ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ 1,2014. Προς τον αναγνώστη. Κύριο Θέμα. Περιεχόμενα. Εθνικό Διακυβερνητικό Συμβούλιο Δασών Μια νέα δομή στα δασικά δεδομένα

Transcript

1 τεύχος 1,2014 Προς τον αναγνώστη Σας καλωσορίζουμε στην τρίτη έκδοση του ενημερωτικού δελτίου του έργου INFORM. Το ενημερωτικό δελτίο του INFORM εκδίδεται με σκοπό την ενημέρωση των στελεχών των Δασικών Υπηρεσιών της χώρας αλλά και των ειδικών επιστημόνων και όσων ενδιαφέρονται για τις δραστηριότητες του προγράμματος που επικεντρώνεται στην αξιολόγηση και παρακολούθηση της κατάστασης των Ελληνικών δασών στο πλαίσιο της αειφορικής πολυλειτουργικής διαχείρισής τους. Σε αυτό το τεύχος θα επικεντρωθούμε στη λειτουργία του Εθνικού Διακυβερνητικού Συμβουλίου Δασών. Αναλύουμε τον ρόλο του, τη δομή του και τους ειδικούς στόχους που επιδιώκει και παρουσιάζουμε τη λειτουργία του, ως επίδειξη καλής πρακτικής και ως έμπρακτη πρόταση στη διαδικασία διαμόρφωσης εθνικής δασικής πολιτικής. Στις μόνιμες στήλες, Εν συντομία και Ανακοινώσεις παρουσιάζουμε τις συναντήσεις των δύο Τοπικών Διακυβερνητικών Συμβουλίων (ΤΔΣΔ), που πραγματοποιήθηκαν μέσα στο 2013, καθώς και άλλες δραστηριότητες του έργου. Τα ΤΔΣΔ αποτελούν επίσης δομές που προωθούν την αειφορική διαχείριση των δασών σε τοπικό επίπεδο με την συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών. Ελπίζουμε ότι θα βρείτε ενδιαφέρον και αυτό το τεύχος του ενημερωτικού μας δελτίου. Παρακαλούμε προωθήστε το σε όσους συναδέλφους σας ενδιαφέρονται για θέματα αειφορικής διαχείρισης των δασών και δασικών εκτάσεων και προτρέψτε τους να εγγραφούν ως συνδρομητές στο ενημερωτικό μας δελτίο μέσω της ιστοσελίδας του INFORM. Κύριο Θέμα Εθνικό Διακυβερνητικό Συμβούλιο Δασών Μια νέα δομή στα δασικά δεδομένα Το έργο «INFORM Οικοδόμηση ενός δομημένου γνωστικού συστήματος για αειφόρο δασική πολιτική και διαχείριση», που υλοποιεί το Εργαστήριο Δασικής Διαχειριστικής του Τμήματος Δασοπονίας και Φυσικού Περιβάλλοντος Δράμας του ΤΕΙ Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, έχει βασικό στόχο να αναπτύξει για τη χώρα μας τα εργαλεία που απαιτούνται για τη διαμόρφωση και εφαρμογή σύγχρονης εθνικής δασικής πολιτικής. Τα εργαλεία αυτά, που είναι κυρίως μοντέλα δεικτών αειφο Προς τον αναγνώστη 1 ρίας σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, θα δώσουν την Κύριο Θέμα 1 ευκαιρία να εκσυγχρονιστούν τα 3 δασικά διαχειριστικά σχέδια και να αναπτυχθούν στρατηγικές Εν συντομία 5 προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή Ανακοινώσεις 5 με ταυτόχρονη προστασία της βιοποικιλότητας. Περιεχόμενα 1

2 Άλλωστε, η Ελλάδα και όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν δεσμευτεί στη χρήση Πανευρωπαϊκών δεικτών αειφορικής διαχείρισης των δασών (MCPFE Υπουργική Διάσκεψη για την Προστασία των Δασών, Αυστρία, ) προκειμένου να καθορίσουν τις εθνικές τους πολιτικές για τα δασικά οικοσυστήματα και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη συνολικής στρατηγικής της ΕΕ μετά το 2012 για την εκτίμηση και άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στα δάση και τη βιοποικιλότητα. Για την εξυπηρέτηση του παραπάνω σκοπού συστάθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα Εθνικό Διακυβερνητικό Συμβούλιο Δασών (ΕΔΣΔ), μία ανοιχτή δομή, η οποία απαρτίζεται από τους Δασάρχες των Δασαρχείων όλης της χώρας, από ειδικούς επιστήμονες - εμπειρογνώμονες σε ειδικά δασικά θέματα και ομάδα συντονισμού του Συμβουλίου. Στο Συμβούλιο συνεισφέρουν και εκπρόσωποι φορέων που έχουν ενδιαφέροντα σχετικά με τα δασικά οικοσυστήματα. Ο ρόλος του ΕΔΣΔ είναι η ανάπτυξη πλαισίου εθνικής πολιτικής για αειφόρο διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων με την δημιουργία μίας εθνικής βάσης δασικών δεδομένων με εκτιμήσεις δεικτών αειφορίας σε κατάλληλες χωρικές κλίμακες και επίπεδα λεπτομέρειας, με σκοπό να εξαχθούν οι απαραίτητες πληροφορίες για τη διαμόρφωση και αξιολόγηση των πλέον πρόσφορων εναλλακτικών πολιτικών αειφορικής διαχείρισή τους. Για αυτό οργανώνονται προγραμματισμένες συναντήσεις εργασίας και εφαρμόζεται ειδική επιστημονική μεθοδολογία, ενώ υπάρχει και συνεχής επαφή της ομάδας συντονισμού του ΕΔΣΔ με τα μέλη του. Μέχρι στιγμής έχουν ήδη πραγματοποιηθεί δύο τέτοιες συναντήσεις εργασίας, μια το Μάρτιο του 2012 στη Δράμα και μια τον Οκτώβριο του 2012 στη Θάσο. Στην πρώτη συνάντηση καταγράφηκαν οι δυνατότητες και οι ευκαιρίες, αλλά και οι αδυναμίες και οι απειλές αναφορικά με την παρακολούθηση και αξιολόγηση της κατάστασης αειφορικής διαχείρισης των ελληνικών δασικών οικοσυστημάτων, ενώ επίσης καταγράφηκαν και ιεραρχήθηκαν οι διεργασίες για την αειφορική διαχείρισή τους σε κατάλληλη χωρική κλίμακα ανά δασαρχείο και σε πλαίσιο συμβατό με τα πανευρωπαϊκά πρότυπα δεικτών. Στη δεύτερη συνάντηση παρουσιάστηκε η εξέλιξη των εργασιών με βάση την επεξεργασία των θεμάτων που τέθηκαν στην πρώτη συνάντηση, καθώς και οι εναλλακτικές επιλογές αειφόρου ανάπτυξης και διαχείρισης των ελληνικών δασών και δασικών εκτάσεων ανά Περιφέρεια. Αυτές αξιολογήθηκαν από τα μέλη του ΕΔΣΔ με ειδική μεθοδολογία που ανέπτυξε η ομάδα συντονισμού του Συμβουλίου. Παρεμβάσεις στη δεύτερη συνάντηση εργασίας του ΕΔΣΔ έγιναν από την Κυνηγετική Συνομοσπονδία Ελλάδας της οποίας ο Πρόεδρος παρουσίασε το πρόγραμμα ARTEMIS για το κυνήγι και συζήτησε πιθανές συνέργειες με το πρόγραμμα INFORM, καθώς και από την Ένωση Ιδιωτών Δασοκτημόνων Ελλάδας. Η ανάγκη για πιλοτική εφαρμογή σε μεγαλύτερη κλίμακα λεπτομέρειας των εργασιών του Εθνικού Διακυβερνητικού Συμβουλίου Δασών, κυρίως στο κομμάτι της προτεινόμενης από το πρόγραμμα INFORM βελτίωσης της διαδικασίας σύνταξης διαχειριστικής μελέτης δασικού οικοσυστήματος με τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών, οδήγησε στη δημιουργία δύο Τοπικών Διακυβερνητικών Συμβουλίων, ένα για το Δημόσιο Δάσος Δ. και ΝΔ λεκάνης Κάτω Νευροκοπίου κι ένα για το Δημοτικό Δάσος Θάσου. Σε αυτά συμμετέχουν στελέχη των δασικών υπηρεσιών, εκπρόσωποι Δήμων και δημοτικών διαμερισμάτων, εκπρόσωποι φορέων με ειδικά ενδιαφέροντα γύρω από τα δασικά οικοσυστήματα (πχ δασικοί συνεταιρισμοί, κυνηγοί, επαγγελματικές ενώσεις τουρισμού, κ.ά.), Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, ειδικοί επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων και η ομάδα συντονισμού του Συμβουλίου. Οι πρώτες συναντήσεις εργασίας τους πραγματοποιήθηκαν το Μάιο και τον Ιούλιο του 2013 αντίστοιχα και το περιεχόμενό τους βασίστηκε σημαντικά στην κατάθεση απόψεων των συμμετεχόντων για τους στόχους και τις επιδιώξεις που θέτουν προς υλοποίηση μέσα από τη δασική διαχείριση, κάτι που επίσης αποτελεί καινοτομία στα δασικά δεδομένα μέχρι σήμερα. 2

3 2η συνάντηση του ΕΔΣΔ Πραγματοποιήθηκε η 2η συνάντηση εργασίας του ΕΔΣΔ στις 4 & 5 Οκτωβρίου 2012 στο Ποτό της Θάσου. Στην συνάντηση συμμετείχαν 75 Δασάρχες έμπειρα στελέχη των Δασικών Υπηρεσιών της χώρας. Την συνάντηση χαιρέτησε ο κ. Βακάλης Δημήτρης, Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης & Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος της Ειδικής Γραμματείας Δασών του ΥΠΕΚΑ. Την συνάντηση παρακολούθησαν ο κ. Νικόλαος Παρασύρης, Γενικός Διευθυντής Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, ο κ. Νικήτας Φραγκισκάκης Γενικός Διευθυντής Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης, ο κ. Αντώνιος Καλόγηρος, Γενικός Διευθυντής Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας, ο κ. Δημήτριος Ζήκος, Γενικός Διευθυντής Δασών και Αγροτικών Υποθέσεων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας, η κ. Αθηνά Μουρμούρη, Γενική Διευθύντρια της Διεύθυνσης Πολεοδομίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μέλος της Επιτροπής Εξωτερικής αξιολόγησης του έργου INFORM, ο κ. Οικονόμου Θεόδωρος, Πρόεδρος της Ένωσης Δασοκτημόνων Ελλάδας, μέλος της Επιτροπής Εξωτερικής αξιολόγησης του έργου INFORM, ο κ. Παπαδόδημας Νικόλαος, Πρόεδρος της Κυνηγετικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας, και οι κ. Καραμπατζάκης Θεοφάνης και Λογοθέτης Γιώργος, επιστημονικοί υπεύθυνοι του προγράμματος κυνηγετικής κάρπωσης APTEMIS. Ημερίδα με θέμα «Εφοδιασμός και Εμπόριο Δασικής Βιομάζας» Η ομάδα του έργου INFORM-LIFE σε συνεργασία με την ομάδα του έργου BIOMASS TRADE CENTER INTELLIGENT ENERGY EUROPE από το Τμήμα Βιομάζας του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας διοργάνωσαν ημερίδα με θέμα «Εφοδιασμός και Εμπόριο Δασικής Βιομάζας». Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2013 στις εγκαταστάσεις του Τμήματος Δασοπονίας & Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος του ΤΕΙ ΑΜΘ στη Δράμα. Στην ημερίδα η ομάδα του έργου INFORM είχε δύο παρουσιάσεις που αφορούσαν την πιστοποίηση της αειφορικής διαχείρισης των δασών, ένα από τα κεντρικά θέματα του έργου INFORM, καθώς και εργαλεία παρακολούθησης της παραγωγής ξυλώδους βιομάζας στο πλαίσιο της αειφορικής διαχείρισης των δασών. Τις παρουσιάσεις μπορείτε να δείτε στην ιστοσελίδα του έργου INFORM. Η ημερίδα απευθυνόταν σε παραγωγούς καυσίμων βιομάζας, δασοκτήμονες, δασικούς συνεταιρισμούς και ενώσεις αγροτικών συνεταιρισμών, δασικές υπηρεσίες, κατασκευαστές λεβήτων, δημοτικές επιχειρήσεις, εμπόρους και επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της βιομάζας και της παραγωγής ενέργειας. Δρ. Βασιλική Καζάνα ΤΕΙ ΑΜΘ Ιωάννης Ελευθεριάδης ΚΑΠΕ 3

4 Συμμετοχή σε δημόσια συζήτηση με θέμα «Ώρα μηδέν για τα ελληνικά δάση: θυσία στην κρίση ή στροφή στην προστασία, στη δασική οικονομία και στην απασχόληση;» Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε την 1 Μαρτίου 2013 στη Θεσσαλονίκη και η κ. Βασιλική Καζάνα, Αναπλ. Καθηγήτρια ΤΕΙ ΑΜΘ, Διευθύντρια Εργαστηρίου Δασικής Διαχειριστικής & Οικονομίας, συντονίστρια του έργου INFORM συμμετείχε με την παρουσίαση με τίτλο «Αειφορική διαχείριση των Ελληνικών δασών: Δυνατότητες και περιορισμοί ξύλευσης για κάλυψη κοινωνικών αναγκών». Την παρουσίαση μπορείτε να δείτε στην ιστοσελίδα του έγου INFORM αλλά και στο Youtube. 1η Συνάντηση Εργασίας του ΤΔΣΔ του Δημοσίου Δάσους Δ & ΝΔ Λεκάνης Κ. Νευροκοπίου Επίσκεψη του έργου INFORM από τους εκπροσώπους της Astrale μονάδας παρακολούθησης των προγραμμάτων LIFE Στις 22 & 23 Μαΐου 2013 πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στο έργο INFORM των κ. Παύλου Δόϊκου και του κ. Μιλτιάδη Ζυγούρα, εκπροσώπων της εξωτερικής μονάδας παρακολούθησης των προγραμμάτων LIFE για τη Νότια και Ανατολική Ευρώπη (Astrale GEIE), στις εγκαταστάσεις του Tμήματος Δασοπονίας & Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος του ΤΕΙ ΑΜΘ, στο Παράρτημα Δράμας. Στη διάρκεια της πρώτης ημέρας οι εκπρόσωποι της εξωτερικής μονάδας παρακολούθησης μαζί με μέλη της ομάδας του έργου INFORM επισκέφθηκαν μία εκ των δύο περιοχών μελέτης του έργου στο Γρανίτη της Δράμας. Ο Δασάρχης Κ. Νευροκοπίου κ. Αναστάσιος Τσιτλακίδης και ο κ. Μιχαήλ Μαναρίδης, Δασολόγος του Δασαρχείου Κ. Νευροκοπίου, συνόδευσαν την αποστολή στη δασική περιοχή μελέτης και συζήτησαν με τα μέλη θέματα αειφορικής διαχείρισης της περιοχής. Περιήγηση στο δάσος του Γρανίτη Δράμας Η πρώτη συνάντηση εργασίας του ΤΔΣΔ Κ. Νευροκοπίου πραγματοποιήθηκε στις 17 Μαΐου 2013 στην αίθουσα του ξενοδοχείου GrandChalet στο Γρανίτη Δράμας. 4

5 1 η Συνάντηση Εργασίας του ΤΔΣΔ Θάσου Η ομάδα συντονισμού του ΤΔΣΔ Θάσου πραγματοποίησε την πρώτη συνάντηση εργασίας στις 11 Ιουλίου του 2013 στο Καλογερικό στο Λιμένα Θάσου. Όπως και η αντίστοιχη συνάντηση εργασίας του ΤΔΣΔ Κ. Νευροκοπίου, έτσι και αυτή βασίστηκε σημαντικά στην κατάθεση απόψεων των συμμετεχόντων για τους στόχους και τις επιδιώξεις που θέτουν προς υλοποίηση μέσα από τη δασική διαχείριση, κάτι που αποτελεί καινοτομία στα δασικά δεδομένα. Εν συντομία Παρουσίαση εργασίας από την κ. Βασιλική Καζάνα, στην 9 η Συνάντηση «Πολυκριτήριας Ανάλυσης Αποφάσεων» που πραγμαποποιήθηκε στην Καβάλα τον Οκτωβρίου Η εργασία είχε τίτλο «SWOT Analysis on sustainable forest management policy and management. The Eastern Macedonia-Thrace case». Παρουσίαση εργασίας από τον Δημήτρη Ράπτη μέλος της ομάδα έργου του INFORM στo 16 o Πανελλήνιο Δασολογικό Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στην Θεσσαλονίκη τον Οκτώβριο του Η εργασία είχε τίτλο «Strategic planning for sustainable forest management assessment: A SWOT Analysis for the forests of the Region of Kentriki Makedonia in Northern Greece». Εργασία υπό έκδοση στο περιοδικό «Int. J. of Information and Decision Sciences» με τίτλο «SWOT Analysis for sustainable forest policy and management. A Greek case study». Ολοκλήρωση της Γνωσιακής Βάσης Δεδομένων για αειφορική διαχείριση των Ελληνικών Δασών με έτη αναφοράς 2007 και Τα δεδομένα είναι συμβατά με τα πανευρωπαϊκά κριτήρια και δείκτες ( για την αειφορική διαχείριση των δασών. 1. Διατήρηση και ενίσχυση των δασικών πόρων και της συμβολής τους στον παγκόσμιο κύκλο του άνθρακα 2. Διατήρηση της υγείας και ζωτικότητας του δασικού οικοσυστήματος 3. Διατήρηση και ενίσχυση των παραγωγικών λειτουργιών των δασών (ξυλώδεις και μη ξυλώδεις) 4. Διατήρηση, συντήρηση και ενίσχυση της βιοποικιλότητας των δασικών οικοσυστημάτων 5. Διατήρηση και βελτίωση των προστατευτικών λειτουργιών στη διαχείριση του δάσους (κυρίως του εδάφους και του νερού) 6. Διατήρηση κοινωνικοοικονομικών λειτουργιών και συνθηκών Η γνωσιακή βάση INFORM για τα δάση της Ελλάδας θα είναι διαθέσιμη ηλεκρονικά μέσω της ιστοσελίδας του έργου () προς ολους τους χρήστες με την ολοκλήρωση όλων των δράσεων του έργου. Ανακοινώσεις Η ομάδα του έργου INFORM μετά από αίτημα της το οποίο εγκρίθηκε από την επιτροπή του προγράμματος LIFE της ΕΕ παρατείνει τις δράσεις του έργου μέχρι τις 31/12/2014. Πληροφορίες στην ιστοσελίδα του έργου Εκτύπωση Έργο: INFORM Οικοδόμηση ενός δομημένου γνωστικού συστήματος βασισμένο σε δείκτες για αειφόρο δασική πολιτική και διαχείριση Υπεύθυνοι σύνταξης: Καζάνα Βασιλική, Καζακλής Άγγελος, Νάκου Βασιλική Ομάδα σύνταξης: Σταματίου Χρήστος, Κουτσώνα Παρασκευή, Μπουτσιμέα Αναστασία, Ράπτης Δημήτρης Εκδότης: ΤΕΙ ΑΜΘ, Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Δράμας 1 o χλμ. Δράμας - Μικροχωρίου, Δράμα Τηλ.: , , Φαξ: info@inform-life.gr, vkazana@gmail.com & vkazana@teikav.edu.gr Συχνότητα: Ενημερωτικό δελτίο Νο.3, Τεύχος 1/2014, τυπώθηκε 1 Μαρτίου