Co-funded by the European Union

Transcript

1 1 Συμμετοχή Η συμμετοχή είναι δικαίωμα σου! Τα παιδιά, οι νέοι όπως και οι ενήλικες, έχουν το δικαίωμα της παροχής συμβουλών και το δικαίωμα του να εισακούονται σε διαδικασίες που τους αφορούν. Πρώτα όμως οι νέοι και τα παιδιά πρέπει να ξέρουν πως να κατέχουν αυτό το δικαίωμα, έτσι ώστε να μπορούν να αντιληφθούν πώς λειτουργεί το σύστημα της δικαιοσύνης και να μπορούν να παρεμβαίνουν στις διαδικασίες που τους αφορούν όπως επίσης και να εισακούονται προσεχτικά όταν είναι απαραίτητο.

2 2 Τα βέλτιστα συμφέροντα του παιδιού Να ακουγεται η αλήθεια σου! H Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού μετρά 150 χρόνια και η ΕΕ είναι το κύριο όργανο που διαφυλάσσει ότι τα δικαιώματα του παιδιού γίνονται σεβαστά. Σε τοπικό επίπεδο υπάρχουν δικαστικές αρχές που είναι υπεύθυνες για τις τελικές αποφάσεις. Διέπονται από ένα σαφές και ανοικτό όραμα και λαμβάνουν υπ'όψιν τους τη νομική, κοινωνική και ψυχο-φυσική κατάσταση του παιδιού. Όλα τα πιο πάνω στοιχεία αποτελούν τα "Βέλτιστα Συμφέροντα του Παιδιού" και διαφέρουν από άτομο σε άτομο και από περίπτωση σε περίπτωση.

3 3 Αυτοσεβασμός Απαγορεύται η έλλειψη σεβασμού! Ο Αυτοσεβασμός είναι αξία και δικαίωμα του κάθε ζωντανού όντος. Ανεξαρτήτως του λόγου που πρέπει να έρθει αντιμέτωπο με την δικαιοσύνη, κάθε άτομο κάτω των 18 ετών πρέπει να αντιμετωπίζεται με σεβασμό, προσοχή, αμεροληψία και με ιδιαίτερη προσοχή για την κάθε περίπτωση ξεχωριστά. Δεν χρειάζεται να προστεθεί ότι κανένας δεν πρέπει να βασανίζεται και να προσβάλεται.

4 4 ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ Δεν υπάρχει διαφορά! Είμαστε όλοι διαφορετικοί αλλά έχουμε ίσα δικαιώματα. Διάκριση σημαίνει να "μειώνεις" τα δικαιώματα κάποιου και αυτό δεν πρέπει να γίνεται ΠΟΤΕ. Έιμαστε όλοι ίσοι ενώπιον του νόμο, ο οποίος δεν κάνει καμία διάκριση βασιζόμενος στο φύλο, την εθνική προέλευση, το χρώμα, την ηλικία, την θρησκεία, την πολιτική άποψη, την κοινωνική ή οικονομική κατάσταση. Αντιθέτως, το σύστημα πρέπει να εγγυάται ότι θα δίνεται περισσότερη σημασία σε αυτούς που ζουν πιο πολύπλοκες καταστάσεις- όπως για παράδειγμα είναι άστεγοι, ορφανοί ή δεν έχουν επίσημα έγγραφα...

5 5 ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ Το να γνωρίζεις είναι δωρεάν! Η πληροφόρηση είναι σημαντική και τόσο οι γονείς αλλά και τα παιδιά (και είναι σημαντικό ο ένας να μην αποκλείει τον άλλο!) πρέπει να γνωρίζουν πολλά πράγματα. Το να γνωρίζεις και να ενημερώνεσαι είναι πρωτογενή δικαιώματα και ιδιαίτερα αν αναφερόμαστε στο δικαστικό σύστημα, τους μηχανισμούς και τις συνέπειες διαδικασιών, κατηγορίες και προστατευτικά μέτρα, πιθανές αναθεωρήσεις και αποζημείωση... Περίπλοκο; Ίσως, αλλά οι αρχές είναι αναγκασμένες να δίνουν την απαραίτητη πληροφόρηση, χρησιμοποιώντας σαφή γλώσσα και κατανοητή από όλα τα παιδιά, αναλόγως ηλικίας και εκπαίδευσης.

6 6 ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΖΩΗΣ Ιδιωτική ζώνη! Πρέπει να διασφαλίζεται το απόρρητο της ιδιωτικής ζωής, τα προσωπικά δεδομένα και πληροφορίες, γεγονότα ή αποδείξεις και να χρησιμοποιούνται μόνο για σκοπούς της δικαστικής διαδικασίας. Η ιδιωτική ζωή, τα προσωπικά δεδομένα και πληροφορίες, γεγονότα ή αποδείξεις πρέπει να διασφαλίζεται το απόρρητο τους και να χρησιμοποιούνται μόνο για σκοπούς της δικαστικής διαδικασίας. Επίσης οι ανήλικοι πρέπει να είναι προσεκτικοί ως προς το τι δημοσιεύουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με την προσωπική και κοινωνική τους ζωή, τις διαδικασίες στις οποίες εμπλέκονται, επειδή η δημοσίευση τέτοιων πληροφοριών μπορεί να απειλήσει την ιδιωτικότητα τους και την προσωπική ζωή των ιδίων αλλά και της οικογένειας τους.

7 7 Ασφάλεια Εδώ είσαι ασφαλής! Οι ανήλικοι έχουν το δικαίωμα για επιπλέον προστασία από βλάβη, εκφοβισμό ή δίωξη οποιουδήποτε είδους. Το δικαστικό σύστημα έχει ως στόχο την προστασία των παιδιών μέσα από μια αφοσιωμένη εργασία, που παραδίδεται από επαγγελματίες, όπως κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, εκπαιδευτικούς ή εθελοντές. Πράγματι αυτοί θα έπρεπε να γίνουν οι έμπιστοι πληροφοριοδότες των ανήλικων! Αυτός είναι και ο λόγος που πρέπει οι εμπλεκόμενοι εμπειρογνώμονες να λαμβάνουν δια βίου εκπαίδευση και συνεχόμενες ανατροφοδοτήσεις για να μπορούν και οι ίδιοι να διατηρήσουν την ικανότητα και την εμπειρία τους στην προστασία των παιδιών.

8 8 ΣΤΕΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ Στόχος είναι η κοινωνική ανάκαμψη! Η στέρηση της ελευθερίας σε ένα ανήλικο πρέπει να διαρκεί όσον το λιγότερο και μπορεί να γίνεται μόνο για σκοπούς κοινωνικής επανένταξης. Στις φυλακές ανηλίκων απαγορεύεται να υπάρχουν ενήλικοι. Αυτά τα παιδιά έχουν δικαίωμα στην μάθηση, στην εκπαίδευση, στην εμπλοκή τους σε ψυχαγωγικές δραστηριότητες και στον αθλητισμό, όπως επίσης και το να ενταχθούν σε προγράμματα επανένταξης στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή. Επιπλέον, τα παιδιά πρέπει να έχουν την ευκαιρία να διατηρούν την επικοινωνία με την οικογένεια και τους φίλους τους όπως επίσης και να έχουν δικαίωμα στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, Παρεμπιπτόντως, το να είσαι ανήλικος πρόσφυγας χωρίς επίσημα έγγραφα δεν είναι δικαιολογία του να στερείσαι την ελευθερία σου!

9 9 ΑΝΗΛΙΚΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ Πάντα υπάρχει εναλλακτική Το να γνωρίζουν τις πιθανές εξωδικαστικές εναλλακτικές λύσεις που πρέπει να ληφθούν πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από μια δικαστική διαδικασία είναι δικαίωμα των ανηλίκων. Πράγματι, υπάρχουν πολλοί εναλλακτικοί τρόποι επίλυσης των θεμάτων, προσπαθούμε όσο το δυνατόν περισσότερο για να κρατηθεί η επίλυση προβλημάτων έξω από την αίθουσα του δικαστηρίου. Το να μπεις στην αίθουσα του δικαστηρίου δεν είνα πάντα αναγκαστικό!

10 10 ΑΝΗΛΙΚΟΙ ΚΑΙ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ Θα μιλήσω μόνο όταν είναι παρόν ο δικηγόρος μου! Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στις ταινίες! Σε περίπτωση σύλληψης από την αστυνομία, ένας ανήλικος έχει το δικαίωμα να ζητήσει την παρουσία ενός δικηγόρου αμέσως. Αυτό είναι για το συμφέρον του ανήλικου και αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα! Όταν ένα παιδί είναι υπό κράτηση, έχει το δικαίωμα να ξέρει και να καταλαβαίνει πλήρως τους λόγους, όπως επίσης και το δικίωμα να ειδοποιήσει τους γονείς του ή όποιους εμπιστεύεται. Μπορεί να κρατείται μόνο μαζί με άλλα παιδιά ή συνομήλικους του και όχι με άλλους ενήλικες. Από την πλευρά της η αστυνομία πρέπει να χρησιμοποιεί ξεκάθαρη γλώσσα, καταλαβαίνοντας τις ανάγκες του ανήλικου. Πρέπει επίσης να τον/την σέβεται!

11 11 ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΟΥ ΣΤΗΝ ΕΚΦΡΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΝΑ ΑΚΟΥΓΕΣΑΙ Αισθήματα και εισακοή Οι ανήλικοι έχουν το δικαίωμα να εκφράζουν την άποψη τους και να εισακούεται. Οι δικαστές και οι εμπειρογνώμονες πρέπει να προσαρμόζουν την επικοινωνία στο επίπεδο αντίληψης του ανήλικου. Τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν και να καταλαβαίνουν όλες τις λεπτομέρειες που αφορούν την κατάσταση τους. Οι τοποθετήσεις των ανηλίκων κατά τη διάρκεια της ακρόασης στο δικαστήριο, θα λαμβάνονται υπόψη και θα αξιολογούνται με βάση την ηλικία και την ψυχοκοινωνική κατάσταση του ανήλικου.

12 12 ΑΠΟΦΥΓΗ ΑΣΚΟΠΗΣ ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗΣ Το νωρίς είναι ήδη αργά! Το να κρατάς κάποιον στην αναμονή επί μέρες, μήνες, χρόνια, δεν είναι καλό. Πράγματι όλες οι διαδικασίες που αφορούν ανήλικους πρέπει να κρίνονται ως "επείγουσες", προκειμένου να προστατευθεί το συμφέρον του ανηλίκου. Βασικά, είναι καλό να λαμβάνονται αποφασιστικές και εκτελεστικές αποφάσεις, γιατί η φυλακή δεν είναι (σχεδόν ποτέ) το σωστό μέρος για έναν ανήλικο.

13 13 ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ ΦΙΛΙΚΑ ΠΡΟΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ Ευτυχώς για εσένα, είσαι ανήλικος! Ο κόσμος των ενήλικων είναι ένα χάος και σιγά σιγά μεγαλώνοντας θα συνηθίσεις! Οι ανήλικοι, ευτυχώς για τους ίδιους, δεν είναι ακόμα ενήλικοι και αυτό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη. Για τους ανήλικους δεν πρέπει να υπάρχουν μεγάλης διάρκειας ανακρίσεις ή ακροάσεις. Σε περίπτωση που υπάρχει ανήλικος οι περιπλοκές και οι περισπασμοί πρέπει να περιορισμένοι.

14 14 ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ / ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΠΑΙΔΙΑ Ακροάσεις για το συμφέρον σας! Οι καταθέσεις του παιδιού πρέπει πάντα να γίνονται από επαγγελματίες στον τομέα των δικαιωμάτων του παιδιού, και μόνο σε περίπτωση έσχατης ανάγκης. Αν καταστεί αναγκαίο να ξαναπαρθεί κατάθεση από τον ανήλικο πρέπει να ξαναγίνει με τον ίδιο εμπειρογνώμονα. Οι επαφές μεταξύ των θυμάτων, των δραστών ή των μαρτύρων και του παιδιού θα πρέπει να αποφεύγεται όσο το δυνατόν περισσότερο. Επιπλέον, οι εφαρμογές πρέπει να είναι σαφείς και ρητές.

15 15 ΑΝΗΛΙΚΟΙ, ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Και η απάντηση είναι... Μετά από δικαστικές διαδικασίες, που πρέπει να είναι όσο πιο σύντομες γίνεται, ο δικηγόρος ή ο εκπρόσωπος του παιδιού πρέπει να εξηγήσει με λεπτομέρειες την ποινή του ανηλίκου. Υπάρχουν ειδικές υπηρεσίες που προσφέρουν δωρεάν υποστήριξη στα παιδιά και τις οικογένειές τους μετά από αστικές, διοικητικές και ποινικές διαδικασίες, και παρέχοντας ιατρική υποστήριξη στα θύματα της βίας, παραμέλησης ή κακοποίησης. Οι κυρώσεις πρέπει να εγγυόνται πάντα το δικαίωμα στην εκπαίδευση, την επαγγελματική κατάρτιση, την απασχόληση, την αποκατάσταση και την επανένταξη στην κοινωνία.