ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2014) 733 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ για τις δραστηριότητες της πλατφόρμας συνδυασμού μέσων της ΕΕ στον τομέα της εξωτερικής συνεργασίας από τη σύστασή της έως τα τέλη Ιουλίου του 2014 EL EL

2 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Πρόγραμμα δράσης για αλλαγή υπογραμμίζει την στήριξη της ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς και της δημιουργίας θέσεων εργασίας ως βασική προτεραιότητα της εξωτερικής συνεργασίας της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, ο συνδυασμός μέσων χρηματοδότησης (blending) αναγνωρίζεται ως σημαντικό όχημα για την προσέλκυση πρόσθετων πόρων και την αύξηση του αντικτύπου της βοήθειας της ΕΕ. Σύμφωνα με την απόφαση 1080/2011/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, για τη χορήγηση εγγύησης της ΕΕ στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) όσον αφορά την εξωτερική της δανειοδότηση, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ΕΚ) ζήτησαν από την Επιτροπή να μελετήσει και, στη συνέχεια, να υποβάλει έκθεση για την ανάπτυξη μιας «πλατφόρμας της ΕΕ για τον συνδυασμό μέσων στην εξωτερική συνεργασία και ανάπτυξης» με σκοπό τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας των μηχανισμών για τον συνδυασμό επιχορηγήσεων και δανείων στον τομέα της εξωτερικής δράσης. Στην έκθεση που ακολούθησε προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στις 26 Οκτωβρίου 2012, η Επιτροπή πρότεινε τη δημιουργία της νέας πλατφόρμας της ΕΕ για τον συνδυασμό μέσων στην εξωτερική συνεργασία (EUBEC) ως ομάδας εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής. Ως εκ τούτου, η πλατφόρμα ξεκίνησε επίσημα τη λειτουργία της κατά την πρώτη συνεδρίαση της «ομάδας πολιτικής», η οποία πραγματοποιήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου Το παρόν έγγραφο καταρτίστηκε με βάση τη δέσμευση της Επιτροπής ότι θα υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, αποτελεί δε την πρώτη έκθεση αυτού του είδους και καλύπτει τις εργασίες της πλατφόρμας από τη σύστασή της στις 14 Δεκεμβρίου 2012 έως τα τέλη Ιουλίου Η Επιτροπή προήδρευσε στις συνεδριάσεις της πλατφόρμας και έχει επίσης συνεισφέρει ενεργά σε πολιτικό και τεχνικό επίπεδο, σε συνεργασία με την ΕΥΕΔ, τα κράτη μέλη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τους χρηματοδοτικούς οργανισμούς (ΧΟ). Η Επιτροπή αναγνωρίζει την προστιθέμενη αξία της συνεργασίας και των αποτελεσμάτων που επιτυγχάνονται, κάτι που αντικατοπτρίζεται στις συστάσεις της παρούσας έκθεσης. Ο ρόλος της πλατφόρμας δεν είναι να αντικαταστήσει ή να επαναλάβει τις υφιστάμενες δομές λήψης αποφάσεων. 2. ΣΤΟΧΟΙ Στην έκθεση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το ΕΚ στις 26 Οκτωβρίου 2012 αναφέρθηκαν ο γενικός στόχος και το πεδίο δράσης της πλατφόρμας. Η πλατφόρμα θα πρέπει να βελτιώσει την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα των μηχανισμών συνδυασμού μέσων της αναπτυξιακής και εξωτερικής συνεργασίας της ΕΕ, λαμβάνοντας δεόντως 1 Περαιτέρω αναλυτικά έγγραφα εργασίας και εκθέσεις διατίθενται στον δικτυακό τόπο δεδομένου ότι η πλατφόρμα είναι καταχωρισμένη ως επίσημη ομάδα εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής E

3 υπόψη το πολιτικό πλαίσιο που διέπει τις σχέσεις της ΕΕ με τις διάφορες χώρες εταίρους, ιδίως δε την ενωσιακή πολιτική στους τομείς της ανάπτυξης, της γειτονίας και της διεύρυνσης. Η πλατφόρμα θα πρέπει να παρέχει κατευθυντήριες γραμμές για την εναρμόνιση των βασικών αρχών σχετικά με δραστηριότητες συνδυασμού μέσων, παρέχοντας τη δυνατότητα διαφοροποίησης ανά τομείς και περιφέρειες. Η πλατφόρμα θα πρέπει να εστιάζει σε τομείς όπου μπορεί να γίνει πιο αποτελεσματική χρήση χρηματοδοτικών μέσων, εντός και στο σύνολο των γεωγραφικών περιφερειών. Η πλατφόρμα θα πρέπει επίσης να συμβάλλει στην ενίσχυση της συνοχής των δραστηριοτήτων συνδυασμού μέσων με τις πολιτικές της ΕΕ. 3. ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 2013/14 Η πλατφόρμα αποτελείται από την ομάδα πολιτικής και από τεχνικές ομάδες. Ομάδα πολιτικής Η ομάδα αποτελείται από εκπροσώπους των κρατών μελών της ΕΕ, την ΕΥΕΔ και την Επιτροπή το ΕΚ έχει κληθεί να συμμετάσχει. Άλλοι συμμετέχοντες μπορεί να προσκαλούνται ως παρατηρητές. Η πλατφόρμα ξεκίνησε τη λειτουργία της κατά την πρώτη συνεδρίαση της «ομάδας πολιτικής» (14 Δεκεμβρίου 2012), όπου υπήρξε συμφωνία σχετικά με το πρόγραμμα εργασίας για το 2013, το οποίο στη συνέχεια αναθεωρήθηκε τον Ιούνιο του 2013 και τον Δεκέμβριο του Η ομάδα πολιτικής έχει συνεδριάσει πέντε φορές (Δεκέμβριος 2012, Ιούνιος και Δεκέμβριος 2013, Απρίλιος και Ιούλιος 2014) και συζήτησε για το έργο των τεχνικών ομάδων και για επιπλέον επιλεγμένα θέματα, με βάση στοιχεία που δόθηκαν από την Επιτροπή, όπως για παράδειγμα σχετικά με τη μελλοντική διακυβέρνηση των διαθέσιμων μηχανισμών συνδυασμού μέσων της ΕΕ και τον ρόλο των χρηματοδοτικών οργανισμών εκτός ΕΕ στους ενωσιακούς μηχανισμούς συνδυασμού μέσων. Οι ΧΟ που συμμετείχαν στις τεχνικές εργασίες κλήθηκαν να συμμετάσχουν στις συνεδριάσεις της ομάδας πολιτικής ως παρατηρητές. Η Επιτροπή προεδρεύει και παρέχει γραμματειακή υποστήριξη στις συνεδριάσεις διασφαλίζοντας τον συντονισμό και την επικοινωνία. Τεχνικές ομάδες Οι τεχνικές ομάδες (ΤΟ) αποτελούνται από την Επιτροπή, την ΕΥΕΔ, τους χρηματοδοτικούς οργανισμούς και ορισμένους αντιπροσώπους κρατών μελών. Εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συμμετέχουν επίσης στις τεχνικές εργασίες της πλατφόρμας. Η γνωστοποίηση και η ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ των συμμετεχόντων ήταν ουσιώδης και αμοιβαία επωφελής. Έως σήμερα, έχουν συσταθεί πέντε ειδικές ΤΟ, επιπλέον δε λαμβάνουν χώρα διάφορες οριζόντιες συνεδριάσεις ΤΟ. Οι εν λόγω ΤΟ επικεντρώθηκαν στους εξής στόχους: ΤΟ 1 «Ανασκόπηση των υφιστάμενων συνδυαστικών μηχανισμών» ΤΟ 2 «Ενίσχυση των συνδυαστικών δραστηριοτήτων» Πλαίσιο μέτρησης αποτελεσμάτων TΟ 3 «Βελτίωση των 3

4 διεργασιών» TΟ 4 «Προώθηση των χρηματοδοτικών μέσων» TΟ 5 «σύναψη συμβάσεων, παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων» Οι τεχνικές αυτές εργασίες συμπληρώθηκαν με τέσσερα εργαστήρια για τα εξής θέματα: (α) «Η ενσωμάτωση της κλιματικής αλλαγής στους συνδυαστικούς μηχανισμούς» (β) «Η βιωσιμότητα του χρέους» (γ) «Συνδυασμός μέσων και επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια» δ) συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με ευρωπαϊκούς οργανισμούς εξαγωγικών πιστώσεων. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμμετείχε ενεργά στις συζητήσεις της πλατφόρμας στο πλαίσιο τόσο της πολιτικής ομάδας όσο και των τεχνικών ομάδων. Συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και του ιδιωτικού τομέα Πραγματοποιήθηκαν τέσσερις συνεδριάσεις με εκπροσώπους οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών (ΟΚΠ) δύο συνεδριάσεις στις 30 Απριλίου και στις 24 Ιουλίου 2013, μια συνεδρίαση αναζήτησης ιδεών σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ο συνδυασμός μέσων θα δράσει ως καταλύτης για την ιδιωτική χρηματοδότηση, η οποία διοργανώθηκε στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών ημερών ανάπτυξης στις 26 Νοεμβρίου 2013, με στόχο τις ΟΚΠ και των ιδιωτών επενδυτών, καθώς και μια άλλη συνεδρίαση, στις 3 Ιουλίου 2014, με τη συμμετοχή ΟΚΠ και του ιδιωτικού τομέα. 4. ΕΡΓΟ ΤΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ 4.1 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ Οι αρχικές τεχνικές εργασίες στο πλαίσιο της πλατφόρμας είχαν ως αντικείμενο την ευρεία ανασκόπηση των υφιστάμενων συνδυαστικών μηχανισμών της ΕΕ και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, κατέληξαν δε στα εξής συμπεράσματα: (i) Οι υφιστάμενοι συνδυαστικοί μηχανισμοί της ΕΕ παρουσιάζουν θετικές ενδείξεις όσον αφορά τις επιδόσεις για τη στήριξη των εξωτερικών πολιτικών της ΕΕ, παρότι οι διαδικασίες ανάπτυξης, αρχικού ελέγχου / αξιολόγησης / επιλογής, παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων πρέπει να εξορθολογιστούν, να εναρμονιστούν και να βελτιωθούν περαιτέρω. (ii) Οι συνδυαστικοί μηχανισμοί έχουν επιτύχει τον στόχο κινητοποίησης σημαντικών δημόσιων πόρων για τη χρηματοδότηση επενδυτικών έργων προς υποστήριξη των εξωτερικών πολιτικών της ΕΕ. Υπάρχει περιθώριο περαιτέρω χρήσης των χρηματοδοτικών μέσων (κεφαλαίων κινδύνου, εγγυήσεων, επιδοτήσεων επιτοκίου). (iii) Απαιτούνται περαιτέρω βελτιώσεις, ιδίως όσον αφορά τα συστήματα ελέγχου και υποβολής εκθέσεων, τόσο σε επίπεδο μηχανισμού όσο και έργου. (iv) Τα έργα που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο των συνδυαστικών μηχανισμών καλύπτουν διάφορους τομείς και μπορεί να είναι διαφορετικού μεγέθους με διαφορετικά είδη στήριξης, ανάλογα με τις ανάγκες. Η ευελιξία αυτή ενισχύει ασφαλώς την καταλληλότητα και την ποιότητα του χαρτοφυλακίου έργων, δίνοντας τη δυνατότητα στην Επιτροπή να θέτει επιχειρησιακές προτεραιότητες ανάλογα με τις ιδιαίτερες περιφερειακές πολιτικές και ανάγκες. Η μεγαλύτερη συμμετοχή των αντιπροσωπειών της ΕΕ στην προετοιμασία των έργων θα ενισχύσει περαιτέρω την καταλληλότητα του χαρτοφυλακίου των έργων. 4

5 (v) Ο σχεδιασμός και η προετοιμασία του έργου γίνονται με ορθές διαδικασίες και πρότυπα από χρηματοδοτικούς οργανισμούς, οι δε προτάσεις έργου αξιολογούνται μέσω μηχανισμών αξιολόγησης από ομότιμους και μέσω εσωτερικού αρχικού ελέγχου από την Επιτροπή / την ΕΥΕΔ. Η προστιθέμενη αξία της επιχορήγησης καταδεικνύεται στην τεκμηρίωση του έργου και αξιολογείται κατά τη διαδικασία αρχικού ελέγχου ωστόσο, θα πρέπει να διευκρινίζεται και να αναλύεται περαιτέρω στο έντυπο της αίτησης επιχορήγησης, ούτως ώστε να υπάρχει μετρησιμότητα. Οι υπολογισμοί χρηματοδοτικής μόχλευσης και τα έντυπα αίτησης επιχορήγησης πρέπει να είναι εναρμονισμένοι, η δε ποιότητα των πληροφοριών που παρέχουν οι ΧΟ πρέπει να βελτιωθεί περαιτέρω, ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερη η αξιολόγηση / επιλογή, παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων. (vi) Στα κυριότερα επιτεύγματα των συνδυαστικών μηχανισμών των μέσων συγκαταλέγεται η ενίσχυση του συντονισμού, η ανταλλαγή πληροφοριών και η συνεργασία μεταξύ ευρωπαϊκών φορέων παροχής βοήθειας, καθώς και, σε μικρότερο βαθμό και σε συγκεκριμένες περιοχές, η συνεργασία με μη ευρωπαϊκούς φορείς. Αυτό επιτεύχθηκε μέσω της συμμετοχής των διαφόρων φορέων στα επίσημα όργανα διακυβέρνησης των συνδυαστικών μηχανισμών της ΕΕ, καθώς και μέσω ενός άτυπου συντονισμού σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο, ή στο πλαίσιο των διαφόρων μνημονίων συνεννόησης με την ΕΕ/ Επιτροπή που είναι σε ισχύ. Ωστόσο, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι πέντε κύριοι ευρωπαίοι εταίροι αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μέρος των πράξεων που έχουν εγκριθεί μέχρι στιγμής. Πρέπει, ως εκ τούτου, να καταβληθεί προσπάθεια ευρύτερης συμμετοχής στους εν λόγω μηχανισμούς φορέων βοήθειας της ΕΕ. Θα μπορούσε επίσης να επιδιωχθεί και η μεγαλύτερη συμμετοχή μη ευρωπαϊκών φορέων βοήθειας. Το θέμα συζητήθηκε περαιτέρω στο πλαίσιο της πλατφόρμας το συμπέρασμα ήταν ότι η συμμετοχή μη ευρωπαϊκών ΧΟ, και ιδίως περιφερειακών τραπεζών, ως κύριων (επικεφαλής) ΧΟ, θα πρέπει να εξεταστεί από το συμβούλιο του εκάστοτε πλαισίου συνδυασμού μέσων, μέσω στοχοθετημένης προσέγγισης με βάση την ειδική προστιθέμενη αξία που προσδίδεται σε ένα συγκεκριμένο έργο ή περιφέρεια. Εξάλλου, στις περιπτώσεις όπου μη ευρωπαϊκοί ΧΟ ήδη λειτουργούν ως επικεφαλής συγκεκριμένων συνδυαστικών μηχανισμών, ο ρόλος τους θα πρέπει να διατηρηθεί, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι όροι που συνδέονται με την προστιθέμενη αξία τους. Ο συντονισμός και η συνεργασία μεταξύ ευρωπαϊκών και μη ευρωπαϊκών ΧΟ παραμένει ζωτικής σημασίας και για το λόγο αυτό, μη ευρωπαϊκοί ΧΟ θα πρέπει να καλούνται να παρίστανται στις σχετικές συνεδριάσεις ως παρατηρητές. (vii) Κατά γενικό κανόνα, οι χώρες/περιφέρειες εταίροι συμμετέχουν σε τεχνικό επίπεδο για κάθε έργο από την αρχή, η δε οικειοποίηση (ownership) αποτελεί γενικό χαρακτηριστικό της βοήθειας που χρηματοδοτείται μέσω δανείων. Οι χώρες/περιφέρειες εταίροι θα πρέπει συστηματικά να συμμετέχουν, σε κατάλληλο επίπεδο, στο στάδιο σχεδιασμού και προετοιμασίας του έργου (οι διαβουλεύσεις που διενεργούνται πρέπει να τεκμηριώνονται στο έντυπο της αίτησης επιχορήγησης). Ο συντονισμός θα πρέπει να γίνεται σε τοπικό επίπεδο, μεταξύ των αντιπροσωπειών της ΕΕ και των ΧΟ, αφενός, και της χώρας/περιφέρειας εταίρου, αφετέρου, για να εξασφαλίζεται η μεγιστοποίηση του αναπτυξιακού αντικτύπου των έργων που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο των συνδυαστικών μηχανισμών. Ορισμένα από τα παραπάνω σημεία αποτέλεσαν αντικείμενο παρακολούθησης στο πλαίσιο περαιτέρω τεχνικών εργασιών, όπως περιγράφεται κατωτέρω. 4.2 ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ, ΤΗΣ ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΛΟΓΟΔΟΣΙΑΣ ΤΩΝ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ - ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΕΤΗΡΗΣΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ, ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΔΙΕΡΓΑΣΙΩΝ - ΣΥΝΑΨΗ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ, ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΒΟΛΗ ΕΚΘΕΣΕΩΝ Μετά την ανασκόπηση των υφιστάμενων μηχανισμών συνδυασμένης χρηματοδότησης (βλ. ανωτέρω) και με βάση την εμπειρία που έχει αποκτηθεί μέχρι σήμερα, οι τεχνικές εργασίες με στόχο τη συγκεκριμένη αντιμετώπιση τριών βασικών προκλήσεων ανατέθηκαν στις τεχνικές ομάδες 2, 3 και 5: 5

6 (1) Ενισχυμένη τεχνική εκτίμηση έργων συνδυασμού μέσων Διεξήχθησαν εργασίες για την περαιτέρω βελτίωση της διαδικασίας αξιολόγησης των έργων, εναρμονίζοντας όσο το δυνατόν περισσότερο, μέσα από τους διάφορους μηχανισμούς, τα κριτήρια αξιολόγησης με βάση τις βέλτιστες πρακτικές. Οι τεχνικές εργασίες είχαν ως αποτέλεσμα ένα βελτιωμένο και εναρμονισμένο έντυπο αίτησης επιχορήγησης που πρέπει να χρησιμοποιείται από τους διάφορους συνδυαστικούς μηχανισμούς της ΕΕ. Εκπονήθηκαν λεπτομερείς οδηγίες που θα συνοδεύουν το έντυπο αίτησης, οι οποίες αποσκοπούν στην παροχή πληροφοριών και διευκρινίσεων προς τους υποψηφίους σχετικά με τον τρόπο συμπλήρωσης του εντύπου. Οι νέες οδηγίες εξηγούν ειδικότερα πώς πρέπει να αιτιολογείται και να παρουσιάζεται με πιο διαρθρωμένο και μετρήσιμο τρόπο η προσθετικότητα και η μόχλευση για κάθε αιτηθείσα επιχορήγηση επιπλέον εξηγούν και άλλα σημεία όπως η οικονομική διάρθρωση των έργων, όπου κρίνεται σκόπιμο. Οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές πτυχές εξετάζονται σε αντιπαραβολή με τα πρότυπα της ΕΕ, όπως γίνεται και σε όλα τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα. Το ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους εισάγεται ρητά, βάσει των πορισμάτων των εργαστηρίων που διοργανώθηκαν με συναδέλφους του ΔΝΤ. Υπάρχει επίσης ένα νέο τμήμα σχετικά με τους δείκτες που συνδέεται με το νέο πλαίσιο μέτρησης αποτελεσμάτων (βλ. κατωτέρω). Στις αρχές του 2014 καθιερώθηκε το νέο έντυπο αίτησης για νέες προτάσεις έργων που αφορούν οποιονδήποτε από τους μηχανισμούς που διαχειρίζεται η DEVCO. Με βάση το έργο της EUBEC, η ομάδα δράσης του Επενδυτικού πλαισίου για τα Δυτικά Βαλκάνια (ΕΠΔΒ) συνεχίζει να εργάζεται για τον εξορθολογισμό και τη βελτίωση των σχετικών επιχειρησιακών διαδικασιών. (2) Ανάπτυξη τυποποιημένου πλαισίου μέτρησης αποτελεσμάτων Πραγματοποιήθηκαν τεχνικές εργασίες επί ενός νέου πλαισίου μέτρησης των αποτελεσμάτων, ώστε να βοηθήσουν την Επιτροπή και τους ΧΟ να παρέχουν πληροφορίες εκ των προτέρων για τα αναμενόμενα αποτελέσματα των έργων που υποστηρίζονται από τους μηχανισμούς, να μετρούν το αποτέλεσμα των χρηματοδοτικών τους δραστηριοτήτων εκ των υστέρων και να βελτιώνουν περαιτέρω την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τα επιτεύγματα των μηχανισμών όλα αυτά αντανακλούν τις απαιτήσεις του νέου δημοσιονομικού κανονισμού, των πλαισίων αποτελεσμάτων της Επιτροπής, καθώς και τις προτεραιότητες και τους στόχους των πολιτικών εξωτερικής συνεργασίας της ΕΕ. Επιτεύχθηκε συμφωνία επί ενός πλαισίου το οποίο περιλαμβάνει κοινό σύνολο δεικτών αποτελεσμάτων που αντικατοπτρίζουν τα επιτεύγματα και τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα των έργων. Η επιλογή των δεικτών βασίστηκε σε σειρά κριτηρίων, όπως η συνοχή σε σχέση με τους στόχους και τις προτεραιότητες των μηχανισμών, τους στόχους πολιτικής της ΕΕ στον τομέα της εξωτερικής συνεργασίας και τον δημοσιονομικό κανονισμό, καθώς και οι τρέχουσες πρακτικές των ΧΟ και η δυνατότητα ομαδοποίησης και υποβολής εκθέσεων προς το ευρύ κοινό (μεταξύ άλλων). Το πλαίσιο περιλαμβάνει ορισμό για καθέναν από τους δείκτες που συμφωνήθηκαν και απαιτεί από τους υποψηφίους ποιοτική περιγραφή των αναμενόμενων επιπτώσεων του προτεινόμενου έργου. Το νέο πλαίσιο αποτελεσμάτων ενσωματώθηκε στο νέο έντυπο αίτησης και στις οδηγίες (βλ. ανωτέρω) και στις αρχές του 2014 καθιερώθηκε για τις νέες προτάσεις έργων. (3) Εναρμόνιση της σύναψης συμβάσεων, παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων Στις τεχνικές εργασίες συμμετείχαν η Επιτροπή, οι υπηρεσίες της ΕΥΕΔ (κεντρικά και αντιπροσωπείες) καθώς και ΧΟ. Οι εργασίες της ΤΟ εστιάστηκαν στην εναρμόνιση και επιτάχυνση 6

7 των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων εντός των μηχανισμών μέσω της εκπόνησης συναφών και λεπτομερών οδηγιών που θα βοηθήσουν να ενσωματωθούν οι απαραίτητες πληροφορίες για τη σύναψη συμβάσεων στα δελτία έργου που υποβάλλονται στα όργανα διαχείρισης των μηχανισμών με στόχο την απλοποίηση της σύναψης συμβάσεων για τα έργα. Η ΤΟ5 επικεντρώθηκε στη διασαφήνιση συμβατικών ορισμών και διεργασιών που πρέπει να ενσωματωθούν εκ των προτέρων στο δελτίο πληροφοριών του έργου, προκειμένου να καταστεί δυνατή η πλήρης κατανόηση της υλοποίησης του έργου, των χρηματοοικονομικών ροών και των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων των ενδιαφερομένων. Συνεπώς, οι κατάλληλες συμβατικές πληροφορίες ενσωματώθηκαν για λόγους αποδοτικότητας στις αναλυτικές οδηγίες για τον τρόπο συμπλήρωσης του εντύπου της αίτησης. Επιπλέον, καθορίστηκε μια ομάδα συστάσεων/βέλτιστων πρακτικών για την υποβολή εκθέσεων και την παρακολούθηση, βάσει της τρέχουσας εμπειρίας τόσο της Επιτροπής όσο και των ΧΟ κατά την υλοποίηση των έργων, αλλά και με βάση τις απαιτήσεις του νομικού πλαισίου που ισχύει για τα χρηματοδοτικά μέσα που προβλέπει ο δημοσιονομικός κανονισμός. Η Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για τις προσπάθειες της πλατφόρμας να εξακολουθήσει να διασφαλίζει μια καλά δομημένη, διαφανή και αποτελεσματική διαδικασία επιλογής έργων, με αποτελεσματικές συμβατικές διαδικασίες καθώς και με κατάλληλες διαδικασίες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων προσανατολισμένες στην επίτευξη αποτελεσμάτων, οι οποίες συνάδουν με τις επικαιροποιημένες σχετικές νομικές απαιτήσεις. Η Επιτροπή αναγνωρίζει τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί στο πλαίσιο της πλατφόρμας μέσω της ανάπτυξης των νέων εναρμονισμένων εργαλείων που πρέπει να χρησιμοποιούνται σε όλους τους μηχανισμούς συνδυασμού μέσων, όπως είναι το βελτιωμένο έντυπο αίτησης και οι συνοδευτικές οδηγίες. 4.3 ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ Οι βασιζόμενες στην αγορά επενδύσεις αποτελούν βασικό μοχλό ανάπτυξης και σημαντική παράμετρο διαφοροποίησης των ανεπτυγμένων οικονομιών από τις λιγότερο ανεπτυγμένες. Τα σχετικά παραδείγματα περιλαμβάνουν τη χορήγηση δανείων από τράπεζες σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, τις δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας που επενδύουν στην ηλεκτροπαραγωγή ή βασικά έργα υποδομής όπως είναι οι δρόμοι και οι σιδηρόδρομοι. Η διευρυμένη χρήση ειδικών χρηματοδοτικών μέσων (π.χ. εγγυήσεων, μετοχών, τοπικών συναλλαγματικών κινδύνων και λοιπών μηχανισμών επιμερισμού των κινδύνων) βασίζεται στην ανάγκη να χρησιμοποιηθεί ο περιορισμένος διαθέσιμος προϋπολογισμός με τον αποτελεσματικότερο δυνατό τρόπο, καθώς και στην εκτίμηση ότι οι επιχορηγήσεις δεν αποτελούν πάντοτε το καλύτερο μέσο για την ανάπτυξη αυτών των μορφών οικονομικής δραστηριότητας και ότι μερικές φορές μπορεί να είναι εντελώς ανεπιτυχείς. Η χρήση ειδικών χρηματοδοτικών μέσων μπορεί να συνιστάται όταν οι συμμετέχοντες στην αγορά, στους οποίους μπορεί να συμπεριλαμβάνονται οργανισμοί αναπτυξιακής χρηματοδότησης, δεν παρέχουν την απαιτούμενη χρηματοδότηση σε επαρκείς ποσότητες ή υπό κατάλληλους όρους για έργα που, διαφορετικά, θα ήταν οικονομικώς βιώσιμα, λόγω αστοχιών της αγοράς. Πέρα από την αντιμετώπιση αστοχιών της αγοράς ή μη βέλτιστων επενδυτικών καταστάσεων, τα χρηματοδοτικά μέσα πρέπει να παρέχουν σαφώς καθορισμένη προσθετικότητα (προστιθέμενη αξία) 7

8 καθώς και μόχλευση για τους πόρους του προϋπολογισμού της ΕΕ, ο δε σχεδιασμός τους πρέπει να διασφαλίζει την ευθυγράμμιση συμφερόντων μεταξύ Επιτροπής και εταίρων υλοποίησης. Με βάση τα ανωτέρω και τις πρακτικές εμπειρίες των μελών της πλατφόρμας, η πλατφόρμα επέλεξε έναν αριθμό τομέων όπου η αυξημένη χρήση των ανωτέρω χρηματοδοτικών μέσων θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω, π.χ. τομέας υποδομών, τομέας των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων, γεωργικός τομέας, κοινωνικός τομέας. Αν και το είδος και το επίπεδο της στήριξης της ΕΕ πρέπει να αξιολογείται με βάση κάθε μεμονωμένο έργο, η πλατφόρμα ενέκρινε ορισμένες βασικές αρχές για τις ελάχιστες απαιτήσεις, τα ανώτατα όρια στήριξης και τους μηχανισμούς για τη διασφάλιση της εναρμόνισης συμφερόντων μεταξύ της Επιτροπής και του επιλέξιμου χρηματοδοτικού οργανισμού υλοποίησης. Η Επιτροπή εγκρίνει τις προσπάθειες της πλατφόρμας για την προώθηση της περαιτέρω χρήσης χρηματοδοτικών μέσων. Δεδομένου ότι τα εν λόγω χρηματοδοτικά μέσα είναι σχετικά σύνθετα προϊόντα, ο σχεδιασμός τους θα προσαρμοστεί προσεκτικά στο επιχειρησιακό περιβάλλον των επιμέρους χωρών εταίρων. Επιπλέον, η Επιτροπή θα εφαρμόζει τη βασική αρχή της ΕΕ για τα χρηματοδοτικά μέσα: τον κανόνα μη ενδεχόμενης υποχρέωσης, που εξασφαλίζει ότι η χρηματοδοτική ευθύνη της ΕΕ που προκύπτει από ένα χρηματοοικονομικό μέσο δεν μπορεί να υπερβαίνει σε καμία περίπτωση το ποσό της δημοσιονομικής δέσμευσης που αντιστοιχεί σε αυτό. 5. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΥ ΜΕΣΩΝ ΤΗΣ ΕΕ Προκειμένου να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των πράξεων συνδυασμού χρηματοδοτικών μέσων όσον αφορά την επίτευξη των στόχων πολιτικής τους για μείωση της φτώχειας και κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη, αλλά και η αποτελεσματικότητα της διαχείρισής τους, συμπεριλαμβανομένης μιας μείωσης του κόστους συναλλαγών, η πλατφόρμα συμφώνησε στην κατάρτιση 4 «πλαισίων» συνδυασμού μέσων σε αντιστοιχία με τα χρηματοδοτικά μέσα: Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ), Ευρωπαϊκός μηχανισμός γειτονίας (ΕΜΓ), Μηχανισμός αναπτυξιακής συνεργασίας (ΜΑΣ), Μηχανισμός προενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ). Ταυτόχρονα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι διάφορες περιφερειακές στρατηγικές προτεραιότητες, να αυξηθεί η πολιτική μόχλευση και να χρησιμοποιούνται αποτελεσματικά οι πράξεις συνδυασμού μέσων χρηματοδότησης στο διάλογο πολιτικής, αλλά και για λόγους που σχετίζονται με την υποβολή εκθέσεων, προτείνεται να οριστούν γεωγραφικά οριοθετημένοι «μηχανισμοί» για κάθε πλαίσιο. Η χρηματοδότηση θα προέρχεται κυρίως από τα περιφερειακά προγράμματα που ορίζονται στο πλαίσιο των διαφόρων μέσων, σύμφωνα με τις προτεραιότητες και τους στόχους που καθορίζονται στα έγγραφα προγραμματισμού, σε διάλογο με τις χώρες εταίρους και τους σχετικούς περιφερειακούς οργανισμούς. Όπου κρίνεται σκόπιμο, η χρηματοδότηση θα μπορούσε επίσης να προέρχεται από ειδικά εθνικά/περιφερειακά προγράμματα 2, για τη στήριξη των προτεραιοτήτων και των στόχων για 2 Καθώς και, σε μικρότερη κλίμακα, από θεματικά προγράμματα. 8

9 τις εν λόγω χώρες/περιφέρειες όπως ορίζονται στα σχετικά έγγραφα προγραμματισμού. Αν εκδηλωθεί ενδιαφέρον από κράτη μέλη της ΕΕ ή από άλλους δωρητές για συμβολή στις πράξεις συνδυασμού μέσων, η συμβολή θα γίνεται μέσω ειδικού ταμείου (ή ταμείων). Θα πρέπει να υπάρχει μία και μόνη δομή διακυβέρνησης για κάθε συνδυαστικό πλαίσιο, που θα διέπει τα ταμεία της Επιτροπής καθώς και τις συνεισφορές κρατών μελών της ΕΕ ή άλλων δωρητών μέσω ειδικών ταμείων. Το πλαίσιο αυτό θα εφαρμόζεται σε όλες τις περιφέρειες, συμπεριλαμβανομένης της Αφρικής. Με βάση το έργο της EUBEC, η ομάδα δράσης του Επενδυτικού πλαισίου για τα Δυτικά Βαλκάνια (ΕΠΔΒ) εργάζεται περαιτέρω για τον εξορθολογισμό και τη βελτίωση της σχετικής δομής διακυβέρνησης. Η λήψη αποφάσεων θα οργανωθεί σε 2 επίπεδα. Γνωμοδοτήσεις σχετικά με σχέδια προτάσεων θα διατυπώνονται σε επίπεδο διοικητικού συμβουλίου. Οι γνωμοδοτήσεις αυτές θα προετοιμάζονται από μια αξιολόγηση σε τεχνικό επίπεδο. Τα διοικητικά συμβούλια 3, υπό την προεδρία της Επιτροπής, περιλαμβάνουν την ΕΥΕΔ, τα κράτη μέλη της ΕΕ ως μέλη με δικαίωμα ψήφου, και ΧΟ ως παρατηρητές. Θα είναι υπεύθυνα για τη διατύπωση γνωμοδοτήσεων επί επιμέρους πράξεων συνδυασμού χρηματοδοτικών μέσων και θα αναλαμβάνουν την καθοδήγηση των ιδρυμάτων που συμμετέχουν, την παρακολούθηση και την επανεξέταση του χαρτοφυλακίου των προς υλοποίηση έργων, την εξέταση των σχετικών με το έργο αποτελεσμάτων και την παρακολούθηση του χαρτοφυλακίου των εγκεκριμένων έργων, καθώς και την αξιοποίηση της συγκεκριμένης εμπειρογνωμοσύνης των ΧΟ, ανάλογα με την περίπτωση, διασφαλίζοντας έτσι τον καταμερισμό της εργασίας. Η τεχνική αξιολόγηση των προτάσεων έργων θα περιλαμβάνει τακτικές τεχνικές συνεδριάσεις υπό την προεδρία της Επιτροπής (συμπεριλαμβανομένων των σχετικών Γενικών Διευθύνσεων, ανάλογα με την περίπτωση), με τη συμμετοχή της ΕΥΕΔ 4 και των ΧΟ που θα συζητούν τη σειρά των έργων και θα αξιολογούν τα έργα που πρόκειται να υποβληθούν στα διοικητικά συμβούλια. Το βελτιωμένο (και πιο εναρμονισμένο) σχέδιο εντύπου αίτησης που εκπόνησε η πλατφόρμα έχει ήδη καθιερωθεί και συμβάλλει στη διασφάλιση της καλά δομημένης, διαφανούς και αποτελεσματικής διαδικασίας επιλογής έργων 5. Η Γραμματεία υποστηρίζει το διοικητικό συμβούλιο σε όλα του τα καθήκοντα, υποστηρίζει τη διοργάνωση επικοινωνιακών εκδηλώσεων και την εν γένει υλοποίηση της στρατηγικής επικοινωνίας, διοργανώνει την αξιολόγηση των προτάσεων σε τεχνικό επίπεδο και είναι το κεντρικό σημείο επαφής για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη που συμμετέχουν στα πλαίσια συνδυασμού μέσων. Η δομή και η λειτουργία της Γραμματείας θα πρέπει να προσαρμοστούν σύμφωνα με την νέα συνολική δομή και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων η Επιτροπή θα παρέχει γραμματειακή υποστήριξη σε κάθε πλαίσιο συνδυασμού της ΕΕ, καθώς και τις αντίστοιχες εγκαταστάσεις, ενδεχομένως δε θα μελετήσει τη δυνατότητα ανάθεσης συγκεκριμένων καθηκόντων σε τρίτους. Η προτεινόμενη αναθεωρημένη διαδικασία λήψης αποφάσεων αποσκοπεί στον εξορθολογισμό, την απλούστευση και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της διαδικασίας λήψης αποφάσεων, καθώς 3 Στην περίπτωση του ΕΠΔΒ, πρόκειται για τη διευθύνουσα επιτροπή, στην οποία η ΕΥΕΔ δεν συμμετέχει. 4 Στην τεχνική αξιολόγηση των προτάσεων έργων του ΕΠΔΒ δεν συμμετέχει η ΕΥΕΔ 5 Στην περίπτωση του ΕΠΔΒ, τούτο αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι οι κύριοι υποψήφιοι είναι οι χώρες δικαιούχοι. 9

10 και στην κάλυψη των νέων απαιτήσεων που προβλέπονται στον δημοσιονομικό κανονισμό κατά την υλοποίηση των έργων στο πλαίσιο της έμμεσης διαχείρισης. Η αναθεωρημένη διαδικασία λήψης αποφάσεων περιλαμβάνει: (i) βελτίωση του συντονισμού σε πρώιμο στάδιο, που θα εξασφαλίζει ότι οι πόροι επικεντρώνονται σε καθορισμένες προτεραιότητες, (ii) ευρύτερη και πιο ενισχυμένη τεχνική αξιολόγηση για την περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας και τη διευκόλυνση της ανταλλαγής εμπειρογνωμοσύνης, βάσει της ειδικής εμπειρίας των ΧΟ ανάλογα με την περίπτωση, (iii ) μεγαλύτερη ευελιξία, ήτοι καλύτερη αντιστοιχία του χρόνου που διατίθεται για την τεχνική αξιολόγηση με τη σχετική πολυπλοκότητα της κάθε πρότασης και (iv) μείωση του αριθμού των συνολικών σταδίων της διαδικασίας. Μόλις η πρόταση θεωρηθεί ώριμη από τεχνική άποψη, ο επικεφαλής ΧΟ 6 θα είναι σε θέση να υποβάλει τελικό αναθεωρημένο έντυπο αίτησης στη Γραμματεία προκειμένου να διαβιβαστεί στο διοικητικό συμβούλιο. Στην περίπτωση των συνδυαστικών πλαισίων που διαχειρίζεται η DEVCO, η Επιτροπή, η ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη θα οργανώσουν διάλογο (υπό την κοινή προεδρία της ΕΥΕΔ και της Επιτροπής) σχετικά με τους στρατηγικούς προσανατολισμούς και τις γενικές κατευθυντήριες γραμμές με τις χώρες δικαιούχους και τους σχετικούς περιφερειακούς οργανισμούς. Τούτο μπορεί να γίνει είτε στο πλαίσιο των υφιστάμενων περιφερειακών ή υποπεριφερειακών φόρουμ συντονισμού πολιτικής ή, αν δεν έχουν εντοπιστεί κατάλληλα φόρουμ, σε ειδικές στρατηγικές συνεδριάσεις, σύμφωνα με την αρχή αρχής της ιδίας ευθύνης όσον αφορά την αναπτυξιακή συνεργασία μας. Στην περίπτωση του ΕΠΔΒ, οι διάλογοι που έχουν ήδη θεσμοθετηθεί σε στρατηγικό επίπεδο με τη συμμετοχή των δικαιούχων χωρών πρέπει να ενισχυθούν περαιτέρω με την προώθηση «ενιαίου τομεακού χαρτοφυλακίου έργων ανά χώρα». Η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών σε επίπεδο έργου τελεί επί του παρόντος υπό τη διαχείριση των ΧΟ: αποτελεί τμήμα των διαδικασιών τους έγκρισης και διαχείρισης του έργου, είτε διασφαλίζοντας ότι ο υπεύθυνος υλοποίησης έργου αναλαμβάνει τη σχετική δημόσια διαβούλευση, είτε άμεσα. Ο ρόλος των αντιπροσωπειών / γεωγραφικών μονάδων θα πρέπει να συνίσταται στη συνεργασία με εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας των πολιτών σύμφωνα με την κοινή πρακτική που ακολουθείται για άλλες λεπτομέρειες εφαρμογής. Επιπλέον, η Επιτροπή θα εντείνει περαιτέρω τις προσπάθειες για τη βελτίωση της πρόσβασης οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών σε πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών, στο επίπεδο των εγκαταστάσεων. Τακτικές συνεδριάσεις για το συνδυασμό μέσων διοργανώθηκαν από κοινού με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στις Βρυξέλλες. 6. ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ (1) Με βάση τη μέχρι σήμερα εμπειρία, οι υφιστάμενοι μηχανισμοί συνδυασμού μέσων της ΕΕ παρουσιάζουν θετικές ενδείξεις όσον αφορά τις επιδόσεις στο πεδίο της υποστήριξης των εξωτερικών πολιτικών της ΕΕ. (2) Οι τεχνικές εργασίες που ήδη υλοποιήθηκαν είχαν ως αποτέλεσμα ένα βελτιωμένο και εναρμονισμένο έντυπο αίτησης επιχορήγησης που πρέπει να χρησιμοποιείται από τους διάφορους μηχανισμούς συνδυασμού χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ. Εκπονήθηκαν λεπτομερείς οδηγίες που θα συνοδεύουν το έντυπο αίτησης, οι οποίες αποσκοπούν στην παροχή πληροφοριών και διευκρινίσεων 6 Μόνο στην περίπτωση μηχανισμών που διαχειρίζεται η DEVCO. 10

11 προς τους υποψηφίους σχετικά με τον τρόπο συμπλήρωσης του εντύπου. Το ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους τέθηκε ρητά και η εν εξελίξει αναθεώρηση του πλαισίου του ΔΝΤ θα αποτελέσει αντικείμενο παρακολούθησης. (3) Έχει εκπονηθεί νέο πλαίσιο αποτελεσμάτων, το οποίο έχει ενσωματωθεί στο νέο έντυπο αίτησης και στις οδηγίες (βλ. ανωτέρω). Η Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για τις προσπάθειες της πλατφόρμας να εξακολουθήσει να διασφαλίζει μια καλά δομημένη, διαφανή και αποτελεσματική διαδικασία επιλογής έργων, με αποτελεσματικές συμβατικές διαδικασίες καθώς και με κατάλληλες διαδικασίες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων προσανατολισμένες στην επίτευξη αποτελεσμάτων, οι οποίες συνάδουν με τις επικαιροποιημένες σχετικές νομικές απαιτήσεις και ευθυγραμμίζονται με τις προτεραιότητες και τους στόχους των πολιτικών στον τομέα της εξωτερικής συνεργασίας της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή αναγνωρίζει τη σημαντική πρόοδο που έχει σημειωθεί στο πλαίσιο της πλατφόρμας μέσω της ανάπτυξης των νέων εναρμονισμένων εργαλείων που πρέπει να χρησιμοποιούνται σε όλους τους μηχανισμούς συνδυασμού μέσων, όπως είναι το βελτιωμένο έντυπο αίτησης και οι συνοδευτικές οδηγίες. (4) Προσδιορίζονται βασικοί τομείς όπου η αυξημένη χρήση ειδικών χρηματοδοτικών μέσων θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω. Βασίζονται στην πρακτική σημασία τους και στην επισήμανση τομέων στους οποίους θα πρέπει να επικεντρωθούν οι μελλοντικές δράσεις στο πλαίσιο των μηχανισμών συνδυασμού των μέσων: εγγυήσεις, μετοχές και άλλα μέσα επιμερισμού του κινδύνου για έργα υποδομής και πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις νέοι τομείς: εγγυήσεις και μηχανισμοί επιμερισμού του κινδύνου για τη γεωργία, τον κοινωνικό τομέα και άλλους τομείς. Η Επιτροπή υποστηρίζει τις συστάσεις της πλατφόρμας, σύμφωνα με τις οποίες τα πλαίσια συνδυασμού χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ πρέπει να χρησιμοποιήσουν περισσότερο τα ειδικά χρηματοδοτικά μέσα, ιδίως στον τομέα των υποδομών, των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων, της γεωργίας και στον κοινωνικό τομέα με δέουσα συνεκτίμηση του επιχειρησιακού περιβάλλοντος στις χώρες εταίρους και του κανόνα μη ενδεχόμενης υποχρέωσης. Θα συνεργαστεί στενά με τους εταίρους της για την αναπτυξιακή χρηματοδότηση, προκειμένου να διατεθούν στην αγορά καινοτόμα χρηματοδοτικά μέσα με ισχυρό αναπτυξιακό αντίκτυπο. (5) Η πλατφόρμα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι πρέπει να καταρτιστούν 4 συνδυαστικά «πλαίσια» σε αντιστοιχία με τα χρηματοδοτικά μέσα (ΕΤΑ, ΕΜΓ, ΜΑΣ, ΜΠΒ). Τα επιχειρησιακά συμπεράσματα σχετικά με τα έργα θα εξαχθούν στα 4 αντίστοιχα διοικητικά συμβούλια (συμβούλιο ΕΤΑ - συμβούλιο ΕΜΓ - συμβούλιο ΜΑΣ - διευθύνουσα επιτροπή του ΕΠΔΒ). Η αναθεωρημένη διαδικασία λήψης αποφάσεων θα συμβάλει στον εξορθολογισμό, την απλούστευση και τη βελτίωση της αποδοτικότητας, καθώς και στην κάλυψη των νέων απαιτήσεων που καθορίζονται στον δημοσιονομικό κανονισμό. Η Επιτροπή στηρίζει τον περαιτέρω εξορθολογισμό των μηχανισμών συνδυασμού χρηματοδοτικών μέσων με την κατάρτιση 4 συνδυαστικών πλαισίων, με σκοπό να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα 11

12 των εργασιών συνδυασμού όσον αφορά την επίτευξη των στόχων πολιτικής τους και να μειωθεί το κόστος. Η Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με την ΕΥΕΔ και τα κράτη μέλη της ΕΕ, θα μεριμνά για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής και αποδοτικής εφαρμογής των συστάσεων για μια αναθεωρημένη δομή διακυβέρνησης των μηχανισμών συνδυασμού των μέσων. (6) Η συμμετοχή μη ευρωπαϊκών ΧΟ, και ιδίως των περιφερειακών τραπεζών, ως επικεφαλής ΧΟ, θα πρέπει να εξεταστεί από το συμβούλιο του εκάστοτε συνδυαστικού πλαισίου, μέσω στοχοθετημένης προσέγγισης με βάση την ειδική προστιθέμενη αξία που προσδίδεται σε ένα συγκεκριμένο έργο ή περιφέρεια. Εξάλλου, στις περιπτώσεις όπου μη ευρωπαϊκοί ΧΟ ήδη λειτουργούν ως επικεφαλής συγκεκριμένων συνδυαστικών μηχανισμών, ο ρόλος τους θα πρέπει να διατηρηθεί, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι όροι που συνδέονται με την προστιθέμενη αξία τους. Ο συντονισμός και η συνεργασία μεταξύ ευρωπαϊκών και μη ευρωπαϊκών ΧΟ παραμένει ζωτικής σημασίας και για το λόγο αυτό, μη ευρωπαϊκοί ΧΟ θα πρέπει να καλούνται να παρίστανται στις σχετικές συνεδριάσεις ως παρατηρητές. (7) Η ενεργός συμμετοχή των κρατών μελών της ΕΕ, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της ΕΥΕΔ και των υπηρεσιών της Επιτροπής, καθώς και ενός ευρέος φάσματος δημοσίων ΧΟ, πολυμερών και διμερών, ευρωπαϊκών και μη, διαδραμάτισε ουσιώδη ρόλο στην - αποδεδειγμένη - μέχρι σήμερα επιτυχία. Τούτο έχει ενισχυθεί περαιτέρω με τις ανταλλαγές με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και με την ευαισθητοποίηση και άλλων φορέων. Η Επιτροπή πιστεύει ότι η πλατφόρμα της ΕΕ έχει σαφώς αποδείξει την αξία της όσον αφορά τη συγκέντρωση ευρέος φάσματος ενδιαφερομένων μερών προς ανταλλαγή εμπειρογνωμοσύνης για όλες τις πτυχές του συνδυασμού χρηματοδοτικών μέσων στον τομέα της εξωτερικής συνεργασίας. Η Επιτροπή συνιστά στην πλατφόρμα της ΕΕ να βασιστεί περισσότερο στην εμπειρία αυτή και στην έως τώρα επιτυχία της, αλλά και να συνεχίσει τις εργασίες της σχετικά με συγκεκριμένα ζητήματα που σχετίζονται με τον συνδυασμό χρηματοδοτικών μέσων στην εξωτερική συνεργασία. Τέλος, και σύμφωνα με το πρόγραμμα εργασίας που παρουσίασε η Επιτροπή και εγκρίθηκε από την ομάδα πολιτικής, έχουν εντοπιστεί και αντιμετωπίζονται ήδη κατά τη διάρκεια του 2014 τα ακόλουθα ζητήματα: Κινητοποίηση πόρων του ιδιωτικού τομέα Βέλτιστες πρακτικές και ευκαιρίες χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος 12