Δρ. Βασιλική Καζάνα. Αναπλ. Καθηγήτρια ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας & Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Δράμας Εργαστήριο Δασικής Διαχειριστικής

Transcript

1 Μέθοδοι επιφάνειας Δρ. Βασιλική Καζάνα Αναπλ. Καθηγήτρια ΤΕΙ Καβάλας, Τμήμα Δασοπονίας & Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος Δράμας Εργαστήριο Δασικής Διαχειριστικής Τηλ. & Φαξ: Διαλέξεις Θεωρίας Δασικής Διαχειριστικής ΙI

2 Μέθοδος ετήσιων υλοτομίων Τι είναι; - Μέθοδος κάρπωσης με βάση την επιφάνεια (δηλαδή προσδιορίζει το ετήσιο λήμμα χωρίς να λάβει υπόψη τον όγκο απόδοσης των επιφανειακών υλοτομίων) Που εφαρμόζεται; - Ομήλικα δάση, κυρίως πρεμνοφυή και διφυή

3 Πως εφαρμόζεται; - Διαιρεί το δάσος σε ίσης επιφάνειας υλοτόμια όσα τα έτη του προκαθορισμένου περίτροπου χρόνου F επιφάνεια U Περίτροπος χρόνος Ετήσιο λήμμα = F U Πλεονεκτήματα; - Απλή - Εύκολη

4 Μειονεκτήματα 1. Δεν επιτυγχάνεται τελικά αειφορία διαφορά καρπώσεων από έτος σε έτος εξαιτίας της διαφοράς στην παραγωγικότητα των εκτάσεων των διάφορων υλοτομιών. Συστάδες σε διαφορετική ποιότητα τόπου δίνουν διαφορετικό ξυλαπόθεμα στην ίδια ηλικία και άρα όταν υλοτομηθούν δίνουν άλλες καρπώσεις [προτείνεται να μεταβάλλεται η έκταση του κάθε υλοτόμιου ανάλογα με το ύψος των αναμενόμενων καρπώσεων]

5 2. Μεγάλη διακύμανση των καρπώσεων κατά την πρώτη εφαρμογή της μεθόδου όταν δεν αντιπροσωπεύονται και μάλιστα ομοιόμορφα όλες οι βαθμίδες ηλικίας των συστάδων 3. Δύσκολη να εφαρμοστεί σε δάση με μεγάλους περίτροπους χρόνους, επειδή δεν ανταποκρίνονται οι συσταδικές συνθήκες στο σύστημα διαίρεσης της επιφάνειας σε πολυάριθμα υλοτόμια (αίτια: οι ζημιές που υφίστανται οι συστάδες και η αδυναμία πρόβλεψης της εξέλιξής τους με μεγάλη ακρίβεια)

6 Μέθοδος περιοδικών υλοτομίων Τι είναι; - Μέθοδος κάρπωσης με βάση την επιφάνεια στηριγμένη στην αρχή της αειφορίας και την κανονική αναλογία κλάσεων ηλικίας (αναπτύχθηκε από τον Cotta το 1820). Αποσκοπεί στην δημιουργία συνεχειών υλοτομίων δηλ. σειρών συστάδων συνεχούς έκτασης που η υλοτομία ή αναγέννηση τους γίνεται με συνεχή τρόπο σε 1 ή περισσότερες περιόδους. Που εφαρμόζεται; - Σε ομήλικα δάση

7 Πως εφαρμόζεται; - Διαιρείται ο περίτροπος χρόνος σε περιόδους (το μήκος περιόδου εξαρτάται από το δασοπονικό είδος και είναι ίσο με τον γενικό χρόνο αναγέννησης της συστάδας, πχ. Οξιά 30, πεύκη 20 κλπ. Γενικά σκιόφυτα μεγαλύτερος, φωτόφυτα μικρότερος. - Καταχωρούνται οι διάφορες συστάδες στις περιόδους αυτές με κριτήρια την ηλικία και τη διάταξή τους στον χώρο.

8 - Ανακατανέμονται οι συστάδες από περίοδο σε περίοδο ανάλογα με τις διαφορές στην συνολική έκταση μεταξύ των δύο περιόδων με σκοπό την εξομάλυνση των διαφορών. - Συντάσσεται το τελικό σχέδιο καρπώσεων Περιλαμβάνει: Οριστική κατανομή των εκτάσεων σε περιόδους Καρπώσεις 1 ης περιόδου Καρπώσεις (ετήσιο λήμμα) = Ξυλαπόθεμα 1 ης περιόδου + Αναμενόμενη προσαύξηση Έτη περιόδου + Τυχόν καρπώσεις από καλλιέργειες άλλων περιόδων

9 Πλεονεκτήματα 1. Συστηματική διαίρεση του δάσους σε συστάδες μικρής σχετικά έκτασης <20ha και σήμανση των ορίων τους στο έδαφος για περισσότερη ευχέρεια στην μεταφορά συστάδων από περίοδο σε περίοδο με μικρότερες αρνητικές συνέπειες από την μέθοδο των ετήσιων υλοτομίων 2. Καλή κατά χώρο οργάνωση του δάσους 3. Η έκταση ως κριτήριο αειφορίας μπορεί να προσδιοριστεί με μεγαλύτερη ακρίβεια

10 Μειονεκτήματα 1. Απώλειες σε καρπώσεις κατά την πρώτη εφαρμογή της, εξαιτίας της ανάγκης υλοτομίας ανώριμων ή και υπερώριμων συστάδων 2. Δημιουργία ομήλικων συστάδων σε μεγάλες εκτάσεις

11 Παράδειγμα Δάσος Ομήλικο, Τραχεία Πεύκη, φυσική αναγέννηση αποψιλωτικά, 10 συστάδες Έκταση 2400ha Διαχείριση ξυλώδους κεφαλαίου Μέθοδος περιοδικών υλοτομίων με 4, 20ετείς περιόδους

12 Στοιχεία απόδοσης Συνολικός όγκος Περιόδου Ι=69875m 3 P v =2,1% Όγκος συστάδων Περιόδου Ι Συστάδα m 3 / ha Συστάδα m 3 / ha Συστάδα m 3 / ha Συνολικός όγκος Περιόδου ΙΙ= m 3 Συνολικός όγκος Περιόδου ΙΙΙ= m 3 Συνολικός όγκος Περιόδου ΙV=3.000 m 3 Ποσοστό κάρπωσης αραιώσεων Περίοδος ΙΙ 12% Περίοδος ΙΙΙ 8% Περίοδος IV 5%

13 Α. Ετήσιο λήμμα E V + V * P * a *0.021* v w = = = a 4227m 3

14 Β. Γενικό Σχέδιο Εκμετάλλευσης για ολόκληρο τον Περίτροπο Χρόνο Συστάδα Επιφάνεια(ha) Ηλικία Επιφάνεια (ha) στην περίοδο Ι ΙΙ ΙΙΙ IV > (45) (110) (65) ΣΥΝΟΛΟ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΣΥΣΤΑΔΩΝ ΤΕΛΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

15 Γ. Ειδικό Σχέδιο Εκμετάλλευσης Περιόδου Ι Συστάδες Περιόδου Ι Επιφάνειες (ha) Ξυλ. Όγκος m 3 Προοδ. Ελατ. Αύξηση m 3 Λήμμα Περιόδου Ι m (220-65) Σύνολο Ι Λοιπές περίοδοι Ποσοστό κάρπωσης Λήμμα από ενδ. καρπώσεις ΙI 555(490+65) % ΙΙI % IV % 150 Σύνολο ΙΙ-IV Γενικό σύνολο

16 Ετήσιο λήμμα (Τελικές + Ενδιάμεσες καρπώσεις) = = 4.544m 3