ناصر شناسی بارش مقدمه

Transcript

1 اسکی لیتین روش اساس بر مازندران استان اقلیمی بندی طبقه داودی محمود تهران دانشگاه اقلیمشناسی دکتری اميدابراهيمي ژئومورفولوژي ارشد كارشناس معل م تربيت دانشگاه بای ناصر شناسی اقلیم دکتری اسالمی آزاد دانشگاه نجفآباد واحد چکیده داشتن وجود با روشها اين متنوعند. بسيار سنتی اقليمي طبقهبندي روشهاي از که میباشند ضعف نقاط دارای مقايسهاي جنبه از و تاريخي لحاظ از اهميت بعنوان طبيعي پتانسيلهای شناخت میکاهد. سيستمها اين بهتر و جامع کارايی آمايش و محيطي برنامهريزيهای غالب اساس و پايه انساني فعاليتهای بستر برنامهریزی نیازمند مناطق پایدار توسعه اجرای ميدهد. تشكيل را سرزمين از منطقه هر اقلیم و است منابع محدودیتهای و استعدادها اساس بر دقیق تنوع دارای که ایران در میباشد. محل توسعه توان کننده تعیین عوامل مهمترین کامال طبقهبندی یک ارائه است چشمگیری جغرافیایی گسترش و توپوگرافی نیز مازندران استان است. دشوار بس کاری طبیعی واقعیتهای با منطبق و منطقی پذیر انجام راحتی به آن اقلیمی طبقهبندی و میباشد زیادی ناهمواریهای دارای روش اساس بر مازندران استان اقلیم تعیین پژوهش این انجام از هدف نیست. اقلیمی طبقهبندی برای روش چند از که است شده سعی و میباشد اسکی لیتین به و بوده اسکی لیتین روش روی بر تأکید نهایت در ولی شود استفاده استان این بارش دما اولیه عنصر سه اسکی لیتین روش در است. شده پرداخته آن تشریح از ادامه در طبقهبندی جامعیت برای روش این میشود. استفاده ضریب و فصل تداوم انطباق شاخص شامل که میکند استفاده کمکی شاخصهای دادههای از کار این انجام برای میباشد. خورشید تابش وضعیت و خشک 5- آماری سالهای طی مازندران استان کلیماتولوژی و سینوپتیک ایستگاه استان ایستگاههای اقلیم نهایت در است. شده استفاده SPSS محیط در 98 است. مشاهده قابل جدول در که شده تعیین مازندران شاخص مازندران اسكي ليتين روش اقليمي طبقهبندي كليدي: واژههاي دما. بارش مقدمه اساس بر مشخص مکان یک در غالب هوای شرایط از کلی وضعیتی اقلیم طبقهبندی برای مختلفی روشهای (. 999 )بیلی میباشد مدت بلند آمار روشها این هستند. مجموعههایی زیر دارای آنها اکثر که دارد وجود اقلیمی بر اکثرا مرزها این میکنند. تعیین نسبی مرزهای مختلف اقلیمهای برای اساس بر طبقهبندی مواقع بعضی در میشوند. ترسيم بارش و دما اساس انجام نیز... و انسان آسایش گیاهی پوشش قبیل از اقلیمی غیر مهم عوامل مشکل اقلیم نوع تعیین شوند گرفته نادیده اقلیمی غیر عوامل اگر میشود. (. 5 )کرونیک بود خواهد داشتن وجود با روشها اين متنوعند. بسيار سنتی طبقهبندي روشهاي میباشند ضعف نقاط دارای مقايسهاي جنبه از و تاريخي لحاظ از اهميت هوای و آب دلیل همین به میکاهد. سيستمها اين بهتر و جامع کارايی از که گسترش حوزه و نيست هماهنگ و منطبق واقعيت با چندان آمده بدست يكديگر با اقليمي تقسيمبندي متفاوت روشهاي كاربرد با ناحيه يك اقليم براي موضوع اين ۱۳۸( عليجانی و )کاويانی نميدهد نشان را الزم هماهنگي آمبرژه ايوانف دمارتون قبيل از اقليمي تقسيمبندي مشهور روشهای اكثر با باید علمی رشته هر در طبقهبندی دارد. اعتبار نیز غيره و كوپن سليانينف شناخت و درک افزایش منظور به تغییرات کردن واضح و کردن ساده هدف ایجاد را اقلیم انواع از سری یک خودکار طور به طبقهبندی شود. انجام به اقلیمی مناطق تا کرد رسم نیز نقشه صورت به میتوان را آنها که میکند اقلیمهاست تعریف اقلیمی طبقهبندی توسعه در عمده مشکل آید. وجود (. 989 همکاران و )هندرسون استعدادها اساس بر دقیق ریزی برنامه نیازمند مناطق پایدار توسعه اجرای تعیین عوامل مهمترین از منطقه هر اقلیم و است منابع محدودیتهای و برای را متفاوتی مدلهای دانشمندان میباشد. محل توسعه توان کننده که آنجا از نمودهاند. ارائه مستمر تولید باالترین به دسترسی و منابع مدیریت اقلیمی طبقهبندی است ضروری پایه اطالعات وجود مدل یک انتخاب برای منطقی تصمیم اتخاذ برای را جامعه سیاستگذاران اولیه نیازهای میتواند (. 8 همکاران و )احمدیان نماید برآورده و پايه انساني فعاليتهای بستر بعنوان طبيعي پتانسيلهای شناخت رد ميدهد. تشكيل را سرزمين آمايش و محيطي برنامهریزیهای غالب اساس شكلگيري و پراكندگي در كه آن غالب عناصر و اقليمي ويژگيهاي راستا اين میكنند ايفا اي كننده تعيين نقش انسان( حيوان )نبات حياتي پديدههای ميشوند. ارزيابي محيطی - طبيعي فاكتورهاي مهمترين از يكي بعنوان كشاورزي توسعه برنامهريزيهای غالب كامل توفيق تضمين چنانچه بدست هنگامي غيره و بهداشت نقل و حمل آبياري پروژههای صنعت هشتم و هشتاد شماره دوم و بیست دوره /

2 جدول : جزئیات تقسیمات اصلی و فرعی طبقات دما و بارش به روش لیتین اسکی نام عنصر نام طبقه محدوده طبقه اصلی نمایه طبقه محدوده طبقه فرعی اندیس ترکیب تعریف قطبی سرد )-( --)-8( قطبی 6->T قطبی قطبی نسبتا گرم -8-)-6( )-/5( -/5- -/5 /5-7/7 7/7-/9 / T<.5.5 T< T T P<5 5 P<5 5 P8 8 P<5 P 5 دما به سلسیوس مجاور قطبی مجاور قطبی سرد مجاور قطبی مجاور قطبی نسبتا گرم سرد نسبتا گرم مجاور حاره نسبتا مجاور حاره مجاور حاره گرم حاره نیمه گرم حاره گرم حاره خیلی گرم خیلی خشک خشک خشک ضعیف نیمه خشک نسبتا خشک نیمه خشک نیمه خشک نیمه خشک نیمه مرطوب نیمه مرطوب خفیف نیمه مرطوب نیمه مرطوب نسبتا مرطوب مرطوب خفیف مرطوب خیلی مرطوب بارش به میلی متر مجاور حاره حاره خشک نیمه خشک نیمه مرطوب مرطوب دوره بیست و دوم شماره هشتاد و هشتم /

3 اسکی لیتین روش با ضریب طبقات فرعی و اصلی تقسیمات : جدول عنصر نام طبقه نام اصلی طبقه محدوده طبقه نمایه فرعی طبقه محدوده اندیس ترکیب تعریف بحری خیلی Ic<7 بحری بحری بحری Ic 5 ضریب بحری نسبتا خفیف Ic>5 خیلی باشد همراه آن گوناگون پتانسيلهای از استفاده و اقليم شناخت با كه ميآيد 89(. 85 شبانکاری و مطلق )گرامی جهت اقليمي بندي طبقه مختلف سيستمهاي وسيع كاربرد به توجه با مختلف مناطق در مطالعاتي كاربردي تحقيقاتي طرحهاي در اقاليم شناخت رد اقليمي طبقهبندي مناسب سيستمهاي تعيين كه میرسد نظر به كشور 66(. 86 مهدوي و )فراهاني ميباشد ضروري مختلف نواحي و داشتند توجه هوا و آب کاربردی جنبه به بیشتر قدیم شناسان اقلیم اساس این بر نیز ویت تورنت و کوپن مانند امروزی مشهور تقسیمبندیهای کاربرد یک اساس بر هوا و آب تقسیمبندی و بررسی آمدهاند. وجود به باشد. داشته عام جنبه نیست ممکن خاص و نیست میسر طریق این از هوا و آب جامع شناخت دیگر عبارت به داشته هم با بسیار تفاوتهای اساس این بر مختلف تقسیمبندی دو بسا چه 5(. 8 علیجانی و )کاویانی باشند کوپن آلمانی دانشمند توسط دنیا اقلیمی کمی طبقهبندی اولین تعيين گذشته سده دو در شد. ارائه 9 سال در )86-9( در است. بوده آلماني دانشمند چند مرهون عمدتا اقليمي نواحي جهان ساالنه دماي ميانگين نقشه همبولت فون آلکساندر ۱۸۱۷ سال را نقشه این 86-9 سال در کوپن والديمير کرد. ترسيم را سرانجام که کرد ترسيم را جهان فصلي دماي دامنه نقشه و کرد اصالح گایگر بعدها داشت. بدنبال را وي اقليمي طبقهبندي روش پيدايش و )کوتک کرد رسانی روز به را طبقهبندی این 96 و 95 سال در.)59 6 همکاران سال در و گياهي طبقهبندي ۱۷۳۵ سال در لينه کارلوس اينها از پيش همانند طبقهبندي دو اين کردند. ارائه را ابرها طبقهبندي هوارد لورک ۱۸۰۲ در بارها کوپن بودند. مراتبي( )سلسله پايگاني کوپن اقليمي طبقهبندي روش ۱۹۳۶ سال در بار آخرين و ۱۹۱۸ سال در )بويژه کرد نظر تجديد خود روش در 89( )96- وايت تورنت وان متحده اياالت در سالگي( نود سن در رطوبت ساالنه الگوي حسب بر را پايگاني طبقهبندي روش يک ۱۹۳۱ سال عنوان به تبخير و ورودي عنوان به بارش روش اين در کرد. معرفي خاک به دما عمال ولي بودند خاک رطوبتي ذخيره و آب موازنه معرف خروجي میرفت. بکار تبخير از نمايندگي سنتی طبقهبندی روشهای نارساييهاي به توجه با اخير سالهای در )تحليل متغيره چند آماري تكنيكهای مانند: جديد طبقهبندي شيوههای از از زيادي تعداد متقابل اثرات كه میشود استفاده خوشهاي( تحليل و عاملي تقسيمبندي شيوه اين میدهند. قرار تقسيمبندي مالك را اقليمي مؤلفههای آمريكا متحده اياالت در ١٩٥٥ سال در استاينر توسط بار اولين براي اقليمي تقسيم مبناي طورگستردهاي به جهان سطح در پس آن از و شد گرفته كار به استفاده روش ايران در اخير سالهاي در گرفت. قرار اقليمي بنديهای )١٩٩٨( كاوياني است. قرارگرفته توجه مورد آماري تكنيكهای اين از شيوه اين )١٣٨١( مسعوديان و عليجاني) ١٣٧٨ ( و عليجاني) ١٣٧٤ (حيدري. قراردادهاند استفاده مورد خود تحقيقات در را آماري مازندران استان موقعیت : نگاره هشتم و هشتاد شماره دوم و بیست دوره /

4 در ایران که دارای تنوع توپوگرافی و گسترش جغرافیایی چشمگیری است ارائه یک طبقهبندی کامال منطقی و منطبق با واقعیتهای طبیعی کاری بس دشوار است )علیجانی 56(. 8 از آنجا که با یک تک عنصر اقلیمی و حتی با یک شاخص مرکب تبیین پدیده پیچیدهای همچون اقلیم با دقت کافی همراه نخواهد بود و همینطور با توجه به این مطلب که تعداد انواع اقلیم در یک سیستم طبقهبندی اقلیمی چند عنصری به صورت یک تابع نمایی از تعداد عناصر است اقلیمشناسان باید در انتخاب نوع و تعداد عناصر دقت کافی مبذول دارند به طوریکه هر دو اصل»جامع بودن«و»سهولت و قابل دسترس بودن«مورد توجه قرار گیرد )عزیزی (. 8 استان مازندران نیز دارای ناهمواریهای زیادی میباشد و طبقهبندی اقلیمی آن به راحتی انجام پذیر نیست. در این پژوهش سعی شده است از چند روش برای طبقهبندی اقلیمی این استان استفاده شود ولی در نهایت تأکید بر روی روش لیتن اسکی بوده و به تشریح آن پرداخته شده است. مواد و روشها استان مازندران با 8 کیلومترمربع مساحت و 9 نفر جمعیت از استانهای سرسبز شمال فالت ایران است و در کرانه دریای مازندران قرار دارد. این استان بین عرضهای جغرافیایی 5 7 تا 6 58 شمالی و 6 5 تا 5 طول 9 شرقی قرار گرفته است )نقشه توپوگرافی :5 استان مازندران( )نگاره (. در روش لیتین اسکی از سه عنصر اولیه دما بارش و ضریب استفاده میشود. انتخاب بارش ساالنه و میانگین دمای ساالنه براین مبنا استوار بوده است که اوال این دو عنصر از مهم ترین عناصر تمییز دهندۀ اقالیم کره زمین هستند و همینطور ضریب همبستگی آنها معادل / است. یعنی عدم وابستگی زیاد بین آنها وجود دارد. ضریب نیز که به نقش دامنه نوسان دما و عرض جغرافیایی در تفاوت اقلیمهای مختلف بر میگردد. برای تعیین ضریب از فرمول کنراد استفاده شده است : در این فرمول : A r دامنه نوسان دما ϕ عرض جغرافیایی میباشد. نامگذاری طبقات بر اساس سه عنصر اصلی دما بارش و ضریب لیتین اسکی بر اساس متوسط دما و مجموع بارش سالیانه مشاهده شده در ایستگاههای منتخب سطح زمین دما و بارش را به 5 طبقه اصلی تقسیم میکند. سپس هر طبقه اصلی را با توجه به محدودههای فرعی دما و بارش به زیر طبقه تقسیم نموده و برای هر زیر طبقه یا طبقه فرعی یک اندیس مشخص میکند. در این تقسیم بندی حد پایین سردترین طبقه دمایی و کم بارانترین طبقه بارشی با اندیس )-( و حد باالی گرمترین طبقه دمایی و پربارانترین طبقه بارشی با اندیس )+( نمایش داده میشود. جزئیات تقسیمبندی دما و بارش در جدول مشخص شده است. وی همچنین بر اساس ضرایب محاسبه شده برای هر یک از ایستگاهها ضریب مذکور را در طبقه اصلی و هر طبقه اصلی را به طبقه فرعی تقسیم بندی نموده است. در اینجا نیز مبنای اندیسگذاری شبیه عملیاتی است که بدین منظور برای دما و بارش انجام شده است )جدول (. این روش برای جامعیت طبقهبندی در ادامه از شاخصهای کمکی استفاده میکند که شامل شاخص میباشد : شاخص انطباق تداوم فصل خشک و وضعیت تابش خورشید. شاخص انطباق به نحوهی تطابق بین تغییرات ساالنه دما با تغییرات ساالنه بارش میپردازد و از فرمول زیر محاسبه میشود: در این فرمول : A p دامنه نوسان بارش ساالنه P max بارش مرطوبترین ماه R(T,P( ضریب همبستگی بین دما و بارش ماهانه میباشد )عزیزی -(. 8 مقدار شاخص انطباق بین + تا - متغیر است و در یکی از طبقه )-( ( ± ) و یا )+( قرار میگیرد. طبقه )-( به معنای دریافت عمده بارش در دوره سرد سال میباشد و طبقه ( ± ) بدین معناست که بارش کم و بیش در سراسر ماههای سال توزیع میشود و قرار گرفتن در طبقه )+( نشان دهندهی توزیع بارش در دوره گرم سال میباشد. دومین شاخص کمکی»تداوم فصل خشک«است. در این مورد کال چهار طبقه در نظر گرفته شده است : طبقه )( : بدون فصل خشک طبقه : بین تا ماه خشک طبقه : بین تا 7 ماه خشک طبقه : بین 8 تا ماه خشک و باالخره سومین شاخص کمکی در طبقهبندی لیتین اسکی وضعیت تابش خورشید است که با توجه به نسبت ساعات آفتابی و مقدار دما مشخص میشود: طبقه )-( : مقدار ساعات آفتابی ایستگاه به طور مشخصی کمتر از مقداری است که برای طبقه دمای ایستگاه انتظار میرود. طبقه )( : مقدار ساعات آفتابی فاصله زیادی از آنچه که برای طبقه دمای ایستگاه انتظار میرود ندارد. طبقه )+( : مقدار ساعات آفتابی ایستگاه به طور مشخصی بیشتر از مقداری است که برای طبقه دمای ایستگاه انتظار میرود. برای انجام طبقهبندی اقلیمی استان مازندران به روش لیتن اسکی از دادههای ایستگاه سینوپتیک و کلیماتولوژی این استان طی سالهای آماری 98-5 استفاده شده است. این ایستگاهها شامل بابلسر رامسر قائم شهر نوشهر رینه-الریجان افراچال چمستان ماهدشت تیرتاش و زردگل میباشند. دادههای مورد نظر پس از دریافت از سازمان هواشناسی کشور جهت انجام تجزیه و تحلیلها و محاسبات وارد محیط SPSS شده است. دوره بیست و دوم شماره هشتاد و هشتم /

5 جدول : طبقهبندی ایستگاههای مازندران بر اساس روش لیتن اسکی ) ( -/ -/ / افراچال /8 )-( -/ -/ /5 9 9 بابلسر 7/ )-( -/9 -/ /5 786 چمستان 6/ ) ( +/ +/ / 9 رامسر 6/9 )-( -/8 -/ /8 77 قائم شهر 6/89 ) ( -/6 -/ /86 96 ماهدشت 7/ )-( -/ -/ /9 8 نوشهر 6/8 ) ( -/6 -/ / 5 رینه 9/7 )-( -/6 -/ /9 65 تیرتاش 7/8 )-( -/6 -/ /69 96 زردگل /7 جدول : نوع اقلیم ایستگاههای استان مازندران بر اساس روش لیتین اسکی ایستگاه افراچال بابلسر چمستان رامسر قائم شهر ماهدشت نوشهر رینه تیرتاش زردگل نوع اقلیم بر اساس روش لیتن اسکی مجاور حاره نسبتا بحری بارش آن در سراسر ماههای سال توزیع شده است فصل خشک وجود ندارد و مقدار ساعات آفتابی فاصله زیادی از آنچه که برای طبقه دمای ایستگاه انتظار میرود ندارد. مجاور حاره نیمه مرطوب خفیف بحری بارش آن بیشتر در ماههای سرد سال توزیع شده است فصل خشک وجود ندارد و مقدار مجاور حاره نیمه مرطوب بحری بارش آن بیشتر در ماههای سرد سال توزیع شده است فصل خشک وجود ندارد و مقدار مجاور حاره نیمه مرطوب نسبتا مرطوب بحری بارش آن در سراسر ماههای سال توزیع شده است فصل خشک وجود ندارد و مقدار مجاور حاره نیمه مرطوب بحری بارش آن بیشتر در ماههای سرد سال توزیع شده است فصل خشک وجود ندارد و مقدار مجاور حاره نیمه مرطوب خفیف بحری بارش آن در سراسر ماههای سال توزیع شده است فصل خشک وجود ندارد و مقدار ساعات آفتابی فاصله زیادی از آنچه که برای طبقه دمای ایستگاه انتظار میرود ندارد. مجاور حاره نیمه مرطوب نسبتا مرطوب بحری بارش آن بیشتر در ماههای سرد سال توزیع شده است فصل خشک وجود ندارد و مقدار نیمه خشک بحری بارش آن در سراسر ماههای سال توزیع شده است فصل خشک وجود ندارد و مقدار ساعات آفتابی فاصله زیادی از آنچه که برای طبقه دمای ایستگاه انتظار میرود ندارد. مجاور حاره بحری بارش آن بیشتر در ماههای سرد سال توزیع شده است فصل خشک وجود ندارد و مقدار ساعات آفتابی فاصله زیادی از آنچه که برای طبقه دمای ایستگاه انتظار میرود ندارد. نسبتا گرم نیمه خشک بحری بارش آن بیشتر در ماههای سرد سال توزیع شده است فصل خشک وجود ندارد و مقدار / دوره بیست و دوم شماره هشتاد و هشتم

6 نتیجهگیری و بحث که است شده محاسبه زیادی روشهای اساس بر مازندران استان اقلیم استان هواشناسی سازمان )سایت کرد اشاره زیر موارد به میتوان جمله از میشود محاسبه دقیقتر خیلی اقلیم اسکی لیتین روش اساس بر اما مازندران( : نمود مشاهده ميتوان جدول در که است. گرفته قرار گرم ه مدار در استان اين هانسن طبقهبندي اساس بر - است. فوق و بسيار استان اين اعتدال ضريب روش به - به منطقه يك نزديكي يا دوري آوردن بدست اعتدال ضريب از )منظور است.( ه منطقه مرطوب بسيار مازندران غربي نواحي دومارتن طبقهبندي اساس بر - و مديترانهاي مازندران شرقي نواحي و مرطوب مازندران مركزي نواحي میباشد. مرطوب نيمه مازندران كوهستاني نواحي اقليمي داراي مركزي و غربي نواحي كريمي دكتر طبقهبندي اساس بر - با مرطوب نيمه شرقي نواحي سرد كمي زمستان و گرم تابستان با مرطوب اقليم داراي مازندران كوهستاني نواحي و سرد نسبتا زمستان و گرم تابستان میباشد. سرد بسيار زمستان و تابستان با مرطوب اساس بر طبقهبندی انجام برای نیاز مورد شاخصهای محاسبه از بعد پرداختهایم. جدول در آن اقلیم نوع تعیین به ( )جدول اسکی لیتین روش : است شده داده قرار زیر عناصر شماره( )مطابق ستون هر در جدول در سلسیوس درجه اساس بر ساالنه میانگین دمای - متر میلی اساس بر ساالنه بارش - ضریب - سلسیوس درجه اساس بر ساالنه دمای دامنه - میلیمتر اساس بر ساالنه بارش نوسان دامنه 5- جغرافیایی عرض 6- میلیمتر اساس بر سال ماه مرطوبترین بارش 7- ماهانه دمای و بارش بین همبستگی ضریب 8- انطباق شاخص 9- خشک فصل تداوم - خورشید تابش وضعیت - اسکی لیتن روش اساس بر ایستگاه اقلیم کد مازندران استان هواشناسی سازمان سایت - به ایران در منتخب اقلیمی ایستگاههای رقومی طبقهبندی قاسم عزیزی اسفند شماره جغرافیایی- پژوهشهای اسکی لیتن روش نور پيام انتشارات ايران هوای و آب بهلول 6 -عليجانی شاخصي عنوان به گياهان كاربرد محمد مهدوي علی فراهاني فرمهيني بهار ۷۴ شماره طبيعي منابع اقليمي طبقات تفكيك براي سمت انتشارات اقليمشناسی مبانی بهلول عليجانی و محمدرضا کاويانی 8-١٣٨. تهران بوشهر استان اقليمی پهنهبندی مهران شبانکاری عليرضا مطلق گرامی 9-١٣٨٥ ١ شماره بيستم جلد انساني( )علوم اصفهان دانشگاه پژوهشي مجلة 87-. صص دانشکده اصفهان دانشگاه ايران اقليمی نواحی سيدابوالفضل مسعوديان - ١٣٨١. انسانی وعلوم ادبيات کشور. جغرافیایی سازمان مازندران استان توپوگرافی :5 نقشههای - - Bailey,Robert G., Ecological Climate Classification, USDA Forest Service, Inventory & Monitoring Institute, 999, pp. - Cornick, S. M., Extreme Canadian Climates Northern and CoasBuilding Envelope & Structuretal, July 7, 5, Pp. - Henderson-Sellers,Ann and Robinson,Peter J.; Contemporary Climatology; John Wiley and Sons Publication; 989; pp; (produced by Longman Group {FE} Limited Printed in Hong Kong). 5- Kottek,Markus, Grieser,Jurgen, Beck,Christoph, Rudolf,Bruno, Rubel,Franz, World Map of the Koppen-Geiger climate classification updated, Meteorologische Zeitschrift, Vol. 5,No.,59-6(June 6), پینوشت pp Temoenatenus Index مآخذ و منابع مجرد رضا شیرمحمدی حسن عراقی داریوش شیبانی جواد احمدیان - توسعه در آب منابع مدیریت جهت در کشاورزی اقلیمی طبقهبندی محبوبه شماره مقاله ایران زهکشی و آبیاری ملی کمیته همایش یازدهمین کشور پایدار. 8 از استفاده با ايران اقليمی طبقهبندی بهلول عليجانی و حسن حيدری - ٣٧ شماره جغرافيايی پژوهشهای فصلنامه متغيره چند آماری تکنيکهای.78 کلیماتولوژی و سینوپتیک ایستگاههای هواشناسی آمار کشور هواشناسی سازمان - مازندران. استان 5 / هشتم و هشتاد شماره دوم و بیست دوره