Οικονομική της Εργασίας. Κεφ. 4: Η Ελαστικότητα της Ζήτησης για Εργασία

Transcript

1 Οικονομική της Εργασίας Κεφ. 4: Η Ελαστικότητα της Ζήτησης για Εργασία

2 Περιεχόμενα Κεφαλαίου Ελαστικότητα Ζήτησης Εργασίας ως προς τον Ίδιο Μισθό Οι νόμοι των Marshall & Hicks για την Προκύπτουσα Ζήτηση Εκτιμήσεις Ελαστικότητας Ζήτησης Εργασίας Εφαρμόζοντας τους Νόμους της Προκύπτουσας Ζήτησης: Επαγωγική Ανάλυση Σταυροειδής Ελαστικότητα Ζήτησης Εργασίας Μπορούν οι Νόμοι της Προκύπτουσας Ζήτησης να Εφαρμοστούν στην Σταυροειδή Ελαστικότητα; Εκτιμήσεις Σταυροειδούς Ελαστικότητας Εφαρμογή Πολιτικής: Οι Επιδράσεις της Νομοθεσίας περί Κατώτατου Μισθού Ιστορία και Περιγραφή Επιδράσεις στην Απασχόληση: Θεωρητική Ανάλυση Επιδράσεις στην Απασχόληση: Εμπειρικές Εκτιμήσεις Ο Κατώτατος Μισθός Μειώνει τη Φτώχεια; Ο Θεσμός του «Μισθού Επιβίωσης» Εφαρμόζοντας τις Έννοιες της Ελαστικότητας Ζήτησης Εργασίας σε Θέματα Τεχνολογικής Προόδου

3 4.1 Ελαστικότητα Ζήτησης Εργασίας ως προς τον Ίδιο Μισθό Η ελαστικότητα ζήτησης εργασίας ως προς τον ίδιο μισθό ορίζεται ως ο λόγος της ποσοστιαίας μεταβολής στην απασχόληση (E) προς την ποσοστιαία μεταβολή στον ίδιο μισθό (W): 1. η ii είναι ελαστική ζήτηση εάν ΔE i > ΔW i 2. η ii είναι ανελαστική ζήτηση εάν ΔE i < ΔW i ii 3. η ii είναι μοναδιαία ελαστική ζήτηση εάν ΔE i = ΔW i E W i i ( 4.1) 4. η ii είναι τέλεια ελαστική ζήτηση εάν ΔE i είναι άπειρη για καμία αλλαγή στην Δw i 5. η ii είναι τέλεια ανελαστική ζήτηση εάν ΔE i είναι μηδενική για θετικές ή αρνητικές αλλαγές στην ποσοστιαία μεταβολή του ίδιου μισθού (Δw i )

4 Διάγραμμα 4.1 Εργασίας. Καμπύλες με Διαφορετικές Ελαστικότητες Ζήτησης

5 Διάγραμμα 4.2 Διαφορετικές Ελαστικότητες κατά μήκος μιας Καμπύλης Ζήτησης Εργασίας.

6 4.1 Ελαστικότητα Ζήτησης Εργασίας ως προς τον Ίδιο Μισθό Οι νόμοι των Marshall & Hicks για την Προκύπτουσα Ζήτηση Οι νόμοι αυτοί υποδεικνύουν ότι, αν όλα τα υπόλοιπα παραμείνουν αμετάβλητα, η ελαστικότητα ζήτησης εργασίας για έναν συγκεκριμένο κλάδο, είναι γενικά μεγάλη υπό τις ακόλουθες συνθήκες: 1. Όταν η ελαστικότητα της ζήτησης για το προϊόν που θα παραχθεί από την εν λόγω εργασία, είναι μεγάλη. 2. Όταν η ελαστικότητα της υποκατάστασης μεταξύ της εργασίας και των υπόλοιπων συντελεστών παραγωγής είναι μεγάλη. 3. Όταν η ελαστικότητα της προσφοράς των άλλων συντελεστών παραγωγής είναι μεγάλη. 4. Όταν το κόστος εργασίας αποτελεί μεγάλο τμήμα του συνολικού κόστους παραγωγής.

7 4.1 Ελαστικότητα Ζήτησης Εργασίας ως προς τον Ίδιο Μισθό Ζήτηση για το Τελικό Προϊόν Όσο μεγαλύτερη είναι η ελαστικότητα της ζήτησης για το τελικό προϊόν, τόσο μεγαλύτερη είναι η ποσοστιαία μείωση στην ζητούμενη ποσότητα του τελικού προϊόντος (- και τόσο μεγαλύτερη είναι η ποσοστιαία μείωση στην απασχόληση) που προκύπτει από την αύξηση στην τιμή του- όσο μεγαλύτερη είναι η ελαστικότητα ζήτησης του τελικού προϊόντος, τόσο μεγαλύτερη είναι η ελαστικότητα ζήτησης εργασίας. Επίσης, η ελαστικότητα ζήτησης εργασίας ως προς τον μισθό είναι μεγαλύτερη μακροπρόθεσμα, απ ότι βραχυπρόθεσμα. Υποκαταστασιμότητα των άλλων Συντελεστών Παραγωγής Όταν υπάρχουν πιθανότητες υποκαταστασιμότητας, θα υπάρχει μια μείωση στην απασχόληση η οποία θα συνοδεύεται πάντα από όποιες άλλες μειώσεις μπορεί να υπάρξουν λόγω αποτελέσματος κλίμακας όσο πιο εύκολο είναι να υποκαταστήσουμε την εργασία με άλλους συντελεστές παραγωγής, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ελαστικότητα ζήτησης εργασίας.

8 4.1 Ελαστικότητα Ζήτησης Εργασίας ως προς τον Ίδιο Μισθό Η Προσφορά των άλλων Συντελεστών Παραγωγής Εάν μια αύξηση στον μισθό των ανειδίκευτων εργατών παρακινούσε τους εργοδότες στην υποκατάσταση ανειδίκευτων εργατών με ειδικευμένους, τότε οι μισθοί των ειδικευμένων εργατών (σταθερός αριθμός) θα μπορούσαν να διαμορφωθούν από τις επιλογές των εργοδοτών. Εάν οι τιμές των άλλων εισροών δεν αυξηθούν καθώς οι εργοδότες αυξάνουν τη χρήση τους, τότε το αποτέλεσμα υποκατάστασης η ελαστικότητα ζήτησης εργασίας ως προς τον μισθό θα είναι μεγαλύτερο. Το Μερίδιο του Κόστους Εργασίας στο Συνολικό Κόστος Το μερίδιο του κόστους εργασίας (TC L = wl) στο συνολικό κόστος παραγωγής [TC(Q) = rk + wl or ck + wl] εκφράζεται ως: rk wl Συνεπώς, όσο μεγαλύτερο το μερίδιο του κόστους εργασίας στο συνολικό κόστος, τόσο μεγαλύτερη είναι η ελαστικότητα ζήτησης εργασίας. w L

9 4.1 Ελαστικότητα Ζήτησης Εργασίας ως προς τον Ίδιο Μισθό Εκτιμήσεις Ελαστικότητας Ζήτησης Εργασίας Οι αντιδράσεις μιας επιχείρησης σε ενδεχόμενη αύξηση μισθών μπορεί να διασπαστεί σε δυο ανεξάρτητες συνιστώσες οι οποίες μπορούν να εκφραστούν ως ελαστικότητες: Αποτέλεσμα κλίμακας Αποτέλεσμα υποκατάστασης Το αποτέλεσμα κλίμακας στη βραχυχρόνια περίοδο (ελαστικότητα) ορίζεται ως: ii E W i i κρατώντας σταθερή την τεχνολογία παραγωγής The substitution effect (elasticity) is defined as: ii E W i i κρατώντας σταθερή την παραγωγή

10 Πίνακας 4.1

11 4.1 Ελαστικότητα Ζήτησης Εργασίας ως προς τον Ίδιο Μισθό Εφαρμόζοντας του Νόμους της Προκύπτουσας Ζήτησης: Επαγωγική Ανάλυση Οι ελαστικότητες ζήτησης εργασίας σχετίζονται με τα μισθολογικά οφέλη, όσο πιο ελαστική είναι η ζήτηση για εργασία, τόσο μικρότερο μισθολογικό όφελος μπορεί να αποκομίσει το συνδικάτο για τα μέλη του. 1. Τα συνδικάτα μπορούν να κερδίσουν μεγαλύτερο μισθολογικό όφελος για τα μέλη τους, σε αγορές εργασίας με ανελαστική καμπύλη ζήτησης εργασίας. 2. Τα συνδικάτα μεθοδεύουν ενέργειες για να μειώσουν την ελαστικότητα ζήτησης εργασίας των μελών τους. 3. Τα συνδικάτα προσπαθούν να οργανώσουν τους εργαζόμενους πρωτίστως σε κλάδους με ανελαστική ζήτηση εργασίας, ώστε να μπορούν να αποκομίσουν περισσότερα μισθολογικά οφέλη.

12 4.2 Σταυροειδής Ελαστικότητα Ζήτησης Εργασίας a n d /o r ( 4.2 ) j jk k k kj j E W E W a n d /o r 0, in p u ts a n d a re g ro s s s u b s titu te s j jk k k kj j E W j k E W a n d /o r 0, in p u ts a n d a re g ro s s c o m p le m e n ts j jk k k kj j E W j k E W Εάν Εάν

13 4.2 Σταυροειδής Ελαστικότητα Ζήτησης Εργασίας Μπορούν οι Νόμοι της Προκύπτουσας Ζήτησης να Εφαρμοστούν στην Σταυροειδή Ελαστικότητα; Οι νόμοι των Marshall & Hicks της προκύπτουσας ζήτησης που εφαρμόζονταν στην η ii δεν μπορούν να εφαρμοστούν απ ευθείας στην η jk επειδή τα αποτελέσματα κλίμακας και υποκατάστασης κινούνται στην ίδια αρνητική κατεύθυνση. Αποτέλεσμα Κλίμακας Το μέγεθος του αποτελέσματος κλίμακας θα εξαρτάται από TC L /TC(Q). Όσο μεγαλύτερη είναι η ελαστικότητα ζήτησης προϊόντος, τόσο μεγαλύτερο θα είναι το αποτέλεσμα κλίμακας (και συνεπώς μεγαλύτερη θα είναι η πιθανότητα να είναι πλήρως συμπληρωματικές).

14 4.2 Σταυροειδής Ελαστικότητα Ζήτησης Εργασίας Το Αποτέλεσμα Υποκατάστασης Οι έφηβοι και οι ενήλικες είναι συμπληρωματικοί ή υποκατάστατοι στην παραγωγή; Αν είναι συμπληρωματικοί, η χρήση περισσότερων εφήβων θα ενισχύσει το αποτέλεσμα κλίμακας και θα οδηγήσει αναμφίβολα σε αύξηση της απασχόλησης των ενηλίκων. Αν είναι υποκατάστατοι, θα χρησιμοποιηθούν περισσότεροι έφηβοι, και το ερώτημα γίνεται αν το αποτέλεσμα κλίμακας θα είναι μεγαλύτερο του αποτελέσματος υποκατάστασης. Εκτιμήσεις Σταυροειδούς Ελαστικότητας Το να γνωρίζουμε το πρόσημο της σταυροειδούς ελαστικότητας είναι εξαιρετικά χρήσιμο για να απαντηθούν πολλά ερωτήματα δημόσιας πολιτικής, δηλαδή είναι σημαντικό να γνωρίζουμε κατά πόσον δυο παραγωγικές εισροές είναι πλήρως υποκατάστατες ή πλήρως συμπληρωματικές.

15 4.2 Σταυροειδής Ελαστικότητα Ζήτησης Εργασίας Εμπειρικές μελέτες που συνδυάζουν ανά ζεύγη παραγωγικούς συντελεστές προσφέρουν τις ακόλουθες γενικεύσεις: 1. Η εργασία και η ενέργεια (υλικά) είναι αδιαμφισβήτητα (πιθανότατα) υποκατάστατα στην παραγωγή, παρ όλο που ο βαθμός υποκαταστασιμότητας είναι μικρός. 2. Η ειδικευμένη και η ανειδίκευτη εργασία είναι υποκατάστατα στην παραγωγή. 3. Παρ όλο που δεν είναι σαφές αν η ειδικευμένη ή η ανειδίκευτη εργασία L είναι υποκατάστατα ή συμπληρωματικά με το κεφάλαιο K, φαίνεται ότι η ειδικευμένη εργασία L είναι πιθανότερο να είναι συμπληρωματική ως προς το κεφάλαιο K από την ανειδίκευτη εργασία L. 4. Η ειδικευμένη εργασία L είναι πιθανότερο να είναι μικτά συμπληρωματική του κεφαλαίου K. 5. Αν οι μισθοί τόσο των ανειδίκευτων όσο και των ειδικευμένων εργαζομένων αυξηθούν κατά ίσο ποσοστό, η απώλεια θέσεων εργασίας θα είναι μεγαλύτερη για τους ανειδίκευτους.

16 4.3 Εφαρμογή Πολιτικής: Οι Επιδράσεις της Νομοθεσίας περί Κατώτατου Μισθού Ιστορία και Περιγραφή Ο νόμος Fair Labor Standards Act (FLSA) του 1938 ήταν η πρώτη εθνική νομοθεσία στις Η.Π.Α. που δημιουργούσε ένα προστατευτικό δίκτυ ασφαλείας γύρω από τα εργασιακά δικαιώματα σε πανεθνικό επίπεδο. Στις πρόνοιες του νόμου περιλαμβάνονται: Κατώτατος μισθός (W min ), που αρχικά είχε τεθεί στα $0.25 την ώρα και αφορούσε σχεδόν το 43 των μισθωτών. Έως τον Ιούλιο, 2009, ο W min τέθηκε στα $7.25 την ώρα και αφορούσε σχεδόν το 90 των εργαζομένων. Προσαύξηση στην υπερωριακή αμοιβή για εργαζομένους που εργάστηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Περιορισμοί στην απασχόληση ανηλίκων.

17 Διάγραμμα 4.3 Κατώτατος μισθός σε Ομοσπονδιακό Επίπεδο στον Βιομηχανικό Κλάδο των Η.Π.Α.,

18 4.3 Εφαρμογή Πολιτικής: Οι Επιδράσεις της Νομοθεσίας περί Κατώτατου Μισθού Επιδράσεις στην Απασχόληση: Θεωρητική Ανάλυση Ο κυριότερος προβληματισμός σε σχέση με την επιβολή κατώτατου μισθού (W min ) ήταν ότι θα μειώσει την απασχόληση συγκεκριμένων εργασιακών ομάδων. Η Οικονομική θεωρία υποδεικνύει ότι ο W min μπορεί να μειώσει την απασχόληση για τους εργαζομένους με λιγότερες δεξιότητες ή εμπειρία, επιπλέον, αν η καμπύλη ζήτησης εργασίας σε αυτές τις κατηγορίες είναι ελαστική, τότε: ΔE i > Δw i ; και αθροιστικά το εισόδημα των χαμηλόμισθων εργαζόμενων μπορεί να μειωθεί μετά από μια αύξηση στο W min.

19 4.3 Εφαρμογή Πολιτικής: Οι Επιδράσεις της Νομοθεσίας περί Κατώτατου Μισθού Ονομαστικοί έναντι Πραγματικών Μισθών Τα επίπεδα του κατώτατου μισθού W min ορίζονται σε ονομαστικούς όρους και προσαρμόζονται από το Κογκρέσο ανά αραιά χρονικά διαστήματα. Ο πληθωρισμός μειώνει σταδιακά την πραγματική τιμή του κατώτατου μισθού W min. Οι διαφορές σε πολιτειακό επίπεδο στις τιμές των αγαθών και τους μισθούς επηρεάζουν την πραγματική τιμή του W min. Για παράδειγμα, ο πραγματικός W min Mississippi > πραγματικού W min Alaska (όπου οι μισθοί και οι τιμές είναι πολύ υψηλές), συνεπώς, αναμένουμε ότι η επίδρασή του θα είναι πιο δυσμενής σε πολιτείες με χαμηλότερο κόστος ζωής. Πολλές πολιτείες έχουν νόμους όπου ο κατώτατος μισθός W min για τις συγκεκριμένες πολιτείες είναι σε υψηλότερα επίπεδα απ ό,τι ορίζεται από την ομοσπονδιακή νομοθεσία.

20 4.3 Εφαρμογή Πολιτικής: Οι Επιδράσεις της Νομοθεσίας περί Κατώτατου Μισθού Θεωρώντας τα Υπόλοιπα Σταθερά Οι προβλέψεις περί απώλειας θέσεων εργασίας σε ενδεχόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού W min έχουν γίνει θεωρώντας ότι όλα τα υπόλοιπα παραμένουν σταθερά. Αν δεν υπάρχουν αλλαγές στη ζήτηση εργασίας και στον κατώτατο μισθό W min, και ότι το W 0 και P 0 αλλάζουν κατά το ίδιο μέγεθος από το έτος 0 στο έτος 1, τότε: W 0 /P 0 = W 1 /P 1 Δεν υπάρχει αλλαγή στην απασχόληση και στις 2 περιόδους.

21 4.3 Εφαρμογή Πολιτικής: Οι Επιδράσεις της Νομοθεσίας περί Κατώτατου Μισθού Ας υποθέσουμε ότι στο έτος 1 συνέβησαν 2 πράγματα: (a) W min αυξήθηκε σε W 2 έτσι ώστε W 2 /P 1 > W 1 /P 1 = W 0 /P 0. (b) η επέκταση της εθνικής οικονομίας οδήγησε σε αύξηση της ζήτησης για εργαζομένους με χαμηλές δεξιότητες, το οποίο μετατοπίζει την καμπύλη ζήτησης εργασίας προς τα δεξιά με μια αύξηση στην απασχόληση. Η αύξηση στην απασχόληση λόγω της οικονομικής επέκτασης οδηγεί κάποιους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι με την αύξηση του W min δεν υπάρχουν αρνητικές συνέπειες στην απασχόληση. Σε μια αναπτυσσόμενη οικονομία, το αναμενόμενο αποτέλεσμα μιας αύξησης στο επίπεδο του κατώτατου μισθού είναι η μείωση του ρυθμού αύξησης της απασχόλησης βλ. Διάγραμμα 4.4.

22 Διάγραμμα 4.4 Επιπτώσεις του Κατώτατου Μισθού: Μια Αύξηση στην Ζήτηση Εργασίας Εκμηδενίζει τις Απώλειες στην Απασχόληση. Εάν το W min δεν είχε αυξηθεί, το επίπεδο της απασχόλησης που θα επικρατούσε λόγω της οικονομικής μεγέθυνσης θα ήταν E 1H (> E 1 ) Άρα η απώλεια στην απασχόλησης λόγω του W min είναι: E 1H E 1.

23 4.3 Εφαρμογή Πολιτικής: Οι Επιδράσεις της Νομοθεσίας περί Κατώτατου Μισθού Επιδράσεις σε μη-καλυπτόμενους κλάδους παραγωγής Ο αριθμός των κλάδων που καλύπτονται από τη νομοθεσία περί κατώτατου μισθού έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, παρ όλα αυτά η νομοθεσία δεν καλύπτει το σύνολο των: εργαζόμενων σε πολύ μικρές επιχειρήσεις, των κλάδων του λιανικού εμπορίου και της παροχής υπηρεσιών. Με εκατομμύρια εργοδότες και περιορισμένους πόρους για ελέγχους σχετικά με την επιβολή του κατώτατου μισθού, παρατηρείται το φαινόμενο της μη-συμμόρφωσης με την εν λόγω νομοθεσία. Οι επιχειρήσεις που δεν συμμορφώνονται συναθροίζονται στον ακάλυπτο τομέα της αγοράς εργασίας. Η ύπαρξη ακάλυπτων κλάδων επηρεάζει σημαντικά τη μεταβολή της απασχόλησης των χαμηλόμισθων εργαζομένων σε ενδεχόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού W min βλ. Διάγραμμα 4.5.

24 Διάγραμμα 4.5 Επιπτώσεις του Κατώτατου Μισθού: Η Ελλιπής Κάλυψη Προκαλεί Μετακίνηση Εργαζομένων. Δίχως W min, απασχόληση στους δύο τομείς: T C E E E U 0 0 Με W min στον καλυπτόμενο τομέα, η απασχόληση μειώνεται: E C E 0 1 C στον ακάλυπτο τομέα, απασχόληση αυξάνεται: U U C C E E E E U U C C C E E E E E E T 1

25 4.3 Εφαρμογή Πολιτικής: Οι Επιδράσεις της Νομοθεσίας περί Κατώτατου Μισθού Διακλαδικές Μεταβολές στη Ζήτηση Προϊόντος Για να εξετάσουμε τις επιδράσεις μιας αύξησης του κατώτατου μισθού W min, θα συγκρίνουμε τα καταστήματα «μίνι-μάρκετ» (CSs) που πωλούν ακριβώς τα ίδια προϊόντα με τις υπεραγορές «σούπερ-μάρκετ» (SMs). Ας υποθέσουμε ότι: (α) υπάρχει μια αύξηση στον W min και στα δυο είδη καταστημάτων, (b) και τα δυο είδη καταστημάτων πωλούν ακριβώς τα ίδια προϊόντα, και (c) λόγω του W min που παίρνουν οι ανειδίκευτοι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι και στα δυο είδη καταστημάτων (CSs and SMs), παρατηρούμε: w L w L T C C S s r K w L r K w L C S s S M s P C S s P T C S M s S M s Q D C S s Q D S M s E C S s E S M s.

26 4.3 Εφαρμογή Πολιτικής: Οι Επιδράσεις της Νομοθεσίας περί Κατώτατου Μισθού Επιδράσεις στην Απασχόληση: Εμπειρικές Εκτιμήσεις Οι αρχικές επιδράσεις του W min παρατηρήθηκαν όταν πρωτοθεσπίστηκε η επιβολή του στα τέλη του 1938, αλλά οι επιδράσεις των πιο πρόσφατων αυξήσεων στο W min δεν είναι εύκολα παρατηρίσμες. Οι μελέτες για την απασχόληση των εφήβων δεν έχουν δείξει κάποια σαφή συμπεράσματα για την αρνητική επίδραση του W min. Ο Κατώτατος Μισθός Μειώνει τη Φτώχεια; Μελέτες έδειξαν ότι πολλοί που ζουν στα όρια της φτώχειας δεν επηρεάζονται από τον W min, είτε επειδή είναι άνεργοι (δεν μπορούν να βρουν δουλειά με W min ) είτε επειδή W > W min. Μελέτες έδειξαν ότι οι περισσότεροι από αυτούς που επηρεάζονται από τον W min είναι έφηβοι, που δε ζουν κατ' ανάγκη σε οικογένειες με βιοτικό επίπεδο κάτω του ορίου της φτώχειας.

27 4.3 Εφαρμογή Πολιτικής: Οι Επιδράσεις της Νομοθεσίας περί Κατώτατου Μισθού Ο Θεσμός του «Μισθού Επιβίωσης» Την τελευταία δεκαετία έχει δημιουργηθεί ένα κίνημα σε πάνω από 100 πόλεις και ιδρύματα όπως πανεπιστήμια όπου ο εργοδότης πρέπει να πληρώσει τουλάχιστον το «μισθό επιβίωσης» που είναι υψηλότερος από τον W min σε εργαζομένους που απασχολούνται είτε παίρνουν επιδόματα από οργανισμούς και ιδρύματα που συμμετέχουν στο θεσμό. Ο «μισθός επιβίωσης» σχετίζεται με τα όρια της φτώχειας τα οποία είναι: $17,170 για μια τριμελή οικογένεια. $20, 650 για μια τετραμελή οικογένεια. $8.00 έως $12.00 την ώρα (ωρομίσθιο). Τα οφέλη αντισταθμίζονται στις περιπτώσεις όπου οι επιχειρήσεις που επηρεάζονται από το θεσμό μπορεί να χρειαστεί να αλλάξουν πόλη όπου δε θα ισχύει ο θεσμός.

28 4.4 Εφαρμόζοντας τις Έννοιες της Ελαστικότητας Ζήτησης Εργασίας σε Θέματα Τεχνολογικής Προόδου Υπάρχουν δυο πτυχές της τεχνολογικής προόδου η καινοτομία προϊόντων και η καινοτομία της διαδικασίας που μπορεί να επηρεάσουν τόσο τις καμπύλες ζήτησης προϊόντος όσο και ζήτησης εργασίας. Μεταβολές στη Ζήτηση Προϊόντος Η τεχνολογική πρόοδος από την πλευρά της καινοτομίας προϊόντος συνεπάγεται την εισαγωγή νέων προϊόντων π.χ. το USB είναι τώρα υποκατάστατο του CD-ROM. Η τεχνολογική πρόοδος (καινοτομία προϊόντος) προκαλεί οδυνηρές μεταβολές στους εγκαθιδρυμένους κλάδους, καθώς οι εργαζόμενοι, τα συνδικάτα και οι εργοδότες στους κλάδους αυτούς πρέπει να προσαρμοσθούν σε ένα νέο περιβάλλον.

29 4.4 Εφαρμόζοντας τις Έννοιες της Ελαστικότητας Ζήτησης Εργασίας σε Θέματα Τεχνολογικής Προόδου Υποκατάσταση Κεφαλαίου-Εργασίας Η τεχνολογική πρόοδος (καινοτομία της διαδικασίας ) σχετίζεται συχνά με την εισαγωγή αυτοματισμών και μπορεί να θεωρηθεί ως μια μεταβολή που μειώνει το κόστος κεφαλαίου και ως εκ τούτου προκύπτει η μείωση στην τιμή και του και στη χρήση εργασίας. Σημειώνουμε ότι εάν η jk > 0, οι εισροές j και k είναι μικτά υποκατάστατες, και η τεχνολογική πρόοδος μέσω της αυτοματοποίησης θα μειώσει τη ζήτηση για ανειδίκευτη εργασία. Εάν η jk < 0, οι εισροές j και k είναι μικτά συμπληρωματικές, συνεπώς, η τεχνολογική πρόοδος μέσω της αυτοματοποίησης θα αυξήσει τη ζήτηση για ειδικευμένη εργασία.

30 4.4 Εφαρμόζοντας τις Έννοιες της Ελαστικότητας Ζήτησης Εργασίας σε Θέματα Τεχνολογικής Προόδου Συνολικά Αποτελέσματα Τεχνολογικής Προόδου Η τεχνολογική πρόοδος διαδικασία και προϊόν επηρεάζει τη ζήτηση για εργασία τόσο μέσω του αποτελέσματος κλίμακας όσο και μέσω του αποτελέσματος υποκατάστασης. Η τεχνολογική πρόοδος επιβάλλει κόστη σε κάποιους εργαζόμενους σε αυτούς που βλέπουν να μειώνεται σημαντικά η ζήτηση για τις υπηρεσίες τους και αναγκάζονται να υποστούν τα κόστη (μείωση μισθού, προσωρινή ανεργία ή δαπάνες κατάρτισης σε νέες τεχνολογίες και δεξιότητες) της αλλαγής επαγγέλματος. Η τεχνολογική πρόοδος αυξάνει τις ποσότητες παραγωγής και τις ευκαιρίες κατανάλωσης βλ. Διάγραμμα 4.6

31 Διάγραμμα 4.6 Οι Παραγωγικές Δυνατότητες μιας Υποθετικής Κοινωνίας Η ευθεία XY δείχνει τις παραγωγικές δυνατότητες (PPC) της κοινωνίας με την παραγωγή και την κατανάλωση στο σημείο Α χωρίς την παρουσία τεχνολογικής. Εάν η τεχνολογική πρόοδος ευνοήσει την παραγωγή ρουχισμού, η PPC θα μετακινηθεί από XY σε ZY. Με την τεχνολογική πρόοδο, η παραγωγή και η κατανάλωση and consumption θα μπορούσαν να είναι στο σημείο B ή στο σημείο C ή σε οποιοδήποτε σημείο μεταξύ B και C.

32 Εμπειρική Μελέτη Το να εκτιμήσουμε την ελαστικότητα ζήτησης εργασίας είναι δύσκολο. 1. Πρέπει να έχουμε δεδομένα για τους μισθούς και την απασχόληση εργαζομένων που να είναι ομοιογενείς σε πολλά χαρακτηριστικά, όμως η ομογένεια αυτή συχνά απαιτεί την ανάλυση ενός στενού υποσυνόλου για το οποίο είναι πολύ δύσκολο να συλλεγούν τα δεδομένα. 2. W και E καθορίζονται ταυτόχρονα από την αλληλεπίδραση των καμπυλών προσφοράς και ζήτησης. Εκτιμώντας την Καμπύλη Ζήτησης Εργασίας: Δεδομένα Χρονολογικών Σειρών και Αντιμετώπιση του Προβλήματος «Ταυτοποίησης»

33 Εμπειρική Μελέτη Το πρόβλημα της ταυτόχρονης εκτίμησης της ελαστικότητας της εργασίας ενισχύεται περαιτέρω από το γεγονός ότι μπορούν να μετατοπίζονται ταυτόχρονα τόσο η καμπύλη ζήτησης όσο και η καμπύλη προσφοράς εργασίας, και έτσι η χάραξη μιας γραμμής μεταξύ των σημείων a και b δεν υποδηλώνει ξεκάθαρα αν η μετακίνηση γίνεται στην καμπύλη προσφοράς ή ζήτησης. Εκτιμώντας την Καμπύλη Ζήτησης Εργασίας: Δεδομένα Χρονολογικών Σειρών και Αντιμετώπιση του Προβλήματος «Ταυτοποίησης»