ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Να επλέξετε την φράση που συμπληρώνε ορθά κάθε μία από τς ακόλουθες προτάσες: 1. Μηχανσμό εδκής άμυνας αποτελούν: Α. Ο ντερφερόνες Β. Τα κυτταροτοξκά Τ-λεμφοκύτταρα Γ. Το συμπλήρωμα Δ. Τα μονοκύτταρα 2. Ο πυρετός είνα μεταξύ άλλων- μηχανσμός άμυνας κατά των ών, δότ: Α. Αναστέλλε τον πολλαπλασασμό των βακτηρίων Β. Αναστέλλε τον πολλαπλασασμό των φαγοκυττάρων Γ. Παρεμποδίζε τη λετουργία των κυτταρκών ενζύμων Δ. Ενσχύε τη δράση των αντσωμάτων 3. Ουσίες που δεν περλαμβάνοντα στη δεύτερη γραμμή άμυνας είνα: Α. Ο ντερφερόνες Β. Η προπερδίνη Γ. Το νώδες Δ. Τα λπαρά οξέα 4. Αποκλεστκά κατά των ών δρουν: Α. Τα κυτταροτοξκά Τ-λεμφοκύτταρα Β. Τα αντσώματα Γ. Τα Β-λεμφοκύτταρα Δ. Ο ντερφερόνες 5. Ως αντγόνο σε έναν οργανσμό μπορεί να δράσουν/-ε: Α. Τα αντγόνα στοσυμβατότητας των μακροφάγων του Β. Το συμπλήρωμα Γ. Συστατκά του ορού του αίματός του Δ. Συστατκά του ορού του αίματος άλλου οργανσμού ΜΟΝΑΔΕΣ 25 Σελίδα 1 από 6
ΘΕΜΑ 2 Ο Α. Να περγράψετε τη δομή ενός αντσώματος. ΜΟΝΑΔΕΣ 6 Όπως στο σχολκό ββλίο, σελίδα 36. Β. Να γράψετε τ είνα το εμβόλο. Ποος τύπος ανοσίας πραγματοποείτα στον ανθρώπνο οργανσμό με τον εμβολασμό; Με ποον άλλον τρόπο είνα δυνατό να αποκτηθεί ίδου τύπου ανοσία; ΜΟΝΑΔΕΣ 8 (4+2+2) Όπως στο σχολκό ββλίο, σελίδα 39. Γ. Ποος είνα ο ρόλος των κατασταλτκών Τ-λεμφοκυττάρων στην άμυνα του οργανσμού; ΜΟΝΑΔΕΣ 4 3 ο στάδο ανοσοβολογκής απόκρσης, όπως στο σχολκό ββλίο, σελίδα 39. Δ. Να γράψετε τον ορσμό της ανοσίας. Όπως στο σχολκό ββλίο, σελίδα 34. ΜΟΝΑΔΕΣ 4 Ε. Ποες ουσίες παρεμποδίζουν την εγκατάσταση των παθογόνων μκροβίων στον εππεφυκότα κα πώς δρουν ο ουσίες αυτές; ΜΟΝΑΔΕΣ 3 Ουσίες που παρεμποδίζουν την εγκατάσταση των παθογόνων μκροβίων στον εππεφυκότα είνα: Η βλέννα, που με την κολλώδη φύση της παγδεύε τους μκροοργανσμούς, Η λυσοζύμη που περέχετα στα δάκρυα. Η λυσοζύμη είνα ένζυμο με βακτηροκτόνο δράση, καθώς δασπά τα κυτταρκά τοχώματα. ΘΕΜΑ 3 Ο Α. Ένας άνθρωπος μολύνθηκε από τον ό που προκαλεί το AIDS. Το δάγραμμα απεκονίζε τον αρθμό των ών κα των βοηθητκών Τ-λεμφοκυττάρων στον οργανσμό αυτού του ανθρώπου από τη μόλυνση μέχρ κα το τελκό στάδο της ασθένεας. Σελίδα 2 από 6
α HIV λεμφοκύτταρα β Χρόνος I. Να ατολογήσετε ποα καμπύλη (α ή β) αντστοχεί στον ό κα ποα στα βοηθητκά Τ- λεμφοκύτταρα. Η καμπύλη α αντστοχεί στα βοηθητκά Τ-λεμφοκύτταρα κα η καμπύλη β στον ό. Αυτό συμβαίνε δότ με την πάροδο των ετών, ο ός πολλαπλασάζετα στον οργανσμό του μολυσμένου ατόμου κα καταστρέφε τα κύτταρα που μολύνε. Κύτταρα που μολύνε ο ός είνα μεταξύ άλλων κα τα βοηθητκά Τ- λεμφοκύτταρα. II. Να περγράψετε τη δομή του ού που προκαλεί το AIDS κα να αναφέρετε τους τρόπους με τους οποίους είνα δυνατό αυτός να μεταδοθεί από μολυσμένο σε υγές άτομο. Όπως στο σχολκό ββλίο, σελίδα 47-48. III. Με ποους μηχανσμούς εδκής άμυνας αντδρά ο οργανσμός έναντ του HIV κα κατά πόσο ο μηχανσμοί αυτοί εξασφαλίζουν ανοσία; Στον οργανσμό του μολυσμένου από τον HIV ατόμου παράγοντα αντσώματα κατά αυτού, αλλά κα εδκά Τ- κυτταροτοξκά λεμφοκύτταρα. Όμως, η ύπαρξη τόσο των αντσωμάτων, όσο κα των λεμφοκυττάρων δεν σημαίνε ανοσία, καθώς ο ός συνυπάρχε στο μολυσμένο άτομο με τα αντσώματα κα τα εδκά κύτταρα που έχουν παραχθεί γα αυτόν. IV. Ποα φαρμακευτκή αγωγή συμβάλλε στην επμήκυνση του χρόνου ζωής των ασθενών με AIDS; Όπως στο σχολκό ββλίο, σελίδα 49. ΜΟΝΑΔΕΣ 12 (3+3+3+3) Σελίδα 3 από 6
Β. Να εξηγήσετε τα χαρακτηρστκά της εδκής άμυνας που τη δαφοροποούν από τη μη εδκή άμυνα. Όπως στο σχολκό ββλίο, σελίδα 34. ΜΟΝΑΔΕΣ 3 Γ. Να γράψετε τα δευτερογενή λεμφκά όργανα κα τον ρόλο τους στην άμυνα του ανθρώπνου οργανσμού. Να εξηγήσετε τον ρόλο του θύμου αδένα ως πρωτογενές λεμφκό όργανο. ΜΟΝΑΔΕΣ 6 (4+2) Όπως στο σχολκό ββλίο, σελίδα 34-35. Στα δευτερογενή λεμφκά όργανα πραγματοποείτα η ανοσοβολογκή απόκρση. Στον θύμο αδένα δαφοροποούντα κα ωρμάζουν τα Τ-λεμφοκύτταρα. Δ. Να γράψετε πώς δακρίνοντα ο μηχανσμοί άμυνας ανάλογα με τη θέση τους κα τη δράση τους στον ανθρώπνο οργανσμό. ΜΟΝΑΔΕΣ 4 Όπως στο σχολκό ββλίο, σελίδα 31. ΘΕΜΑ 4 Ο Ο Αποστόλης εξατίας ενός τραύματος μολύνθηκε από το βακτήρο του τετάνου κα αμέσως του χορηγήθηκε ορός αντσωμάτων κατά του συγκεκρμένου μκροβίου. Η γραφκή παράσταση απεκονίζε τη μεταβολή του αρθμού των αντγόνων κα των αντσωμάτων στον οργανσμό του κατά τς 15 ημέρες μετά τη μόλυνση. Αρθμός αντγόνων/αντσωμάτων 3 α β 6 9 12 15 Χρόνος (ημέρες) Α. Να γράψετε τ είνα ο ορός αντσωμάτων κα να εξηγήσετε ποα καμπύλη (α ή β) αντστοχεί στα αντγόνα κα ποα στα αντσώματα του ορού. ΜΟΝΑΔΕΣ 4 (2+2) Γα τον ορσμό του ορού, όπως στο σχολκό ββλίο, σελίδα 40. Η καμπύλη α αντστοχεί στα αντσώματα του ορού κα η καμπύλη β στα αντγόνα. Αυτό συμβαίνε δότ, ο ορός είνα έτομα Σελίδα 4 από 6
αντσώματα που μεταφέροντα στον οργανσμό, δεν παράγοντα από αυτόν, συνεπώς ο αρχκός τους αρθμός είνα μεγάλος κα δεν αυξάνετα περατέρω. Εππροσθέτως, τα αντσώματα που εσήλθαν με τον ορό στο σώμα του ατόμου, συνδέοντα με το αντγόνο κα το εξουδετερώνουν. Κατά αυτόν τον τρόπο σταδακά μεώνοντα. Αντίθετα, η καμπύλη β αντστοχεί στα αντγόνα, τα οποία εσέρχοντα στον οργανσμό, όπου κα αρχίζουν να πολλαπλασάζοντα, αλλά εξατίας του ορού- σύντομα αντμετωπίζοντα κα καταστρέφοντα. Β. Έξ μήνες μετά, ο Αποστόλης τραυματίστηκε πάλ οπότε κα μολύνθηκε εκ νέου από το ίδο μκρόβο. Θεώρησε όμως ότ είνα ήδη προστατευμένος ο οργανσμός του από τον ορό κα δεν προέβη σε καμία ενέργεα. I. Να εξηγήσετε γα ποο λόγο η αντμετώπση αυτή ήταν λανθασμένη. Δότ ο ορός αποτελεί άμεση αλλά παροδκή ανοσία. Αυτό σημαίνε ότ μερκές μέρες μετά τη χορήγηση του ορού, τα αντσώματα έχουν καταστραφεί κα το άτομο δεν δαθέτε πλέον αντσώματα. II. Κατά τη δεύτερη μόλυνση πραγματοποήθηκε πρωτογενής ή δευτερογενής ανοσοβολογκή απόκρση στον οργανσμό του Αποστόλη; Να ατολογήσετε την απάντησή σας. Πρωτογενής ανοσοβολογκή απόκρση δότ με τον ορό επτελείτα παθητκή ανοσία κα συνεπώς δεν ενεργοποείτα η ανοσοβολογκή απόκρση. Έτσ την επόμενη φορά που το άτομο θα μολυνθεί από το ίδο αντγόνο κα δεν θα του χορηγηθεί πάλ ορός, θα επτελέσε πρωτογενή ανοσοβολογκή απόκρση. ΜΟΝΑΔΕΣ 4 (2+2) Γ. Μετά τη δεύτερη μόλυνση προσδορίστηκε ο αρθμός των Β-λεμφοκυττάρων κα των κυτταροτοξκών Τ-λεμφοκυττάρων στον οργανσμό του Αποστόλη κα τα αποτελέσματα απεκονίζοντα στην γραφκή παράσταση. Αρθμός Β / Τ-κυτταροτοξκών α β Χρόνος Σελίδα 5 από 6
I. Να εξηγήσετε ποα καμπύλη (α ή β) αντστοχεί στα Β κα ποα στα κυτταροτοξκά Τ- λεμφοκύτταρα. Η καμπύλη α αντστοχεί στα Β λεμφοκύτταρα κα η καμπύλη β στα κυτταροτοξκά. Αυτό συμβαίνε δότ η καμπύλη β υποδεκνύε ότ δεν αυξήθηκε ο αρθμός των κυττάρων που παρστάνοντα σε αυτήν. Δεδομένου ότ το άτομο μολύνθηκε από βακτήρο, ενεργοποήθηκαν τα Β λεμφοκύτταρα γα την παραγωγή αντσωμάτων, αλλά δεν ενεργοποήθηκαν τα Τ- κυτταροτοξκά τα οποία ενεργοποούντα μόνο στην περίπτωση που το αντγόνο είνα ξένο κύτταρο (μοσχεύματος), κύτταρο καρκνκό ή κύτταρο μολυσμένο από ό κα καταστρέφουν τα κύτταρα στόχους. II. Με ποο τρόπο τα Β-λεμφοκύτταρα συνέβαλλαν στην αντμετώπση του αντγόνου κατά τη δεύτερη αυτή μόλυνση; Όπως στο σχολκό ββλίο, σελίδα 37-38 (χυμκή ανοσία). ΜΟΝΑΔΕΣ 8 (2+6) Δ. Μεταξύ των μηχανσμών άμυνας που έδρασαν γα την αντμετώπση του μκροβίου στον οργανσμό του Αποστόλη είνα το συμπλήρωμα κα τα μακροφάγα. Να αναλύσετε τον ρόλο του συμπληρώματος κα των μακροφάγων στη μη εδκή κα την εδκή άμυνα του ανθρώπνου οργανσμού. ΜΟΝΑΔΕΣ 9 Συμπλήρωμα: Ως μηχανσμός μη εδκή άμυνας αποτελεί αντμκροβακή ουσία, ομάδα 20 πρωτεϊνών στον ορό του αίματος. Στην εδκή άμυνα ενεργοποείτα μετά τη σύνδεση του αντγόνου με το αντίσωμα κα συμβάλλε στην εξουδετέρωση του αντγόνου. Μακροφάγα: Ως μηχανσμός μη εδκής άμυνας αποτελεί κατηγορία φαγοκυττάρων. Όπως στο σχολκό ββλίο, σελίδα 32-33. Στην εδκή άμυνα, στη δράση των μακροφάγων οφείλετα η ενεργοποίηση των βοηθητκών Τ- λεμφοκυττάρων (1 ο στάδο της ανοσοβολογκής απόκρσης, σελίδα 37 σχολκού ββλίου). Επίσης, μετά τη σύνδεση του αντγόνου με το αντίσωμα, τα μακροφάγα αναγνωρίζουν τον μκροοργανσμό κα συμβάλλουν στην ολοκληρωτκή καταστροφή του. Σελίδα 6 από 6