ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ Άστρος 26 / 11 / 2012 Δ Η Μ Ο Σ Β Ο Ρ Ε Ι Α Σ Κ Υ Ν Ο Υ Ρ Ι Α Σ Δ / ν σ η : Δ ι ο ι κ η τ ι κ ώ ν & Ο ι κ ο ν ο μ ι κ ώ ν Υ π η ρ ε σ ι ώ ν Α/Α σημειώματος: 51 Τηλ.: 27553 60104 Fax: 27553 60169 e-mail: astros01@otenet.gr Υπηρεσιακό Σημείωμα Προς Πρόεδρο του Δ.Σ. κ. Σίδερη Κώστα ΘΕΜΑ: Εισήγηση επί του 23 ου θέματος της ημερήσιας διάταξης σχετικά με τα Κληροδοτήματα του Δήμου μας. Κύριε Πρόεδρε, Όλοι μας γνωρίζουμε ότι ένα μεγάλο μέρος της ακίνητης περιουσίας και συγκεκριμένα ταμειακά διαθέσιμα, ανήκουν σε «Κληροδοτήματα». Με τον όρο «Κληροδότημα» περιγράφουμε, γενικά, τις περιουσίες που εγκαταλείπονται (κληροδοτούνται), σε υφιστάμενα νομικά πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένων και των ΟΤΑ για την εκτέλεση ειδικού κοινωφελούς σκοπού. Εάν με τη διαθήκη δεν ορίζεται ειδικός τρόπος διοίκησης, το Κληροδότημα αποτελεί κεφάλαιο αυτοτελούς διαχείρισης, ξεχωριστό της λοιπής περιουσίας του νομικού προσώπου, και υπάγεται στην εποπτεία του Υπουργού Οικονομικών. (άρθρα 96 παρ. 1 και 97 παρ. 1 του α.ν. 2039/39). Τα συγκεκριμένα κεφάλαια είθισται να αναφέρονται ως «Κληροδοτήματα Αυτοτελούς διαχείρισης». Τα ανωτέρω κεφάλαια λειτουργούν σύμφωνα με τις διατάξεις του α.ν. 2039/39 και όχι του Δ.Κ.Κ ή του Ν. 3852/2010, χωριστά από την λοιπή περιουσία του Δήμου, βάσει ειδικών προϋπολογισμών και απολογισμών, που εγκρίνονται από την Οικονομική μας Επιτροπή, ενεργούσα ως Διαχειριστική Επιτροπή του κάθε Κληροδοτήματος. Πριν την εφαρμογή του Ν. 3852/10 «Καλλικράτης», ίσχυε η ειδική διάταξη του άρθρου 6 παρ. 4,δ του Ν. 2539/97 «Καποδίστριας», σύμφωνα με την οποία, «στην περίπτωση που το κληροδότημα αποτελεί κεφάλαιο αυτοτελούς διαχείρισης, τις πράξεις διαχείρισης εκδίδει η Δημαρχιακή Επιτροπή μετά από Ιωάννης Δ. Λίζας Π.Ε.1 Διοικητικών Τηλ: (27550) 22213 Fax (27550) 22901
2 σύμφωνη γνώμη του τοπικού συμβουλίου». Σημειώνεται ότι κατά το διοικητικό δίκαιο, η «σύμφωνη γνώμη» συνιστά υποχρέωση για το όργανο που αποφασίζει. Αν και στον Νόμο «Καλλικράτης» δεν υπάρχει ίδια ή αντίστοιχη διάταξη, ο Δήμος μας εξακολουθεί να διαχειρίζεται τα συγκεκριμένα Κληροδοτήματα, λαμβάνοντα υπόψη του τις εισηγήσεις των συμβουλίων των οικείων Τ.Κ., τις οποίες δέχεται ως «σύμφωνη γνώμη». Υφιστάμενη κατάσταση: Στο ειδικό έντυπο «Κληροδοτήματα Δήμου Βόρειας Κυνουρίας» έτους 2001, καταγράφονται τα Κληροδοτήματα του Δήμου, περιγράφεται η περιουσιακή κατάσταση ενός εκάστου, ο σκοπός που υπηρετεί και η σύνθεση της διαχειριστικής τους επιτροπής. Η συγκεκριμένη καταγραφή, που έγινε με βάση τα στοιχεία που υπήρχαν στο αρχείο του Δήμου και εισηγήσεις Νομικών Συμβούλων που είχαν αναλάβει τη διερεύνηση του θέματος, συμπληρωμένη με τα παρακάτω νέα στοιχεία αποτελεί, αποτυπώνει την υφιστάμενη κατάσταση των Κληροδοτημάτων του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας. Κληροδοτήματα που δημιουργήθηκαν ή καταγράφτηκαν μετά το 2001. (Νέα στοιχειά) 1. Κοινωφελές ίδρυμα ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΡΑΜΜΟΥ, ΙΑΤΡΟΥ ΕΚ ΚΟΡΑΚΟΒΟΥΝΙΟΥ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΑΥΤΟΥ». Αποτελεί Ν.Π.Ι.Δ. (δεν είναι αυτοτελούς διαχείρισης). ΦΕΚ σύστασης: 31/Β/19-1-2007. Σκοπός: Η διάθεση των εισοδημάτων του για κοινωνικούς και φιλανθρωπικούς σκοπούς των οικονομικά αδυνάτων μονίμων κατοίκων της Τ.Κ. Κορακοβουνίου και ειδικότερα: Α) Η οικονομική ενίσχυση ασθενών, για την αντιμετώπιση εκτάκτων δαπανών νοσηλείας τους. Β) Η οικονομική ενίσχυση μαθητών, σπουδαστών ή φοιτητών και Γ) Κάθε άλλος κοινωνικός σκοπός, ύστερα από απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του. Περιουσία: 25 αγροτεμάχια, 3 οικόπεδα, ποσοστό συγγραφικών δικαιωμάτων από έργα του διαθέτη. Πόροι: Τα εισοδήματα από την εκμετάλλευση των περιουσιακών στοιχείων, τόκοι καταθέσεων, χρηματικές παροχές ή επιχορηγήσεις. Διοίκηση: Διοικείται από επταμελές Δ.Σ. που ορίζεται με την πράξη σύστασης του Ιδρύματος. Το ΔΣ ορίζει τον Πρόεδρο και τα λοιπά μέλη διοίκησης. 2. Κληροδότημα ΙΩΑΝΝΗ ΓΚΑΥΡΟΥ. Συνεστήθη με τη διαθήκη του αείμνηστου ΙΩΑΝΝΗ ΓΚΑΥΡΟΥ. Σκοπός: Η ανέγερση συμπληρωματικού κτιρίου για τις ανάγκες του Δημ. Σχολείου Βερβένων. Περιουσία: 1 εκατ. Δολλάρια ΗΠΑ. Το χρηματικό ποσό, σε ευρώ, βρίσκεται κατατεθειμένο σε ειδικό έντοκο λογαριασμό της Περιφέρειας Πελοποννήσου, ως διαδόχου της πρώην Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αρκαδίας. 3. Κληροδότημα ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΥ. Αποτελεί κεφάλαιο αυτοτελούς διαχείρισης. Περιουσία: Μία οικία, μετά του οικοπέδου της, η οποία βρίσκεται στην περιοχή Καλαμάκι Αττικής, οδός Ταξιαρχών αριθ. 7. Σημειώνεται ότι το ακίνητο έχει περιέλθει στην κυριότητά μας αφού εκπληρώθηκε η βούληση του διαθέτη, με την οποία είχε παραχωρηθεί το δικαίωμα οίκησης, στην κυρία Ελένη Αντωνοπούλου, εφ όρου ζωής.
3 Το κληροδότημα είναι ανενεργό, διότι δεν είναι δυνατή η αξιοποίηση του ακίνητο. Για το λόγο αυτό έχει κατατεθεί στο οικείο Τ.Σ. πρόταση τροποποίησης της διαθήκης, χωρίς αποτέλεσμα. 4. Κληροδότημα ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΜΠΑΙΡΑΚΤΑΡΗ Δημιουργήθηκε με τη διαθήκη του Στυλιανού Μπαϊρακτάρη, που δημοσιεύθηκε στις 15-4- 2011. Περιουσία: Το προϊόν ενός λογαριασμού του Τ.Τ.Ε. Σκοπός: Η δημιουργία πνευματικού κέντρου στα Δολιανά. Δεν έχουν ολοκληρωθεί οι ενέργειες αποδοχής της κληρονομιάς και υλοποίησης της βούλησης του διαθέτη. Τέλος επισημαίνουμε ότι στο ειδικό έντυπο καταγραφής του έτους 2001 δεν αποτυπώνονται οι μεταβολές, όπως για παράδειγμα η εκποίηση του μοναδικού ακινήτου του Κληρ. Νότας Κοντογιάννη και η εκποίηση δύο ακινήτων του Κληρ. Παναγιώτας Γιαννούκου. Εισήγηση Με την εισήγηση επιχειρείται η ενημέρωση του σώματος για την επικρατούσα κατάσταση και η λήψη απόφασης σχετικά με τη διαδικασία διαχείρισης και λειτουργίας των Κληροδοτημάτων. Ο συγκεκριμένος τομέας, εκτός της ιδιαιτερότητάς που τον διακρίνει λόγω του τρόπου κτήσης των περιουσιακών στοιχείων, που δημιουργεί υποχρέωση και πέραν της νομικής, (ιερής θα λέγαμε), διακρίνεται για την αξία των περιουσιακών στοιχείων, που με τη σωστή αξιοποίηση μπορούν να ωφελήσουν τον Δήμο και τους συμπολίτες μας. Από το σύνολο των Κληροδοτημάτων, μας αφορά πρωτίστως ο τομέας των «κεφαλαίων κληροδοτημάτων αυτοτελούς διαχείρισης», για τα οποία έχουμε αποκλειστικά την ευθύνη διοίκησης και αξιοποίησης. Βεβαίως λειτουργούν και Ιδρύματα ή Κληροδοτήματα που διαθέτουν διαχειριστή άλλον από την Οικονομική Επιτροπή, (δηλαδή δεν είναι Αυτοτελούς διαχείρισης), όπως το Κληροδότημα «Ιωάννη Κυριακού» που αφορά τα σχολεία του Άστρους ή το Κληρ. «Κορδογιάννη» που χρηματοδοτεί το Νοσοκομείο Καστρίου και τα σχολεία του Καστρίου. Επίσης υφίστανται και Κληρ. που τα διαχειρίζεται άλλο Ν.Π. του Δήμου, όπως είναι αυτά που ανήκουν στις σχολικές επιτροπές Α και Β/θμιας εκπαίδευσης και είναι εξίσου σημαντικά, όπως το Κληροδότημα «Παναγιώτη Τσιρόπουλου» που χρηματοδοτεί τις ανάγκες του σχολείου Δολιανών. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να παρακολουθούμε την πορεία και αυτών των υπολοίπων Κληρ/των που λειτουργούν στον Δήμο μας ή υπέρ του Δήμου μας Τα ενεργά κληροδοτήματα αυτοτελούς διαχείρισης του Δήμου, στις 31-12-2011, παρουσίαζαν την παρακάτω ταμειακή εικόνα, με στοιχεία εγκεκριμένων απολογισμών:
4 Ταμειακά αποτελέσματα (ενεργών Κληρ/των αυτοτελούς διαχείρισης) ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΡΩΣΣΕΤΟΥ ΕΤΟΥΣ 2011 Τακτικά Έσοδα 18.158,39 Τακτικά Έξοδα: 2.345,99 0,00 Σύνολο εξόδων 2011 2.345,99 Χρηματικό Υπόλοιπο: 37.092,67 Υπόλοιπο για χρήση 2012: 52.905,07 Σύνολο εσόδων 55.251,06 Σύνολο εσόδων: 55.251,06 Σύνολο εξόδων(για την ισοσκέλιση) : 55.251,06 ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ ΕΤΟΥΣ 2011 Τακτικά Έσοδα 17.565,37 Τακτικά Έξοδα: 40.398,66 0,00 - Σύνολο εξόδων 2010 40.398,66 Χρηματικό Υπόλοιπο: 68.946,61 Υπόλοιπο για χρήση 2012 46.113,32 Σύνολο εσόδων 86.511,98 Σύνολο εσόδων: 86.511,98 Σύνολο εξόδων(για την ισοσκέλιση) : 86.511,98 ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΟΣ ΝΟΤΑΣ ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ ΕΤΟΥΣ 2011 Τακτικά Έσοδα 175,3 Τακτικά Έξοδα: 47,05 Σύνολο εξόδων έτους 2010 47,05 Χρηματικό Υπόλοιπο: 24.727,49 Υπόλοιπο για χρήση 2011: 24.855,74 Σύνολο εσόδων: 24.902,79 Σύνολο εξόδων: 24.902,79 ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΟΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΕΤΟΥΣ 2011 Τακτικά Έσοδα 87,30 Τακτικά Έξοδα: 38,25 Χρηματικό Υπόλοιπο: 12.315,06 Σύνολο εξόδων 38,25 Σύνολο: 12.402,36 Υπόλοιπο για χρήση 2011: 12.364,11 Για ισοσκέλιση Σύνολο εσόδων: 12.402,36 Σύνολο εξόδων: 12.402,36 ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΓΙΑΝΝΟΥΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2011
5 Τακτικά Έσοδα 11.150,49 Τακτικά Έξοδα: 755,56 0,00 0,00 Χρηματικό Υπόλοιπο: 87.693,38 Σύνολο εσόδων 98.843,87 Σύνολο εξόδων 2011 755,56 Υπόλοιπο για χρήση 2012: 98.088,31 Σύνολο εσόδων: 98.843,87 Σύνολο εξόδων(για την ισοσκέλιση) : 98.843,87 ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΣ ΓΙΑΝΝΟΥΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2011 Τακτικά Έσοδα 1.055,13 Τακτικά Έξοδα: 681,27 Σύνολο εξόδων 2011 681,27 Χρηματικό Υπόλοιπο: 137.940,73 Υπόλοιπο για χρήση 2012 138.314,59 Σύνολο εσόδων 138.995,86 Σύνολο εσόδων: 138.995,86 Σύνολο εξόδων(για την ισοσκέλιση) 138.995,86 ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΓΙΑΝΝΟΥΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2010 Τακτικά Έσοδα 8.182,93 Τακτικά Έξοδα: 3.024,48 5.982,19 3.570,00 Χρηματικό Υπόλοιπο: 80.122,74 Σύνολο εσόδων 94.287,86 Σύνολο εξόδων 2010 6.594,48 Υπόλοιπο για χρήση 2011: 87.693,38 Σύνολο εσόδων: 94.287,86 Σύνολο εξόδων(για την ισοσκέλιση) 94.287,86 ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΣ ΓΙΑΝΝΟΥΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2010 Τακτικά Έσοδα 12.175,13 Τακτικά Έξοδα: 929,19 Σύνολο εξόδων 2010 929,19 Χρηματικό Υπόλοιπο: 126.694,79 Υπόλοιπο για χρήση 2012 137.940,73 Σύνολο εσόδων 138.869,92 Σύνολο εσόδων: 138.869,92 Σύνολο εξόδων(για την ισοσκέλιση) : 138.869,92 Προκειμένου να μην οδηγηθούμε στο συμπέρασμα ότι τα Κληροδοτήματα είναι ήσσονος σημασίας, παραθέτουμε ενδεικτικά στοιχεία έργων και δράσεων που προερχόμενα από τη συγκεκριμένη περιουσία: Διοικητήριο Παραλίου Άστρους Κατασκευή Εκκλησία Αγίων Θεοδώρων
6 Κατασκευή τέμπλου και αγιογράφηση Ι.Ν. Αγίων Θεοδώρων Αναπλάσεις αλσύλλιου Κουτρούφων Ανάπλαση κτηρίου Δημ Σχολείου Σίταινας Δημιουργία γηπέδου Μπάσκετ στο Δημ Σχολέιο Άστρους Ετήσια χορήγηση οικονομικού βοηθήματος σε όλους τους μαθητές της Σίταινας Ετήσια γαμήλιο βοήθημα σε νεόνυμφες από τις Τ.Κ. Α. Ανδρέα, Κουτρούφων, Άστρους, Αγ. Πέτρου. Αγορά ακινήτου στο Άστρος για την επέκταση του Γυμνασίου και διαθέσιμο χρηματικό υπόλοιπο. Χρηματικό υπόλοιπο ύψους 138 χιλ. ευρώ για τη χρηματοδότηση του έργου Κατασκευής Δημαρχείου και άλλες παρόμοιες δράσεις. Κάλυψη δαπανών διδασκαλίας Αγγλικής γλώσσας σε μαθητές δημ. Σχολείου Καστρίου Ενίσχυση του έργου του Νοσοκομείου Καστρίου. Προμήθεια εξοπλισμού Δημ Σχολείου Δολιανών και κάλυψη κόστους εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων. Υποχρεώσεις - Προβλήματα εκκρεμότητες κίνδυνοι. Ο Δήμος υποχρεούται να διαχειρίζεται και να διοικεί τα εν λόγω Κληροδοτήματα. Στο πλαίσιο αυτό δημιουργούνται υποχρεώσεις που άπτονται των αρμοδιοτήτων του Δήμου, όπως: της Τεχνικής Υπηρεσίας, για την υλοποίηση έργων, Διοικητικής υπηρεσίας, για τη λειτουργία των συλλογικών οργάνων και τη διοικητική υποστήριξη, της νομικής υπηρεσίας, για τη νομική υποστήριξη, της οικονομικής υπηρεσίας, για την υλοποίηση των προμηθειών και την ανάθεση των υπηρεσιών, τη φορολογική τακτοποίηση, τη λογιστική παρακολούθηση, την καταγραφή, προστασία και αξιοποίηση της ακίνητη περιουσίας, κτλ. Οι διαφορετικοί σκοποί που υπηρετούνται μέσω των Κληροδ/των, η ιδιαιτερότητα του τρόπου διοίκησης και η φύση των περιουσιακών στοιχείων, δημιουργούν προϋποθέσεις τυχόν λαθών ή παραλήψεων. Αυτή η πιθανότητα ενισχύεται και από το παρωχημένο νομικό πλαίσιο που διέπει το ζήτημα (Νόμος και Βασιλικά Διατάγματα του 1939). Για τους λόγους αυτούς επιχειρείται η εξεύρεση λύσης, διαφορετικής από αυτήν που εφαρμόζεται μέχρι και σήμερα, που αποδείχθηκε αποσπασματική ή και προσωρινή. Τονίζεται ότι από συστάσεως του Δήμου έχουν γίνει σημαντικά βήματα, αλλά δεν είναι σε καμία περίπτωση αρκετά. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι έχουμε μέχρι και σήμερα ακίνητα κλειστά που δίνουν την εικόνα εγκαταλείψεις ή άλλα, που αποτελούν εστία μόλυνσης και κινδύνου για τους περιοίκους και που σίγουρα θα μας δημιουργήσουν νομικά ζητήματα, ή και άλλα ακίνητα, στα οποία είμαστε συνιδιοκτήτες και με την ιδιότητα αυτή εμποδίζουμε την αξιοποίησή τους, με αποτέλεσμα την πρόκληση οικονομικής ζημιάς στους λοιπούς ιδιοκτήτες. Ως παράδειγμα δυσλειτουργίας αναφέρουμε ότι για την απευθείας εκμίσθωση ενός ακινήτου (ακόμα και χωραφιού) με προσδοκώμενο μίσθωμα (150) ευρώ ετησίως, απαιτούνται τέσσερις
7 άγονες δημοπρασίες, για τις οποίες πληρώνονται τα έξοδα δημοσίευσης των διακηρύξεων και τα έξοδα κίνησης του μέλους της επιτροπής διαγωνισμού. Από τη Δ/νση Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών, που επιφορτίζεται με το σύνολο σχεδόν των ενεργειών διοίκησης και Διαχείρισης των Κληροδοτημάτων του Δήμου επιχειρήθηκε, με το σχέδιο απόφασης Δημάρχου (αριθ. 283/12), που δεν έχει υπογραφεί, να κατανεμηθεί η εργασία σε συγκεκριμένους υπαλλήλους, με γνώμονα το αντικείμενο της θέσεως τους, τις γνώσεις τους και την πιθανή σύνδεση που πιθανόν έχουν με το ζήτημα, λόγω εντοπιότητας. Πέρα από αυτή την ενεργεία που δεν έχει ολοκληρωθεί και τίθεται προς συζήτηση, φρονούμε ότι το ζήτημα πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα. Για το λόγο αυτό παρακαλείται το σώμα να καταθέσει προτάσεις και να λάβει συγκεκριμένη απόφαση. Με εκτίμηση Διευθυντής Διοικητικών Οικονομικών Υπηρεσιών Ιωάννης Δ. Λίζας