Δικαίωση της ΠΟΜΙΔΑ: -Επανήλθε η εκχώρηση ανείσπρακτων ενοικίων! -Αφορολόγητη η ιδιοκατοίκηση!

Transcript

1 ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ Π.ΟΜ.ΙΔ.Α. ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ 15 & ΑΙΟΛΟΥ, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ Γραφείο Ενημερώσεως Μελών: Σοφοκλέους 15, 4ος όρ. κάθε ημέρα 10 π.μ. έως 2 μ.μ., Τρίτη & Πέμπτη 5 μ.μ. έως 7 μ.μ. (πλην ΙΟΥΛ.-ΑΥΓ.) Και σε όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας. Καθημερινή τηλεφωνική ενημέρωση 2-4 μ.μ Πληροφορίες - εγγραφές και μέσω ΑΡ. ΤΕΥΧΟΥΣ 114 ΤΙΜΗ: 0,01 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2015 Δικαίωση της ΠΟΜΙΔΑ: -Επανήλθε η εκχώρηση ανείσπρακτων ενοικίων! -Αφορολόγητη η ιδιοκατοίκηση! Κτηματολόγιο: Παράταση προθεσμίας οριστικοποίησης ζήτησε η ΠΟΜΙΔΑ Φορολογικά Σεμινάρια & δύο νέες υπηρεσίες για τα μέλη της ΠΟΜΙΔΑ: Ηλεκτρονική δήλωση στοιχείων μισθωτηρίων στη ΓΓΔΕ & εκτύπωση των «ταυτοτήτων πληρωμής» των φόρων!

2 Π.ΟΜ.ΙΔ.Α. ΣΗΜΑΙΝΕΙ Aγώνες & επιτυχίες Oι σημαντικότερες νομοθετικές και οργανωτικές επιτυχίες της ΠΟΜΙΔΑ είναι οι εξής: Στη μισθωτική νομοθεσία 1984: Αποποινικοποίηση της υπέρβασης του θεμιτού μισθώματος κατοικιών 1987: Καθιέρωση ελάχιστου μισθώματος 4,5% στις μισθώσεις κατοικιών 1989: Δυνατότητα ιδιοκατοίκησης στις επαγγελματικές μισθώσεις κατοικιών 1991: Καθιέρωση ελαχίστου μισθώματος 6% στις εμπορικές μισθώσεις 1991: Απελευθέρωση των διατηρητέων και κατοικιών μεγάλου εμβαδού : Σταδιακή απελευθέρωση των επαγγελματικών μισθώσεων : Σταδιακή απελευθέρωση των μισθώσεων κατοικιών 1997: Θέσπιση ταχείας διαδικασίας αποβολής των δύστροπων μισθωτών 1999: Αποτροπή επιβολής ενοικιοστασίου εξ αιτίας του σεισμού στην Αττική 2011: Θέσπιση σοβαρών προϋποθέσεων για μείωση ενοικίων από τις Επιτροπές 2012: Επιτάχυνση & βελτίωση της διαδικασίας αποβολής δύστροπων μισθωτών 2012: Περιορισμός σε 6μηνο της ευθύνης εκμισθωτών για φύλαξη πραγμάτων 2014: Απελευθέρωση των νέων εμπορικών μισθώσεων, περιορισμός προστασίας και αποζημιώσεων στις υφιστάμενες. Στη φορολογική νομοθεσία 1980: Πρώτη κατάργηση του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας 1980: Εισήγηση για την απαλλαγή ΦΜΑ για αγορά πρώτης κατοικίας 1982: Επιστροφή των δηλώσεων ΦΑΠ μετά από δύο μαχητικές διαδηλώσεις 1987: Αύξηση του αφορολογήτου ΦΑΠ μετά από ογκώδη διαδήλωση 1992: Δεύτερη κατάργηση του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας. 1993: Μείωση των αντικειμενικών αξιών ακινήτων κατά 40% 1996: Μείωση στο 20% των δημοτικών τελών για τα «κλειστά» ακίνητα 1998: Μη συνυποβολή εντύπων υπολογισμού ΦΜΑΠ από τα φυσικά πρόσωπα 1999: Φορολογική απαλλαγή των μισθώσεων προς τους σεισμοπαθείς 2002: Μαζικές προσφυγές ΟΤΑ & ανάκληση της νέας αύξησης αντικειμενικών αξιών 2005: Πλήρης απαλλαγή των «κλειστών» ακινήτων από τα δημοτικά τέλη 2006: «Κατάργηση» του φόρου κληρονομιάς-γονικής παροχής ακινήτων 2008: Τρίτη κατάργηση του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας 2009: Αυτόματο «κλείσιμο» των υποθέσεων ΦΜΑΠ περιόδου : Φόρος κληρονομιάς γον. παροχής που να μην υπερβαίνει το ΦΜΑ (10%) 2011: Απαλλαγή των μη ρευματοδοτούμενων και των κοινόχρηστων από το ΕΕΤΗΔΕ 2014: Μείωση ΕΝΦΙΑ κατά 20% για τα κενά και μη ρευματοδοτούμενα ακίνητα. 2014: Αναστολή φόρου υπεραξίας τεκμήριο αγοραστή βάσει αξίας μεταβιβαστικού συμβολαίου. 2015: Ρητή διευκρίνιση ότι για την ιδιοκατοίκηση δεν προκύπτει εισόδημα από ακίνητη περιουσία. 2015: Επαναφορά της δυνατότητας εκχώρησης ανείσπρακτων μισθωμάτων και απαλλαγής από ΦΕ. Στα πολεοδομικά, τεχνικά και θεσμικά θέματα : Κτηματολόγιο: Παρέμβαση για τη μη κατάργηση των υποθηκοφυλακείων 2001: Παρέμβαση στην αναθεώρηση Συντάγματος για απαλλοτριώσεις - επιτάξεις 2003: Απεμπλοκή των οικοπέδων από τις δημευτικές δασικές διατάξεις 2003: Επίλυση του ιδιοκτησιακού προβλήματος των εντός σχεδίου ακινήτων 2009: Καθιέρωση λογικών κανόνων ανακαίνισης των παλαιών ανελκυστήρων : Θέσπιση δυνατότητας τακτοποίησης ημιυπαιθρίων χώρων 2011: Θέσπιση δυνατότητας τακτοποίησης αυθαιρέτων χώρων 2012: Κατάργηση του ελάχιστου κόστους των ενεργειακών πιστοποιητικών Στα οργανωτικά θέματα 1983: Ίδρυση-έναρξη λειτουργίας Γραφείου Ενημερώσεως ιδιοκτητών 1984: Εισδοχή στη Διεθνή Ένωση Ιδιοκτητών Ακινήτων (UIPI) 1985: Έναρξη έκδοσης του περιοδικού ΤΑ ΝΕΑ ΤΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ : Σταδιακή απόκτηση ιδιόκτητου συγκροτήματος γραφείων 2000: Έναρξη λειτουργίας της ιστοσελίδας www. pomida.gr 2004: Έναρξη λειτουργίας του προγράμματος ομαδικής ασφάλισης κτιρίων μελών 2007: Η ΠΟΜΙΔΑ μέλος στο Εθνικό Συμβούλιο κατά της Φοροδιαφυγής (Ν. 3610/07). 2009: Ιδρυση Γραφείου Ευρωπαικών Υποθέσεων (λόμπυ) στις Βρυξέλλες μέσω UIPI 2010: Εναρξη λειτουργίας του εκπτωτικού προγράμματος «ΟΙΚΟΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ» 2011: Εκπροσώπηση των εκμισθωτών στις Επιτροπές Μισθώσεων (Ν. 4013/11). ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΠΟΜΙΔΑ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Στράτος Παραδιάς, Δικηγόρος Α.Π., Πρόεδρος UIPI ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Νίκος Δίγκας-Χαρδαλιάς, Θεσσαλονίκη ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ανδρέας Νικολούδης, Απόδημοι ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΙ Ευαγγ. Μουτσόπουλος, Ακαδημαϊκός Καθηγητής Χαράλαμπος Τσουτρέλης, Καθηγητής Ε.Μ.Π. Διονύσιος Χιόνης, Καθηγητής Δ.Π.Θ. Χριστίνα Πουλούλη, Δικηγόρος, Λάρισα Νίνα Φουντουλάκη, Δικηγόρος, Χανιά Νεόκλεια Κρατήρα, Δικηγόρος, Βόλος Χρυσόστομος Σιαράβας, Δικηγόρος, Ιωάννινα ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Αιμιλία Δ. Βαδόκα, Αθήνα ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Κυριακή Αθανασιάδου, Δικηγόρος, Πάτρα ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Γεώργιος Θεοδωρόπουλος, Δικηγόρος, Πειραιάς ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ Αναστάσιος Γ. Βάππας, Δικηγόρος, Αθήνα ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΕΠΟΠΤΗΣ Μάριος Σκορτσής, Πολ. Μηχανικός, Αθήνα ΜΕΛΗ ΤΟΥ Δ.Σ. Χρόνης Μαλλιαρόπουλος, Δικηγόρος, Βόλος Αθανάσιος Ευαγγελίδης, Πολ. Μηχαν. Θεσσαλονίκη Δημ. Δίγκας-Χαρδαλιάς, Δικηγόρος, Θεσσαλονίκη Κωνστ. Χαιδούτης, Δικηγόρος, Θεσσαλονίκη Κων/νος Αράπογλου, Δικηγόρος, Ηράκλειο Νικόλαος Σταματάκης, Επιχειρηματίας, Αθήνα Αθανάσιος Καράμπαμπας, Πολ. Μηχανικός, Αθήνα Γεώργιος Τοπαλίδης, Δικηγόρος, Δράμα Βασιλική Παραδιά, Δικηγόρος, Αθήνα ΕΙΔΙΚΗ ΣΥΜΒ. ΔΙΕΘΝ. ΣΧΕΣΕΩΝ Άννα Τζηρίδου, Θεσσαλονίκη ΕΙΔΙΚΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Νίκος Κεχαγιάογλου, Ασφαλιστής, Αθήνα ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΥΜΒ. ΙΔΙΟΚΤ. ΕΞΩΤΕΡ. Δημήτριος Κούρος, Δικηγόρος, Ντύσσελντορφ ΕΙΔΙΚΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ Δρ. Απόστολος Ευθυμιάδης, Ηλ. Μηχανολόγος, Αθήνα Δ.Σ. ΕΝΩΣΕΩΣ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ Στράτος Παραδιάς ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΙ Αιμιλία Βαδόκα, Μάριος Σκορτσής Ανδρέας Αθανασιάδης ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Έλενα Οικονομίδου ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ειρήνη Πρόκου ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ Ελπίδα Ροΐδου ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΕΝΗΜΕΡ. ΜΕΛΩΝ Μαριλένα Μητροπούλου ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΕΠΟΠΤΗΣ Ιωάννης Λαϊάκης ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΕΠΟΠΤΗΣ Ιωάννης Φακίτσας ΜΕΛΗ ΤΟΥ Δ.Σ. Αναστάσιος Βάππας, Δρακούλης Θωμάκος Ευφρ. Καράμπαμπα, Ελισάβετ Ορφανίδου Ανδρ. Παπακυριακόπουλος, Βασ. Παραδιά Αντώνιος Σαρλάς, Ιωάννης Σταματάκης

3 Περιεχόμενα Η νέα απόφαση για την εκχώρηση ανείσπρακτων ενοικίων στο Δημόσιο Τι να προσέξετε για το επίδομα ενοικίου. Η εγκύκλιος για τη φορολογία εισοδημάτων από ακίνητα Σε πτωτική τροχιά παραμένουν οι τιμές των ακινήτων σύμφωνα με την Τράπεζα Ελλάδος. Νέες υπηρεσίες της ΠΟΜΙΔΑ προς τα μέλη Νομικό θέμα-τι πρέπει να γνωρίζουν ιδιοκτήτες και ενοικιαστές για τη μη πληρωμή μισθωμάτων Εγκύκλιος για τον τρόπο φορολόγησης κατασκευών του ενοικιαστή σε ακίνητο του ιδιοκτήτη Αναγκαία η παράταση της προθεσμίας διόρθωσης των αρχικών εγγραφών στο Κτηματολόγιο Συνταγματικός κρίθηκε ο νόμος για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων Οι υπηρεσίες μας Το ασφαλιστικό πρόγραμμα ΠΟΜΙΔΑ- Ιντεραμέρικαν Το Πανελλήνιο δίκτυο ασφαλιστών Οι Ενώσεις-μέλη μας. ΤΑ ΝΕΑ ΤΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ Tριμηνιαία ενημερωτική έκδοση της Πανελλήνιας Oμοσπονδίας Iδιοκτητών Aκινήτων (Π.OM.IΔ.A.) Σοφοκλέους 15 & Aιόλου, Aθήνα Tηλ. Γραμματείας: , Fax: mail@pomida.gr - Tιμή τεύχους: 0,01 Ιδιοκτήτης: Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (Π.ΟΜ.ΙΔ.Α.) Eκδότης & Yπεύθυνος σύμφωνα με το νόμο: ΣTPATOΣ ΠAPAΔIAΣ. Δικηγόρος Aθηνών, Πρόεδρος Π.OM.IΔ.A. Σοφοκλέους 7, Aθήνα Yπεύθυνος ύλης: ANAΣTAΣIOΣ Γ. BAΠΠAΣ. Δικηγόρος Aθηνών Δημοσιογραφική επιμέλεια: ΚΩΣΤΑΣ ΒΟΥΤΣΑΔΑΚΗΣ, Δημοσιογράφος Eκδοτική παραγωγή: ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ ΑΒΕΕ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Μεγ. Αλεξάνδρου 26, ΑΘΗΝΑ 10436, Τηλ , Fax Διεκπεραίωση - Aποστολή: ΠAN. MOΣXOΦHΣ, Tηλ.: Tα ενυπόγραφα κείμενα που δημοσιεύονται απηχούν τις απόψεις και μόνον των αρθρογράφων και δεν δεσμεύουν τη σύνταξη του περιοδικού ή την Π.OM.IΔ.A. Στο περιοδικό μας δεν δημοσιεύονται διαφημιστικές καταχωρήσεις. Γράμμα από τον Πρόεδρο Του Στράτου Παραδιά, Προέδρου ΠΟΜΙΔΑ -UIPI stratos@paradias.gr Φορολογία Ακινήτων: Η κόλαση και ο παράδεισος Τα ερωτηματικά ως προς το αν η νέα κυβέρνηση θα προχωρούσε στην υλοποίηση των προεκλογικών της δεσμεύσεων περί κατάργησης του ΕΝΦΙΑ έχουν δώσει τη θέση τους τις τελευταίες εβδομάδες σε πραγματική αγωνία των ιδιοκτητών ακινήτων για την προοπτική αλλαγών στην ετήσια φορολογία των ακινήτων, που θα αναγκάσουν την μερίδα εκείνη των φορολογουμένων που έως σήμερα έχει σηκώσει τα μεγάλα βάρη της, να σηκώσει ακόμη μεγαλύτερα! Είναι γεγονός πως οι υποσχέσεις για οριζόντια περικοπή του φόρου κατά 30 % που ακούστηκαν προεκλογικά από στελέχη της σημερινής κυβέρνησης, ακόμη και σε εκδηλώσεις που διοργάνωσε η ΠΟΜΙΔΑ, ακούγονταν από τότε δύσκολα εφαρμόσιμες. Εφόσον η χώρα παραμένει σε πρόγραμμα προσαρμογής ή μνημόνιο και αφού οι φόροι στα ακίνητα αποδείχθηκαν η πλέον αποτελεσματική πηγή εσόδων (εξαιτίας της φροντίδας των πολιτών να διασφαλίσουν τη στέγη της οικογένειάς τους), οι όποιες προσαρμογές δύσκολα θα εγκρίνονταν από τους δανειστές χωρίς ισχυρά ισοδύναμα μέτρα μείωσης των κρατικών δαπανών που καμία κυβέρνηση δεν θέλησε να εφαρμόσει τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο υπήρχαν ελπίδες για παρεμβάσεις που θα καθιστούσαν το φόρο αυτό ανθρώπινο, δηλαδή θα τον προσάρμοζαν σε επίπεδα που θα επέτρεπαν στους φορολογούμενους να τον πληρώσουν χωρίς να κινδυνεύουν να χάσουν την περιουσία ή την ελευθερία τους. Η προοπτική αυτή φαντάζει δυστυχώς εξαιρετικά απίθανη, καθώς η όποια συζήτηση γίνεται για αλλαγές στον φόρο, αφορά προτάσεις για θέσπιση αφορολόγητου ορίου. Κάτι που, όπως έχει επισημάνει κατ επανάληψη η Ομοσπονδία μας και το έχει μεταφέρει αρμοδίως στο υπουργείο Οικονομικών, σημαίνει πρακτικά ότι ορισμένοι, οι «συνήθεις ύποπτοι» θα κληθούν να πληρώσουν εκτός από τα δικά τους τεράστια βάρη, και τις υποχρεώσεις εκείνων που θα μείνουν αφορολόγητοι. Γεγονός απαράδεκτο από ηθική αλλά και λογική βάση. Εξίσου απαράδεκτο θα ήταν το ενδεχόμενο να προχωρήσει η μείωση των αντικειμενικών αξιών, που έχει κατ επανάληψη αναγγελθεί προκειμένου αυτές να προσεγγίσουν τις πραγματικές τιμές αγοράς, αλλά να συνοδευθεί από αύξηση των φορολογικών συντελεστών ώστε να διατηρηθούν αλώβητα ή και να αυξηθούν τα έσοδα του Δημοσίου. Κάτι τέτοιο εκτός από αδικία θα αποτελούσε και εμπαιγμό των ιδιοκτητών Η κυβέρνηση και το υπουργείο Οικονομικών έδειξαν ότι μπορούν να αντιληφθούν τα προβλήματα και να δώσουν λύσεις στη βάση της κοινής λογικής, όπως συνέβη στην περίπτωση της επαναφοράς της εκχώρησης ανείσπρακτων ενοικίων στο Δημόσιο, η οποία έγινε πραγματικότητα χάρις στο συνεχή και επίμονο αγώνα της οργάνωσής μας, αλλά και στο πρακτικό μυαλό της Αναπληρώτριας Υπουργού Οικονομικών κας Νάντιας Βαλαβάνη, η οποία αναγνώρισε το πρόβλημα και εισηγήθηκε την άμεση νομοθετική λύση του. Ελπίζουμε ότι στο τέλος, το ίδιο θα συμβεί και στον τομέα της φορολογίας. Διαφορετικά θα αποδειχθεί ότι ήταν δυστυχώς προφητική η αποστροφή μας, πέρυσι το Σεπτέμβριο, ότι η κόλαση του ΕΝΦΙΑ θα μας φανεί πραγματικός παράδεισος σε σύγκριση με ένα νέο ΦΑΠ

4 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Επανήλθε σε ισχύ η εκχώρηση ανείσπρακτων ενοικίων! Σημαντικό επίτευγμα της οργάνωσής μας για τους εκμισθωτές ακινήτων Ύστερα από πολύμηνο και επίμονο αγώνα της ΠΟ- ΜΙΔΑ, το υπουργείο Οικονομικών υιοθέτησε και νομοθέτησε την επαναφορά της δυνατότητας εκχώρησης ανείσπρακτων ενοικίων στο Δημόσιο, αποδεχόμενο την κοινή λογική που επιτάσσει, αφενός οι ιδιοκτήτες να μην φορολογούνται για εισόδημα που δεν εισέπραξαν και αφετέρου να υπάρχει ένας αποτελεσματικός μηχανισμός πίεσης που θα διασφαλίζει την πληρωμή των ενοικίων και τη συνέχιση των μισθώσεων. Το ΔΣ της Ομοσπονδίας μας είχε ειδική συνάντηση για το θέμα με την Αναπληρώτρια Υπουργό Οικονομικών κα Νάντια Βαλαβάνη, μετά τη λήξη της οποίας η υπουργός ανακοίνωσε την αποδοχή του αιτήματος ενώ ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) κ. Στράτος Παραδιάς δήλωσε ότι είναι πολλαπλά θετική η σημαντική πρωτοβουλία της κας Υπουργού να λύσει το απαράδεκτο αυτό φορολογικό και κοινωνικό πρόβλημα. Εξέφρασε επίσης την ελπίδα, η κα Υπουργός να δείξει τον ίδιο ρεαλισμό και στην προσέγγιση του θέματος της ετήσιας φορολογίας ακινήτων. Η διαδικασία εκχώρησης καθορίζεται με απόφαση που εξέδωσε ήδη η Γενική Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Κατερίνα Σαββαΐδου. Η απόφαση περιγράφει αναλυτικά τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία της εκχώρησης καθώς και τα δικαιολογητικά που θα πρέπει να υποβάλουν στον αρμόδιο Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες. Αναφέρει, συγκεκριμένα, τα εξής: Άρθρο 1 Τύπος και περιεχόμενο της δήλωσης εκχώρησης και δικαιολογητικά που συνυποβάλλονται. 1. Ο τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης εκχώρησης μη εισπραχθέντων μισθωμάτων ακίνητης περιουσίας έχει ως το συνημμένο υπόδειγμα εντύπου, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της παρούσας. 2. Η εκχώρηση γίνεται με την υποβολή του συμπληρωμένου εντύπου δήλωσης εκχώρησης από τον εκχωρητή στον αρμόδιο για την παραλαβή της φορολογικής του δήλωσης προϊστάμενο της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας μετά το πέρας του φορολογικού έτους στο οποίο αφορούν και πριν την εμπρόθεσμη υποβολή της ετήσιας δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος. Στη δήλωση αναγράφονται υποχρεωτικά οι ΑΦΜ του εκμισθωτή (εκχωρητή) και του μισθωτή (οφειλέτη) και ο αριθμός δήλωσης πληροφοριακών στοιχείων ακίνητης περιουσίας, εφόσον η Η Αναπληρώτρια Υπουργός Οικονομικών κα Νάντια Βαλαβάνη σύμβαση μίσθωσης έγινε μετά την 1/1/2014 ή ο αριθμός καταχώρησης μισθωτηρίου. 3. Με τη δήλωση εκχώρησης συνυποβάλλονται από τον εκχωρητή όλα τα σχετικά έγγραφα που αποδεικνύουν τη μη είσπραξη των εκχωρούμενων μισθωμάτων, όπως ενδεικτικά: α) Το συμφωνητικό μίσθωσης ακίνητης περιουσίας (σε περίπτωση που υφίσταται έγγραφη σύμβαση μίσθωσης). β) Εξώδικη καταγγελία της μίσθωσης ή πρόσκληση καταβολής μισθωμάτων. γ) Αγωγή απόδοσης του μισθίου και καταβολής μισθωμάτων. δ) Δικαστική απόφαση απόδοσης του μισθίου και καταβολής μισθωμάτων. Τα ανωτέρω δικαιολογητικά δεν απαιτείται να υποβάλλονται πρωτότυπα, αλλά αρκεί να υποβάλλονται ευκρινή φωτοαντίγραφα αυτών κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α του Ν. 4250/ 2014 (Α 74). 4. Η δήλωση εκχώρησης συνοδεύεται υποχρεωτικά από Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/1986, στην οποία βεβαιώνεται από τον εκχωρητή η μη είσπραξη των οφειλόμενων μισθωμάτων, το ακριβές ποσό αυτών, η ακρίβεια των κατατεθειμένων εγγράφων καθώς και η μη κατοχή άλλων εγγράφων και αποδεικτικών στοιχείων πλην των κατατεθειμένων. 5. Αν ο μισθωτής εγκατέλειψε το μίσθιο εκουσίως, πριν ασκηθεί κατ αυτού κάποια δικαστική ενέργεια και δεν είναι δυνατή η προσκόμιση της αγωγής έξωσης, η εκχώρηση θα διενεργηθεί με την προσκόμιση του συμ- 4 TA NEA TΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ

5 φωνητικού μίσθωσης εφόσον έχει συναφθεί έγγραφη σύμβαση μίσθωσης και σχετικής υπεύθυνης δήλωσης του ιδιοκτήτη στην οποία θα αναφέρεται η ημερομηνία εγκατάλειψης του μισθίου από τον μισθωτή. Στην περίπτωση προφορικής μίσθωσης που έχει συναφθεί μετά την 1/1/2014 αρκεί η καταχώρηση των πληροφοριακών στοιχείων της ακίνητης περιουσίας. Άρθρο 2 Βεβαίωση και είσπραξη των μισθωμάτων που εκχωρούνται 1. Η εκχώρηση ολοκληρώνεται με μόνη τη μονομερή δήλωση του εκχωρητή, ως ανωτέρω, χωρίς να απαιτείται προηγούμενη ρητή αποδοχή της εκχώρησης από το Δημόσιο και αναγγελία της εκχώρησης των μισθωμάτων στον οφειλέτη. Το υπόμνημα της ΠΟΜΙΔΑ προς το Υπουργείο Οικονομικών. ΘΕΜΑ: Απάνθρωπη ρύθμιση και διπλή συμφορά για ιδιοκτήτες και ενοικιαστές η υποχρέωση δήλωσης των ανείσπρακτων μισθωμάτων!!! Διπλή συμφορά για ιδιοκτήτες και ενοικιαστές φέρνει η σημερινή κατάφωρα αντικοινωνική και παράλογη ρύθμιση της ΠΟΛ.1069/ , σύμφωνα με την οποία χιλιάδες εκμισθωτές ακινήτων σε όλη τη χώρα θα πρέπει να πληρώσουν φόρο για όλα τα μισθώματα του έτους 2014 που δεν έχουν εισπράξει από τους ενοικιαστές τους! Και αυτό παρά τις ρητές και κατηγορηματικές διαβεβαιώσεις του αρμόδιου Υπουργού Οικονομικών κ. Γιάννη Στουρνάρα, στη Βουλή στις , κατά την ψήφιση του ΕΝΦΙΑ, που στηρίζονταν μεταξύ άλλων στο άρθρο 10 του ΚΦΕ (σύμφωνα με το οποίο «Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων είναι ο φόρος που επιβάλλεται ετησίως στο εισόδημα που αποκτούν τα φυσικά πρόσωπα»), ότι (επί λέξει): «Με το νέο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος κανείς δεν είναι υποχρεωμένος να δηλώνει ανείσπρακτα εισοδήματα, γι αυτό και εκλείπει ο λόγος και το δικαίωμα εκχώρησης των ενοικίων, ουδείς είναι υποχρεωμένος καν να δηλώνει ανείσπρακτα μισθώματα με το νέο Κώδικα, διαβάστε το ισχύει αυτό που σας λέω, ουδείς υποχρεούται να δηλώνει ανείσπρακτα ενοίκια» (Βλ. σε βίντεο της Τηλεόρασης της Βουλής τη δήλωση του κ. Στουρνάρα στη σελίδα youtube pomidagr ) και παρόμοια κατηγορηματική δήλωση του Υφυπουργού κ. Γ. Μαυραγάνη στην Βουλή την ίδια ημέρα. Υπενθυμίζεται ότι ο νέος Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος (Ν.4172/2013) «εξαφάνισε» την πάγια διάταξη της δυνατότητας εκχώρησης των ανείσπρακτων μισθωμάτων στο Δημόσιο, η οποία δικαίως επέτρεπε τη μη φορολόγησή τους γι αυτά, με στόχο να παγιδεύσει χιλιάδες ιδιοκτήτες σε όλη τη χώρα, οι οποίοι δεν φτάνει που δεν εισέπραξαν τα ενοίκια του 2014 που δικαιούνταν, και ουδεμία πρακτική δυνατότητα έχουν να τα εισπράξουν από αδύναμους οικονομικά ή και «εξαφανισμένους» ενοικιαστές τους, τώρα θα πρέπει, για πρώτη φορά, να τα δηλώσουν ως δήθεν εισπραχθέντα εισοδήματα και να φορολογηθούν γι' αυτά από το πρώτο ευρώ, με συντελεστή 11% για τα πρώτα , και 33% για τα υπόλοιπα, πλέον χαρτοσήμου 3,6% για όλα τα μισθώματα πλην κατοικιών!!! Έτσι τιμωρούνται με τον πιο βάναυσο και θηριώδη τρόπο όσοι υπομονετικοί ιδιοκτήτες στήριξαν και εξακολουθούν να δείχνουν έμπρακτη κοινωνική αλληλεγγύη προς τους ενοικιαστές τους, περιμένοντας τους πότε θα μπορέσουν να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους... Όμως τιμωρούνται ταυτόχρονα και οι ενοικιαστές, αφού το Κράτος αφήνει πλέον ως μοναδική διέξοδο από το μαρτύριο αυτό, την κίνηση των διαδικασιών έξωσης εναντίον όσων δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους Για τους λόγους αυτούς σας ζητούμε να δώσετε άμεση λύση στο σοβαρότατο φορολογικό αλλά και κοινωνικό αυτό πρόβλημα, καθιερώνοντας τη δυνατότητα δήλωσής τους ως ανείσπρακτων, κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης εισοδημάτων Ε2, εφόσον δεν επιθυμείτε την επαναφορά της δυνατότητας εκχώρησης των ανείσπρακτων μισθωμάτων έτους ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ

6 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Το Δημόσιο υποκαθίσταται στα δικαιώματα του εκχωρητή. Ανάκληση της δήλωσης εκχώρησης δεν είναι δυνατή. 2. Σε περίπτωση υποβολής της δήλωσης εκχώρησης εκπρόθεσμα, μετά την υποβολή της εμπρόθεσμης ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, η εκχώρηση δεν γίνεται δεκτή. 3. Η προϋπόθεση που απαιτείται για την αποδοχή της εκχώρησης είναι η μη είσπραξη των εκχωρούμενων μισθωμάτων και όχι το εκκαθαρισμένο ή μη της απαίτησης, καθώς και η φερεγγυότητα ή μη του οφειλέτη. Η εκχώρηση μη εισπραχθέντων μισθωμάτων διενεργείται με τις πιο πάνω προϋποθέσεις και στην περίπτωση που ο οφειλέτης μισθωτής έχει πτωχεύσει. 4. Η φορολογική αρχή προβαίνει στον έλεγχο των στοιχείων που υποβλήθηκαν, προκειμένου να εξακριβώσει εάν πραγματικά προκύπτει από αυτά ότι δεν έχουν εισπραχθεί από τον εκχωρητή τα μισθώματα που εκχωρούνται. Αν διαπιστωθεί η μη είσπραξη των μισθωμάτων, η χρηματική απαίτηση από εκχωρηθέντα ανείσπρακτα μισθώματα ακίνητης περιουσίας καταχωρείται στα βιβλία Προς τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ... ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΜΙΣΘΩΤΗ ΕΚΧΩΡΗΤΗ Επώνυμο Όνομα Όνομα πατέρα Διεύθυνση: οδός αριθμ. ΤΑΧ.ΚΩΔ. Δήμος Α.Φ.Μ. Α.Δ.Τ. ή Διαβατηρίου Α/Α δήλωσης πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας ή Α/Α καταχώρησης μισθωτηρίου Δηλώνω ότι έχω/είχα εκμισθώσει με το από...συμφωνητικό μίσθωσης (εφόσον έχει συναφθεί έγγραφη σύμβαση μίσθωσης) στον/στην ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΙΣΘΩΤΗ ΟΦΕΙΛΕΤΗ ΔΗΛΩΣΗ ΕΚΧΩΡΗΣΗΣ ΜΗ ΕΙΣΠΡΑΧΘΕΝΤΩΝ ΜΙΣΘΩΜΑΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ για την αφαίρεσή τους από το συνολικό εισόδημα του φορολογικού έτους (παράγραφος 4 άρθρου 39 ν.4172/2013) Επώνυμο/Επωνυμία Όνομα Όνομα πατέρα. Διεύθυνση: οδός αριθμ. ΤΑΧΚΩΔ. Δήμος Α.Φ.Μ. Α.Δ.Τ. ή Διαβατηρίου Δ.Ο.Υ. Η ακίνητη περιουσία μου 1....που βρίσκεται στη Διεύθυνση: οδός...αριθ.... ΤΑΧ.ΚΩΔ.... Δήμος...θέση 2...με επιφάνεια...τ.μ και μου ανήκει κατά ποσοστό συνιδιοκτησίας...είδος κυριότητας 3... Με τη δήλωσή μου αυτή, κατ εφαρμογή όσων ορίζονται στις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 39 του ν. 4172/2013, επειδή ο/η πιο πάνω μισθωτής δεν μου κατέβαλε νομίμως και προσηκόντως τα μισθώματα της περιόδου από.../.../...έως.../.../...μηνιαίου ποσού...ευρώ και συνολικού ποσού...ευρώ, που μου οφείλει, από την ανεμπόδιστη χρήση της υπόψη ακίνητης περιουσίας μου, εκχωρώ, χωρίς αντάλλαγμα, στο Δημόσιο τα δικαιώματά μου για την είσπραξη αυτών των μισθωμάτων. Επίσης, δηλώνω υπεύθυνα ότι ο/η υπόψη οφειλέτης δεν έχει προβάλει, νομίμως ένσταση συμψηφισμού ή άλλες παρόμοιες ενστάσεις σε βάρος μου. Σας επισυνάπτω τα στοιχεία που αποδεικνύουν τη νομιμότητα αυτής της απαίτησής μου, και σας βεβαιώνω ότι, εκτός από αυτά τα έγγραφα δεν έχω στην κατοχή μου άλλα αποδεικτικά στοιχεία, που να θεμελιώνουν την εκχωρούμενη απαίτησή μου. Παρακαλώ να ενεργήσετε εκκαθάριση φόρου εισοδήματος για το φορολογικό έτος 20.. χωρίς να περιλάβετε στο συνολικό εισόδημά μου, το ποσό των πιο πάνω μισθωμάτων που εκχωρώ, χωρίς αντάλλαγμα στο Δημόσιο. ΕΓΓΡΑΦΑ ΠΟΥ ΕΠΙΣΥΝΑΠΤΩ 4 1. Το από... συμφωνητικό μίσθωσης (εφόσον έχει συναφθεί έγγραφη σύμβαση μίσθωσης). 2. Η από... εξώδικη καταγγελία μίσθωσης ή πρόσκληση καταβολής μισθωμάτων 3. Η από...αγωγή απόδοσης του μισθίου και καταβολής μισθωμάτων 4. Η αριθμ.... από... δικαστική απόφαση του Υπεύθυνη Δήλωση του ν. 1599/ Κατοικία, Κατάστημα, Γραφεία, Αποθήκη, Γαία, κτλ 2 Ισόγειο, 1 ος όροφος κτλ 3 Πλήρη κυριότητα, επικαρπία 4 Όλα τα έγγραφα που υπάρχουν, κατά περίπτωση Ο Εκχωρών Δικαιούχος εισπρακτέων εσόδων της Φορολογικής Διοίκησης από τον προϊστάμενο της ΔΟΥ που είναι αρμόδιος για την παραλαβή της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του μισθωτή (οφειλέτη) ως δημόσιο έσοδο στον ΚΑΕ ΦΦΓΚΡΠ-1,47% 3919 και εισπράττεται κατά τις διατάξεις του Ν.Δ. 356/1974 (Α 90). 5. Αν μεταγενέστερα διαπιστωθεί αιτιολογημένα ότι οι εκχωρούμενες απαιτήσεις δεν υπήρχαν, η εκχώρηση ματαιώνεται. Στην περίπτωση αυτή τα μη συνυπολογισθέντα - εκχωρηθέντα μισθώματα προστίθενται στο συνολικό εισόδημα του εκχωρητή κατά το χρόνο φορολογίας του, προκειμένου να προσδιορισθεί ο συνολικός φόρος με την έκδοση σχετικής πράξης διορθωτικού προσδιορισμού φόρου κατά τις διατάξεις του Ν. 4174/2013 (Α 170). Αρθρο 3 1. Τα ανωτέρω ισχύουν για συμβάσεις μίσθωσης ακίνητης περιουσίας σε χρήμα. 2. Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Υπενθυμίζεται ότι η κατάργηση της εκχώρησης νομοθετήθηκε με τον τελευταίο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, παρά τις προειδοποιήσεις της ΠΟΜΙΔΑ για τις δυσμενείς συνέπειες στην αγορά που θα επέφερε και παρά τις - προφορικές διαβεβαιώσεις της προηγούμενης ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών ότι δεν θα επιβαλλόταν φορολογία επί ανύπαρκτου εισοδήματος. Κάτι που στην πράξη σε καμία περίπτωση δεν διασφάλιζε τα συμφέροντα των ιδιοκτητών, όπως αναλυτικά ανέφερε η ΠΟΜΙΔΑ και στο σχετικό υπόμνημα προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, που δημοσιεύουμε στη συνέχεια. Η ΠΟΜΙΔΑ ζήτησε επιπλέον δύο αλλαγές στη ρύθμιση, που έχουν ως εξής: 1. Η προισχύσασα ρύθμιση προέβλεπε δικαίωμα εκχώρησης των ανείσπρακτων ενοικίων μέχρι τη λήξη του επόμενου οικονομικού έτους (31.12), και όχι την προκαταβολική εκχώρησή τους μέχρι την προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων (30.6). Η παλαιά προθεσμία είχε ταχθεί προκειμένου να έχει κάποιο χρόνο παραπάνω στη διάθεσή του ο ιδιοκτήτης να κινήσει τη δικαστική διαδικασία, ελπίζοντας μήπως μπορέσει και εισπράξει κάποια ενοίκια. Ζητούμε συνεπώς να επανέλθει και η παλαιά προθεσμία εκχώρησης, δηλαδή μέχρι το τέλος του επόμενου οικονομικού έτους. 2. Επίσης να προβλεφθεί ότι από το επόμενο οικονομικό έτος 2016 η διαδικασία της εκχώρησης ανείσπρακτων μισθωμάτων δεν θα γίνεται στη Δ.Ο.Υ. αλλά θα ενσωματωθεί στη διαδικασία συμπλήρωσης και ηλεκτρονικής υποβολής της «Αναλυτικής Κατάστασης Μισθωμάτων» της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος». 6 TA NEA TΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ

7 ΕΠΙΔΟΜΑ ΕΝΟΙΚΙΟΥ Eνημερωτική εγκύκλιος ΠΟΜΙΔΑ Η αρμόδια Υπουργός κα Θεανώ Φωτίου Περισσότεροι από πολίτες υπέβαλαν αιτήσεις για υπαγωγή στο πρόγραμμα επιδότησης ενοικίου που προβλέπει ο νόμος 4320/2015 για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. Η ΠΟΜΙΔΑ εξέδωσε αναλυτική ενημερωτική εγκύκλιο για τα θέματα που σχετίζονται με το πρόγραμμα, υπογραμμίζοντας ιδιαίτερα τα σημεία που ενδιαφέρουν τους ιδιοκτήτες ακινήτων σε ό,τι αφορά τις νομικές υποχρεώσεις που αναλαμβάνει ο ιδιοκτήτης αλλά και τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν σε περίπτωση που ο ενοικιαστής ή το Δημόσιο δεν καλύψουν τις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Αναλυτικά, η ΠΟΜΙΔΑ διευκρινίζει προς τα μέλη της και όλους τους ενδιαφερομένους τα εξής: 1. Το επίδομα δεν θα χορηγηθεί σε όλους τους ενοικιαστές κατοικίας, αλλά μόνον σε το πολύ, άτομα και οικογένειες που διαβιούν υπό «συνθήκες ακραίας φτώχειας», με κριτήρια το χαμηλό εισόδημα (το πολύ ετησίως για μεμονωμένα άτομα και ετησίως για το ζευγάρι, συν για κάθε ενήλικο εξαρτώμενο μέλος της οικογένειας και 600 ετησίως για κάθε ανήλικο μέλος και μέχρι τις ), ακίνητη περιουσία έως , αναλόγως των ατόμων ( αν είναι μεμονωμένο άτομο, όριο που αυξάνεται κατά για κάθε εξαρτώμενο ανήλικο μέλος ή για κάθε ενήλικο μέλος, μέχρι τις ) και τραπεζικές καταθέσεις έως το διπλάσιο του ορίου εισοδήματος που προβλέπεται για κάθε κατηγορία δικαιούχων. 2. Το επίδομα το οποίο θα καταβληθεί για τους λοιπούς μήνες του 2015, με νομοθετική δυνατότητα ανανέωσής του και για το έτος 2016, θα ανέρχεται για μεμονωμένο άτομο σε 70 το μήνα και 100 για ζεύγος, προσαυξανόμενο κατά 30 ευρώ για κάθε τέκνο με όριο τα Η παροχή του επιδόματος προϋποθέτει υπογραφή νέου συμφωνητικού μίσθωσης κύριας κατοικίας μεταξύ ιδιοκτήτη και ενοικιαστή, η οποία υπενθυμίζεται ότι έχει εκ του νόμου ελάχιστη τριετή διάρκεια ακόμη και αν συμφωνηθεί για μικρότερο διάστημα, ή ανανέωσης (στην ουσία συμφωνητικού παράτασης) προϋφιστάμενης μίσθωσης κατοικίας, με ημερομηνία υπογραφής του μετά τη δημοσίευση του νόμου (ήτοι από 20/3/2015 και μετά). 4. Για να χορηγηθεί το επίδομα, ο ενοικιαστής πρέπει μέσα από ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή της ιστοσελίδας του Υπουργείου Εργασίας ( ή στα ΚΕΠ να καταθέσει το μισθωτήριο (αρχικό ή παράταση), τη δήλωση των στοιχείων της μίσθωσης στην ηλεκτρονική βάση της ΓΓΠΣ και την ηλεκτρονική αποδοχή της εκ μέρους του, καθώς και πιστοποιητικό φορολογικής ενημερότητας του εκμισθωτή. 5. Από το κείμενο της διάταξης φαίνεται ότι το αφορολόγητο και ακατάσχετο καλύπτει μόνον το μισθωτή, ωστόσο το ορθό είναι αυτό να καλύψει ρητά και τον εκμισθωτή. 6. Επίσης το δικαίωμα του εκμισθωτή να προτείνει συμψηφισμό του επιδόματος με υπάρχουσες οφειλές του προς το Δημόσιο/ασφαλιστικούς οργανισμούς θα έπρεπε να είναι κατοχυρωμένο και όχι απλά δυνητικό («μπορεί»), και άρα στην κρίση των οργάνων του Δημοσίου. 7. Τέλος επισημαίνουμε πως υπόχρεος για την καταβολή ολόκληρου του ενοικίου είναι σε κάθε περίπτωση ο ενοικιαστής και όχι το Δημόσιο το οποίο δεν συμβάλλεται στη μίσθωση, ούτε αποκτά συμβατικές υποχρεώσεις έναντι του εκμισθωτή. Εν τούτοις στην πράξη υπάρχει φόβος να προκύψουν σοβαρά προβλήματα και δικαστικές αντιδικίες, στις περιπτώσεις όπου: Α. Ο μισθωτής δεν καταβάλει το πέραν του ύψους του επιδόματος μίσθωμα, ισχυριζόμενος οικονομική αδυναμία του λόγω της δεδομένης «ακραίας φτώχειας» του, ή Β. Το Δημόσιο δεν καταβάλει στον εκμισθωτή το ποσό του επιδόμα τος, πράγμα διόλου απίθανο λόγω και της δικής του γνωστής αδυναμίας να ανταποκριθεί με συνέπεια στις οικονομικές του υποχρεώσεις προς τον ιδιωτικό τομέα Από το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης διευκρινίζεται επίσης ότι: Επίδομα ενοικίου δεν δικαιούνται όσοι διαθέτουν ιδιόκτητη κατοικία στα όρια του Νομού στον οποίο ζουν μονίμως, όσοι παίρνουν επίδομα ενοικίου από άλλο φορέα και όσοι ενοικιάζουν κατοικία από συγγενείς πρώτου βαθμού εξ αίματος ή εξ αγχιστείας. Το επίδομα καταβάλλεται μηνιαίως, αρχής γενομένης από την ημερομηνία σύναψης ή ανανέωσης της σύμβασης μίσθωσης, η οποία θα πρέπει να συμπίπτει ή να είναι μεταγενέστερη της ημερομηνίας έγκρισης ένταξης του δικαιούχου στη ρύθμιση του άρθρου 2 του Νόμου 4320/2015 και για διάστημα 9 συνολικά μηνών. Τυχόν καταγγελία της μίσθωσης θα πρέπει να γνωστοποιείται νομίμως στα ΚΕΠ. Το ποσό της επιδότησης ενοικίου είναι αφορολόγητο και ακατάσχετο, δεν υπόκειται σε οποιουδήποτε είδους κρατήσεις, δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη του εκμισθωτή προς πιστωτικά ιδρύματα και δεν συνυπολογίζεται στο εισόδημα με βάση το οποίο διαμορφώνεται το εισοδηματικό κριτήριο για την καταβολή, σε αυτόν, του ΕΚΑΣ ή άλλης παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα. Το ποσό της επιδότησης δύναται να συμψηφίζεται με βεβαιωμένες και ρυθμισμένες οφειλές του εκμισθωτή προς το Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς κατόπιν σχετικού αιτήματός του. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ

8 ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ «Οδηγός» για τη φορολόγηση των εισοδημάτων από ακίνητα Δεν θα φορολογείται η ιδιοκατοίκηση, όπως επίμονα ζητούσε να διευκρινιστεί η ΠΟΜΙΔΑ! Διευκρινίσεις και οδηγίες για τον τρόπο φορολόγησης των εισοδημάτων από ακίνητα έδωσε η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων με εγκύκλιο (ΠΟΛ 1069) που εξειδικεύει τις διατάξεις του νόμου 4172/2013. Με την εγκύκλιο αυτή η Γενική Γραμματεύς Δημοσίων Εσόδων κα Κατερίνα Σαββαΐδου διευκρίνισε ρητά επιτέλους αυτό που επίμονα ζητούσε επί μια διετία η ΠΟΜΙΔΑ: Ότι δεν φορολογείται με πρόσθετο τεκμαρτό μίσθωμα η ιδιοκατοίκηση ιδιόκτητης κατοικίας! Τα κυριότερα σημεία της εγκυκλίου αναφέρουν ότι: Στην έννοια του εισοδήματος περιλαμβάνεται και η δωρεάν παραχώρηση γης, ακινήτων, εξοπλισμού κλπ. Το εισόδημα από εκμίσθωση κοινόχρηστων χώρων δεν φορολογείται αυτοτελώς, αλλά κατά το ποσοστό συμμετοχής κάθε συνιδιοκτήτη στους κοινόχρηστους χώρους. Το εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση γης ή ακινήτων αποτελεί τεκμαρτό εισόδημα για τον κύριο του ακινήτου και ταυτόχρονα εκπιπτόμενη δαπάνη όταν χρησιμοποιείται για την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας Το εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση τεκμαίρεται ότι συνίσταται στο τρία τοις εκατό (3%) της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Κατ εξαίρεση, το τεκμαρτό εισόδημα του προηγούμενου εδαφίου που αφορά δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι διακόσια τετραγωνικά μέτρα (200 τ.μ.) προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία προς ανιόντες ή κατιόντες εξ αίματος και εξ αγχιστείας, απαλλάσσεται από το φόρο. Η Γενική Γραμματεύς Δημοσίων Εσόδων κα Κατερίνα Σαββαΐδου Τα φυσικά πρόσωπα δικαιούνται να εκπέσουν ποσοστό 5% επί του ακαθαρίστου εισοδήματος για δαπάνες επισκευής, συντήρησης, ανακαίνισης, ή άλλες πάγιες και λειτουργικές δαπάνες του ίδιου του ακινήτου. Το εισόδημα από ακίνητη περιουσία φορολογείται με ποσοστό 11 % για εισόδημα έως ευρώ και 33 % για το επιπλέον. Αναλυτικά η εγκύκλιος 1069/2015 αναφορικά με τη φορολόγηση του εισοδήματος από ακίνητη περιουσία μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος αναφέρει τα εξής: Ο όρος «εισόδημα από ακίνητη περιουσία» σημαίνει το εισόδημα, σε χρήμα ή σε είδος, που προκύπτει από την εκμίσθωση ή την ιδιοχρησιμοποίηση ή τη δωρεάν παραχώρηση χρήσης γης και ακινήτων. 1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 39 του ν.4172/2013 ορίζεται ότι το εισόδημα αυτό προκύπτει από: α) Εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή παραχώρηση χρήσης γης ή ακινήτων συμπεριλαμβανομένων των κτιρίων, κατασκευών και κάθε είδους εγκαταστάσεων και εξοπλισμού τους. β) Εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή παραχώρηση χρήσης μεταλλείων, λατομείων, δασικών και αγροτικών εκτάσεων στις οποίες περιλαμβάνονται λιβάδια, καλλιεργήσιμες γαίες, βοσκήσιμες γαίες, καθώς και κάθε είδους κατασκευές ή εγκαταστάσεις που είναι στην 8 TA NEA TΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ

9 επιφάνεια του εδάφους ή κάτω από αυτή, όπως τα ιχθυοτροφεία, οι λίμνες, οι δεξαμενές, οι πηγές και τα φρέατα. γ) Εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή παραχώρηση χρήσης από την παραχώρηση χώρου για την τοποθέτηση κάθε είδους διαφημιστικών επιγραφών. δ) Εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή παραχώρηση χρήσης κοινόχρηστων χώρων σε ακίνητα. Το εισόδημα από ακίνητη περιουσία αποκτάται από κάθε πρόσωπο στο οποίο έχει νόμιμα μεταβιβασθεί με οριστικό συμβόλαιο ή έχει αποκτηθεί με δικαστική απόφαση ή λόγω χρησικτησίας το δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή νομής ή επικαρπίας ή οίκησης, κατά περίπτωση, καθώς και από τον υπεκμισθωτή σε περίπτωση υπεκμίσθωσης. Το εισόδημα αυτό αποκτάται από φυσικά πρόσωπα ή ατομικές επιχειρήσεις ανεξάρτητα από την είσπραξή του ή μη, εφόσον έχει αποκτηθεί το δικαίωμα είσπραξής του και με την προϋπόθεση ότι ο εκμισθωτής αποξενώνεται από τη χρήση του ακινήτου, χωρίς ταυτόχρονα να παρέχει άλλου είδους υπηρεσίες στο μισθωτή (π.χ. καθαριότητα, ασφάλεια, κλπ.), οπότε χαρακτηρίζεται στο σύνολό του ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα. Ειδικά, για το εισόδημα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας που καταβάλλεται αναδρομικά με βάση νόμο ή δικαστική απόφαση, χρόνος απόκτησης αυτού θεωρείται το φορολογικό έτος στο οποίο ανάγονται τα μισθώματα. Στην έννοια του εισοδήματος από ακίνητη περιουσία περιλαμβάνεται και το εισόδημα που προκύπτει στις παρακάτω περιπτώσεις (ενδεικτική απαρίθμηση): i. Κατά την εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή δωρεάν παραχώρηση της χρήσης γης ή ακινήτου μαζί με τα έπιπλα ή τα μηχανήματά του (εξοπλισμός), υπολογίζεται ως εισόδημα από ακίνητη περιουσία και το εισόδημα που προκύπτει και από την εκμίσθωση των επίπλων ή μηχανημάτων. ii. Από την εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή δωρεάν παραχώρηση της χρήσης χώρου γης ή ακινήτων για τοποθέτηση κεραίας, ανεμογεννήτριας, διαφημιστικών επιγραφών, κλπ. Στην περίπτωση αυτή περιλαμβάνεται η τοποθέτηση των πιο πάνω αποκλειστικά σε ιδιόκτητους χώρους, καθόσον η τοποθέτησή τους σε κοινόχρηστους χώρους αντιμετωπίζεται στην επόμενη περίπτωση. iii. Από την εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή δωρεάν παραχώρηση κοινόχρηστων χώρων σε ακίνητα, που ανήκουν στους ιδιοκτήτες των διηρημένων ιδιοκτησιών τους. Διευκρινίζεται ότι από 1/1/2014 το εισόδημα από εκμίσθωση κοινόχρηστων χώρων δεν φορολογείται αυτοτελώς, αλλά δηλώνεται για να φορολογηθεί στις ατομικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, μαζί με τυχόν άλλα εισοδήματα ακίνητης περιουσίας των ιδιοκτητών των διηρημένων ιδιοκτησιών, κατά το ποσοστό συμμετοχής καθενός στους κοινόχρηστους χώρους, όπως προκύπτει από τον κανονισμό της οροφοκτησίας, με βάση σχετική βεβαίωση που θα εκδίδει για το σκοπό αυτό ο διαχειριστής της πολυκατοικίας. iv. Η καταβολή αποζημίωσης για επίταξη και για εξωσυμβατική χρήση γης και ακινήτων, το αντάλλαγμα κατά τη μεταβίβαση της ενάσκησης επικαρπίας ακινήτου καθώς και η αποζημίωση που καταβάλλεται από τον μισθωτή στον εκμισθωτή λόγω πρόωρης λύσης εμπορικής μίσθωσης σύμφωνα με το άρθρο 43 του π.δ. 34/ v. Το εισόδημα που προκύπτει από ιδιοχρησιμοποίηση βιομηχανοστασίων μαζί με τα παραρτήματα, τα εξαρτήματα, τις αποθήκες και τις γαίες που είναι συνεχόμενα με αυτά και χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση πρώτων υλών και για την πρώτη εναπόθεση των βιοτεχνικών και βιομηχανικών προϊόντων, καθώς και τα ιδιοχρησιμοποιούμενα κτίσματα που βρίσκονται μέσα ή έξω από αγροτικές εκτάσεις για την διεξαγωγή των έργων γεωργικής επιχείρησης. Βιομηχανοστάσιο είναι το κτίσμα που έχει ειδικά ανεγερθεί για τη λειτουργία της βιοτεχνίας και της βιομηχανίας, στο οποίο έχουν μόνιμα προσαρμοστεί μηχανικές εγκαταστάσεις, καθώς και τα κτίσματα επεξεργασίας και συντήρησης καπνών σε φύλλα ή άλλων εξαγώγιμων γεωργικών προϊόντων. Διευκρινίζεται ότι το εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση γης ή ακινήτων αποτελεί τεκμαρτό εισόδημα για τον κύριο του ακινήτου και ταυτόχρονα εκπιπτόμενη δαπάνη όταν χρησιμοποιείται για την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, εφόσον τηρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 22 του ν.4172/2013. Τονίζεται ότι για την ιδιοκατοίκηση ακινήτου δεν προκύπτει εισόδημα από ακίνητη περιουσία, αλλά ετήσια αντικειμενική δαπάνη. Επίσης, ως εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση λογίζεται και το εισόδημα που αποκτά ο κύριος ή ο επικαρπωτής γης ή ακινήτων που εισφέρει τη χρήση τους λόγω συμμετοχής του σε νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα. Τονίζεται, ότι η μισθωτική αξία, έναντι της οποίας ο εισφέρων (φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα) τη χρήση γης ή ακινήτου σε άλλο νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα προκειμένου να χρησιμοποιηθεί για κάλυψη του κεφαλαίου τους, λαμβάνει μετοχές ή άλλους τίτλους ισόποσης αξίας, αποτελεί για το μέτοχο ή εταίρο εισόδημα από ακίνητη περιουσία, εφόσον το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα αντίστοιχα, προς το οποίο γίνεται η εισφορά, δεν αποκτά εμπράγματο δικαίωμα επί της γης ή του ακινήτου. Το παραπάνω εισόδημα για την υπαγωγή του σε φορολογία θα κατανεμηθεί στα αντίστοιχα έτη για τα οποία εισφέρεται η χρήση του ακινήτου (σχετ. αριθ. 124/1974 γνωμοδότηση του ΝΣΚ). Επισημαίνεται, ότι η αποτίμηση της μισθωτικής αυ- ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ

10 ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ τής αξίας για τις κεφαλαιουχικές εταιρείες προσδιορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 9 του κ.ν.2190/1920, ενώ για τις προσωπικές εταιρείες και τις νομικές οντότητες λαμβάνεται υπόψη το τίμημα που αναγράφεται στη σύμβαση εισφοράς της χρήσης του ακινήτου, κατά περίπτωση. vi. Το εισόδημα σε είδος που αποκτά ο κύριος, ο επικαρπωτής, κλπ εκμισθούμενου ακινήτου, χωρίς καταβολή μισθώματος σε χρήμα βάσει της σύμβασης μίσθωσης ή προφορικής συμφωνίας. Σε περίπτωση πρόωρης λύσης της σύμβασης μίσθωσης, το σύνολο του υπολειπόμενου ποσού των δαπανών που έχει καταβληθεί για τη βελτίωση ή επέκταση που απομένει προς κατανομή θα δηλωθεί εφάπαξ ως εισόδημα από ακίνητα στο φορολογικό έτος που επήλθε η λύση. Όσον αφορά τις συμβάσεις, με διακριτή αναφορά τόσο σε συμφωνηθέν χρηματικό μίσθωμα όσο και μίσθωμα έναντι ανταλλάγματος (μίσθωμα εις είδος), δηλαδή υπάρχει ανταλλαγή μέρους του μισθώματος με βελτιώσεις, επεκτάσεις οικοδομών, ως εισόδημα από ακίνητη περιουσία λογίζεται τόσο το συμφωνηθέν χρηματικό μίσθωμα όσο και το κόστος των βελτιώσεων, επεκτάσεων. Τέλος, όσον αφορά τις «μικτές συμβάσεις», ήτοι συμβάσεις παραχώρησης του δικαιώματος παρουσίας και λειτουργίας μιας επιχείρησης σε ακίνητο (δικαίωμα εμπορικής εκμετάλλευσης του ακινήτου), στο οποίο περιλαμβάνεται διακριτά και παρεπόμενο δικαίωμα μίσθωσης, ως εισόδημα από ακίνητη περιουσία λογίζεται τόσο το μίσθωμα που συμφωνήθηκε μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών όσο και το ποσό της άυλης αξίας (δικαίωμα εμπορικής εκμετάλλευσης). 2. Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου αυτού καθορίζεται ο τρόπος αποτίμησης του εισοδήματος ακίνητης περιουσίας. Ειδικότερα, ορίζεται ότι το εισόδημα σε είδος αποτιμάται στην αγοραία αξία, όπως αυτή προκύπτει από κάθε πρόσφορο μέσο. Το εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση τεκμαίρεται ότι συνίσταται στο τρία τοις εκατό (3%) της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Κατ εξαίρεση, το τεκμαρτό εισόδημα του προηγούμενου εδαφίου που αφορά δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι διακόσια τετραγωνικά μέτρα (200 τ.μ.) προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία προς ανιόντες ή κατιόντες εξ αίματος και εξ αγχιστείας, απαλλάσσεται από το φόρο. Επισημαίνεται ότι για τον προσδιορισμό της αγοραίας αξίας συγκεκριμένου είδους κατά το χρόνο έναρξης της μίσθωσής του και δεδομένου ότι δεν έχει λάβει χώρα η διάθεσή του, λαμβάνεται η αξία που έχει προϋπολογισθεί κατά το χρόνο έναρξης της μίσθωσης και υποχρεωτικά καταχωρείται στη δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας. Στη συνέχεια, εφ όσον η αγοραία αξία, κατά το χρόνο παράδοσης στον εκμισθωτή του συγκεκριμένου είδους διαφέρει από την προϋπολογισθείσα, η διαφορά προστίθεται να φορολογηθεί στα υπολειπόμενα έτη (διαιρούμενη με τον αριθμό των υπολειπόμενων ετών μίσθωσης) σε περίπτωση εφ άπαξ παράδοσης του είδους ή αναπροσαρμόζει τα έσοδα κάθε έτους αν πρόκειται για συνεχόμενη παράδοση. Ενδεικτικά αναφέρονται περιπτώσεις προσδιορισμού της αγοραίας αξίας εισοδήματος σε είδος. Σε περίπτωση προγενέστερου προσδιορισμού της αγοραίας αξίας συγκεκριμένου αντικειμένου ή προϊόντος, που συμφωνείται ως καταβολή μισθώματος σε είδος, ως αγοραία αξία λαμβάνεται η μέση τιμή λιανικής πώλησης αυτού που ισχύει στην αγορά κατά το χρόνο έναρξης της μίσθωσης. Σε περίπτωση προγενέστερου προσδιορισμού της αγοραίας αξίας παρεχόμενης υπηρεσίας, που συμφωνείται ως καταβολή μισθώματος σε είδος, ως αγοραία αξία λαμβάνεται η μέση τιμή της παρεχόμενης υπηρεσίας κατά το χρόνο έναρξης της μίσθωσης. Σε περίπτωση προγενέστερου προσδιορισμού της αγοραίας αξίας που συμφωνείται ως καταβολή μισθώματος σε είδος και υπολογίζεται σε ποσοστό επί των ακαθαρίστων εσόδων ή των καθαρών κερδών της μισθώτριας επιχείρησης, ως αγοραία αξία λαμβάνεται υπόψη το ύψος των εσόδων ή των καθαρών κερδών που έχουν προϋπολογισθεί κατά το χρόνο έναρξης της μίσθωσης και καταχωρούνται υποχρεωτικά στη δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας. Σε περίπτωση προγενέστερου προσδιορισμού της αγοραίας αξίας, όταν συμφωνείται ως καταβολή μισθώματος σε είδος η ανάληψη από τον μισθωτή των δαπανών βελτίωσης, επισκευής ακινήτου, λαμβάνεται το ποσό των πραγματικών καταβαλλόμενων δαπανών που γίνονται από τον μισθωτή και αποτελούν για τον εκμισθωτή εισόδημα ακίνητης περιουσίας (μίσθωμα σε είδος), το οποίο κατανέμεται να φορολογηθεί στα έτη που διαρκεί η μίσθωση, αρχής γενομένης από το φορολογικό έτος έναρξης της μίσθωσης. Το ετήσιο εισόδημα προσδιορίζεται μετά τη διαίρεση των δαπανών που έχουν προϋπολογισθεί και καταχωρηθεί υποχρεωτικά στη δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας κατά το χρόνο έναρξης της μίσθωσης, δια του αριθμού των ετών της μίσθωσης όπως αυτά προκύπτουν από τη σύμβαση μίσθωσης ή την προφορική συμφωνία. Για τα έτη που υπολείπονται από το πέρας των εργασιών μέχρι τη λήξη της μίσθωσης, το κόστος των δαπανών επέκτασης ή βελτίωσης που προκύπτει από τα βιβλία του μισθωτή ή από τα παραστατικά που εκδόθηκαν σε περίπτωση μη τή- 10 TA NEA TΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ

11 ρησης βιβλίων, μετά την αφαίρεση των δαπανών προϋπολογισμού που δηλώθηκαν μέχρι το χρόνο ολοκλήρωσης των εργασιών αυτών κατά περίπτωση, διαιρούμενο με τον αριθμό των υπολειπόμενων ετών της μίσθωσης, αναπροσαρμόζει το ετήσιο δηλούμενο εισόδημα ακίνητης περιουσίας των υπολειπόμενων ετών. Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που δεν προκύπτει ετήσιο εισόδημα σε χρήμα ή σε είδος από την εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας, θα τεκμαίρεται εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση αυτής. 3. Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου αυτού καθορίζονται οι δαπάνες που εκπίπτουν προκειμένου να προσδιοριστεί το καθαρό εισόδημα ακίνητης περιουσίας. Ειδικότερα: Με τις διατάξεις της περ. α της παραγράφου αυτής ορίζεται ότι αν φυσικό πρόσωπο αποκτά εισόδημα από εκμίσθωση ή δωρεάν παραχώρηση ακινήτου, δικαιούται να εκπέσει από το εισόδημα αυτό συνολικά ποσοστό 5% επί του ακαθαρίστου εισοδήματος για δαπάνες επισκευής, συντήρησης, ανακαίνισης, ή άλλες πάγιες και λειτουργικές δαπάνες του ίδιου του ακινήτου, ανεξάρτητα από το είδος και τη χρήση αυτού (κατοικία, κατάστημα, γραφείο, αποθήκη, κλπ) ή των αντίστοιχων δαπανών που αναλογούν στο ακίνητο αυτό από τους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου που στεγάζεται. Η έκπτωση αυτή διενεργείται για όλα τα ακίνητα που αποφέρουν φορολογητέο εισόδημα του άρθρου αυτού. Αυτονόητο είναι ότι δεν διενεργείται η έκπτωση των δαπανών αυτών για ακίνητα που δεν αποφέρουν εισόδημα, π.χ. κενό ακίνητο ή ιδιοκατοικούμενη κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία και δωρεάν παραχώρηση της χρήσης μιας κύριας κατοικίας μέχρι 200τμ σε ανιόντες ή κατιόντες για χρήση σαν κύρια κατοικία, που απαλλάσσεται του φόρου εισοδήματος. Στην έννοια του όρου δαπάνες επισκευής, συντήρησης και ανακαίνισης ακινήτου, περιλαμβάνονται οι δαπάνες που συνίστανται στην αγορά αγαθών και την παροχή υπηρεσιών και γίνονται με σκοπό: α) να επαναφέρουν κάποιο ακίνητο που έχει υποστεί βλάβη ή αλλοίωση στην αρχική του κατάσταση, β) να διατηρήσουν κάποιο ακίνητο σε καλή κατάσταση, να προληφθούν ή να παρεμποδιστούν τυχόν βλάβες ή αλλοιώσεις του από τη χρήση ή τη λειτουργία ή την πάροδο του χρόνου και γ) την αποκατάσταση της αρχικής του φυσιογνωμίας (αρχιτεκτονικής, δομικής, μορφολογικής και καλλιτεχνικής), καθώς και τη λειτουργική εξυπηρέτηση της χρήσης για την οποία προορίζεται το ακίνητο, ανεξάρτητα από την αιτία που προκάλεσε την καταστροφή του. Στις δαπάνες αυτές δεν περιλαμβάνονται οι δαπάνες που αφορούν προσθήκες ή βελτιώσεις ακινήτου. Με τις διατάξεις της περ. δ της παραγράφου αυτής ορίζεται ότι από το ακαθάριστο εισόδημα που προκύπτει σε όλες τις περιπτώσεις υπεκμίσθωσης ακίνητης περιουσίας της παραγράφου 1 εκπίπτει το μίσθωμα που καταβάλλεται. Αν υπεκμισθώνεται τμήμα γης ή ακινήτου, εκπίπτει το μίσθωμα που καταβάλλεται για το τμήμα αυτού και όχι το μίσθωμα ολόκληρου του ακινήτου ή της γης. Με τις διατάξεις της περ. ε της παραγράφου αυτής ορίζεται ότι από το ακαθάριστο εισόδημα ακίνητης περιουσίας της παραγράφου 1, εκπίπτει ποσοστό 10% των δαπανών για αντιπλημμυρικά έργα και έργα αποξήρανσης. Με τις διατάξεις της περ. στ της παραγράφου αυτής ορίζεται ότι από το ακαθάριστο εισόδημα ακίνητης περιουσίας της παραγράφου 1, εκπίπτει το ποσό της αποζημίωσης που καταβάλλει βάσει νόμου ο εκμισθωτής στον μισθωτή του ακινήτου για τη λύση της μισθωτικής σχέσης. 4. Με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 40 του ν.4172/2013 εντάσσεται το εισόδημα της ακίνητης περιουσίας στην ευρύτερη έννοια του εισοδήματος από κεφάλαιο και ορίζεται η κλίμακα φορολογίας του. Ειδικότερα ορίζεται ότι το εισόδημα από ακίνητη περιουσία φορολογείται με την ακόλουθη κλίμακα: Εισόδημα από ακίνητη περιουσία (ευρώ) Συντελεστής (%) % > % Διευκρινίζεται ότι τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, καθώς και τα νομικά πρόσωπα της περίπτωσης γ του άρθρου 45 (νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα στα οποία περιλαμβάνονται και τα κάθε είδους ιδρύματα) που τηρούν απλογραφικά βιβλία φορολογούνται για το εισόδημα από ακίνητη περιουσία με συντελεστή είκοσι έξι τοις εκατό (26%), καθόσον τα εν λόγω έσοδα θεωρούνται έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα. Ειδικά οι υπόχρεοι των περιπτώσεων β (προσωπικές εταιρείες που συστήθηκαν ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ

12 ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή), δ (συνεταιρισμοί και ενώσεις αυτών), ε (κοινωνίες αστικού δικαίου, αστικές κερδοσκοπικές ή μη κερδοσκοπικές εταιρείες, συμμετοχικές ή αφανείς εφόσον ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα), στ (κοινοπραξίες) και ζ (λοιπές νομικές οντότητες που ορίζονται στο άρθρο 2 του ν.4172/2013) του άρθρου 45 που τηρούν απλογραφικά βιβλία, φορολογούνται με τους φορολογικούς συντελεστές που προβλέπονται στην παράγραφο 1 του άρθρου Όσον αφορά στον προσδιορισμό του εισοδήματος από ακίνητη περιουσία που αποκτούν τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα της περίπτωσης γ του άρθρου 45, τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που χαρακτηρίζονται ως φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος, καθώς και τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που διατηρούν μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 39 και επομένως, εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στις παραγράφους 1 και 2 της παρούσας. Στην έννοια της μόνιμης εγκατάστασης στην Ελλάδα αλλοδαπού νομικού προσώπου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, προκειμένου για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών, περιλαμβάνονται τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που ασκούν δραστηριότητα στην Ελλάδα μέσω γραφείου, παραρτήματος, κλπ (π.χ. αλλοδαπά εκπαιδευτικά ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στην ημεδαπή). Διευκρινίζεται, ότι στο εν λόγω εισόδημα που αποκτούν τα παραπάνω νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα περιλαμβάνεται και αυτό που τεκμαίρεται από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση χρήσης γης ή ακινήτου σε αντίθεση με τις προϊσχύσασες διατάξεις του ν.2238/1994, με βάση τις οποίες το παραπάνω εισόδημα δεν ήταν αντικείμενο φόρου. Όσον αφορά την έκπτωση των δαπανών, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των περιπτώσεων β και γ της παραγράφου 3 του άρθρου 39. Δηλαδή, αν ο εκμισθωτής ή ο παραχωρών τη χρήση γης ή ακινήτου είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ή ίδρυμα (το οποίο συστήνεται με τις διατάξεις του ν.4182/2013 ή με προεδρικό διάταγμα), εκπίπτουν οι κάθε είδους δαπάνες που αφορούν το ακίνητο, ήτοι, οι δαπάνες επισκευής, συντήρησης, ανακαίνισης, καθώς και οι πάγιες και λειτουργικές δαπάνες του ακινήτου, όπως αυτές ορίζονται πιο πάνω στην παράγραφο 3 της παρούσας, σε ποσοστό 75% και ειδικά για το Άγιο Όρος σε ποσοστό 100%. Επισημαίνεται, ότι στην έννοια των πάγιων και λειτουργικών δαπανών που εκπίπτουν από το ακαθάριστο εισόδημα από ακίνητη περιουσία που αποκτούν τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, περιλαμβάνονται και οι αποσβέσεις του ακινήτου, οι οποίες υπολογίζονται με βάση τις διατάξεις του άρθρου 24 του ν.4172/2013. Επομένως, αν για παράδειγμα ένα κοινωφελές ίδρυμα έχει έσοδα από ακίνητη περιουσία ευρώ, έσοδα από μερίσματα και τόκους καταθέσεων ευρώ και έσοδα πραγματοποιούμενα κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού του ευρώ (συνδρομές, εισφορές, χορηγίες, κλπ.), τα οποία δεν αποτελούν αντικείμενο φόρου και παράλληλα έχει πραγματοποιήσει δαπάνες ύψους ευρώ μέσα στο φορολογικό έτος, εκ των οποίων ευρώ αφορούν την επισκευή και τη συντήρηση εκμισθωμένου ακινήτου, ευρώ αφορούν πάγιες και λειτουργικές δαπάνες του ακινήτου (αποσβέσεις, ασφάλιστρα ακινήτου, κ.λπ.) και ευρώ δαπάνες που πραγματοποιούνται κατά την επιδίωξη της εκπλήρωσης του σκοπού του (χορήγηση υποτροφιών και δωρεών, καταβολή νοσηλίων, κλπ.), το εν λόγω ίδρυμα δικαιούται να εκπέσει από τα έσοδα από ακίνητη περιουσία σε ποσοστό 75% το ποσό των ευρώ [( ) χ 75%]. Το υπόλοιπο ποσό των πιο πάνω δαπανών (25%) δεν εκπίπτει από τα λοιπά έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα του εν λόγω ιδρύματος (μερίσματα, τόκοι καταθέσεων), καθόσον, κατά ρητή διατύπωση του νόμου, οι υπόψη δαπάνες εκπίπτουν κατά ποσοστό 75%. Τα ανωτέρω εφαρμόζονται και σε περίπτωση που ο εκμισθωτής ή ο παραχωρών τη χρήση γης ή ακινήτου είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα (περ. γ, παρ.3, άρθρο 39). Επιπλέον, διευκρινίζεται ότι για την έκπτωση όλων των παραπάνω δαπανών θα έχουν εφαρμογή οι όροι και οι προϋποθέσεις που ορίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 22 του ν.4172/2013 (ήτοι, δαπάνες που αντιστοιχούν σε πραγματική συναλλαγή και αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά, κλπ.), καθόσον σε κάθε περίπτωση τα έσοδα που αποκτούν τα νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα θεωρούνται έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα. 6. Όσον αφορά στον προσδιορισμό του εισοδήματος από ακίνητη περιουσία που αποκτούν τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες κερδοσκοπικού χαρακτήρα του άρθρου 45, τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες κερδοσκοπικού χαρακτήρα που χαρακτηρίζονται ως φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος, καθώς και τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες κερδοσκοπικού χαρακτήρα που διατηρούν μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, έχουν επίσης εφαρμογή οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 39 και επομένως, εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στις παραγράφους 1 και 2 της παρούσας. Το εισόδημα αυτό, αν και χαρακτηρίζεται εισόδημα από ακίνητη περιουσία ιδίως για τις ανάγκες υποβολής της δήλωσης πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας, θεωρείται σε κάθε περίπτωση έσοδο από επιχειρηματική δραστηριότητα και επομένως, για τις δαπάνες 12 TA NEA TΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ

13 που πραγματοποιούνται και αφορούν τα ακίνητα έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των άρθρων 22 και 23, σε συνδυασμό και με τις διατάξεις των περιπτώσεων δ και στ της παραγράφου 3 του άρθρου 39. Κατά συνέπεια, το εισόδημα που τεκμαίρεται από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση γης ή ακινήτου υπόκειται σε φορολογία στο όνομα του νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, χωρίς καμία εξαίρεση για αυτό που προκύπτει από την ιδιοχρησιμοποίηση βιομηχανοστασίων, ξενοδοχείων, κλπ., ενώ ειδικά για την περίπτωση της ιδιοχρησιμοποίησης εκπίπτει, κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα των παραπάνω νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, το τεκμαρτό μίσθωμα κατά το μέτρο που δεν υπερβαίνει το τρία τοις εκατό (3%) επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, με βάση τις διατάξεις της περίπτωσης η του άρθρου 23 του ίδιου νόμου. Το αποτέλεσμα του ανωτέρω χειρισμού στην περίπτωση της ιδιοχρησιμοποίησης γης ή ακινήτου είναι φορολογικά αδιάφορο για τα νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες. Αναφορικά με τα νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που δεν έχουν την φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα το υπόψη εισόδημα (από ακίνητη περιουσία) υπάγεται σε φορολόγηση ως εξής: Στην περίπτωση που ο αλλοδαπός δικαιούχος νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα είναι κάτοικος χώρας με την οποία η Ελλάδα έχει συνάψει Σύμβαση για την αποφυγή διπλής φορολογίας, εφαρμογή θα έχουν οι διατάξεις της αντίστοιχης Σύμβασης που ισχύει. Έτσι, ακόμα και όταν το εισόδημα από ακίνητα χαρακτηρίζεται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα με βάση την εσωτερική νομοθεσία της χώρας πηγής του εισοδήματος, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της Ελλάδας, το εισόδημα από ακίνητα εξακολουθεί να φορολογείται στην χώρα πηγής (Ελλάδα), όπως ορίζει το εσωτερικό δίκαιο, σύμφωνα με το αντίστοιχο άρθρο περί εισοδήματος από ακίνητη περιουσία των ΣΑΔΦ (συνήθως το άρθρο 6 των εν λόγω συμβάσεων) και το άρθρο περί φορολόγησης κερδών επιχειρήσεων (συνήθως το άρθρο 7 των εν λόγω συμβάσεων), χωρίς να εξετάζεται αν υπάρχει μόνιμη εγκατάσταση του αλλοδαπού δικαιούχου στην Ελλάδα ή όχι. Στην περίπτωση που αλλοδαπός δικαιούχος νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα είναι κάτοικος χώρας με την οποία η Ελλάδα δεν έχει σε ισχύ σύμβαση για την αποφυγή διπλής φορολογίας, τότε ο εν λόγω αλλοδαπός αποκτά εκ της εκμεταλλεύσεως του ακινήτου μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 4172/2013. Και στις δυο παραπάνω περιπτώσεις ο αλλοδαπός δικαιούχος για το εισόδημά του αυτό φορολογείται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 47 και 58 του ν.4172/2013 και για το σκοπό αυτό υποβάλλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος με τις διατάξεις του άρθρου 68 του ίδιου ως άνω νόμου. Τέλος, επισημαίνεται, ότι εφόσον με βάση τις διατάξεις της εσωτερικής νομοθεσίας παρέχεται απαλλαγή του αντίστοιχου εισοδήματος, δεν απαιτείται και η υποβολή μηδενικής δήλωσης από τα παραπάνω νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες. 7. Με τις διατάξεις του άρθρου 72 του ίδιου νόμου ορίζεται ότι οι διατάξεις των άρθρων αυτών εφαρμόζονται για τα εισοδήματα που αποκτώνται και τις δαπάνες που πραγματοποιούνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ

14 ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ Συνεχίζεται η πτώση των τιμών Δεν έχει τέλος ο κατήφορος των τιμών στην κτηματαγορά, που συνεχίζεται και το 2015, έστω και με χαμηλότερο ρυθμό σε σχέση με το παρελθόν, τουλάχιστον κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, που συλλέγει στοιχεία για τις τιμές των οικιστικών ακινήτων από τις τράπεζες, το α τρίμηνο του 2015 οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) ήταν κατά μέσο όρο μειωμένες κατά 3,9% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του Για το σύνολο του 2014, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 7,5% (-9,1%, -8,0%, -7,2% και -5,4% το α, β, γ και δ τρίμηνο του 2014 αντίστοιχα), έναντι μείωσης κατά 10,9% το Η εξέλιξη των τιμών καθιστά ακόμη πιο επιτακτική την προσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στα πραγματικά δεδομένα της αγοράς καθώς με τη διατήρησή τους στα εξωπραγματικά επίπεδα του 2007 πολλαπλα- σιάζεται πέραν πάσης λογικής το φορολογικό βάρος για τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Είναι προφανές ότι η προσαρμογή αυτή έχει νόημα μόνο εφόσον δεν συνοδευθεί από αύξηση των φορολογικών συντελεστών, αφού σε διαφορετική περίπτωση θα αποτελέσει δώρο άδωρο για τους φορολογούμενους. Πιο αναλυτικά, η μείωση των τιμών το α τρίμηνο του 2015 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014 ήταν 4,5% για τα νέα διαμερίσματα (ηλικίας έως 5 ετών) και 3,5% για τα παλαιά (ηλικίας άνω των 5 ετών). Για το σύνολο του 2014, ο αντίστοιχος μέσος ετήσιος ρυθμός μείωσης των τιμών των νέων διαμερισμάτων διαμορφώθηκε στο 6,6%, έναντι μείωσης 8,0% των παλαιών (2013: νέα -10,9%, παλαιά -10,8%). Από την ανάλυση των στοιχείων κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι η μείωση των τιμών των διαμερισμάτων το α τρίμηνο του 2015 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014 ήταν 3,8% στην Αθήνα, 5,9% στη Θεσσαλονίκη, 4,1% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 3,0% στις λοιπές περιοχές της χώρας. Για το σύνολο του 2014, η μείωση των τιμών στις ίδιες περιοχές σε σχέση με το 2013 ήταν 9,2%, 6,7%, 6,7% και 5,1% αντίστοιχα. Τέλος, για το σύνολο των αστικών περιοχών της χώρας, το α τρίμηνο του 2015 οι τιμές των διαμερισμάτων ήταν μειωμένες κατά 4,2% σε σύγκριση με το α τρίμηνο του Για το σύνολο του 2014, οι τιμές των διαμερισμάτων στις αστικές περιοχές μειώθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 8,0%, έναντι μείωσης κατά 10,9% το 2013 (ο δείκτης αστικών περιοχών με βάση τον Ν. 4254/2014 χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό του φόρου υπεραξίας κατά τη μεταβίβαση ακινήτων). Εκτιμήσεις οικιστικών ακινήτων Οι εκτιμήσεις οικιστικών ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν με τη διαμεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος για οποιονδήποτε λόγο (χρηματοδότηση για αγορά, επαναδιαπραγμάτευση υφιστάμενων δανείων, εγγραφή εξασφάλισης για μη στεγαστικά δάνεια, μεταφορά οφειλών πελατών από μια τράπεζα σε άλλη κ.λπ.) έφθασαν το α τρίμηνο του 2015 τις 3.270, έναντι το δ τρίμηνο του Σε σύγκριση με το α τρίμηνο του 2014, ο αριθμός των εκτιμήσεων το α τρίμηνο του 2015 ήταν μειωμένος κατά 23,9%. Σε ολόκληρο το 2014 ο αριθμός των εκτιμήσεων αυτών έφθασε τις (αναθεωρημένα στοιχεία), καταγράφοντας σημαντική μείωση κατά 30,3%, έναντι του προηγούμενου έτους (2013: ). 14 TA NEA TΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ

15 Δραστηριότητες ΠΟΜΙΔΑ Νέες υπηρεσίες προς τα μέλη της Ομοσπονδίας μας Σεμινάρια για τα φορολογικά και θέματα κτηματολογίου, Δωρεάν συνδρομή για τη συμπλήρωση φορολογικών δηλώσεων, υποβολή στοιχείων μισθώσεων και εκτύπωση «ταυτότητας οφειλής» Χρήσιμες πληροφορίες και οδηγίες για συμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων και τις εξελίξεις αναφορικά με το Κτηματολόγιο παρείχαν την Πέμπτη 11 Ιουνίου σε πλήθος ενδιαφερόμενων ιδιοκτητών, που μετείχαν στο πρώτο από τη σειρά σεμιναρίων που διοργανώνει η Ομοσπονδία μας για τα μέλη της. Ο γνωστός φοροτεχνικός Ορέστης Σειμένης, ο γραμματέας ενημέρωσης της ΠΟ- ΜΙΔΑ Τάσος Βάππας, ο οικονομικός επόπτης Γιάννης Λαϊάκης, ο αναπληρωτής οικ. Επόπτης Γιάννης Φακίτσας και το μέλος του ΔΣ Βασιλική Παραδιά έκαναν αναλυτικές παρουσιάσεις για τα θέματα των φόρων και του Κτηματολογίου ενώ απάντησαν και σε όλες τις απορίες των ιδιοκτητών που παρέστησαν στην εκδήλωση. Σε σχέση με το Κτηματολόγιο, από τη Δικηγόρο κα Βασιλική Παραδιά έγινε αναλυτική αναφορά στη διαδικασία υποβολής αιτήσεων διόρθωσης και ενστάσεων με αφορμή την έλευση της σχετικής προθεσμίας για μια σειρά Δήμων της Αττικής. Συγκεκριμένα για τους Δήμους Ασπρόπυργου, Μάνδρας, Ιλίου, Πετρούπολης, Χαϊδαρίου, Αλίμου, Ελληνικού, Μοσχάτου, Ταύρου, Δάφνης και Υμηττού η προθεσμία υποβολής αιτήσεων διόρθωσης / ενστάσεων που ξεκίνησε στις 27 Απριλίου, έληγε στις 27 Ιουνίου για τους κατοίκους εσωτερικού και στις 27 Αυγούστου για τους κατοίκους εξωτερικού. Οι ιδιοκτήτες ενημερώνονται για τα στοιχεία που έχουν καταγραφεί κατά την περίοδο της κτηματογράφησης με τη διαδικασία της ανάρτησης κατά την οποία το Κτηματολόγιο αποστέλλει σε κάθε δικαιούχο φακέλλους με τα στοιχεία του ιδίου και της ιδιοκτησίας του. Οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να ελέγξουν την ορθότητα των ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ

16 Δραστηριότητες ΠΟΜΙΔΑ στοιχείων και συγκεκριμένα: τα στοιχεία του προσώπου, τα δικαιώματα που δηλώθηκαν και την κατάστασή τους κατά την ανάρτηση (δικαιώματα που απορρίφθηκαν, δικαιώματα επί ακινήτων που δεν κατέστη δυνατός ο εντοπισμός, λοιπά δικαιώματα για τα οποία δεν υποβλήθηκε δήλωση), τα στοιχεία του ακινήτου και του δικαιώματος, τους συνδικαιούχους, τη θέση τα όρια και το εμβαδόν του ακινήτου. Σημειώνεται πως για δικαίωμα ή για δικαιώματα που υπέβαλλε δήλωση δεν κατέστη δυνατός ο εντοπισμός του ακινήτου, ο πολίτης λαμβάνει μόνο το έντυπο Α του αποσπάσματος γι αυτό το δικαίωμα ενώ όσοι δεν έλαβαν απόσπασμα μπορούν να το παραλάβουν από το αρμόδιο Γραφείο Κτηματογράφησης. Σε περίπτωση που διαπιστώσει ότι υπάρχουν λάθη, ο πολίτης μπορεί να υποβάλει : Αίτηση διόρθωσης προσωπικών στοιχείων εφόσον υπάρχουν λάθη στα στοιχεία προσώπου. Η «Αίτηση Διόρθωσης Προσωπικών Στοιχείων Δικαιούχου» υποβάλλεται ατελώς είτε ηλεκτρονικά είτε ταχυδρομικά είτε στο γραφείο κτηματογράφησης) ή Αίτηση διόρθωσης/ένσταση εφόσον υπάρχουν λάθη στο δικαιούχο, το δικαίωμα, το ακίνητο, τη θέση, τα όρια και το εμβαδόν του ακινήτου. Οι αιτήσεις διόρθωσης / ενστάσεις υποβάλλονται μόνο στο γραφείο κτηματογράφησης, ανά ακίνητο και συνοδεύονται από τα σχετικά αποδεικτικά έγγραφα. Η αίτηση διόρθωσης μετατρέπεται σε ένσταση και εξετάζεται από τις επιτροπές ενστάσεων σε δύο περιπτώσεις: όταν ζητούνται διορθώσεις γεωμετρικών στοιχείων του ακινήτου που ΔΕΝ βρίσκονται εντός της ζώνης κανονισμού ορίων και εντός της αποδεκτής απόκλισης εμβαδού και όταν με την ένσταση ζητείται ο εκτοπισμός δικαιώματος άλλου δικαιούχου ή εν μέρει αντικατάστασή του, ακόμα και αν έχει υποβληθεί ως αίτηση διόρθωσης. Σε αυτή την περίπτωση ο ενιστάμενος ενημερώνεται από το γραφείο κτηματογράφησης για τα στοιχεία των θιγόμενων προκειμένου να επιδώσει αντίγραφο της ένστασή του σ αυτούς. Επίσης ενημερώνεται για την ημερομηνία εκδίκασης της ένστασης. Αναλυτική αναφορά στις αλλαγές της φορολογικής νομοθεσίας που ενδιαφέρουν τους ιδιοκτήτες ακινήτων έκανε ο κ. Ορ. Σειμένης τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι: Ο φόρος εισοδήματος καταβάλλεται σε τρεις διμηνιαίες δόσεις, στο τέλος Ιουλίου, Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου ανεξάρτητα από το χρόνο υποβολής της δήλωσης. Για τους θανόντες το 2014 η δήλωση υποβάλλεται έως 31 Δεκεμβρίου χειρόγραφα στην εφορία Οι κάτοχοι πιστωτικών καρτών μπορούν να εξασφαλίσουν περισσότερες, μέχρι και 12 άτοκες δόσεις, πληρώνοντας την εφορία μέσω πλαστικού χρήματος. Στην περίπτωση αυτή επωφελούνται και της έκπτωσης που ισχύει για όσους καταβάλουν εφάπαξ το σύνολο του φόρου, η οποία σύμφωνα με την αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη, υπάρχει πρό- 16 TA NEA TΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ

17 θεση να αυξηθεί σημαντικά. Φάρμακα και ιατρικές δαπάνες μειώνουν υπό προϋποθέσεις το τελικό ποσό του φόρου και οι φορολογούμενοι πρέπει να προσέξουν ώστε να δηλωθούν σωστά. Ειδικότερα, για τα εισοδήματα από ακίνηταο συντελεστής φορολογίας για τα εισοδήματα από ενοίκια αυξήθηκε στο 11 %,(από 10 % πέρυσι) για εισόδημα μέχρι ευρώ και 33 % από ευρώ και πάνω. Ώστόσο, εφέτος καταργήθηκε η προκαταβολή φόρου του επόμενου έτους, οπότε θα πρέπει να προσέξετε στο εκκαθαριστικό να έχει αφαιρεθεί η προκαταβολή που πληρώσατε πέρυσι. Επίσης, καταργήθηκε ο συμπληρωματικός φόρος στα ενοίκια και επανήλθε η δυνατότητα εκχώρησης ανείσπρακτων ενοικίων στο Δημόσιο η οποία προς το παρόν γίνεται μόνο εγγράφως αλλά υπάρχει η δέσμευση να γίνεται και αυτή ηλεκτρονικά. Το σύστημα αφαιρεί αυτόματα το 5 % των εσόδων από μισθώματα ως έξοδα συντήρησης. Αν υπάρχει κοινόχρηστη ιδιοκτησία που παράγει εισόδημα (π.χ. διαμέρισμα θυρωρού ή ταράτσα που έχει νοικιαστεί για κεραία κινητής τηλεφωνίας κλπ.), αυτό επιμερίζεται σε όλους τους συνιδιοκτήτες ανάλογα με τα χιλιοστά του καθενός. Με αγώνα της ΠΟΜΙΔΑ αποφεύχθηκε η επιβάρυνση των κοινόχρηστων χώρων (αποθήκες, χώροι στάθμευσης κλπ.) με ΕΝΦΙΑ. Επίσης με αγώνα της Ομοσπονδίας μας διευκρινίστηκε επιτέλους ότι δεν Πληροφορίες, σεμινάρια, αλλά και δύο νέες υπηρεσίες παρέχει δωρεάν η ΠΟΜΙΔΑ στα μέλη της ήδη από την περίοδο υποβολής των φορολογικών δηλώσεων 2015 και εφεξής, προκειμένου να συνδράμει τους ιδιοκτήτες ακινήτων στη σωστή συμπλήρωση των εντύπων και την αποφυγή λαθών. Οι νέες υπηρεσίες αφορούν την ηλεκτρονική υποβολή στο TAXISnet των στοιχείων για τις μισθωτικές συμβάσεις καθώς και την εκτύπωση των «Ταυτοτήτων Πληρωμής» των φορολογικών υποχρεώσεών τους. Ειδικότερα: 1. Καθ όλη τη διάρκεια υποβολής των φορολογικών δηλώσεων εισοδήματος 2015, οι εξειδικευμένοι φοροτεχνικοί της οργάνωσής μας δίνουν πληροφορίες για τη συμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων εισοδήματος, και ειδικότερα του εντύπου Ε2 και την εκχώρηση ανείσπρακτων μισθωμάτων στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ., η πρόσφατη επαναφορά της οποίας από την αρμόδια Αναπλ. Υπουργό Οικονομικών κα Νάντια Βαλαβάνη, (άρθρο 2 παρ. 3 Ν. 4328/2015, ΦΕΚ Α 51/ ) υπήρξε επίμονο αίτημα και σημαντική επιτυχία της οργάνωσής μας. Ωράριο πληροφοριών: Πρωινό: Δευτέρα & Τετάρτη 12 2 μ.μ. Απογευματινό: Τρίτη & Πέμπτη 5-7 μ.μ. θα επιβάλλεται φόρος ιδιοκατοίκησης. Επίσης με αγώνα της Ομοσπονδίας μας δεν επιβλήθηκε φόρος ιδιοκατοίκησης που θα ανάγκαζε τους ιδιοκτήτες πέραν όλων των άλλων να πληρώνουν στο κράτος νοίκι για τα σπίτια που μένουν! Το χαρτόσημο στις μισθώσεις κατοικιών έχει καταργηθεί από το 2008, παραμένει όμως στις επαγγελματικές μισθώσεις. Επιπλέον αν πρόκειται για βιομηχανοστάσια ή εμπορικά κέντρα υπάρχει η επιλογή της επιβολής ΦΠΑ. Τέλος, εξακολουθεί να ισχύει η δωρεάν παραχώρηση πρώτης κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. από και προς γονείς και παιδιά ενώ η δωρεάν παραχώρηση σε τρίτο πρόσωπο φορολογείται με συντελεστή 3 % επί της αξίας του ακινήτου. ΟΙ ΝΕΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΤΗΣ ΠΟΜΙΔΑ 2. Κατά την περίοδο των φορολογικών δηλώσεων διεξάγονται στην αίθουσα εκδηλώσεων των γραφείων μας (Σοφοκλέους και Αιόλου 15, 4ος όροφος) διαδοχικά ενημερωτικά φορολογικά σεμινάρια, από τα στελέχη μας, και άλλους ειδικούς του χώρου, στα οποία δίνονται οδηγίες και α επιλύονται όλες οι απορίες των μελών μας. 3. Επιπλέον στο απογευματινό ωράριο λειτουργίας των γραφείων μας κάθε Τρίτη και Πέμπτη 5-7 μ.μ. τα μέλη μας που δεν έχουν τη σχετική δυνατότητα, θα μπορούν στο εξής να μας ζητούν την ηλεκτρονική διαβίβαση στο TAXISnet, των πληροφοριακών στοιχείων των μισθωτικών τους συμβάσεων, αρχικών και τροποποιητικών, καθώς και την εκτύπωση από την ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων των "Ταυτοτήτων Πληρωμής", που είναι απαραίτητες για την πληρωμή των πάσης φύσεως φορολογικών τους υποχρεώσεων. 4. Όπως πάντοτε, όλες οι πληροφορίες και διευκολύνσεις παρέχονται χωρίς καμιά ιδιαίτερη χρέωση σε όσους είναι ενήμερα μέλη οποιουδήποτε σωματείου της ΠΟΜΙΔΑ από όλη τη χώρα. ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ

18 ΜΗ ΠΛΗΡΩΜΗ ΜΙΣΘΩΜΑΤΩΝ Τι πρέπει να γνωρίζουν ενοικιαστές και ιδιοκτήτες Της Βασιλικής Παραδιά Δικηγόρου Αθηνών Η μη πληρωμή μισθωμάτων από μερίδα των ενοικιαστών, και ιδιαίτερα από εκείνους που κατά σύστημα δυστροπούν στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους, ήταν και είναι ένα διαχρονικό φαινόμενο, και ένα πρόβλημα χωρίς λύση για τους ιδιοκτήτες που πέφτουν θύματά τους. Τις προηγούμενες δεκαετίες η αποχώρηση ενός ενοικιαστή που άφηνε πίσω του μεγάλες οφειλές ενοικίων, ήταν μια πράξη χωρίς καμιά ουσιαστική συνέπεια εναντίον του. Η διαδικασία αποβολής του βραδυκίνητη, η εκχώρηση μισθωμάτων ήταν χωρίς καμιά συνέχεια, και συνεπώς αυτός μπορούσε να συνεχίζει ανενόχλητος την συμπεριφορά του αυτή σε βάρος του κάθε φορά επόμενου ιδιοκτήτη. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει ουσιωδώς. Ναι μεν ποτέ δεν κατοχυρώθηκε πρακτικά ο ιδιοκτήτης να μην χάσει τα χρήματά του, αφού όποιον δρόμο και να ακολουθήσει, δύσκολα θα ικανοποιηθούν τελικά οι οικονομικές απαιτήσεις του, όμως η μη πληρωμή των ενοικίων έχει πλέον κάποιες συγκεκριμένες και σοβαρές συνέπειες σε βάρος εκείνων που «εξαφανίζονται» κυριολεκτικά, αφήνοντας πίσω τους ανεξόφλητες οφειλές μισθωμάτων, τις οποίες οφείλουν να γνωρίζουν και γι αυτό θα πρέπει να είναι συνεπείς στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους. Τι πρέπει να ξέρουν οι ενοικιαστές: Παλαιότερα η αποβολή ενός τέτοιου ενοικιαστή μπορούσε να διαταχθεί μόνον μετά από διεξαγωγή κανονικής δίκης, με αναβολές, μάρτυρες, προτάσεις, εφέσεις κλπ. Σήμερα, μετά και από πολύχρονες προσπάθειες της ΠΟΜΙΔΑ ισχύει και η σύντομη διαδικασία της διαταγής απόδοσης μισθίου, δικαστικά αλλά χωρίς δίκη, αναβολές κλπ., στην οποία μπορεί να σωρευτεί και αίτημα επιδίκασης του ποσού των οφειλομένων ενοικίων. Αν αυτά δεν καταβληθούν, ο εκμισθωτής μπορεί να κινήσει διαδικασία κατάσχεσης όσων περιουσιακών στοιχείων μπορεί να εντοπίσει, η ακόμη και δέσμευσης του ποσού αυτού από τραπεζικό του λογαριασμό, αν υπάρχει και βρεθεί, πράγμα όχι εύκολο, αλλά τώρα πλέον ούτε και αδύνατο, αφού οι τράπεζες είναι σήμερα μόνον τέσσερις! Παλαιότερα οι υπηρεσίες του Δημοσίου σπανιότατα ασχολούντο με τη βεβαίωση και είσπραξη των ανείσπρακτων μισθωμάτων που εκχωρούσαν οι εκμισθωτές για να απαλλαγούν από το φόρο εισοδήματος που αναλογούσε σ αυτά, ακριβώς γιατί δεν είχαν καμιά βάσιμη ελπίδα να εισπράξουν. Με την επαναφορά της εκχώρησης που ήταν εντονότατο αίτημα και επιτυχία της ΠΟΜΙΔΑ (με το άρθρο 2 παρ. 3 Ν. 4328/2015, ΦΕΚ Α 51/ ), σήμερα βεβαιώνεται πλέον η οφειλή αυτόματα στο ΑΦΜ του ενοικιαστή ο οποίος πλέον οφείλει το ποσό αυτό στο Δημόσιο Ταμείο και μάλιστα αν δεν κάνει ανακοπή σε λίγες ημέρες από την γνώση αυτού, το ποσό βεβαιώνεται πλέον εις βάρος του ως δημόσιο έσοδο χωρίς να μπορεί πια να ανατρέψει με οποιονδήποτε τρόπο την οφειλή αυτή. Παλαιότερα πολλοί εκμισθωτές, για κάποιους μήνες που οι ενοικιαστές τους ενώ βρίσκονταν στη χρήση του ακινήτου τους, δεν τους κατέβαλαν τα μισθώματα, για να μην μπουν στον «μπελά» της διαδικασίας εκχώρησης μισθωμάτων, απλά δήλωναν τα ακίνητά τους ως «κενά». Σήμερα από τη διασταύρωση της δήλωσής τους με τα στοιχεία της ΔΕΗ, αυτό θεωρείται αμέσως ως ψευδής δήλωση, με όποιες συνέπειες αυτό συνεπάγεται. Συνεπώς η εκχώρηση των ανείσπρακτων ενοικίων στο Δημόσιο είναι πρακτικά μονόδρομος για τον κάθε εκμισθωτή. Τέλος παλαιότερα η αποβολή ενός ενοικιαστή για καθυστέρηση μισθωμάτων ήταν κάτι το οποίο γνώριζε μόνον ο «δράστης» και το «θύμα» της συμπεριφοράς αυτής, μια και αυτό δεν καταγραφόταν πουθενά ως στοιχείο της γενικότερης οικονομικής συμπεριφοράς του. Όμως εδώ και δύο χρόνια, από την και 18 TA NEA TΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ

19 μετά, κάθε δικαστική απόφαση ή διαταγή απόδοσης που διατάσσει αποβολή από μισθωμένο ακίνητο καταχωρείται νόμιμα στο σύστημα «ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ», πράγμα που επισύρει τις γνωστές σε όλους συνέπειες, ιδιαίτερα για τους επαγγελματίες μισθωτές και για τις επιχειρήσεις. Η απόφαση παραμένει στο σύστημα αυτό για τρία χρόνια, ακόμα και αν εξοφληθεί μεταγενέστερα, για δε τη διαγραφή από το σύστημα αυτό, απαιτείται να τηρηθεί συγκεκριμένη διαδικασία, ώστε να είναι βέβαιο ότι πράγματι εξοφλήθηκαν τα οφειλόμενα. Τι πρέπει να ξέρουν οι ιδιοκτήτες: Οι ιδιοκτήτες θα πρέπει με τη σειρά τους να γνωρίζουν ότι η δήλωση εκχώρησης των ανείσπρακτων ενοικίων πρέπει να υποβληθεί στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. φορολογίας του εισοδήματός τους ΜΕΤΑ τη λήξη του οικονομικού έτους το οποίο αφορά η εκχώρηση και ΠΡΙΝ από την εμπρόθεσμη υποβολή της φορολογικής τους δήλωσης εισοδήματος, δηλαδή από την 1η Ιανουαρίου μέχρι τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των φορολογικών δηλώσεων. Η εκχώρηση αυτή γίνεται από τον ιδιοκτήτη του ακινήτου συνυποβάλλοντας το μισθωτήριο και οποιοδήποτε έγγραφο από το οποίο προκύπτει η οφειλή, όπως εξώδικη δήλωση ή δικαστική απόφαση, ο δε ιδιοκτήτης δηλώνει υπεύθυνα ότι τα μισθώματα δεν του καταβλήθηκαν, ούτε συμψηφίστηκαν με άλλες απαιτήσεις του ενοικιαστή εναντίον τους. Εννοείται ότι ο εκχωρών ιδιοκτήτης δεν θα πρέπει να έχει παραιτηθεί με οποιοδήποτε τρόπο από την είσπραξη των εκχωρουμένων μισθωμάτων. Η ανοχή και κατανόηση των εκμισθωτών προς τους ενοικιαστές που είναι θύματα της οικονομικής κρίσης είναι επιβεβλημένη, και την διαπιστώνουμε καθημερινά. Όμως οι ιδιοκτήτες πρέπει να γνωρίζουν καλά τους τρόπους δραστικής αντιμετώπισης μιας άλλης κατηγορίας, εκείνων που υποδύονται τους «ενοικιαστές», δηλαδή που εγκαθίστανται σε ένα ακίνητο με το αρχικό σχέδιο να παραμείνουν σ αυτό όσο γίνεται περισσότερο χωρίς να πληρώσουν απολύτως τίποτε! Τι πρέπει να ξέρουν όλοι: Οι μισθωτές πρέπει να καταλάβουν πλέον πως η μη πληρωμή των ενοικίων δεν πλέον είναι μια πράξη χωρίς συνέπειες, και ότι οφείλουν να είναι συνεπείς στην καταβολή των υποχρεώσεών τους, ώστε και οι ιδιοκτήτες με τη σειρά τους να μπορούν να ανταποκριθούν στις βαρύτατες σημερινές φορολογικές υποχρεώσεις τους. Και οι εκμισθωτές καλό θα είναι να ενημερώνουν τους ενοικιαστές τους εγκαίρως για όλες τις παραπάνω ρυθμίσεις και συνέπειες. Γι' αυτό και η ΠΟΜΙΔΑ πάγια συνιστά στα μέλη της, πριν προβούν σε εκχώρηση ανείσπρακτων μισθωμάτων, να κάνουν μια τελευταία κρούση στον ενοικιαστή τους για την καταβολή των οφειλομένων, έστω και συμβιβαστικά, μια και ούτως ή άλλως στο τέλος τα οφειλόμενα θα πληρωθούν είτε σ αυτούς, είτε στο Δημόσιο ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ

20 ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΜΙΣΘΩΜΑΤΩΝ ΠΡΟΣΟΧΗ: Πως φορολογούνται οι κατασκευές του ενοικιαστή σε ακίνητο του ιδιοκτήτη! Η αξία των κτισμάτων ή βελτιώσεων επεκτάσεων που γίνονται με δαπάνες του ενοικιαστή σε ακίνητο του ιδιοκτήτη, από θεωρείται πρόσθετο φορολογητέο εισόδημα για τον τελευταίο, το οποίο κατανέμεται στα έτη της σύμβασης ή εναλλακτικά λογίζεται ως εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου, εφόσον το κτίσμα περιέρχεται στην κατοχή του εκμισθωτή ή οι βελτιώσεις και επεκτάσεις παραμένουν σε όφελος του ακινήτου με τη λήξη ή διακοπή της μισθωτικής σχέσης. Την απάντηση αυτή έδωσε το υπουργείο Οικονομικών με εγκύκλιο (ΠΟΛ 1103 της 11ης Μαίου 2015) σε ερωτήματα αναφορικά με τη φορολογική αντιμετώπιση της ανέγερσης κτισμάτων ή βελτιώσεων και επεκτάσεων με δαπάνες του μισθωτή σε ακίνητο κυριότητας του εκμισθωτή. Αναλυτικά με την εγκύκλιο διευκρινίζονται τα εξής: 1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 39 του ν. 4172/2013, ο όρος εισόδημα από ακίνητη περιουσία σημαίνει το εισόδημα, σε χρήμα ή σε είδος, που προκύπτει από την εκμίσθωση ή την ιδιοχρησιμοποίηση ή τη δωρεάν παραχώρηση χρήσης γης και ακινήτων. Ειδικά το εισόδημα σε είδος αποτιμάται, σύμφωνα με την παρ. 2 του ίδιου ως άνω άρθρου και νόμου, στην αγοραία αξία. 2. Όπως έχει διευκρινισθεί με την ΠΟΛ. 1069/ εγκύκλιό μας, στην έννοια του εισοδήματος από ακίνητη περιουσία περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, και το εισόδημα σε είδος που αποκτά ο κύριος, επικαρπωτής, κ.λπ. εκμισθούμενου ακινήτου, χωρίς καταβολή μισθώματος σε χρήμα βάσει της σύμβασης μίσθωσης ή προφορικής συμφωνίας. Ειδικότερα, στην περίπτωση συμβάσεων, με διακριτή αναφορά τόσο σε συμφωνηθέν χρηματικό μίσθωμα όσο και μίσθωμα έναντι ανταλλάγματος (μίσθωμα σε είδος), όταν δηλαδή υπάρχει ανταλλαγή μέρους του μισθώματος με βελτιώσεις, επεκτάσεις οικοδομών, με την ίδια ως άνω εγκύκλιο διευκρινίζεται ότι ως εισόδημα από ακίνητη περιουσία λογίζεται τόσο το συμφωνηθέν χρηματικό μίσθωμα όσο και το κόστος των βελτιώσεων, επεκτάσεων. Περαιτέρω με την ίδια ως άνω εγκύκλιο διευκρινίστηκε ότι το ετήσιο εισόδημα στις πιο πάνω περιπτώσεις προσδιορίζεται μετά τη διαίρεση των δαπανών που έχουν προϋπολογισθεί και καταχωρηθεί υποχρεωτικά στη δήλωση πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας κατά το χρόνο έναρξης της μίσθωσης, διά του αριθμού των ετών της μίσθωσης όπως αυτά προκύπτουν από τη σύμβαση μίσθωσης ή την προφορική συμφωνία. Για τα έτη που υπολείπονται από το πέρας των εργασιών μέχρι τη λήξη της μίσθωσης, το κόστος των δαπανών επέκτασης ή βελτίωσης που προκύπτει από τα βιβλία του μισθωτή ή από τα παραστατικά που εκδόθηκαν σε περίπτωση μη τήρησης βιβλίων, μετά την αφαίρεση των δαπανών προϋπολογισμού που δηλώθηκαν μέχρι το χρόνο ολοκλήρωσης των εργασιών αυτών κατά περίπτωση, διαιρούμενο με τον αριθμό των υπολειπόμενων ετών της μίσθωσης, αναπροσαρμόζει το ετήσιο δηλούμενο εισόδημα ακίνητης περιουσίας των υπολειπόμενων ετών. Τέλος, σε περίπτωση πρόωρης λύσης της σύμβασης μίσθωσης, το σύνολο του υπολειπόμενου ποσού των δαπανών που έχει καταβληθεί για τη βελτίωση ή επέκταση που απομένει προς κατανομή θα δηλωθεί εφάπαξ ως εισόδημα από ακίνητα στο φορολογικό έτος που επήλθε η λύση. 3. Διευκρινίζεται ότι τα αναφερόμενα πιο πάνω, σχετικά με τον χαρακτηρισμό του μισθώματος σε είδος στις περιπτώσεις συμβάσεων με διακριτή αναφορά τόσο σε συμφωνηθέν χρηματικό μίσθωμα όσο και σε μίσθωμα έναντι ανταλλάγματος, έχουν εφαρμογή και στις περιπτώσεις στις οποίες το κόστος δαπανών βελτιώσεων ή 20 TA NEA TΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ