ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΥΝΟΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ANTIKTYΠΟΥ. που συνοδεύει το έγγραφο. Πρόταση

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, SEC(2011) 1009 τελικό C7-0227/11 EL ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΥΝΟΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ANTIKTYΠΟΥ που συνοδεύει το έγγραφο Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισµού (EΚ) αριθ. 1760/2000 όσον αφορά την ηλεκτρονική αναγνώριση των βοοειδών και τη διαγραφή των διατάξεων σχετικά µε την προαιρετική επισήµανση του βοείου κρέατος {COM(2011) 525 τελικό} {SEC(2011) 1008 τελικό}

2 ΣΥΝΟΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ANTIKTYΠΟΥ που συνοδεύει το έγγραφο Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισµού (EΚ) αριθ. 1760/2000 όσον αφορά την ηλεκτρονική αναγνώριση των βοοειδών και τη διαγραφή των διατάξεων σχετικά µε την προαιρετική επισήµανση του βοείου κρέατος 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συµβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (COM (2009)544) «Πρόγραµµα δράσης για τη µείωση του διοικητικού φόρτου στην Ευρωπαϊκή Ένωση» χαρακτήρισε τον κανονισµό (EΚ) αριθ. 1760/2000 και ιδιαίτερα την αναγνώριση των βοοειδών και την προαιρετική επισήµανση του βοείου κρέατος ως «υποχρεώσεις πληροφόρησης µε ιδιαίτερη σηµασία από την άποψη του φόρτου που επιβάλλεται στις επιχειρήσεις». Ο εν λόγω κανονισµός θεσπίζει σύστηµα για την αναγνώριση και την καταγραφή των βοοειδών και την επισήµανση του βοείου κρέατος και των προϊόντων µε βάση το βόειο κρέας (συµπεριλαµβανόµενης της προαιρετικής επισήµανσης) και περιλαµβάνει διατάξεις για διπλά ενώτια, µητρώα εκµεταλλεύσεων, διαβατήρια βοοειδών και εθνικές ηλεκτρονικές βάσεις δεδοµένων. Οι κοινοτικοί κανόνες σχετικά µε την αναγνώριση και την ιχνηλασιµότητα των βοοειδών ενισχύθηκαν το 1997 λόγω της κρίσης της Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας των Βοοειδών (ΣΕΒ) µε την εισαγωγή συµβατικής σήµανσης. Η ηλεκτρονική αναγνώριση (EID) δεν ήταν επαρκώς αναπτυγµένη από τεχνική άποψη για να χρησιµοποιηθεί την εποχή εκείνη, αλλά τα τελευταία 10 έτη έχει βελτιωθεί σηµαντικά. Με την ηλεκτρονική αναγνώριση που βασίζεται στη ραδιοσυχνική αναγνώριση (RFID) κατέστη δυνατή, µεταξύ άλλων, η γρηγορότερη και ακριβέστερη ανάγνωση των ατοµικών κωδικών των ζώων απευθείας στα συστήµατα επεξεργασίας δεδοµένων (κάτι που επέτρεψε την ταχύτερη ιχνηλασιµότητα των ενδεχοµένως µολυσµένων ζώων ή τροφίµων). Με τον τρόπο αυτό εξοικονοµείται το εργατικό κόστος για τη χειρωνακτική ανάγνωση, αλλά ταυτόχρονα αυξάνεται το κόστος εξοπλισµού. Συνεπώς, η υφιστάµενη νοµοθεσία σχετικά µε την αναγνώριση των βοοειδών δεν αντικατοπτρίζει αυτές τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις. Οι συνολικοί γενικοί στόχοι της παρούσας πρότασης από την άποψη της αναγνώρισης των ζώων είναι οι εξής: 1. υποστήριξη της ανταγωνιστικότητας του κλάδου 2. µείωση του διοικητικού φόρτου και απλούστευση των διαδικασιών σε σχέση µε τα διαβατήρια των ζώων και τα µητρώα εκµετάλλευσης 3. συµβολή στη βελτίωση της υγείας των ζώων και τη δηµόσια υγεία χάρις σε ένα γρηγορότερο και ακριβέστερο σύστηµα ιχνηλασιµότητας των βοοειδών. Ο γενικός στόχος από την άποψη της προαιρετικής επισήµανσης του βοείου κρέατος είναι:

3 1. η µείωση του περιττού διοικητικού φόρτου όσον αφορά την επισήµανση του βοείου κρέατος 2. ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Η παρούσα έκθεση αναλύει διάφορες πολιτικές επιλογές για την ηλεκτρονική αναγνώριση των βοοειδών και την επισήµανση του βοείου κρέατος: 2.1 Ηλεκτρονική αναγνώριση των βοοειδών ΕΠΙΛΟΓΗ 1: ΣΥΣΤΗΜΑ «ΝΑ ΜΕΙΝΟΥΝ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΩΣ ΕΧΟΥΝ» (Ή ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ» (ΣΕΝΑΡΙΟ ΒΑΣΗΣ): Αν οι ισχύουσες διατάξεις µείνουν ως έχουν, τα βοοειδή θα εξακολουθήσουν να αναγνωρίζονται από δύο συµβατικά ορατά ενώτια και ο σηµερινός διοικητικός φόρτος θα παραµείνει αµείωτος. Το ισχύον νοµικό πλαίσιο δεν απαγορεύει στα κράτη µέλη να χρησιµοποιούν συσκευές ηλεκτρονικής αναγνώρισης σε προαιρετική βάση, αλλά αυτό πρέπει να γίνεται επιπλέον των επίσηµων ορατών ενωτίων. Επειδή δεν έχουν καθοριστεί εναρµονισµένα τεχνικά πρότυπα της ΕΕ, σε διαφορετικά µέρη θα µπορούσαν να χρησιµοποιηθούν διαφορετικοί τύποι συσκευών ηλεκτρονικής αναγνώρισης και ανάγνωσης µε διαφορετικές ραδιοσυχνότητες RFID. ΕΠΙΛΟΓΗ 2: ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΜΕ ΥΟ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ: Στο πλαίσιο της ΕΠΙΛΟΓΗΣ 2, η ηλεκτρονική αναγνώριση θα εισαχθεί ως µέσο επίσηµης αναγνώρισης. Τα κράτη µέλη δεν θα µπορούν να επιλέξουν το σενάριο διατήρησης της υπάρχουσας κατάστασης στο πλαίσιο της επιλογής 2. Θα µπορούν όµως να επιλέξουν την υποχρεωτική εισαγωγή της ηλεκτρονικής αναγνώρισης στο έδαφος τους (ΕΠΙΛΟΓΗ 2A) ή να επιτρέψουν στους κτηνοτρόφους να αποφασίσουν οι ίδιοι αν επιθυµούν να την εφαρµόσουν (ΕΠΙΛΟΓΗ 2B). Για την επιλογή αυτή έχει ιδιαίτερη σηµασία να καθοριστούν εναρµονισµένα τεχνικά πρότυπα για την ηλεκτρονική αναγνώριση και τον εξοπλισµό ανάγνωσης σε επίπεδο ΕΕ (σε αντίθεση µε την επιλογή 1). Ωστόσο, αυτά τα πρότυπα δεν πρόκειται να υπερβούν τα διεθνή πρότυπα ISO. Επιλογή 2α: Η εισαγωγή ηλεκτρονικής αναγνώρισης είναι προαιρετική σε επίπεδο ΕΕ και τα επιµέρους κράτη µέλη έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν ένα σύστηµα υποχρεωτικής εφαρµογής στην επικράτειά τους. Στην περίπτωση που ένα κράτος µέλος επιλέξει το υποχρεωτικό σύστηµα, στο κράτος µέλος αυτό θα µπορούσε να ισχύει η ίδια υποχρέωση που θα ίσχυε και στο πλαίσιο της ΕΠΙΛΟΓΗΣ 3 (π.χ.: κάθε βοοειδές πρέπει να αναγνωρίζεται µε ένα συµβατικό ορατό ενώτιο ΚΑΙ µία συσκευή ηλεκτρονικής αναγνώρισης, είτε µε ενώτιο είτε µε βώλο). Στην περίπτωση που ένα κράτος µέλος επιλέξει το σύστηµα προαιρετικής εφαρµογής, τα βοοειδή θα µπορούν να αναγνωρίζονται µε: 1. δύο συµβατικά ενώτια, ή 2. ένα συµβατικό ορατό ενώτιο ΚΑΙ µία συσκευή ηλεκτρονικής αναγνώρισης (δηλαδή ένα ηλεκτρονικό ενώτιο ή έναν βώλο) που έχουν εγκριθεί επίσηµα. Επιλογή 2β: Η εισαγωγή ηλεκτρονικής αναγνώρισης είναι προαιρετική σε επίπεδο ΕΕ, και τα επιµέρους κράτη µέλη δεν έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν το σύστηµα υποχρεωτικής

4 εφαρµογής στο έδαφός τους. Σύµφωνα µε το προαιρετικό σύστηµα, τα βοοειδή θα µπορούν να αναγνωρίζονται από: 1. δύο συµβατικά ενώτια ή 2. ένα συµβατικό ορατό ενώτιο ΚΑΙ µία συσκευή ηλεκτρονικής αναγνώρισης (δηλαδή ένα ηλεκτρονικό ενώτιο ή έναν βώλο) που έχουν εγκριθεί επίσηµα. ΕΠΙΛΟΓΗ 3: ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Κάθε βοοειδές πρέπει να αναγνωρίζεται µε ένα συµβατικό ορατό ενώτιο ΚΑΙ µία συσκευή ηλεκτρονικής αναγνώρισης, (είτε µε ενώτιο είτε µε βώλο). Σε αντίθεση µε την επιλογή 1, η επιλογή αυτή απαιτεί την κατάρτιση νοµικών υποχρεώσεων της ΕΕ για την ηλεκτρονική αναγνώριση (EID) και τον εξοπλισµό ανάγνωσης που δεν πρόκειται να υπερβούν τα διεθνή πρότυπα ISO. Πίνακας 1: Συνοπτική παρουσίαση των επίσηµων µέσων αναγνώρισης σε ένα βοοειδές για την κάθε επιλογή / Συµβατικά ενώτια Ηλεκτρονικός ποµποδέκτης (ενώτιο ή βώλος) Επιλογή 1 «Να µείνουν τα πράγµατα ως έχουν» Επιλογή 2 ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ «Τα κράτη µέλη της ΕΕ µπορούν να επιλέξουν υποχρεωτικό σύστηµα» 2A 2 1 (για το ΚΜ της ΕΕ που επιλέγει το υποχρεωτικό σύστηµα ) 2/1 (για το ΚΜ της ΕΕ που επιλέγει τη δυνατότητα 2B) 0 1 (για το ΚΜ της ΕΕ που επιλέγει το υποχρεωτικό σύστηµα ) 1/0 (για το ΚΜ της ΕΕ που επιλέγει τη δυνατότητα 2B) Επιλογή 2 ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ «οι ενδιαφερόµενοι µπορούν να επιλέξουν προαιρετικά την εφαρµογή της EID» 2B 1 (επιθυµούν να χρησιµοποιήσουν την EID)/ 2(δεν επιθυµούν να χρησιµοποιήσουν την EID) 1 (επιθυµούν να χρησιµοποιήσουν την EID)/ 0(δεν επιθυµούν να χρησιµοποιήσουν την EID) Επιλογή 3 «Υποχρεωτικ ή εφαρµογή στο επίπεδο της ΕΕ» Προαιρετική επισήµανση του βόειου κρέατος Αναλύονται τα δύο διαφορετικά σενάρια για την προαιρετική επισήµανση του βοείου κρέατος: ΕΠΙΛΟΓΗ 1 να µείνουν τα πράγµατα ως έχουν (σενάριο βάσης): καµία αλλαγή στο σηµερινό σύστηµα ΕΠΙΛΟΓΗ 2 κατάργηση της προαιρετικής επισήµανσης του βοείου κρέατος. Οι ειδικές διατάξεις σχετικά µε την προαιρετική επισήµανση του βοείου κρέατος θα πρέπει να διαγραφούν από τον κανονισµό (EΚ) αριθ. 1760/ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ 3.1 Ηλεκτρονική αναγνώριση των βοοειδών

5 Η παρακάτω ανάλυση βασίζεται σε τρεις πηγές: i) µια εξωτερική µελέτη που ολοκληρώθηκε το ii) τα στοιχεία που υπέβαλαν οι αρµόδιες αρχές των κρατών µελών και iii) τα στοιχεία που συλλέχθηκαν κατά τις διαβουλεύσεις των ενδιαφεροµένων. Από την ανάλυση διαφαίνεται ότι οι άµεσες δαπάνες και τα οφέλη δεν διανέµονται ισοµερώς σε όλη την τροφική αλυσίδα. Οι δαπάνες, που αφορούν κυρίως τον εξοπλισµό (ποµποδέκτες και συσκευές ανάγνωσης) επιβαρύνουν ως επί το πλείστον τους κτηνοτρόφους. Ωστόσο, όλα τα οικονοµικά οφέλη της ηλεκτρονικής συσκευής (όπως η έγκαιρη ηλεκτρονική ανάγνωση κατά τη δίοδο των ζώων από την εκµετάλλευση) τα καρπούνται οι µεταγενέστεροι παράγοντες της αλυσίδας εφοδιασµού τροφίµων (π.χ. αγορές, κέντρα συγκέντρωσης και σφαγεία). Επιπλέον, οι αρµόδιες αρχές επωφελούνται από τη δυνατότητα αυτόµατης εισαγωγής των στοιχείων σε υπολογιστή, γεγονός που µειώνει το εργατικό κόστος. Η µελέτη καταλήγει στο συµπέρασµα ότι η προαιρετική επιλογή (2A) για την εισαγωγή της ηλεκτρονικής αναγνώρισης στον τοµέα των βοοειδών µε βάση εναρµονισµένα πρότυπα φαίνεται να αποτελεί την προτιµότερη επιλογή. Αντίκτυπος της επιλογής 1 «Να µείνουν τα πράγµατα ως έχουν» (σενάριο βάσης) Αν δεν αλλάξουν οι ισχύουσες διατάξεις, τα βοοειδή πρέπει να εξακολουθήσουν να αναγνωρίζονται µε δύο συµβατικά ορατά ενώτια. Εάν οι κάτοχοι ζώων επιθυµούν να χρησιµοποιήσουν συσκευές ηλεκτρονικής αναγνώρισης σε προαιρετική βάση, αυτό θα πρέπει να γίνεται επιπρόσθετα των δύο επίσηµων ορατών ενωτίων. Με την ΕΠΙΛΟΓΗ 1 δεν αντιµετωπίζονται τα προβλήµατα που αναφέρουν µια σειρά αρµόδιων αρχών στις εκθέσεις ελέγχου τους [Έκθεση επισκόπησης 9505/2003 του Γραφείου Τροφίµων και Κτηνιατρικών Θεµάτων (ΓΤΚΘ)]. Επίσης, ο διοικητικός φόρτος στον κλάδο θα παραµείνει αµείωτος. Οι περισσότεροι ερωτηθέντες απάντησαν ότι το υφιστάµενο σύστηµα αναγνώρισης και ιχνηλασιµότητας είναι αποτελεσµατικό, αλλά επιδέχεται βελτιώσεις. Για παράδειγµα, ο ακριβής εντοπισµός των βοοειδών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης µπορεί να αποβεί δύσκολος, καθώς τα µητρώα εκµετάλλευσης δεν τηρούνται πάντοτε ενήµερα. Για παράδειγµα, µπορεί να λείπουν έγγραφα η οργάνωση των στοιχείων και των εγγράφων µπορεί να είναι πληµµελής µπορεί να σηµειωθούν καθυστερήσεις, λάθη ή και µην υποβληθούν στοιχεία για ορισµένα συµβάντα (γεννήσεις, µετακινήσεις, θάνατοι) στην κεντρική βάση δεδοµένων και οι µετακινήσεις των ζώων µέσω των αγορών και των κέντρων συγκέντρωσης µπορεί να καταγράφονται συστηµατικά. Οι περισσότεροι ερωτηθέντες πιστεύουν ότι το υφιστάµενο σύστηµα ιχνηλασιµότητας είναι αποτελεσµατικό και αποδοτικό, αλλά θεωρούν ότι επιδέχεται βελτιώσεις. Ορισµένοι ενδιαφερόµενοι είναι πεπεισµένοι για την προστιθέµενη αξία που προσφέρει ένα πλήρως ολοκληρωµένο σύστηµα που καθιστά υποχρεωτική την ηλεκτρονική αναγνώριση. Οι κτηνοτρόφοι που δεν συµµετέχουν στις επιτόπιες δοκιµές και/ή την έρευνα σχετικά µε το θέµα αυτό απορρίπτουν την ιδέα της υποχρεωτικής εισαγωγής της ηλεκτρονικής αναγνώρισης: δεν αντιλαµβάνονται την προστιθέµενη αξία που προσπορίζει η απλή αντικατάσταση του συµβατικού ενωτίου από το ηλεκτρονικό. Η βασική πηγή ανησυχίας στην επιλογή αυτή είναι η έλλειψη εναρµονισµένων τεχνικών προτύπων της ΕΕ. Το κάθε κράτος µέλος µπορεί να επιλέξει τα πρότυπα που επιθυµεί και η προσέγγιση αυτή µπορεί να οδηγήσει στην έλλειψη εναρµόνισης. Εάν οι τεχνολογίες που 1 Μελέτη για την εισαγωγή συστήµατος ηλεκτρονικής αναγνώρισης (EID) ως επίσηµης µεθόδου για την αναγνώριση των βοοειδών εντός της ΕΕ:

6 χρησιµοποιεί σε ένα κράτος µέλος δεν συµπίπτουν µε τις τεχνολογίες που έχει επιλέξει ένα άλλο κράτος µέλος, δεν θα είναι δυνατή η ηλεκτρονική ανταλλαγή στοιχείων στην περίπτωση αµοιβαίων εξαγωγών και τα οφέλη από την εφαρµογή της ηλεκτρονικής αναγνώρισης θα εξανεµιστούν. Αν δεν επέλθει καµία αλλαγή στις ισχύουσες διατάξεις, τα βοοειδή πρέπει να εξακολουθήσουν να αναγνωρίζονται µε δύο συµβατικά ορατά ενώτια. Η ατοµική ιχνηλασιµότητα των βοοειδών είναι εγγυηµένη. Εάν οι κάτοχοι ζώων επιθυµούν να χρησιµοποιούν συσκευές ηλεκτρονικής αναγνώρισης, µε την υφιστάµενη νοµοθεσία µπορούν να το πράξουν µόνον επιπροσθέτως των δύο επίσηµων (συµβατικών) ενωτίων, κάτι που συνεπάγεται τη χρήση τριών συνολικά µέσων αναγνώρισης. Εάν οι κτηνοτρόφοι αποφασίσουν να εφαρµόσουν τη µέθοδο αυτή χωρίς όµως να έχουν εναρµονιστεί τα τεχνικά πρότυπα, η επιλογή αυτή θα αποβεί ακριβότερη σε σχέση µε την επιλογή 2 (προαιρετικό σύστηµα), καθώς τα ζώα θα χρειάζονται τρία αντί για δύο µέσα αναγνώρισης. Αντίκτυπος της επιλογής 2 Σύστηµα προαιρετικής εφαρµογής Στο πλαίσιο της ΕΠΙΛΟΓΗΣ 2 δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί µε ακρίβεια ποια κράτη µέλη της ΕΕ και/ή ποιες εκµεταλλεύσεις θα εισαγάγουν την ηλεκτρονική αναγνώριση σε προαιρετική βάση, κάτι που δυσχεραίνει την πραγµατοποίηση συγκεκριµένων υπολογισµών σχετικά µε τις δύο αυτές εναλλακτικές υποεπιλογές. Κατά συνέπεια, το συνολικό κόστος της ΕΠΙΛΟΓΗΣ 2 τοποθετείται µεταξύ της ΕΠΙΛΟΓΗΣ 1 και της ΕΠΙΛΟΓΗΣ 3. Σε τελική ανάλυση, εάν η ηλεκτρονική αναγνώριση καταστεί υποχρεωτική σε ένα συγκεκριµένο κράτος µέλος στο πλαίσιο της ΕΠΙΛΟΓΗΣ 2Α, αυτό συνεπάγεται ταυτόσηµο κόστος µε την ΕΠΙΛΟΓΗ 3. Συνεπώς, το υπολογιζόµενο ύψος του κόστους ανά κράτος µέλος παρατίθεται στο παράρτηµα VI καθώς και στη «Μελέτη για την εισαγωγή του συστήµατος ηλεκτρονικής αναγνώρισης ως επίσηµης µεθόδου για την αναγνώριση βοοειδών εντός της ΕΕ». εν υπάρχουν οριστικά διαθέσιµα στοιχεία σχετικά µε το ποια κράτη µέλη θα προτιµήσουν την ΕΠΙΛΟΓΗ 2Α ή 2Β και η παρούσα έκθεση είναι αδύνατον να προβεί σε υποθέσεις για τα στοιχεία αυτά. Ωστόσο, η παρούσα έκθεση έχει ήδη αναφέρει ότι ορισµένα κράτη µέλη της ΕΕ αποφάσισαν να εφαρµόσουν προαιρετικά την ηλεκτρονική αναγνώριση των βοοειδών. Ένα από τα κύρια πλεονεκτήµατα της προαιρετικής προσέγγισης, ανεξάρτητα από το εάν υπάγεται στην ΕΠΙΛΟΓΗ 2Α ή στην ΕΠΙΛΟΓΗ 2Β, συνίσταται στο γεγονός ότι οι ενδιαφερόµενοι θα έχουν τον χρόνο να εξοικειωθούν µε το σύστηµα της ηλεκτρονικής αναγνώρισης και να εντοπίσουν την προστιθέµενη αξία που προσπορίζει σε συγκεκριµένες περιστάσεις. Η προσέγγιση της προαιρετικής επιλογής δίνει τη δυνατότητα στα κράτη µέλη της ΕΕ και στους ιδιώτες ενδιαφεροµένους να οργανωθούν έτσι ώστε να µπορέσουν να αξιολογήσουν εάν όντως προκύπτουν βελτιώσεις: να εξετάσουν τις τοπικές διαφορές, τους διάφορους τύπους παραγωγής καθώς και κατά πόσο η επιλογή αυτή εξασφαλίζει αρκετή ευελιξία ώστε να λάβει τη στήριξη των δηµόσιων υπηρεσιών. Ήδη την παρούσα στιγµή, η ηλεκτρονική αναγνώριση των βοοειδών επιτρέπεται σε ορισµένα κράτη µέλη και χρησιµοποιείται από κτηνοτρόφους/ιδιωτικές επιχειρήσεις για λόγους εµπορικών συµφερόντων και απαιτήσεων διαχείρισης. Εάν η εισαγωγή της ηλεκτρονικής αναγνώρισης γίνει σε προαιρετική βάση, µπορεί κάποιος να εικάσει ότι οι κάτοχοι ζώων που ήδη δρέπουν άµεσα οφέλη από τη διαχείριση των εκµεταλλεύσεών τους θα επιλέξουν το εν λόγω σύστηµα. Την απόφαση αυτή πρέπει να λάβει κάθε επιχείρηση µόνη της για οικονοµικούς λόγους (µε γνώµονα την αγορά). Ωστόσο, οι επιχειρήσεις αυτές είναι διατεθειµένες να εφαρµόσουν την ηλεκτρονική αναγνώριση σε προαιρετική βάση ανάλογα µε τα ρυθµιστικά οφέλη που θα αποκοµίσουν από τις προτάσεις της Επιτροπής. Για παράδειγµα, εάν τα επιµέρους στοιχεία καταγράφονταν σε κεντρικό επίπεδο, δεν θα υπήρχε η ανάγκη να τηρούνται µητρώα κτηνοτροφικών εκµεταλλεύσεων ή να χρησιµοποιούνται έγγραφα µετακίνησης (που είναι

7 απαραίτητα έστω και εάν δεν είναι απαραίτητη η χρήση διαβατηρίων) εάν επιτρεπόταν η υποβολή στοιχείων από τρίτους (π.χ. τους µεταφορείς, έτσι ώστε οι κάτοχοι των ζώων να µην υποχρεούνται να υποβάλουν στοιχεία για τις αναχωρήσεις ζώων από την εκµετάλλευσή τους, κάτι που ήδη ισχύει για άλλα ζώα), αυτό θα αποτελούσε επίσης ένα κίνητρο. Επίσης, τονίστηκε ότι η καταγραφή της εξόδου ζώων από µια εκµετάλλευση σε ένα κρίσιµο σηµείο ελέγχου (δηλ. την αγορά ή το σφαγείο) παρουσιάζει σηµαντικά οφέλη. Με την ενσωµάτωση των αλλαγών αυτών στους υφιστάµενους κανόνες οι χρήστες θα εντοπίσουν µετρήσιµα ρυθµιστικά οφέλη και έτσι υπολογίζεται ότι θα αποφασίσουν από µόνοι τους να χρησιµοποιήσουν την ηλεκτρονική αναγνώριση. Ωστόσο, η πλήρης παρέκταση στο επίπεδο των κρατών µελών ή στο επίπεδο της ΕΕ παραµένει αυθαίρετη και µπορεί να οδηγήσει σε λάθος συµπεράσµατα. Παρόλα αυτά, η προαιρετική προσέγγιση µπορεί να οδηγήσει σε αρνητικές συνέπειες βραχυπρόθεσµα, καθώς η ΕΕ µπορεί να έρθει αντιµέτωπη µε διαφορετικές καταστάσεις σε διάφορα κράτη µέλη, γεγονός που θα προκαλέσει σχετική σύγχυση όσον αφορά την αναγνώριση. Όσον αφορά το εµπόριο εντός της ΕΕ, µπορεί να γίνει ιδιαίτερα δύσκολο να διαπιστωθεί ποιο σύστηµα επίσηµης αναγνώρισης χρησιµοποιείται. Όπως και στο πλαίσιο της ΕΠΙΛΟΓΗΣ 1, ορισµένα κράτη µέλη της ΕΕ (και ενδιαφερόµενοι) θεωρούν ότι το παρόν σύστηµα για την αναγνώριση και την ιχνηλασιµότητα των βοοειδών είναι απολύτως λειτουργικό και ικανοποιητικό ως έχει. Η ΕΠΙΛΟΓΗ 2 δεν αναµένεται να έχει αντίκτυπο στην εµπιστοσύνη των καταναλωτών, καθώς θα είναι δύσκολο να εντοπιστούν οι διαφορές µεταξύ του κρέατος που έχει αναγνωριστεί ηλεκτρονικά και του κρέατος από ζώα συµβατικής επισήµανσης. Ωστόσο, τα εθνικά ή περιφερειακά συστήµατα ιχνηλασιµότητας µπορεί να γίνουν ακριβέστερα και ταχύτερα στα κράτη µέλη της ΕΕ που θα αποφασίσουν να προτιµήσουν την εναλλακτική επιλογή 2A µε την οποία αναµένεται να ενισχυθεί η εµπιστοσύνη των καταναλωτών. Αντίκτυπος της επιλογής 3: «Υποχρεωτικό σύστηµα» Η επιλογή αυτή ενδέχεται να µην αποτελεί την καλύτερη προσέγγιση, καθώς συνεπάγεται οικονοµικά µειονεκτήµατα για ορισµένους ενδιαφερόµενους (π.χ. µικρούς κτηνοτρόφους), αλλά κρίνεται ως η αποτελεσµατικότερη προκειµένου να προστατευτούν οι καταναλωτές (ιχνηλασιµότητα), να µειωθεί ο διοικητικός φόρτος και να αποφευχθούν οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν από τη συνύπαρξη των δύο συστηµάτων αναγνώρισης. Η πρόκριση της επιλογής αυτής δικαιολογείται µε γνώµονα τη συνεκτικότητα µεταξύ των πολιτικών της ΕΕ όσον αφορά την ηλεκτρονική αναγνώριση για άλλα ζώα (π.χ. τα πρόβατα). Από την ανάλυση της ΕΠΙΛΟΓΗΣ 3 (υποχρεωτικό σύστηµα) συµπεραίνεται ότι τις περισσότερες δαπάνες θα κληθούν να επωµιστούν οι κτηνοτρόφοι, ενώ τα οφέλη κατανέµονται κατά µήκος της συνολικής τροφικής αλυσίδας. Η κύρια µοµφή που της προσάπτουν οι ενδιαφερόµενοι είναι ότι άλλοι βάζουν το χέρι στη τσέπη και άλλοι κερδίζουν από την επένδυση. Στο πλαίσιο της ΕΠΙΛΟΓΗΣ 3 η Μελέτη διακρίνει, αφενός, την προσέγγιση µε την οποία όλα τα βοοειδή θα πρέπει να φέρουν συσκευή ηλεκτρονικής αναγνώρισης µέσα σε ένα έτος από την έναρξη ισχύος του νέου κανονισµού (βλέπε Πίνακα 8 «one-off regulation») και, αφετέρου, τη µεταβατική προσέγγιση µε την οποία µόνο τα νεογέννητα ζώα θα εξοπλιστούν µε παρόµοιες συσκευές. Ορισµένοι ενδιαφερόµενοι (ιδίως οι εκπρόσωποι της βιοµηχανίας κρέατος) έχουν εκφράσει την προτίµησή τους υπέρ της υποχρεωτικής επιλογής και της εφαρµογής της «µέσα σε ένα έτος». Η Επιλογή 3 δεν αναµένεται να οδηγήσει στα προβλήµατα που περιγράφονται για την ΕΠΙΛΟΓΗ 2 όσον αφορά τη συνύπαρξη δύο διαφορετικών συστηµάτων αναγνώρισης των ζώων. Η ΕΠΙΛΟΓΗ 3 συνεπάγεται ότι όλοι οι ενδιαφερόµενοι θα χρησιµοποιούν την ηλεκτρονική αναγνώριση µε την οποία επιτυγχάνονται οι µεγαλύτερες δυνατές βελτιώσεις ως προς την ταχύτητα και την ακρίβεια της ιχνηλασιµότητας.

8 Όσον αφορά τον οικονοµικό αντίκτυπό της στους ενδιαφεροµένους, η οµάδα που θα τον αισθανθεί περισσότερο είναι οι κτηνοτρόφοι, καθώς επιβαρύνονται µε το κόστος της επισήµανσης. Η σύγκριση µεταξύ της ηλεκτρονικής και της χειρωνακτικής ανάγνωσης (εναλλακτική επιλογή 3 έναντι της 1) αποδεικνύει σαφώς ότι η αύξηση του κόστους εξοπλισµού (συσκευές αναγνώρισης και ανάγνωσης) δεν αντισταθµίζεται αυτόµατα από την εξοικονόµηση εργατικού κόστους για τους κτηνοτρόφους. Ορισµένα κράτη µέλη της ΕΕ µπορεί να αποφασίσουν να αποζηµιώσουν τους κτηνοτρόφους για το κόστος επισήµανσης κάνοντας χρήση των κονδυλίων αγροτικής ανάπτυξης και άλλων ειδών κρατικής βοήθειας. Ωστόσο, η ΕΠΙΛΟΓΗ 3 µπορεί να αποσοβήσει σε µεγάλο βαθµό τον κίνδυνο διάπραξης λαθών κατά τον εντοπισµό, την καταγραφή και/ή την κοινοποίηση µετακινήσεων των ζώων, που µπορεί να οδηγήσουν σε ενδεχόµενες µειώσεις, στο πλαίσιο των άµεσων πληρωµών και άλλων συστηµάτων της ΚΑΠ, εν συγκρίσει µε τις ΕΠΙΛΟΓΕΣ 1 και 2. Ο αντίκτυπος από τη χρήση των ποµποδεκτών ραδιοσυχνικής αναγνώρισης για τον αυτοµατισµό των εκµεταλλεύσεων γαλακτοπαραγωγής και µοσχαρίσιου κρέατος περιγράφεται λεπτοµερειακά στο παράρτηµα ΧΧΙ και συµπεραίνεται ότι η χρήση τους µε σκοπό την αυτοµατοποίηση των εκµεταλλεύσεων έχει ευεργετικές συνέπειες στην κτηνοτροφία βοοειδών, αν και όχι τόσο για τις εκµεταλλεύσεις γαλακτοπαραγωγής που έχουν ήδη αυτοµατοποιηθεί σε µεγάλο βαθµό. Από την άλλη, οι συσκευές ηλεκτρονικής ανάγνωσης κρίνονται πιο αποδοτικές για τις αγορές, τα κέντρα συγκέντρωσης και, σε µικρότερο βαθµό, για τα σφαγεία. Οι εν λόγω ενδιαφερόµενοι παράγοντες µετακινούν τα ζώα συχνά και θα επωµιστούν µόνο το κόστος του εξοπλισµού ανάγνωσης και όχι το κόστος της επισήµανσης. Ο αντίκτυπος για τους παρόχους συσκευών ηλεκτρικής αναγνώρισης (εταιρείες) µπορεί να εξαρτηθεί από τον τρόπο µε τον οποίο τα κράτη µέλη της ΕΕ θα αποφασίσουν να οργανώσουν την παροχή µεταξύ τους (για παράδειγµα, µε προσκλήσεις υποβολής προσφορών, εθνικούς οργανισµούς, µοναδικό πάροχο/κυβέρνηση ανά κράτος µέλος κ.λπ.). Ορισµένοι ενδιαφερόµενοι (ιδίως οι εκπρόσωποι της βιοµηχανίας κρέατος) έχουν εκφράσει την προτίµησή τους υπέρ της υποχρεωτικής επιλογής και της εφαρµογής της «µέσα σε ένα έτος». Θα υπάρξουν δηµοσιονοµικές συνέπειες για τις αρµόδιες αρχές, καθώς τα τρέχοντα συστήµατα πληροφοριών θα χρειαστεί να προσαρµοστούν για να καλύψουν την ηλεκτρονική αναγνώριση. Η Μελέτη κατέληξε στο συµπέρασµα ότι οι αρµόδιες αρχές θα αποκοµίσουν οφέλη από το γεγονός ότι όλα τα στοιχεία θα υπόκεινται σε αυτόµατη επεξεργασία, κάτι που επιτρέπει την εξοικονόµηση εργατικού κόστους και τη µείωση του διοικητικού φόρτου για τις αρµόδιες αρχές. Η ηλεκτρονική αναγνώριση µπορεί να διευκολύνει τις δραστηριότητες των αρµόδιων αρχών, όπως είναι ο έλεγχος των άµεσων πληρωµών και άλλων συστηµάτων της ΚΑΠ (καθώς οι επιθεωρητές είναι ήδη πιθανό να εξοπλιστούν µε συσκευές ηλεκτρονικής ανάγνωσης για τα αιγοπρόβατα). Οι αρµόδιες αρχές µπορεί να επωφεληθούν περισσότερο από την ΕΠΙΛΟΓΗ 3 από ό,τι από τις Επιλογές 2 και 1. Ο πιθανός αντίκτυπος στις τιµές για τους καταναλωτές θα είναι ήσσονος σηµασίας εν συγκρίσει µε την ΕΠΙΛΟΓΗ 1. Εάν υποτεθεί ότι οι τιµές του κρέατος χρειαστεί να αυξηθούν για να αντισταθµίσουν την αύξηση του κόστους παραγωγής από την ηλεκτρονική αναγνώριση, οι τιµές αναµένεται να αυξηθούν κατά 1 % το πολύ. Οι παρακάτω συνοπτικοί πίνακες παρέχουν στοιχεία σχετικά µε τις οικονοµικές επιπτώσεις από το κατ'εκτίµηση κόστος όλων των επίσηµων καθηκόντων καταγραφής σύµφωνα µε το σενάριο βάσης (Επιλογή 1, αλλά στους πίνακες αναφέρεται ως Επιλογή 3) και την επιλογή της υποχρεωτικής εφαρµογής (Επιλογή 3, αλλά στους πίνακες αναφέρεται ως Επιλογή 1) ανά καθήκον και για όλα τα ενδιαφερόµενα µέρη. Έτσι, µπορεί να ανακτηθεί το συνολικό κόστος πέρα από το σενάριο βάσης. Το κόστος της επιλογής υποχρεωτικής εφαρµογής (που αναφέρεται ως επιλογή 1 στον πίνακα) αντικατοπτρίζει τις παραλλαγές που εξαρτώνται από τη χρησιµοποίηση ηλεκτρονικών ενωτίων ή βώλων.

9 Πίνακας 2: σύγκριση κόστους µεταξύ της επιλογής υποχρεωτικής εφαρµογής και της επιλογής βάσης ανά καθήκον και σύµφωνα µε τα δύο σενάρια Πίνακας 3: σύγκριση κόστους µεταξύ της επιλογής υποχρεωτικής εφαρµογής και της επιλογής βάσης ανά κάθε τύπο συντελεστή (σε ευρώ και επί τοις %) και σύµφωνα µε τα δύο σενάρια 3.2 Προαιρετική επισήµανση του βόειου κρέατος Υπάρχουν δύο σενάρια για την προαιρετική επισήµανση του βοείου κρέατος: Επιλογή 1 Να µείνουν τα πράγµατα ως έχουν (σενάριο βάσης): καµία αλλαγή στο ισχύον σύστηµα Επιλογή 2 κατάργηση της προαιρετικής επισήµανσης του βοείου κρέατος. Οι ειδικές διατάξεις σχετικά µε την προαιρετική επισήµανση του βοείου κρέατος θα διαγραφούν από

10 τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 1760/2000. Ωστόσο, οι διατάξεις σχετικά µε την υποχρεωτική επισήµανση της προέλευσης του βοείου κρέατος θα παραµείνουν αµετάβλητες. Οικονοµικός αντίκτυπος της προτιµώµενης επιλογής εν συγκρίσει µε το σενάριο βάσης: η διοικητική διαδικασία για την έγκριση προαιρετικών ενδείξεων στην επισήµανση βοείου κρέατος θα καταργηθεί. Οι επιχειρήσεις θα µπορέσουν να εξακολουθήσουν να χρησιµοποιούν την υφιστάµενη επισήµανση. εν εγκυµονείται κίνδυνος για τις πληροφορίες προς τους καταναλωτές, καθώς όλες οι ενδείξεις επισήµανσης θα υπαχθούν στην υφιστάµενη οριζόντια νοµοθεσία της ΕΕ που θα ισχύει για το βόειο κρέας, όπως ήδη ισχύει για άλλα κρέατα. Με βάση «το σχέδιο της ΕΕ για τις µετρήσεις του σεναρίου βάσης και τη µείωση του διοικητικού κόστους», η δυνατή µείωση του διοικητικού φόρτου υπολογίζεται σε ευρώ. Στο παράρτηµα VIII παρατίθεται αναλυτική σύνοψη του αντικτύπου για τους διάφορους ενδιαφερόµενους παράγοντες. 4 ΟΙ ΠΡΟΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ 4.1 Ηλεκτρονική αναγνώριση των βοοειδών Συµπεραίνεται ότι η «ΕΠΙΛΟΓΗ 3: Υποχρεωτική εφαρµογή» δεν αποτελεί την καλύτερη προσέγγιση αυτή τη στιγµή, καθώς συνεπάγεται οικονοµικά µειονεκτήµατα για ορισµένους ενδιαφερόµενους (π.χ. µικρούς κτηνοτρόφους), αλλά κρίνεται ως η αποτελεσµατικότερη ούτως ώστε να προστατευτούν οι καταναλωτές (ιχνηλασιµότητα), να µειωθεί ο διοικητικός φόρτος και να αποφευχθούν οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν από τη συνύπαρξη των δύο συστηµάτων αναγνώρισης για το ενδοενωσιακό εµπόριο. Η «ΕΠΙΛΟΓΗ 1: Να µείνουν τα πράγµατα ως έχουν» µπορεί να οδηγήσει σε διαφορετικά τεχνικά πρότυπα και σε αρνητικές συνέπειες για το ενδοενωσιακό εµπόριο. Επιπλέον, η επιλογή αυτή δεν ικανοποιεί τις προσδοκίες του κλάδου όσον αφορά τη µείωση του διοικητικού φόρτου. Η «ΕΠΙΛΟΓΗ 2Β: Προαιρετική εφαρµογή στο επίπεδο των ενδιαφερόµενων παραγόντων» δεν θεωρήθηκε αξιόλογη από τους περισσότερους ερωτηθέντες, καθώς ενδέχεται να οδηγήσει στη δηµιουργία δύο διαφορετικών συστηµάτων σε κάθε κράτος µέλος της ΕΕ και, σε τελική ανάλυση, σε δύο διαφορετικές αγορές. Κάτι τέτοιο µπορεί να προκαλέσει σύγχυση και να έχει πιθανές επιπτώσεις στην αποτελεσµατικότητα του υφιστάµενου συστήµατος ιχνηλασιµότητας. Η αλλαγή στο σύστηµα αναγνώρισης µπορεί να συντελεστεί σε προαιρετική βάση (ΕΠΙΛΟΓΗ 2A) και το κάθε κράτος µέλος µπορεί να διαθέτει την διακριτική ευχέρεια, εάν το επιθυµεί, να εισαγάγει την ηλεκτρονική αναγνώριση σε υποχρεωτική βάση στο έδαφός του. Τα κράτη µέλη της ΕΕ διαθέτουν πολύ διαφορετικές πρακτικές κτηνοτροφίας και κλαδικές οργανώσεις. Για τους λόγους αυτούς, κρίνεται σκόπιµο να συσταθεί πως εναπόκειται σε κάθε κράτος µέλος να συνεργαστεί µε όλους τους παράγοντες της τροφικής αλυσίδας για να εντοπίσει την πρόσθετη αξία που εξασφαλίζει η ηλεκτρονική αναγνώριση και να εξασφαλίσει την αποδοχή της ούτως ώστε να καταστεί υποχρεωτική την κατάλληλη στιγµή. Το κάθε κράτος µέλος µπορεί να αποφασίσει να εισαγάγει την ηλεκτρονική αναγνώριση µε νόµο τη δέουσα στιγµή και δεν θα πρέπει να εξαναγκαστεί να το πράξει. Η ΕΠΙΛΟΓΗ 2Α µπορεί να περιορίσει τα προβλήµατα που συνδέονται µε τη συνύπαρξη δύο διαφορετικών συστηµάτων αναγνώρισης εν συγκρίσει µε την ΕΠΙΛΟΓΗ 2Β. Όσον αφορά τη µείωση του διοικητικού φόρτου, η ΕΠΙΛΟΓΗ 2Α είναι προτιµότερη από την ΕΠΙΛΟΓΗ 2Β. Εν κατακλείδι, ακόµα και εάν η ηλεκτρονική αναγνώριση συνεπάγεται υψηλότερο κόστος εν συγκρίσει µε τη συµβατική αναγνώριση, αποδείχθηκε ότι θα προσπορίσει οφέλη για τις επιχειρήσεις σε συγκεκριµένες περιπτώσεις. Μόνον ο συνδυασµός των ρυθµιστικών και επιχειρηµατικών πλεονεκτηµάτων που εξασφαλίζει η ηλεκτρονική αναγνώριση είναι

11 πιθανόν να εξασφαλίσει την αποδοχή της από τους διάφορους παράγοντες. Συνεπώς, η προτιµώµενη επιλογή συνίσταται σε ένα σύστηµα προαιρετικής εφαρµογής (επιλογή 2) που θα επιτρέπει στα κράτη µέλη να εισαγάγουν ένα σύστηµα υποχρεωτικής εφαρµογής σε εθνικό επίπεδο (υπο-επιλογή 2Α). Η αποδοτικότητα, η αποτελεσµατικότητα και η συνοχή της Επιλογής 2Α µπορεί να αξιολογηθεί σε σύντοµο χρονικό διάστηµα ύστερα από την έναρξη της εφαρµογής της. Με βάση την αξιολόγηση αυτή, η Επιτροπή µπορεί να µελετήσει περαιτέρω την ανάγκη ενίσχυσης του συστήµατος υποχρεωτικής εφαρµογής της ηλεκτρονικής αναγνώρισης στο επίπεδο της ΕΕ. 4.2 Προαιρετική επισήµανση του βόειου κρέατος Συµπεραίνεται ότι προτιµάται η Επιλογή 2.