RISE UP: ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΑΝΩΣΗΣ

Transcript

1 RISE UP: ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΑΝΩΣΗΣ Συμμετέχουν: Παππούς, Εγγονή (Ελένη) Ο παππούς κάθεται σε μια καρέκλα και διαβάζει μια εφημερίδα. Ξαφνικά μπαίνει μέσα η Ελένη κρατώντας μια πλαστική ξεφούσκωτη βάρκα. Ελένη: Τι ατυχία! Τι περιμένεις; Βάρκα μόνο με 3 ευρώ Παππούς: Τι έγινε Ελενίτσα; Τι έπαθες; Γιατί είσαι τόσο αναστατωμένη; Ελένη: Άσε με παππού! Πω πω τι έπαθα!!! Παππούς: Έλα λέγε.. Ελένη: Καλά εντάξει. Ετοιμάζαμε τα πράγματα για την παραλία και όταν πήρα την πλαστική βάρκα από την αποθήκη και πήγα να τη φουσκώσω, ανακάλυψα ότι έχει μια τρύπα!! Παππούς: Καλά και γι' αυτό σκας; Δεν πειράζει! Θα στη φτιάξω εγώ. Έχω τα υλικά. Ελένη: Καλά παππού είσαι πρώτος.. Αλήθεια όμως γιατί πρέπει να είναι φουσκωμένη; Γιατί δεν μπαίνει έτσι στο νερό ; Γιατί δεν επιπλέει ; Για εξήγησε.. εσύ που γνωρίζεις επιστήμη..!! Παππούς: Εσύ μπορείς να μου εξηγήσεις, γιατί, εάν ρίξεις ένα κομμάτι σίδηρο θα βουλιάξει, ενώ τα καράβια που είναι σιδερένια και ζυγίζουν χιλιάδες τόνους και επιπλέον φορτώνουν φορτηγά, αυτοκίνητα και επιβάτες δε βουλιάζουν; Άρα Ελενίτσα μου... δεν παίζει ρόλο μόνο η μάζα, αλλά και ο όγκος. Πρέπει η βάρκα να είναι φουσκωμένη για να έχει μεγάλο όγκο. Ελένη: Και γιατί να έχει μεγάλο όγκο παρακαλώ; Παππούς: Ελενίτσα μου! Μου φαίνεται ότι παίζεις πολλά ηλεκτρονικά παιδί μου!! Μα, για να είναι μεγάλη η άνωση! Ελένη: Παππού! Μίλα ελληνικά! Τι είναι πάλι αυτή η άνωση; Παππούς: Η άνωση είναι η δύναμη που μας βοηθάει να επιπλέουμε, όταν κολυμπάμε. Αλλά αντί να σου εξηγήσω τι είναι η άνωση, θα σου πω μια ιστορία για το ποιος και πώς την ανακάλυψε. Ελένη: Γουστάρω παππούυυυ!! Μου αρέσουν τα παραμύθια. Παππούς: Δεν είναι παραμύθι παιδί μου! Τα πρόσωπα που θα σου αναφέρω είναι αληθινά! Αφορά έναν αρχαίο Έλληνα που έπρεπε να ξεσκεπάσει έναν απατεώνα!! Και για να το κάνει χρησιμοποίησε την εξυπνάδα του και τις γνώσεις του στις επιστήμες. Ήταν ο αρχαίος φιλόσοφος Αρχιμήδης! 1

2 Ελένη: Καλά παππού! Για συνέχισε,.. συνέχισε.. ακούγεται πολύ ενδιαφέρον. Παππούς: Χαίρομαι Ελενίτσα μου,! γιατί διαπιστώνω ότι έχεις δίψα για μάθηση παιδί μου. Λοιπόν Όλα διαδραματίζονται στις Συρακούσες, στη σημερινή Νότια Ιταλία τον 3 Ο Αιώνα π.χ. Οι Συρακούσες τότε, ήταν μια πολύ μεγάλη πόλη που κατοικούνταν από Έλληνες. Βασιλιάς της ήταν ο Ιέρωνας. Ο Αρχιμήδης ήταν ακόμη ένας απλός νεαρός που είχε γυρίσει από τις σπουδές του στην Αλεξάνδρεια. ΠΡΑΞΗ 2 η Συμμετέχουν: Αρχιμήδης, Βασιλιάς Ιέρωνας, Φρουροί, Χρυσοχόος. Βρισκόμαστε στο παλάτι του Βασιλιά Ιέρωνα. Στην σκηνή βρίσκεται ο Ιέρωνας φορώντας το στέμμα του και πηγαινόρχεται αναστατωμένος. Το πιάνει και το κοιτάζει περίεργα. Βασιλιάς: Φρουρέ!!! Μπαίνει ο φρουρός. Φρουρός: Διατάξτε μεγαλειότατε!!! Βασιλιάς: Φέρατε επιτέλους εκείνον τον άτιμο τον χρυσοχόο που μου έφτιαξε αυτό το στέμμα; Φρουρός: Μάλιστα Βασιλιά μου!!! Βασιλιάς: Φέρ τον μέσα γρήγορα!!!!!! Φρουρός: Μάλιστα μεγαλειότατε! Ο φρουρός φεύγει και μπαίνουν μέσα δυο άλλοι μαζί με τον χρυσοχόο. Ο βασιλιάς τον αγριοκοιτάζει. Βασιλιάς: Βρε καλώς τον!!! (ειρωνικά) Χρυσοχόος: Τι συμβαίνει μεγαλειότατε. Γιατί με καλέσατε; Δεν σας αρέσει αυτό το ωραίο στέμμα; Βασιλιάς: Τι να μου αρέσει βρε;;; Υποψιάζομαι ότι με έκλεψες. Εγώ σου έδωσα 60 χρυσά νομίσματα για να τα λιώσεις και να φτιάξεις το στέμμα αλλά είμαι βέβαιος ότι εσύ δεν τα έβαλες όλα. Χρυσοχόος: Μα τι είναι αυτά που λέτε βασιλιά μου; Αφού το ζυγίσαμε εδώ μπροστά σας το στέμμα. Ζυγίζει ακριβώς όσο τα 60 χρυσά νομίσματα! 2

3 Βασιλιάς: Και αν ανακάτεψες βρε άτιμε στο εσωτερικό του με άλλο μέταλλο πιο φτηνό ώστε να έχει την ίδια μάζα και να κρατήσεις τα νομίσματα;;;; Χρυσοχόος: Πρέπει να με εμπιστευτείτε Βασιλιά μου. Δεν υπάρχει κανένας τρόπος να ψάξετε το εσωτερικό του χωρίς να χαλάσετε το στέμμα. Είναι κρίμα, είναι τόσο όμορφο για να το χαλάσετε! Βασιλιάς: Μην σε νοιάζει για αυτό. Τώρα θα δεις. Νομίζω ότι έχω πλέον τον άνθρωπο που θα σε ξεσκεπάσει. Φέρτε μέσα αυτόν τον Αρχιμήδη!!! Ο Φρουροί φέρνουν τον Αρχιμήδη. Βασιλιάς: Ώστε εσύ είσαι ο Αρχιμήδης. Έμαθα ότι μόλις γύρισες από την Αλεξάνδρεια όπου σπούδασες Επιστήμες. Και γιατί δεν σπούδασες εδώ;;;; Αρχιμήδης: Βασιλιά μου πήγα εκεί γιατί ήθελα να σπουδάσω κοντά σε έναν μεγάλο δάσκαλο τον Ευκλείδη. Βασιλιάς: Μάλιστα! Τώρα λοιπόν θα μου αποδείξεις τι αξίζεις. Αρχιμήδης: Όπως επιθυμείτε Βασιλιά μου. Βασιλιάς: Αυτός εδώ ο χρυσοχόος έχει πάρει 60 χρυσά νομίσματα και ισχυρίζεται ότι τα έλιωσε για να φτιάξει αυτό το στέμμα. Εγώ πιστεύω όμως ότι δεν τα έχει χρησιμοποιήσει όλα. Έχει ανακατέψει το χρυσό με άλλο φτηνό μέταλλο ώστε να ζυγίζουν το ίδιο και έτσι να με κλέψει. Χρυσοχόος: Μα τι λέτε βασιλιά μου. Σας παρακαλώ εγώ είμαι τίμιος. Μην πειράξετε το όμορφο στέμμα θα το χαλάσετε! Βασιλιάς: Σιωπή Άτιμε. Έμαθα για εσένα και άλλα πράγματα. Λοιπόν Αρχιμήδη έχεις 2 ημέρες καιρό. Θέλω χωρίς να χαλάσεις το στέμμα να ανακαλύψεις αν ο χρυσοχόος με έκλεψε. Ελπίζω για το καλό σου να τα καταφέρεις. Όπως και να έχει ένας από τους δύο σας θα τιμωρηθεί! Εμπρός τώρα φύγετε όλοι. Το στέμμα θα είναι εδώ μαζί μου και θα σας περιμένουμε!!!! ΠΡΑΞΗ 3 η Συμμετέχουν: Αρχιμήδης, Μαθήτρια (Επιστήμη). Αρχιμήδης: Μου φαίνεται λοιπόν μικρή μου Επιστήμη ότι μπλέξαμε. 3

4 Επιστήμη: Δάσκαλε μην ανησυχείς είμαι σίγουρη ότι θα την βρεις την λύση. Είμαι λίγο καιρό μαθήτριά σου αλλά έχω καταλάβει ότι είσαι πολύ έξυπνος. Πάντως με την ευκαιρία θα ήθελα να σε ευχαριστήσω. Αρχιμήδης: Γιατί; Επιστήμη: Γιατί με δέχθηκες για μαθήτρια. Εμένα μια γυναίκα. Αρχιμήδης: Μα τι λες τώρα. Η γνώση δεν είναι προνόμιο μόνο των αντρών. Όλοι πρέπει να έχουν δικαίωμα και ευκαιρίες για την γνώση. Ας ασχοληθούμε όμως λίγο με το πρόβλημά μας. Αν πράγματι το στέμμα περιέχει άλλο μέταλλο στο εσωτερικό του δεν μπορεί να έχει τον ίδιο όγκο. Επιστήμη: Γιατί δάσκαλε; Αρχιμήδης: Αν χρυσοχόος χρησιμοποίησε και άλλο μέταλλο πιο ελαφρύ τότε για να ξεγελάσει τον βασιλιά θα έβαλε περισσότερο ώστε να έχει τελικά την ίδια μάζα. Επιστήμη: Συγνώμη δάσκαλε αλλά δυσκολεύομαι να καταλάβω. Αρχιμήδης: Να κοίτα αυτό το μαξιλάρι και αυτό το ποτήρι. Ζυγίζουν το ίδιο. Όμως το μαξιλάρι έχει πολύ μεγαλύτερο όγκο. Επιστήμη: Άρα να μετρήσουμε τον όγκο του στέμματος και τον όγκο των 60 νομισμάτων; Πως θα το κάνουμε αυτό; Το στέμμα είναι όλο γωνίες! Αρχιμήδης: Μπορούμε να συγκρίνουμε τον όγκο τους. Αρκεί να τα βουτήξουμε μέσα σε νερό. Επιστήμη: Πως δηλαδή; Αρχιμήδης: Να κοίτα. Όταν βουτήξω μέσα σε αυτό το ποτήρι αυτήν την πέτρα σηκώνεται η στάθμη του νερού το νερό. Αν το στέμμα έχει μεγαλύτερο όγκο από τα 4

5 νομίσματα θα εκτοπίζει περισσότερο νερό και έτσι θα αποδείξουμε ότι δεν είναι από καθαρό χρυσό. Επιστήμη: Δάσκαλε θα είναι αρκετά μεγάλη η διαφορά ώστε να είναι ξεκάθαρο;;; Δεν έχουμε το στέμμα εδώ να κάνουμε δοκιμές. Θα κάνουμε την μέτρηση μπροστά στον Βασιλιά!! Πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι θα πετύχει το πείραμα. Αρχιμήδης: Έχεις δίκιο. Πρέπει να βρούμε και κάτι άλλο ώστε η διαφορά στις μετρήσεις να είναι αρκετά μεγάλες. Σε αφήνω λίγο μόνη σου πάω στο λουτρό. Με αυτά έχω να κάνω μέρες ένα μπάνιο. Επιστήμη: Μάλιστα Δάσκαλε. Θα περιμένω. Η επιστήμη περιμένει μόνη της για λίγο. Μετά εμφανίζεται με μια πετσέτα ο Αρχιμήδης τρέχοντας και χοροπηδώντας. Αρχιμήδης: Εύρηκα! Εύρηκα! Εύρηκα! Επιστήμη: Αχ τον κακομοίρη τρελάθηκε! Τρελάθηκε από τον φόβο του. Αχ Δάσκαλε! Αρχιμήδης: Όχι δεν τρελάθηκα! Το βρήκα. Βρήκα τη λύση!!!!! Πάμε έξω γρήγορα έχουμε να φτιάξουμε κάτι. ΠΡΑΞΗ 4 η Συμμετέχουν: Αρχιμήδης, Βασιλιάς Ιέρωνας, Φρουροί, Χρυσοχόος Βρισκόμαστε στο παλάτι. Εκεί είναι ο Ιέρωνας που κρατάει το στέμμα, ο Χρυσοχόος, ο Αρχιμήδης και η Επιστήμη. Έχει στηθεί ήδη ο ζυγός. Χρυσοχόος: Όχι Βασιλιά μου. Μην του δώσετε το στέμμα θα το χαλάσει είναι κρίμα. Βασιλιάς: Πάψε σου είπα εσύ. Πρόσεξε Αρχιμήδη αν το χαλάσεις θα υποστείς τις συνέπειες. Για πες μου τι είναι αυτά; Τι έφτιαξες; Αρχιμήδης: Δεν θα το καταστρέψω Βασιλιά μου. Αυτό που βλέπεις είναι ένας ζυγός. Στην μια άκρη θα βάλω τα 60 νομίσματα. Στην άλλη θα βάλω το στέμμα. Αν ισορροπήσει σημαίνει ότι έχουν την ίδια μάζα. Χρυσοχόος: Μα αυτό το έχουμε κάνει! Η μάζα είναι ίδια. Τι βλακείες είναι αυτές!!! 5

6 Βασιλιάς: Πράγματι το έχουμε κάνει. Λοιπόν Αρχιμήδη; Αρχιμήδης: Μετά όμως θα τα ξαναζυγίσω μέσα στο νερό. Βασιλιάς: Γιατί; Αρχιμήδης: Στο νερό όλα τα αντικείμενα φαίνονται πιο ελαφριά. Είναι το νερό που τους ασκεί δύναμη προς τα πάνω. Λέω να την ονομάσουμε Άνωση. Σε αυτή τη δύναμη του νερού οφείλεται ότι τα καράβια σου Βασιλιά μου επιπλέουν στον νερό. Βασιλιάς: Και τα καράβια των Ρωμαίων δυστυχώς. Και λοιπόν; Τα νομίσματα και το στέμμα δεν θα δέχονται την ίδια Άνωση; Αρχιμήδης: Όχι όσο πιο μεγάλος είναι ο όγκος του βυθισμένου σώματος τόσο πιο μεγάλη είναι η Άνωση. Αν το στέμμα δεν είναι από καθαρό χρυσάφι θα έχει μεγαλύτερο όγκο, άρα μέσα στο νερό θα φαίνεται πιο ελαφρύ από τα νομίσματα. Βασιλιάς: Εμπρός λοιπόν. Το πείραμα εκτελείται. Ο Βασιλιάς κοιτά άγρια τον Χρυσοχόο Χρυσοχόος: Βασιλιά μου δεν καταλαβαίνω. Μήπως κάποιος άλλαξε το στέμμα; Βασιλιάς: Πάψε άτιμε. Σε είχα προειδοποιήσει. Πάρτε τον. Οι φρουροί τον παίρνουν έξω. Βασιλιάς: Μπράβο Αρχιμήδη είσαι πολύ έξυπνος. Θα ήθελα να μου μάθεις και εμένα αυτά που γνωρίζεις. Όμως εγώ είμαι Βασιλιάς και έχω πολλές ασχολίες. Μπορείς να με μάθεις εύκολα και γρήγορα αυτά που ξέρεις; Αρχιμήδης: Βασιλιά μου δυστυχώς όπως έλεγε και ο δάσκαλός μου ο Ευκλείδης δεν υπάρχει βασιλική οδός προς την γνώση. Πρέπει να κοπιάσεις πολύ για να αποκτήσεις την γνώση. Βασιλιάς: Μπράβο Αρχιμήδη. Σε ευχαριστώ πολύ. Είμαι σίγουρος ότι ακόμα και πολλά χρόνια αργότερα οι άνθρωποι θα μιλούν για εσένα. Προς το παρόν Αρχιμήδη μάθε ότι σε λίγο καιρό μάλλον θα είμαστε σε πόλεμο με τους Ρωμαίους. Θα βοηθήσεις την πατρίδα σου; Αρχιμήδης: Ασφαλώς. 6

7 Συμμετέχουν: Παππούς, Ελένη, Μητέρα ΠΡΑΞΗ 5 η Βρισκόμαστε πίσω στο δωμάτιο με τον Παππού και την εγγονή του. Ελένη: Φοβερή ιστορία παππού! Φοβερός και ο Αρχιμήδης. Πραγματικά φωτισμένος! Παππούς: Ναι παιδί μου ήταν φιλόσοφος, φυσικός και μηχανικός, ένα από τα πιο μεγαλοφυή πνεύματα που γνώρισε στην πορεία της η ανθρωπότητα. Και ο Αρχιμήδης ήταν αυτός που κατασκεύασε διάφορες αμυντικές μηχανές και κατάφερε μαζί με το στρατό να καθυστερήσει επί τριετία την κατάληψη της πόλης από τους Ρωμαίους. Στην κυριότερη όμως ανακάλυψή του την αρχή λειτουργίας της άνωσης βασίστηκαν τα περισσότερα μέσα μαζικής μεταφοράς. Ελένη: Πώς παππού; Παππούς: Ελένη, εάν χαλάσει η ισορροπία βάρους άνωσης τότε βυθίζονται τα πλοία. Ελένη: ουάου! Έχεις δίκιο! Παππούς: Πραγματικά ο Αρχιμήδης με την ανακάλυψή του έδωσε τη δυνατότητα στους ανθρώπους να ταξιδεύουν σε χώρες μακρινές, να μεταφέρουν τα εμπορεύματά τους, να μεταδίδουν τη γνώση και τον πολιτισμό τους. Ελένη: Καλώς παππού, φεύγω.. Παππούς: πού πας στην παραλία; Ελένη: Όχι, το μετάνιωσα. Πάω σχολείο Παππούς: Σχολείο; Ελένη: Ναι, σήμερα έχουμε όμιλο φυσικών επιστημών και ο καθηγητής μας θα μας κάνει πειράματα. Μπαίνει στο δωμάτιο η Μητέρα της Ελένης. Μητέρα: Ελένη! Φεύγουμε. Πάμε στην παραλία. Ελένη: Μαμά βιάζομαι φεύγω Μητέρα: Πού πάει καλέ αυτή; Παππούς: Πάει στο σχολείο να κάνει πειράματα Μητέρα: Μπα πώς το έπαθε αυτό; Εσύ φταις; 7

8 Παππούς : Όχι! Ο Αρχιμήδης και το στέμμα φταίει! Μητέρα: Τί; Παππούς: Μη ρωτάς, δε θα τα ξαναπώ. Συγγραφείς Σεναρίου Παπαδημητρόπουλος Νικόλαος ( npapadimitropoulos@gmail.com) Παπαδημητρόπουλος Δημήτριος Καραλής Κωνσταντίνος 8