ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τομέας Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής Εργαστήριο Κυκλοφοριακής Τεχνικής parts of the presentation are animated Η ΕΠΙΡΡΟΗ ΤΟΥ ΘΥΜΟΥ ΣΤΗΝ ΟΔΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Διπλωματική Εργασία ΟΡΕΣΤΗΣ ΓΑΒΑΛΑΣ Επιβλέποντες: Γεώργιος Γιαννής, Καθηγητής ΕΜΠ Παναγιώτης Παπαντωνίου, Ερευνητής ΕΜΠ Αθήνα, Ιούλιος 218 Creative Commons
ΟΔΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Όχημα 13% Παράγοντες Ατυχημάτων Επιθετική Απειλητική Οδήγηση εσκεμμένη βλάβη ζωής, περιουσίας Οδηγικός Οδηγικός Περιβάλλον 35% Χρήστης 95% Θυμωμένη Συμπεριφορά χειρονομίες, προσβολές =Ποινικό Αδίκημα Μείωση Οδικής Ασφάλειας Συγκρούσεις Τραυματισμοί Θάνατοι Επιθετική Οδήγηση: +7% ανά χρόνο σχέση με 5% των ατυχημάτων ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 2
Νεαρό της Ηλικίας Αρσενικό Φύλο Κυκλοφοριακά Συμβάντα Αίτια Οδηγικού Θυμού Επιθετικότητας Κυκλοφοριακές Συνθήκες που Προσφέρουν Ανωνυμία Μεγάλη Πιθανότητα Απόδρασης Αναζήτηση Συγκινήσεων Υπερεκτίμηση Οδηγικών Ικανοτήτων Κυκλοφοριακή Συμφόρηση Επιθετική Διάθεση ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 3
ΟΔΗΓΙΚΟΣ ΘΥΜΟΣ Παράγοντες Κοινωνικοί Status, ΙΧ Περιβαλλοντικοί Ενσωμάτωση Αλληλοσυσχέτιση Μετατρεψιμότητα Προσωπικοί Επιθετικότητα Πρόσκαιρη/Έμφυτ η 5 Τύποι Επιθετικών Οδηγών Speeder Ανταγωνιστής Παθητικά Επιτιθέμενος Νάρκισσος Προστάτης της Έννομης Τάξης ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 4
Q1.3 Μέθοδοι Υπολογισμού του 3 Οδηγικού Θυμού ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ ΚΛΙΜΑΚΑ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΘΥΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΔΗΓΗΣΗ Πόσα ατυχήματα συνολικά είχατε Πόσο ως οδηγός; συχνά συμβαίνουν τα 1 2 3 4 παρακάτω 5 6γεγονότα, 7 8 καθώς 9+ οδηγείτε; Q1.3 Πόσες φορές τα τελευταία δύο χρόνια, αποφύγατε «την DAS 4 τελευταία στιγμή» ένα ατύχημα; Driving Anger Scale 1 2 3 4 1 Φωνάζω 5 6 επικριτικά 7 8 σχόλια, 9+ όπως (1) (2) (3) (4) «Νύχτα πήρες το δίπλωμα;» Q1.3 Πόσα ατυχήματα μόνο με υλικές ζημιές είχατε τα τελευταία 2 Βρίζω τον άλλο οδηγό δυνατά (1) (2) (3) (4) MAS 5 δύο χρόνια με το αυτοκίνητο; 1 2 3 4 3 Βρίζω 5 τον 6 άλλο 7 οδηγό 8 9+ χαμηλόφωνα (1) (2) (3) (4) Multidimensional Anger Scale 4 Αγριοκοιτάζω τον άλλο οδηγό (1) (2) (3) (4) Q1.3 Πόσα σοβαρά ατυχήματα με τραυματισμό 5 Κουνάω είχατε το κεφάλι τα τελευταία μου αποδοκιμαστικά (1) (2) (3) (4) 6 δύο χρόνια με το αυτοκίνητο; στον άλλο οδηγό DAX 1 2 3 4 5 6 7 8 9+ Driving Anger Expression Inventory 6 Σκέφτομαι πράγματα όπως «Νύχτα Q1.3 Πόσες φορές τα τελευταία δύοπήρες χρόνια, το παραβιάσατε δίπλωμα;» τον (1) (2) (3) (4) 7 Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας ενώ 7 οδηγούσατε; Προσπαθώ να βγω από το αυτοκίνητο (1) (2) (3) (4) DATQ και να βρίσω τον άλλο οδηγό Driver s Angry Thoughts Questionnaire 1 2 3 4 5 6 7 8 9+ Q1.3 8 Τα τελευταία δύο χρόνια, πόσες κλήσεις είχατε για παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας; 34 Σκέφτομαι πράγματα που με αποσπούν 1 2 3 4 5 6 7 8 9+ από τον εκνευρισμό στον δρόμο ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 5 Σχεδόν ποτέ Σπάνια Συχνά Σχεδόν πάντα (1) (2) (3) (4)
ΠΕΙΡΑΜΑ Τύπος Διαδρομής: Rural Urban Συνθήκες Κυκλοφορίας: Q M =3 οχήματα/h Q H =6 οχήματα/h 12 συνδυασμοί συνεδρίες Προσομοιωτής Οδήγησης Συνθήκες Διάσπασης: Mob Conv ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 6
ΔΕΙΓΜΑ N=125 Statistics YEARS Age Driving Education Experience Mean 5.17 25.6 15.56 Std. Dev. 15.57 13.84 3.5 Range 58 47 18 Min. 22 3 6 Max. 8 5 24 Frequency Percentage (%) Young 3 24 AgeGroup Middle 38 3.4 Aged Old 57 45.6 Gender Male 56 44.8 Female 69 55.2 Total 125 1 ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 7
Factors ΠΑΡΑΓΟΝΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Εξωτερικευμένος 17% 34 Μεταβλητές DAX Scale 1% Διακύμανσης Factor Analysis Data Reduction 48% Διακύμανσης 4 Συγχωρητική Διάθεση 12% Εσωτερικευμένος 1% Ανωτερότητα 9% ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 8
Factor 1 Correlations Coefficients Προσπαθώ να βρεθώ μπροστά του.753.174 Φωνάζω επικριτικά σχόλια.747.138 Αγριοκοιτάζω.747.17 Κάνω επικριτικές σκέψεις.734.14 Μουτζώνω.676.1 Βρίζω δυνατά.674.128 Κουνάω το κεφάλι αποδοκιμαστικά.663.145 Κάνω άσεμνες χειρονομίες.639.12 Εξωτερικευμένος Εξωτερικευμενος Προσπαθώ να Φωνάζω επικριτικά =,174 +,138 +,17 Αγριοκοιτάζω +,14 βρεθώ μπροστά του σχόλια Κάνω επικριτικές Βρίζω Κουνάω το κεφάλι +,1 Μουτζώνω +,128 +,145 +,12 σκέψεις δυνατά αποδοκιμαστικά Κάνω άσεμνες χειρονομίες ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 9
Factor 2 Correlations Coefficients Αυξάνω την προσοχή μου.724.197 Αλλάζω τις σκέψεις μου.644.172 Κάνω αναπνοές για να ηρεμήσω.638.175 Προσπαθώ να βρω θετικές λύσεις.625.161 Βάζω μουσική για να ηρεμήσω.584.19 Αποδέχομαι ότι υπάρχουν κακοί.576.149 οδηγοί Δεν πέφτω στο επίπεδό τους.54.82 Factor 3 Correlations Coefficients Δεν αποδέχομαι τι καταστάσεις.674.223 Εκτονώνομαι σε άλλους αργότερα.667.245 Αυξάνω ταχύτητα.643.192 Παθαίνω κρίση.554.191 Ξεσπάω στους συνεπιβάτες.534.165 Factor 4 Correlations Coefficients Δεν προσπαθώ να τον τρομάξω.911.35 Δεν οδηγώ κατευθείαν στον.911.35 προφυλακτήρα του Δεν αξίζει να εμπλακώ.651.22 Δεν πέφτω στο επίπεδό τους.596.179 Συγχωρητική Διάθεση Εσωτερικευμένος Ανωτερότητα ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 1
Συντελεστές Συσχέτισης Ανεξάρτητες Μεταβλητές Ο θυμός μειώνεται με την αύξηση της ηλικίας. Galovski T. (24), Tasca (2), James L. (2), Deffenbacher (216), Sullmana (217) Άνδρες > Γυναίκες. Sullmana (217), Tasca (2), Galovski T. (24) Μόνο Factors Θυμού στα μοντέλα! Pearson/Spearman Correlations Εξωτερικευμένος Συγχωρητική Διάθεση Εσωτερικευμένος Ανωτερότητα Age -.352 ** -.19 -.91.244 ln(age) -.364 ** -.9 -.73.223 (age) 2 -.331 * -.23 -.13.25 3 AgeGroups (Young, Middle Aged, Old) -.352 ** -.55 -.73.269 * 2 AgeGroups ± 55 -.214 -.151 -.67.176 Gender -.283 *.377 **.197 -.7 Education.155.13 -.7.2 Driving Experience -.23 -.25 -.185.243 Εξωτερικευμένος Συγχωρητική Διάθεση Εσωτερικευμένος 1.... 1.... 1. Ανωτερότητα... 1 ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 11
Table of Coefficients Constant Εξωτερικευμένος Τελικά Μοντέλα F1 F2 F3 F4 Συγχωρητική Διάθεση Εσωτερικευμένος a a 1 a 2 a 3 a 4 Ανωτερότητα R2 Sig. AverageSpeed = 48.933 2.3-2.138 t-test values > 1.7 49.583 2.64-2.91 Sig...44.41 TheadAverage = 43.823-5.82 6.84 t-test values > 1.7 18.786-2.215 2.517 Sig...31.15 P(Speed>Limit) = 1.295.51 -.938 Wald test values > 1.7 13.38 3.155 6.862 Sig...78.9 P(Accidents>) = -1.681 -.836 Wald test values > 1.7 22.259 1.762 Sig...1 P(Ticket>) =.592.742 -.487 Wald test values > 1.7 4.133 7.529 3.778 Sig..42.6.52.14.19.174.6.159.19.176.1.184.6 Linear Regression* Ordinal Logistic Linear Regression** ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 12
P(Speed>Limit) % Average Speed (km/h) AverageSpeed = 48.9 + 2 Εξωτερικευμένος Ο Οδηγικός αυξάνει τη μέση ταχύτητα. Herrero-Fernández (216), Sullmana (217), ΝΗΤSA Ίδιες Μεταβλητές 2.1 Συγχωρητική Διάθεση 54 53 52 51 5 49 48 47 46 45 44 43 Εξωτερικευμένος Συγχωρητική Διάθεση 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 Anger Factors 35 P Speed > Limit = Εξωτερικευμένος 1.3.5 1 + e 1.94 Συγχωρητική Διάθεση 3 25 2 15 Ο Οδηγικός συμβάλει στην υπέρβαση του ορίου ταχύτητας. Precht (217), Sullmana (217) 1 5 1 2 3 4 5 Anger Factors ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 13
AverageSpeed = 48.9 + 2 Εξωτερικευμένος 2.1 Συγχωρητική Διάθεση AverageSpeed = 48.9 + 2 Προσπαθώ να Φωνάζω επικριτικά,753 +,747 βρεθώ μπροστά του σχόλια Κάνω επικριτικές Βρίζω +,676 Μουτζώνω +,674 σκέψεις δυνατά +,747 Αγριοκοιτάζω +,734 +,663 Κουνάω το κεφάλι αποδοκιμαστικά +,639 ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 14
Thead Average (sec) TheadAverage = 43.8 5.1 Εξωτερικευμένος + 6.1 Συγχωρητική Διάθεση Ο Οδηγικός συμβάλει στην μείωση της χρονοαπόστασης από το προπορευόμενο όχημα. 6 55 5 45 4 35 3 1 2 3 4 5 Anger Factors ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 15
P(Ticket>) % P(Accidents>) % P Accidents > = Συγχωρητική 1.68.84 1 + e Διάθεση 1 8 7 6 5 Ο συμβάλει στην πρόκληση ατυχήματος. Foundation for Traffic Safety, Wilson (1988), Deffenbacher (1994), Chliaoutakis (22), Selzer (1974), Hemenway (1993), Herrero-Fernández (216), Bumgarner (216), Wickens (216), Zhang (216) 4 3 2 1 9 1 2 3 4 5 Anger Factors P(Ticket > ) = Εξωτερικευμένος.59.74 1 + e 1.49 Ανωτερότητα 8 7 6 5 4 Ο αυξάνει την πιθανότητα παραβίασης του ΚΟΚ. Herrero-Fernández (216), Bumgarner (216), Precht (217) 3 2 1 1 6 11 Anger Factors ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 16
F1 F2 F3 F4 Table of Εξωτερικευμένος Συγχωρητική Εσωτερικευμένος Elasticities Διάθεση Ανωτερότητα e e e e AverageSpeed.57 -.12 e* -2.125 t-test > 1.7 2.64-2.91 TheadAverage -.79.129 e* 1.63 t-test > 1.7-2.215 2.517 P(Speed>Limit).385 -.557 e* -1.448 Wald test > 1.7 3.1 6.862 P(Accidents>) -1.821 e* Wald test > 1.7 1.762 P(Ticket>).789-1.989 e* -2.521 Wald test > 1.7 7.529 3.778 Σημαντικά αρνητική σχέση μεταξύ κάθε Ο θυμός λόγω διαμάχης με κάποιον στο διάστασης της συγχώρεσης και επιθετικής τηλέφωνο ή με έναν επιβάτη δεν συνδέεται με οδήγησης. κάποιο είδους ανώμαλη οδική συμπεριφορά. Bumgarner (216) Precht (217) ΕΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΕΣ ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 17
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΟΔΗΓΙΚΟΣ ΘΥΜΟΣ Ανάλογος με αρρενωπότητα, ταχύτητα, αριθμό παραβάσεων και ατυχημάτων Αντιστρόφως ανάλογος με την ηλικία και τη χρονοαπόσταση Μόνο ο που έχει ως αποδέκτη άλλο χρήστη της οδού επηρεάζει την οδική συμπεριφορά. Κάθε διάσταση της Συγχωρητικότητας φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα από το Θυμό. ANGER ROAD SAFETY Η Συγχωρητικότητα έχει μεγαλύτερη επιρροή στην Οδική Ασφάλεια από ότι ο. FORGIVENESS ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 18
Συστηματικότεροι έλεγχοι. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Οικονομικά κίνητρα για οδηγούς που δεν εμπλέκονται σε ατυχήματα. Ειδικά οφέλη με την εγγραφή σε συνεδρίες διαχείρισης θυμού και άγχους. Δωρεάν και υποχρεωτική παρακολούθηση προγραμμάτων εκπαίδευσης σε θέματα συναισθηματικού ελέγχου. Αποθάρρυνση της επιθετικής και επικίνδυνης οδήγησης από δημόσιες υπηρεσίες και μέσα ενημέρωσης. Επικρότηση της αναφοράς της επιθετικότητας στην αστυνομία. Παρακολούθηση της χρήσης της κόρνας και ποινικοποίηση της κατάχρησής της. Tα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του οδηγού θα πρέπει να αντιμετωπιστούν σα μέρος της εκπαίδευσης. Η απόκτηση διπλώματος οδήγησης δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να θεωρείται ως το τέλος της εκπαίδευσης. ΕΜΠ 18/7/218 ΔΕ Ορέστης Γαβαλάς 19
ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τομέας Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής Εργαστήριο Κυκλοφοριακής Τεχνικής Η ΕΠΙΡΡΟΗ ΤΟΥ ΘΥΜΟΥ ΣΤΗΝ ΟΔΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Διπλωματική Εργασία ΟΡΕΣΤΗΣ ΓΑΒΑΛΑΣ Επιβλέποντες: Γεώργιος Γιαννής, Καθηγητής ΕΜΠ Παναγιώτης Παπαντωνίου, Ερευνητής ΕΜΠ Αθήνα, Ιούλιος 218 Creative Commons