Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις. για την χρήση (1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2006)

Transcript

1 Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις για την χρήση 2006 (1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2006) Βεβαιώνεται ότι οι συνημμένες Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις είναι εκείνες που εγκρίθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο της «ΜΟΧΛΟΣ Α.Ε.» την 16/03/2007 και έχουν δημοσιοποιηθεί με την κατάθεσή τους στην Επιτροπή κεφαλαιαγοράς και την ανάρτησή τους στο διαδίκτυο, στη διεύθυνση Επισημαίνεται ότι τα δημοσιοποιηθέντα στον τύπο συνοπτικά οικονομικά στοιχεία στοχεύουν στο να παράσχουν στον αναγνώστη ορισμένα γενικά οικονομικά στοιχεία αλλά δεν παρέχουν την ολοκληρωμένη εικόνα της οικονομικής θέσης και των αποτελεσμάτων της Εταιρείας και του Ομίλου, σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα. Επίσης, επισημαίνεται ότι, χάριν απλοποίησης, στα δημοσιευθέντα στον τύπο συνοπτικά οικονομικά στοιχεία έχουν γίνει ορισμένες συμπτύξεις και ανακατατάξεις κονδυλίων. Κωνσταντίνος Στέγγος Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου ΜΟΧΛΟΣ Α.Ε.

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ εκθεση Διαχείρισης Διοικητικού Συμβουλίου... 5 Εκθεση Ελέγχου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή... 8 Ισολογισμός Κατάσταση Λογαριασμού Αποτελεσμάτων Ενοποιημένη Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων Μητρικής Εταιρείας Κατάσταση Ταμειακών Ροών Πληροφορίες για την Εταιρεία και τον Όμιλο Σημειώσεις επί των Ετήσιων Οικονομικών Καταστάσεων Πλαίσιο κατάρτισης οικονομικών καταστάσεων Συμμόρφωση με τα ΔΠΧΠ Βασικές Λογιστικές Αρχές Πληροφόρηση κατά τομέα Ενοποίηση επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις και κοινοπραξίες Δομή του Ομίλου Μετατροπή ξένου νομίσματος Ενσώματες ακινητοποιήσεις Επενδύσεις σε ακίνητα Άυλα περιουσιακά στοιχεία Απομείωση Αξίας Περιουσιακών Στοιχείων Χρηματοοικονομικά μέσα Κατηγορίες χρηματοοικονομικών μέσων Αρχική αναγνώριση και μεταγενέστερη αποτίμηση χρηματοοικονομικών μέσων Αποθέματα Εμπορικές απαιτήσεις Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα ταμειακών διαθεσίμων Μετοχικό κεφάλαιο Φορολογία εισοδήματος & αναβαλλόμενος φόρος Παροχές στο προσωπικό Βραχυπρόθεσμες παροχές Παροχές μετά την έξοδο από την υπηρεσία Επιχορηγήσεις Προβλέψεις Δανεισμός Αναγνώριση εσόδων Έσοδα Κατασκευαστικά Συμβόλαια Έργων Πωλήσεις ακινήτων Πωλήσεις αγαθών Παροχή υπηρεσιών Έσοδα από τόκους Μερίσματα Αναγνώριση εξόδων Μισθώσεις Εταιρεία Ομίλου ως Μισθωτής Εταιρεία Ομίλου ως εκμισθωτής Κατασκευαστικά συμβόλαια Διανομή μερισμάτων Αλλαγές στις λογιστικές αρχές Τροποποιήσεις στα δημοσιευμένα πρότυπα με έναρξη ισχύος Πρότυπα, τροποποιήσεις και ερμηνείες με έναρξη ισχύος 2006, οι οποίες δεν σχετίζονται με τις δραστηριότητες του ομίλου...40

3 Πρότυπα, τροποποιήσεις και διερμηνείες σε ήδη υπάρχοντα πρότυπα τα οποία δεν έχουν ακόμα τεθεί σε ισχύ και δεν έχουν υιοθετηθεί προγενέστερα Σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και κρίσεις της Διοίκησης...42 Οικονομικές πληροφορίες κατά τομέα Επεξηγηματικές Σημειώσεις επί των Ετήσιων Οικονομικών Καταστάσεων Ενσώματα πάγια...47 Άυλα περιουσιακά στοιχεία Επενδύσεις σε Θυγατρικές Επιχειρήσεις Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις...50 Χρηματοοικονομικά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση Επενδύσεις σε ακίνητα Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις...54 Αποθέματα Απαιτήσεις από κατασκευαστικά συμβόλαια Απαιτήσεις από πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις...55 Απαιτήσεις από Κοινοπραξίες /Υποχρεώσεις σε Κοινοπραξίες Λοιπές απαιτήσεις Χρηματοοικονομικά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα Μετοχικό Κεφάλαιο Κεφάλαιο υπέρ το άρτιο & Αποθεματικά Κεφάλαια Αποθεματικά Εύλογης Αξίας...59 Συναλλαγματικές Διαφορές Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία Μελλοντικά Έσοδα κρατικών επιχορηγήσεων...63 Δανειακές υποχρεώσεις Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Προμηθευτές και συναφείς υποχρεώσεις...66 Τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις Λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Κύκλος Εργασιών Κόστος πωλήσεων...67 Έξοδα διοικητικής λειτουργίας Έξοδα λειτουργίας διάθεσης Άλλα έξοδα εκμετάλλευσης...68 Άλλα έσοδα εκμετάλλευσης Χρηματοοικονομικά έξοδα Χρηματοοικονομικά έσοδα...70 Αποτελέσματα από Επενδύσεις Αποτελέσματα από κοινοπρακτική εκτέλεση έργων Φόρος εισοδήματος Κέρδη ανά μετοχή Απαιτήσεις υποχρεώσεις και συναλλαγές με συνδεόμενα μέρη Διεταιρικές αγορές / πωλήσεις Διεταιρικά υπόλοιπα Παροχές στα μέλη της Διοίκησης Πρόσθετες πληροφορίες και επεξηγήσεις Ενδεχόμενες Απαιτήσεις Υποχρεώσεις Ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις Δεσμεύσεις από κατασκευαστικά συμβόλαια Πληροφορίες σχετικά με επίδικες υποθέσεις κατά της εταιρείας και του ομίλου Πληροφορίες σχετικά με ενδεχόμενες απαιτήσεις της εταιρείας και του ομίλου Πληροφορίες σχετικά με εμπράγματα βάρη επί των παγίων στοιχείων Δεσμεύσεις από λειτουργικές μισθώσεις

4 5.2. Διαχείριση κινδύνων Στόχοι και πολιτική διαχείρισης χρηµατοοικονοµικών κινδύνων Κίνδυνος επιτοκίου Κίνδυνος τιµών ξένου συναλλάγµατος Κίνδυνος τιµής αγαθών Πιστωτικός κίνδυνος Κίνδυνος Ρευστότητας Γεγονότα μετά την ημερομηνία του ισολογισμού

5 Κυρίες και Κύριοι Μέτοχοι, ΕΚΘΕΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Η κατασκευαστική εταιρεία ΜΟΧΛΟΣ Α.Ε. είναι μια από τις μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρείες της χώρας κατέχοντας το ανώτερο πτυχίο (7 ης τάξης) του ΜΕΕΠ. Αυτό της επιτρέπει να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί σήμερα στην χώρα μας, αλλά και παγκόσμια, με τον πλέον δυναμικό και αποτελεσματικό τρόπο. Ο κατασκευαστικός κλάδος είναι ένας από τους σημαντικότερους της ελληνικής οικονομίας και συνδέεται στενά με την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, συμμετέχοντας στην διαμόρφωση του ΑΕΠ. Παρ όλα αυτά, από την ολοκλήρωση των Ολυμπιακών Έργων και καθ όλη την διάρκεια του 2005 και 2006, η συνολική ζήτηση κατασκευαστικού έργου καταγράφεται ως πτωτική, αγγίζοντας τα χαμηλότερα επίπεδα από το 1998, προκαλώντας, ταυτόχρονα, και σημαντικές καθυστερήσεις στις δημοπρατήσεις των έργων. Ωστόσο, καταγράφηκε κάποια, έστω και οριακή, ανάκαμψη από το 2006, η οποία, φαίνεται ότι, θα συνεχιστεί το 2007 και μετά. Παρά τις δύσκολες συνθήκες, η εταιρεία, είτε η ίδια, είτε μέσω κοινοπραξιών στις οποίες συμμετέχει, είτε μέσω θυγατρικών της εταιρειών, είτε και μέσω των υποκαταστημάτων της, ολοκλήρωσε κατά το 2006, όχι μόνο τις παλαιότερες συμβατικές της υποχρεώσεις, αλλά και διατήρησε την σημαντική παρουσία της στον κλάδο, υπογράφοντας νέες συμβάσεις εκτέλεσης έργων και επεκτείνοντας περαιτέρω την δραστηριότητά της στο εξωτερικό. Ειδικότερα η εικόνα στις κατασκευαστικές δραστηριότητες της εταιρείας έχουν στο τέλος του 2006 ως εξής: Ολοκληρώθηκε η κατασκευή των έργων, που είχαν αναληφθεί όπως το έργο στο Νοσ. Κοζάνης, η πτέρυγα ΑΧΕΠΑ ΤΟΥ Π.Γ.Ν. ΑΘΗΝΩΝ «Ευαγγελισμός», οι επενδύσεις όψεων του εμπορικού και ψυχαγωγικού κέντρου φιλοξενίας Δημοσιογράφων, γνωστό ως το πρώτο μεγάλο εμπορικό κέντρο της Αθήνας THE MALL, η κατασκευή της ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ: Τμήμα ΑΝΘΟΧΩΡΙ ΑΝΙΣΟΠΕΔΟΣ ΚΟΜΒΟΣ ΜΕΤΣΟΒΟΥ, η κατασκευή αντιολίσθηρων ταπήτων στον αυτοκινητόδρομο ΑΘΗΝΑ- ΚΟΡΙΝΘΟΣ & Β Φάση Ολυμπιακού Χωριού, συνολικού προϋπολογισμού 166 εκατ. Ευρώ Το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των έργων υπό εκτέλεση στο τέλος του 2006 ανερχόταν σε 230,7 εκατ. εκ των οποίων τα 138,7 εκατ. στην Ελλάδα και τα 92 εκατ. στη Ρουμανία. Τα σημαντικότερα υπό εκτέλεση έργα στην Ελλάδα και τα ανεκτέλεστα υπόλοιπα τους είναι τα εξής: Η κατασκευή της σήραγγας Αιγίου στο τμήμα ΚΙΑΤΟ ΑΙΓΙΟ της σιδηροδρομικής γραμμής υψηλών ταχυτήτων ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΤΡΩΝ 35 εκατ., η κατασκευή δεξιού κλάδου από έξοδο σήραγγας Ανήλιου έως έξοδο σήραγγας Μαλακασίου 36 εκατ., η κατασκευή Χωματουργικών και Τεχνικών Έργων για την γραμμή σύνδεσης του Λιμένα Ν. Ικονίου με το σιδηροδρομικό Δίκτυο 16 εκατ., η ανακαίνιση του ξενοδ. Μελίτων 12 εκατ., η ανακαίνιση του ξενοδ. Σιθωνία 24,7 εκατ., η ανακαίνιση του ξενοδ. Village Inn 4 εκατ. και η ανακαίνιση του οινοποιείου και των λοιπών εγκαταστάσεων του Κτήματος Πόρτο Καρράς 11 εκατ. Στη Ρουμανία τα έργα που εκτελούνται και τα ανεκτέλεστα υπόλοιπα τους είναι: Η αναβάθμιση του Οδικού Τμήματος Iacobeni-Sadova στη Βόρεια Ρουμανία, με ανεκτέλεστο υπόλοιπο 27,5 εκατ. Ευρώ, η κατασκευή του οποίου ξεκίνησε κατά το 2005, συνεχίσθηκε στο 2006 και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο 2007, η αναβάθμιση του Οδικού άξονα του τμήματος CALAFAT - DROBETA TURM - SEVERIN, με ανεκτέλεστο υπόλοιπο 22,5 εκατ. Ευρώ, έργο του οποίου η εκτέλεση ξεκίνησε, το έργο επέκτασης του λιμανιού της Κωστάντζας (Costantza Port) με ανεκτέλεστο υπόλοιπο 18 εκατ. Ευρώ, και το οικοδομικό έργο GREEN LAKE RESIDENCES (α φάση) με ανεκτέλεστο υπόλοιπο 24 εκατ. Ευρώ. 5

6 Στην Ελλάδα σύντομα πρόκειται να υπογραφούν νέες συμβάσεις, σημαντικό μέρος των οποίων θα εκτελεστεί μέσα στο 2007, όπως το αρδευτικό έργο στα Ιωάννινα προϋπολογισμού ύψους 19 εκατ. Ευρώ (η υπογραφή της σύμβασης έχει προγραμματισθεί για τις 20/3/2007) και η σύμβαση για την εκτέλεση σιδηροδρομικού έργου προϋπολογισμού ύψους 60 εκατ. Ευρώ στο Θριάσιο Πεδίο. Στη Ρουμανία αναμένεται η υπογραφή νέας σύμβασης για την β φάση του οικοδομικού έργου GREEN LAKE RESIDENCES ύψους 56 εκατ. Ευρώ, το οποίο θα ξεκινήσει την άνοιξη του Τέλος, συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για την ανάληψη του οικοδομικού έργου TEI LAKE προϋπολογισμού ύψους 32 εκατ. Ευρώ, έργο, που αναμένεται να ξεκινήσει το καλοκαίρι του Επίσης συνεχίστηκαν οι κατασκευαστικές δραστηριότητες της εταιρείας στον τομέα «Home Building» στις Η.Π.Α. και στο πλαίσιο της εκεί λειτουργίας της αμερικανικής εταιρείας TECHNICAL OLYMPIC USA (TOUSA) του Ομίλου της ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗΣ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ 1/1 31/12/2006 Σε επίπεδο ενοποιημένων οικονομικών αποτελεσμάτων για το έτος 2006, ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 370 εκατ. Ευρώ έναντι 329,1 εκατ. Ευρώ το 2005, τα οικονομικά αποτελέσματα προ φόρων, τόκων και επενδυτικών δραστηριοτήτων (EBITDA) ανήλθαν σε κέρδη 8,9 εκατ. Ευρώ, έναντι ζημιών 14,3 εκατ. Ευρώ το 2005, τα αποτελέσματα προ φόρων (ΕΒΤ) σε κέρδος 1,8 εκατ. Ευρώ, έναντι ζημιών 21,8 εκατ. Ευρώ το 2005 και τέλος τα αποτελέσματα μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας (ΕΑΤ) σε ζημία ύψους 594 χιλ. Ευρώ έναντι ζημίας 22,1 εκατ. Ευρώ το Σε εταιρική βάση, ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 365 εκατ. ευρώ έναντι 327,9 εκατ. Ευρώ το Τα οικονομικά αποτελέσματα προ φόρων, τόκων και επενδυτικών δραστηριοτήτων και αποσβέσεων (EBITDA) ανήλθαν σε κέρδη 7,6 εκατ. Ευρώ, έναντι ζημιών 13,7 εκατ. Ευρώ το 2005, τα αποτελέσματα προ φόρων (ΕΒΤ) σε κέρδη 0,35 εκατ. Ευρώ, έναντι ζημιών 21,2 εκατ. Ευρώ το 2005 και τέλος τα αποτελέσματα μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας (ΕΑΤ) σε ζημία ύψους 2,0 χιλ. Ευρώ έναντι ζημίας 21,3 εκατ. Ευρώ το ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ H εταιρεία έχει υιοθετήσει τις αρχές της Εταιρικής Διακυβέρνησης, όπως αυτές προσδιορίζονται από την ισχύουσα ελληνική νομοθεσία και τις διεθνείς πρακτικές, με στόχο την διαφάνεια προς το επενδυτικό κοινό και τη διασφάλιση των συμφερόντων των μετόχων. Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΜΟΧΛΟΣ Α.Ε. απαρτίζεται από έξι (6) εκτελεστικά και έξι (6) μη εκτελεστικά μέλη. Από τα μη εκτελεστικά μέλη, τα δύο (2) πληρούν τις προϋποθέσεις που, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.3016/2002 περί Εταιρικής Διακυβέρνησης, αποκαλούνται «Ανεξάρτητα». Η αξιολόγηση και βελτίωση των συστημάτων διαχείρισης κινδύνων και εσωτερικού ελέγχου έχει ανατεθεί στην Διεύθυνση Εσωτερικού ελέγχου, η οποία, ως απαραίτητη προϋπόθεση της Εταιρικής Διακυβέρνησης, λειτουργεί ως ανεξάρτητη οργανωτική μονάδα και αναφέρεται απ ευθείας στο Διοικητικό Συμβούλιο. ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Η εισφορά του Ομίλου της εταιρείας ΜΟΧΛΟΣ Α.Ε σε τεχνολογικό επίπεδο, επίπεδο υποδομών, αλλά και οικονομικό - κοινωνικό, είναι σημαντική. Η εταιρεία επενδύει στην συνεχή εκπαίδευση και ενημέρωση των ατόμων που την στελεχώνουν, ώστε να είναι σε θέση να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες επιχειρηματικές απαιτήσεις και εξελίξεις, με σκοπό την παροχή ποιοτικών προϊόντων και υπηρεσιών, που να ικανοποιούν τις απαιτήσεις της αγοράς και 6

7 ταυτόχρονα να προβάλλουν αξίες, που να υπηρετούν το κοινωνικό σύνολο και να προστατεύουν το περιβάλλον. Άλιμος, 16/3/2007 Το Διοικητικό Συμβούλιο 7

8 ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΛΟΓΙΣΤΗ Προς τους Μετόχους της ΜΟΧΛΟΣ Α.Ε. Έκθεση επί των οικονομικών καταστάσεων Ελέγξαμε τις συνημμένες Oικονομικές καταστάσεις της «ΜΟΧΛΟΣ A.E.» (η«εταιρεία»), καθώς και τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της εταιρείας και των θυγατρικών της (ο «Όμιλος»), οι οποίες αποτελούνται από τον εταιρικό και ενοποιημένο ισολογισμό της 31 ης Δεκεμβρίου 2006 και τις καταστάσεις αποτελεσμάτων, μεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταμειακών ροών της χρήσεως που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώς και περίληψη των σημαντικών λογιστικών πολιτικών και λοιπές επεξηγηματικές σημειώσεις. Ευθύνη Διοίκησης για τις Οικονομικές Καταστάσεις Η Διοίκηση της Εταιρείας έχει την ευθύνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση αυτών των Οικονομικών Καταστάσεων σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ευθύνη αυτή περιλαμβάνει σχεδιασμό, εφαρμογή και διατήρηση συστήματος εσωτερικού ελέγχου σχετικά με την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση οικονομικών καταστάσεων, απαλλαγμένων από ουσιώδη ανακρίβεια, που οφείλεται σε απάτη ή λάθος. Η ευθύνη αυτή περιλαμβάνει επίσης την επιλογή και εφαρμογή κατάλληλων λογιστικών πολιτικών και την διενέργεια λογιστικών εκτιμήσεων που είναι λογικές για τις περιστάσεις. Ευθύνη Ελεγκτή Δική μας ευθύνη είναι η έκφραση γνώμης επί αυτών των Οικονομικών Καταστάσεων, με βάση τον έλεγχό μας. Διενεργήσαμε τον έλεγχο σύμφωνα με τα Ελληνικά Ελεγκτικά Πρότυπα που είναι εναρμονισμένα με τα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα. Τα πρότυπα αυτά απαιτούν τη συμμόρφωσή μας με τους κανόνες δεοντολογίας και το σχεδιασμό και διενέργεια του ελέγχου μας, με σκοπό εύλογη διασφάλιση ότι οι οικονομικές καταστάσεις είναι απαλλαγμένες από ουσιώδη ανακρίβεια. Ο έλεγχος περιλαμβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για την συγκέντρωση ελεγκτικών τεκμηρίων, σχετικά με τα ποσά και τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στις οικονομικές καταστάσεις. Οι διαδικασίες επιλέγονται κατά την κρίση του ελεγκτή και περιλαμβάνουν την εκτίμηση του κινδύνου ουσιώδους ανακρίβειας των οικονομικών καταστάσεων, λόγω απάτης ή λάθους. Για την εκτίμηση του κινδύνου αυτού, ο ελεγκτής λαμβάνει υπόψη το σύστημα εσωτερικού ελέγχου σχετικά με την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων, με σκοπό τον σχεδιασμό ελεγκτικών διαδικασιών για τις περιστάσεις και όχι για την έκφραση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας του συστήματος εσωτερικού ελέγχου της Εταιρείας. Ο έλεγχος περιλαμβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών πολιτικών που εφαρμόσθηκαν και του εύλογου των εκτιμήσεων που έγιναν από τη Διοίκηση, καθώς και αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των οικονομικών καταστάσεων. Πιστεύουμε ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια που έχουμε συγκεντρώσει είναι επαρκή και κατάλληλα για τη θεμελίωση της γνώμης μας. Γνώμη 8

9 Κατά τη γνώμη μας, οι συνημμένες εταιρικές και ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις παρουσιάζουν εύλογα από κάθε ουσιώδη άποψη, την οικονομική κατάσταση της Εταιρείας και του Ομίλου κατά την 31 Δεκεμβρίου 2006, τη χρηματοοικονομική τους επίδοση και τις ταμειακές τους ροές για τη χρήση που έληξε την ημερομηνία αυτή, σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης, όπως αυτά υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Χωρίς να διατυπώνουμε επιφύλαξη ως προς τα συμπεράσματα του ελέγχου μας επισημαίνουμε ότι η μητρική εταιρεία δεν έχει ελεγχθεί από τις φορολογικές αρχές από την χρήση 2004 έως την κλειόμενη χρήση, ενώ οι θυγατρικές εταιρείες δεν έχουν ελεγχθεί φορολογικά για διάφορες χρήσεις από το έτος 1998 έως και την κλειόμενη χρήση όπως αναλυτικά αναφέρεται στην σημείωση υπ αρ με συνέπεια να υπάρχει το ενδεχόμενο επιβολής πρόσθετων φόρων και προσαυξήσεων κατά το χρόνο του φορολογικού ελέγχου. Η έκβαση του φορολογικού ελέγχου δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί στο παρόν στάδιο και ως εκ τούτου δεν έχει γίνει οποιαδήποτε πρόβλεψη στις οικονομικές καταστάσεις σε σχέση με το θέμα αυτό. Αναφορά επί άλλων νομικών και κανονιστικών θεμάτων Το περιεχόμενο της Έκθεσης του Διοικητικού Συμβουλίου είναι συνεπές με τις συνημμένες οικονομικές καταστάσεις. Αθήνα, 19 Μαρτίου 2007 Γεώργιος Α. Παρασκευόπουλος Α.Μ. Σ.Ο.Ε.Λ Βασιλέως Κωνσταντίνου Αθήνα Α.Μ. ΣΟΕΛ 127 9

10 ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Ποσά σε χιλ. Σημ. 31/12/ /12/ /12/ /12/2005 Ενεργητικό Μη κυκλοφορούν ενεργητικό Ενσώματα Πάγια Άυλα περιουσιακά στοιχεία Επενδύσεις σε θυγατρικές επιχειρήσεις Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις Επενδύσεις σε κοινοπραξίες Χρηματοοικονομικά Στοιχεία Διαθέσιμα προς πώληση Επενδύσεις σε ακίνητα Λοιπές μακροπρόθεσμες απαιτήσεις Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις Σύνολο Κυκλοφορούν ενεργητικό Αποθέματα Απαιτήσεις από κατασκευαστικά συμβόλαια Απαιτήσεις από πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις Απαιτήσεις από κοινοπραξίες Λοιπές Απαιτήσεις Χρηματοοικονομικά στοιχεία σε εύλογη αξία μέσω αποτελεσμάτων Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα Σύνολο ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ Παθητικό Ίδια Κεφάλαια Μετοχικό κεφάλαιο Κεφάλαιο υπέρ το άρτιο Αποθεματικά από αποτίμηση ακινήτων σε τρέχουσες αξίες Αποθεματικά από αποτίμηση χρηματοοικονομικών στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση Αποθεματικά κεφάλαια Αποτελέσματα εις νέο Συναλλαγματικές Διαφορές Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων αποδιδόμενα σε μετόχους της μητρικής εταιρείας Δικαιώματα Τρίτων Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις Αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία Μελλοντικά έσοδα κρατικών επιχορηγήσεων Μακροπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις Λοιπές προβλέψεις Λοιπές μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Σύνολο Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Προμηθευτές και συναφείς υποχρεώσεις Τρέχουσες Φορολογικές Υποχρεώσεις Βραχυπρόθεσμες Δανειακές Υποχρεώσεις Υποχρεώσεις προς κοινοπραξίες Λοιπές Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Σύνολο Σύνολο Υποχρεώσεων ΣΥΝΟΛΟ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ & ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ Οι συνημμένες σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. 10

11 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Ποσά σε χιλ. Σημ. 1/1-31/12/2006 1/1-31/12/2005 1/1-31/12/2006 1/1-31/12/2005 Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) Κόστος πωλήσεων Μικτό Κέρδος Έξοδα διοικητικής λειτουργίας Έξοδα λειτουργίας διαθέσεως Άλλα έξοδα εκμετάλευσης Άλλα εσοδα εκμεταλλευσης Αποτελέσματα εκμετάλλευσης Πρό Φόρων Χρηματοδοτικών και επενδυτικών Αποτελεσμάτων Χρηματοοικονομικά Έξοδα Χρηματοοικονομικά Έσοδα Αποτέλεσμα από κοινοπρακτική εκτέλεση έργων Αποτελέσματα από επενδύσεις Αναλογία Αποτελέσματος συγγενών επιχειρήσεων Κέρδη Προ Φόρων Φόρος Εισοδήματος Κέρδη Μετά Φόρου Κατανεμημένα σε : Μετόχους της μητρικής Δικαιώματα μειοψηφίας 85-6 Βασικά κέρδη (ζημιές) ανά μετοχή (λεπτα / μετοχή) ,92-30,03-2,71-29,01 Οι συνημμένες σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. 11

12 ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Ποσά σε χιλ. Μετοχικό κεφάλαιο Κεφάλαιο υπέρ το άρτιο Αποθεματικά από αποτίμηση ακινήτων σε τρέχουσες αξίες Αποθεματικά από αποτίμηση χρηματοοικο νομικών στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση Αποθεματικά κεφάλαια Αποτελέσματα εις νέο Συναλλαγματι κές Διαφορές Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων αποδιδόμενα σε μετόχους της Μητρικής εταιρείας Δικαιώματα Τρίτων Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Ίδια κεφάλαια κατά την 1η Ιανουαρίου Προσαρμογές λόγω αλλαγής στη λογιστική πολιτική βλ. παρ 4.5 Προσαρμοσμένα Ίδια κεφάλαια κατά την 1η Ιανουαρίου Καθαρά Αποτελέσματα Χρήσης 1/1-31/12/ Κέρδη / Ζημιές περιόδου αναγνωριζόμενα απ' ευθείας στα Ίδια Κεφάλαια Συναλλαγματικές Διαφορές Μεταφορά αποθεματικών από αποτίμηση ακινήτων σε τρέχουσες αξίες στα αποτελέσματα εις νέο Αναβαλλόμενη φορολογία μεταφοράς αποθεματικού αποτίμησης ακινήτων σε τρέχουσες αξίες Έγκριση προτεινόμενων προς διανομή μερισμάτων προηγουμένης χρήσης Μεταφορά αποθεματικού σε αποτ. εις νέο Μερίδιο από συγγενείς που αναγνωρίζεται στα ίδια κεφάλαια Σύνολο Συνολικό αναγνωριζόμενο κέρδος / ζημιά περιόδου Υπόλοιπο των Ιδίων Κεφαλαίων κατά την 31η Δεκεμβρίου Οι συνημμένες σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. 12

13 Ποσά σε χιλ. Μετοχικό κεφάλαιο Κεφάλαιο υπέρ το άρτιο Αποθεματικά από αποτίμηση ακινήτων σε τρέχουσες αξίες Αποθεματικά από αποτίμηση χρηματοοικο νομικών στοιχείων διαθέσιμων προς Αποθεματικά κεφάλαια Αποτελέσματα εις νέο Συναλλαγματι κές Διαφορές Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων αποδιδόμενα σε μετόχους της Μητρικής εταιρείας Δικαιώματα Τρίτων Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Ίδια κεφάλαια κατά την 1η Ιανουαρίου Προσαρμογές λόγω αλλαγής στη λογιστική πολιτική βλ. παρ Προσαρμοσμένα Ίδια κεφάλαια κατά την 1η Ιανουαρίου Καθαρά Αποτελέσματα Χρήσης 1/1-31/12/ Κέρδη / Ζημιές περιόδου αναγνωριζόμενα απ' ευθείας στα Ίδια Κεφάλαια Συναλλαγματικές Διαφορές μετατροπή Ισολογισμών Μεταφορά αποθεματικών από αποτίμηση ακινήτων σε τρέχουσες αξίες στα αποτελέσματα εις νέο και σχετικός αναβαλλόμενος φόρος Αποοθεματικό από απότίμηση ακινήτων σε τρέχουσες αξίες Αναβαλλόμενος φόρος αποοθεματικού από απότίμηση ακινήτων σε τρέχουσες αξίες Λοιπές Προσαρμογές Συναλλαγματικές διαφορές από μείωση μετοχικού κεφαλαίου θυγατρικής Αποτίμηση χρημ/κων στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση Σύνολο Συνολικό αναγνωριζόμενο Κέρδος/ζημιά περιόδου Υπόλοιπο των Ιδίων Κεφαλαίων κατά την 31η Δεκεμβρίου Οι συνημμένες σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. 13

14 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΜΗΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Ποσά σε χιλ. Μετοχικό κεφάλαιο Κεφάλαιο υπέρ το άρτιο Αποθεματικά από αποτίμηση ακινήτων σε τρέχουσες αξίες Αποθεματικά από αποτίμηση χρηματοοικονομικών στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση Αποθεματικά κεφάλαια Αποτελέσματα εις νέο Υπόλοιπα κατά την 1η Ιανουαρίου Καθαρά Αποτελέσματα Χρήσης 1/1-31/12/ Κέρδη / Ζημιές περιόδου αναγνωριζόμενα απ' ευθείας στα Ίδια Κεφάλαια Επανεκτίμηση χρηματοοικονομικών στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση Έγκριση προτεινόμενων προς διανομή μερισμάτων προηγουμένης χρήσης Επίδραση από την αλλαγή του Φορολογικού Συντελεστή Μεταφορά αποθεματικών εύλογης αξίας στα αποτελέσματα χρήσης Αναβαλλόμενη φορολογία μεταφοράς αποθεματικού αποτίμησης ακινήτων σε τρέχουσες αξίες Διαγραφη υπολοίπων με συμψισφισμό αποθεματικών Μεταφορά αποθεματικού σε Αποτ. Εις Νέο Σύνολο Συνολικό αναγνωριζόμενο Κέρδος/ζημιά περιόδου Υπόλοιπο των Ιδίων Κεφαλαίων κατά την 31η Δεκεμβρίου Οι συνημμένες σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. Σύνολο 14

15 Ποσά σε χιλ. Μετοχικό κεφάλαιο Κεφάλαιο υπέρ το άρτιο Αποθεματικά από αποτίμηση ακινήτων σε τρέχουσες αξίες Αποθεματικά από αποτίμηση χρηματοοικονομικών στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση Αποθεματικά κεφάλαια Αποτελέσματα εις νέο Υπόλοιπα κατά την 1η Ιανουαρίου Καθαρά Αποτελέσματα Χρήσης 1/1-31/12/ Κέρδη / Ζημιές περιόδου αναγνωριζόμενα απ' ευθείας στα Ίδια Κεφάλαια Επανεκτίμηση χρηματοοικονομικών στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση Έγκριση προτεινόμενων προς διανομή μερισμάτων, αμοιβών Δ.Σ. χρήσης Επίδραση από την αλλαγή του Φορολογικού Συντελεστή Μεταφορά αποθεματικών εύλογης αξίας στα αποτελέσματα χρήσης Αναβαλλόμενη φορολογία μεταφοράς αποθεματικού αποτίμησης ακινήτων σε τρέχουσες αξίες Διαγραφη υπολοίπων με συμψισφισμό αποθεματικών Μεταφορά αποθεματικού σε Αποτ. Εις Νέο Σύνολο Συνολικό αναγνωριζόμενο Κέρδος/ζημιά περιόδου Υπόλοιπο των Ιδίων Κεφαλαίων κατά την 31η Δεκεμβρίου Σύνολο Οι συνημμένες σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. 15

16 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ Ποσά σε χιλ. 1/1-31/12/2006 1/1-31/12/2005 1/1-31/12/2006 1/1-31/12/2005 Ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες Κέρδη (Ζημιές) Περιόδου (Προ φόρου) Προσαρμογές για: Αποσβέσεις ενσώματων παγίων στοιχείων Αποσβέσεις άϋλων περιουσιακών στοιχείων Προβλέψεις-απομειώσεις Κέρδη/ (ζημιές) από πώληση ενσώματων παγίων στοιχείων Κέρδη/ (ζημιές) από πώληση επενδυτικών ακινήτων Έξοδα τόκων Αποσβέσεις επιχορηγήσεων - Παραχωρηθέντων Δικαιωμάτων Αποτέλεσμα από κοινοπραξίες Αποτελέσματα από επενδύσεις Έσοδα τόκων Έσοδα από κρατικές επιχορηγήσεις Σύνολο Προσαρμογών στα Κέρδη (Ζημιές) για Ταμειακές Ροές Μεταβολές Κεφαλαίου κίνησης Αύξηση/ (μείωση) αποθεμάτων Αύξηση/ (μείωση) απαιτήσεων (Αύξηση) / μείωση λοιπών λογαριασμών κυκλοφορούντος ενεργητικού Αύξηση/ (μείωση) υποχρεώσεων Ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες μείον: Καταβολές φόρου εισοδήματος Καθαρές ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες Ταμειακές ροές από επενδυτικές δραστηριότητες Αγορές ενσώματων παγίων Αγορές άϋλων περιουσιακών στοιχείων Πωλήσεις ενσώματων παγίων Πωλήσεις επενδύσεων σε ακίνητα Αύξηση (μείωση )μετοχικού κεφαλαίου θυγατρικών Αύξηση συμμετοχών σε κοινοπραξίες Καθαρές ταμειακές ροές από επενδυτικές δραστηριότητες Ταμειακές ροές από χρηματοδοτικές δραστηριότητες Μερίσματα πληρωθέντα σε μετόχους της μητρικής Δάνεια αναληφθέντα Αποπληρωμή δανεισμού Πληρωμές κεφαλαίου χρηματοδοτικών μισθώσεων Εισροές από κρατικές επιχορηγήσεις Τόκοι που εισπράχθηκαν Τόκοι πληρωθέντες Καθαρές Ταμειακές ροές από χρηματοδοτικές δραστηριότητες Καθαρή (μείωση)/ αύξηση στα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα στην αρχή της περιόδου Συναλλαγματικές διαφορές στα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα στο τέλος της περιόδου Οι συνημμένες σημειώσεις από αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των οικονομικών καταστάσεων. 16

17 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΌΜΙΛΟ Γενικές Πληροφορίες Η Εταιρεία ιδρύθηκε το 1973 από τον Κωνσταντίνο Στέγγο (ΦΕΚ 1492/ ) και είναι εγγεγραμμένη στο Μητρώο Ανωνύμων Εταιριών (Μ.Α.Ε.) με αριθμό 9988/06/Β/86/21. Η έδρα της και τα κεντρικά της γραφεία μεταφέρθηκαν στο Δήμο Αλίμου Αττικής από την Πάτρα στην οποία ήταν η αρχική της εγκατάσταση. Τα κεντρικά συνεργεία συντήρησης και στάθμευσης του ιδιόκτητου μηχανικού εξοπλισμού της, καθώς και οι χώροι αποθήκευσης των υλικών είναι σε ιδιόκτητα στεγασμένα κτίρια επί της εθνικής οδού Πατρών-Αθηνών. Η διάρκεια της Εταιρείας ορίστηκε σε 100 έτη, δηλαδή μέχρι το Στο διάστημα η δραστηριότητα της Εταιρείας ήταν καθαρά εμπορική. Από το 1989 δραστηριοποιήθηκε στον κλάδο δημόσιων και ιδιωτικών έργων, ιδιαίτερα στο νομό Αχαϊας. Επιπλέον το Νοέμβριο του 1991 δημιούργησε ξεχωριστό κλάδο βιομηχανικής παραγωγής και εμπορίας έτοιμου σκυροδέματος στην ευρύτερη περιοχή των Πατρών. Το 1994, η Εταιρεία εισήγαγε τις μετοχές της στην Κύρια Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Τα κεφάλαια που αντλήθηκαν ανήλθαν σε χιλ και καλύφθηκαν εξ ολοκλήρου από το ευρύ επενδυτικό κοινό. Η Εταιρεία διαθέτει υποκαταστήματα τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό. Πιο συγκεκριμένα, η Εταιρεία διαθέτει ένα υποκαταστήμα στις Η.Π.Α, το οποίο είχε εισφερθεί ως περιουσιακό στοιχείο από την ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ μαζί με τον κλάδο των τεχνικών της έργων. Τέλος η Εταιρεία διαθέτει ένα υποκατάστημα στη Ρουμανία τέσσερα υποκαταστήματα παραγωγής και εμπορίας σκυροδέματος και δεκατρία υποκαταστήματα εκτέλεσης τεχνικών έργων σε διάφορες περιοχές της Ελλάδος. Το 1995 η Εταιρεία προχώρησε στην εξαγορά του συνόλου των μετοχών της Εταιρείας «ΤΟΞΟΤΗΣ Α.Ε.». Το 1996 εξαγοράστηκε το σύνολο των μετοχών της Εταιρείας «ΑΜΒΡΑΚΙΑ Α.Τ.Ε.», την οποία το Νοέμβρη του 1996 απορρόφησε διασυγχωνεύσεως βάσει του Ν.2166/1993. Το 1997 αποφασίστηκε η ίδρυση της θυγατρικής Εταιρείας στη Ρουμανία EUROROM CONSTRUCTII97-SRL στην οποία η ΜΟΧΛΟΣ συμμετέχει στο μετοχικό της κεφάλαιο κατά 100%. Με την απόφαση της Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης στις 14/8/2002 αποφασίστηκε η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της ΜΟΧΛΟΣ Α.Ε. μέσω συγχώνευσης α) αυτουσίως των εταιρειών «ΑΛΦΑ ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε.», «ΣΚΟΡΔΑΛΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ Α.Τ.Ε.Β.Ε» και «ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Α.Τ.Ε.» και β) των κλάδων τεχνικών έργων που εισέφεραν οι εταιρείες «ΔΙΕΚΑΤ Α.Τ.Ε. και ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ Α.Ε.» με σκοπό την απόκτηση του πτυχίου 7ης τάξης του Μ.Ε.Ε.Π η οποία εγκρίθηκε με απόφαση του Υπουργείου Ανάπτυξης στις 12/9/2002. Στις 26/7/2002 η EUROROM (θυγατρικής της ΜΟΧΛΟΣ κατά 100%) και η LAMDA DEVELOPMENT A.E. ίδρυσαν από κοινού την Εταιρεία LAMDA-OLYMPIC SRL η οποία έχει αντικείμενο δραστηριότητας την ανάπτυξη ακινήτων. Τέλος το 2004 η Εταιρεία προχώρησε στην ίδρυση υποκαταστήματος στη Ρουμανία. 17

18 Συνοπτικά οι βασικές πληροφορίες για την Εταιρεία έχουν ως εξής: Α. ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΑ ΜΕΛΗ Δ.Σ. 1. Κων/νος Στέγγος του Ανδρέα, Πρόεδρος του Δ.Σ. 2. Ανδρέας Στέγγος του Κων/νου, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος και Γενικός Διευθυντής. 3. Γεώργιος Στέγγος του Κων/νου, Δ/νων Σύμβουλος. 4. Κων/νος Λυρίγκος του Δημητρίου, Τεχνικός Δ/ντής, μέλος. 5. Μαρία Σβώλη του Γεωργίου, μέλος 6. Κων/νος Ριζόπουλος του Πλάτωνος, μέλος. 7. Ηλίας Κουκούτσης του Κων/νου, μέλος. Β. ΜΗ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΑ ΜΕΛΗ Δ.Σ. 8. Ζωή, σύζ. Κων/νου Στέγου, μέλος 9. Στυλιανή Στέγγου του Κων/νου, μέλος. 10. Μαριάννα Στέγγου του Κων/νου, μέλος. Γ. ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ (ΜΗ ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΑ) ΜΕΛΗ ΤΟΥ Δ.Σ. 11. Αθανάσιος Κλαπαδάκης του Νικολάου, μέλος 12. Αλέξανδρος Παπαϊωάννου του Δημητρίου, μέλος. Εποπτεύουσα αρχή ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ / Δ/ΝΣΗ Α.Ε. & ΠΙΣΤΕΩΣ Αριθμός Μητρώου Ανωνύμων Εταιριών Eλεγκτές GRANT THORNTON A.E.. Γεώργιος Α. Παρασκευόπουλος Α.Μ. Σ.Ο.Ε.Λ /06/Β/86/21 Αρμόδια ΔΟΥ ΦΑΕ ΠΕΙΡΑΙΑ Αριθμός φορολογικού μητρώου Αντικείμενο Εργασιών Το αντικείμενο δραστηριότητας της ΜΟΧΛΟΣ εκτείνεται στο βιομηχανικό κλάδο, όπου η Εταιρεία παράγει και εμπορεύεται έτοιμο σκυρόδεμα, και στον κατασκευαστικό κλάδο, όπου η Εταιρεία κατέχει 7ης τάξεως 18

19 πτυχίο για όλες τις κατηγορίες έργων, λιμενικά, υδραυλικά, οδοποιίες, ηλεκτρο-μηχανολογικά, βιομηχανικά και οικοδομικά. Με την αναδιάρθρωση του ομίλου το 2002 και την ανάληψη του συνόλου σχεδόν της κατασκευαστικής δραστηριότητας από τη ΜΟΧΛΟΣ και τη θυγατρική της ΤΟΞΟΤΗΣ Α.Ε., η μητρική Εταιρεία έχει δημιουργήσει ένα ισχυρότατο άξονα διαχείρισης συμμετοχών στους τομείς των κατασκευών, ανάπτυξης γης, ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, ενέργειας και εκμετάλλευσης τουριστικών μαρίνων. Πιο συγκεκριμένα ο Όμιλος δραστηριοποιείται στα εξής: στον κλάδο των κατασκευών, συμμετέχοντας με την μητρική Εταιρεία ΜΟΧΛΟΣ Α.Ε. η οποία εξασφαλίζει την πρόσβαση του Ομίλου στα μεγάλα τεχνικά έργα αλλά και στα μικρότερα μέσω της Εταιρείας του Ομίλου ΤΟΞΟΤΗΣ ΑΤΕ. στον κλάδο των κατασκευών real estate του τομέα των επενδύσεων ακινήτων, μέσω της συμμετοχής της στις Εταιρείες ΑΝΑΠΤΥΞΕΙΣ ΑΘΗΝΑΙΚΩΝ ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ Α.Ε. στην Ελλάδα και EUROROM CONSTRUCTII SRL και LAMDA OLYMPIC SRL στη Ρουμανία. 19

20 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΕΤΗΣΙΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ 1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Συμμόρφωση με τα ΔΠΧΠ Οι απλές και ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις της ΜΟΧΛΟΣ Α.Ε.(εφεξής οι οικονομικές καταστάσεις ) που καλύπτουν περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως και την 31 η Δεκεμβρίου 2006 (χρήση 2006) και τα συγκριτικά τους στοιχεία για την χρήση 2005, εγκρίθηκαν για δημοσιοποίση με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου στις 16 Μαρτίου 2007, και τελούν υπό την έγκριση της ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας δύναται, με απόφασή του, να διορθώσει τις Οικονομικές Καταστάσεις, μετά την δημοσιοποίησή τους, εάν αυτό είναι αναγκαίο. Οι οικονομικές καταστάσεις της ΜΟΧΛΟΣ Α.Ε. για την χρήση 2006, έχουν συνταχθεί με βάση την αρχή του ιστορικού κόστους όπως αυτή τροποποιείται με την αναπροσαρμογή συγκεκριμένων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού σε τρέχουσες αξίες, την αρχή της συνέχισης της δραστηριότητας (going concern) και είναι σύμφωνες με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (ΔΠΧΠ) τα οποία έχουν εκδοθεί από την Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB), καθώς και των διερμηνειών τους, οι οποίες έχουν εκδοθεί από την Επιτροπή Ερμηνείας Προτύπων (I.F.R.I.C.) της IASB και τα οποία έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2003 και 2004, εκδόθηκε από το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB) μία σειρά από καινούρια Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (IFRS) και αναθεωρημένα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (IAS), τα οποία σε συνδυασμό με τα μη αναθεωρημένα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (IAS) τα οποία εκδόθηκαν από την Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων, προγενέστερης του Συμβουλίου Διεθνών Λογιστικών Προτύπων IASB. Η προαναφερθείσα σειρά από πρότυπα αναφέρεται ως «IFRS Stable Platform 2005». Ο Όμιλος εφαρμόζει το IFRS Stable Platform 2005 από την 1η Ιανουαρίου Την ημερομηνία μετάβασης αποτέλεσε για τον Όμιλο, η 1η Ιανουαρίου Ο Όμιλος εταιρειών ΜΟΧΛΟΣ περιλαμβάνεται στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις του Ομίλου ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ. 20

21 2. ΒΑΣΙΚΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Οι λογιστικές αρχές βάσει των οποίων συντάσσονται οι συνημμένες οικονομικές καταστάσεις και τις οποίες συστηματικά εφαρμόζει η Εταιρεία είναι οι ακόλουθες Πληροφόρηση κατά τομέα Ως επιχειρηματικός τομέας ορίζεται μία ομάδα στοιχείων ενεργητικού και δραστηριοτήτων που παρέχουν προϊόντα και υπηρεσίες, τα οποία υπόκεινται σε διαφορετικούς κινδύνους και αποδόσεις από εκείνα άλλων επιχειρηματικών τομέων. Ως γεωγραφικός τομέας, ορίζεται μία γεωγραφική περιοχή, στην οποία παρέχονται προϊόντα και υπηρεσίες και η οποία υπόκειται σε διαφορετικούς κινδύνους και αποδόσεις από άλλες περιοχές Ο Όμιλος δραστηριοποιείται στην κατασκευή δημόσιων και ιδιωτικών τεχνικών έργων. Το κάθε συμβόλαιο που εκτελεί ο Όμιλος έχει τα δικά του ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά τα οποία διαφοροποιούνται σε μικρό ή μεγάλο βαθμό από τα υπόλοιπα συμβόλαια. Τα έργα που εκτελεί η επιχείρηση διαφοροποιούνται κυρίως από την χρήση για την οποία τα προορίζει ο πελάτης, χωρίς όμως να διαφοροποιείται ο βαθμός επιχειρηματικού κινδύνου και απόδοσης. Ο όμιλος εκτιμώντας ότι οι κίνδυνοι που ενδέχεται να προκύψουν από τη λειτουργία του απορρέουν κατά κύριο λόγο από την γεωγραφική κατανομή των δραστηριοτήτων έχει ορίσει ως πρωτεύοντα τομέα πληροφόρησης το γεωγραφικό τομέα, θεωρώντας ότι η όλη δραστηριότητα συνδέεται με την εκτέλεση έργων δεν παρέχει πληροφόρηση κατά επιχειρηματικό τομέα αφού με βάση αυτό το διαχωρισμό δεν προκύπτουν διαφοροποιήσεις ως προς τους κινδύνους και τις αποδόσεις που αναμένονται Ενοποίηση επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις και κοινοπραξίες Οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις περιλαμβάνουν τις οικονομικές καταστάσεις της μητρικής εταιρείας (ΜΟΧΛΟΣ Α.Ε) καθώς και όλων των θυγατρικών εταιρειών. Θυγατρικές: Είναι όλες οι εταιρείες που διοικούνται και ελέγχονται, άμεσα ή έμμεσα, από την Εταιρεία, είτε µέσω της κατοχής της πλειοψηφίας των μετοχών της Εταιρείας στην οποία έγινε η επένδυση, είτε µέσω της εξάρτησής της από την τεχνογνωσία που της παρέχει ο Όμιλος. Δηλαδή, θυγατρικές είναι οι επιχειρήσεις πάνω στις οποίες ασκείται έλεγχος από την μητρική. Η ΜΟΧΛΟΣ αποκτά και ασκεί έλεγχο μέσω των δικαιωμάτων ψήφου. Η ύπαρξη τυχόν δυνητικών δικαιωμάτων ψήφου τα οποία είναι δυνατό να ασκηθούν κατά τον χρόνο σύνταξης των οικονομικών καταστάσεων, λαμβάνεται υπόψη προκειμένου να στοιχειοθετηθεί αν η μητρική ασκεί τον έλεγχο επί των θυγατρικών. Οι θυγατρικές ενοποιούνται πλήρως 21

22 (ολική ενοποίηση) με την μέθοδο της εξαγοράς από την ημερομηνία που αποκτάται ο έλεγχος έπ αυτών και παύουν να ενοποιούνται από την ημερομηνία που τέτοιος έλεγχος δεν υφίσταται. Η εξαγορά θυγατρικής από τον Όμιλο λογιστικοποιείται βάσει της μεθόδου της αγοράς. Το κόστος κτήσης μιας θυγατρικής είναι η εύλογη αξία των περιουσιακών στοιχείων που δόθηκαν, των μετοχών που εκδόθηκαν και των υποχρεώσεων που αναλήφθηκαν κατά την ημερομηνία της ανταλλαγής, πλέον τυχόν κόστους άμεσα συνδεδεμένου με την συναλλαγή. Τα εξατομικευμένα περιουσιακά στοιχεία, υποχρεώσεις και ενδεχόμενες υποχρεώσεις που αποκτώνται σε μία επιχειρηματική συνένωση επιμετρώνται κατά την εξαγορά στις εύλογες αξίες τους ανεξαρτήτως του ποσοστού συμμετοχής. Το κόστος αγοράς πέραν της εύλογης αξίας των επί μέρους στοιχείων που αποκτήθηκαν, καταχωρείται ως υπεραξία. Αν το συνολικό κόστος της αγοράς είναι μικρότερο από την εύλογη αξία των επί μέρους στοιχείων που αποκτήθηκαν, η διαφορά καταχωρείται άμεσα στα αποτελέσματα. Διεταιρικές συναλλαγές, υπόλοιπα και μη πραγματοποιημένα κέρδη από συναλλαγές μεταξύ των εταιρειών του Ομίλου απαλείφονται. Οι μη πραγματοποιημένες ζημιές, επίσης απαλείφονται, εκτός εάν η συναλλαγή παρέχει ενδείξεις απομείωσης, του μεταβιβασθέντος στοιχείου ενεργητικού. Οι λογιστικές αρχές των θυγατρικών έχουν τροποποιηθεί ώστε να είναι ομοιόμορφες με αυτές που έχουν υιοθετηθεί από τον Όμιλο. Στις ατομικές οικονομικές καταστάσεις οι επενδύσεις σε θυγατρικές αποτιμήθηκαν ως διαθέσιμα προς πώληση στοιχεία του ενεργητικού με βάση τις διατάξεις του ΔΛΠ 39 (σε εύλογες αξίες). Συγγενείς: Είναι οι επιχειρήσεις αυτές πάνω στις οποίες ο Όμιλος μπορεί να ασκήσει σημαντική επιρροή αλλά δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστούν είτε θυγατρικές είτε συμμετοχή σε κοινοπραξία. Οι παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν από τον όμιλο συνιστούν ότι το κατεχόμενο ποσοστό μεταξύ 20% και 50% δικαιωμάτων ψήφου μίας Εταιρείας υποδηλώνει σημαντική επιρροή πάνω στην Εταιρεία αυτή. Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις αρχικά αναγνωρίζονται στο κόστος και κατόπιν αποτιμώνται στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις με τη μέθοδο της καθαρής θέσης. Σε κάθε ημερομηνία ισολογισμού, το κόστος συμμετοχής αυξάνεται με την αναλογία του ομίλου στις μεταβολές της καθαρής θέσης της επενδυόμενης επιχείρησης και μειώνεται με τα λαμβανόμενα από τη συγγενή μερίσματα. Το μερίδιο του Ομίλου στα κέρδη ή τις ζημιές των συνδεδεμένων επιχειρήσεων μετά την εξαγορά αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα, ενώ το μερίδιο των μεταβολών των αποθεματικών μετά την εξαγορά, αναγνωρίζεται στα αποθεματικά. Οι συσσωρευμένες μεταβολές επηρεάζουν την λογιστική αξία των επενδύσεων σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις. Όταν η συμμετοχή του Ομίλου στις ζημίες σε μία συγγενή επιχείρηση ισούται ή υπερβαίνει τη συμμετοχή της στη συγγενή επιχείρηση, συμπεριλαμβανομένων οποιονδήποτε άλλων επισφαλών απαιτήσεων, ο Όμιλος δεν αναγνωρίζει περαιτέρω ζημίες, εκτός και αν 22

23 έχει καλύψει υποχρεώσεις ή έχει ενεργήσει πληρωμές εκ μέρους της συγγενούς επιχείρησης και εν γένει εκείνων που προκύπτουν από τη μετοχική ιδιότητα. Μη πραγματοποιημένα κέρδη από συναλλαγές μεταξύ του Ομίλου και των συνδεδεμένων επιχειρήσεων απαλείφονται κατά το ποσοστό συμμετοχής του Ομίλου στις συνδεδεμένες επιχειρήσεις. Μη πραγματοποιημένες ζημιές απαλείφονται, εκτός εάν η συναλλαγή παρέχει ενδείξεις απομείωσης του μεταβιβασθέντος περιουσιακού στοιχείου. Οι λογιστικές αρχές των συνδεδεμένων επιχειρήσεων έχουν τροποποιηθεί ώστε να είναι ομοιόμορφες με αυτές που έχουν υιοθετηθεί από τον Όμιλο. Κοινοπραξίες: Είναι οι συμβατικοί διακανονισμοί, σύμφωνα με τους οποίους δύο ή περισσότερα μέρη αναλαμβάνουν μια οικονομική δραστηριότητα που υπόκειται σε από κοινού έλεγχο. Από κοινού έλεγχος είναι η συμβατικά κατανεμηθείσα κατανομή του ελέγχου πάνω σε μια επιχείρηση, δηλαδή της δυνατότητας να κατευθύνεται η οικονομική και επιχειρηματική πολιτική μιας επιχείρησης, ούτως ώστε να λαμβάνονται οφέλη από τις δραστηριότητές της. Οι συμμετοχές της Εταιρείας σε κοινοπραξίες αποτιμήθηκαν με τη μέθοδο της Καθαρής Θέσης στις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις, ενώ στις ατομικές οικονομικές καταστάσεις αποτιμώνται στο κόστος κτήσης μείον τυχόν σωρευμένες ζημιές απομείωσης. Οι λογιστικές πολιτικές των συνδεδεμένων επιχειρήσεων μεταβλήθηκαν όπου ήταν απαραίτητο προκειμένου να διασφαλιστεί συνέπεια με τις πολιτικές που υιοθετήθηκαν από τον όμιλο Δομή του Ομίλου Η δομή του Ομίλου στις 31/12/2006 και μέχρι την ημερομηνία έγκρισης των οικονομικών καταστάσεων έχει ως εξής: ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ Επωνυμία Χώρα Εγκατάστασης Ισοδύναµο % Συµµετοχής Σχέση που υπαγόρευσε την ενοποίηση Μέθοδος Ενοποίησης ΜΟΧΛΟΣ Α.Ε. ΕΛΛΑΔΑ Μητρική ΤΟΞΟΤΗΣ ΑΤΕ ΕΛΛΑΔΑ 100% EUROROM CONSTRUCT II SRL ΡΟΥΜΑΝΙΑ 100% ΑΝΑΠΤΥΞΕΙΣ ΑΘΗΝΑΙΚΩΝ ΠΡΟΑΣΤΕΙΩΝ Α.Ε ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΞΟΤΗΣ µε 99% ALVITERRA HELLAS ATEOE ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΞΟΤΗΣ µε 50% LAMDA OLYMPIC SRL ΡΟΥΜΑΝΙΑ EUROROM µε 50% AUDLEY HOLDING LIMITED ΚΥΠΡΟΣ EUROROM µε 100% Σχέση μητρικής - θυγατρικής Σχέση μητρικής - θυγατρικής Σχέση μητρικής - θυγατρικής Σχέση μητρικής - θυγατρικής Σχέση θυγατρικής προς συγγενής Σχέση θυγατρικής προς συγγενής Ολική Ενοποίηση Ολική Ενοποίηση Ολική Ενοποίηση Ολική Ενοποίηση Καθαρή Θέση Ολική Ενοποίηση 23

24 2.2. Μετατροπή ξένου νομίσματος Οι ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις παρουσιάζονται σε Ευρώ, που είναι το λειτουργικό νόμισμα και το νόμισμα παρουσίασης της μητρικής Εταιρείας. Τα στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων των εταιρειών του Ομίλου επιμετρώνται βάσει του νομίσματος του οικονομικού περιβάλλοντος, της εκάστοτε χώρας όπου κάθε Εταιρεία του Ομίλου λειτουργεί ο Όμιλος (λειτουργικό νόμισμα). Οι συναλλαγές σε ξένα νομίσματα μετατρέπονται στο λειτουργικό νόμισμα με την χρήση των ισοτιμιών που ισχύουν κατά την ημερομηνία των συναλλαγών. Κέρδη και ζημιές από συναλλαγματικές διαφορές οι οποίες προκύπτουν από την εκκαθάριση τέτοιων συναλλαγών κατά την διάρκεια της περιόδου και από την μετατροπή των νομισματικών στοιχείων που εκφράζονται σε ξένο νόμισμα με τις ισχύουσες ισοτιμίες κατά την ημερομηνία ισολογισμού, καταχωρούνται στα αποτελέσματα. Οι συναλλαγματικές διαφορές από μη νομισματικά στοιχεία που αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους, θεωρούνται ως τμήμα της εύλογης αξίας και συνεπώς καταχωρούνται όπου και οι διαφορές της εύλογης αξίας. Οι ατομικές οικονομικές καταστάσεις των εταιρειών που μετέχουν στην ενοποίηση, και οι οποίες αρχικά παρουσιάζονται σε νόμισμα διαφορετικό από το νόμισμα παρουσίασης του Ομίλου, έχουν μετατραπεί σε ευρώ. Τα στοιχεία του ενεργητικού και οι υποχρεώσεις έχουν μεταφραστεί σε ευρώ στην ισοτιμία κλεισίματος την ημερομηνία του ισολογισμού. Τα έσοδα και τα έξοδα έχουν μετατραπεί στο νόμισμα παρουσίασης του Ομίλου στις μέσες ισοτιμίες κάθε αναφερόμενης περιόδου. Όποιες διαφορές προκύπτουν από αυτή την διαδικασία έχουν χρεωθεί / (πιστωθεί) στο αποθεματικό μετατροπής ισολογισμών θυγατρικών σε ξένο νόμισμα, της καθαρής θέσης Ενσώματες ακινητοποιήσεις Τα οικόπεδα και κτίρια απεικονίζονται στις οικονομικές καταστάσεις σε αναπροσαρμοσμένες αξίες όπως αυτές προσδιορίστηκαν με σχετική εκτίμηση από ανεξάρτητο εκτιμητή σε εύλογες αξίες κατά την ημερομηνία μετάβασης, μείον τις συσσωρευμένες αποσβέσεις και τυχόν ζημιές απομείωσης. Οι αναπροσαρμογές γίνονται με επαρκή συχνότητα, προκειμένου να βεβαιώνεται ότι η λογιστική αξία του παγίου δεν διαφέρει ουσιαστικά από αυτή που θα προσδιοριζόταν με τη χρησιμοποίηση της εύλογης αξίας κατά την ημέρα του Ισολογισμού. Ο μηχανολογικός εξοπλισμός και τα λοιπά ενσώματα πάγια απεικονίζονται στο κόστος κτήσεως μείον τις σωρευμένες αποσβέσεις και τυχόν ζημιές απομείωσης. Το κόστος κτήσεως περιλαμβάνει όλες τις άμεσα επιρριπτέες δαπάνες για την απόκτηση των στοιχείων. Μεταγενέστερες δαπάνες καταχωρούνται σε επαύξηση της λογιστικής αξίας των ενσωμάτων παγίων ή ως ξεχωριστό πάγιο μόνον κατά την έκταση που οι δαπάνες αυτές αυξάνουν τα μελλοντικά οικονομικά οφέλη που αναμένεται να εισρεύσουν από την 24

25 χρήση του παγίου στοιχείου και το κόστος τους μπορεί να επιμετρηθεί αξιόπιστα. Το κόστος επισκευών και συντηρήσεων καταχωρείται στα αποτελέσματα των χρήσεων που πραγματοποιούνται. Οι αποσβέσεις των στοιχείων των ενσωμάτων παγίων (πλην οικοπέδων τα οποία δεν αποσβένονται) υπολογίζονται με την σταθερή μέθοδο απόσβεσης μέσα στην ωφέλιμη ζωή τους που έχει ως εξής: Κτίρια Μηχανολογικός εξοπλισμός Αυτοκίνητα Λοιπός εξοπλισμός από 40 έως 50 έτη από 9 έως 15 έτη από 6 εως 9 έτη από 4 έως 7 έτη Η λογιστική αξία των ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού ελέγχεται για απομείωση όταν υπάρχουν ενδείξεις, δηλαδή γεγονότα ή αλλαγές στις περιστάσεις δείχνουν ότι η λογιστική αξία πιθανόν να µην είναι ανακτήσιμη. Αν υπάρχει τέτοια ένδειξη και η λογιστική αξία ξεπερνά το προβλεπόμενο ανακτήσιμο ποσό, τα περιουσιακά στοιχεία ή μονάδες δημιουργίας ταμειακών ροών απομειώνονται στο ανακτήσιμο ποσό. Το ανακτήσιμο ποσό των ακινήτων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού είναι το μεγαλύτερο μεταξύ της καθαρής τιμής πωλήσεως τους και της αξίας χρήσης τους. Για τον υπολογισμό της αξίας χρήσεως, οι αναμενόμενες μελλοντικές ταμειακές ροές προεξοφλούνται στην παρούσα αξία τους χρησιμοποιώντας ένα προ-φόρου προεξοφλητικό επιτόκιο που αντανακλά τις τρέχουσες εκτιμήσεις της αγοράς για τη διαχρονική αξία του χρήματος και των συναφών κινδύνων προς το περιουσιακό στοιχείο. Για περιουσιακά στοιχεία που δεν δημιουργούν ταμειακές εισροές από τη συνεχή χρήση που είναι κυρίως ανεξάρτητες από εκείνες των άλλων περιουσιακών στοιχείων, το ανακτήσιμο ποσό προσδιορίζεται για τη μονάδα που δημιουργεί ταμειακές ροές στην οποία ανήκει το περιουσιακό στοιχείο. Οι υπολειμματικές αξίες και οι ωφέλιμες ζωές των ενσωμάτων παγίων υπόκεινται σε επανεξέταση σε κάθε ημερομηνία ισολογισμού. Όταν οι λογιστικές αξίες των ενσωμάτων ακινητοποιήσεων υπερβαίνουν την ανακτήσιμη αξία τους, η διαφορά (απομείωση) καταχωρείται αρχικά σε μείωση του σχηματισθέντος αποθεματικού εύλογης αξίας (εάν υπάρχει για το αντίστοιχο πάγιο) το οποίο απεικονίζεται σε λογαριασμούς των ιδίων κεφαλαίων. Κάθε προκύψουσα απομείωση περά από το σχηματισθέν αποθεματικό για το συγκεκριμένο πάγιο, αναγνωρίζεται άμεσα ως έξοδο στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης. Κατά την πώληση ενσωμάτων παγίων, οι διαφορές μεταξύ του τιμήματος που λαμβάνεται και της λογιστικής τους αξίας καταχωρούνται ως κέρδη ή ζημίες στα αποτελέσματα. Οι ιδιοπαραγόμενες ενσώματες ακινητοποιήσεις στοιχειοθετούν προσθήκη στο κόστος κτήσεως των ενσώματων ακινητοποιήσεων σε αξίες που περιλαμβάνουν το άμεσο κόστος μισθοδοσίας του προσωπικού, που συμμετέχει στην κατασκευή (αντίστοιχες εργοδοτικές εισφορές), κόστος αναλωθέντων υλικών και άλλα γενικά κόστη. 25

26 2.4. Επενδύσεις σε ακίνητα Οι επενδύσεις σε ακίνητα κατέχονται για αποκόμιση ενοικίων, για κεφαλαιακή ενίσχυση ή και για τα δύο. Επενδύσεις σε ακίνητα είναι οι επενδύσεις που αφορούν όλα εκείνα τα ακίνητα (στα οποία περιλαμβάνονται η γη, τα κτίρια ή τα μέρη κτιρίων ή και τα δύο) τα οποία κατέχονται από τον Όμιλο, είτε για να αποκομίζει μισθώματα από την εκμίσθωσή τους είτε για την αύξηση της αξίας τους (ενίσχυση κεφαλαίου) ή και για τα δύο. Ο Όμιλος εκτιμά σύμφωνα με τα κριτήρια αναγνώρισης όλα τα έξοδα που πραγματοποιεί για μια επένδυση σε ακίνητα κατά τη χρονική στιγμή που πραγματοποιούνται. Αυτά τα έξοδα περιλαμβάνουν έξοδα που αρχικά πραγματοποιήθηκαν για την απόκτηση του ακινήτου και έξοδα που πραγματοποιήθηκαν μεταγενέστερα για την προσθήκη ή την αντικατάσταση μέρους του ακινήτου. Σύμφωνα με τα κριτήρια αναγνώρισης, ο Όμιλος δεν περιλαμβάνει τα έξοδα επισκευής στη λογιστική αξία μιας επένδυσης σε ακίνητα, τα οποία είναι έξοδα που αναγνωρίζονται απευθείας στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης. Οι επενδύσεις σε ακίνητα αναγνωρίζονται αρχικά στο κόστος κτήσης τους, το οποίο είναι προσαυξημένο με όλα εκείνα τα έξοδα που σχετίζονται με τη συναλλαγή για την απόκτησή τους (π.χ. συμβολαιογραφικά, μεσιτικά, φόροι μεταβίβασης). Το κόστος ενός ακινήτου για επένδυση είναι η ισοδύναμη, τοις μετρητοίς, τιμή. Στην περίπτωση που η πληρωμή για την απόκτηση ενός ακινήτου για επένδυση αναβάλλεται πέρα από τα συνήθη πιστωτικά όρια, τότε η διαφορά μεταξύ του συνόλου των πληρωμών και του ισοδύναμου, τοις μετρητοίς, ποσού θα αναγνωρίζεται και θα απεικονίζεται στα αποτελέσματα της χρήσης, ως τόκοι (έξοδα) καθ όλη τη διάρκεια της πίστωσης. Ο Όμιλος επέλεξε να αποτιμά τις επενδύσεις σε ακίνητα με βάση την εύλογη αξία. Σύμφωνα με την πολιτική αυτή η εύλογη αξία μιας επένδυσης σε ακίνητα είναι η τιμή στην οποία το ακίνητο μπορεί να ανταλλαχθεί μεταξύ ενήμερων και πρόθυμων μερών σε μια συνήθη εμπορική συναλλαγή. Η εύλογη αξία εξαιρεί μια εκτιμημένη τιμή προσαυξημένη ή μειωμένη εξαιτίας ειδικών όρων ή περιστάσεων, όπως ασυνήθιστη χρηματοδότηση, πώληση με συμφωνία επαναμίσθωσης, ειδικές αντιπαροχές ή παραχωρήσεις που γίνονται από οποιονδήποτε σχετίζεται με την πώληση. Κάθε κέρδος (ή ζημιά) που προκύπτει από μεταβολή στην εύλογη αξία της επένδυσης, συνιστά αποτέλεσμα και αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα της χρήσης κατά την οποία προκύπτει. Προσδιοριστικός παράγοντας της εύλογης αξίας είναι η τρέχουσα τιμή σε μια ενεργό αγορά για όμοια ακίνητα, στην ίδια τοποθεσία και στην ίδια κατάσταση Άυλα περιουσιακά στοιχεία Στα άυλα περιουσιακά στοιχεία συμπεριλαμβάνονται άδειες λογισμικού, οι οποίες αποτιμώνται στο κόστος κτήσης μείον τις αποσβέσεις. Οι αποσβέσεις διενεργούνται με την σταθερή μέθοδο απόσβεσης κατά την διάρκεια της ωφέλιμης ζωής των στοιχείων αυτών, η οποία κυμαίνεται από 1 έως 3 χρόνια. 26