Ομιλία της Ευρωβουλευτή Αντιγόνης Παπαδοπούλου με θέμα:

Ομιλία της Ευρωβουλευτή Αντιγόνης Παπαδοπούλου με θέμα: ΕΜΠΟΡΙΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΓΙΑ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ: ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΚΑΙ ΤΗΝ Ε.Ε. - Γραφείο Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Λ/σία - 22 October 2010 Επιτρέψτε μου κατ αρχή να ευχαριστήσω τους διοργανωτές, για την πρόσκληση στο Συνέδριο σας. To θέμα είναι ιδιαίτερα πολυσυζητημένο, τόσο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (και ειδικά στις Επιτροπές Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων LIBE- και Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας Φύλου -FEMM-, στις οποίες είμαι μέλος), όσο και στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στο οποίο υπηρέτησα για εννέα συναπτά έτη, αλλά και στο Εθνικό μας Κοινοβούλιο. Φίλοι και φίλες, 200 χρόνια μετά την κατάργηση της εμπορίας ανθρώπων στην Ευρώπη, χιλιάδες άτομα εξακολουθούν να αποτελούν αντικείμενο αγοραπωλησίας. Η παράνομη διακίνηση περιλαμβάνει ανάμεσα σ άλλα, σεξουαλική εκμετάλλευση, καταναγκαστική εργασία, εμπόριο ανθρωπίνων οργάνων. Η εμπορία ανθρώπων, θεωρείται παγκοσμίως, ως μια από τις σοβαρότερες μορφές εγκληματικότητας, με 80% των θυμάτων, να είναι γυναίκες και ανήλικα κορίτσια. ΟΡΙΣΜΟΣ Ο ΟΗΕ ορίζει την εμπορία προσώπων, ως «τη στρατολόγηση, μεταφορά, μεταβίβαση, υπόθαλψη ή παραλαβή προσώπου, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής ή μεταβίβασης του ελέγχου επί του προσώπου, μέσω απειλών ή χρήσης βίας ή άλλων μορφών εξαναγκασμού, απαγωγής, δόλου, εξαπάτησης, κατάχρησης εξουσίας ή εκμετάλλευσης της ευάλωτης θέσης του, με σκοπό την εκμετάλλευσή του». Η εμπορία προσώπων: καταρρακώνει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, 1

διαφθείρει το δημόσιο βίο, υπονομεύει την ανθρώπινη ασφάλεια, αντλεί και αποστερεί την κοινωνία ολόκληρη, από τεράστιους οικονομικούς πόρους. Συνιστά ένα σύγχρονο δουλεμπόριο, μια ειδεχθή μορφή παραβίασης θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μια ευμετάβλητη και δύσκολα ελεγχόμενη, μορφή, διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος. Συνιστά επίσης, μια πολύ επικερδή επιχειρηματική δραστηριότητα, περιορισμένου ρίσκου, με ψηλές αποδόσεις για το οργανωμένο έγκλημα, αφού, σύμφωνα με την Europol (2009), τα έσοδα από την εμπορία, την κατατάσσουν ως τρίτη προσοδοφόρα δραστηριότητα, μετά τη διακίνηση όπλων και ναρκωτικών. Ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας (ΔΟΕ), εκτιμά ότι τα ετήσια κέρδη από την εμπορία προσώπων, φτάνουν τα 32 δισεκατομμύρια δολάρια. ΑΙΤΙΑ Βασικά αιτία της εμπορίας ανθρώπων είναι η κοινωνική ευπάθεια, λόγω οικονομικών και κοινωνικών παραγόντων- η φτώχεια, οι διακρίσεις λόγω φύλου, οι ένοπλες συγκρούσεις, η ενδοοικογενειακή βία, οι συνθήκες υγείας ή οι αναπηρίες, η κρίση αξιών, καθώς επίσης η ασύδοτη εκμετάλλευση ανθρώπων, με σκοπό το εύκολο κέρδος.. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ Δυστυχώς, η έκταση του φαινομένου, μπορεί να εκτιμηθεί μόνο κατά προσέγγιση και είμαι βέβαιη, ότι αποτιμάται σε αριθμούς, κατά πολύ μικρότερους, από την τραγική πραγματικότητα. Παρά τις δυσχέρειες καταγραφής και την πιθανή υποεκτίμηση του αριθμού των περιστατικών, είναι συγκλονιστικά τα στοιχεία της Αμερικανικής Κυβέρνησης που κάνουν λόγο για περίπου 800.000 θύματα παράνομης διακίνησης και εμπορίας ετήσια, από τα οποία το 80% είναι γυναίκες και εξ αυτών, το 50%, ανήλικα κορίτσια. 2

Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, γύρω στις 120 χιλιάδες γυναίκες και παιδιά διακινούνται ετήσια στη Δυτική Ευρώπη και τουλάχιστον 2,4 εκατομμύρια άτομα, πέφτουν θύματα εμπορίας κάθε στιγμή. Οι γυναίκες και τα ανήλικα κορίτσια, συνιστούν τη συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων εμπορίας παγκόσμια, με σκοπό την σεξουαλική εκμετάλλευση και την εξώθηση τους στην πορνεία. Απογοητευτική είναι επίσης, σχετική έκθεση του Ταμείου των Η.Ε. για την Προστασία του Παιδιού (UNICEF), σύμφωνα με την οποία 1.2 εκατομμύρια παιδιά εξωθούνται στην πορνεία, ετήσια, ενώ πιο απογοητευτικά είναι τα στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας (ILO) που ανεβάζει τον αριθμό αυτό, σε 4 εκατομμύρια. Αναφέρω χαρακτηριστικά παραδείγματα, για την εμπορία παιδιών : Η UNICEF υπολογίζει ότι 1000 με 1500 παιδιά και βρέφη από την Γουατεμάλα, που προωθούνται ετήσια για υιοθέτηση, καταλήγουν θύματα εκμετάλλευσης. Κορίτσια, (κυρίως από την Ασία και την Ανατολική Ευρώπη) προωθούνται ως «νύφες επί παραγγελία» από την ηλικία των 13 χρόνων. Μεγάλος αριθμός παιδιών, εκ των οποίων, 90% είναι κορίτσια, διακινούνται προς την Δυτική και Ανατολική Αφρική, για καταναγκαστική εργασία. Έρευνες, καταδεικνύουν ότι το 30-35% των ατόμων που εκπορνεύονται στην Νοτιοανατολική Ασία είναι παιδιά μεταξύ 12 και 17 ετών. Στο Μεξικό, 16 χιλιάδες παιδιά εμπλέκονται στην πορνεία. Στη Λιθουανία, 20-50% των ατόμων που ενέχονται στην παροχή σεξουαλικών υπηρεσιών, είναι ανήλικοι. Εντοπίστηκαν μάλιστα, παιδιά ηλικίας 11 ετών, ενώ, παιδιά ηλικίας 10-12 ετών, έτυχαν εκμετάλλευσης για παραγωγή ταινιών, πορνογραφικού περιεχομένου. 3

Η διακίνηση παιδιών από την Αφρική, γίνεται τόσο προς τη Μέση Ανατολή όσο και στην Ευρώπη. ΔΡΑΣΕΙΣ Η μεγάλη πρόκληση της σημερινής κοινωνίας είναι να αλλάξει τη ροή των πραγμάτων με μεθοδικότητα, επιμονή και σχέδιο δράσης. Η έκταση και η διεθνοποίηση του φαινομένου, απαιτεί συνεργασίες ανάλογης εμβέλειας, διακρατικές, περιφερειακές και παγκόσμιες. Μέχρι σήμερα, αναλήφθηκαν σημαντικές δράσεις: Έγινε η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών το1979, για την εξάλειψη κάθε μορφής διάκρισης εναντίον των γυναικών (CEDAW), Υπεγράφη στο Παλέρμο το 2000, το Πρωτόκολλο των Ηνωμένων Εθνών για πρόληψη, καταστολή και τιμωρία της εμπορίας ανθρώπων, (ιδίως γυναικών και παιδιών), που συμπληρώνει τη Σύμβαση του ΟΗΕ κατά του διακρατικού οργανωμένου εγκλήματος, Καταρτίστηκαν και υιοθετήθηκαν Συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την καταναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία (αριθ. 29-1930) και την απαγόρευση χειρότερων μορφών εργασίας παιδιών και για άμεση δράση (αριθ. 182).. Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε η Τέταρτη παγκόσμια διάσκεψη για τις γυναίκες, που πραγματοποιήθηκε στο Πεκίνο τον Σεπτέμβριο 1995. Η δήλωση και το πρόγραμμα δράσης που εγκρίθηκαν στις 9 Ιουνίου 2000 και τις 11 Μαρτίου 2005 στις αντίστοιχες έκτακτες συνόδους του ΟΗΕ «Πεκίνο, 5 χρόνια μετά» και «Πεκίνο, 10 χρόνια μετά» περιλαμβάνουν περαιτέρω πρωτοβουλίες για έμπρακτη εφαρμογή της δήλωσης και του προγράμματος δράσης του Πεκίνου, Πολύ σημαντική είναι η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης του 2005 για τη δράση κατά της εμπορίας ανθρώπων, 4

Η Έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης του 2005 για το οργανωμένο έγκλημα και Οι Εκθέσεις της Europol (2009) για την εμπορία ανθρώπων. Ως Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Με την έγκριση της Συνθήκης της Λισαβόνας (Δεκ. 2009), ενισχύεται η δράση της ΕΕ στον τομέα της δικαστικής και αστυνομικής προστασίας σε ποινικές υποθέσεις και στην καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και το Κοινοβούλιο συμμετέχει πια, πλήρως στις σχετικές διαδικασίες, ως συννομοθέτης. Α. Έχουμε πρόσφατα εξετάσει και εγκρίναμε με μεγάλη πλειοψηφία 1 την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά την πρόληψη και καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, καθώς και την προστασία των θυμάτων,( με την οποία καταργείται η απόφαση-πλαίσιο 2002/629/ΔΕΥ). Η πρόταση αυτή, βασίζεται στη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης του 2005 για την ανάληψη δράσης κατά της εμπορίας ανθρώπων. Υιοθετεί ωστόσο, σαφέστατα ένα ευρύτερο ορισμό του "trafficking" συμπεριλαμβάνοντας νέες μορφές εκμετάλλευσης όπως είναι η εξώθηση στην επαιτεία, στην οποία τα παιδιά αποτελούν ιδιαιτέρως ευάλωτη ομάδα, υψηλού κινδύνου. Περιλαμβάνει επίσης πρόνοιες για : -Ειδική μεταχείριση ευάλωτων θυμάτων σε ποινικές διαδικασίες, με σκοπό την αποφυγή «επακόλουθης θυματοποίησης». - Δημιουργία εθνικών εισηγητών, ως μέρος ενός ευρύτερου συστήματος παρακολούθησης θεμάτων εμπορίας. Υψηλότερο επίπεδο αρωγής των θυμάτων, με εστίαση κυρίως στην ιατρική περίθαλψη. Ευρύτερο και πιο δεσμευτικό κανόνα εξωεδαφικής δικαιοδοσίας, που θα υποχρεώνει τα κράτη μέλη της ΕΕ, να ασκούν δίωξη κατά των υπηκόων τους, κι όταν ακόμη οι τελευταίοι έχουν διαπράξει εμπορία, εκτός του εδάφους του κράτους μέλους. 1 42 ψήφοι υπέρ, 1 κατά, 5 αποχές 5

Ακριβές επίπεδο ποινών προσαρμοσμένο στη σοβαρότητα των αξιόποινων πράξεων. Β. Μία άλλη νέα και ελπιδοφόρα πρόταση που εγκρίναμε με την ενεργό ευαισθητοποίηση των επιτροπών LIBE & FEMME, είναι αυτή της Ευρωπαϊκής Εντολής Προστασίας. Περισσότερες από 100.000 γυναίκες- θύματα βίας- σε όλη την ΕΕ, έχουν ήδη λάβει επίσημη προστασία από την Εθνική νομοθεσία των χωρών τους. Τώρα, με την πρωτοβουλία 12 κρατών μελών 2, επεκτείνεται η προστασία αυτή, σε ολόκληρη την ΕΕ, μέσω μιας Ευρωπαϊκής Εντολής Προστασίας, που θα εκδίδεται αφενός από κάθε κράτος μέλος, αλλά αφετέρου, θα αναγνωρίζεται πανευρωπαϊκά, για να προστατεύεται το θύμα σε όποιο κράτος-μέλος και αν βρεθεί. Είναι σημαντικό, το ίδιο το θύμα, μιας εγκληματικής πράξης, μιας προσβλητικής ή απειλητικής συμπεριφοράς, να νιώθει ότι προστατεύεται κι όταν μετακινηθεί εκτός συνόρων, στη βάση της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης. Ας μην ξεχνάμε πως το 90% των περιπτώσεων που χρήζουν προστασίας, είναι γυναίκες- θύματα ενδοοικογενειακής βίας, αφού εκτιμάται πως το 1/5 περίπου των γυναικών στην Ευρώπη, έχουν υποστεί ενδοοικογενειακή βία, ενώ πέραν του 1/10 του γυναικείου πληθυσμού, έχουν υποστεί σεξουαλική καταπίεση και εκμετάλλευση. ή άλλες παραβιάσεις, όπως είναι η εμπορία, ο ακρωτηριασμός γυναικείων οργάνων, οι αναγκαστικοί γάμοι, η επίμονη παρακολούθηση και παρενόχληση και άλλες μορφές έμφυλης βίας, τρομοκρατίας ή και οργανωμένου εγκλήματος. Δρομολογούνται και άλλες σημαντικές ενέργειες στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Αναμένεται η ολοκλήρωση δύο νέων Οδηγιών που αφορούν την εμπορία προσώπων και την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης, της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας, με πιο ολοκληρωμένο κοινοτικό δίκαιο. Δρομολογείται η δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συντονιστή για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων, με κύριο ρόλο, τη βελτίωση του γενικού στρατηγικού προσανατολισμού και συντονισμού στην πάταξη της εμπορίας προσώπων, μεταξύ οργάνων και Οργανισμών της ΕΕ, κρατών μελών και διεθνών φορέων. 2 Βέλγιο, Βουλγαρία, Ισπανία, Εσθονία, Γαλλία, Ιταλία, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Φινλανδία, Σουηδία 6

Συντάχθηκε Έγγραφο Δράσης με αποτίμηση της παρούσας κατάστασης και καταγραφή δράσεων για κοινή αντιμετώπιση της εμπορίας προσώπων από την ΕΕ και τα κράτη μέλη. Στις Κοιν. Επιτροπές LIBE & FEMME του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η εμπορία ανθρώπων, η σεξουαλική εκμετάλλευση και κακοποίηση παιδιών, βρίσκονται πάντα στο επίκεντρο των διαφόρων κοινοβουλευτικών δράσεων. Έγιναν πολλές τροπολογίες με στόχο την επιβολή αυστηρότερων ποινών, καταπολέμηση της ζήτησης όπως ισχύει στη Σουηδία, κατάσχεση των κερδών από την εμπορία ανθρώπων. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, έγιναν δημόσιες ακροάσεις με τη συμμετοχή τεχνοκρατών, ΜΚΟ και της κοινωνίας των πολιτών και υποβλήθηκαν σωρεία ερωτήσεις από ευρωβουλευτές. ΚΥΠΡΟΣ Η Κύπρος λόγω της γεωγραφικής της θέσης, αποτελεί πρώτο σημείο εισόδου πολλών μεταναστών στην Ευρώπη και χώρα προορισμού θυμάτων εμπορίας προσώπων. Η σωματεμπορία γυναικών, πήρε επικίνδυνες διαστάσεις. Η σεξουαλική εκμετάλλευση και η εκμετάλλευση στην εργασία, αποτελούν τις πιο συνηθισμένες μορφές εμπορίας. Υπάρχει όντως δυσανάλογος αριθμός καμπαρέ και άλλων εγκαταστάσεων, «υψηλού κινδύνου», που προβληματίζει. Η Κύπρος καταγγέλθηκε αρκετές φορές, ως διαμετακομιστικός σταθμός και χώρα προορισμού για θύματα σωματεμπορίας, ειδικά για γυναίκες προερχόμενες από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Αποτέλεσε μάλιστα τη μόνη ευρωπαϊκή χώρα που κατατάχθηκε στην κατηγορία «χώρες υπό παρακολούθηση, κατηγορίας Β». Χαιρετίζω το γεγονός, ότι έχει βγει τελικά από την μαύρη λίστα, καθώς και όλες τις προσπάθειες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, για πάταξη του φαινομένου. Είναι γεγονός πως έγιναν τα τελευταία χρόνια, αρκετές προσπάθειες για : Εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας Επικύρωση (ως η 10 χώρα) της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για Δράση κατά της Εμπορίας Προσώπων 7

Σύσταση Πολυθεματικής Συντονιστικής Ομάδας, (με Εθνικό συντονιστή τον εκάστοτε Υπουργό Εσωτερικών) Εκπόνηση του νέου Εθνικού Σχεδίου Δράσης ( 2010 2012) Αναθεώρηση της πολιτικής σχετικά με την είσοδο και απασχόληση αλλοδαπών στη Δημοκρατία σε καλλιτεχνικά επαγγέλματα δημιουργία Εθνικού Καταφυγίου, υπό την αρμοδιότητα των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας. Παρόλα αυτά, λαμβάνοντας υπόψη ότι, υπολογίζεται ότι περίπου 2000 γυναίκες μεταναστεύουν στην Κύπρο ετήσια, με ειδικές άδειες εισόδου και παραμονής ως «καλλιτέχνιδες» και ότι η διακίνηση και σωματεμπορία γίνεται ως επί το πλείστον διαμέσου της πράσινης γραμμής (αφού η κατάσταση στα κατεχόμενα είναι ανεξέλεγκτη), υπάρχουν πολλά, που πρέπει ακόμη να γίνουν από το Κράτος. Πρέπει να επιδεικνύεται μηδενική ανοχή στην σωματεμπορία, και περισσότερη έμφαση στο τρίπτυχο : Πρόληψη-Δίωξη-Προστασία. Προσωπικά, υποστηρίζω θερμά τον "κανόνα 3P" (Prevention-Prosecution- Protection)-για Α) προληπτική και συντονισμένη αντιμετώπιση της εμπορίας γυναικών, Β) δίωξη των δραστών και παραδειγματική τιμωρία και Γ) ψυχοσωματική και συναισθηματική στήριξη και προστασία των θυμάτων. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια πρέπει και στην Κύπρο: Το νομοθετικό πλαίσιο να διαλαμβάνει τη διάσταση του φύλου και να αντιμετωπίζει και το στοιχείο της ζήτησης για υπηρεσίες σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Να εντατικοποιηθούν οι εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για καταπολέμηση της ζήτησης για σεξουαλικές υπηρεσίες. Να διώκεται ο αγοραστής σεξουαλικών υπηρεσιών με βάση τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της Σωματεμπορίας Προσώπων (άρθρο 19), που ποινικοποιεί την αγορά υπηρεσιών θυμάτων της σωματεμπορίας. 8

Να δίνεται περισσότερη σημασία στην προστασία και στήριξη θυμάτων με την παροχή έκτακτης και μακράς διάρκειας στέγαση, άμεση πρόσβαση σε ψυχολογικές και νοσηλευτικές υπηρεσίες, νομική συμβουλή, πληροφόρηση για τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα τους. Να ενδυναμώνεται διαρκώς η συνεργασία της Κυπριακής Δημοκρατίας με ΜΚΟς και τις αρχές των χωρών καταγωγής των γυναικών θυμάτων, για στοιχειοθέτηση πιθανών υποθέσεων σωματεμπορίας. Να επιδιώκεται διαρκής και αποτελεσματική διερεύνηση των αδικημάτων που αφορούν σωματεμπόριο γυναικών. Να τροποποιηθεί το νομικό πλαίσιο για να διευρυνθεί ο όρος «σεξουαλική εκμετάλλευση» ώστε να μην περιορίζεται αποκλειστικά στην έννοια της εξαναγκαστικής πορνείας, αλλά να περιλαμβάνει κι άλλες μορφές σεξουαλικής εκμετάλλευσης όπως είναι επιδείξεις και παραστάσεις σεξουαλικού περιεχομένου, που διεξάγονται σε εγκαταστάσεις «υψηλού κινδύνου εγκαταστάσεις» που ευημερούν στη βιομηχανία του σεξ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Από την πολύχρονη εμπειρία μου με το θέμα, πιστεύω ότι : Τα κράτη μέλη της ΕΕ και του ΣτΕ, όπως και τα εθνικά κοινοβούλια πρέπει να δώσουν περισσότερη έμφαση στην αυστηρή εφαρμογή της νομοθεσίας. Να εφαρμόσουν πλήρως σε εθνικό επίπεδο τις πολιτικές της ΕΕ για την εμπορία ανθρώπων και να επικυρώσουν και εφαρμόσουν το συντομότερο δυνατόν άλλες νομοθετικές πράξεις με προτεραιότητα τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Δράση κατά της Εμπορίας Προσώπων η δράση κατά της εμπορίας ανθρώπων πρέπει να πλαισιώνεται από μη νομοθετικές ενέργειες, αξιολόγηση της εφαρμογής μέτρων που ήδη υλοποιούνται, συλλογή και ανταλλαγή πληροφοριών, οικοδόμηση συνεργασιών και εταιρικών σχέσεων και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, 9

περισσότερη εμπλοκή και συμμετοχή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και στενότερη συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκομένων παραγόντων Ολοκληρωμένη και συντονισμένη προσέγγιση στην πρόληψη και καταστολή της εμπορίας καθώς επίσης στον εντοπισμό, προστασία, υποστήριξη και ενίσχυση των θυμάτων όλων των κατηγοριών, με ιδιαίτερη έμφαση στα παιδιά και σε άλλες ομάδες κινδύνου Φίλοι και φίλες Η εμπορία ανθρώπων είναι μίασμα για κάθε πολιτισμένη κοινωνία. Η πρόληψη και καταστολή της πρέπει να είναι υπόθεση όλων μας. Είναι ένας αγώνας που πρέπει να κερδηθεί από όλους μας. 10