econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme

Transcript

1 econteplusproject Organic.Edunet Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση econtentplus programme

2 econteplusproject Organic.Edunet ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΧΘΡΩΝ ΣΤΗΝ ΟΠΩΡΟΚΟΜΙΑ 1. ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΜΗΛΟΕΙΔΩΝ Δρ. Δημήτριος Αντωνόπουλος PhD Γεωπονικών Επιστημών Γ.Π.Α. MSc Ασφάλεια Τροφίμων W.U.R. MSc Φυτοπροστασία Γ.Π.Α. Γεωπόνος-Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής Γ.Π.Α.

3 Φυτοπροστασία στη Βιοκαλλιέργεια Οπωροκομίας Στοχεύει στην αποκατάσταση της οικολογικής ισορροπίας, ώστε να μη δημιουργούνται προβλήματα οικονομικής σημασίας από τις προσβολές Σωστή εκτέλεση των απαραίτητων καλλιεργητικών εργασιών κλάδεμα, λίπανση, άρδευση) και την προστασία των ωφέλιμων οργανισμών Πρόληψη και αποτροπή των ασθενειών-εχθρών και όχι στην καταπολέμησή τους Προϋποθέτει την εκτέλεση των απαραίτητων επεμβάσεων και μόνο είναι απολύτως αναγκαίο χρησιμοποιούνται βιολογικά σκευάσματα ή εντομοκτόνα φυτικής ή ορυκτής προέλευσης (Κανονισμός 2092/91)

4 Κυριότερες Ασθένειες Μηλοειδών (1) Φουζικλάδιο Ωίδιο Φαιά Σήψη ή Μονίλια Έλκος-Εξέλκωση βραχιώνων Σκωρίαση Έλκος ή σήψη λαιμού Σηψιρριζίες (βλέπε ασθένειες ελιάς) Καρκίνος (βλέπε ασθένειες αμπέλου) Βακτηριακό κάψιμο Βακτηρίωση

5 Ασθένειες Μηλοειδών (2) ΦΟΥΖΙΚΛΑΔΙΟ Παθογόνο: Μηλιά: Venturia inaequalis Venturiaceae (Ασκομύκητας), Ατελής μορφή Spilocaea pomi, Απιδιά: Venturia pirina, Ατελής μορφή Fusicladium pyrorum Συμπτώματα: Καστανόμαυρες κηλίδες με «βελούδινη» επιφάνεια στα άνθη, φύλλα, καρπούς και μίσχους Παράχωμα των φύλλων με όργωμα για τον περιορισμό των μολυσμάτων Χαλκούχα πριν την άνθιση, στα στάδια της πράσινης και ρόδινης κορυφής Αραιή φύτευση των δένδρων και τα κατάλληλα κλαδεύματα μείωση της υγρασίας γύρω από την κόμη των δένδρων και εξασφάλιση καλού αερισμού Ανταγωνιστικοί μύκητες: Athelia bombacina, Chaetomium globosum

6 Ασθένειες Μηλοειδών (2) ΩΙΔΙΟ Παθογόνο: Podosphaera leucotricha Erysiphales Ascomycotina, Ατελής μορφή Oidium farinosum Συμπτώματα: Καχεκτικά και συνεστραμμένα φύλλα που καλύπτονται με λευξή εξάνθιση, καχεκτικοί, παραμορφωμένοι και με λευκή εξάνθιση βλαστοί, σκωριόχρωμες δικτυωτές ραβδώσεις στην επιφάνεια των καρπών Αφαίρεση με χειμερινό κλάδεμα όλων των προσβεβλημένων (κοντών και καχεκτικών) κλάδων μείωση μολύσματος Επεμβάσεις με βρέξιμο θείο στο πρώτο άνοιγμα των καρπών, στην ολοκληρωτική πτώση των πετάλων και 15 ημέρες αργότερα

7 Ασθένειες Μηλοειδών (3) ΦΑΙΑ ΣΗΨΗ ή ΜΟΝΙΛΙΑ Παθογόνο: Monilia laxa, M. frutigena Συμπτώματα: Nεκρώσεις και ξηράνσεις στα άνθη, κλάδους και φύλλα και σήψεις στους καρπούς (ακόμα και μετασυλλεκτικά). Καστανοί μεταχρωματισμοί στα άνθη, μικρά έκλη με κόμμι στους κλαδίσκους Κάψιμο των πηγών διάδοσης και αναμόλυνσης Βιολογικός τρόπος καταπολέμησης των μετασυλλεκτικών σήψεων στους καρπούς αποτελεί η χρήση του βακτηρίου Bacillus subtiilis και Penicillium frequentans Ψεκασμοί πριν και μετά την άνθιση με χαλκούχα για το φουζικλάδιο περιορίζουν την ασθένεια

8 Ασθένειες Μηλοειδών (3) ΕΞΕΛΚΩΣΗ ΒΡΑΧΙΟΝΩΝ Παθογόνο: Nectria galligena (Ασκομύκητας) με ατελή μορφή Cylindrosporium mali Συμπτώματα: Βυθισμένες μελαμψές κηλίδες στο φλοιό που έχει «σκάσει» (έλκος) Απομάκρυνση και κάψιμο των ελκοφόρων κλάδων Καθαρισμός και κάλυψη πληγών με βορδιγάλειο πάστα Ψεκασμός στην αρχή και τέλος πτώσης των φύλλων το φθινόπωρο, με χαλκούχα, καθώς και κατά το στάδιο φουσκώματος των ματιών

9 Ασθένειες Μηλοειδών (4) ΣΚΩΡΙΑΣΗ Παθογόνο: Gymnosporangium Puciniaceae Uredinales Basidiomycotina (μακροκυκλικός ετερόοικος) Συμπτώματα: Πάνω επιφάνεια φύλλων και κλαδίσκων μικρές πορτοκαλί κηλίδες Αποφυγή εγκαταστάσεως μηλοειδών κοντά σε περιοχές που υπάρχουν κέδροι Καταστροφή των κέδρων σε απόσταση έως 1000 μέτρων

10 Ασθένειες Μηλοειδών (4) ΒΑΚΤΗΡΙΩΣΗ Παθογόνο: Pseudomonas syringae pv. syringae (απιδιά) Συμπτώματα: Αποξηράνσεις ανθέων, ταξιανθιών, οφθαλμών και κλαδίσκων, αλλά και κηλιδώσεις φύλλων και καρπών. Τα έλκη των κλάδων είναι μικρά (max 15-20cm μήκος) και για μικρό χρονικό διάστημα ενεργά. Οι κλαδίσκοι αποκτούν χρώμα βαθύ καστανό μέχρι μαύρο και διατηρούν τα φύλλα τους προσκολλημένα πάνω τους για πολλούς μήνες Κλάδεμα και καταστροφή των έντονα προσβεβλημένων κλάδων 1-2 ψεκασμοί με βορδιγάλειο πολτό ή χαλκούχα κατά την περίοδο της ανθήσεως

11 Ασθένειες Μηλοειδών (5) ΕΛΚΟΣ ή ΣΗΨΗ ΛΑΙΜΟΥ Παθογόνο: Phytophthora spp. (θέλει μεγάλη εδαφική υγρασία και ύπαρξη πληγών) Συμπτώματα: Καχεκτικά δένδρα, ημιπληγία-αποπληξία με το φλοιό στο λαιμό-ρίζες και διακρίνεται ως σκοτεινότερος, υδατώδης και συχνά ελαφρά βυθισμένος, έκκριση κόμμεος. Ο φλοιός τελικά ρυτιδώνεται, νεκρώνεται και απολεπίζεται με αποκάλυψη του ξύλου

12 Ασθένειες Μηλοειδών (5) ΕΛΚΟΣ ή ΣΗΨΗ ΛΑΙΜΟΥ Ανθεκτικά υποκείμενα (Μ9, Melba, Mclontosh, Wealthy και μέτρια ανθεκτικά Μ2, Μ4) Υγιή δενδρύλλια που φυτεύονται στο ίδιο βάθος με αυτό που ήταν στο φυτώριο Επάλειψη του κορμού έως και 1m ύψους με βορδιγάλειο πάστα αργά το φθινόπωρο ή νωρίς την άνοιξη Αποφυγή διαβροχής του κορμού με το νερό αρδεύσεως, καλή αποστράγγιση του δενδροκομείου, αποφυγή τραυματισμών στις ρίζες και λαιμό των δένδρων Εκκρίζωση των ξηρών ή έντονα προσβεβλημένων δένδρων μαζί με τις ρίζες τους και απομάκρυνση από το δενδροκομείων Απομάκρυνση του μεταχρωματισμένου φλοιού και καμβίου μαζί με 5cm περίπου υγιούς ιστού σε περίπτωση αρχικής προσβολής και απολύμανση του νερού άρδευσης με θειικό χαλκό Ανταγωνιστικοί μύκητες: Trichoderma, Gliocladium

13 Ασθένειες Μηλοειδών (6) ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΑΨΙΜΟ Παθογόνο: Erwinia amylovora Συμπτώματα: Mαύρισμα των ταξιανθιών, φύλλων, βλαστών που μοιάζουν σαν να έχουν καεί. Με υγρό και ζεστό καιρό από τους προσβεβλημένους ιστούς εκκρίνεται η κολλώδης βακτηριακή εξίδρωση. Εσωτερικά ο φλοιός στην περιφέρεια του έλκους φέρει καστανούς μεταχρωματισμούς. Οι προσβεβλημένοι καρποί μουμιοποιούνται στο δένδρο (καστανόμαυρη ξηρή σήψη)

14 Ασθένειες Μηλοειδών (6) ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΟ ΚΑΨΙΜΟ Χρήση ανθεκτικών ποικιλιών μηλιάς και απιδιάς Σε περιοχές που δεν ενδημεί η ασθένεια, χρήση υγιούς πολλαπλασιαστικού υλικού Επιμελημένη αφαίρεση των ελκών κατά τη χειμερινή περίοδο (μείωση μολύσματος) Τακτικές επιθεωρήσεις κατά την καλλιεργητική περιόδο > αφαίρεση προσβεβλημένων κλαδίσκων μαζί με υγιές τμήμα 20cm περίπου Απολύμανση κλαδευτικών εργαλείων με φορμόλη 0.5% ή υποχλωριώδες νάτριο Τα έντονα προσβεβλημένα δένδρα πρέπει να εκκριζώνονται και να καίγονται Ψεκασμός με βορδιγάλειο πολτό στο στάδιο της πράσινης κορυφής Αντιμετώπιση των εχθρών των μηλοειδών (δημιουργούν πληγές και διευκολύνουν τη μόλυνση και μεταφέρουν το παθογόνο σε υγιή δένδρα)