ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΟ Ι ΤΜΗΜΑ ΠΡΑΞΗ 106/2018 Αποτελούμενο από την Πρόεδρο του Κλιμακίου Μαρία Αθανασοπούλου, Σύμβουλο, και τους Κωνσταντίνο Δήμου και Γεωργία Κάνδυλα, Παρέδρους. Συνήλθε στην αίθουσα διασκέψεων του Καταστήματός του, που βρίσκεται στην Αθήνα, στις 8 Μαΐου 2018. Για να αποφανθεί ύστερα από σχετική διαφωνία που ανέκυψε μεταξύ της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο ΧΧΧ και του ίδιου αυτού Δήμου, αν πρέπει να θεωρηθεί το 1217, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής. Άκουσε την εισήγηση της Παρέδρου Γεωργίας Κάνδυλα Μελέτησε τα σχετικά έγγραφα και Σκέφθηκε κατά το Νόμο Ι. Η Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο ΧΧΧ αρνήθηκε, με την 54/19.10.2017 πράξη της, τη θεώρηση του 1217, οικονομικού έτους 2017, χρηματικού εντάλματος πληρωμής του Δήμου ΧΧΧ, ποσού 181,34 ευρώ, που αφορούσε στην αναδρομική καταβολή επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, στη δημοτική υπάλληλο ΧΧΧ, για το χρονικό διάστημα από 2.12.2016 έως 31.12.2016, με την αιτιολογία ότι, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, διότι η φερόμενη ως δικαιούχος υπάλληλος, κατηγορίας ΥΕ και ειδικότητας Γενικών Καθηκόντων, απασχολείται στο Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (Σ.Μ.Α) του Δήμου, όμως είναι επιφορτισμένη με την άσκηση αμιγώς διοικητικών καθηκόντων (τοποθετημένη στη θέση «Διοικητικός») και, συνεπώς, δεν πληροί τις προϋποθέσεις για τη λήψη του ως άνω επιδόματος. Ο Δήμος ΧΧΧ επανέφερε το ως άνω χρηματικό ένταλμα πληρωμής για θεώρηση με το 7307/105209/7.11.2017 έγγραφο της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Ανακύκλωσης και Διαχείρισης Αστικών Απορριμμάτων αυτού προβάλλοντας ότι η υπό κρίση δαπάνη είναι νόμιμη για τους αναφερόμενους σε αυτό λόγους. Η Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο ΧΧΧ όμως, ενέμεινε στην άρνησή της να το θεωρήσει, με συνέπεια να ανακύψει διαφωνία, για την άρση της οποίας, νομίμως, με την από 8.12.2017 έκθεσή της, απευθύνεται στο Κλιμάκιο τούτο. ΙΙ. Α 1 Ο ν. 4368/2016 «Μέτρα για την επιτάχυνση του κυβερνητικού έργου και άλλες διατάξεις», οι διατάξεις του οποίου ισχύουν, σύμφωνα με το άρθρο 101 αυτού, από 21.2.2016, ορίζει στο άρθρο 22 ότι: «Στους μόνιμους υπαλλήλους και
υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου των Ο.Τ.Α. α και β βαθμού και νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου αυτών που έχουν ως σκοπό την προσωρινή αποθήκευση, επεξεργασία, ανακύκλωση και εν γένει αξιοποίηση και διάθεση στερεών αποβλήτων, οι οποίοι εργάζονται κατά πλήρες ωράριο και ανεξαρτήτως ειδικότητας στους χώρους υγειονομικής ταφής, στην ανακύκλωση, στα κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών, στους σταθμούς μεταφόρτωσης και στις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων, χορηγείται, εκτός από το βασικό μισθό και τις λοιπές προβλεπόμενες αποδοχές τους, και το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας που προβλέπεται στο άρθρο 15 παρ. 1 του ν. 4024/2011, με την επιφύλαξη της επικείμενης ευθυγράμμισης του σχετικού καθεστώτος με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή νομοθεσία έως τις 31.12.2017. Το ποσό του επιδόματος για τις ανωτέρω κατηγορίες υπαλλήλων ορίζεται σε εκατόν πενήντα (150) ευρώ μηνιαίως ( )». 2. Με το άρθρο 15 παρ. 1 του ν. 4024/2011 «Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, ενιαίο μισθολόγιο βαθμολόγιο, εργασιακή εφεδρεία και άλλες διατάξεις εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2012-2015», καταργηθέν ήδη από το άρθρο 34 περίπτ. α του ν. 4354//2015 (ΦΕΚ Α 176), όπως το τελευταίο ισχύει μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 1 παρ. 12Β του ν. 4368//2016 (ΦΕΚ Α 21), προβλέφθηκε η χορήγηση, πέραν του βασικού μισθού, και επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας στους υπαλλήλους που ενέπιπταν στο πεδίο εφαρμογής του νόμου αυτού, στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν και οι δημοτικοί υπάλληλοι (βλ. άρθρο 4 παρ. 1 περίπτ. β του ν. 4024/2011), υπό τους όρους και προϋποθέσεις που καθορίζονταν με Υπουργικές Αποφάσεις, εκδοθείσες κατ εξουσιοδότηση του ως άνω άρθρου. Κατ επίκληση της εξουσιοδοτικής αυτής διάταξης εκδόθηκε η ΚΥΑ οικ.2/16519/0022/12/24.2.2012 (ΦΕΚ Β 465), η οποία στη συνέχεια τροποποιήθηκε με την ΚΥΑ 2/31081/0022/12/30.4.2012 (ΦΕΚ Β 1399), με τις οποίες καθορίστηκαν κατηγορίες επαγγελματικών ειδικοτήτων, για τις οποίες επιτρέπεται η καταβολή του εν λόγω επιδόματος, ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητας που αντιμετωπίζουν οι υπάλληλοι κατά την άσκηση των αντίστοιχων καθηκόντων. Συγκεκριμένα, στην κατηγορία Α, για την οποία προβλέφθηκε η χορήγηση επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας κατ ανώτατο ποσό 150 ευρώ μηνιαίως, περιελήφθη, μεταξύ άλλων, το προσωπικό που απασχολείται στη συγκομιδή και αποκομιδή, μεταφορά, διαλογή, επιστασία και καταστροφή απορριμμάτων, περαιτέρω δε στην παρ. 5 της ως άνω ΚΥΑ (οικ.2/16519/0022/12/24.2.2012) προβλέφθηκε ως γενικός κανόνας, που κατελάμβανε τις ειδικότητες όλων των κατηγοριών Α, Β και Γ, ότι δεν δικαιούται να λαμβάνει το επίδομα αυτό το διοικητικό προσωπικό των φορέων που αναφέρονται στην παράγραφο Ι της υπουργικής αυτής απόφασης, ήτοι το μόνιμο προσωπικό ή με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου του Δημοσίου, ν.π.δ.δ. και Ο.Τ.Α. α και β βαθμού, το οποίο ασκούσε διοικητικά καθήκοντα. Κατά
τα αναφερόμενα δε στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το προπαρατεθέν άρθρο 22 του ν. 4368/2016, η ως άνω γενική διατύπωση των προαναφερόμενων επαγγελματικών ειδικοτήτων Α κατηγορίας στην ΚΥΑ οικ.2/16519/0022/12/24.2.2012 είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί αμφιβολία ως προς την καταβολή του επιδόματος σε υπαλλήλους που εργάζονταν σε φορείς με αντικείμενο την προσωρινή αποθήκευση, επεξεργασία και ανακύκλωση και εν γένει αξιοποίηση και διάθεση των στερεών αποβλήτων. Προς άρση των αμφιβολιών αυτών και προκειμένου να συμπεριληφθούν και οι ως άνω αναφερόμενες και εμπίπτουσες στους σκοπούς του άρθρου 15 παρ. 1 του ν. 40124/2011 επικίνδυνες και ανθυγιεινές εργασίες θεσπίστηκαν οι ερμηνευόμενες διατάξεις, έτσι ώστε να επωφεληθούν του επιδόματος αυτού και οι εργαζόμενοι που παρέχουν την εργασία τους στις εγκαταστάσεις και μονάδες επεξεργασίας και αξιοποίησης στερεών αποβλήτων. Από το συνδυασμό όλων των ως άνω ρυθμίσεων και ενόψει του σκοπού του άρθρου του ν. 4368/2016, όπως αποτυπώνεται στη συνοδεύουσα αυτό αιτιολογική έκθεση, συνάγεται ότι η χορήγηση του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας επιφυλάσσεται, ακόμα και βάσει της νέας, ειδικής διάταξης του άρθρου 22 του ν. 4368/2016, μόνο υπέρ των εργαζομένων, οι οποίοι, ως εκ της φύσεως των καθηκόντων τους και ανεξάρτητα από την ειδικότερη περιγραφή της ειδικότητάς τους στους οικείους Οργανισμούς Εσωτερικής Υπηρεσίας κάθε φορέα, έρχονται σε άμεση επαφή με τις επιβαρυντικές περιστάσεις και τους ρυπογόνους παράγοντες των χώρων που εργάζονται. Τούτο άλλωστε συνάγεται και από τη ρητή παραπομπή του ανωτέρω άρθρου στο ήδη, πριν από τη θέσπισή του, σαφώς οριοθετημένο από το άρθρο 15 παρ. 1 του ν. 4024/2011 και τις κατ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθείσες κοινές υπουργικές αποφάσεις περιεχόμενο των ρυθμίσεων περί επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, του οποίου η καταβολή στο διοικητικό προσωπικό ρητώς απαγορεύεται. Από αυτά παρέπεται ότι σκοπός του νομοθέτη δεν ήταν να μεταβάλει τη ratio των όρων και των προϋποθέσεων καταβολής του εν λόγω επιδόματος, αλλά να αποσαφηνίσει την υπαγωγή στις ρυθμίσεις των προϊσχυουσών διατάξεων και των αναφερόμενων στις νέες διατάξεις του άρθρου 22 του ν. 4368/2016 επαγγελματικών κατηγοριών. Συνεπώς, και υπό το καθεστώς ισχύος του ως άνω άρθρου πρέπει να γίνει δεκτό ότι το εν λόγω επίδομα δεν δικαιούνται οι υπάλληλοι που ασκούν διοικητικά καθήκοντα σε χώρους που, αν και βρίσκονται πολύ κοντά ή στεγάζονται στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας στερεών αποβλήτων, ωστόσο δεν επιτρέπουν την άμεση επαφή τους με αυτά. Και τούτο είναι εύλογο, καθόσον οι υπάλληλοι αυτοί παρέχουν εργασία υπό συνθήκες διαφορετικές από εκείνες, υπό τις οποίες εργάζονται οι αμέσως εκτιθέμενοι στους επιβαρυντικούς για την υγεία παράγοντες, με αποτέλεσμα να διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο βλάβης της υγείας τους (βλ. και εγκύκλιο 9/16.3.2016 του Υφ. Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και την 29929/2016/23.2.2017 του ΥΠ.ΕΣ.).
ΙΙΙ. Στην προκειμένη περίπτωση, από τα δικαιολογητικά που συνοδεύουν το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής, προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την 22714/19.3.2013 απόφαση του Δημάρχου ΧΧΧ, η φερόμενη ως δικαιούχος του επίμαχου χρηματικού εντάλματος πληρωμής, δημοτική υπάλληλος κατηγορίας ΥΕ - Γενικών Καθηκόντων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, τοποθετήθηκε στο Τμήμα Σ.Μ.Α., ανετέθη δε σ αυτήν η άσκηση διοικητικών καθηκόντων (θέση απασχόλησης «Διοικητικός»). Με την ΧΧΧ (ΦΕΚ Β ΧΧΧ) απόφαση του δημοτικού συμβουλίου ΧΧΧ, αυξήθηκε το ωράριο εργασίας της στο ανώτατο όριο της πλήρους απασχόλησης της οικείας εκπαιδευτικής βαθμίδας και ειδικότητας, με αντίστοιχη αύξηση των πάσης φύσεως των αποδοχών της. Κατόπιν αυτού και βάσει της 7262/19.12.2016 βεβαίωσης του Αναπληρωτή Προϊστάμενου του Σ.Μ.Α., στην οποία αναφέρεται ότι και αυτή, μεταξύ άλλων υπαλλήλων που έχουν ειδικότητα «εργάτη», δικαιούται τη λήψη του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας (Κατηγορίας Α ) λόγω πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης στο Σ.Μ.Α., για το χρονικό διάστημα από 2.12.2016 έως 31.12.2016, κατ εφαρμογή του άρθρου 22 του ν. 4368/2016, εκδόθηκε το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής για την καταβολή σε αυτήν, πέραν του βασικού μισθού της, και του εν λόγω επιδόματος. IV. Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η υπό κρίση δαπάνη παρίσταται μη νόμιμη, καθόσον η φερόμενη ως δικαιούχος δημοτική υπάλληλος δεν δικαιούται, σύμφωνα με όσα ήδη αναπτύχθηκαν στη μείζονα σκέψη της παρούσας, τη λήψη επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, καθόσον ασκεί διοικητικά καθήκοντα και, επομένως, καταρχήν εξαιρείται από τις επαγγελματικές ειδικότητες που σύμφωνα με την εφαρμοστέα διάταξη, όπως ερμηνεύθηκε, έχουν δικαίωμα λήψης του επιδόματος αυτού. Τούτο εξάλλου είναι εύλογο, καθόσον οι συνθήκες παροχής της εργασίας της εντός χώρου στεγασμένου και ξεχωριστού από εκείνον, στον οποίο γίνεται η συμπίεση και η μεταφόρτωση των απορριμμάτων, έχει ως αποτέλεσμα την ουσιαστική διαφοροποίησή της σε σχέση με τους υπαλλήλους που ως εκ της φύσεως των καθηκόντων τους έρχονται σε άμεση επαφή με τα απόβλητα και εκτελούν για το λόγο αυτό πραγματικά επικίνδυνη εργασία υπό συνθήκες δυσμενέστερες από εκείνες, υπό τις οποίες παρέχει την εργασία της η φερόμενη ως δικαιούχος του χρηματικού εντάλματος πληρωμής υπάλληλος. Μειοψήφησε η Σύμβουλος Μαρία Αθανασοπούλου, η οποία υποστήριξε την άποψη ότι, του νόμου μη διακρίνοντος και ιδίως ενόψει της ρητής διατυπώσεως αυτού περί καταβολής του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας σε υπαλλήλους, οι οποίοι, ανεξαρτήτως ειδικότητας, εργάζονται κατά πλήρες ωράριο σε χώρους προσωρινής αποθήκευσης, επεξεργασίας, ανακύκλωσης και εν γένει αξιοποίησης και διάθεσης στερεών αποβλήτων, μεταξύ άλλων χώρων και σε σταθμούς μεταφόρτωσης απορριμμάτων, η φερόμενη ως δικαιούχος υπάλληλος
δικαιούται να λάβει το εν λόγω επίδομα, δοθέντος ότι αποδεικνύεται η συνδρομή στο πρόσωπό της των ως άνω νομίμων προϋποθέσεων. Όμως, η γνώμη αυτή δεν εκράτησε. V. Κατ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, και, ως εκ τούτου, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι το 1217, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής, ποσού 181,34 ευρώ, του Δήμου ΧΧΧ δεν πρέπει να θεωρηθεί.