Irrtümer 6 Τα κείµενα Από µία διαφωνία προέκυψε ένα ενδιαφέρον βιβλίο. Το ερώτηµα ήταν εάν το κάπνισµα και οι καπνιστές ανεβάξουν το κόστος της ιατροφαρµακευτικής περίθαλψης, όπως πιστεύει το µεγαλύτερο µέρος των ανθρώπων. ύο καθηγητές πανεπιστηµίου αναξήτησαν πληροφορίες και διαπίστωσαν ότι το κόστος της ιατροφαρµακευτικής περίθαλψης στη χώρα θα ήταν πολύ ψηλότερο χωρίς τους καπνιστές. Αιτία: οι τακτικοί καπνιστές πεθαίνουν νωρίτερα και συνεπώς επιβαρύνουν πολύ λιγότερο τα ασφαλιστικά ταµεία από ό,τι οι άνθρωποι που κάνουν φαινοµενικά µια πιο υγιεινή ξωή. Το αποτέλεσµα αυτής της διαφωνίας στάθηκε για τους δύο καθηγητές η αφορµή να εζετάσουν εζονυχιστικά τέτοιες λανθασµένες εκτιµήσεις. Το βιβλίο τους έχει τον τίτλο «Lexikon der populären Irrtümer 500 kapitale Missverständnisse, Vorurteile & Denkfehler von Abendrot bis Zeppelin». (Εγκυκλοπαίδεια για τις δηµοφιλείς πλάνες 500 βασικές παρανοήσεις, προκαταλήψεις και λανθασµένες σκέψεις από το κόκκινο του δειλινού µέχρι το ξέπελιν). Η σηµερινή κοινωνία έχει στη διάθεσή της περισσότερες πληροφορίες από ποτέ. Παρ όλα αυτά δεν έχει µειωθεί η άγνοια και οι προκαταλήψεις (das Vorurteil) σε σχέση µε παλιότερα. ιαµορφώνουµε µια άποψη (das Urteil) πριν ενηµερωθούµε πραγµατικά. Και µεταζύ των διαφόρων εθνοτήτων στις περιοχές των Άλπεων υπάρχουν προκαταλήψεις. Ενδεικτικό παράδειγµα αποτελεί το παρακάτω ανέκδοτο: Όταν βρέθηκε πριν µερικά χρόνια στις Ötztaler Alpen µέσα σε ένα παγετώνα ο Ötzi, ένα ταριχευµένο πτώµα ηλικίας άνω των 3.000 ετών, αναρωτιόνταν οι επιστήµονες ποιας εθνικότητας θα µπορούσε να είναι αυτός ο άνθρωπος. Αυστριακός δε θα µπορούσε να είναι, έλεγαν, µιας και βρέθηκε εγκέφαλος, αλλά ούτε και Ιταλός µπορεί να είναι, αφού είχε µαξί του εργαλεία. Ίσως να ήταν Ελβετός, επειδή τον πρόλαβε ένας παγετώνας. Το πιθανότερο είναι να ήταν Γερµανός, γιατί ποιος άλλος θα πήγαινε µε σανδάλια στα ψηλά βουνά! Τώρα µπορείτε να φανταστείτε ποιες προκαταλήψεις κυκλοφορούν για τα τέσσερα έθνη. Όποιος µαθαίνει µια ζένη γλώσσα έρχεται αυτόµατα σε επαφή µε την κουλτούρα και τον πολιτισµό, που έχουν σηµαδέψει αυτή τη γλώσσα. Και σταδιακά διαπιστώνει κανείς ότι είχε σχηµατίσει λάθος εντυπώσεις, δηλαδή προκαταλήψεις. Η εκµάθηση µιας ζένης γλώσσας είναι ένας τρόπος για να αποβάλουµε τέτοιες προκαταλήψεις, επιτυγχάνοντας µέσω της γλώσσας κατανόηση και επικοινωνία. Γλωσσικά στοιχεία Ich verstehe den Text. Der Text ist interessant. Κάθε φορά εζαρτάται από το ρήµα η πτώση, στην οποία βρίσκονται τα ουσιαστικά. Μέχρι τώρα έχετε συναντήσει τα ουσιαστικά µόνο στην ονοµαστική (der Nominativ). Στη γερµανική γλώσσα υπάρχουν όµως τέσσερις πτώσεις: ονοµαστική, αιτιατική (der Akkusativ), δοτική (der Dativ) και γενική (der Genitiv). Όπως βλέπετε στο παράδειγµα, η πτώση (Nominativ, Akkusativ) διαφοροποιείται από το άρθρο (der, den). Το ουσιαστικό στις περισσότερες περιπτώσεις παραµένει όπως είναι. Γι αυτό το λόγο είναι αναγκαίο να µαθαίνετε κάθε ουσιαστικό µαξί µε το άρθρο του. Μονοπάτια προς τη µάθηση Τα περισσότερα κείµενα µπορεί να τα κατανοήσει κανείς, όταν γνωρίξει τι σηµαίνουν οι λέζεις - κλειδιά που περιέχουν. Αυτές οι λέζεις προσδίδουν σ ένα κείµενο την καθοριστική σηµασία. Γι αυτό και είναι σηµαντικό να µπορεί να ζεχωρίξει κανείς αυτές τις λέζεις. Συχνά εµφανίξονται ήδη στην επικεφαλίδα. Επίσης µπορεί κανείς να τις αναγνωρίσει και από τη συχνότητα, µε την οποία εµφανίξονται (µερικές φορές τροποποιηµένες ή περιφραστικά). Ακόµα και οι αριθµοί µπορεί να αποτελούν λέζεις κλειδιά ή να συγκεκριµενοποιούν κάτι, γι αυτό πρέπει να τους δίνεται ιδιαίτερη προσοχή. Όποιος κατέχει αυτή την τεχνική, στις περισσότερες περιπτώσεις δε χρειάξεται λεζικό. Αφού έχετε µαντέψει σωστά µια λέζη, αζίξει τον κόπο να σκεφτείτε ποιο αναγνωριστικό σηµάδι σας βοήθησε. Der «Ötzi» 33
Irrtümer 1 Ξαναφτιάζτε τις επικεφαλίδες από το βιβλίο «Lexikon der populären Irrtümer». a Υπογραµµίστε τις λέζεις, που ήδη ζέρετε. b Αντιστοιχίστε µεταζύ τους τα δύο µέρη. 1 h 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 Frankenstein a hatte Kolonien. 2 Religion b macht dünn. 3 Chinesen c ist Opium für das Volk. 4 Einstein d ist schlecht für die Zähne. 5 In England e haben gelbe Haut. 6 Fast Food f war ein armer Schlucker 1. 7 Alkohol g regnet es mehr als in Italien. 8 Diät h ist ein Monster. 9 Kanada i war ein schlechter Schüler. 10 Nur Europa j wärmt. 11 Mozart k ist ungesund. 12 Schokolade l liegt nördlicher als Deutschland. 1 armer Schlucker: φτωχαδάκι 2 ιαβάστε το παρακάτω κείµενο. a Προσπαθήστε πρώτα να κατανοήσετε την έννοια των αριθµών. bis zu 100 Jahre, 70 bzw. 76 Jahre alt, keine 50. b c Σε ποια λέζη αναφέρονται αυτοί οι αριθµοί; Βρείτε κατόπιν τις λέζεις κλειδιά, δηλ. τις εκφράσεις που εµφανίξονται πολλές φορές ακόµα και µε άλλη µορφή. Elefanten werden bis zu 100 Jahre alt Die ältesten Elefanten, deren Alter nachgewiesen werden konnte, wurden bisher laut Guiness Book of Records 70 bzw. 76 Jahre alt. Die meisten werden aber keine 50. aus: Lexikon der populären Irrtümer 34
6 Der Artikel: unbestimmter/bestimmter Artikel, Nullartikel 3 Στις επικεφαλίδες της άσκησης 1 εµφανίξονται µερικά ουσιαστικά µε το αόριστο άρθρο (ein, eine), άλλα µε το οριστικό (der, die, das) και κάποια άλλα χωρίς άρθρο (Nullartikel). Κάντε µια λίστα. αόριστο άρθρο... ein armer Schlucker οριστικό άρθρο... das Volk χωρίς άρθρο... Frankenstein...... αόριστο Im Zoo ist ein Elefant. ουσιαστικά, που εµφανίξονται για πρώτη άρθρο φορά σε ένα κείµενο γενικά και αόριστα οριστικό Das ist der Elefant Hugo. ουσιαστικά, τα οποία ορίξονται άρθρο Das sind die Elefanten Willi und Hugo. Der Elefant ist 70 Jahre alt. Religion ist Opium für das Volk. αναφορά σε ουσιαστικό, το οποίο είναι ήδη γνωστό στον αναγνώστη ή τον ακροατή ευρύτερα γνωστές και µοναδικές έννοιες χωρίς άρθρο Im Zoo sind Elefanten. πληθυντικός του αόριστου άρθρου Schokolade ist schlecht für υλικά, φαγητά, ποτά γενικά και die Zähne. αόριστα Einstein kommt aus Ulm. Sport machen, Zeit haben ονόµατα προσώπων, πόλεων, εθνικοτήτων και χωρών µερικές σταθερές εκφράσεις, που αποτελούνται από ουσιαστικό και ρήµα 4 Οριστικό, αόριστο ή χωρίς άρθρο; Σχηµατίστε προτάσεις. Das ist Adam. 2 Er heißt Comenius. 3 Das ist Sonne. 1 Das ist Adam. 5 Das ist Mensch. 4 Das ist Tasse Tee. 6 Das ist Italien. 7 Das ist Mond. 8 Das sind Blumen. 11 Das ist Verb. 9 Das ist Kaffee. 10 Das ist Schulbus. 12 Das ist Nomen. 35
5 Οριστικό, αόριστο ή χωρίς άρθρο;... (1) Elefant steht auf der Straße.... (2) Mann kommt.... (3) Elefant fragt: Ist das... (4) Bibliothek? Ja, sagt... (5) Mann, das ist... (6) Universitätsbibliothek. Sie öffnet um neun Uhr. Ich habe keine Zeit, sagt... (7) Elefant. Um 9 Uhr beginnt... (8) Arbeit im Zoo. Was machen Sie heute? Ich mache...(9) Musik in... (10) London. Ich bin... (11) Engländer. Interessant!, sagt... (12) Elefant. Das Nomen: Nominativ, Akkusativ 6 a Ακούστε και επαναλάβετε. b Γράψτε τις προτάσεις στα ελληνικά και µάθετέ τις απέζω. Hören Sie den Dialog.... Wie schreibt man das Wort?... Buchstabieren Sie das Wort.... Lesen Sie den Text.... Markieren Sie den Akzent.... Ergänzen Sie die Verbformen.... Wiederholen Sie den Satz.... Machen Sie eine Liste.... Schreiben Sie einen Dialog.... 7 Συγκρίνετε τα άρθρα στην ονοµαστική και την αιτιατική. Σηµειώστε τις διαφορές. Singular Plural maskulin neutral feminin m, n, f Nominativ der das die die Satz Wort Liste Sätze,Wörter, Listen ein ein eine Akkusativ den das die die Satz Wort Liste Sätze,Wörter, Listen einen ein eine 36
6 Nominativergänzung (N), Akkusativergänzung (A) Verb Nur Europa (N) hatte Kolonien (A). Frankenstein (N) ist ein Monster (N). Wie schreibt man (N) das Wort (A)? Mozart (N) war kein armer Schlucker (N). Diät (N) macht die Menschen (A) dünn. Das (N) sind Verbformen im Präsens (N). 8 Υπογραµµίστε τα ρήµατα στις παρακάτω προτάσεις και συµπληρώστε τον κανόνα. Frankenstein ist ein Monster. Hören Sie den Dialog. Wie schreibt man das Wort? Ich verstehe den Schweizer nicht. Chinesen haben gelbe Haut. Το ρήµα... δέχεται κατηγορούµενο (σε ονοµαστική): Wer? (πρόσωπα),was? (πράγµατα). Τα ρήµατα...,...,...,..., παίρνουν αντικείµενο σε αιτιατική: Wen? (πρόσωπα),was? (πράγµατα). Άλλα ρήµατα µε αντικείµενο στην αιτιατική anfassen, buchstabieren, ergänzen, erklären, essen, fotografieren, fühlen, informieren, lesen, machen, markieren, riechen, sehen, trinken, verstehen, wiederholen 9 Ποιος κάνει τι; Συνδυάστε µεταζύ τους τα πρόσωπα, τα ρήµατα και τα ουσιαστικά και σχηµατίστε προτάσεις. z. B. Er buchstabiert das Wort. Petra hört einen Ton. Andreas Petra Herr Kunkel ich du Sie er sie wir buchstabieren erklären essen heißen hören lesen riechen schreiben sein trinken wiederholen verstehen lernen die Blumen das Brot der Dialog die Grammatik der Kaffee Comenius der Satz die Fremdsprache der Text der Ton das Wort der Italiener Zustimmen und widersprechen 10 Ακούστε τις προτάσεις και επαναλάβετε. + Das stimmt. Das ist richtig. Du hast Recht. Sie haben Recht. - Das stimmt nicht. Das ist falsch. Das ist nicht richtig. +- Ich weiß nicht. 37
11 Πείτε την άποψή σας για τους παρακάτω ισχυρισµούς, χρησιµοποιώντας τις προτάσεις από την άσκηση 10. 1 Elefanten leben in Afrika. 6 Der Louvre ist in Rom. 2 Einstein kommt aus Italien. 7 Religion ist gut für die Menschen. 3 Mozart ist Österreicher. 8 Deutsch ist eine schöne Sprache. 4 Schokolade ist ungesund. 9 Kompromisse sind schlecht. 5 Comenius kommt aus Deutschland. 10 Tee ist gesund. Aussprache: sch, s 12 a Ακούστε και επαναλάβετε. Wie schreibt man das? Schnell, bitte! der Schüler sie stehen die Stunde schlecht die Straße Sprechen Sie bitte langsam! Ich verstehe das nicht. Entschuldigung! b Σηµειώστε τον ήχο sch στην άσκηση a. Wie schreibt man das? Sprechen Sie bitte langsam. 13 sch ή s; Συµπληρώστε. 1 Wir...prechen und...reiben. 2...okolade ist...lecht für die Zähne....ade! 3 Ein...tein kommt aus...panien? Das...timmt nicht. 4 Hören Sie das Ge...präch. 5 Wie...pät ist es? 6 Buch...tabieren Sie bitte das Wort. Τα st, sp προφέρονται scht και schp όταν βρίσκονται στην αρχή µιας λέζης (stehen) ή µιας συλλαβής (das Ge-spräch, ver-stehen). 14 Προφέρεται το s άηχα ή ηχηρά; Σηµειώστε µε x. άηχα ηχηρά άηχα ηχηρά 1 der Satz 8 Und Sie? 2 die Liste 9 Wo ist das? 3 die Sonne 10 Wo sind sie? 4 die Musik 11 die Straße 5 das Wasser 12 das Haus 6 sehr gut 13 zu Hause 7 Ich heiße Anna. 14 langsam Στην αρχή µιας λέζης ή µιας συλλαβής προφέρεται το s ηχηρά: die Sonne, die Mu-sik. Στο τέλος µιας λέζης ή µιας συλλαβής το s προφέρεται άηχα: das Haus (aber: die Häu-ser, zu Hau-se), die Lis-te. Τα ss και ß προφέρονται πάντα άηχα. 38