Παπαμιχαλοπούλου Ελευθερία, Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής Τ.Ε. 1 ο Νηπιαγωγείου Ελληνικού Υπ. Διδάκτορας Ειδικής Αγωγής, Τ.Ε.Α.Π.Η.

Transcript

1 Π3.1.4 Λέξη, ήχοι και εικόνες Ευαισθητοποίηση μαθητών και εκπαιδευτικών σε θέματα αποδοχής της αναπηρίας και της διαφορετικότητας καθώς και ανάπτυξης ενταξιακής κουλτούρας μέσα από τα παραμύθια. Παπαμιχαλοπούλου Ελευθερία, Νηπιαγωγός Ειδικής Αγωγής Τ.Ε. 1 ο Νηπιαγωγείου Ελληνικού Υπ. Διδάκτορας Ειδικής Αγωγής, Τ.Ε.Α.Π.Η. ΕΚΠΑ «Καθολικός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Προσβάσιμου Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Υλικού» -Οριζόντια Πράξη με MIS

2 ΠΕ 3.1. Εκπαιδευτικό υλικό για την ευαισθητοποίηση σε θέματα αποδοχής της αναπηρίας και της διαφορετικότητας καθώς και για την ανάπτυξη ενταξιακής κουλτούρας στο σχολείο. Επί μέρους Ενέργειες/Εργασίες Ανάπτυξη ενιαίου εγχειριδίου οδηγού με τη μορφή εκπαιδευτικού υλικού μέσω της σύνθεσης των επιμέρους παραδοτέων (παραδοτέα Π Π.3.1.5) που θα αφορά στην ευαισθητοποίηση σε θέματα αποδοχής της αναπηρίας και της διαφορετικότητας καθώς και για την ανάπτυξη ενταξιακής κουλτούρας στο σχολείο και στην ευρύτερη τοπική κοινωνία.

3 Στόχοι Οδηγού Αποδοχή της διαφορετικότητας των μαθητών με αναπηρία -τόσο από τους μαθητές χωρίς αναπηρία, όσο και από τους ίδιους να αποδεχτούν την αναπηρία τους, να νιώσουν και να ζήσουν καλύτερα Διαμόρφωση στάσεων σεβασμού των συγκεκριμένων ατόμων, στην αναγνώριση και άρση των προκαταλήψεων Ανάπτυξη ενταξιακής κουλτούρας και ευαισθητοποίησης των εκπαιδευτικών, των μαθητών και των γονέων καθώς και όλων των εμπλεκομένων στο σχολικό πλαίσιο και στην ευρύτερη τοπική κοινωνία

4 Περιγραφή Παραδοτέου Παραμύθια πρωτότυπα που έχουν γραφτεί με θέμα την αναπηρία και διαφορετικότητας. Παιδαγωγικά κατάλληλα. Βραβευμένα από Λογοτεχνικούς κύκλους Ενδεικτική λίστα με κείμενα παιδικής λογοτεχνίας επιλεγμένα με κατάλληλα παιδαγωγικά κριτήρια γενικότερα που κυκλοφορούν στο εμπόριο και αφορούν την αναπηρία Πλαισιώνονται με ενδεικτικές δραστηριότητες επέκτασης και οργανωμένα σχέδια δράσης

5 Ομάδες στόχου εκπαιδευτικοί -σε επίπεδο τάξης και όλου του σχολείου μαθητές-ανάπηροι και μη σε επίπεδο τάξης και σχολικής μονάδας γονείς -γονείς μαθητών με αναπηρία και χωρίς αναπηρία ευρύτερη τοπική κοινωνία

6 Δομή δραστηριοτήτων Τίτλο Στόχος γενικός και στόχος σε σχέση με το αναλυτικό Υλικά και μέσα Προτεινόμενες τάξεις Περιγραφή της δραστηριότητας Χρονική διάρκεια Διαφοροποίηση Δραστηριότητες επέκτασης Αξιολόγηση

7 Παράδειγμα Παραμυθιού Ο Περπατούλης στον πλανήτη των Ζουμ Έπαινο στον 33ο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό της ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ (2016) και Έπαινο στον 12ο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό της Εταιρίας Τεχνών Επιστήμης και Πολιτισμού Κερατσινίου (2012)

8

9 Στόχοι Ανάπτυξη θετικών στάσεων προς τη διαφορετικότητα Προβολή της άποψης ότι όλα τα παιδιά, ανεξάρτητα από τις ανάγκες και τις ικανότητές τους, έχουν το δικαίωμα να εκπαιδεύονται μαζί. Διαπραγματεύονται την κινητική αναπηρία, την έλλειψη προσβασιμότητας και τον αποκλεισμό των αναπήρων στην κοινωνία

10 Πλαισίωση και παιδαγωγική προσέγγισης Εικονογράφηση Μουσική επένδυση Διαφοροποίηση ιστορίας: οπτικοποίηση περιεχομένου & οδηγιών, αξιοποίηση εναλλακτικού συστήματος επικοινωνίας, δημιουργία των κειμένων με easy to read, οπτικοποίηση, τμηματική καθοδήγηση, ανάλυση έργου κ.ά. Ενδεικτικές Δραστηριότητες επέκτασης του παραμυθιού

11 Περιγραφή Δραστηριοτήτων 1. Αφήγηση και κατανόηση πλοκής του παραμυθιού

12 Στόχος/οι: Να εξοικειωθούν και να ευαισθητοποιηθούν με την έννοια της κινητικής αναπηρίας. Να εντοπίζουν τις ομοιότητες και τις διαφορές τους με τους άλλους ανθρώπους. Να σέβονται τη διαφορετικότητα και να αποκτήσουν ενσυναίσθηση και αποδοχή των μαθητών με αναπηρία Προτεινόμενες Τάξεις: Νηπιαγωγείο και Δημοτικό Χρονική Διάρκεια: 1 διδακτική ώρα Αναλυτικό πρόγραμμα: Γλώσσα, Ευέλικτη Ζώνη, Αγωγή του Πολίτη

13 Πορεία δραστηριότητας Παρουσίαση παραμυθιού στα παιδιά Αφήγηση με αντίστοιχες εικόνες Συζήτηση για τα στοιχεία της πλοκής του παραμυθιού και καταγραφή των απαντήσεων Δημιουργία λίστας με απαντήσεις των παιδιών Ερωτήσεις για την κατανόησης του παραμυθιού σύμφωνα με το Δραματικό Μοντέλο των δρώσων δυνάµεων (Greimas (1966)

14 Ενδεικτικές ερωτήσεις Τίτλος παραμυθιού: Ποιος είναι ο τίτλος του παραμυθιού που μόλις ακούσατε; Αν δεν είχε αυτό τον τίτλο τι άλλο τίτλο θα μπορούσε να έχει; Ήρωας: Ποιος είναι ο κεντρικός ήρωας; Μπορείτε να περιγράψετε πως τον φαντάζεστε; Ποια είναι τα βασικά στοιχεία της εμφάνισής τους (μαλλιά, μάτια, ύψος, βάρος, χαρακτηριστικά εκ γενετής σημάδια, ρούχα, ηλικία, φύλο; Χώρος: Που μένει ο Περπατούλης; Πως φαντάζεστε έναν πλανήτη με ράγες; Τι έκανε τον Περπατούλη να αισθάνεται άσχημα που ζούσε στον πλανήτη αυτό; Εσείς πως θα νιώθατε αν ζούσατε στον πλανήτη Ζουμ και δεν υπήρχαν δρόμοι για να περπατήσετε;

15 Ενδεικτικές ερωτήσεις Αντικείμενο: Τι επιθυμεί/ τι ζητάει/ τι θέλει ο ήρωας της ιστορίας μας; Γιατί; (τι τον υποκινεί;) Πως αισθάνεται (συναισθήματα); Τι είναι αυτό που τον εμποδίζει να ζήσει όπως οι άλλοι ζουμάνθρωποι; Τι χρειάζεται ο Περπατούλης για να μετακινηθεί στον πλανήτη Ζουμ; Βοηθός: Ποιος βοηθάει τον Περπατούλη να κατασκευάσει τις ρόδες; Τον σπρώχνει κάποιος για πρώτη φορά πάνω στις ράγες; Ποιος τον βοηθάει να βγει από την λίμνη; Ποιες ικανότητές του χρησιμοποιεί για να κατασκευάσει τις ρόδες; Αντίπαλος: Τι έλεγαν οι άλλοι ζουμάνθρωποι όταν έβλεπαν τον Περπατούλη; Πως ένιωθαν οι γονείς του όταν γεννήθηκε ο Περπατούλης; Τι έκαναν οι γονείς του Περπατούλη για να γιατρευτεί; Είχε φίλους; Οι ρόδες τελικά τον βοήθησαν να κυλήσει;

16 Ενδεικτικές ερωτήσεις Τέλος Ιστορίας: Τι συνέβη στο τέλος της ιστορίας; Άλλαξε ο Περπατούλης; Άλλαξε ο πλανήτης και πως; Πως φαντάζεστε τώρα τον πλανήτη Ζουμ; Πως νιώθει ο Περπατούλης με αυτή την αλλαγή; Ζει καλά στον πλανήτη Ζουμ; Πως νιώθουν οι φίλοι του, οι γονείς του και οι υπόλοιποι ζουμάνθρωποι; Ερωτήσεις για μεγαλύτερα παιδιά -Προβληματισμοί: Τι θα γινόταν αν ο Περπατούλης δεν έφτιαχνε ρόδες και επέλεγε να πάρει το διαστημόπλοιο του και να φύγει από τον πλανήτη Ζουμ; Μπορείς να φανταστείς αν οι ζουμάνθρωποι δεν κατασκεύαζαν δρόμους στον πλανήτη Ζουμ τι θα γινόταν; Αν ο Περπατούλης κατάφερνε να κυλήσει με τις ρόδες θα άλλαζε ο πλανήτης; Αν ζούσες εσύ πάνω στον πλανήτη Ζουμ, τι θα άλλαζες;

17 Επεξεργασία κειμένου -με εικόνες ως βοηθητικό ερέθισμα- για παιδιά με αναπηρίες Διασκευή του αντίστοιχου παραμυθιού με απλές προτάσεις και εικόνες (9-10 περίπου ή λιγότερες) Η κάθε εικόνα θα αντιστοιχεί σε προσαρμοσμένο κείμενο μεγέθους από 1 ως 2 προτάσεων με απλό και κατανοητό λόγο ή εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας Οι διαφοροποιήσεις πραγματοποιούνται ανάλογα με τη σύνθεση της ομάδας (Δ.Α.Φ., Νοητική Αναπηρία, ΔΕΠ-Υ κ.ά.)

18 Δραστηριότητες επέκτασης Γνωριμία με την κινητική αναπηρία (φωτογραφίες, εικόνες, video, λογισμικό) Αναζήτηση και παρουσίαση πληροφοριών για την κινητική αναπηρία μέσω διαδικτύου Ζωγραφική απόδοση και κατασκευή μακέτας Αυτοσχεδιασμός-Δραματοποίηση-Θεατρικό παιχνίδι Τα «καπέλα» του De Bono Ηχοϊστορίες Έμμετρος λόγος με συνοδεία μουσικής Ευαισθητοποίηση σε θέματα κινητικής αναπηρίας των γονέων και της ευρύτερης κοινωνίας

19 Δραστηριότητες επέκτασης Μετατροπή της ιστορίας σε εικονογράφημα COMIC Παραγωγή άλλου λογοτεχνικού είδους-ποιήματα Μουσικοκινητικά παιχνίδια Παιχνίδια εμπιστοσύνης- αλληλοϋποστήριξης- συνεργασίας Παροιμία αλληλοβοήθειας Ένα γράμμα- μια κάρτα για τον Περπατούλη

20 Αξιολόγηση: Κατασκευή επιτραπέζιου παιχνιδιού Κατασκευή επιτραπέζιου παιχνιδιού: ακολουθώντας το μοντέλο του γνωστού επιτραπέζιου παιχνιδιού «φιδάκι». Πάνω σε ένα μεγάλο χαρτόνι ζωγραφίζουν τις δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα παιδί με αναπηρικό αμαξίδιο καθώς προσπαθεί να διανύσει μια διαδρομή από το σπίτι του μέχρι το σχολείο. Σχεδιάζονται: σκαλιά, απουσία μπάρας, εμπόδια όπως σκουπιδοτενεκέδες, παρκαρισμένα αυτοκίνητα κ.α..

21 Ευχαριστούμε θερμά Ελευθερία Παπαμιχαλοπούλου «Καθολικός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Προσβάσιμου Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Υλικού» -Οριζόντια Πράξη με MIS