ΦΥΤΟΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΦΙΣΤΙΚΙΑΣ - ΜΑΚΡΗ 2015 ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΦΥΤΙΑΤΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ- HELLENIC PLANT CLINIC CENTER

Transcript

1 ΦΥΤΟΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΦΙΣΤΙΚΙΑΣ - ΜΑΚΡΗ 2015 ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΦΥΤΙΑΤΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ- HELLENIC PLANT CLINIC CENTER

2 Με ιδιαίτερη ευχαρίστηση δέχθηκα την πρόταση του Στέφανου να μοιραστώ μαζί σας την εμπειρία μου και να συζητήσουμε τους προβληματισμούς σας πάνω στις ασθένειες τις φιστικιάς. Εδώ στη Μάκρη όπου η παραγωγή του κελυφωτού φιστικιού κρατάει την πρωτεία στην Ελλάδα. Έχω εργασθεί για πολλά χρόνια με την καλλιέργεια από την Αττική (Αυλώνα) Βοιωτία (Θήβα) και Φθιώτιδα (Αταλάντη, Σκάρφεια, Μώλο και Μάκρη)

3 ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΗΣ ΦΙΣΤΙΚΙΑΣ ΜΥΚΗΤΟΛΟΓΙΚΕΣ 1. ΒΕΡΤΙΣΙΛΛΙΩΣΗ: Verticillium dahliae 2. ΦΥΤΟΦΘΟΡΑ: Phytophthora sp. 3. ΣΗΨΙΡΡΙΖΙΕΣ: Armillaria mellea και Rosellinia necatrix, 4. ΚΑΜΑΡΟΣΠΟΡΙΟ: Botryospheria dothidea /Camarosporium pistaciae (νέα ταξινόμηση: Fusicoccum spp. και Neofusicoccum sp.) 5. ΑΣΠΕΡΓΙΛΛΟΙ: Aspergillus flavus/ A. niger / A. carbonarius 6. ΣΚΩΡΙΑΣΗ: Pileolaria terebinthi 7. ΣΕΠΤΟΡΙΑΣΗ: Septoria pistacina / S. pistacearum 8. ΝΗΜΑΤΟΣΠΟΡΑ: Eremothecium sp. 9. ΕΥΤΥΠΑ: Eutypa lata

4 1. ΒΕΡΤΙΣΙΛΛΙΩΣΗ: Verticillium dahliae Παθογόνo: εδαφογενές Verticillium dahliae Συμπτωματολογία Προσβαλλόμενα όργανα Επιδημιολογία Ξενιστές ΝΕΑΡΑ ΔΕΝΔΡΥΛΛΙΑ- ΑΡΧΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

5

6 ΗΜΙΠΛΗΓΙΑ

7 ΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΠΛΗΞΙΑ

8 ΑΠΟΦΥΛΛΩΣΗ

9 ΡΟΛΟΣ ΠΡΟΗΓΗΘΕΙΣΑΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ ΒΑΜΒΑΚΙΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΖΙΖΑΝΙΩΝ

10

11 ALTHEA/ ΑΓΡΙOΒΑΜΒΑΚΟ

12 ΒΕΡΤΙΣΙΛΛΙΩΣΗ Verticillium dahliae Αντιμετώπιση- Προληπτική Υποκείμενα Κλώνοι της Pistacia integerrima, P. terebinthus και μεταξύ των διασταυρώσεις δοκιμάζονται στις ΗΠΑ Απολυμάνσεις- ηλιοαπολύμανση πριν από την εγκατάσταση Αποφυγή Συγκαλλιέργειας με βαμβάκι, πατάτα, σολανώδη Αντιμετώπιση- Θεραπευτική Ηλιοαπολύμανση/ Ανάρρωση όταν έχουν ήδη αναπτυχθεί Ρόλος του επιπέδου μολύσματος

13

14

15

16 ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗ ΕΜΦΑΝΗΣ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΗΛΙΟΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗΣ ΣΤΟΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΖΙΖΑΝΙΩΝ

17 Ένταση της ασθένειας

18 Ηλιοαπολύμανση καθολική κάλυψη California

19 2. ΦΥΤΟΦΘΟΡΑ Ομοιότητες συμπτωμάτων με Βερτισιλλίωση

20 Κομμίωση Μελάνωση-Φυτόφθορα Αποπληξία

21

22 Η προσβολή είναι αρχικά εμφανής εξωτερικά ως μικρή πληγή, με έκκριση ρητινώδους ουσίας που προκαλεί το σύμπτωμα της μελάνωσης. Η δράση του παθογόνου αποκαλύπτεται αν αφαιρέσουμε τμήμα του φλοιού του δένδρου με κοφτερό εργαλείο. Τα προσβεβλημένα δένδρα παραμένουν καχεκτικά και όταν η νέκρωση επεκταθεί και περιβάλλει το λαιμό του δένδρου, προκαλεί συμπτώματα αποπληξίας και καθολικής νέκρωσης. Οι προσβολές είναι εντονότερες στις υγρές περιοχές και στα εδάφη με κακή στράγγιση και σε περιπτώσεις κακής εφαρμογής της άρδευσης.

23

24

25

26

27

28 Κομμίωση-Φυτόφθορα Νεαρό δένδρο

29

30

31

32

33

34

35

36

37 Μελάνωση

38 Επίδραση της μεθόδου ποτίσματος χαμηλά το εμβόλιο

39

40

41

42

43 Οι ωομύκητες του γένους Phytοpthοra προσβάλλουν τη φιστικιά ενώ έχουν ξενιστές πολλά άλλα καρποφόρα δένδρα. όπως τα είδη Ph. nicotianae Ph. citrophthora Ph. citricola Μολύνουν κυρίως από πληγές στον κορμό που προκαλούνται από καλλιεργητικές επεμβάσεις κοντά στη βάση του δένδρου ή από το σημείο εμβολιασμού, όταν αυτό είναι σε μικρή απόσταση από το έδαφος. Φαίνεται ότι σε πολλά δενδροκομεία της Μάκρης έχουν γίνει προσχώσεις με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί η απόσταση ένωσης εμ-υπ με το έδαφος Προκαλούν εντοπισμένη νέκρωση των ιστών του καμβίου (μεταξύ του ξύλου και του φλοιού του κορμού).

44 ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΦΥΤΟΦΘΟΡΑ

45 Ανεξάρτητα από την εμφάνιση ή μη συμπτωμάτων της ασθένειας επιβάλλονται τα κάτωθι Το αποτελεσματικότερο μέτρο αντιμετώπισης της φυτόφθορα είναι ο εμβολιασμός σε υποκείμενα τσικουδιάς. Όταν το σημείο εμβολιασμού είναι υψηλά (50-70 εκ.) οι σταγόνες του νερού ΔΕΝ φτάνουν στο εμβόλιο οπότε μειώνονται οι πιθανότητες προσβολής από το παθογόνο. Παλαιότερα συνιστούσαμε τη δημιουργία διπλής λεκάνης στο έδαφος γύρω από κάθε δένδρο. Έτσι αποφεύγαμε τη δημιουργία πληγών στα δένδρα, και δημιουργούσαμε γύρω από τον κορμό τους, χωμάτινο ανυψωμένο δακτύλιο, για να μη πλησιάζουν τα νερά των βροχών και των αρδεύσεων, με τα οποία μεταδίδεται το παθογόνο. Η στάγδην ή άρδευση με καταιονισμό άλλαξε τα δεδομένα. Αν το σημείο εμβολιασμού είναι χαμηλά προς το έδαφος επιβάλλεται η επάλειψη του κορμού σε ύψος μέχρι ένα μέτρο από το έδαφος και λίγο κάτω από την επιφάνεια του εδάφους με βορδιγάλειο πάστα το φθινόπωρο και νωρίς την άνοιξη.

46 Η έκκριση ρητίνης από το λαιμό του δένδρου αποτελεί προειδοποίηση για την αναγκαιότητα άμεσης αποκάλυψης της βάσης του δένδρου (αν η προσβολή είναι χαμηλά, μέσα στο έδαφος), τον καθαρισμό με απομάκρυνση των νεκρών ιστών από την πληγή με ένα μαχαίρι μέχρι την εμφάνιση του ορίου μεταξύ ασθενούς και υγιούς ιστού. Απολύμανση με Επάλειψη βορδιγαλείου πάστας. Η βορδιγάλειος πάστα παρασκευάζεται με 450 γρ. Θεικό χαλκό γρ. Ασβέστη νερό δηλαδή Μπορεί να εφαρμοστεί και ένα χαλκούχο στην ισχυρότερη συνιστώμενη δόση

47

48 Το ασβέστωμα του κορμού κατά τον Απρίλιο με Μάιο μήνα, με πυκνό διάλυμα βορδιγαλείου πολτού, περιορίζει σημαντικά την εκδήλωση της ασθένειας. Πάντως τα κυριότερα προληπτικά μέτρα(για φυτωριούχους και παραγωγούς) για να αποφύγουμε την εμφάνισή της φυτόφθορας είναι να εμβολιάζουμε ψηλά τα δενδρύλλια (50-70 εκατοστά τουλάχιστον πάνω από το έδαφος), να μη φυτεύουμε βαθιά τα δενδρύλλια, να χρησιμοποιούμε ανθεκτικά υποκείμενα, όπως της τσικουδιάς, αποφεύγοντας το αυτόρριζο της ήμερης φιστικιάς, που είναι ευαίσθητο, καί τέλος να αποφεύγουμε τα τραύματα στο κορμό των δένδρων, ιδιαίτερα κοντά στο έδαφος. Τί κάνουμε όμως στα μεγάλα μολυσμένα δένδρα?

49

50

51

52

53

54 3. Σηψιρριζίες Armillaria mellea Rosellinia necatrix

55

56 4. Καμαροσπόριο της φιστικιάς

57 4. Ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του Καμαροσπόριου της φιστικάς στο Νομό Φθιώτιδας

58 Το σημαντικότερο φυτοπαθολογικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η φιστικιά στην περιοχή Μάκρης Φθιώτιδας. Αίτιο: αδηλομύκητας Camarosporium pistaciae (νέα ταξινόμηση: Fusicoccum spp. και Neofusicoccum sp.) Η τέλεια μορφή του παθογόνου, Botryosphaeria dothidea δεν έχει βρεθεί στη φιστικιά στην Ελλάδα αλλά έχει βρεθεί σε άλλους ξενιστές (προσβάλλονται 50 φυτικά είδη -34 γένη από 20 οικογένειες) Απώλειες από %

59 Προσβαλλόμενα όργανα Μάϊο Νεκροί οφθαλμοί Νεκρές ταξικαρπίες και καρποί Νεκρές άρρενες ταξιανθίες Ιούνιο-Ιούλιο Επιμήκεις κηλίδες στο κύριο νεύρο των φύλλων. Μικρές νεκρωτικές κηλίδες τα φύλλα. Αργότερα μεγαλώνουν γίνονται καστανές και εμφανίζουν χλωρωτικά αλώνια και τελικά νεκρά φύλλα, νεκρές ράχες σε ταξικαρπίες. Κηλίδες στους καρπούς. Νεκροί βλαστοί με πολλούς μίσχους των φύλλων προσκολλημένους αλλά ελάχιστα ελάσματα να παραμένουν ενωμένοι με τους μίσχους των με καρποφορίες του παθογόνου Neofusicoccum sp. Έλκη σε βλαστούς ή βραχίονες διαφόρων ηλικιών

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

70 Κονίδια Πυκνίδια

71

72

73

74 Η αξιολόγηση ενός προγράμματος χημικών επεμβάσεων Quadris (azoxystrobin) Signum (pyraclostrobin + boscalid) Stroby (kresoxim-methyl) Switch (cyprodinil+ fludioxonil) Scala pyrimethanil (anilinopyrimidine) Εναλλαγές σκευασμάτων διαφορετικού τρόπου δράσης για να αποφεύγεται η ανάπτυξη ανθεκτικότητας

75 Κύκλος ασθένειας Ιδανικές θερμοκρασίες ανάπτυξης C με υψηλή υγρασία Άφθονος σχηματισμός πυκνιδίων στους 30 C περίοδος ευαισθησίας από μέσα Μαρτίου (πριν από την άνθηση) μέχρι τέλος Μαϊου Το παθογόνο διατηρείται σε λανθάνουσα κατάσταση και αναπτύσσεται όταν ανέβουν οι θερμοκρασίες Εφαρμογές κατά την περίοδο που οι ιστοί είναι ευαίσθητοι

76 Adaskaveg et al Efficacy and timing of fungicides, bactericides, and biologicals for deciduous tree fruit, nut, strawberry, and vine crops

77 Πρόγραμμα ψεκασμών 1ος ψεκασμός: Απριλίου Neotopsin 2ος ψεκασμός: 3-4 Μαϊου ος ψεκασμός: 8 Ιουνίου ος ψεκασμός: 4-5 Ιουλίου 2010 Quadris Signum Stroby Switch

78 Νομός Φθιώτιδας Μάκρη - Μακρακώμη

79 Πειραματικοί Αγροί Περιοχή Μάκρης - Φθιώτιδα Μέσο επίπεδο μολύσματος Υψηλό επίπεδο μολύσματος Χαμηλό επίπεδο μολύσματος

80 Πειραματικοί Αγροί Switch Stroby Signum Quadris

81 Αξιολόγηση ψεκασμών Κτήμα Β: χαμηλό επίπεδο μολύσματος Κτήμα Κ: μέσο επίπεδο μολύσματος Σοβαρότητα ασθένειας (%) A a b B c 19/7/2010 2/9/2010 Μάρτυρας Switch Stroby Signum Quadris c C C C c Σοβαρότητα ασθένειας (%) A a b B c 19/7/2010 2/9/2010 Μάρτυρας Switch Stroby Signum Quadris C c CD c D Κτήμα Α: υψηλό επίπεδο μολύσματος Σοβαρότητα ασθένειας (%) a A 19/7/2010 2/9/2010 B b b Μάρτυρας Switch Stroby Signum Quadris C c D d E

82 Κτήμα Β: χαμηλό επίπεδο μολύσματος Αξιολόγηση ψεκασμών Κτήμα Κ: μέσο επίπεδο μολύσματος Σοβαρότητα ασθένειας (%) a A b 19/7/2010 2/9/2010 B B B b b Σοβαρότητα ασθένειας (%) a A b B c BC 19/7/2010 2/9/2010 c C Switch Stroby Signum Quadris Switch Stroby Signum Quadris Σοβαρότητα ασθένειας (%) Κτήμα Α: υψηλό επίπεδο μολύσματος a A a B 19/7/2010 2/9/2010 Switch Stroby Signum Quadris b C c D

83 Μάρτυρας Μάρτυρας 19/7 Switch Stroby

84 Το azoxystrobin (Quadris ) περιορίζει σε σημαντικό βαθμό το καμαροσπόριο της φιστικιάς σε συνδυασμό με έναν ψεκασμό thiophanate-methyl (Neotopsin ) στον 1o ψεκασμό Signum Quadris

85 Προσβολή ταξικαρπιών Σοβαρότητα ασθένειας (%) a b c d Switch Stroby Signum Quadris

86 Μάρτυρας Switch Stroby Quadris

87 Ποικιλομορφία φαινοτύπων απομονώσεων Απομονώσεις καμαροσπορίου παρουσιάζουν φαινοτυπική ποικιλομορφία Αρχικά αποτελέσματα κατατάσσουν 5 απομονώσεις στο είδος Neofusicoccum vitifusiforme

88 Δοκιμές παθογένειας απομονώσεων καμαροσπορίου

89 Ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαχείρισης του καμαροσπορίου

90 ΨΕΚΑΣΜΟΙ ΦΙΣΤΙΚΙΑΣ 14/5/2010 ΝΕΟΤΟΨΙΝ ΠΥΡΕΘΡΙΝΗ 03/5/2010 Μ45 ΚΟΥΑΝΤΡΙΣ ΠΥΡΕΘΡΙΝΗ 18/5/2010 Μ45 ΠΥΡΕΘΡΙΝΗ 28/5/2010 Μ45 ΝΤΕΣΙΣ 08/6/2010 ΚΟΣΑΙΤ ΚΟΥΑΝΤΡΙΣ ΝΤΕΣΙΣ 21/6/2010 Μ45 ΛΑΝΕΙΤ ΠΥΡΕΘΡΙΝΗ 05/7/2010 ΚΑΦΦΑΡΟ ΠΥΡΕΘΡΙΝΗ 30/7/2010 Μ45 ΚΟΥΑΝΤΡΙΣ ΝΤΕΣΙΣ SIGNUM: 4/5/2010-8/6/2010-5/7/2010. STROBY: 4/5/2010-8/6/2010-4/7/2010. ΛΟΓΩ ΖΗΜΙΑΣ 20/7/2010 ΕΡΙΞΑ ΚΟΥΑΝΤΡΙΣ ΛΟΓΩ ΖΗΜΙΑΣ ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΟΥΑΝΤΡΙΣ: 3/5/2010-8/6/2010-5/7/2010. ΛΙΠΑΝΣΗ 25/2/ ΚΙΛΑ/ΣΤΡΕΜΜΑ /7/ γρ/ΔΕΝΔΡΟ ΝΙΤΡΙΚΗ ΑΜΜΩΝΙΑ 15/7/ γρ/ΔΕΝΔΡΟ ΝΙΤΡΙΚΗ ΑΜΜΩΝΙΑ 01/8/ γρ/ΔΕΝΔΡΟ ΟΥΡΙΑ

91 1. Χειμερινό κλάδεμα

92 2. Καλοκαιρινό κλάδεμα

93 3. Χρήση μυκητοκτόνων

94 5. ΑΣΠΕΡΓΙΛΛΟΙ: Aspergillus flavus/ A. niger / A. carbonarius

95 6. Σκωρίαση φιστικιάς Pileolaria terebinthis Πρόκειται για μια αυτόοικη μακροκυκλική σκωρίαση που αναπτύσσει όλα τα στάδιά της (σπερμογόνια, αικίδια, ουρεδιακό και τελειακό) πάνω στον ίδιο ξενιστή. Έχει αναφερθεί σε όλες τις χώρες της Μεσογείου αλλά και εκτός αυτής που προσβάλλει και άλλα δένδρα που ανήκουν στο γένος Pistacia Μεγάλες προσβολές στην Ελλάδα παρατηρήθηκαν στην περιοχή των Θηβών 1981 και στην Αττική στις αρχές της δεκαετίας του 90 όπου καταγράφτηκαν εκτεταμένες προσβολές τον Αύγουστο του 91 με καταληκτικό σύμπτωμα την αποφύλλωση των δένδρων. Επιδημιολογία

96

97 Σκωρίαση φιστικιάς Προσβαλλόμενα όργανα Άνθη, Νεαρές ταξιανθίες, Ράχεις των ταξιανθιών Μικροί καρποί, κυρίως Φύλλα, Καρποί Ανοιξη Βασιδιοσπόρια από τη βλάστηση των τελειοσπορίων μολύνουν τους νέους ιστούς σχηματίζοντας σπερμογόνια και αικίδια (παρατηρούνται μέχρι τον Αύγουστο). Ουρεδοσωροί σχηματίζονται τον Ιούλιο και θεωρούνται ως επαναληπτικά σπόρια Τελειοσωροί σχηματίζονται επίσης το καλοκαίρι Διαχείμανση Πεσμένα φύλλα Αντιμετώπιση Με διθειοκαρβαμιδικά maneb mancozeb με την έκπτυξη των οφθαλμών δεύτερος μετά από 2-3 εβδομάδες

98 Σκωρίαση φιστικιάς

99 Έχει αναφερθεί σε όλες τις χώρες της Mεσογείου αλλά και εκτός αυτής προσβάλλει και άλλα δένδρα που ανήκουν στο γένος Pistacia

100 7. Σεπτορίωση Septoria pistacina Προσβολή των φύλλων της φιστικιάς τόσο κατά τον Μάιο οπότε έχουμε και τις μεγαλύτερες επιπτώσεις στην παραγωγή όσο και Σεπτέμβριο με Οκτώβριο. Χαρακτηριστικό της ασθένειας ο σχηματισμός καστανών κηλίδων στα φύλλα αρχικά που με την πάροδο του χρόνου εμφανίζονται σχεδόν ως μελανές. Ακολουθεί έντονη φυλλόπτωση.

101 Σεπτορίωση Septoria pistacearum

102 Septοria pistacina και S. pistacearum Επιβίωση στα πεσμένα φύλα όπου τέλος του χειμώνα αρχές ανοίξεως σχηματίζει τέλεια μορφή όπως Μycospherella pistacina και Μycospherella pistacearum Για την καταπολέμηση της αρρώστιας συνιστώνται προληπτικοί ψεκασμοί με χαλκούχα (αρχές Μαΐου διότι αν ο καρπός είναι μικρός προκαλεί εγκαύματα) ή διθειοκαρβαμιδικά, μετά ένα εικοσαήμερο και τις αρχές φθινοπώρου μετά τη συγκομιδή των καρπών. Επιθυμητή η ενσωμάτωση των φύλλων κατά το χειμώνα με άροση.

103 8. EREMOTHECIUΜ ή Aureobasidium Στις ΗΠΑ έχουν διαπιστώσει ότι το παθογόνο μεταδίδεται με ημίπτερα όπως το Thyanta pallidovirens Και στην Περσία με το Brachynema germani Αντιμετώπιση των εντόμων αν βρεθούν ποια είναι στην Ελλάδα

104

105 9. ΕΥΤΥΠΑ: Eutypa lata

106

107 ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΗΣ ΦΙΣΤΙΚΙΑΣ ΜΗ ΠΑΡΑΣΙΤΙΚΕΣ ΤΡΟΦΟΠΕΝΙΕΣ ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΕΣ ΧΑΛΑΖΟΠΤΩΣΗ ΝΕΡΟΚΡΑΤΗΜΑ ΑΣΦΥΞΙΑ ΗΛΙΟΚΑΥΜΑΤΑ

108 Τροφοπενία Fe

109 ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΖΙΖΑΝΙΟΚΤΟΝΩΝ Τοξικότητα Ανάσχεση της ανάπτυξης νεαρών καρπών από επίδραση ζιζανιοκτονίας με aminotrialole και diuron

110

111 Ηλιόκαυμα βραχιόνων από άκαιρη και κακή εκτέλεση κλαδεμάτων

112 ΗΛΙΟΚΑΥΜΑΤΑ EUTYPA LATA?

113

114 Ψύλλες φιστικιάς Διονύσιος Περδίκης Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εργαστήριο Γεωργικής Ζωολογίας & Εντομολογίας Agonoscena pistaciae Α. targionii, A. cisti, A. menozzii

115 ΟΙ ΨΥΛΛΕΣ ΤΗΣ ΦΙΣΤΙΚΙΑΣ Agonoscena pistaciae (Hom: Aphalaridae) (κοινή ψύλλα της φιστικιάς) Διαχειμάζει ως ενήλικο σε ρωγμές του φλοιού, κάτω από πεσμένα φύλλα και σε άλλες προφυλαγμένες θέσεις. Συμπληρώνει 4-5 γενεές ανά έτος.

116 ΟΙ ΨΥΛΛΕΣ ΤΗΣ ΦΙΣΤΙΚΙΑΣ Σε περιπτώσεις πυκνών πληθυσμών, η έντονη μύζηση χυμών και η ανάπτυξη καπνιάς μπορεί να εξασθενήσουν τα δένδρα και να επηρεάσουν την παραγωγή του επόμενου έτους (Souliotis and Tsourgianni 2000).

117 ΕΠΟΧΙΑΚΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ Το πιο κοινό είδος στην περιοχή της Μακρακώμης ήταν το Agonoscena pistaciae (Souliotis et al. 2002).

118 ΕΠΟΧΙΑΚΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ

119 ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Η αντιμετώπιση θα πρέπει να βασίζεται πρωταρχικά στη διατήρηση των φυσικών εχθρών της ψύλλας (Τζανακάκης και Κατσόγιαννος 2003). Στην περιοχή της Μακρακώμης σε μη ψεκασμένους φιστικεώνες, σημειώθηκαν 13 είδη αρπακτικών, με πιο κοινά τα: Anthocoris nemoralis και Chrysoperla carnea Chrysoperla carnea Anthocoris nemoralis

120 ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Ωστόσο ο πιο σημαντικός φυσικός εχθρός ήταν το (ενδο) παρασιτοειδές του Agonoscena pistaciae: Psyllaephagus pistaciae (Hymenoptera: Encyrtidae) (φωτ. Φ. Λευκαδίτης) Εμφανίζεται από τα μέσα Ιουλίου με μέγιστο στο τέλος Σεπτεμβρίου όπου 50% των νυμφών είναι παρασιτισμένες (Souliotis et al. 2002).

121 ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Επομένως, υπάρχουν και στη χώρα μας αρκετοί και αποτελεσματικοί φυσικοί εχθροί της ψύλλας, με διαδοχική περίοδο εμφάνισης, οι οποίοι θα πρέπει να προστατεύονται σε προγράμματα ολοκληρωμένης αντιμετώπισης

122 ΧΗΜΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Παλαιότερα οι δραστικές ουσίες teflubenzuron και thiacloprid προσέφεραν ικανοποιητική προστασία όταν εφαρμόζονταν 4 φορές/ανά 30 ημέρες από την έναρξη εμφάνισης Agonoscena targionii. Το Alpha-cypermethrin ήταν λιγότερο αποτελεσματικό (Saour 2005). Σε άλλη μελέτη που αφορούσε στο Agonoscena targionii επίσης στη Συρία, τα Neem, flufenoxuron, (Cascade) teflubenzuron (Nomolt) και το Beauveria bassiana, βρέθηκαν πιο αποτελεσματικά από άλλα (Lababidi 2002). Σήμερα για την ψύλλα της φιστικιάς, το μοναδικό σκεύασμα που έχει έγκριση είναι το Laser 480 SC (spinosad). Είναι αποτελεσματικό. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να ζητηθεί έγκριση για το Movento (spirotetramat), το οποίο έχει δώσει πολύ καλό αποτέλεσμα στην ψύλλα της αχλαδιάς.

123 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ

124 Ένας παλιός κίνδυνος στις ΗΠΑ Phymatotrichopsis omnivora

125 Σηψιρριζία που προκαλείται από το μύκητα Phymatotrichopsis omnivora (= Phymatotrichum) omnivorum Αυτός ο μύκητας που προκαλεί σηψιρριζία σε μεγάλο αριθμό ξενιστών χαρακτηρίζεται από τις υψηλές θες που είναι ευνοϊκές για την ανάπτυξή του και απαιτεί αλκαλικά εδάφη. Ίσως το πιο δύσκολο, είναι ότι δεν υπάρχει πραγματική αντιμετώπιση της ασθένειας πέραν της αποφυγής εδάφους μολυσμένου με το μύκητα. Αυτός ο μύκητας περιορίζεται στις νοτιοδυτικές Ηνωμένες Πολιτείες και βόρειο Μεξικό σε εδάφη με χαμηλή περιεκτικότητα σε οργανική ύλη. Δεν έχει αναφερθεί στην Ευρώπη. Συνήθως βρίσκεται σε εντοπισμένες περιοχές. Ωστόσο, μπορεί να εξαπλωθεί με φυτά μέσω μοσχευμάτων μεταξύ ριζών Επιβιώνει επ 'αόριστον στο έδαφος. Μεγάλο μέρος του μύκητα βρίσκεται στα βάθος του εδάφους, ενώ σκληρώτια έχουν βρεθεί πάνω από 4 μέτρα βαθιά. Ο μύκητας έχει εξαιρετικά ευρύτατο φάσμα ξενιστών, γιατί μολύνει πάνω από είδη δικοτυλήδονων φυτά. Πρόκειται για σημαντική νόσο του βαμβακιού, της μηδικής, των οπωροφόρων δέντρων, και πολλών καλλωπιστικά φυτά.

126 ΝΕΡΟΚΡΑΤΗΜΑ ΑΣΦΥΞΙΑ ΒΑΣΙΔΙΟΜΥΚΗΤΕΣ ή phymatotrichum omnivorum!!!!!!!!

127

128

129

130