Αντίστροφη Χρέωση. & Ο ΦΠΑ Νόμος του 2000 (Ν.95(Ι)/2000): Σχέδιο Περιθωρίου Οργανωτών Τουριστικών Περιηγήσεων

Αντίστροφη Χρέωση & Ο ΦΠΑ Νόμος του 2000 (Ν.95(Ι)/2000): Σχέδιο Περιθωρίου Οργανωτών Τουριστικών Περιηγήσεων

Πρώτο Μέρος Παρουσίαση Μιχάλης Γρέκας Συνέταιρος Έμμεσης Φορολογίας KPMG Βαρνάβας Νικολάου Συνέταιρος Έμμεσης Φορολογίας PWC 2

Περιεχόμενα Πρώτο Μέρος 1 Διαδικασία ανάλυσης συναλλαγής 2 Αντίστροφη χρέωση 3 Τόπος παροχής υπηρεσιών 4 Παραδείγματα 5 Οικοδομική βιομηχανία (Άρθρο 11Β) 6 Εξαιρέσεις 7 Συγκεκριμένες υπηρεσίες που παρέχονται σε εταιρείες με επιχειρηματική εγκατάσταση στην Κύπρο 3

1 Διαδικασία ανάλυσης συναλλαγής 4

Πως αναλύεται μια συναλλαγή STEP 1 Συγκεντρώνονται ικανοποιητικές πληροφορίες για να επιβεβαιωθεί κατά πόσο η συναλλαγή αφορά παράδοση αγαθού ή παροχή υπηρεσίας (π.χ. οικοδομικές εργασίες = υπηρεσία, φυσικό αέριο =αγαθό, παράδοση ακινήτων μαζί με γη= αγαθά) STEP 2 Αν η συναλλαγή αφορά παράδοση αγαθών, πρέπει να αντιληφθούμε την αλυσίδα της παράδοσης και την φυσική κίνηση των αγαθών και πότε μεταφέρεται ο τίτλος ιδιοκτησίας Αν κινούνται τα αγαθά Μόνο εντός Κύπρου (εγχώρια παράδοση) Προς την Κύπρο από άλλη χώρα ΚΜ (ενδοκοινοτική απόκτηση) Προς την Κύπρο από εκτός ΕΕ (εισαγωγή) Από την Κύπρο προς άλλη χώρα ΚΜ (ενδοκοινοτική αποστολή) Από Κύπρο προς χώρα μη ΚΜ (εξαγωγή) 5

Πως αναλύεται μια συναλλαγή STEP 3 Αν έχουμε να κάνουμε με την παροχή υπηρεσιών, πρέπει να κατανοήσουμε πλήρως την φύση των υπηρεσιών. (π.χ. έχουμε να κάνουμε με την παροχή γενικών συμβουλευτικών υπηρεσιών σε σχέση με ακίνητη ιδιοκτησία ή μπορεί οι υπηρεσίες να αφορούν συγκεκριμένη ακίνητη ιδιοκτησία σε συγκεκριμένη περιοχή συγκεκριμένης χώρας;) Στην πρώτη περίπτωση εφαρμόζεται ο μηχανισμός της αντίστροφης χρέωσης από τον λήπτη των υπηρεσιών ενώ στην δεύτερη περίπτωση ο πάροχος των υπηρεσιών μπορεί να υποχρεώνεται να εγγραφεί στη χώρα ΚΜ που βρίσκεται η ακίνητη ιδιοκτησία εκτός αν η άλλη χώρα ΚΜ εφαρμόζει την επέκταση της αντίστροφης χρέωσης STEP 4 Αφού αποφασίσαμε κατά πόσο έχουμε να κάνουμε με παραδόσεις αγαθών ή υπηρεσιών και κατανοήσαμε πλήρως τη φύση της συναλλαγής, πρέπει να προσφύγουμε στους κανόνες του τόπου παροχής. Αυτοί οι κανόνες προσδιορίζουν το τόπο όπου πρέπει να αποδοθεί ο φόρος εκροών επί της αξίας της παράδοσης. 6

Πως αναλύεται μια συναλλαγή STEP 5 Προσφεύγοντας στους κανόνες του τόπου παράδοσης διαπιστώνουμε κατά πόσο η συναλλαγή εμπίπτει στη δικαιοδοσία της και επομένως ο τόπος παράδοσης είναι η Κύπρος π.χ. Πώληση αγαθών εντός Κύπρου φορολογείται στην Κύπρο, ενώ η αποστολή των ίδιων αγαθών σε πρόσωπο εγγεγραμμένο στο ΗΒ θα εμπίπτει εκτός πεδίου εφαρμογής του Κυπριακού ΦΠΑ και εντός του πεδίου εφαρμογής του Αγγλικού ΦΠΑ. STEP 6 - Αν η συναλλαγή λαμβάνει χώρα στην Κύπρο, προστρέχουμε στο σχετικό Παράρτημα της Νομοθεσίας για να διαπιστώσουμε κατά πόσο η συναλλαγή είναι εξαιρούμενη (δάνεια Έβδομο Παράρτημα) ή φορολογητέα (δικηγορικές υπηρεσίες) ή εμπίπτουν εκτός πεδίου του ΦΠΑ (holding of investments) και αν είναι φορολογητέες ποίος είναι ο συντελεστής που εφαρμόζεται (0%, 5%, 9% ή 19%). 7

2 Αντίστροφη Χρέωση 8

Επεξήγηση του μηχανισμού Μέθοδος της αντίστροφης χρέωσης: Ουσιαστικά πρόκειται για μηχανισμό που μεταθέτει την υποχρέωση απόδοσης φόρου εκροών από τον προμηθευτή μίας υπηρεσίας (όπως θα αναμενόταν κανονικά) στο λήπτη της, σα να την είχε προσφέρει ο ίδιος ο λήπτης προς τον εαυτό του. Από 01/01/2010 αποτελεί το βασικό κανόνα προσδιορισμού του τόπου παροχής υπηρεσιών. Η απόδοση του προκύπτοντος φόρου εκροών γίνεται στο Κράτος Μέλος εγκατάστασης του λήπτη των υπηρεσιών με τη μέθοδο της αντίστροφης χρέωσης. Το εάν το ίδιο ποσό μπορεί να διεκδικηθεί ως πίστωση από τις φορολογικές αρχές του ΚΜ του λήπτη εξαρτάται από το εάν το εν λόγω έξοδο σχετίζεται με φορολογητέο ή εξαιρούμενο εισόδημα του λήπτη του. 9

Συναλλαγές εντός ΕΕ Ιδιώτης Κύπρος Διαφημιστικές Υπηρεσίες - Τιμολόγιο χωρίς Κυπριακό ΦΠΑ. -Ο αριθμός ΦΠΑ του πελάτη αναγράφεται στο τιμολόγιο. - Η συναλλαγή δηλώνεται στο VIES, εκτός εάν εξαιρείται ή υπόκειται σε 0% ΦΠΑ στη Γαλλία. - Εκτός αντικειμένου τετράγωνο 8Β Γαλλική Εταιρεία Γαλλία Αντίστροφη Χρέωση 10

Συναλλαγές εκτός ΕΕ Ιδιώτης Κύπρος Διαφημιστικές υπηρεσίες - Τιμολόγιο χωρίς Κυπριακό ΦΠΑ -Ο αριθμός ΦΠΑ του πελάτη δε χρειάζεται να αναγράφεται στο τιμολόγιο - Αποδεικτικά στοιχεία του τόπου εγκατάστασης του πελάτη - Η συναλλαγή δε δηλώνεται στο VIES Νορβηγική Εταιρεία Νορβηγία 11

Λήψη υπηρεσιών από άλλο ΚΜ Κύπρος Ιδιώτης μη εγγεγραμμένος στην Ελλάδα Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Υποχρέωση εγγραφής στη Δημοκρατία. Η Κυπριακή εταιρεία αποδίδει 19% ΦΠΑ στη Δημοκρατία με τη μέθοδο της αντίστροφης χρέωσης. Το ποσό του ΦΠΑ θα υπολογιστεί πάνω στην αξία των υπηρεσιών που λαμβάνονται. Ολόκληρο ή μέρος του φόρου εισροών θα διεκδικηθεί ανάλογα με τη φύση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της Εταιρείας. Δεν έχει σχέση αν ο πάροχος είναι εγγεγραμμένος ή όχι. Εγγεγραμμένη ή μη Εταιρεία στην Ολλανδία 12

Λήψη υπηρεσιών από μη ΚΜ Κύπρος Ιδιώτης Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Υποχρέωση εγγραφής στη Δημοκρατία. Η Κυπριακή εταιρεία αποδίδει 19% ΦΠΑ στη Δημοκρατία με τη μέθοδο της αντίστροφης χρέωσης. Το ποσό του ΦΠΑ θα υπολογιστεί πάνω στην αξία των υπηρεσιών που λαμβάνονται. Ολόκληρο ή μέρος του φόρου εισροών θα διεκδικηθεί ανάλογα με τη φύση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της Εταιρείας Εταιρεία των ΗΠΑ 13

Αντίστροφη χρέωση Για ποιες υπηρεσίες εφαρμόζεται η μέθοδος της αντίστροφης χρέωσης; 1) Για όσες υπηρεσίες περιλαμβάνονταν προηγουμένως στο 3ο Παράρτημα της Κυπριακής περί ΦΠΑ Νομοθεσίας. (Το 3ο Παράρτημα καταργήθηκε από 01/01/2010). Π.χ. συμβουλευτικές, νομικές, λογιστικές, διαφημιστικές, κλπ υπηρεσίες, πνευματικά δικαιώματα, κλπ. 2) Για όλες τις υπόλοιπες υπηρεσίες που προηγουμένως δεν περιλαμβάνονταν στο τρίτο παράρτημα, καθώς ενέπιπταν στον προηγουμένως ισχύοντα βασικό κανόνα του τόπου παροχής υπηρεσιών. (Τόπος εγκατάστασης του παροχέα των υπηρεσιών). Κλασικό παράδειγμα αποτελεί η παροχή υπηρεσιών διαχείρισης (management services), καθώς και οι διοικητικές υπηρεσίες (administration services). Υπάρχουν συγκεκριμένες εξαιρέσεις οι οποίες θα αναφερθούν σε μεταγενέστερη ενότητα. 14

3 Τόπος παροχής υπηρεσιών 15

Αντίστροφη χρέωση από 01/01/2010 Πάντοτε πρέπει να καθορίζεται που βρίσκεται ο λήπτης της υπηρεσίας: Στην Κύπρο; Ο παροχέας όταν επίσης βρίσκεται στην Κύπρο θα πρέπει να χρεώσει κυπριακό ΦΠΑ. Ο συντελεστής εξαρτάται από το είδος των υπηρεσιών. Στην Ευρώπη; Ο λήπτης των υπηρεσιών κατέχει έγκυρο αριθμό ΦΠΑ; Όχι Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να επιβάλλει κυπριακό ΦΠΑ Ναι 1. Δε θα επιβληθεί κυπριακό ΦΠΑ. 2. Ο αριθμός ΦΠΑ του λήπτη θα πρέπει να φαίνεται ξεκάθαρα στο τιμολόγιο. 3. Η συναλλαγή θα πρέπει να συμπεριληφθεί στο σύστημα VIES (εκτός εάν είναι εξαιρούμενη ή του μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ στο ΚΜ του λήπτη). 4. Εάν ο Κύπριος παροχέας των υπηρεσιών δεν είναι εγγεγραμμένος στο ΦΠΑ θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα με εγγραφή, για να υποβάλλει δηλώσεις VIES. 16

Αντίστροφη χρέωση από 01/01/2010 Πάντοτε πρέπει να καθορίζεται που βρίσκεται ο λήπτης της υπηρεσίας: Εκτός ΕΕ; Ο λήπτης των υπηρεσιών ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα στη χώρα του; Όχι Ναι Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να επιβληθεί Κυπριακό ΦΠΑ αν η υπηρεσία δεν συμπεριλαμβανόταν στο 3 Παράρτημα (π.χ. διοικητικές υπηρεσίες) 1. Δε θα επιβληθεί Κυπριακό ΦΠΑ 2. Ο πάροχος θα πρέπει να παρέχει αποδεικτικά στοιχεία για την εγκατάσταση ου πελάτη του 3. Η συναλλαγή ΔΕΝ θα πρέπει να συμπεριληφθεί στο σύστημα VIES 4. Η συναλλαγή αυτή τίθεται εκτός πεδίου εφαρμογής του κυπριακού ΦΠΑ 17

Παράδειγμα 1ο Η εταιρεία ΒΗ Λτδ λαμβάνει από εταιρεία εγκατεστημένη εντός ΕΕ (π.χ. Ηνωμένο Βασίλειο) διαφημιστικές υπηρεσίες για την προώθηση ενός νέου προϊόντος. Της αποστέλλεται τιμολόγιο αξίας 20.000. Η εταιρεία ΒΗ Λτδ πληρώνει 5.000 ετήσια δικαιώματα για την αποκλειστική διανομή στην Κύπρο συγκεκριμένης σειράς προϊόντων σε Ελβετική εταιρεία. Η εταιρεία ΒΗ Λτδ πληρώνει Έλληνα αρχιτέκτονα προκειμένου για την ανοικοδόμηση νέων εγκαταστάσεων ή για την ανακαίνιση των ήδη υφιστάμενων. Η αξία των υπηρεσιών του αρχιτέκτονα ανέρχεται στο ποσό των 30.000. 18

Αντίστροφη χρέωση Λήψη υπηρεσιών από προμηθευτή εγκατεστημένο εντός ΕΕ: Τετράγωνο 1; 10.450 Τετράγωνο 4; 10.450 Τετράγωνο 6; 55.000 Τετράγωνο 7; 55.000 Τετράγωνο 11Β: 50.000* * Δε συμπεριλαμβάνονται οι 5.000 από Ελβετία (11Β= Εφόσον οι υπηρεσίες λαμβάνονται από παροχέα εντός ΕΕ) 19

Αντίστροφη χρέωση Λήψη υπηρεσιών από προμηθευτή εγκατεστημένο εκτός ΕΕ: (Αν ίσχυαν μόνο τα δεδομένα του δευτέρου σημείου του παραδείγματος 1) Τετράγωνο 1; 950 ( 5.000Χ19%) Τετράγωνο 4; 950 Τετράγωνο 6; 5.000 Τετράγωνο 7; 5.000 20

Λήψη υπηρεσιών από Ευρωπαίο προμηθευτή Τετράγωνο 1 Τετράγωνο 4 Τετράγωνο 6 Λήψη υπηρεσιών από μη Ευρωπαίο προμηθευτή Τετράγωνο 1 Τετράγωνο 4 Τετράγωνο 7 Τετράγωνο 6 Τετράγωνο 11Β Τετράγωνο 7 Σημαντική παρατήρηση: Είναι αδιάφορο για σκοπούς ΦΠΑ εάν οι υπηρεσίες λαμβάνονται από υφπ ή από ιδιώτες! 21

4 Παραδείγματα 22

Παράδειγμα 1 ο : Μια Κυπριακή εταιρεία παρέχει λογιστικές υπηρεσίες σε άτομα που κατέχουν έγκυρο Ελληνικό αριθμό ΦΠΑ και λαμβάνουν τις υπηρεσίες για επιχειρηματικούς σκοπούς. Ο τόπος παροχής των υπηρεσιών είναι η Ελλάδα. Η Ελληνική εταιρεία θα πρέπει να εφαρμόσει την αντίστροφη χρέωση. Το τιμολόγιο που θα εκδοθεί από την Κυπριακή εταιρεία δε θα περιλαμβάνει ΦΠΑ. Η Κυπριακή εταιρεία θα πρέπει να συμπληρώσει VIES Συμπλήρωση της δήλωσης: Τετράγωνο 6: Αξία της υπηρεσίας που έχει δοθεί Τετράγωνο 8Β: Αξία της υπηρεσίας που έχει δοθεί σε άτομα εγγεγραμμένα στο ΦΠΑ χώρας η οποία βρίσκεται εντός της ΕΕ. 23

Παράδειγμα 2 ο : Κύπριος δικηγόρος εκπροσωπεί Άγγλο πελάτη του (επιχειρηματία) στην ακροαματική διαδικασία για την έκδοση του διαζυγίου του από την Κύπρια σύζυγό του. Ο πελάτης λαμβάνει τις υπηρεσίες για μη επιχειρηματικούς σκοπούς. Ο Κύπριος δικηγόρος θα πρέπει να επιβάλει Κυπριακό ΦΠΑ 19%. Συμπλήρωση της δήλωσης: Κουτί 6: Αξία της υπηρεσίας που έχει δοθεί Κουτί 1: Φόρος εκροών Δεν συμπληρώνεται η δήλωση VIES σε αυτή την περίπτωση 24

Παράδειγμα 3 ο : Ελεγκτικός οίκος με έδρα τη Δημοκρατία ετοιμάζει τις λογιστικές καταστάσεις για διάφορες εταιρείες. Ο ελεγκτικός οίκος διαθέτει έγκυρο αριθμό ΦΠΑ στη Δημοκρατία και υποβάλει κανονικά δηλώσεις ΦΠΑ. Για την αποφυγή επιβολής 19% ΦΠΑ σε πελάτη του που δε διαθέτει έγκυρο αριθμό ΦΠΑ, ζητείται όπως τιμολογηθεί Ρώσικη θυγατρική εταιρεία. Τι θα κάνατε σε μία τέτοια περίπτωση; Θα ακολουθούσατε τις οδηγίες του πελάτη σας; 25

Γενικά, θα πρέπει πάντοτε να έχετε υπόψη το γεγονός ότι ο τόπος φορολόγησης των υπηρεσιών προετοιμασίας οικονομικών καταστάσεων θα είναι ο τόπος όπου βρίσκεται η μόνιμη εγκατάσταση με την οποία σχετίζονται οι παρεχόμενες υπηρεσίες. Κατά συνέπεια, ακόμα και στη περίπτωση που ο πελάτης σας ζητά την τιμολόγηση εταιρείας εγκατεστημένης εκτός ΕΕ αναφορικά με υπηρεσίες που παρασχέθηκαν σε κυπριακή επιχείρηση, με απώτερο σκοπό να αποφύγει την επιβολή 19% κυπριακού ΦΠΑ, η απάντησή σας θα πρέπει να είναι αρνητική, λόγω του ότι (α) η αρχική συμφωνία παροχής των υπηρεσιών είχε καταρτιστεί με την κυπριακή επιχείρηση ΚΑΙ κυρίως λόγω του ότι (β) οι υπηρεσίες παρέχονται ως αποτέλεσμα σχετικής υποχρέωσης της κυπριακής εταιρείας που απορρέει από υποχρέωσή της ενώπιον του Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων της Δημοκρατίας. Βλέπε επόμενη ενότητα: Διευκρινήσεις σε σχέση με την εγκύκλιο 178 26

Παράδειγμα 4 ο : Μία Κυπριακή επιχείρηση που ασχολείται με αγοραπωλησίες μετοχών σε χρηματιστήρια εντός της ΕΕ, λαμβάνει δικηγορικές υπηρεσίες από την ελεγκτικό οίκο που είναι εγκατεστημένος στη Ρωσία. Η Ρωσία δεν αποτελεί ΚΜ της ΕΕ με αποτέλεσμα να μη εφαρμόζει τη νέα δέσμη μέτρων που τέθηκε σε ισχύ από 01/01/2010. Κατά συνέπεια, επί του σχετικού τιμολογίου θα επιβάλει Ρώσικο ΦΠΑ 18%. Παρά ταύτα, ο Κύπριος λήπτης των ενλόγω υπηρεσιών εξακολουθεί να φέρει υποχρέωση απόδοσης 19% ΦΠΑ εκροών στη Δημοκρατία με τη μέθοδο της αντίστροφης χρέωσης. Ο ΦΠΑ θα υπολογιστεί πάνω στην ολική αξία των λαμβανόμενων υπηρεσιών ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ υπόψη το ποσό του Ρώσικου ΦΠΑ που έχει ήδη επιβληθεί Το εάν το ποσό αυτό θα μπορέσει να διεκδικηθεί από τον Κύπριο λήπτη των υπηρεσιών θα εξαρτηθεί από τη φύση των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων με τις οποίες το συγκεκριμένο έξοδο σχετίζεται. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η διεκδίκηση αποκλείεται (εξαιρούμενες χρηματοοικονομικές εργασίες εντός ΕΕ) 27

Παράδειγμα 5 ο : Κυπριακή εταιρεία παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες σε διάφορους πελάτες της εγκατεστημένους εντός ΕΕ, οι οποίοι διαθέτουν έγκυρους αριθμούς ΦΠΑ. Η εν λόγω εταιρεία δε λαμβάνει οποιεσδήποτε υπηρεσίες από μη Κύπριους προμηθευτές. Η εταιρεία δεν είναι εγγεγραμμένη στο Μητρώο ΦΠΑ της Δημοκρατίας. Η Κυπριακή εταιρεία του παραδείγματος έχει υποχρέωση εγγραφής στο Μητρώο ΦΠΑ της Δημοκρατίας; Ναι! Η εταιρεία υποχρεούται να εγγραφεί στο Μητρώο ΦΠΑ της Δημοκρατίας, προκειμένου να μπορεί να υποβάλλει μηνιαίες δηλώσεις VIES. 28

Παράδειγμα 6 ο : Κυπριακή εταιρεία λαμβάνει ασφαλιστικές υπηρεσίες από μεγάλο ασφαλιστικό οργανισμό με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο. Η εταιρεία είναι εγγεγραμμένη στο Μητρώο ΦΠΑ της Δημοκρατίας. Πώς θα χειριστείτε το συγκεκριμένο έξοδο; Απάντηση: 1. Πού είναι ο τόπος φορολόγησης των ασφαλιστικών υπηρεσιών; Στη Δημοκρατία. 2. Εφόσον είναι η Δημοκρατία, θα πρέπει να εφαρμοστεί η αντίστροφη χρέωση. 3. Αλλά οι ασφαλιστικές υπηρεσίες στη Δημοκρατία εξαιρούνται! 4. Συνεπώς, για τα ενλόγω έξοδα δεν υπάρχει υποχρέωση απόδοσης 19% ΦΠΑ. (Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η μέθοδος της αντίστροφης χρέωσης δεν εφαρμόζεται). 5. Συμπλήρωση δήλωσης ΦΠΑ: Τετράγωνο 7 29

Παράδειγμα 7 ο : Τράπεζα με έδρα τη Δημοκρατία λαμβάνει υπηρεσίες SWIFT από τραπεζικό οργανισμό με έδρα τη Γερμανία. Η εταιρεία είναι εγγεγραμμένη στο Μητρώο ΦΠΑ της Δημοκρατίας. Πώς θα χειριστείτε το συγκεκριμένο έξοδο; Απάντηση: 1. Πού είναι ο τόπος φορολόγησης των υπηρεσιών SWIFT; Στη Δημοκρατία. 2. Εφόσον είναι η Δημοκρατία, θα πρέπει να εφαρμοστεί η αντίστροφη χρέωση. 3. Οι υπηρεσίες αυτές στη Δημοκρατία υπόκεινται σε 19% ΦΠΑ! 4. Συνεπώς, για τα ενλόγω έξοδα θα πρέπει να αποδοθεί 19% ΦΠΑ στη Δημοκρατία. 5. Το ποσό αυτό εφόσον αποτελεί μέρος ενιαίας παροχής υπηρεσιών προς τον εκάστοτε πελάτη της Κυπριακής τράπεζας, κατά πάσα πιθανότητα ΔΕ θα μπορεί να διεκδικηθεί ως πίστωση. 30

Παράδειγμα 8 ο : Κυπριακή εταιρεία αγοράζει συμβουλευτικές υπηρεσίας από σύμβουλο εγκατεστημένο εκτός Κύπρου. Στα πλαίσια του συμβολαίου για την παροχή των εν λόγω υπηρεσιών, πέραν της συμφωνηθείσας αμοιβής η Κυπριακή εταιρεία θα καταβάλει και τα έξοδα αμοιβής και μεταφοράς του συμβούλου 1. Τα σχετικά έξοδα τιμολογούνται μαζί με το τιμολόγια για την κύρια αμοιβή 2. Τα σχετικά έξοδα τιμολογούνται σε ξεχωριστό τιμολόγιο; Απάντηση: 1. Απόδοση ΦΠΑ από την Κυπριακή εταιρεία σε ολόκληρο το ποσό του τιμολογίου με το μηχανισμό της αντίστροφης χρέωσης (19%) 2. Απόδοση ΦΠΑ με 19% επίσης με την μέθοδο της αντίστροφης χρέωσης επί του τιμολογίου που αναφέρεται μόνο στην διαμονή και μεταφορά. Ερώτημα: Τι θα συμβεί αν η Κυπριακή εταιρεία αναλάβει η ίδια να πληρώσει την διαμονή και άλλα έξοδα του συμβούλου (εκδοθούν τα τιμολόγια στο όνομα της); 31

Παράδειγμα 9 ο : Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίδεται στις χρεώσεις που προέρχονται από διευθυντές Κυπριακών επιχειρήσεων, οι οποίοι δεν είναι Κύπριοι πολίτες (π.χ. Πολωνοί) και οι οποίοι δεν εμπίπτουν στο μισθολόγιο της εκάστοτε κυπριακής επιχείρησης. Εάν στα έξοδα των εταιρειών που χειρίζεστε εντοπίσετε έξοδα διευθυντών (directors fees), θα πρέπει: Να αποδοθεί 19% ΦΠΑ στη Δημοκρατία με τη μέθοδο της αντίστροφης χρέωσης. Τα μη εγγεγραμμένα για σκοπούς του κυπριακού ΦΠΑ πρόσωπα θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο υποχρέωσης για εγγραφή στο Μητρώο ΦΠΑ της Δημοκρατίας λόγω λήψης υπηρεσιών από διευθυντές. 32

5 ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ (ΑΡΘΡΟ 11Β) 33

Με την προσθήκη του άρθρου 11Β, από 09/03/2012 η αντίστροφη χρέωση εφαρμόζεται και για συναλλαγές που πραγματοποιούνται από πρόσωπα εγκατεστημένα στην Κύπρο. Οι σχετικές συναλλαγές αφορούν παροχή υπηρεσιών ή υπηρεσιών μαζί με αγαθά στα πλαίσια της οικοδομικής βιομηχανίας. Όταν επιχείρηση, που δεν έχει υποχρέωση ή δικαίωμα εγγραφής στο Μητρώο ΦΠΑ (π.χ. επειδή ασχολείται με εξαιρούμενες συναλλαγές), λαμβάνει υπηρεσίες του άρθρου 11Β στα πλαίσια άσκησης ή προώθησης της επιχείρησης που ασκεί, τότε αποκτά την ιδιότητα του υποκείμενου στο φόρο προσώπου. Οφείλει λοιπόν να εγγραφεί στο Μητρώο ΦΠΑ όταν η αξία των υπηρεσιών που λαμβάνει ξεπερνά το όριο εγγραφής των 15.600. Όσα πρόσωπα λαμβάνουν υπηρεσίες που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 11Β, οφείλουν να αποδίδουν ΦΠΑ εκροών επί της αξίας των υπηρεσιών αυτών, εφαρμόζοντας την αντίστροφη χρέωση. 34

Παράδειγμα 1 Πολιτικός μηχανικός εγγεγραμμένος στο Μητρώο ΦΠΑ παρέχει σε εταιρεία κατασκευής αυτοκινητόδρομων υπηρεσίες στα πλαίσια κατασκευής οδικής αρτηρίας για λογαριασμό δημοτικής αρχής αξίας 100.000. Οι εργασίες της κατασκευαστικής εταιρείας υπόκεινται σε ΦΠΑ, γι αυτό και είναι εγγεγραμμένη στο Μητρώο ΦΠΑ. Τετράγωνο 1: 18 000 Τετράγωνο 4: 18 000 Τετράγωνο 5: 0 Τετράγωνο 6: 100 000 Τετράγωνο 7: 100 000 35

Παράδειγμα 2 Οδοντίατρος μη εγγεγραμμένος στο Μητρώο ΦΠΑ λαμβάνει υπηρεσίες αξίας 30.000 οι οποίες εμπίπτουν στο άρθρο 11Β. Ο εν λόγω οδοντίατρος θα πρέπει να εγγραφεί στο Μητρώο ΦΠΑ και να αποδώσει ΦΠΑ εκροών χωρίς όμως δικαίωμα πίστωσης. Η δήλωσή του συμπληρώνεται ως εξής: Τετράγωνο 1: 5 400 Τετράγωνο 4: - Τετράγωνο 5: 5 400 Τετράγωνο 6: 30 000 Τετράγωνο 7: 30 000 Μετά τη συμπλήρωση της δήλωσης και απόδοση του οφειλόμενου ΦΠΑ, ο οδοντίατρος θα πρέπει να υποβάλει αίτηση διαγραφής του από το Μητρώο ΦΠΑ της Δημοκρατίας. 36

6 ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ 37

Αντίστροφη χρέωση - Υπηρεσίες οι οποίες δεν ακολουθούν το βασικό κανόνα Εξαιρέσεις Για ποιες υπηρεσίες θα πρέπει να εφαρμόζετε όλα όσα αναπτύχθηκαν προηγουμένως; Απάντηση: Για όλες τις υπηρεσίες που εμπίπτουν στο βασικό κανόνα. Ωστόσο, για τις υπηρεσίες που αναφέρονται στις αμέσως επόμενες διαφάνειες ισχύουν διαφορετικοί κανόνες. 38

Αντίστροφη χρέωση -Υπηρεσίες οι οποίες δεν ακολουθούν το βασικό κανόνα Εξαιρέσεις 1. Υπηρεσίες οι οποίες έχουν να κάνουν με συγκεκριμένη ακίνητη ιδιοκτησία: Εκεί που βρίσκεται η ακίνητη ιδιοκτησία. 2. Υπηρεσίες μεταφοράς επιβατών: Εκεί που γίνεται η μεταφορά. 3. Ενοικίαση μέσων μεταφοράς: Πρέπει να γίνει διαχωρισμός μεταξύ βραχυπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης ενοικίασης μέσων μεταφορά. Για βραχυπρόθεσμη ενοικίαση: Εκεί που διατίθεται το όχημα. Η μακροχρόνια μίσθωση ακολουθεί το βασικό κανόνα των υπηρεσιών που είναι εκεί που βρίσκετε ο λήπτης. Η μακροχρόνια μίσθωση σε μη υ.φ.π 1/1/13 εκεί που είναι εγκατεστημένο το μη υ.φ.π. 4. Εστιατόρια και τροφοδοσία (catering): Εκεί που παρέχονται οι υπηρεσίες. 5. Εστίαση πάνω σε μέσα μεταφοράς: Χώρα αναχώρησης 39

Υπηρεσίες οι οποίες δεν ακολουθούν το βασικό κανόνα 6. Πολιτιστικές, καλλιτεχνικές και άλλες παρόμοιες υπηρεσίες: Από 01/01/2011: Οι υπηρεσίες αυτές φορολογούνται στον τόπο εγκατάστασης του λήπτη τους, εφόσον είναι υποκείμενο στο φόρο πρόσωπο. (Β2Β) Εάν όμως οι ίδιες υπηρεσίες λαμβάνονται από ιδιώτες (Β2C), τότε φορολογούνται στον τόπο όπου εκτελούνται υλικά. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η είσοδος σε τέτοιες διοργανώσεις είτε απευθύνεται σε υποκείμενα στο φόρο πρόσωπα είτε σε ιδιώτες φορολογείται στον τόπο όπου οι διοργανώσεις εκτελούνται υλικά. 40

Καταληκτικό σχόλιο: Ο μηχανισμός της αντίστροφης χρέωσης, όπως επεξηγήθηκε ανωτέρω, θα πρέπει να εφαρμόζεται για σχεδόν όλες τις υπηρεσίες που λαμβάνονται από μη Κύπριους πάροχους υπηρεσιών είτε αυτοί είναι εγγεγραμμένα ή όχι πρόσωπα εντός της ΕΕ είτε είναι εγκατεστημένοι εκτός ΕΕ. Ο μηχανισμός της αντίστροφης χρέωσης δε εφαρμόζεται για τις περιπτώσεις λήψης υπηρεσιών (α) για τις οποίες ισχύει κάποια εξαίρεση/ απόκλιση από το βασικό κανόνα προσδιορισμού του τόπου παροχής υπηρεσιών. Π.χ. υπηρεσίες που σχετίζονται με συγκεκριμένη ακίνητη ιδιοκτησία που βρίσκεται εκτός της Δημοκρατίας. ή (β) οι οποίες εξαιρούνται με βάση διατάξεων του Εβδόμου Παραρτήματος ή (γ) οι οποίες υπόκεινται στο μηδενικό συντελεστή βάση των διατάξεων του Έκτου Παραρτήματος ή (δ) που αφορούν μόνιμη εγκατάσταση του λήπτη σε χώρα άλλη από την Κύπρο (ε) που λαμβάνονται από επενδυτική εταιρεία (holding company) που δεν εξασκεί οποιαδήποτε άλλη οικονομική δραστηριότητα 41

7 ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΑΡΕΧΟΝΤΑΙ ΣΕ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΜΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ 178 - ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΕ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΑ ΣΤΟ ΦΟΡΟ ΠΡΟΣΩΠΑ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΑ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 42

Συγκεκριμένες υπηρεσίες που παρέχονται σε εταιρείες με επιχειρηματική εγκατάσταση στη Κύπρο Ερμηνευτική Εγκύκλιος 178 Η Ερμηνευτική Εγκύκλιος 178 της Υπηρεσίας ΦΠΑ παρέχει διευκρινίσεις για τον τόπο παροχής συγκεκριμένων υπηρεσιών σε υποκείμενα στον φόρο πρόσωπα (υ.φ.π) εγκαταστημένα στη Δημοκρατία. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το περιεχόμενο της Εγκυκλίου 178 έχει αναδρομική ισχύ. Στην εγκύκλιό της, η Υπηρεσία ΦΠΑ τονίζει ότι οι υπηρεσίες οι οποίες αφορούν άμεσα υ.φ.π με επιχειρηματική εγκατάσταση στη Δημοκρατία θεωρούνται ότι παρέχονται σε αυτό το πρόσωπο ανεξάρτητα εάν κάποιο άλλο πρόσωπο εγκατεστημένο εκτός της Δημοκρατίας (εντός ή εκτός της ΕΕ) έχει δώσει τις οδηγίες και επίσης τιμολογείται για την παροχή αυτών των υπηρεσιών. Σε περίπτωση όπου υ.φ.π εγκατεστημένο στη Δημοκρατία λαμβάνει συγκεκριμένες υπηρεσίες οι οποίες σχετίζονται με τις φορολογικές της υποχρεώσεις στη Δημοκρατία, τότε, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι τις οδηγίες τις έχει δώσει πρόσωπο εγκατεστημένο εκτός της Δημοκρατίας, οι υπηρεσίες αυτές θα φορολογούνται στη Δημοκρατία. 43

Συγκεκριμένες υπηρεσίες που παρέχονται σε εταιρείες με επιχειρηματική εγκατάσταση στη Κύπρο Ενδεικτικά, η Υπηρεσία ΦΠΑ παραθέτει τις πιο κάτω υπηρεσίες οι οποίες θεωρούνται ότι φορολογούνται στη Δημοκρατία: Ελεγκτικές υπηρεσίες Υπηρεσίες τήρησης λογιστικών βιβλίων και ετοιμασίας λογαριασμών Υπηρεσίες εντολοδόχων διευθυντών Υπηρεσίες εντολοδόχου γραμματέα Διοικητικές υπηρεσίες σχετικά με την υποβολή φορολογικών δηλώσεων ή άλλων φορολογικών υποχρεώσεων μιας επιχείρησης στη Δημοκρατία Υπηρεσίες εγγεγραμμένου γραφείου H Υπηρεσία ΦΠΑ ξεκαθαρίζει ότι η πιο πάνω λίστα υπηρεσιών δεν είναι εξαντλητική. Αντίθετα με τα όσα έχουν προαναφερθεί, για τις πιο κάτω υπηρεσίες ισχύει ο βασικός κανόνας του τόπου παροχής υπηρεσιών, δηλαδή υπόκεινται σε ΦΠΑ στη χώρα όπου ανήκει ο λήπτης των υπηρεσιών: Υπηρεσίες για την εγγραφή μιας εταιρείας στο Τμήμα του Εφόρου Εταιρειών και Επίσημου Παραλήπτη Συμβουλευτικές Υπηρεσίες Υπηρεσίες εντολοδόχου για μετόχους εταιρειών 44

Παράδειγμα 1 Η κυπριακή εταιρεία Α παρέχει διοικητικές υπηρεσίες στην εταιρεία Β, επίσης κυπριακή εταιρεία, για την υποβολή των δηλώσεων ΦΠΑ για το 2013. Η εντολή για την παροχή αυτών των υπηρεσιών έχει δοθεί από την μητρική εταιρεία της Β η οποία είναι εγκατεστημένη στην Αγγλία. Η συμφωνία για την παροχή των πιο πάνω υπηρεσιών έγινε με την αγγλική μητρική εταιρεία προς την οποία θα εκδοθεί και το τιμολόγιο. Φορολογική μεταχείριση: Οι πιο πάνω υπηρεσίες υπόκεινται σε κυπριακό ΦΠΑ και είναι υποχρέωση της εταιρείας A να το αποδώσει. Έτσι, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι οι εντολές έχουν δοθεί από τη μητρική εταιρεία η οποία δεν είναι εγκατεστημένη στη Δημοκρατία, οι πιο πάνω υπηρεσίες φορολογούνται στη Δημοκρατία με τον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ. Το τιμολόγιο που θα εκδώσει η εταιρεία Α προς την αγγλική μητρική εταιρεία πρέπει να συμπεριλαμβάνει ΦΠΑ του κανονικού συντελεστή, δηλαδή 19%. 45

Παράδειγμα 2 Η κυπριακή εταιρεία Α βοηθά την εταιρεία Β, επίσης κυπριακή εταιρεία, με την ετοιμασία των δηλώσεων ΦΠΑ. Πιο συγκεκριμένα, η εταιρεία Α εξετάζει (review) την ορθότητα των δηλώσεων ΦΠΑ που έχει ήδη ετοιμάσει η εταιρεία Β και στην συνέχεια η υποβολή της δήλωσης στην Υπηρεσία ΦΠΑ γίνεται από την εταιρεία Α ή Β. Η εντολή για την παροχή αυτών των υπηρεσιών έχει δοθεί από τη μητρική εταιρεία της Β η οποία είναι εγκατεστημένη στην Αγγλία. Η συμφωνία για την παροχή των πιο πάνω υπηρεσιών έχει συναφθεί με τη μητρική εταιρεία στην οποία εκδίδονται και τα τιμολόγια. Φορολογική μεταχείριση: Η εταιρεία Α παρέχει συμβουλευτικές και όχι διοικητικές υπηρεσίες σε σχέση με την υποβολή των δηλώσεων ΦΠΑ της Β. Ως αποτέλεσμα, οι πιο πάνω υπηρεσίες φορολογούνται στην χώρα όπου ανήκει ο λήπτης των υπηρεσιών, δηλαδή στην Αγγλία. Η εταιρεία Α θα εκδώσει τιμολόγιο χωρίς ΦΠΑ και θα συμπεριλάβει τη συγκεκριμένη συναλλαγή στον Ανακεφαλαιωτικό Πίνακά της (VIES) δεδομένου ότι η αγγλική μητρική εταιρεία είναι κάτοχος έγκυρου αριθμού ΦΠΑ της Αγγλίας. 46

Παράδειγμα 3 Η κυπριακή εταιρεία Α παρέχει υπηρεσίες εντολοδόχου διευθυντή σε εταιρεία εγκατεστημένη στις Παρθένους Νήσους (BVI). Η συμφωνία της εταιρείας Α για την παροχή υπηρεσιών είναι με την εταιρεία στα BVI και το τιμολόγιο επίσης θα εκδίδεται στην εταιρεία στα BVI. Φορολογική μεταχείριση: Δεδομένου ότι οι υπηρεσίες εντολοδόχου διευθυντή δεν είναι για εταιρεία εγκατεστημένη στην Κύπρο, η συγκεκριμένη υπηρεσία δεν υπόκειται στο κυπριακό ΦΠΑ ανεξαρτήτως αν η BVI εταιρεία εξασκεί οικονομική δραστηριότητα ή όχι. Η εταιρεία Α θα εκδώσει τιμολόγιο χωρίς ΦΠΑ και δεν θα συμπεριλάβει τη συγκεκριμένη συναλλαγή στον Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα (VIES). 47

Παράδειγμα 4 Ένα ελεγκτικό γραφείο στην Ρωσία συμβάλλεται με ένα ελεγκτικό γραφείο στην Κύπρο για την ετοιμασία του ελέγχου (audit) Κυπριακών εταιρειών οι οποίες είναι θυγατρικές της μητρικής Ρώσικης εταιρείας. Το κυπριακό ελεγκτικό γραφείο θα τιμολογήσει το ρώσικο ελεγκτικό γραφείο το οποίο έχει συμβληθεί με τη ρώσικη μητρική εταιρεία. Φορολογική μεταχείριση: Η ετοιμασία και υποβολή ελεγμένων λογαριασμών είναι υποχρέωση των κυπριακών θυγατρικών εταιρειών. Έτσι, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι οι εντολές έχουν δοθεί από τη μητρική εταιρεία στη Ρωσία, οι πιο πάνω υπηρεσίες φορολογούνται στη Δημοκρατία με τον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ. Το τιμολόγιο που θα εκδώσει το κυπριακό ελεγκτικό γραφείο προς το ρώσικο ελεγκτικό γραφείο πρέπει να συμπεριλαμβάνει ΦΠΑ του κανονικού συντελεστή, δηλαδή 19%. Σχόλιο: Υπηρεσία ΦΠΑ είναι πρόθυμη να εξετάσει περιπτώσεις παγκόσμιων συμβολαίων και να δώσει την έγκριση της για διαφορετικό φορολογικό χειρισμό 48

Δεύτερο Μέρος Παρουσίαση Χάρης Χαραλάμπους Υπεύθυνος Συνέταιρος Έμμεσης Φορολογίας KPMG 49

Περιεχόμενα Δεύτερο Μέρος Εγκύκλιος 223 της 24/1/2018 Σχέση ταξιδιωτικού πράκτορα με αντισυμβαλλόμενο μέρος Σχέδιο Περιθωρίου Οργανωτών Τουριστικών Περιηγήσεων (ΣΠΟΤΠ) ΣΠΟΤΠ Ειδικές περιπτώσεις Συναλλαγές με ίδια μέσα Ξενοδοχειακός τομέας Εκπτώσεις που χρηματοδοτούνται από αντιπρόσωπο Χρόνος παροχής σε σχέση με ΣΠΟΤΠ 50

Ο ΦΠΑ Νόμος του 2000 (Ν.95(Ι)/2000): Σχέδιο Περιθωρίου Οργανωτών Τουριστικών Περιηγήσεων

Ερμηνευτική Εγκύκλιος 223 της 24/1/2018

Ερμηνευτική Εγκύκλιος 223 (24/1/2018) Νομοθεσία πού εφαρμοζόταν μέχρι την έκδοση της εγκυκλίου 223 Το Ειδικό Καθεστώς Οργανωτών Τουριστικών Περιηγήσεων γνωστό και ως Σχέδιο Περιθωρίου Οργανωτών Τουριστικών Περιηγήσεων (ΣΠΟΤΠ) εφαρμόζεται βάσει των διατάξεων του Άρθρου 41 του περί ΦΠΑ Νόμου του 2000 (Ν95 (Ι)/2000) και των Κανονισμών 129 136 των περί Φ.Π.Α. (Γενικών) Κανονισμών του 2001 (Κ.Δ.Π. 314/2001). Μέχρι την κοινοποίηση της Εγκυκλίου και βάσει της υφιστάμενης Νομοθεσίας, το ΣΠΟΤΠ εφαρμόζεται μόνο για τις πράξεις που πραγματοποιούνται από τον οργανωτή τουριστικών περιηγήσεων (ο.τ.π.) απευθείας προς τον ταξιδιώτη και η εφαρμογή του είναι υποχρεωτική. 53

Ερμηνευτική Εγκύκλιος 223 (24/1/2018) Πού βασίζεται και ποια ακριβώς είναι η αλλαγή; Το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ), σε αριθμό υποθέσεων που εξέτασε, αποφάσισε ότι το ΣΠΟΤΠ μπορεί να εφαρμοστεί και σε περιπτώσεις που η οριζόμενη ταξιδιωτική υπηρεσία προσφέρεται σε άλλο υποκείμενο στο φόρο, ο οποίος σκοπό έχει τη μεταπώλησή της. Επομένως με την ερμηνεία που έδωσε το ΔΕΚ διευρύνεται ο όρος «ταξιδιώτης» * ώστε να περιλαμβάνει και επιχειρήσεις που αγοράζουν τις υπηρεσίες για αναπαροχή (re-supply). *Ταξιδιώτης: Διευρύνεται ο όρος «ταξιδιώτης» ώστε να περιλαμβάνει όχι μόνο φυσικά πρόσωπα, αλλά και όλα τα υποκείμενα στο φόρο πρόσωπα που αγοράζουν ΟΤΥ ή πακέτα ΟΤΥ είτε για ιδία χρήση είτε για μεταπώληση. *C 189/11 (Ισπανία), C - 193/11(Πολωνία), C- 236/11(Ιταλία), C 269/11(Τσεχία), C 293/11(Ελλάδα), C 296/11 (Γαλλία), C 309/11(Φινλανδία), C 450/11(Πορτογαλία) Χρόνος εφαρμογής Η εγκύκλιος 123 επισημαίνει ότι η εφαρμογή του ΣΠΟΤΠ και σε παραδόσεις ΟΤΥ σε άλλα υ.φ.π ισχύει από τις 23/9/13 οπόταν εκδόθηκε η απόφαση του ΔΕΚ. 54

Ερμηνευτική Εγκύκλιος 223 (24/1/2018) Το ανησυχητικό σημείο της εγκυκλίου Η εγκύκλιος επισημαίνει ότι όλες οι υποθέσεις που έχουν εξεταστεί από το Τμήμα Φορολογίας μετά από φορολογικό έλεγχο δεν θα τύχουν νέας εξέτασης από το Τμήμα και θα θεωρούνται ως ολοκληρωμένες. Ωστόσο, αν κάποιοι υποκείμενοι στο φόρο έτυχαν μόνο γραπτής ή προφορικής απάντησης από το Τμήμα, τότε δεν ισχύει το πιο πάνω και θα πρέπει να εφαρμοστεί ο φορολογικός χειρισμός που περιγράφεται στην εν λόγω Ερμηνευτική Εγκύκλιο. Σχόλιο: Η πιο πάνω τοποθέτηση δε μας βρίσκει σύμφωνους επειδή διαχωρίζει τους φορολογούμενους σε δυο διαφορετικές κατηγορίες ευνοώντας τη μία εκ των δύο. Υποστηρίζουμε ότι, τουλάχιστον η ημερομηνία εφαρμογής της νέας φορολογικής μεταχείρισης θα έπρεπε να είναι η ημερομηνία έκδοσης της εγκυκλίου. 55

Ερμηνευτική Εγκύκλιος 223 (24/1/2018) Παράδειγμα Κύπριος οργανωτής τουριστικών πακέτων αποκτά αγαθά και υπηρεσίες που εμπίπτουν στον ορισμό των ΟΤΥ από άλλα υποκείμενα στο φόρο πρόσωπα και τα μεταπωλεί είτε ως μεμονωμένες υπηρεσίες είτε ως πακέτο χωρίς ουσιαστική μετατροπή ή περαιτέρω επεξεργασία σε ταξιδιωτικό πράκτορα εγκατεστημένο στη Ρωσία. Έστω η μεμονωμένη υπηρεσία είτε το πακέτο λαμβάνει χώρα, απολαμβάνεται στην (α) Κύπρο, (β) Ελλάδα ή (γ) Ισραήλ. (α) Όπου η υπηρεσία ή το πακέτο απολαμβάνεται στην Κύπρο Ανεξαρτήτως που είναι εγκατεστημένος ο αγοραστής υ.φ.π., ο Κύπριος οργανωτής αποδίδει ΦΠΑ επί του περιθωρίου κέρδους εφαρμόζοντας τον κανονικό συντελεστή (19%) επειδή η/το ΟΤΥ/πακέτο απολαμβάνεται στην Κύπρο. (β) Όπου η υπηρεσία ή πακέτο απολαμβάνεται στην Ελλάδα Ανεξαρτήτως που είναι εγκατεστημένος ο αγοραστής υ.φ.π., ο Κύπριος οργανωτής αποδίδει ΦΠΑ επί του περιθωρίου κέρδους εφαρμόζοντας τον κανονικό συντελεστή (19%) επειδή η/το ΟΤΥ/πακέτο απολαμβάνεται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). 56

Ερμηνευτική Εγκύκλιος 223 (24/1/2018) Παράδειγμα (συνέχεια) (γ) Όπου η υπηρεσία ή πακέτο απολαμβάνεται στο Ισραήλ Ανεξαρτήτως που είναι εγκατεστημένος ο αγοραστής υ.φ.π., ο Κύπριος οργανωτής δεν αποδίδει ΦΠΑ επί του περιθωρίου κέρδους επειδή ισχύει ο μηδενικός συντελεστή αφού η/το ΟΤΥ/πακέτο απολαμβάνεται εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Ο μηδενικός συντελεστής προνοείται στην παράγραφο 11 του Έκτου Παραρτήματος της περί ΦΠΑ Νομοθεσίας. 57

Σχέση ταξιδιωτικού πράκτορα με αντισυμβαλλόμενο μέρος

Σχέση του ταξιδιωτικού πράκτορα με πελάτες /συνεργάτες Ο τρόπος με τον οποίο ένας ταξιδιωτικός πράκτορας υπολογίζει και αποδίδει φόρο εκροών εξαρτάται από τη σχέση του με τον εκάστοτε πελάτη του ή συνεργάτη του. Ένας ταξιδιωτικός πράκτορας μπορεί να ενεργεί με τον ένα ή και με τους δύο από τους ακόλουθους τρόπους: 1. Ως διαμεσολαβητής ή αντιπρόσωπος (agent) μεταξύ δύο άλλων μερών, ο οποίος για τις υπηρεσίες του λαμβάνει προμήθεια. 2. Ως αντιπροσωπευόμενος (principal), προσφέροντας π.χ. στους πελάτες του οριζόμενες ταξιδιωτικές υπηρεσίες από μόνες τους ή ως ενιαίο πακέτο διακοπών, τις οποίες υπηρεσίες αγοράζει από άλλους εμπορευόμενους και τις μεταπωλεί χωρίς ουσιαστικές μετατροπές στο δικό του όνομα προς άμεσο όφελος των δικών του πελατών. Είναι υψίστης σημασίας να καθορισθεί εξ αρχής η συμβατική σχέση μεταξύ των μερών. Ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος είναι η γραπτή συμφωνία και η σωστή έκδοση εγγράφων που ανταλλάσσονται μεταξύ των μερών. 59

Σχέση του ταξιδιωτικού πράκτορα με πελάτες /συνεργάτες Στην περίπτωση που οι πελάτες είναι οι τελικοί ταξιδιώτες ή άλλες επιχειρήσεις που αγοράζουν τις υπηρεσίες για ίδια χρήση ή για μεταπώληση (ισχύει από 23/9/13) η οποιαδήποτε φορολογική υποχρέωση θα προσδιοριστεί σύμφωνα με το σχέδιο περιθωρίου οργανωτών τουριστικών περιηγήσεων (ΣΠΟΤΠ). Πριν από 23/9/13, στην περίπτωση που οι πελάτες είναι άλλα υ.φ.π τα οποία αγοράζουν τις υπηρεσίες για μεταπώληση η οποιαδήποτε φορολογική υποχρέωση θα προσδιοριστεί σύμφωνα με τους συνήθεις κανόνες. 60

Βασικές έννοιες της περί ΦΠΑ Νομοθεσίας Υπηρεσίες διαμεσολάβησης σε λήπτη εντός της ΕΕ Από 01/01/2010: Εφόσον ο λήπτης της υπηρεσίας είναι άλλο υποκείμενο στο φόρο πρόσωπο (π.χ. ταξιδιωτικό πρακτορείο του εξωτερικού) εγγεγραμμένο σε άλλο ΚΜ, τότε ο διαμεσολαβητής: 1) Θα πρέπει να εκδώσει τιμολόγιο ΦΠΑ (Κ11(1)(β)). 2) Δε θα χρεώσει ΦΠΑ στο τιμολόγιο που εκδίδει στον αντιπροσωπευόμενο (principal). 3) Θα συμπεριλάβει τον αριθμό ΦΠΑ του πελάτη του στο τιμολόγιο που του εκδίδει. 4) Ανάλογα, κατά πόσον η υπηρεσία διαμεσολάβησης υπόκειται στο μηδενικό συντελεστή ή όχι στην άλλη χώρα της ΕΕ, η συναλλαγή δε θα συμπεριληφθεί ή θα συμπεριληφθεί στη μηνιαία δήλωση VIES. Απευθείας χρέωση Αεροπορική εταιρεία εξωτερικού (Αεροπορικά εισιτήρια) Τιμολόγηση χωρίς ΦΠΑ Διαμεσολαβητής Απόδειξη είσπραξης Τελικός Καταναλωτής 61

Βασικές έννοιες της περί ΦΠΑ Νομοθεσίας Υπηρεσίες διαμεσολάβησης (συνέχεια) Εάν ο λήπτης της υπηρεσίας διαμεσολάβησης είναι εγκατεστημένος εκτός ΕΕ, τότε: 1) Ο διαμεσολαβητής δε θα επιβάλλει κυπριακό ΦΠΑ στο τιμολόγιό του. 2) Θα ζητήσει από τον πελάτη του απόδειξη ότι, ασκεί επιχείρηση στη χώρα εγκατάστασής του. Το αποδεικτικό που θα μας δοθεί θα πρέπει να το διατηρήσουμε στα αρχεία μας για διάστημα 6 ετών μαζί με το τιμολόγιο που το συνοδεύει. 3) Δε θα συμπεριλάβει τη συναλλαγή αυτή στη μηνιαία δήλωση VIES που υποβάλλει, καθώς το σύστημα VIES αφορά ΜΟΝΟ ενδοκοινοτικές συναλλαγές. Υπηρεσίες διαμεσολάβησης σε λήπτη εντός της Κύπρου (1) Ο διαμεσολαβητής θα επιβάλλει κυπριακό ΦΠΑ στο τιμολόγιό του εκτός αν η διαμεσολάβηση υπόκειται στο μηδενικό συντελεστή (π.χ. διευθέτηση αεροπορικού εισιτηρίου για διεθνή μεταφορά). (2) Να συμπεριλάβει το ποσό του ΦΠΑ στο τετράγωνο 1 και την αξία στο 6 και 9 αν είναι του μηδενικού συντελεστή. 62

Σχέδιο περιθωρίου Οργανωτών Τουριστικών Περιηγήσεων (ΣΠΟΤΠ)

Σχέδιο Περιθωρίου Οργανωτών Τουριστικών Περιηγήσεων Θεωρούνται πάντοτε οριζόμενες ταξιδιωτικές υπηρεσίες: 1) Διαμονή 2) Μεταφορά επιβατών 3) Ενοικίαση μέσων μεταφοράς 4) Χρήση ειδικών αιθουσών στο αεροδρόμιο 5) Ταξίδια ή Εκδρομές 6) Υπηρεσίες ξεναγών Θεωρούνται πακέτα του σχεδίου περιθωρίου κέρδους μόνο εάν προσφέρονται μαζί με μία ή περισσότερες από τις ανωτέρω οριζόμενες ταξιδιωτικές υπηρεσίες: 1) Διατροφή 2) Εισιτήρια θεάτρου 3) Αθλητικές διευκολύνσεις (facilities) 64

Βασικές έννοιες της περί ΦΠΑ Νομοθεσίας Παροχή υπηρεσιών ως αντιπροσωπευόμενος (principal) Tα βασικά χαρακτηριστικά του ΣΠΟΤΠ μπορούν να συνοψιστούν ως ακολούθως: 1. Ο τόπος φορολογίας των σχετικών υπηρεσιών είναι ο τόπος εγκατάστασης του παροχέα/οργανωτή της οριζόμενης ταξιδιωτικής υπηρεσίας. 2. Ο ΦΠΑ υπολογίζεται επί του περιθωρίου κέρδους με τον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ (19%) εφόσον οι υπηρεσίες απολαμβάνονται εντός Κύπρου ή εντός ΕΕ. (Υπηρεσίες που απολαμβάνονται εκτός ΕΕ 0% ΦΠΑ Άρθρο 11 του Έκτου Παραρτήματος). 3. Ο φόρος εισροών δεν μπορεί να διεκδικηθεί ως πίστωση και δεν μπορεί να εκδοθεί κανονικό τιμολόγιο ΦΠΑ. 65

Βασικές έννοιες της περί ΦΠΑ Νομοθεσίας Υπηρεσίες ως αντιπροσωπευόμενος (principal) Σύμφωνα με το πιο κάτω σχεδιάγραμμα ένας ταξιδιωτικός πράκτορας με έδρα τη Δημοκρατία παρέχει υπηρεσίες ως αντιπροσωπευόμενος (principal) με τελικούς αποδέκτες των υπηρεσιών του είτε τους ίδιους τους ταξιδιώτες είτε άλλους ταξιδιωτικούς πράκτορες προκειμένου εκείνοι να προσφέρουν τις εν λόγω υπηρεσίες στους τελικούς ταξιδιώτες. Αεροπορικά εισιτήρια Αντιπροσωπευόμενος (principal) Το ΣΠΟΤΠ εφαρμόζεται Τελικός Καταναλωτής Διαμονή/Εκδρομές Το ΣΠΟΤΠ δεν εφαρμόζεται πριν 23/9/13 αλλά εφαρμόζεται μετά από αυτή την ημερομηνία Πρακτορείο ταξιδιών (υ.φ.π) Η φορολογική μεταχείριση σε σχέση με τον τελικό καταναλωτή διευκρινίζεται στην ερμηνευτική εγκύκλιο 123 της Υπηρεσίας ΦΠΑ η οποία εκδόθηκε στις 6 Αυγούστου 2008 και ισχύει από τις 20 Ιουνίου 2008, ημερομηνία έκδοσης της σχετικής κανονιστικής διάταξης (ΚΔΠ 242/2008) στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας. Η εγκύκλιος 223 επεκτείνει την ίδια φορολογική μεταχείριση και σε μη τελικούς καταναλωτές. 66

Πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) και πώς θα επηρεάσει του Κύπριους οργανωτές εκδρομικών πακέτων Ποια είναι η φορολογική μεταχείριση πριν από 13/9/13; 1. Οι ταξιδιωτικοί πράκτορες οι οποίοι πωλούν πακέτα σε άλλα υ.φ.π θα πρέπει να μεταχειρίζονται την παράδοση ως μια ενιαία παράδοση και να επιβάλουν ΦΠΑ με τον κανονικό συντελεστή επί όλης της αξίας του πακέτου. 2. Οι ταξιδιωτικοί πράκτορες που δεν πωλούν πακέτα αλλά μεμονωμένες υπηρεσίες θα επιβάλουν ΦΠΑ ανάλογα με τις υπηρεσίες που παρέχουν. Παράδειγμα 1 Πώληση πακέτου σε υ.φ.π. εγκατεστημένο σε άλλη χώρα ΚΜ Ταξιδιωτικός πράκτορας εγκατεστημένος στην Κύπρο προσφέρει εκδρομικό πακέτο σε άλλο ταξιδιωτικό πράκτορα που βρίσκεται στην Ισπανία. Η τιμή του πακέτου που ανέρχεται σε 500 για κάθε ταξιδιώτη, περιλαμβάνει διαμονή, αεροπορική μεταφορά, εκδρομές με ξενάγηση. Φορολογική μεταχείριση από Κύπριο ταξιδιωτικό πράκτορα: (α) Έκδοση τιμολογίου στον Ισπανό πράκτορα χωρίς ΦΠΑ (β) Συμπλήρωση VIES Φορολογική μεταχείριση από Ισπανό ταξιδιωτικό πράκτορα: (α) Αντίστροφη χρέωση χωρίς δικαίωμα διεκδίκησης. 67

Πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) και πώς θα επηρεάσει του Κύπριους οργανωτές εκδρομικών πακέτων Ποια είναι η φορολογική μεταχείριση μέχρι την εφαρμογής της απόφασης; Παράδειγμα 2 Πώληση διαμονής, ξενάγησης, εγχώριας μεταφοράς σε υ.φ.π. εγκατεστημένο σε άλλη χώρα ΚΜ όχι υπό μορφής πακέτου Ταξιδιωτικός πράκτορας εγκατεστημένος στην Κύπρο πωλεί π.χ. διαμονές σε ξενοδοχείο στην Κύπρο σε άλλο ταξιδιωτικό πράκτορα που βρίσκεται στην Ισπανία. Η τιμή της κάθε διαμονής ανέρχεται σε 100 για κάθε διανυκτέρευση. Φορολογική μεταχείριση από Κύπριο ταξιδιωτικό πράκτορα: (α) Έκδοση τιμολογίου στον Ισπανό ταξιδιωτικό πράκτορα με 9% ΦΠΑ (β) Μη Συμπλήρωση VIES (γ) Διεκδίκηση ΦΠΑ από ξενοδόχο Φορολογική μεταχείριση από Ισπανό ταξιδιωτικό πράκτορα: (α) Μη εφαρμογή αντίστροφης χρέωση αλλά ούτε και έχει το δικαίωμα διεκδίκησης του ΦΠΑ από Κύπρο Το ίδιο ισχύει και για την μεταφορά. Στην περίπτωση της ξενάγησης εφαρμόζεται ο βασικός κανόνας δηλαδή αντίστροφη χρέωση από τον Ισπανό ταξιδιωτικό πράκτορα. 68

Πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) και πώς θα επηρεάσει του Κύπριους οργανωτές εκδρομικών πακέτων Ποια είναι η φορολογική μεταχείριση μέχρι 13/9/13; Παράδειγμα 3 Πώληση διαμονής, ξενάγησης, εγχώριας μεταφοράς ως πακέτο* σε υ.φ.π. εγκατεστημένο στην Κύπρο από υ.φ.π. εγκατεστημένο σε άλλη χώρα ΚΜ Φορολογική μεταχείριση από Κύπριο ταξιδιωτικό πράκτορα: (α) Απόδοση ΦΠΑ με το κανονικό συντελεστή με την μέθοδο της αντίστροφης χρέωσης (β) Μη διεκδίκηση του αυτό υπολογισθέντα ΦΠΑ (γ) Απόδοση ΦΠΑ με βάση του ΣΠΟΤΠ Φορολογική μεταχείριση από Ισπανό ταξιδιωτικό πράκτορα: (α) Έκδοση τιμολογίου χωρίς ΦΠΑ (β) Συμπλήρωση VIES * Ενιαία τιμή δηλ. δεν φαίνονται οι επιμέρους χρεώσεις 69

Τρέχουσα θέση της Υπηρεσίας ΦΠΑ σε σχέση με εκδρομικά πακέτα σε άλλα υ.φ.π. (Β2Β) Με βάση προηγούμενης επικοινωνίας μας σε σχέση με την φορολογική μεταχείριση ενιαίων εκδρομικών πακέτων με τον Τομέα Φορολογικής Μεταχείρισης, διευκρινίστηκε η φορολογική μεταχείριση των «ενιαίων παροχών τουριστικών υπηρεσιών ΕΠΤΥ)» Παράδειγμα προς εξέταση σε σχέση με ΕΠΤΥ Κύπριος ταξιδιωτικός πράκτορα (ΚΤΠ) που ενεργεί στο όνομα του πωλεί i. διαμονή στην Κύπρο, σε ταξιδιωτικό πράκτορα του εξωτερικού, ii. Ενιαίο πακέτο υπηρεσιών σε ταξιδιωτικό πράκτορα του εξωτερικού το οποίο συμπεριλαμβάνει: Διαμονή (9%) Μίσθωση μεταφορικών μέσων (19%), Δικαίωμα εισόδου σε ζωολογικό κήπο (5%) Υπηρεσίες ξενάγησης (εκεί που βρίσκεται ο λήπτης) Συνολική τιμή πακέτου 1.200 70

Τρέχουσα θέση της Υπηρεσίας ΦΠΑ σε σχέση με εκδρομικά πακέτα σε άλλα υ.φ.π. (Β2Β) Αν ισχύουν τα δεδομένα της πρώτης περίπτωσης δηλ. παρέχεται μόνο διαμονή, η παροχή υπόκειται στο μειωμένο συντελεστή 9%. Αν ισχύουν τα δεδομένα του δεύτερης περίπτωσης όπου ο ταξιδιωτικός πράκτορα του εξωτερικού χρεώνεται μια συνολική τιμή για όλο το πακέτο υπηρεσιών ( 1.200), θεωρείται «ενιαία παροχή τουριστικών υπηρεσιών» της οποίας ο τόπος παροχής καθορίζεται με βάση το γενικό κανόνα, στη χώρα του λήπτη. Αν ο λήπτης βρίσκεται σε άλλο κράτος μέλος υποβάλλεται ανακεφαλαιωτικός πίνακας. Ο φόρος εισροών επιστρέφεται στον Κύπριο ταξιδιωτικό πράκτορα. Αν ο λήπτης βρίσκεται εκτός ΕΕ, δεν επιβάλλεται οποιοσδήποτε ΦΠΑ. Αν ο λήπτης βρίσκεται στην Δημοκρατία επιβάλλεται 19% ΦΠΑ Η φορολογική μεταχείριση δεν αλλάζει αν απλώς περιγράφονται οι υπηρεσίες που περιλαμβάνονται στο πακέτο. 71

Τρέχουσα θέση της Υπηρεσίας ΦΠΑ σε σχέση με εκδρομικά πακέτα σε άλλα υ.φ.π. (Β2Β) Διαφοροποίηση του σημείου (ii) του παραδείγματος Κύπριος ταξιδιωτικός πράκτορα (ΚΤΠ) που ενεργεί στο όνομα του πωλεί (iii) πακέτο υπηρεσιών σε ταξιδιωτικό πράκτορα του εξωτερικού το οποίο συμπεριλαμβάνει αναλυτικά Διαμονή 400(9%) Μίσθωση μεταφορικών μέσων 500 (19%) Δικαίωμα εισόδου σε ζωολογικό κήπο 100 (5%) Υπηρεσίες ξενάγησης (εκεί που βρίσκεται ο λήπτης) ΦΠΑ (500Χ19% + 400χ9% + 100χ5%) 136 Συνολική τιμή πακέτου 1.336 200 (Α/Χ) Η φορολογική μεταχείριση αλλάζει αν απλώς περιγράφονται οι υπηρεσίες που περιλαμβάνονται στο πακέτο και δεν φαίνεται ξεχωριστά η αξία κάθε υπηρεσίας. 72

Τρέχουσα θέση της Υπηρεσίας ΦΠΑ σε σχέση με εκδρομικά πακέτα σε άλλα υ.φ.π. (Β2Β) Πότε ο ΦΠΑ αποδίδεται από τον ΟΤΠ; Όταν το τιμολόγιο για το εκδρομικό πακέτο είναι αναλυτικό δηλ. η κάθε υπηρεσία που περιλαμβάνεται στο πακέτο φαίνεται ξεχωριστά στο τιμολόγιο, ο ΦΠΑ αποδίδεται για κάθε υπηρεσία με αναφορά στους κανόνες του τόπου παροχής υπηρεσιών. Υπηρεσία που φαίνεται στο τιμολόγιο Διαμονή σε ξενοδοχείο Μεταφορά εντός Κύπρου Επισιτισμός/Εστι ατόρια Τόπος παροχής Εκεί που βρίσκεται το ξενοδοχείο Εκεί που λαμβάνει χώρα η μεταφορά Εκεί που γίνεται η εστίαση Φορολογικός συντελεστής αν στην Κύπρο 9% 9% 9% Φορολογική μεταχείριση αν ο τόπος εντός της ΕΕ Ξεναγοί Είσοδος σε διάφορους χώρους Εκδρομές Handling services Εκεί που είναι εγκατεστημένος ο πελάτης (υ.φ.π.) Εκεί που βρίσκονται οι χώροι Εκεί που λαμβάνουν χώρα Εκεί που είναι εγκατεστημένος ο πελάτης (υ.φ.π.) 0% or 5% 19% Μη επιβολή κυπριακού ΦΠΑ /VIES statement Μη επιβολή Κυπριακού ΦΠΑ /VIES statement 73

Τρέχουσα θέση της Υπηρεσίας ΦΠΑ σε σχέση με εκδρομικά πακέτα σε άλλα υ.φ.π. (Β2Β) Παράδειγμα τιμολογίου που ο ΦΠΑ δε χρεώνεται σε κάθε υπηρεσία ξεχωριστά Τwin room 500ppx 20.000, 7 Single rooms 650ppx x5 3.250 Total 23.250 Ο ΦΠΑ αποδίδεται σύμφωνα με τους συνήθεις κανόνες του τόπου παροχής δηλ. εκεί που είναι εγκατεστημένος ο λήπτης Price includes 3 nights accommodation on HB Hotel *** in Limassol 3 nights accommodation on HB *** in Nicosia Daily buffet breakfast Private transfer LCA airport - Limassol hotel & Nicosia Hotel - LCA airport Five private tours as per program sent Two special arrangement for tours to Turkish-controlled north Cyprus (Famagusta & Keryneia) Private 55-seater bus with German speaking guide for all tours and airport transfers Five lunch meals during tours with 1/2 carafe wine and 1/2 still water Entrance fees for all tours as described in program sent Map of Cyprus per pax All current local taxes Prices do not include: Travel/medical/personal accident insurance Tips Drinks during dinners 74

Προεκτάσεις της θέσης της Υπηρεσίας ΦΠΑ Ερώτημα πρώτο Αν ο πελάτης προς τον οποίο παρέχεται η ενιαία παροχή τουριστικών υπηρεσιών είναι ταξιδιωτικός πράκτορας σε κράτος μέλος που δεν ακολουθεί την ίδια φορολογική μεταχείριση σε σχέση με υπηρεσίες που εμπίπτουν ή δεν εμπίπτουν στο ΣΠΟΤΠ (π.χ. Ελλάδα) και ως εκ τούτου δεν υποχρεούται να εφαρμόζει το μηχανισμό της αντίστροφη χρέωση, εξακολουθεί ο Κύπριος ταξιδιωτικός πράκτορας να έχει υποχρέωση υποβολής του ανακεφαλαιωτικού πίνακα; Ερώτημα δεύτερο Αν Κύπριος ταξιδιωτικός πράκτορας αγοράζει το ίδιο πακέτο υπηρεσιών (ενιαία παροχή τουριστικών υπηρεσιών) από τουριστικό πράκτορα του εξωτερικού με σκοπό την πώλησή του προς ταξιδιώτες, οφείλει να υπολογίσει φόρο εκροών με αντίστροφη χρέωση και να μην τον διεκδικήσει ως φόρο εισροών, όταν το εν λόγω πακέτο υπηρεσιών λαμβάνει χώρα σε άλλο κράτος μέλος; 75

Προεκτάσεις της θέσης της Υπηρεσίας ΦΠΑ Απάντηση στο πρώτο ερώτημα Στις περιπτώσεις όπου επιβεβαιώνεται ότι ο λήπτης προς τον οποίο παρέχεται η ενιαία παροχή τουριστικών υπηρεσιών δεν ακολουθεί την ίδια φορολογική μεταχείριση σε σχέση με υπηρεσίες που εμπίπτουν ή δεν εμπίπτουν στο ΣΠΟΤΠ (π.χ. Ελλάδα) και ως εκ τούτου δεν υποχρεούται να εφαρμόζει το μηχανισμό της αντίστροφη χρέωση, Κύπριος ταξιδιωτικός πράκτορας δεν έχει υποχρέωση υποβολής του ανακεφαλαιωτικού πίνακα. Απάντηση στο δεύτερο ερώτημα Αν Κύπριος ταξιδιωτικός πράκτορας αγοράζει το ίδιο πακέτο υπηρεσιών (ενιαία παροχή τουριστικών υπηρεσιών) από τουριστικό πράκτορα του εξωτερικού με σκοπό την πώλησή του προς ταξιδιώτες, οφείλει να υπολογίσει φόρο εκροών με αντίστροφη χρέωση και να μην τον διεκδικήσει ως φόρο εισροών. Όταν το εν λόγω πακέτο υπηρεσιών λαμβάνει χώρα σε άλλο κράτος μέλος αποδίδει ΦΠΑ επί του περιθωρίου. Όταν το εν λόγω πακέτο υπηρεσιών λαμβάνει χώρα εκτός ΕΕ δεν αποδίδει ΦΠΑ επί του περιθωρίου. 76

Σχέδιο περιθωρίου Οργανωτών Τουριστικών Περιηγήσεων (ΣΠΟΤΠ) Ειδικές περιπτώσεις

Σχέδιο Περιθωρίου Οργανωτών Τουριστικών Περιηγήσεων Το ΣΠΟΤΠ πρέπει επίσης να χρησιμοποιείται από: (α) Ξενοδόχους που αγοράζουν μεταφορά με τουριστικά λεωφορεία για να μεταφέρουν τους πελάτες τους κατά την έναρξη και το τέλος της διαμονής τους (διαμονή με ίδια μέσα μαζί με μεταφορά που αγοράζεται από τρίτους). (β) Επιχειρήσεις τουριστικών λεωφορείων που αγοράζουν διαμονές σε ξενοδοχεία και εστίαση για να κάνουν πακέτα για πελάτες τους (μεταφορά με ίδια μέσα μαζί με διαμονή και επισιτισμό που αγοράζονται από τρίτους). (γ) Εταιρείες που διευθετούν συνέδρια, συμπεριλαμβανομένης και της διαμονής σε ξενοδοχεία για τους συμμετέχοντες (συνέδρια με ίδια μέσα μαζί με διαμονή που αγοράζεται από τρίτους). Σε όλες τις πιο πάνω περιπτώσεις η φορολογική μεταχείριση που ισχύει για ίδια μέσα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη. 78

Σχέδιο Περιθωρίου Οργανωτών Τουριστικών Περιηγήσεων Αεροπορικά εισιτήρια Παρόλο που η μεταφορά επιβατών εμπίπτει στις ΟΤΥ, στις πλείστες των περιπτώσεων, τα αεροπορικά εισιτήρια, όταν διατίθενται από μόνα τους δεν τυγχάνουν φορολογικής μεταχείρισης ως ΟΤΥ. Επομένως, εκτός αν το αεροπορικό εισιτήριο περιλαμβάνεται σε ενιαίο πακέτο ΟΤΥ, η πιθανότητα είναι ότι το αεροπορικό εισιτήριο να διατίθεται στα πλαίσια διαμεσολάβησης από πρόσωπο που ενεργεί ως αντιπρόσωπος ή διαμεσολαβητής. Τα έσοδα από τη διάθεση αεροπορικού εισιτηρίου αφορούν παροχή υπηρεσίας διαμεσολάβησης η οποία επιβαρύνεται είτε με το μηδενικό (ΙΑΤΑ) είτε με το κανονικό συντελεστή (Non-IATA) ΦΠΑ. Διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση που ταξιδιώτης αγοράσει αεροπορικό εισιτήριο μέσω ταξιδιωτικού γραφείου και ταυτόχρονα ή και μετά από παρέλευση κάποιου χρονικού διαστήματος αγοράσει και οριζόμενη ταξιδιωτική υπηρεσία (π.χ. διαμονή) δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ως πακέτο. Για να θεωρηθεί ως πακέτο, πρέπει να διαφημίζεται ως τέτοιο και είτε να μην μπορεί να διαχωρισθεί είτε αν διαχωρίζεται, η τιμή των επιμέρους υπηρεσιών να είναι υψηλότερη από αυτήν του πακέτου. 79

Σχέδιο Περιθωρίου Οργανωτών Τουριστικών Περιηγήσεων Σε ποιες περιπτώσεις η αεροπορική μεταφορά εμπίπτει στις Οριζόμενες Ταξιδιωτικές Υπηρεσίες; Η μεταφορά επιβατών που αναφέρεται στις ΟΤΥ συμπεριλαμβάνει αεροπορικά εισιτήρια αν ο οργανωτής τα αγοράζει για σκοπούς της δημιουργίας πακέτου και αναλαμβάνει την υποχρέωση καταβολής της αξίας τους ανεξαρτήτως αν διαθέσει το πακέτο ή όχι. Η αεροπορική μεταφορά επίσης εμπίπτει στις ΟΤΥ αν ο οργανωτής έχει δεσμευτεί να χρησιμοποιεί ένα συγκεκριμένο αριθμό θέσεων σε αεροπορική πτήση. Η αεροπορική μεταφορά επίσης εμπίπτει στις ΟΤΥ αν ο οργανωτής τη συμπεριλάβει σε πακέτο και τη διαφημίζει και την πωλεί μαζί με άλλες ΟΤΥ ως ενιαία συναλλαγή. Ανεξαρτήτως των πιο πάνω, σε όλες τις άλλες περιπτώσεις η αεροπορική εταιρεία εκδίδει το αεροπορικό εισιτήριο στο όνομά του ταξιδιώτη και όχι στο όνομα του οργανωτή. Επομένως, κάποιος θα μπορούσε να ισχυρισθεί ότι, σε καμία περίπτωση η αεροπορική εταιρεία δεν παραδίδει μεταφορά προς μεταπώληση στον οργανωτή αλλά πάντα στο ταξιδιώτη και οποιαδήποτε διαφορά μεταξύ της τιμής που καταβάλει ο ταξιδιώτης και της τιμής που καταβάλει ο οργανωτής στην αεροπορική εταιρεία είναι η αξία της προμήθειας του οργανωτή. 80

Σχέδιο Περιθωρίου Οργανωτών Τουριστικών Περιηγήσεων Σε ποιες περιπτώσεις η αεροπορική μεταφορά εμπίπτει στις Οριζόμενες Ταξιδιωτικές Υπηρεσίες; (συνέχεια) Η ως άνω αιτιολογία μπορεί να ανατραπεί μόνο αν αποδεικνύεται μέσω συμφωνίας μεταξύ του οργανωτή και της αεροπορικής εταιρείας που προνοεί τη δέσμευση του οργανωτή έναντι της αεροπορικής εταιρείας να καταβάλει την αξία της μεταφοράς ανεξαρτήτως αν χρησιμοποιηθεί η θέση ή όχι. Στην ύπαρξη τέτοιας δέσμευσης, το αεροπορικό εισιτήριο παρόλο που, εκδίδεται στο όνομα του ταξιδιώτη θα θεωρείται ότι εκδίδεται για λογαριασμό του οργανωτή εφόσον βάση των διεθνών κανόνων αερομεταφοράς δεν μπορεί να εκδοθεί στο όνομα άλλου προσώπου εκτός του ίδιου του ταξιδιώτη. 81

Πακέτα για μελλόνυμφους Πολύ συχνά η Κύπρος επιλέγεται από μελλονύμφους ως τόπος για την τέλεση του γάμου τους. Έρχονται λοιπόν σε επαφή με ταξιδιωτικά πρακτορεία που βρίσκονται στη χώρα τους τα οποία με τη σειρά τους συνεργάζονται με κυπριακά ταξιδιωτικά πρακτορεία στα πλαίσια διοργανώσεως των σχετικών ταξιδιωτικών πακέτων. Το πακέτο περιλαμβάνει τα έξοδα δημαρχείου, μεταφοράς από και προς το δημαρχείο, φωτογράφου, διαμονής σε ξενοδοχείο, γαμήλιου δείπνου, κλπ. Φορολογική μεταχείριση: Για τον προσδιορισμό της ορθής φορολογικής μεταχείρισης θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι, για το ταξιδιωτικό πακέτο τα κυπριακά ταξιδιωτικά πρακτορεία τιμολογούν ταξιδιωτικά πρακτορεία του εξωτερικού και ΟΧΙ απευθείας τους μελλόνυμφους. Ξενοδοχείο (Κύπρος) Φωτογράφος (Κύπρος) ΟΤΠ (Κύπρος) ΟΤΠ (Αγγλία) Μελλόνυμφοι Μεταφορά (Κύπρος) Το ΣΠΟΤΠ εφαρμόζεται 82

Πακέτα για μελλόνυμφους Εφόσον το ΣΠΟΤΠ εφαρμόζεται: Το κυπριακό ταξιδιωτικό πρακτορείο δε θα μπορέσει να διεκδικήσει ως πίστωση το φόρο εισροών που έχει υποστεί από το ξενοδοχείο, το εστιατόριο, το ταξί, κλπ. Ανεξαρτήτως αν οι επιμέρους υπηρεσίες διακρίνονται ξεχωριστά ή όχι. Η ολική αξία του πακέτου φορολογείται στο τόπο που ανήκει ο οργανωτής δηλ. η Κύπρος. Ο Κύπριος ΟΤΠ πρέπει να αποδώσει ΦΠΑ επί του περιθωρίου. 83

Handling fees Είναι συνηθισμένο φαινόμενο στην τουριστική βιομηχανία να συνάπτονται συμφωνίες, σύμφωνα με τις οποίες να χρεώνονται handling fees από ή προς τουριστικούς πράκτορες όταν πραγματοποιείται κάποια συμφωνηθείσα διευκόλυνση του ενός προς τον άλλο. Π.χ. συνοδεία ταξιδιωτών στο ξενοδοχείο, κλπ. Τόπος φορολόγησης των ανωτέρω σύμφωνα με τους νέους κανόνες: Είναι ο τόπος εγκατάστασης του λήπτη των υπηρεσιών. Συνεπώς: Ο λήπτης είναι στη Δημοκρατία 19% ΦΠΑ. Ο λήπτης είναι εγκατεστημένος σε άλλο ΚΜ και διαθέτει έγκυρο αριθμό ΦΠΑ. Αντίστροφη χρέωση από το λήπτη & VIES από τον παροχέα της υπηρεσίας. Ο λήπτης είναι εγκατεστημένος σε άλλο ΚΜ και δεν διαθέτει έγκυρο αριθμό ΦΠΑ. Επιβάλλεται 19% κυπριακό ΦΠΑ. Ο λήπτης είναι εγκατεστημένος εκτός ΕΕ και εξασκεί επιχείρηση. Δεν επιβάλλεται κυπριακό ΦΠΑ. Ο λήπτης είναι εγκατεστημένος εκτός ΕΕ και ΔΕΝ εξασκεί επιχείρηση. Επιβάλλεται 19% κυπριακό ΦΠΑ. 84

Συναλλαγές με ίδια μέσα

Παραδόσεις με ίδια μέσα Ορισμός και χαρακτηριστικά συναλλαγών με ίδια μέσα Παραδόσεις με ίδια μέσα είναι οι παραδόσεις που δεν εμπίπτουν στις οριζόμενες ταξιδιωτικές υπηρεσίες αλλά αφορούν υπηρεσίες που: α) είτε πραγματοποιούνται από ίδιους πόρους του οργανωτή (π.χ. ιδιόκτητα λεωφορεία) β) είτε προκύπτουν από αγορές υπηρεσιών τις οποίες ο οργανωτής μεταβάλλει ουσιαστικά πριν από την παροχή τους στον τελικό ταξιδιώτη ή τις επεξεργάζεται περαιτέρω, καταλήγοντας και πάλι να παρέχει μία σημαντικά διαφορετική υπηρεσία από εκείνη που αγόρασε αρχικά. Φορολογική μεταχείριση συναλλαγών με ίδια μέσα Όταν πραγματοποιούνται παραδόσεις με ίδια μέσα, χωρίς την ταυτόχρονη παράδοση οριζόμενων ταξιδιωτικών υπηρεσιών, ο προκύπτων ΦΠΑ αποδίδεται εκτός του ΣΠΟΤΠ. Κατά συνέπεια ο ΦΠΑ αποδίδεται επί ολόκληρης της αξίας των παρεχόμενων συναλλαγών και όχι επί του περιθωρίου κέρδους (π.χ. υπηρεσίες διαμονής από ξενοδόχο). Όπου όμως παραδόσεις με ίδια μέσα πραγματοποιούνται μαζί με οριζόμενες ταξιδιωτικές υπηρεσίες, ως μέρος ενιαίου πακέτου, ο υπολογισμός του ΦΠΑ πρέπει να λαμβάνει υπόψη και τα ίδια μέσα που συμπεριλαμβάνονται στο πακέτο (π.χ.. υπηρεσίες διαμονής από ξενοδόχο μαζί με ξενάγηση ή μεταφορά από και προς το αεροδρόμιο). Συνεπώς, για παραδόσεις με ίδια μέσα θα πρέπει να αποδίδεται ΦΠΑ επί ολόκληρης της αξίας τους, ενώ για παροχές οριζόμενων ταξιδιωτικών υπηρεσιών επί του περιθωρίου κέρδους που προκύπτει. 86

Παραδόσεις με ίδια μέσα Παραδείγματα ιδίων μέσων (α) (β) (γ) (δ) (ε) (ζ) Λεωφορεία είτε αυτά ανήκουν στον οργανωτή είτε ενοικιάζονται από τρίτους σε μακροχρόνια βάση (εργοδότηση οδηγού και τα έξοδα συντήρησης αναλαμβάνονται από τον οργανωτή). Αεροπορική μεταφορά με ιδιόκτητα ή μισθωμένα αεροσκάφη. Θαλάσσια μεταφορά με ιδιόκτητα ή μισθωμένα σκάφη. Διαμονή σε ξενοδοχεία τα οποία ανήκουν στον οργανωτή του πακέτου. Διοργάνωση σειράς επιμορφωτικών μαθημάτων εξασφαλίζοντας ομιλητές, αίθουσες διαλέξεων, διδακτικά βοηθήματα, θέρμανση κλπ. (Δε συμπεριλαμβάνει την αγορά και μεταπώληση θέσεων μαζί με άλλες ΟΤΥ από άλλο οργανωτή) Διοργάνωση σεμιναρίων και συνεδρίων όπου ο οργανωτής ενοικιάζει αίθουσα και διαθέτει τον απαραίτητο εξοπλισμό (π.χ. μικρόφωνα, συστήματα προβολής, εγχειρίδια), υπαλλήλους υποδοχής, κλπ. Εδέσματα που προσφέρονται σε τέτοια συνέδρια αποτελούν μέρος της παράδοσης οργανωμένου σεμιναρίου/συνεδρίου με ίδια μέσα, ακόμη και αν παρέχονται από εξωτερικό τροφοδότη υπηρεσιών εστίασης. 87

Παραδόσεις με ίδια μέσα Παράδειγμα Οργανωτής τουριστικών περιηγήσεων διαφημίζει σε Ρώσους τουρίστες που ήδη βρίσκονται στην Κύπρο και διαμένουν σε ξενοδοχείο της Λεμεσού συγκεκριμένη εκδρομή στην Κύπρο. Το κόστος της εν λόγω εκδρομής ανέρχεται στα 90/άτομο και περιλαμβάνει τα ακόλουθα: (α) Μεταφορά από και προς το ξενοδοχείο με προορισμό το Τρόοδος (150χλμ). (β) Επίσκεψη σε δύο μοναστήρια της περιοχής. (γ) Είσοδο σε λαϊκό μουσείο στην περιοχή Πεδουλά ( 10). (δ) Γεύμα σε εστιατόριο της περιοχής ( 25/τουρίστα). (ε) Υπηρεσίες ξεναγού ( 5/τουρίστα). Η μεταφορά από και προς το ξενοδοχείο πραγματοποιείται με λεωφορείο ιδιοκτησίας του οργανωτή ο οποίος εργοδοτεί δικό του οδηγό. Πέραν του μισθού του συγκεκριμένου υπαλλήλου, ο οργανωτής πληρώνει για τα έξοδα συντήρησης και διακίνησης του λεωφορείου. Στην προσπάθεια του οργανωτή να υπολογίζει δίκαια το κόστος χρήσης του λεωφορείου για κάθε εκδρομή, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, ο πλέον ενδεικνυόμενος τρόπος είναι ο υπολογισμός του κόστους με βάση τα χιλιόμετρα που διανύει το λεωφορείο ανά έτος. 88

Παραδόσεις με ίδια μέσα Παράδειγμα (συνέχεια) Το λεωφορείο υπολογίζεται ότι διανύει 30.000 χιλιόμετρα το χρόνο. Ετήσια Έξοδα συντήρησης, καύσιμα, φθορές, μισθοί, ασφάλειες κλπ : 37.540 Κόστος ανά χιλιόμετρο: 1.25 (37.540/30.000) Κόστος εκδρομής/τουρίστα (30 τουρίστες): Τεκμαρτό κόστος μεταφοράς: (150χλμ Χ1,25)/30 = 6.25 Είσοδος σε μουσείο: 10.00 Ξεναγός: 5.00 Εστιατόριο: 25.00 Σύνολο κόστους /τουρίστα 46.25 89

Παραδόσεις με ίδια μέσα Παράδειγμα (συνέχεια) Υπολογισμός ΦΠΑ Τιμή πώληση εκδρομής 90 Μείον κόστος εκδρομής 46 Κέρδος 44 Το κόστος του λεωφορείου που περιλαμβάνεται στα 46 είναι 6.25 που αποτελεί το 13.5% (6.25/46) του ολικού κόστους. Ποσοστό του περιθωρίου που σχετίζεται με το κόστος του λεωφορείου: 44Χ13.50%= 5.94 Περιθώριο κέρδους μετά την αφαίρεση του ποσού που αναλογεί στη μεταφορά: 44-5.94= 38.06 Απόδοση ΦΠΑ: (ι) Επί της μεταφοράς = (5.94 Χ 8/108) 0.44 (ιι) Επί του υπολοίπου = (38.06 Χ 19/119) 6.08 (ιιι) Ολικό ΦΠΑ πληρωτέο 6.52 90

Ξενοδοχειακός Τομέας

Ξενοδοχειακός τομέας Θεωρία Ο τόπος φορολόγησης υπηρεσιών που σχετίζονται με συγκεκριμένη ακίνητη ιδιοκτησία τόσο μέχρι 31/12/2009 όσο και από 01/01/2010 είναι το κράτος στο οποίο βρίσκεται το ξενοδοχείο. Εάν το ξενοδοχείο βρίσκεται εντός της Δημοκρατίας, ισχύει ο μειωμένος συντελεστής (5% μέχρι τις 31/12/2010) 9%. Εάν το ξενοδοχείο βρίσκεται εντός ΕΕ, αλλά εκτός της Δημοκρατίας, ισχύουν οι πρόνοιες του Κράτους Μέλους εγκατάστασης του ξενοδοχείου. Εάν το ξενοδοχείο βρίσκεται εκτός ΕΕ, η συναλλαγή τίθεται εκτός πεδίου εφαρμογής του κυπριακού και ενωσιακού ΦΠΑ. 92

Ξενοδοχειακός τομέας - Παραδείγματα Το ΣΠΟΤΠ εφαρμόζεται Ξενοδοχείο (Κύπρος) Χρέωση 9% ΦΠΑ Οργανωτής Τουριστικών περιηγήσεων (ΟΤΠ) (Κύπρος) Μη δικαίωμα διεκδίκησης ΦΠΑ Απόδοση ΦΠΑ (19%) στο περιθώριο κέρδους Τελικός Ταξιδιώτης Το ΣΠΟΤΠ εφαρμόζεται Ξενοδοχείο (Κύπρος) Χρέωση 9% ΦΠΑ ΟΤΠ (Κύπρος) Μη δικαίωμα διεκδίκησης ΦΠΑ Απόδοση 19% ΦΠΑ στο περιθώριο κέρδους ΟΤΠ (Κύπρος) Υπόθεση: ο ΟΤΠ δεν ενεργεί ως αντιπρόσωπος του ξενοδοχείου αλλά ως αντιπροσωπευόμενος Απόδοση ΦΠΑ (19%) στο περιθώριο κέρδους Τελικός Ταξιδιώτης 93