαίν επαθφινπζν ηεο κεηαβίβαζεο ζε απηή ηελ πεξίπησζε ηελ αλάθιεζε, φπσο αληηζέησο ζπκβαίλεη ζηελ πεξίπησζε ηεο εθαξκνγήο ηεο δηάηαμεο 63 Δ. Μφλν εάλ ε κεηαβίβαζε ήηαλ πεξηνξηζκέλε θαη κεηά απφ απηήλ ην αξρηθφ πηζησηηθφ ίδξπκα εμαθνινπζνχζε ηε ιεηηνπξγία ηνπ, ζα κπνξνχζε λα ππνζηεξηρζεί φηη ην κέηξν πνπ νδεγεί ζε απηφ ην απνηέιεζκα είλαη επηφηεξν θαη άξα πξέπεη λα πξνεγεζεί. Δπηπιένλ γηα ηελ επηινγή ελφο κέηξνπ εμπγίαλζεο, ζα είλαη θξίζηκν λα δηαγλσζζεί εάλ ε κεηαβίβαζε ζε πθηζηάκελν λνκηθφ πξφζσπν είλαη in concreto πξφζθνξε γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ λνκνζεηηθψλ ζθνπψλ, ψζηε λα κελ επηηξέπεηαη λα παξαθακθζεί ε ζρεηηθή απφπεηξα. Φαίλεηαη αλαπφθεπθην απηή ε εμφρσο ηερληθή θξίζε λα θαηαιεηθζεί απφ επνπηηθέο αξρέο. πλεπψο, ε επνπηεχνπζα αξρή κπνξεί λα εθαξκφζεη φπνηα απφ ηηο δχν δηαδηθαζίεο θξίλεη πξφζθνξε, εθηηκψληαο ad hoc ηηο ηδηαηηεξφηεηεο θάζε πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, ζε ζπλδπαζκφ πάληα θαη θαηά θχξην ιφγν, κε ηνπο εγγελείο ζθνπνχο θάζε εμπγηαληηθνχ κέηξνπ: ηε δηαηήξεζε ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο ζηαζεξφηεηαο, ηελ ειαρηζηνπνίεζε ηνπ θφζηνπο εμπγίαλζεο, ηελ πξνζηαζία ησλ θαηαζεηψλ θαη επελδπηψλ. ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΓΔΤΣΔΡΟ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ ΜΔΣΑΒΗΒΑΖ ΠΔΡΗΟΤΗΑΚΩΝ ΣΟΗΥΔΗΩΝ Α. Απόθαζε ηεο Σξάπεδαο ηεο Διιάδνο πεξί ζπλδξνκήο πξνϋπνζέζεσλ ιήςεο κέηξσλ εμπγίαλζεο ελεκέξσζε Σακείνπ Υξεκαηνπηζησηηθήο ηαζεξόηεηαο ηαλ ε Σξάπεδα ηεο Διιάδνο (ζην εμήο ΣηΔ) απνθαζίζεη φηη ζπληξέρνπλ νη πξνυπνζέζεηο εθαξκνγήο κέηξνπ εμπγίαλζεο ζε πηζησηηθφ ίδξπκα, γλσζηνπνηεί ηελ απφθαζή ηεο ζην Σακείν Υξεκαηνπηζησηηθήο ηαζεξφηεηαο (ζην εμήο ΣΥ). 24

25 Σν ηειεπηαίν ζπζηήζεθε, φπσο ζεκεηψζεθε θαη αλσηέξσ, κε ηνλ λ. 3864/2010 (ΦΔΚ Α 119/ ), σο λνκηθφ πξφζσπν ηδησηηθνχ δηθαίνπ κε λνκηθή πξνζσπηθφηεηα, δηθαηνπξαθηηθή ηθαλφηεηα, ηθαλφηεηα δηαδίθνπ, νηθνλνκηθή θαη δηνηθεηηθή απηνηέιεηα θαη κε έδξα ηελ Αζήλα. Λεηηνπξγεί θαηά ηνπο θαλφλεο ηεο ηδησηηθήο νηθνλνκίαο θαη δηέπεηαη απφ ηηο δηαηάμεηο ηνπ ηδξπηηθνχ ηνπ λφκνπ φπσο ηζρχεη. πκπιεξσκαηηθά εθαξκφδνληαη ζε απηφ νη δηαηάμεηο ηνπ Κ.Ν. 2190/1920, φπσο εθάζηνηε ηζρχεη, εθφζνλ δελ είλαη αληίζεηεο πξνο ηηο δηαηάμεηο θαη ηνπο ζηφρνπο ηνπ ηδξπηηθνχ ηνπ λφκνπ. Κεθάιαην ηνπ νξίζηεθε αξρηθά ην πνζφ ησλ δέθα δηζεθαηνκκπξίσλ ( ) επξψ, ην νπνίν ζηε ζπλέρεηα απμήζεθε θαη ζήκεξα αληηζηνηρεί ζην πνζφ ησλ πελήληα δηζεθαηνκκπξίσλ ( ) επξψ, πξνεξρφκελν απφ θεθάιαηα αληινχκελα ζην πιαίζην ηνπ κεραληζκνχ ζηήξημεο ηεο Διιάδαο απφ ηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαη ην Γηεζλέο Ννκηζκαηηθφ Σακείν, θαη επηηαγή ηνπ πξψηνπ Μλεκνλίνπ ηεο ρψξαο, πνπ ςεθίζηεθε κε ηνλ Ν. 3845/2010 (Παξάξηεκα ΗΗΗ παξ. 17, 18 θαη Παξάξηεκα ΗV παξ. 1ηηη, 2ηηη, Παξάξηεκα 2). θνπφο ηνπ νξίζηεθε ε δηαηήξεζε ηεο ζηαζεξφηεηαο ηνπ ειιεληθνχ ηξαπεδηθνχ ζπζηήκαηνο, κέζσ ηεο ελίζρπζεο ηεο θεθαιαηαθήο επάξθεηαο ησλ πηζησηηθψλ ηδξπκάησλ θαη ε δηάξθεηα ηνπ νξίζηεθε κέρξη θαη ηελ 30/06/2017, ε νπνία κε απφθαζε ηνπ Τπνπξγνχ Οηθνλνκηθψλ, κπνξεί λα επεθηαζεί έσο θαη δχν (2) έηε, αλ θξηζεί απαξαίηεην γηα ηελ επίηεπμε ηνπ ζθνπνχ ηνπ. Ζ Σξάπεδα ηεο Διιάδνο ινηπφλ, κφιηο απνθαζίζεη φηη έλα πηζησηηθφ ίδξπκα ρξήδεη ιήςεο εμπγηαληηθψλ κέηξσλ, γλσζηνπνηεί ηελ ελ ιφγσ απφθαζή ηεο ζην ΣΥ, πξνο ην νπνίν παξέρεη επίζεο πιεξνθνξίεο αλαθνξηθά κε ηελ θαηάζηαζε ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο, φπσο θαη θάζε άιιε πιεξνθνξία πνπ ρξεηάδεηαη ην ΣΥ γηα λα πξνεηνηκάζεη ηε ρξήζε ησλ θεθαιαίσλ ηνπ ζηε ιήςε κέηξσλ εμπγίαλζεο ή ηελ αλαθεθαιαηνπνίεζε απηνχ ηνπ πηζησηηθνχ ηδξχκαηνο (63 Β παξ. 6). εκεησηένλ φηη ζχκθσλα κε ην ηειεπηαίν εδάθην ηεο παξ. 6 ηνπ άξζξνπ 63 Β : «Η Σξάπεδα ηεο Ειιάδνο θαη ην Σακείν ζα ζπλάςνπλ κλεκφλην ζπλεξγαζίαο πνπ ζα πξνβιέπεη ηηο πιεξνθνξίεο πνπ πξέπεη λα αληαιιάζζνπλ θαη άιιεο ιεπηνκέξεηεο ηεο ζπλεξγαζίαο ηνπο ζε ζρέζε κε ηα πηζησηηθά ηδξχκαηα, ζηα νπνία εθαξκφδεηαη ην παξφλ». 25