2 شمارهی آزمایش آموزشی ساعت 8 اجرا زمان ولتاژ کنندهی برابر دو و متقارن تغذیهی منبع آزمایش کلی هدف ولتاژ کنندهی برابر دو و متقارن تغذیهی منبع مدارهای عملکرد نحوهی عملی بررسی 25
رفتاری هدفهای میرودکه: انتظار فراگیرنده از آزمایش این اجرای پایان از پس شمارهی آزمایش کارگاهی نظری آزمون سؤالهای به - دهد. پاسخ )( کاربردی اطالعات استخراج منظور به Daa Shee از 2- کند. استفاده دیود انواع ببندد. را دوبل تغذیهی منبع مدار 3- دهد. شرح را V مفهوم 4- بدون حالت دو در را متقارن تغذیهی منبع خروجی ولتاژ 5- بگیرد. اندازه بار با و بار کند. تحلیل و تجزیه را ولتاژ V روی بار مقاومت اثر 6- ببندد. را ولتاژ کنندهی برابر دو مدارهای 7- اندازه را ولتاژ کنندهی برابر دو مدار خروجی ولتاژ 8- بگیرد. را خازنها و دیودها از یک هر سر دو ولتاژ موج شکل 9- کند. ترسیم و مشاهده کند. اندازهگیری را ولتاژها حداکثر مقادیر 0- ورودی ولتاژ با را شده اندازهگیری ولتاژهای مقادیر - کند. مقایسه کند. تحلیل خروجی ولتاژ بر را بار تغییرات اثر 2- ولتاژ کننده برابر دو مدار خروجی سر دو ولتاژ موج شکل 3- کند. ترسیم و مشاهده اسیلوسکوپ کمک به بار حالت در را کند. شبیهسازی نرمافزار با را آزمایشها کلیهی 4- آزمایش در که عاطفی حیطهی در شده تعیین اهداف 5- اجراکند. را است آمده )( بنویسد. دقیق و مستند گزارشکار 6- دهد. پاسخ پرسش الگوی سؤالهای به 7-2 سیگنال دو 2 و 2- شکل مدار در یکسان دامنهی و فاز اختالف درجه 80 با سینوسی O نقطهی به نسبت A نقطهی پتانسیل اگر هستند. باشد منفی O نقطهی به نسبت B نقطهی پتانسیل و مثبت با هستند. قطع D 4 و و هادی D 3 و دیودهای اولیه اطالعات 2-- تغذیه منابع در اغلب صافی با یکسوساز مدارهای از به نیاز الکترونیکی مدارهای در گاهی میکنند استفاده تغذیهی منابع از باید اینصورت در است قرینه ولتاژهای نمود. استفاده متقارن( یا )دوبل سهسر متقارن تغذیهی منبع 2--- خازنی صافیهای با یکسوساز مدار 2- شکل در است. شده داده نشان متقارن تغذیهی منبع بهصورت هر و خازن دو حالت این در جریان مسیر به توجه ترانسفورماتور ثانویهی ولتاژ ماکزیمم دامنهی اندازهی به یک و منفی O نقطهی به نسبت A نقطهی اگر میشوند. شارژ و دیودهای باشد مثبت O نقطهی به نسبت B نقطهی ایدهآل دیودها اگر میشوند. قطع D 3 و و هادی D 4 ود ولتاژ قرینه و همدامنه خازن سر دو ولتاژ شوند فرض شد. خواهد خازن سر قرار خازنها با موازی صورت به R L بار مقاومت اگر DC ولتاژ و میشود ظاهر ریپل خروجی ولتاژ در گیرد میدهد. کاهش را خروجی V P 2 A O B 0V D 3 26 D 4 0V دوبل تغذیهی منبع 2-- شکل Page 3 igure 2-
V A 2max 2 V C max max A ولتاژ برابرکنندهی دو مدارهای 2--2- تغذیهای منابع ولتاژ کنندهی برابر دو مدارهای ورودی ماکزیمم ولتاژ برابر دو آنها خروجی ولتاژ که هستند است. نشان ولتاژ کنندهی برابر دو مدار الف 2-2- شکل در است. شده داده ولتاژ کنندهی برابر دو واقعی مدار 2-2 -ب شکل در می مالحظه را Page 32 igure 2-3 27 Page 32 igure 2-2 ج 2-3- شکل در و ولتاژ برابرکنندهی دو مدار از دیگری V P = 5V V PP = 0V V C max max VC S A فنی نقشۀ الف. V A 2max V P = 5V ولتاژ V PP برابرکنندهی = 0V دو مدار نمونه یک 2-2- شکل طریق از را خازن ولتاژ مثبت سیکل نیم در منفی نیمسیکل در میکند. شارژ max ولتاژ تا دیود دیود وسیلهی به V D Smax 2 C حد تا خازن V 2 S ولتاژ تروص به و خازنهای که آنجا از شارژمیشود. برابر دو تقریبا ولتاژخروجی شدهاند متصل سری D 2 است. max Page 32 igure 2-2 نمونهی فنی نقشهی ب و الف 2-3- شکل در می مالحظه را آن عملی مدار ولتاژ برابرکنندهی دو مدار از دیگری نمونهی 2-3- شکل منفی نیمسیکل عبور هنگام در مدار این در پر max اندازهی به طریق از خازن مدار از AC ولتاژ با خازن DC ولتاژ شرایط این در میشود. عبور زمان در را ولتاژ و میشود سری ترانس ثانویهی رس دو در ولتاژ این میرساند. 2max به مثبت نیمسیکل برابر دو اندازهی به تقریبا را آن و میگیرد قرار خازن ولتاژ شدن جمع ب 2-3- شکل در میکند. شارژ max مالحظه ترانسفورماتور خروجی ولتاژ با را خازن DC می که هنگامی ولتاژ برابرکنندهی دو مدارهای در سر دو در زیادی ریپل وصلشود خروجی به بار مقاومت شدت در فقط مدارها اینگونه اینرو از میشود ظاهر بار میرود. کار به کم جریانهای ایمنی نکات 2-2- آزمایش در شده مطرح ایمنی نکات 2-2-- اجرای مراحل در را آن و کنید مطالعه دقت به را شمارهی ببرید. کار به آزمایش این سیم که کنید استفاده ترانسفورماتوری از 2-2-2- شده عایقبندی کامال آن اولیهی به شده متصل رابط باشد. A V A 2max
پریز به ترانسفورماتور اولیهی اتصال هنگام 2-2-3- اولیه به شده متصل رابط سیم و شاخه دو باید شهر برق عایق بریدگی یا شاخه دو شکستگی بدون و سالم کامال باشد. سیم ثانویه آزمایش هنگام تا باشید مراقب 2-2-4- بروز صورت در نشود. کوتاه اتصال هرگز ترانسفورماتور میبیند. آسیب ترانسفورماتور کوتاه اتصال کار ولتاژ به مدار به خازن اتصال هنگام 2-2-5- شده داده ولتاژ ماکزیمم مقدار نباید هرگز کنید توجه خازن باشد. خازن ولتاژکار از بیشتر خازن سر دو به پالریتههای به مدار به خازن اتصال هنگام 2-2-6- صحیح پالریتهی با باید خازن کنید توجه آن )قطبهای( قرارگیرد. درمدار را قطعه مدار به قطعه هر اتصال از قبل 2-2-7- حاصل اطمینان آن کار صحت از و دهید قرار آزمایش مورد در شده مطرح مجاز ماکزیمم مقادیر به 2-2-8- توجه دیودها مورد به را دکمهها اسیلوسکوپ تنظیم هنگام 2-2-9- دادن حرکت و چرخاندن از و کنید تنظیم صحیح طور از بیش فشار و نمایید خوداری کلیدها و دکمهها بیمورد ن وارد آنها به اندازه استاندارد گزارشکار دفتر یک داشتن منظور به کتاب در را آزمایشها از حاصل نتایج و سؤاالت پاسخ هر درج آزمایشگاهی فعالیتهای و گزارشکار ستاره با را شود داده پاسخ باید که مواردی از یک کتاب در را آن آدرس و کردهایم مشخص ) ( شمارهی به مراجعه با است کافی آوردهایم. گزارشکار بیابید را پاسخ درج محل آدرس شمارهی و آزمایش بنویسید. را خود پاسخ و 28 کنید توجه صورت به آزمایشها اجرای 2-3- نرمافزاری بنویسید. را آزمایش کلی هدف 2-3-- شبیهسازی مدارهای به عزیز هنرجویان 2-3-2- هک متقارن تغذیهی منبع و ولتاژ برابرکنندهی دو شدهی نحوهی و نمایند توجه میشود داده نمایش مربی توسط بگیرند. فرا را شبیهسازی آزمایشگاه کتاب دوم جلد به مراجعه با 2-3-3- نصب خود کامپیوتر روی را مولتیسیم نرمافزار ابتدا مجازی متقارن تغذیه منبع مدار شبیهسازی به اقدام سپس و کنید نمایید. شبیهسازی مدار شدهی پرینت نقشهی 2-3-4- گزارشکار دفتر در شده تعیین محلهای در را شده بچسبانید. 2-2 شکل ولتاژ برابرکنندهی دو مدار 2-3-5- شده تعیین محل در را آن نقشهی و کنید شبیهسازی را بچسبانید. در را شده مشخص نقاط ولتاژ مقادیر 2-3-6- بنویسید. 2- جدول ذخیره CD در را شده تهیه فایلهای 2-3-7- دهید. ارائه خود مربی به را آن و کنید مدارهای شبیهسازی اجرای مراحل 2-3-8- در خالصه طور به مجازی آزمایشگاه در را آزمایش مورد دهید. توضیح سطر سه حداقل شبیهسازی مدار نقشهی نمونه یک 2-4 شکل در می مشاهده را شده ولتاژ برابرکنندهی دو مدار شدهی شبیهسازی نقشهی 2-4- شکل 2
2 عدد مقاومت 470Ω - نیاز مورد مواد و تجهیزات ابزار قطعات 2-4- دستگاه کاناله دو اسیلوسکوپ - دستگاه دیجیتال مولتیمتر - عدد ب ر دب رد - عدد 220 / 2 6 ترانسفورماتور - عدد 4 دیگر مشابه دیود نوع هر یا N400 دیود - عمومی مواد و ابزار تجهیزات - آزمایش مراحل 2-5- شمارهی 2- اطالعات برگهی به 2-5-- کلمات از یک هر مفاهیم و کنید مراجعه )Daa Shee( 2-2 جدول در اصلی زبان به را شده خواسته عبارات و بنویسید. N400/L N4007/L.0A Recifier eaures. Diffused juncion 2. High curren capabiliy and low forward volage drop 3. Surge overload raing o 30A peak عدد 2 470μ, خازن 50V - Power Semiconducor 4. Low reverse leakage curren Absolue Maximum Raings T j = 25 C 5. Plasic maerial Parameer Tes Condiion Type Symbol Value Uni Repeiive peak reverse volage 2- شمارهی اطالعات برگهی N400/L V 50 V RRM = Working peak reverse volage Absolue Maximum Raings T j = 25 N4002/L = V 00 V RWM = DC Blocking volage N4003/L Parameer Tes Condiion Type = Symbol V 200 V R Value Uni N4004/L 400 V Repeiive peak reverse volage N400/L V 50 N4005/L RRM 600 V = Working peak reverse volage N4002/L = V 00 N4006/L RWM 800 V = DC Blocking volage Page 35 DaaShee N4003/L 2- = V 200 N4007/L R 000 V N4004/L 400 Peak forward surge curren I N4005/L SM 30 A 600 V Average forward curren T A= 75 C I N4006/L AV A 800 V Juncion and sorage emperaure range j sg N4007/L 65 o 75 C 000 V Peak forward surge curren I SM 30 A Average forward curren T A= 75 C I AV A Juncion and sorage emperaure range T j sg 65 o 75 C Elecrical Characerisics T j = 25 C Parameer Tes Condiion Type Symbol Min orward Volage I = A V Reverse curren T Elecrical Characerisics AT = 25 C j = 25 C I R T Parameer Tes A= 00 C I Condiion Type Symbol R Min Diode capaciance V orward Volage R = 4V, f = MHz N400/L-4004/L C I V = A D N4005/L-4007/L C Reverse curren T A= 25 C I D R Thermal resisance R T A= 00 C I hja juncion o ambien R Diode capaciance V R = 4V, f = MHz N400/L-4004/L C 2-2 شمارهی اطالعات برگهی N4005/L-4007/L C Page 36 DaaShee 2-2 D Thermal resisance R juncion o 29 hja ambien Typ Typ 5 8 00 5 8 00 Max 5 50 Max 5 50 Uni V Uni p V p K/W p p K/W
V P 0V 2 D 3 D 4 470μ 470μ Page 37 igure 2-5 470μ 470μ یادداشت Page 37 igure 2-6 DC مقادیر مولتیمتر بهوسیلهی 2-5-3- V C V C2 خازن سر دو از را R Page 37 igure L =470Ω مقاومت -2-5-6 2-7 موازی خازن با و قطع موج شکل اسیلوسکوپ بهوسیلهی 2-5-7- مقادیر و کنید رسم 2-2 نمودار در را خازن دوسر ولتاژ بنویسید. آن روی را DC و پیک تو پیک ولتاژ ببندید. ب ر دب رد راروی 2-6 شکل مدار 2-5-8- رسم را 2-6 شکل مدار 2-5-9- موج شکل اسیلوسکوپ بهوسیلهی 2-5-5- = =470µ اطالعات برگهی به مراجعه با 2-5-2- اصلی کلمات از یک هر 2-2 شمارهی )Daa Shee( R hj T j V AV M V RMM اصطالحات به مربوط شمارهی جدولهای در را آن معنی و بیابید را I D و I R V بنویسید. 2-4 و 2-3 اطالعات برگهی به مراجعه با 2-5-3- و N4003 N400 دیودهای تفاوت شمارهی 2-2 دهید. توضیح آن دربارهی و کنید مشخص را N4007 جای به را دیود N400 میتوانیم آیا 2-5-4- دهید. توضیح دلیل ذکر با ببریم کار به N4004 دیود شمارهی اطالعاتی برگهی به است الزم پاسخ یافتن برای مراجعه 2-2 طور به N400 دیود از میتوانیم آیا 2-5-5- استفاده )220V( خانگی برق یکسوسازی برای مستقیم دهید. توضیح کامل طور به کنیم این در شده داده قطعات کلیهی 2-5-6- نتایج و دهید قرار آزمایش مورد مولتیمتر توسط را آزمایش است سالم قطعه که صورتی در ج در 2-5 جدول در را را عیب نوع است معیوب که صورتی در و ) تأیید) عالمت مشخص قطعهی است معیوب قطعهای که صورتی در 2-5-7- تهیه سالم مورد دستگاههای کلیهی سالمت 2-5-8- را نتایج و دهید قرار بررسی مورد را آزمایش این در استفاده ج در 2-6 جدول در ابزارها دستگاهها که صورتی در 2-5-9- ایرادی شما آزمایشگاه میز اصوال یا رابط سیمهای و پروبها گزارش حتما را آن داشت ببندید. ب ر دب رد روی را 2-5 شکل مدار 2-5-0- متقارن تغذیهی مدارمنبع 2-5- شکل کتاب در مجددا را 2-5 شکل مدار 2-5-- هدف ترسیم آزمایشگاهی فعالیتهای و گزارشکار و مدار عملی ترسیم نحوهی با آشنایی مدار این ترسیم از است. آن ورودی و خروجیها اتصاالت چگونگی مؤثر مقادیر متر مولتی بهوسیلهی 2-5-2-2-7 جدول در و بگیرید اندازه را 2 و ولتاژهای اندازه شاسی به نسبت را و خازنهای سر دو ولتاژ یادداشت 2-7 جدول در و بگیرید موازی خازن با را R L =470Ω مقاومت -2-5-4 ولتاژ مقادیر و کنید رسم 2- نمودار در را R L ولتاژدوسر بنویسید. آن روی را DC و پیک تو پیک 2 Page 37 igure 2-8 30
Page 37 igure 2-8 2 Page 37 igure 2-6 470μ 470μ Page 37 igure 2-6 V C Page 37 igure 2-8 V C2 D C = =470µ V C ولتاژ Page برابرکنندهی 37 igure دو مدار 2-72-7- Vشکل O مهم نکتهی را آن بلکه V P نگیرید 0V مدارکپی نقشهی از هرگز زیرا ترسیم خطکش وD 3 خودکار D 4 یا مداد 470μ با حتما آشنا بیشتر مدار جزئیات با شما چشم میخواهیم نمایید. حس کامال را آن عملکرد و شود ولتاژهای DC ولتمتر بهوسیلهی 2-5-20- شمارهی جدول Page در 37 igure و بگیرید اندازه را V2-5 Ou و V C2 V C یادداشت 2-8 2 470μ 470μ Page 37 igure 2-6 V C V C2 رسم را 2-7 شکل مدار 2-5-24- Page 37 igure 2-7 ولتاژهای DC ولتمتر بهوسیلهی 2-5-25- جدول در و بگیرید اندازه را u و V C2 V C یادداشت شمارهی 2-9 470μ ولتاژ برابرکنندهی دو مدار 2-6- شکل به خازن با را 470Ω مقاومت یک 2-5-2- دهید. اتصال موازی صورت وسیلهی به را خروجی ولتاژ موج شکل 2-5-22-2-3 شمارهی نمودار در را آن و کنید مشاهده اسیلوسکوپ = =470µ نمایید. رسم ب ردب رد روی را 2-7 شکل مدار 2-5-23- ببندید. مهم نکتهی V C2 از کنید Page سعی 37 igure ب ر دب رد روی مدار بستن 2-7 هنگام طور به را مدار و کنید استفاده رابط سیمهای حداقل 2-8(. شکل )الگو ببندید. منظم و مرتب Page 37 igure 2-8 خروجی با را ا هم 470 مقاومت یک 2-5-26- = =470µ مدار بستن الگوی 2-8- شکل موازی بهوسیلهی را خروجی ولتاژ موج شکل 2-5-27- مقادیر رسم 2-4 نمودار در و مشاهده اسیلوسکوپ نمودار روی گرفته اندازه را پیک تو پیک ولتاژ و DC ولتاژ بنویسید. آزمایش نتایج 2-6- که مشکالتی و آزمایش این از حاصل نتایج 2-6-- در را کردهاید برخورد آن با آزمایش اجرای فرآیند طی در بنویسید. سطر سه 3
الگوی پرسش 2-7- الگوی پرسش 2-7-- در مدار شکل 2- به جای ترانسفورماتور آیا میتوان از سیگنال ژنراتور A استفاده کرد شرح دهید. -2-7-2 درمدار شکل - 2 اگر =2 =2V P باشد شکل موج ولتاژ دو سر دیود )آند نسبت به کاتد( را با مقیاس مناسب روی نمودار 2-5 ترسیم کنید )بدون استفاده از اسیلوسکوپ( -2-7-3 در مدار شکل 2-2 اگر =30V PP باشد D )کاتد 2 نسبت به آند( را در شکل موج ولتاژ دو سر دیود نمودار 2-6 ترسیم کنید )بدون استفاده از اسیلوسکوپ(. 2-7-4- رعایت نکردن نظم و ترتیب در کارگاه چه عواقبی دارد و چه اثری در فرآیند اجرای کار وآموزش میگذارد در دو سطر شرح دهید. 2-7-5- به چه دلیل باید نتایج و پاسخهای به دست آمده در مراحل اجرای آزمایش را در کتاب گزارشکار بنویسیم آیا کتاب گزارشکار میتواند در آینده برای شما کاربرد داشته باشد شرح دهید. 2-7-6- در نرمافزار مولتیسیم چگونه میتوانیم مقادیر قطعات را تغییر دهیم با ذکر مثال شرح دهید. 2-7-7- آیا از مدار دو برابرکنندهی ولتاژ مورد آزمایش میتوان برای جریانهای زیاد استفاده کرد چرا 2-7-8- آیا میتوان مدار شکل 2-2 را که یک مدار دو برابرکنندهی ولتاژ است تبدیل به منبع تغذیهی متقارن کرد شکل مدار را رسم 2-7-9- با مراجعه به سایت اینترنتی WWW.alldaashee.com برگهی اطالعات دیود N448 را پیدا کنید و آن را مورد مطالعه قرار دهید سپس مشخصات آن را از نظر فرکانس کار با دیود N400 مقایسه در برگهی اطالعات شمارهی 2-3 قسمتی از Daa Shee دیود N448 را مشاهده می با توجه به این برگهی اطالعات به سؤاالت 2-7-0 و 2-7-2 پاسخ دهید. 2-7-0- کلیهی لغات و اصطالحاتی را که نمیدانید و جدید است استخراج کنید و معنی آنها را بنویسید. 2-7-- دیود N448 با توجه به Daa Shee در چه مواردی به کار میرود 2-7-2- ظرفیت خازنی این دیود در شرایط داده شده در Daa Shee چند p است 2-7-3- ظرفیت خازنی دیود N448 را با ظرفیت خازنی دیود N400 مقایسه کدام یک ظرفیت کمتری دارد چرا ظرفیت خازنی دیودها با هم متفاوت است -2-7-4 مفهوم Super as Recovery Time را شرح دهید. 2-7-5- آیا میتوان از دیود N400 به جای دیود N448 استفاده کرد چرا شرح دهید. ارزشیابی 2-8- ارزشیابی پایان هر آزمایش پس از انجام آزمایش و تکمیل کتاب گزارشکار نتیجهی ارزشیابی را مورد مطالعه قرار دهید و نقاط ضعف خود را بررسی و در رفع آن بکوشید. توجه داشته باشید که ارزشیابی هر یک از آزمایشها در زمان مقرر توسط مربی کارگاه صورت میگیرد. 2 32
N448 MINIATURE ULTRA AST SWITCHING DIODE EATURES DO-35 2 Hermeically sealed glass package Low cos Super fas recovery ime Low leakage Low forward volage drop High curren capabiliy ACTUAL SIZE O DO-35 PACKAGE MAXIMUM RATINGS & ELECTRICAL CHARACTERISTICS Raings a 25 C ambien emperaure unless oherwise specified. Single phase, half wave, 60Hz, resisive or inducive load. or capaciive loads, derae curren by 20%. PARAMETER (TEST CONDITIONS) SYMBOL RATINGS UNITS Serial Number Breakdown Volage a IR = 5 Breakdown Volage a IR = 00 Maximum Peak Recurren Reverse Volage Average orward Recified Curren @ TA = 50 C Lead lengh = 0.375in. (9.5mm) Pulse Widh = Sec Peak orward Surge Curren Pulse Widh = µsec Maximum orward Volage a 0mA DC Maximum Power Dissipaion @ VR = 20V, TA = 25 C Maximum Average DC Reverse Curren @ VR = 75V, TA = 50 C V B V B V RRM I O I SM V M P M I RM Maximum Reverse Recovery Time (Noe ) T RR Typical Juncion Capaciance (Noe 2) C J Operaing and Sorage Temperaure Range T J, T STG NOTES: () Measured a IR=0mA, VR=, RL=00Ω; recover o ma (2) Measured a MHz & applied reverse volage of 0 vols DC N448 75 00 75 50 4 500 25 5 4 4 65 o 75 VOLTS ma AMPS VOLTS mw na ns p C 2-3 برگهی اطالعات شمارهی Page 2-3 39 DaaShee 33