Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Λουξεμβούργο, 3 Απριλίου 2017 (OR. en)

Transcript

1 Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Λουξεμβούργο, 3 Απριλίου 2017 (OR. en) 7652/17 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Με ημερομηνία: 3 Απριλίου 2017 Αποδέκτης: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Αντιπροσωπίες MAMA 66 COPS 107 CFSP/PESC 292 COHAFA 19 RELEX 272 SY 4 αριθ. προηγ. εγγρ.: 7651/17 MAMA 65 COPS 106 CFSP/PESC 291 COHAFA 18 RELEX 271 SY 3 Θέμα: Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με στρατηγική της ΕΕ για τη Συρία - Συμπεράσματα του Συμβουλίου (3 Απριλίου 2017) Διαβιβάζονται συνημμένως στις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με στρατηγική της ΕΕ για τη Συρία, τα οποία εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο κατά την 3530ή σύνοδο που πραγματοποιήθηκε στις 3 Απριλίου /17 1 DGC 2B EL

2 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΕΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΡΙΑ Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, 3 Απριλίου Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 23ης Μαΐου και της 17ης Οκτωβρίου 2016 και τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 15ης Δεκεμβρίου 2016, το Συμβούλιο εκφράζει τον αποτροπιασμό του για τη συνεχιζόμενη δεινή κατάσταση στη Συρία και τα προβλήματα που εξακολουθεί να προκαλεί η σύγκρουση όσον αφορά την ανθρωπιστική και πολιτική κατάσταση και την ασφάλεια. Επί του παρόντος, 13,5 εκατομμύρια Σύροι έχουν ανάγκη ανθρωπιστικής βοήθειας εντός της Συρίας, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται 6,3 εκατομμύρια εκτοπισθέντες στο εσωτερικό της χώρας, 1,5 εκατομμύριο που ζουν υπό συνθήκες πολιορκίας και ακόμη 5 εκατομμύρια Σύροι πρόσφυγες που φιλοξενούνται από γειτονικές χώρες και χώρες της ευρύτερης περιοχής. 2. Το συριακό καθεστώς φέρει την κύρια ευθύνη για την προστασία του πληθυσμού της Συρίας. Το Συμβούλιο καλεί συνεπώς το καθεστώς και τους συμμάχους του, και κυρίως τη Ρωσία μεταξύ άλλων ως συμπροέδρου της Διεθνούς Ομάδας Στήριξης της Συρίας, να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να εξασφαλίσουν: την πλήρη κατάπαυση των εχθροπραξιών την άρση των πολιορκιών και την παροχή πλήρους, απρόσκοπτης και βιώσιμης πρόσβασης της ανθρωπιστικής βοήθειας σε ολόκληρη τη χώρα. Το Συμβούλιο καταδικάζει απερίφραστα τις συνεχιζόμενες συστηματικές, εκτεταμένες και κατάφωρες παραβιάσεις και καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου από όλα τα μέρη, και ιδίως από το συριακό καθεστώς και τους συμμάχους του. Αυτό πρέπει να σταματήσει και οι υπεύθυνοι για τις παραβιάσεις αυτές πρέπει να λογοδοτήσουν. Το Συμβούλιο καταδικάζει τη χρήση της λιμοκτονίας των αμάχων ως πολεμικής μεθόδου μέσω της πολιορκίας κατοικημένων περιοχών, καθώς και την αναγκαστική εκτόπιση πληθυσμών, μεθόδους οι οποίες ενδέχεται να στοιχειοθετούν εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Η ΕΕ θα συνεχίσει να μελετά περαιτέρω περιοριστικά μέτρα κατά της Συρίας καθʼ όσον συνεχίζεται η καταστολή. Η ΕΕ υπενθυμίζει ότι δεν μπορεί να υπάρξει διαρκής ειρήνη στη Συρία υπό το σημερινό καθεστώς. 3. Το Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι η σύγκρουση στη Συρία επηρεάζει άμεσα την ΕΕ και συμφωνεί ότι συντρέχει ανάγκη να καταρτίσει η ΕΕ ειδικό στρατηγικό πλαίσιο για την προσέγγισή της ως προς τη Συρία το πλαίσιο αυτό θα αποτελεί εστιασμένο σε συγκεκριμένη χώρα τμήμα της περιφερειακής στρατηγικής της ΕΕ για τη Συρία και το Ιράκ, καθώς και για την απειλή της Ντάες, στρατηγική η οποία εγκρίθηκε τον Μάρτιο του Ως εκ τούτου, εκφράζει την ικανοποίησή του για την κοινή ανακοίνωση της Ύπατης Εκπροσώπου και της Επιτροπής και υποστηρίζει τους στόχους που εκτίθενται κατωτέρω. Σε συνδυασμό με τα παρόντα συμπεράσματα, η ανακοίνωση αυτή αποτυπώνει τη στρατηγική της ΕΕ για τη Συρία. Οι στρατηγικοί στόχοι της ΕΕ στη Συρία επικεντρώνονται σε έξι βασικούς τομείς: 7652/17 2

3 α) Λήξη του πολέμου μέσω ουσιαστικής πολιτικής μετάβασης, σύμφωνα με την απόφαση 2254 του ΣΑΗΕ, η οποία θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγματεύσεων μεταξύ των αντιμαχόμενων μερών υπό την αιγίδα του Ειδικού Απεσταλμένου των ΗΕ για τη Συρία και με την υποστήριξη βασικών διεθνών και περιφερειακών παραγόντων. Η ΕΕ πιστεύει ακράδαντα ότι δεν μπορεί να υπάρξει στρατιωτική λύση στη σύγκρουση, είναι δε προσηλωμένη στην ενότητα, την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την ανεξαρτησία του συριακού κράτους. Μόνο μια αξιόπιστη πολιτική λύση, όπως ορίζεται στην απόφαση 2254 του ΣΑΗΕ και το ανακοινωθέν της Γενεύης του 2012, θα εξασφαλίσει τη σταθερότητα της Συρίας και θα καταστήσει δυνατή την αποφασιστική κατανίκηση της Ντάες και των άλλων ομάδων στη Συρία που έχουν χαρακτηρισθεί τρομοκρατικές από τα ΗΕ. Η ΕΕ εξακολουθεί να στηρίζει τις προσπάθειες του Παγκόσμιου Συνασπισμού για την καταπολέμηση της Ντάες στη Συρία και στο Ιράκ. Η ΕΕ υποστηρίζει σθεναρά τις προσπάθειες του Ειδικού Απεσταλμένου των ΗΕ και την επανέναρξη των συνομιλιών στη Γενεύη. Βεβαιώνοντας εκ νέου την υπεροχή της διαδικασίας της Γενεύης υπό την αιγίδα των ΗΕ, η ΕΕ θα συνεχίσει να παρέχει πολιτική στήριξη σε αυτήν μέσω της περιφερειακής πρωτοβουλίας της Ύπατης Εκπροσώπου, η οποία ενισχύει τον πολιτικό διάλογο με βασικούς παράγοντες της περιοχής, ώστε να εξευρεθεί περιθώριο συνεννόησης, στο πλαίσιο της εντολής που έδωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου. Το Συμβούλιο συμφωνεί να εντείνει τις προσπάθειες της ΕΕ, ώστε να εξασφαλισθούν η πλήρης και ουσιαστική συμμετοχή των γυναικών και η διαρκής διαβούλευση και ο διάλογος με την κοινωνία των πολιτών στην πολιτική διαδικασία. 7652/17 3

4 Η πρόοδος στη Γενεύη θα εξαρτηθεί από τις προσπάθειες για τη μείωση της βίας και την επιτόπια οικοδόμηση εμπιστοσύνης. Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο αναγνωρίζει τη συμβολή στην αποκατάσταση της πλήρους κατάπαυσης των εχθροπραξιών και σημειώνει τη σύσταση του τριμερούς μηχανισμού κατά τις συνόδους της Αστανά, για την τήρηση της κατάπαυσης του πυρός και την πλήρη συμμόρφωση με αυτήν. Εκφράζει σοβαρή ανησυχία για τη συνεχιζόμενη βία από τους τρομοκράτες και στο πλαίσιο στρατιωτικών ενεργειών κατά μη στρατιωτικών και μη τρομοκρατικών στόχων, συμπεριλαμβανομένων αυτών που πραγματοποιούνται από το καθεστώς και τους συμμάχους του. Το Συμβούλιο καλεί όλες τις πλευρές να σεβασθούν την κατάπαυση του πυρός και καλεί τη Ρωσία, την Τουρκία και το Ιράν να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους ως εγγυητές, ώστε να διασφαλισθεί η πλήρης εφαρμογή της. Στις συνόδους που θα ακολουθήσουν στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά την εξασφάλιση πλήρους και απρόσκοπτης ανθρωπιστικής πρόσβασης σε ολόκληρη τη χώρα, την άρση των πολιορκιών και την απελευθέρωση όλων όσων κρατούνται αυθαίρετα, ιδίως των γυναικών και των παιδιών, σύμφωνα με την απόφαση 2268 του ΣΑΗΕ. β) Προώθηση ουσιαστικής μετάβασης χωρίς αποκλεισμούς στη Συρία, σύμφωνα με την απόφαση 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ και το ανακοινωθέν της Γενεύης, μέσω της παροχής στήριξης για την ενίσχυση της αντιπολίτευσης. Η ΕΕ θα συνεχίσει να στηρίζει τη συριακή αντιπολίτευση και ιδίως την Ανώτατη Επιτροπή Διαπραγματεύσεων (HNC) ως αντιπροσωπία της αντιπολίτευσης κατά τις συνομιλίες με τη μεσολάβηση των ΗΕ στη Γενεύη. Η ΕΕ θα στηρίξει την ανάπτυξη του οράματος της μετάβασης από την HNC, καθώς και τις προσπάθειές της για την εδραίωση της διαπραγματευτικής βάσης για τη συριακή αντιπολίτευση. Το Συμβούλιο ενθαρρύνει τα μέρη στη Συρία να συμμετάσχουν εποικοδομητικά και χωρίς προαπαιτούμενα στις συζητήσεις για την ατζέντα που καθορίσθηκε από τον Ειδικό Απεσταλμένο των ΗΕ και εκφράζει την ικανοποίησή του για τη θετική προσέγγιση που υιοθέτησε η HNC, καθώς η τελευταία συμφώνησε την αποστολή αντιπροσωπίας με ευρύτερη συμμετοχή και υπέβαλε μετριοπαθείς και ρεαλιστικές προτάσεις. Το Συμβούλιο χαιρέτισε την ένταξη της συμβουλευτικής επιτροπής γυναικών στην HNC και τη σταδιακή προαγωγή της πλήρους και αποτελεσματικής συμμετοχής των γυναικών. Καλεί το συριακό καθεστώς να εκθέσει τα δικά του σχέδια για ουσιαστική πολιτική μετάβαση χωρίς αποκλεισμούς. 7652/17 4

5 Η πολιτική διαδικασία πρέπει να είναι απόλυτα συμμετοχική και να εξασφαλίζει ότι όλα τα τμήματα της συριακής κοινωνίας θα εμπλέκονται στη διαμόρφωση της μελλοντικής ενότητας και συμφιλίωσης στη Συρία. γ) Να σωθούν ζωές με την αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών αναγκών των πλέον ευάλωτων Σύρων σε ολόκληρη τη χώρα με έγκαιρο, αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο βάσει αρχών. Η ΕΕ εκφράζει τη συνεχιζόμενη βαθιά ανησυχία της σχετικά με τους σκόπιμους περιορισμούς που έχουν τεθεί στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και επαναλαμβάνει την έκκλησή της για πλήρη, απρόσκοπτη, ασφαλή και βιώσιμη πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας των ΗΕ και των άλλων ανθρωπιστικών οργανώσεων σε όλη τη χώρα. Η πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας δεν αποτελεί μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης, αλλά υποχρέωση. Ως ο μεγαλύτερος χρηματοδότης των ανθρωπιστικών προσπαθειών εντός της Συρίας, η ΕΕ θα συνεχίσει τις έντονες διπλωματικές ενέργειες στο πεδίο της ανθρωπιστικής βοήθειας και θα αναζητήσει τρόπους για να βελτιωθεί η πρόσβαση και η προστασία, καθώς και για να προαχθούν οι ανθρωπιστικές αρχές. Η ΕΕ θα συνεχίσει να επιδιώκει την πλήρη εφαρμογή της εξαίρεσης για ανθρωπιστικούς λόγους στα περιοριστικά της μέτρα κατά της Συρίας. Η ΕΕ θα συνεχίσει επίσης να στηρίζει τη βοήθεια στα θύματα ναρκών και την εκπαίδευση σχετικά με τους κινδύνους από τις νάρκες. δ) Προαγωγή της δημοκρατίας, των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της ελευθερίας του λόγου μέσω της ενίσχυσης των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στη Συρία. Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρέχει ουσιαστική στήριξη στις συριακές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, μεταξύ άλλων στηρίζοντας τις προσπάθειες του χώρου στήριξης της κοινωνίας των πολιτών και της συμβουλευτικής επιτροπής γυναικών. Η κοινωνία των πολιτών θα πρέπει να διαδραματίσει εξέχοντα ρόλο στη Συρία μετά το πέρας της σύγκρουσης και κατά τη διευκόλυνση της διαδικασίας συμφιλίωσης. Το Συμβούλιο συμφώνησε να εντείνει τις προσπάθειές του για την προαγωγή της ελευθερίας της έκφρασης, μεταξύ άλλων μέσω της στήριξης ελεύθερων και ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης. 7652/17 5

6 ε) Προαγωγή της λογοδοσίας για τα εγκλήματα πολέμου, ώστε να διευκολυνθούν μια διαδικασία εθνικής συμφιλίωσης και η μεταβατική δικαιοσύνη. Η ΕΕ θα συνεχίσει να εργάζεται προκειμένου να συμβάλει στη διασφάλιση της λογοδοσίας για τα εγκλήματα πολέμου, τις παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων και τις καταπατήσεις και παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, μεταξύ άλλων την επιβεβαιωμένη χρήση χημικών όπλων. Η ΕΕ καταδικάζει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο τις συστηματικές παραβιάσεις που διαπράττονται στη Συρία, όπως τεκμηριώνεται από την ανεξάρτητη διεθνή εξεταστική επιτροπή που έχουν συστήσει τα ΗΕ, συμπεριλαμβανομένης της διεξοδικής έρευνας για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά το προηγούμενο έτος στο Χαλέπι. Το Συμβούλιο στηρίζει τις συστάσεις της εξεταστικής επιτροπής. Το Συμβούλιο συμφωνεί να εξακολουθήσει τη συγκέντρωση πληροφοριών ενόψει μελλοντικών νομικών ενεργειών, μεταξύ άλλων στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, έναντι όλων εκείνων που ευθύνονται για παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου. Σε αυτό το πλαίσιο, το Συμβούλιο εκφράζει τη στήριξή του στον διεθνή, αμερόληπτο και ανεξάρτητο μηχανισμό που έχει συσταθεί για το σκοπό αυτό από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών και τονίζει τη σημασία της παροχής επαρκών πόρων για να συνεχισθεί το ζωτικής σημασίας έργο. Η ΕΕ στηρίζει όλες τις προσπάθειες για εθνική συμφιλίωση και θα συνεχίσει να απευθύνει έκκληση για μεταβατική δικαιοσύνη. Το Συμβούλιο καταδικάζει επίσης τη χρήση χημικών όπλων από το συριακό καθεστώς και την Ντάες, η οποία επιβεβαιώθηκε στις εκθέσεις του κοινού μηχανισμού έρευνας ΗΕ-ΟΑΧΟ, υπενθυμίζοντας την απόφαση του Μαρτίου για τη λήψη πρόσθετων περιοριστικών μέτρων κατά των υπευθύνων. Το Συμβούλιο υποστηρίζει όλες τις προσπάθειες για την αναγνώριση εξαφανισμένων. 7652/17 6

7 στ) Στήριξη της ανθεκτικότητας του πληθυσμού της Συρίας και της συριακής κοινωνίας. Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρέχει στήριξη για την ανθεκτικότητα μέσω της παροχής εκπαίδευσης, της δημιουργίας θέσεων εργασίας, της στήριξης σε τοπικές μη στρατιωτικές δομές διακυβέρνησης σε περιοχές υπό τον έλεγχο της αντιπολίτευσης, μεταξύ άλλων σε συνεργασία με την προσωρινή κυβέρνηση της Συρίας, και να εργάζεται για να αποτραπεί η κατάρρευση της κρατικής διοίκησης. Η ΕΕ θα επιδιώξει να αυξήσει τη βοήθεια, συνδυάζοντας τη διασυνοριακή βοήθεια με στήριξη από το εσωτερικό της Συρίας, και θα έχει ως στόχο την παροχή βοήθειας στο πλαίσιο ευρύτερης προσπάθειας για να καλυφθούν οι ανάγκες του πληθυσμού σε ολόκληρη τη Συρία, την πρόληψη του βίαιου εξτρεμισμού και την ανάπτυξη τοπικής ανθεκτικότητας. Η ΕΕ δεν θα προβεί σε πρώιμες προσπάθειες ανάκαμψης/σταθεροποίησης που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν υποστηρικτικά για την κοινωνική και δημογραφική μηχανική. 4. Η ΕΕ επαναλαμβάνει ότι θα είναι έτοιμη να βοηθήσει στην ανασυγκρότηση της Συρίας μόνον εφόσον δρομολογηθεί οριστικά μια συνολική, γνήσια και χωρίς αποκλεισμούς πολιτική μετάβαση, την οποία θα διαπραγματευθούν οι αντιμαχόμενοι στη Συρία με βάση την απόφαση 2254 (2015) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και το ανακοινωθέν της Γενεύης του Στο σημείο αυτό, το Συμβούλιο θα εξετάσει την ενδεχόμενη παροχή βοήθειας μετά τις συγκρούσεις, όπως περιγράφεται στην κοινή ανακοίνωση. Εν προκειμένω, η ΕΕ θα μπορούσε να επανεξετάσει τα ισχύοντα περιοριστικά μέτρα, να επιδιώξει την επανέναρξη της συνεργασίας με τις μεταβατικές αρχές, να κινητοποιήσει πόρους για τη στήριξη της μεταπολεμικής αποκατάστασης και ανοικοδόμησης, περιλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς, και να χρησιμοποιήσει τα κατάλληλα μέσα στο πλαίσιο της πολιτικής γειτονίας της ΕΕ και άλλων προγραμμάτων ώστε να αντιμετωπισθούν μεταβατικές προκλήσεις και να σταθεροποιηθούν οι κοινότητες μέσω της οικονομικής ανάπτυξης. Η ΕΕ υποστηρίζει ενεργά τα Ηνωμένα Έθνη για τον συντονισμό του σχεδιασμού μη στρατιωτικής σταθεροποίησης μετά τη συμφωνία και θα συνεργασθεί με τα ΗΕ, διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και άλλους δωρητές. Ειδική ευθύνη για το κόστος της ανασυγκρότησης θα πρέπει να αναληφθεί και από τους παράγοντες που έχουν τροφοδοτήσει τη σύγκρουση. 7652/17 7

8 5. Η ΕΕ έχει επίγνωση των επιπτώσεων της συριακής σύγκρουσης στις γειτονικές χώρες και επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της να παράσχει στήριξη στην Ιορδανία, τον Λίβανο και την Τουρκία, καθώς και το Ιράκ και την Αίγυπτο, χώρες οι οποίες έχουν αποδείξει την προσήλωση και την ανθεκτικότητα τους με τη φιλοξενία εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων κατά τα τελευταία έτη. Το Συμβούλιο επιδοκιμάζει τις προσπάθειες αυτές, ενώ συμφωνεί σχετικά με την ανάγκη να διατηρηθεί η στήριξη αυτή μέσω της εφαρμογής των συμφώνων ΕΕ-Ιορδανίας και ΕΕ-Λιβάνου και της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας, ως συμβολή για την επίτευξη των αντίστοιχων δεσμεύσεων του Λονδίνου για τις εν λόγω χώρες. 6. Το Συμβούλιο αναμένει με ενδιαφέρον την πραγματοποίηση της διάσκεψης των Βρυξελλών με θέμα «Στηρίζοντας το μέλλον της Συρίας και της ευρύτερης περιοχής» στις 4 και 5 Απριλίου 2017, με την οποία θα δοθεί συνέχεια στη διάσκεψη του Λονδίνου του Φεβρουαρίου του 2016, τις διασκέψεις δωρητών στο Κουβέιτ ( ) και τις διασκέψεις του Βερολίνου του 2014 και του Ελσίνκι του Η διάσκεψη θα ενισχύσει τη διεθνή στήριξη για την πολιτική διαδικασία υπό την αιγίδα των ΗΕ και θα αντλήσει χρηματοδότηση για την κάλυψη των αναγκών που περιγράφονται στις εκκλήσεις που γίνονται υπό τον συντονισμό των ΗΕ, στηρίζοντας επίσης την ανθεκτικότητα των χωρών που φιλοξενούν πρόσφυγες. Σημειώνει ότι η στρατηγική της ΕΕ επέχει θέση κατευθυντήριων γραμμών για την προσέγγιση της ΕΕ κατά τη διάσκεψη. 7652/17 8