ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ Επιτροπή Αναφορών ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέμα: Αναφορά 0689/1998 του David Petrie, βρετανικής ιθαγένειας, εξ ονόματος της «Associazione Lettori di Lingua Straniera in Italia», σχετικά με την κατάσταση των καθηγητών ξένων γλωσσών στην Ιταλία Αναφορές 0508 και 0509/2007, των Simon Lander και Cheryl Wolley, βρετανικής ιθαγένειας, σχετικά με τη διακριτική μεταχείριση των δασκάλων ξένων γλωσσών στο πανεπιστήμιο του Cagliari και σε άλλα ιταλικά πανεπιστήμια Αναφορά 1152/2011, της M. A., ισπανικής ιθαγένειας, σχετικά με τις διακρίσεις που υφίστανται οι δάσκαλοι ξένων γλωσσών στα ιταλικά πανεπιστήμια 1. Περίληψη της αναφοράς Αναφορά 0689/1998 Ο αναφέρων επιθυμεί να επιστήσει την προσοχή στην υπόθεση δύο ιρλανδών πολιτών και ενός βρετανού πολίτη, οι οποίοι απολύθηκαν από τις θέσεις τους ως «lettori» στο Πανεπιστήμιο της Γένοβα. Αναφορές 0508 και 0509/2007 Οι αναφέροντες εγείρουν εκ νέου το ζήτημα της συνεχιζόμενης διαφοράς όσον αφορά τη διακριτική μεταχείριση δασκάλων ξένων γλωσσών σε ιταλικά πανεπιστήμια, διαμαρτυρόμενοι ότι, παρά την απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της CM\ doc PE v03-00 Eνωμένη στην πολυμορφία

2 26ης Ιουνίου 2001, εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται ως τεχνικοί, χωρίς πρόσβαση στο νομικό καθεστώς και τις αμοιβές των πανεπιστημιακών. Αναφορά 1152/2011 Η αναφέρουσα, η οποία διδάσκει την ισπανική γλώσσα στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνο, υποστηρίζει ότι υφίσταται διάκριση στον χώρο εργασίας, κυρίως από μισθολογική άποψη, έναντι των βοηθών καθηγητών ξένων γλωσσών στα ιταλικά πανεπιστήμια. Αναφορικά με αυτό, δηλώνει ότι προσέφυγε στο Εργατοδικείο του Μιλάνου (Tribunale del lavoro di Milano) μαζί με άλλους συναδέλφους 2. Παραδεκτό Η αναφορά 0689/1998 χαρακτηρίσθηκε παραδεκτή στις 30 Νοεμβρίου 1998 Οι αναφορές 0508/2013 και 0509/2007 χαρακτηρίσθηκαν παραδεκτές στις 24 Σεπτεμβρίου Η αναφορά 1152/2011 χαρακτηρίσθηκε παραδεκτή στις 22 Φεβρουαρίου Η Επιτροπή κλήθηκε να παράσχει πληροφορίες (άρθρο 202, παράγραφος 6, του Κανονισμού). 3. (ΑΝΑΘ. ΙΧ) Συμπληρωματική απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 6 Σεπτεμβρίου Στη συνεδρίαση της Επιτροπής Αναφορών της 24ης/25ης Ιανουαρίου 2011, το θέμα του σεβασμού των κεκτημένων δικαιωμάτων των πρώην δασκάλων ξένων γλωσσών (πρώην «lettori») οι οποίοι έγιναν C (ειδικοί γλωσσικοί συνεργάτες collaboratori esperti linguistici) επανήλθε στην ημερήσια διάταξη από την τελευταία φορά που είχε συζητηθεί το Ο αναφέρων διατύπωσε ανησυχίες σχετικά με την έναρξη ισχύος του ιταλικού νόμου αριθ. 240 της 30ής Δεκεμβρίου 2010 με τίτλο «Norme in materia di organizzazione delle università, di personale accademico e reclutamento, nonché delega al Governo per incentivare la qualità e l'efficienza del sistema universitario», ο οποίος αποκαλείται «μεταρρύθμιση Gelmini». Η κατάσταση των ξένων καθηγητών στην Ιταλία καλύπτεται από το άρθρο 26(3) το οποίο παρέχει την ερμηνεία του άρθρου 1(1) του ιταλικού νόμου αριθ. 63 της 5ης Μαρτίου 2004 «Disposizioni urgenti relative al trattamento economico dei collaboratori linguistici presso talune università ed in materia di titoli equipollenti». Ο τελευταίος αυτός νόμος αριθ. 63/2004 θεσπίστηκε για να προστατεύσει τα κεκτημένα δικαιώματα των πρώην lettori που έγιναν C. Το Δικαστήριο έκρινε στις 18 Ιουλίου 2006 ότι ο επικείμενος νόμος συνιστούσε την ενδεδειγμένη λύση για να αποκατασταθούν οι σταδιοδρομίες των lettori 1. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής βρίσκονται σε στενή επικοινωνία με τον αναφέροντα και αντήλλαξαν αλληλογραφία σχετικά με την κατάσταση των τωρινών και των πρώην «lettori» 1 Στην υπόθεση C-119/04, Επιτροπή/Ιταλία, Συλλογή 2006, σ. I PE v /6 CM\ doc

3 και «collaboratori e esperti linguistici» (C) και σχετικά με την ισχύουσα ιταλική νομοθεσία (συγκεκριμένα, με τον ιταλικό νόμο αριθ. 240 της 30ής Δεκεμβρίου 2010 που αναφέρεται ανωτέρω). Το άρθρο 26(3) του ιταλικού νόμου εγείρει ορισμένα ερωτήματα τα οποία θα ήθελαν να διευκρινίσουν οι υπηρεσίες της Επιτροπής. Στο πλαίσιο αυτό, οι συνέπειες για τα άτομα που καλύπτονται από τον προηγούμενο νόμο του 2004 θα ήταν ιδιαίτερα σημαντικές. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής πρόκειται να επικοινωνήσουν με τις ιταλικές αρχές μέσω του EU Pilot ώστε να κατανοήσουν περισσότερα σχετικά με την ερμηνεία του νέου νόμου και τις πρακτικές του συνέπειες όσον αφορά την κατάσταση των πρώην lettori που έγιναν C. 4. (ΑΝΑΘ. Χ) Συμπληρωματική απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 17 Φεβρουαρίου Κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Αναφορών της 24ης-25η Ιανουαρίου 2011, προέκυψε ένα νέο θέμα σχετικά με σεβασμό των κεκτημένων δικαιωμάτων των πρώην λεκτόρων ξένων γλωσσών (πρώην lettori ) που έγιναν C (collaboratori esperti linguistici-ειδικοί γλωσσικοί συνεργάτες). Εκφράστηκαν ανησυχίες όσον αφορά τον ιταλικό νόμο αρ. 240 της 30ης Δεκεμβρίου 2010 για την οργάνωση των πανεπιστημίων «Norme in materia di organizzazione delle università, di personale accademico e reclutamento, nonché delega al Governo per incentivare la qualità e l'efficienza del sistema universitario», ο οποίος αποκαλείται «μεταρρύθμιση Gelmini». Την κατάσταση των ξένων καθηγητών στην Ιταλία αφορά το άρθρο 26(3) το οποίο παρέχει την ερμηνεία του άρθρου 1(1) του ιταλικού νόμου αριθ. 63 της 5ης Μαρτίου 2004 «Disposizioni urgenti relative al trattamento economico dei collaboratori linguistici presso talune università ed in materia di titoli equipollenti». Ο νόμος αριθ. 63/2004 θεσπίστηκε για να προστατεύσει τα κεκτημένα δικαιώματα των πρώην lettori που έγιναν C. Το Δικαστήριο έκρινε στις 18 Ιουλίου 2006 ότι ο επικείμενος νόμος συνιστούσε την ενδεδειγμένη λύση για να αποκατασταθούν οι σταδιοδρομίες των lettori. Η διατύπωση του άρθρου 26 (3) της μεταρρύθμισης Gelmini αφήνει περιθώρια για διευκρινίσεις σχετικά με τις πραγματικές αλλαγές που επέφερε αυτός ο νέος νόμος, όσον αφορά την κατάσταση των πρώην lettori που έγιναν C και καλύπτονται από τον προηγούμενο νόμο του Οι υπηρεσίες της Επιτροπής βρίσκονται σε επαφή με τις ιταλικές αρχές προκειμένου να διευκρινιστεί η ερμηνεία και οι πρακτικές συνέπειες αυτού του νέου νόμου όσον αφορά την κατάσταση των πρώην lettori που έγιναν C και να αποφασιστεί εάν απαιτούνται πρόσθετα μέτρα. Η απάντηση που ελήφθη από τις ιταλικές αρχές στις αρχές του Δεκεμβρίου 2011 εξετάζεται επί του παρόντος από την Επιτροπή. Επιπλέον, οι υπηρεσίες της Επιτροπής ήρθαν πρόσφατα σε επαφή με τον αναφέροντα, καθώς και άλλο διακινούμενο εργαζόμενο ο οποίος βρίσκεται σε παρόμοια κατάσταση, προκειμένου να λάβουν πληροφορίες σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις, και ιδίως με ποιόν τρόπο ο νόμος Gelmini είχε εφαρμοστεί στην πράξη. CM\ doc 3/6 PE v03-00

4 Συμπέρασμα Η Επιτροπή θα τηρεί την Επιτροπή Αναφορών ενήμερη για τις περαιτέρω εξελίξεις. 5. (ΑΝΑΘ. ΧI) Συμπληρωματική απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 29 Αυγούστου Αναφορές 689/1998, 508/2007, 509/2007 και 1152/2011 Στις 25 Νοεμβρίου 2013, η Επιτροπή ενημέρωσε προφορικά την Επιτροπή Αναφορών για την πρόοδο των ερευνών σχετικά με την καταγγελία που υπέβαλε η ALLSI (Ιταλική Ένωση Ξενόγλωσσων Καθηγητών) σχετικά με το άρθρο 26, παράγραφος 3, του νόμου αριθ. 240 της 30 Δεκεμβρίου 2010, γνωστού ως "νόμος Gelmini". Στη συνεδρίαση αυτή, η Επιτροπή ανέφερε ότι το Σεπτέμβριο 2013 ενημέρωσε τον αναφέροντα για την πρόθεσή της να θέσει την υπόθεση στο αρχείο και τους λόγους. Βάσει των σχετικών διαδικασιών της Επιτροπής, προτού κλείσει του φάκελο η Επιτροπή έδωσε στον αναφέροντα την ευκαιρία να παράσχει κάθε τυχόν νέο στοιχείο που θα μπορούσε να την κάνει να μεταβάλει την αρχική της θέση. Ο αναφέρων έστειλε στην Επιτροπή τις παρατηρήσεις του καθώς και περαιτέρω πληροφορίες. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής συναντήθηκαν επίσης με τον αναφέροντα στα τέλη Ιανουαρίου Μετά από ανάλυση των πληροφοριών που της υποβλήθηκαν, η Επιτροπή δεν βρήκε αποδεικτικά στοιχεία για παραβίαση του άρθρο 45 της Συνθήκης λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως η Επιτροπή Αναφορών γνωρίζει, το βάρος της αποδείξεως σε κάθε διαδικασία επί παραβάσει κατά κράτους μέλους, βάσει του άρθρο 258 της ΣΛΕΕ, το έχει η Επιτροπή. Υπό την έννοια αυτή, η Επιτροπή Αναφορών θα θυμάται ότι η Επιτροπή ήδη κίνησε τη διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ιταλίας που οδήγησε στην απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 18 Ιουλίου 2006, με την οποία το Δικαστήριο, παρά την απόφαση ότι η Ιταλία δεν είχε συμμορφωθεί μέχρι τις 30 Απριλίου 2003 με την απόφασή του της 26 Ιουνίου 2001, απέρριψε την προσφυγή της Επιτροπής όσον αφορά τη συνέχιση της παραβάσεως και μετά τον Ιανουάριο Οι λόγοι που οδήγησαν την Επιτροπή στα συμπεράσματά της είναι οι εξής: Πρώτον, ο αναφέρων ισχυρίζεται ότι με το νόμο Gelmini το δικαίωμα αποκατάστασης της σταδιοδρομίας των πρώην lettori που έγιναν C (collaboratori esperti linguistici-ειδικοί γλωσσικοί συνεργάτες) περιορίζεται. Ισχυρίζεται ειδικότερα ότι ο διαχωρισμός της σχέσης απασχόλησης των πρώην lettori σε δύο περιόδους (μέχρι το 1995 και μετά το 1995) είναι αντίθετος προς τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και ότι η αποκατάσταση της σταδιοδρομίας των lettori πρέπει να συνεπάγεται μια ενιαία αδιάλειπτη σχέση εργασίας ab origine. Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι αποφάσεις που έχουν ήδη εκδοθεί από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σχετικά με τους lettori δεν αποκλείουν την υποδιαίρεση της σταδιοδρομίας τους. Απαιτούν διατήρηση των κεκτημένων δικαιωμάτων από την αρχική PE v /6 CM\ doc

5 ημερομηνία πρόσληψης αλλά δεν απαιτούν συνέχιση μετά την κατάργηση της κατηγορίας lettori από το νόμο αριθ. 236 της 21 Ιουνίου Η Επιτροπή δεν θεωρεί αντίθετη προς το δίκαιο της ΕΕ την εφαρμογή, για την περίοδο μετά το 1995, των διατάξεων των εθνικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας που συμφωνήθηκαν μεταξύ των δημόσιων αρχών και των συνδικαλιστικών οργανώσεων βάσει των κανόνων που διέπουν όλους τους εργαζομένους του δημόσιου τομέα. Δεύτερον, ο αναφέρων ισχυρίζεται ότι η παράμετρος της αμοιβής που πρέπει να εφαρμοστεί στους πρώην lettori από την έναρξη της σταδιοδρομίας τους είναι αυτή των ιταλών εργαζομένων που ασκούν συγκρίσιμα καθήκοντα στα ιταλικά πανεπιστήμια και, ως εκ τούτου, ανήκουν στο διδακτικό προσωπικό τους. Κατά συνέπεια, στους lettori έπρεπε να είχαν αναγνωριστεί οι αυξήσεις για έτη υπηρεσίας που έχουν ήδη κερδηθεί σε κλίμακα 2,5 % για κάθε δύο έτη υπηρεσίας μέχρι τη λήξη των καθηκόντων συν την πλήρη κλίμακα 6 μισθολογικών αυξήσεων, υπολογιζόμενη με βάση το 8 % για τα προηγούμενα δύο έτη υπηρεσίας. Η Επιτροπή θεωρεί ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ουδόλως απαίτησε να θεωρηθούν οι C διδακτικό προσωπικό. Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ουδέποτε αμφισβήτησε το γεγονός ότι οι lettori έγιναν C δηλαδή διαφορετική κατηγορία προσωπικού απασχολούμενου στα πανεπιστήμια. Στην υπόθεση C-119/04 το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επεσήμανε ότι τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για την αποκατάσταση της σταδιοδρομίας των lettori που εργάστηκαν σε έξι πανεπιστήμια, με σκοπό τη συμμόρφωση προς την απόφαση του Δικαστηρίου (δηλαδή να ληφθούν οι αποδοχές των μερικώς απασχολουμένων τακτικών συνεργατών-ερευνητών ως πρότυπο αναφοράς) δεν ήταν ανεπαρκή. Το Δικαστήριο δήλωσε ότι η λύση που υιοθετήθηκε από την Ιταλία και η επιλογή που έγινε «αποτελεί αρμοδιότητα των εθνικών αρχών». Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι οι ισχυρισμοί (και υπολογισμοί) του αναφέροντος αμφισβητούνται από τα πανεπιστήμια και ότι εκκρεμούν δικαστικές υποθέσεις επ' αυτού. Η Επιτροπή δεν διαθέτει αδιαμφισβήτητες αποδείξεις για την ορθότητα των υπολογισμών που ο αναφέρων έχει διαβιβάσει ούτε για τη συμφωνία τους με τους υπολογισμούς που θα πρέπει να γίνουν βάσει του νόμου αριθ. 230/1962 για τους άλλους ιταλούς εργαζομένους (που ήταν η παράμετρος που το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έθεσε ως μέτρο σύγκρισης). Το ζήτημα εμπίπτει στην αρμοδιότητα των εθνικών δικαστηρίων. Επιπλέον, η Επιτροπή θεωρεί ότι το αίτημα του αναφέροντος να εξομοιωθούν οι C με το διδακτικό προσωπικό των πανεπιστημίων δεν είναι νομικά θεμελιωμένο ούτε και από άποψη ευρωπαϊκού δικαίου. Περαιτέρω, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι τα ιταλικά δικαστήρια έχουν ήδη αποφανθεί ότι τα καθήκοντα, οι αρμοδιότητες και οι υποχρεώσεις των C δεν μπορούν να εξομοιωθούν προς αυτές του διδακτικού προσωπικού των πανεπιστημίων ή ακόμη και των ερευνητών. Η Επιτροπή δεν έχει ενδείξεις ότι τα ιταλικά δικαστήρια χρησιμοποιούν διαφορετικά πρότυπα ερμηνείας για τους πρώην lettori από ό,τι για τους συγκρίσιμους Ιταλούς εργαζομένους. Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή έκλεισε το σκέλος της καταγγελίας του αναφέροντα περί ενδεχόμενης παράβασης του άρθρο 45 της ΣΛΕΕ. Τέλος, ο αναφέρων ισχυρίζεται ότι το άρθρο 26, παράγραφος 3, τελευταία περίοδος, του νόμου Gelmini, προβλέποντας το κλείσιμο όλων των εκκρεμών ενώπιον του εθνικού δικαστή υποθέσεων, παραβιάζει το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη και σε αποτελεσματική ένδικη προστασία, όπως αυτό κατοχυρώνεται από το άρθρο 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι η επίδικη διάταξη, καθόσον συνδέεται με την CM\ doc 5/6 PE v03-00

6 αποκατάσταση της σταδιοδρομίας των πρώην lettori ως μέρος των μέτρων που εγκρίθηκαν από τις ιταλικές αρχές για να καταστήσουν τη νομοθεσία τους συμβατή με το άρθρο 45 ΣΛΕΕ, εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του δικαίου της Ένωσης κατά την έννοια του άρθρου 51, παράγραφος 1, του Χάρτη. Η Επιτροπή επιβεβαιώνει, κατά συνέπεια, ότι το ζήτημα μπορεί να εξεταστεί υπό το πρίσμα του άρθρου 47 του Χάρτη. Στο πλαίσιο αυτό, βρίσκεται σε εξέλιξη σχετική αξιολόγηση από την υπηρεσία της Επιτροπής που είναι αρμόδια για τα θεμελιώδη δικαιώματα. Η Επιτροπή θα ενημερώσει την Επιτροπή Αναφορών για το αποτέλεσμα της ανάλυσής της. PE v /6 CM\ doc