ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΥΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ

Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΑΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΥΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Εισηγητής: Αρ Μπαρούτης Σταύρος Φοιτητής: Μάστος Χρυσοβαλάντης Καβάλα, Νοέμβριος 2000

Τ.Ε.Ι. ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΥΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Εισηγητής: Δρ Μπαρούτης Σταύρος Φοιτητής: Μάστος Χρυσοβαλάντης Καβάλα, Νοέμβριος 2000

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 2. TO ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΚΛΙ ΑΣΦΛΛΕΙΛΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.)...6 2.1. Η Δημιουργία του ΕΛ.ΙΝ. Υ. Α Ε...6 2.1.1. Η έκθεση ΡΙACT... 6 2.1.2. Τα στάδια που οδήγησαν στην δημιουργία του ΕΑΙΝ. Υ.Α.Ε...6 2.2. Ον Στόχοι του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε...7 2.3. Ο Σκοπός του ΕΛ.ΙΝ. Υ.ΑΕ...8 2.4. Οι Πόροι του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε...9 2.5. Προσδοκίες-Προοπτικές του ΕΛ.ΙΝ. Υ.Α.Ε...9 2.6. Απολογισμός Πρώτης Περιόδου (1992-1994)... 10 2.7. Απολο^σμός Δεύτερης Περιόδου (1995-1998)... 11 2.8. Απολογισμός Τρίτης Περιόδου (1998-1999)... 14 2.9. Οι Προοπτικές του ΕΛ.ΙΝ. Υ.Α.Ε... 16 3. Η ΙΣΧΥΟΥΣΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΑΑΑΑΑ...... 18 3.1.0 Νόμος 1568/85 «Υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων»...18 3.1.1. Όργανα αρμόδια για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας...18 3.1.2. Όργανα για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας σε εθνικό επίπεδο... 2Θ 3.1.3. Καθορισμός όρων για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας... 21 3.2. Ο Νόμος 2224/94 «Ρύθμιση θεμάτων εργασίας, συνδικαλιστικών δικαιωμάτων υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων κλπ»...22 3.3. Το Προεδρικό Διάταγμα 17/96 «Μέτρα για τη βελτίωση της ασιράλειας και υγείας των εργαζομένων κατά την εργασία σε συμμόρφωση με τις οδηγίες 89/391/ΕΟΚ και 91/383/ΕΟΚ...24 3.3.1. Όργανα βελτίωσης των συνθηκών εργασίας στην επιχείρηση... 24 3.3.2. Υποχρεώσεις εργοδοτών και εργαζομένων... 26 4. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ... 29 4.1. Ορισμοί...29 4.1.1. Εργατικά ατυχήματα... 29 4.1.2. Διαδικασία για την αποζημίωση... 29 4.1.3. Επαγγελματικές ασθένειες... 30 4.1.4. Ψυχολογικές επιδράσεις...31 4.2. Τα Αίτια των Εργαηκών Ατυχημάτων...31 4.2.1. Συνθήκες εργασίας...32 4.2.2. Τεχνολογικές εξοπλισμός... 33 4.2.3. Εργασία...33 4.2.4. Άνθρωπος... 34 4.3. Συνέπειες-Κόστος του Εργατικού Ατυχήματος...35 4.3.1. Οικονομικές συνέπειες...35 4.3.2. Κοινωνικές συνέπειες... 37 4.4. Εκτίμηση του Επαγγελμαηκού Κινδύνου... 37 4.5. Στατιστικά Στοιχεία για τα Εργατικά Ατυχήματα στην Ελλάδα... 39 4.6. Βιομηχανικά Ατυχήματα Μεγάλης Έκτασης (Β. Α.Μ.Ε.)... 40

4.6.1. Τι είναι τα βιομηχανικά ατυχήματα μεγάλης έκτασης... 40 4.6.2. Το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τα Β.Α.Μ.Ε...41 4.6.3. Μέτρα για τη πρόληψη των Β.Α.Μ.Ε. στην Ελλάδα...42 5. ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ... 44 5.1.0 Ρόλος των Συνθηκών Εργασίας στην Πρόληψη του Ετιαγγελματικού Κινδύνου...44 5.2. Η Αντιμετώπιση των Εργατικών Ατυχημάτων σε Επίπεδο Tεχvoλoγucoύ Εξοπλισμού...47 5.3. Ο Προγραμματισμός και η Οργάνωση της Εργασίας σαν Μέτρα Πρόληψης. Ο Ρόλος της Εργονομίας...48 5.4. Η Εκπαίδευση και ο Επαγγελματικός Προσανατολασμός σαν Μέτρα Πρόληψης... 50 5.5. Ο Ρόλος της Ψυχολογίας και Φυσιολογίας στην Πρόληψη των Εργατικών Ατυχημάτων... 51 5.6.0 Ρόλος του Τεχνικού Ασφάλειας, του Γιατρού Εργασίας και των Επιτροπών Ασιράλειας στην Πρόληψη των Εργατικών Ατυχημάτων...52 5.6.1. Τεχνικός Ασφάλειας... 52 5.6.2. Γιατρός Εργασίας...52 5.6.3. Επιτροπές Ασφάλειας...53 5.7. Εκσυγχρονισμός και Αναθεώρηση της Νομοθεσίας...54 5.8. Ατομικό Βιβλιάριο Επαγγελματικού Κινδύνου... 55 6. Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ... 57 6.1. Γενικά... 57 6.2. Τα Νομοθετήματα Γενικής Φύσεως... 58 6.3. Τα Νομοθετήματα Ειδικής Φύσεως...59 6.4. Στατιστικά Στοιχεία για τα Εργατικά Ατυχήματα στην Ευρώπη... 61 7. ΕΠΙΛΟΓΟΣ... 63 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ...65 Π. 1. Πίνακας Νομοθετημάτων για την Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας...66 Π.2. Ορισμοί...70 Π. 3. Επαγγελμαπκές Ασθένειες...71 Π.4. Σχηματική Παρουσίαση της Εκτίμησης του Επαγγελματικού Κινδύνου... 72 Π. 5. Πίνακες και Διαγράμματα...74 Π.6. Επιχειρήσεις στην Ελλάδα που Εντάσσονται στις Προβλέψεις της Νομοθεσίας γιαταβ.α.μ.ε...82 Π.7. Συντομογραφίες...84 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ...85

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ To πρόβλημα της ασφάλειας, της υγιεινής και της υγείας κατά την εργασία αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ετήκεντρα του ενδιαφέροντος της σύγχρόνης βιομηχανικής κοινωνίας. Ανάλογη με το ευρύτερο οικονομικό, πολιτικό και πολιηστικό επίπεδο της κάθε χώρας ήταν και η αντιμετώτηση του προβλήματος αυτού. Ιδιαίτερη ήταν η οξύτητα του προβλήματος σε εκείνες τις χώρες, όπου η ταχύτητα τεχνολογικής και βιομηχανικής ανάπτυξης ήταν μεγάλη και η αύξηση της μηχανοποίησης επέφερε σημανπκή άνοδο των εργατικών ατυχημάτων. Το πρόβλημα των εργατικών ατυχημάτων άρχισε να εμφανίζεται στο προσκήνιο από τις αρχές του περασμένου αιώνα όταν, στην Αγγλία κυρίως, άρχισε η λεγάμενη Βιομηχανική Επανάσταση. Έτσι, ατιό τη στιγμή που εισήλθε η ανθρωπότητα στη Βιομηχανική πρόοδο, το θέμα της «Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας» άρχισε να μελετάται συνεχώς και περισσότερο. Τα εργαζόμενα άτομα, ανεξάρτητα από οποιαδήποτε επαγγελματική δραστηριότητα, καταβάλλουν προσπάθειες από τις οποίες απειλούνται από έναν γενικότερο κίνδυνο, που είναι γνωστός σαν επαγγελμαηκός κίνδυνος. Ο επαγγελμαηκός αυτός κίνδυνος μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα; - την πρώιμη φθορά του εργαζόμενου την εμφάνιση κάποιας ειδικής αρρώστιας, δηλαδή της επαγγελματικής ασθένειας - την πρόκληση εργαηκού ατυχήματος. Πάνω από 150.000.000 εργαηκά ατυχήματα συμβαίνουν κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο, με αποτέλεσμα 100.000 εργαζόμενοι να χάνουν τη ζωή τους την ώρα της εργασίας τους. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του Υπουργείου Εργασίας και του Ι.Κ.Α., ο μέσος όρος της δεκαετίας δείχνει ότι κάθε 15 λεπτά της ώρας συμβαίνει ένα εργατικό ατύχημα, ενώ κάθε τρεις ημέρες συμβαίνει ένα θανατηφόρο εργαηκό ατύχημα. Βέβαια, ένας πολύ μεγάλος αριθμός ατυχημάτων έχει συνέπεια τη διαρκή ανικανότητα, μερική ή ολική. Ως επί το παστόν όμως, τα εργατικά ατυχήματα προκαλούν πρόσκαιρη ανικανότητα, η οποία μπορεί να διαρκέσει πολλούς μήνες. Έτσι λοιπόν, τα τελευταία χρόνια έχει γίνει από όλους κατανοητό, ότι η προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων στους χώρους εργασίας αποτελεί ένα από τα βασικά στοιχεία των συνθηκών εργασίας αλλά και της ποιότητας ζωής. Σκοπός της εργασίας αυτής είναι να καταδείξει αν τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την εξασφάλιση της υγιεινής και της ασφάλειας στους χώρους της εργασίας είναι επαρκή και ποιες βελτιώσεις απαιτούνται να γίνουν στο τομέα αυτό. Η εργασία χωρίζεται σε έξι κεφάλαια: Στο πρώτο κεφάλαιο θα γίνει μια εκτενής αναιρορά στο Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας που είναι αποτέλεσμα της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) του 1991-1992. Μεγάλο μέρος του κεφαλαίου αυτού αφορά το σημανηκό έργο του Ινσητούτου από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα. Το δεύτερο κεφάλαιο αναφέρεται στο ισχύον νομικό καθεστώς σχετικά με την υγιεινή και την ασφάλεια της εργασίας. Το κεφάλαιο αυτό επικεντρώνεται στο νόμο 1568/85 που αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς νόμους για το θέμα αυτό, αφού εισάγει τις έννοιες του Τεχνικού Ασφάλειας, του Γιατρού Εργασίας και των Ετητροπών Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας. Επίσης αναφέρεται και στο νόμο 2224/94 και στο Προεδρικό Διάταγμα 17/96.

Στο τρίτο κεφάλαιο θα γίνει ανάλυση των επαγγελματικών κινδύνων (εργατικά ατυχήματα, επαγγελματικές ασθένειες), διερευνώνται τα αίτιά τους και οι συνέτιειές τους. Περιγράφεται ο τρότιος εκτίμησης του επαγγελματικού κινδύνου και παρουσιάζονται κάποια στατιστικά στοιχεία που αφορούν τα εργατικά ατυχήματα. Στο τέλος του κεφαλαίου αυτού γίνεται αναφορά στα Βιομηχανικά Ατυχήματα Μεγάλης Έκτασης. Το τέταρτο κεφάλαιο αφορά τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν από όλους τους παράγοντες (κράτος, εργαζόμενους, εργοδότες) για την πρόληψη και αντιμετώτηση των εργατικών ατυχημάτων. Το πέμπτο κεφάλαιο περιλαμβάνει τα μέτρα που έχει λάβει η Ευρωπαϊκή Κοινότητα σχετικά με την υγιεινή και την ασφάλεια της εργασίας. Στο τελευταίο κεφάλαιο θα γίνουν μερικές προτάσεις για την προαγωγή της υγιεινής και της ασφάλειας στους χώρους της εργασίας.

2. TO ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΥΠΕΙΝΗΣ ΚΛΙ ΑΣΦΛΛΕΙΛΣ ΤΗΣ ΕΡΓΛΣΙΛΣ (ΕΛ. IN. Υ. Λ. Ε.) Η δημιουργία του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασιράλειας της Εργασίας (ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε.) ήρθε να καλύψει το μεγάλο κενό στη τφοστασία της Υγείας και Ασφάλειας των Εργαζομένων, μέσα από ένα πλαίσιο συνεργασίας και συναίνεσης εργοδοτών και εργαζομένων. Το ΕΛ. ΓΝ. Υ. Λ Ε. είναι το πρώτο σημαντικό αποτέλεσμα του κοινωνικού διαλόγου στην Ελλάδα, ταυτόχρονα δε ο πρώτος εταιρικός θεσμός μεταξύ των δυνάμεων της Εργασίας και του Κεφαλαίου. 2.1. Η Δημιουργία του ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε. 2.Ι.Ι.Η έκθεση PIACT Η Διεθνής Συνδιάσκεψη Εργασίας στην 60ή της σύνοδο στη Γενεύη το 1975 υιοθέτησε ομόφωνα μια απόφαση σχετικά με τις μελλοντικές ενέργειες της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ) στο πεδίο των συνθηκών και του περιβάλλοντος εργασίας. Η απόφαση αυτή έδινε εντολή στον Γενικό Διευθυντή του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας (ΔΓΕ) να δημοσιεύσει ένα διεθνές πρόγραμμα για την βελτίωση των συνθηκών και του περιβάλλοντος της Εργασίας (PIACT) και στήριξε το νέο πρόγραμμα με ένα όργανο, τις πολυμελείς ομάδες, τιου έχουν κύριο καθήκον να βοηθήσουν τα κράτη-μέλη, που υποβάλλουν σχετικό αίτημα, να ετοιμάσουν και να εκτελέσουν προγράμματα που αποσκοπούν στην βελτίωση των συνθηκών και του περιβάλλοντος εργασίας. Την S' Δεκεμβρίου 1976 ο Υπουργός Εργασίας της Ελλάδας απηύθυνε επιστολή στο ΔΓΕ, με την οποία εξέφραζε την επιθυμία της Ελληνικής Κυβέρνησης να δεχθεί την επίσκεψη μιας πολυμελούς ομάδας. Το ΔΓΕ, ανταποκρινόμενο στο αίτημα αυτό, συνέστησε ομάδα εμπειρογνωμόνων, η οποία, με επικειραλής τον κ. Γεώργιο Σπυρόπουλο, Διδάκτορα της Νομικής και Διευθυντή της Υπηρεσίας Συνθηκών Ζωής και Εργασίας του ΔΓΕ, επισκέφθηκε την Ελλάδα και το 1978 παρέδωσε το πόρισμά της, γνωστό ως «Έκθεση PIACT». Στην έκθεση επισημαίνονταν η αναγκαιότητα δημιουργίας ενός ανάλογου Ινστιτούτου με σκοπό την επιστημονική και τεχνική υποστήριξη της πολιτικής για την βελτίωση των συνθηκών εργασίας στην Ελλάδα. 2.1.2. Τα στάδια που οδήγησαν στην δημιουργία του ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε. Το δρόμο για την δημιουργία του ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε., άνοιξε το άρθρο 7 της ΕΓΣΣΕ 1988 που κυρώθηκε με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και ανέφερε όη : «Στο θέμα της Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για όλες τις πλευρές, θα δοθεί απόλυτη προτεραιότητα σε άμεσο προσεχή διάλογο προς τη κατεύθυνση της διαμόρφωσης ειδικής συμφωνίας». Στη συνέχεια συστήθηκε μικτή επιτροττή εμπειρογνωμόνων ΓΣΕΕ-ΣΕΒ η οποία κατέληξε σε ομόφωνο πόρισμα τα κύρια σημεία του οποίου αναφέρονται στα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις των εργοδοτών, των εργαζομένων, των επιτροπών Υγιεινής και Ασφάλειας των εργαζομένων, στον ιατρικό και τεχνικό έλεγχο ανά επιχείρηση και την εξασφάλιση της ελάχιστης υποδομής. Διατύπωνε αιτήματα προς

την Πολιτεία καν πρότεινε την άμεση προώθηση των διαδικασιών για την σύσταση και λειτουργία Εθνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας. Την πορεία προς τη δημιουργία του ΕΛ. IN, Υ. Α. Ε. ολοκλήρωσε το άρθρο 6 της ΕΓΣΣΕ 1991-92 όπου αναφέρονται τα εξής; «Αποιρασίζεται η σύσταση Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας, το οποίο θα διοικείται ισομερώς από εκπροσώπους των συμβαλλόμενων. Οι δατιάνες θα καλύτιτονται από τη συνολική (0,45%) εργοδοτνκή εισφορά ε^γγελματικής κατάρτισης ( του άρθρου 4 της παρούσας σύμβασης και του άρθρου 6 παρ. 2 της ΕΓΣΣΕ του 1988) και από πιθανή χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Ειδική μικτή επιτροττή θα υποβάλει στους συμβαλλόμενους πρόταση για τον καθορισμό της νομικής μορφής του Ινστιτούτου, των ειδικότερων σκοτιών του, του τρόπου διοικήσεως και λειτουργίας του, τους πόρους του, τα μέσα εκπλήρωσης των σκοπών του και κάθε οργανωτική ή λειτουργική λεπτομέρεια». Στο σύντομο χρονικό διάστημα που η Επιτροπή είχε στη διάθεσή της προσπάθησε να τεκμηριώσει τις προτάσεις, αξιοποιώντας και την εμπειρία των χωρών, που είχαν δημιουργήσει ανάλογα Ινστιτούτα. Για το σκοπό αυτό συγκεντρώθηκε η σχετική Ελληνική Βιβλιογραφία, έγιναν ετιαφές με τους εκπροσώπους των χωρών μελών στα πλαίσια της Συμβουλευηκής Επιτροπής για την ΥΑΕ της ΕΟΚ, ζητήθηκε η συνδρομή της Ετητρόπου κ. Β. Παπανδρέου για βοήθεια από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Commission και έγιναν επαφές με το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για την Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας και με το Δανικό Ινστιτούτο, Η επιτροπή ολοκλήρωσε τις εργασίες της με ομόφωνο πόρισμα το οποίο απετέλεσε, με εντολή των ηγεσιών όλων των συμβαλλομένων κοινωνικών εταίρων, αντικείμενο επεξεργασίας και τελικής διαμόρφωσης από τους κ. Νίκο Αναλυτή, από την πλευρά των εργοδοτών και κ. Δημήτρη Πολίτη, από την πλευρά της ΓΣΕΕ. Στο έργο της περιλαμβάνονται η σύνταξη του Καταστατικού, του Κανονισμού Οικονομικής Διαχείρισης και Προμηθειών και του Κανονισμού Οργάνωσης και Αειτουργίας του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας. Εξέφραζε την άποψη ότι τα μέρη (εργοδότες-εργαζόμενοι) πρέπει να ορίσουν σύντομα το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο, καθώς και το όπ η ταχεία έναρξη και λειτουργία του ΕΑ. IN. Υ. Α, Ε. θα συνεισφέρει τα μέγιστα στην προστασία της Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων και στην Εθνική Οικονομία. Η τελική συμφωνία επικυρώθηκε με την σύσταση Ασηκής Εταιρίας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και την κατάθεση του Καταστατικού του ΕΑ, IN. Υ. Α. Ε. στις 25 Ιουνίου 1992 στο Πρωτοδικείο Αθηνών. 2.2. Οι Στόχοι του ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε. Η δημιουργία του ΕΑ. IN. Υ. Α. Ε. εντάσσεται στα τιλαίσια μιας σημαντικής προσπάθειας, με διπλό στόχο: 1. Την υπέρβαση των ελλείψεων υποδομής-πληροφόρησης, ειδίκευσης, έρευνας, κατάρτισης και επιμόρφωσης οι οποίες αποτελούν τις κυριότερες αιτίες καθυστέρησης και στασιμότητας στα ζητήματα Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας στην Ελλάδα, και 2. Την ικανοποίηση των απαιτήσεων που γεννά η δημιουργία του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Χώρου και η εφαρμογή από τα κράτη-μέλη της Κοινοτικής Οδηγίας- Πλαίσιο 89/391 καθώς και των λοιπών Οδηγιών, που ρυθμίζουν ειδικότερα θέματα

του τομέα της Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας, στις οττοίες θα αναφερθώ σε επόμενο κεφάλαιο. Η προοιβηση της Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας είναι υπόθεση τόσο κοινοινική, όσο και οικονομική στο βαθμό που η διαμόρφωση κατάλληλου εργασιακού περιβάλλοντος συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγικότητας, στη μείωση των εσηών επαγγελματικού κινδύνου, στη μείωση των επαγγελματικών ατυχημάτων και ασθενειών και στη μείωση του κόστους που όλα αυτά συνεπάγονται για την εθνική οικονομία. Για όλους αυτούς τους λόγους η προώθηση της Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας πρέπει να είναι βασική συνιστώσα μιας κοινωνίας που δεν βλέπει το ανθρώπινο δυναμικό της-και τον πολίτη γενικότερα- μόνο ως συντελεστή παραγωγής, αλλά ως οντότητα που πρέπει να αποτελεί ταυτόχρονα την αφετηρία, αλλά και τον τελικό αποδέκτη της επιδιωκόμενης ευημερίας. 2.3. Ο Σκοπός του ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε. Ο σκοπός του ΕΑ. ΓΝ. Υ. Α. Ε. είναι μη κερδοσκοτηκός αλλά γενικότερα οικονομικός κατά την έννοια του άρθρου 784 Α.Κ. συνιστάμενος στην επιστημονική και τεχνική υποστήριξη και εξυπηρέτηση της πολιτικής για την Υγεία, την Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας στην Ελλάδα. Ειδικότερα οι στόχοι του ΕΑ. IN. Υ. Α. Ε. Ο εντοπισμός, η καταγραφή, η επεξεργασία, η ανάλυση και έρευνα των βλαπτικών παραγόντων ή και καταστάσεων του εργασιακού περιβάλλοντος και των ετππτώσεών τους στην Υγεία, την Υγιεινή και Ασφάλεια των εργαζομένων. Η επεξεργασία ρυθμίσεων, κανονισμών και σχετικής νομοθεσίας. Η παρακολούθηση των διεθνών εξελίξεων και εμπειριών, η προώθηση της τεκμηρίωσης των σχετικών ζητημάτων. Η προώθηση της πληροφόρησης, ενημέρωσης και εκπαίδευσης των μερών στα θέματα Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων. Η συνεισφορά στην διερεύνηση και αντιμετώτηση των προβλημάτων που προκύπτουν από την αλληλεπίδραση εργασιακού και ευρύτερου περιβάλλοντος καθώς και από τους γενικότερους όρους διαβίωσης και εργασίας. Η μελέτη πιθανών εττιπτώσεων στην Υγεία των εργαζομένων λόγω της εφαρμογής νέας τεχνολογίας και μεθόδων πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου. Η παροχή υπηρεσιών Εμπειρογνώμονα σε θέματα Υγείας και Ασφάλειας τοιν εργαζομένων αν ζητηθεί από ένα εκ των μερών (εργοδότες-εργαζόμενοι). Για την πραγματοποίηση του σκοπού του το ΕΑ. IN. Υ. Α. Ε.: Δημιουργεί υλικοτεχνική υ^δομή με ικανή στελέχωση στην έδρα του και στην περιφέρεια, και ανάλογα εργαστήρια για την κάλυψη των αναγκών του. Επεξεργάζεται και προτείνει μεθόδους μετρήσεων και δειγματοληψιών για τον προσδιορισμό και την ανάλυση των φυσικών, χημικών και βιολογικών παραγόντων στους χώρους εργασίας όπως επίσης και των βιολογικών δεικτών προτείνοντας παράλληλα και τις αντίστοιχες οριακές τιμές επιστημονικά τεκμηριωμένες που θα πρέπει κάθε φορά να ισχύουν. Συνεργάζεται με τις κάθε βαθμού επαγγελματικές ενώσεις εργαζομένων και εργοδοτών. Συνεργάζεται με τις οργανώσεις εργαζομένων και εργοδοτών και με ανάλογους με το ΕΑ. IN. Υ. Α. Ε. φορείς σε Ευρωπαϊκό και Διεθνές επίπεδο.

Συνεργάζεται με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και τους επιστημονικούς φορείς της χώρας. Διοργανώνει και εφαρμόζει προγράμματα επιμόρφωσης: Τεχνικών Ασιράλειας (Τ.Α.), Γιατρών Εργασίας (Γ.Ε.), Μελών Επιτροπών Υγιεινής και Ασιράλειας των εργαζομένων σε εττιχειρησιακό, κλαδικό, τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Διεξάγει έρευνες ή μελέτες που ενδιαφέρουν τα μέρη (εργαζόμενοι-εργοδότες) αυτοτελώς ή σε συνεργασία με επαγγελματικούς κραπκούς και επιστημονικούς φορείς σε εθνικό ή διεθνές επίπεδο. Προβαίνει στη συλλογή, επεξεργασία, ανταλλαγή και διάδοση πληροφοριών, με όλα τα δυνατά μέσα. Τηρεί στατιστικά στοιχεία εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών, ερευνά τα αίτιά τους και μελετά τις μεθόδους αντιμετώπισής τους. Προβαίνει σε κάθε άλλη ενέργεια χρήσιμη για την εττίτευξη των σκοπών του. 2.4. Οι Πόροι του ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε. Οι πόροι του ΕΑ. IN. Υ. Α. Ε. προέρχονται από; Ποσοστό έως 20% επί του ποσοστού του 0,25% των εργοδοτικών εισφορών για επαγγελματική κατάρηση που προβλέπεται από το άρθρο 4 της ΕΓΣΣΕ 1991. Ποσά π»υ θα συμφωνήσουν οι εταίροι να καταβάλλουν. Ποσά που προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Ποσά που εισπράττονται από τους ενδιαφερόμενους που προσφεύγουν στις υπηρεσίες του ΕΑ. ΓΝ. Υ. Α. Ε. Από δωρεές, δημοσιεύσεις, εκδηλώσεις, εκδόσεις και λοιπά. Από εκμετάλλευση τιεριουσιακών στοιχείων του ΕΑ. IN. Υ. Α. Ε. Από ενισχύσεις, ειδικές εισιρορές και χρηματοδοτήσεις από δημόσιες ή ιδιωτικές επιχειρήσεις ή φορείς ή ιδιώτες, οργανισμούς εσωτερικού ή εξωτερικού και λοιπά. Από εισφορές των μελών που συστήνουν το ΕΑ. IN. Υ. Α. Ε. Ατιό κάθε άλλο νόμιμο έσοδο που γίνεται αποδεκτό με απόφαση του Δ.Σ. 2.5. Προσδοκίες-Προοπτικές του ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε. Οι προσδοκώμενες επιπτώσεις από την δημιουργία και την εύρυθμη λειτουργία του ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε. είναι; 1. Η ανάπτυξη σε πανελλαδικό επίπεδο αξιόπιστου συστήματος επιστημονικών κέντρων καταγραφής, επεξεργασίας, ανάλυσης, έρευνας και εκπαίδευσης σε θέματα που αφορούν την Υγεία και Ασφάλεια της εργασίας. 2. Η μείωση του κόστους από τις άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών. 3. Η μείωση των κοινωνικών εντάσεων στους χώρους εργασίας και συνακόλουθα η αύξηση της παραγωγής και της παραγωγικότητας. 4. Η δημιουργία ενός σταθμού αλληλοενημέρωσης και μεταφοράς των ετπστημονικών επιτευγμάτων και εμπειριών που θα δράσει ως καταλύτης μεταξύ του εθνικού και του ευρύτερου ευρω^ϊκού χώρου. Είναι ίσως η πρώτη φορά στη χώρα μας που επιχειρείται μια τέτοια προσττάθεια, εκτός των ορίων της Επιθεώρησης Εργασίας, κύριο χαρακτηριστικό της οποίας είναι

η (ηχγκέντρωση ανθρώπινου δυναμικού διεπιστημονικής σύνθεσης, σε ένα κατάλληλα οργανωμένο περιβάλλον, με αποκλεισηκό σκοπό την πρόληψη του ετιαγγελματικού κινδύνου και την βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Το γεγονός αυτό μαζί με τις προσδοκίες των εργαζομένων και τις ανάγκες των ετηχειρήσεων για υποστήριξη, αναμφίβολα βαραίνει με σημαντικές ευθύνες όσους επέλεξαν να εξυπηρετήσουν τον σκοπό αυτό. Σημαντικό εςιόδιο αποτελεί η εμπιστοσύνη και υποστήριξη της κορυφαίας συνδικαλιστικής οργάνωσης των εργαζομένων, καθώς και του συνόλου των εργοδοτικών οργανώσεων. Το ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε. πρέπει να αποτελέσει κοινό τόπο ετηστημονικής συνεργασίας και ανάπτυξης κοινών δράσεων για την βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Σκοτιός βαθιά ανθρωτηστικός, κοινωνικός, αλλά και οικονομικός, για την επίτευξη του οποίου απαιτείται η συνεργασία εργαζομένων και εργοδοτών και η συμβολή ευρύτερα των λειτουργών της πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου από οποιοδήποτε χώρο και αν προέρχεται. Αυτό σηματοδοτεί η ιδρυηκή υπόσταση του Ινσπτούτου και αυτό άλλωστε επιβεβαιώνει η διεθνής εμπειρία. 2.6. Απολογισμός Πρώτης Περιόδου (1992-1994) Οι κυριότερες από τις δραστηριότητες του ΕΑ. ΓΝ. Υ. Α. Ε. τα δύο αυτά χρόνια ήταν οι εξής; λ Το Εγχειρίδιο Νομοθεσίας για την Υγεία και Ασφάλεια της Εργασίας σε έντυττη μορφή. Οι δύο τόμοι του έργου περιλαμβάνουν όλη την νομοθεσία του Υπουργείου Εργασίας που αναφέρεται σε θέματα Υγείας και Ασφάλειας της εργασίας καθώς και ορισμένα βασικά σχετικά νομοθετήματα άλλων υπουργείων. Κάθε τόμος συνοδεύεται από τρία ευρετήρια, τα οποία διευκολύνουν τον χρήστη στην αναζήτηση συγκεκριμένων νομοθετημάτων. Ανάπτυξη Πρότυπων προγραμμάτων κατάρτισης για τεχνικούς ασφάλειας και γιατρούς εργασίας. Στόχος τους είναι η αναβάθμιση, οργάνωση και επανασχεδιασμός της τεχνικής εκπαιδευτικής ύλης αξιοποιώντας την διεθνή εμπειρία και η αξιοποίησή τους ως βάση για την επιμόρφωση των Τεχνικών Ασφάλειας, των Γιατρών Εργασίας και των Γιατρών Επιχείρησης, που θα στελεχώσουν τις εσωτερικές και τις εξωτερικές υπηρεσίες πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου, λ Διεξαγωγή πιλοτικών προγραμμάτων κατάρτισης Τεχνικών Ασφάλειας και εκπαίδευσης εκπαιδευτών με διακριτική συνεργασία (Γερμανία-Ιταλία- Αανία). Στο πρόγραμμα κατάρτισης Τεχνικών Ασφάλειας εκπαιδεύτηκαν 20 Τεχνικοί Ασφάλειας, που προέρχονταν από το Δημόσιο, τις ΑΕΚΟ και τον Ιδιωτικό Τομέα. Το Πρόγραμμα ήταν διάρκειας 200 ωρών και περιελάμβανε εκτός των θεωρητικών μαθημάτων, πρακτική εκπαίδευση μέσω επισκέψεων σε ελληνικές βιομηχανίες και εκπαιδευτικό ταξίδι σε βιομηχανίες και υπηρεσίες πρόληψης του επαγγελματικού κινδύνου στην Ιταλία. Στο πρόγραμμα Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών εκπαιδεύτηκαν 20 Τεχνικοί Ασφάλειας και Γιατροί Εργασίας σε συμμετοχικές μεθόδους κατάρτισης ενηλίκων. Το πρόγραμμα, συνολικής διάρκειας 200 ωρών περιελάμβανε θεωρηηκή και εφαρμοσμένη παρουσίαση των συμμετοχικών μεθόδων (διαλέξεις, υποδειγματική διδασκαλία σε πραγμαηκό ακροατήριο). Στόχος του προγράμματος ήταν η

δημιουργία ενός πρώτου πυρήνα σύγχρονων εκπαιδευτών στον τομέα της Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας. 'λ Δημιουργία μητρώου επιχειρήσεων με στοιχεία για τις συνθήκες Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας. Στόχος της δράσης αυτής ήταν η διαμόριρωση ενός χάρτη κινδύνων των βιομηχανιών κατά προτεραιότητα, για τον καλύτερο προγραμματισμό των ενεργειών πρόληψης και υποστήριξη της λήψης των αποφάσεων. Για τον σκοπό αυτό, έχει γίνει μια πρώτη καταγραφή και ταξινόμηση των επιχειρήσεων ανά γεωγραφικό διαμέρισμα/ νομό και οικονομικό τομέα/ κλάδο. Η δεύτερη φάση η οποία προγραμματίζεται, περιλαμβάνει την κατάρτιση και αποστολή ερωτηματολογίου με βασικούς άξονες την ανάλυση του εργασιακού περιβάλλοντος και τις υτιάρχουσες διαδικασίες πρόληψης επαγγελματικού κινδύνου. Το ερωτηματολόγιο απευθύνεται σε αντιπροσωπευτικό δείγμα ετηχειρήσεων και λοιπών ιρορέων βάσει κριτηρίων (π.χ. βαθμός ετπκινδυνότητας, σημασία του κλάδου για την ελληνική οικονομία κλπ). Η δράση θα ολοκληρωθεί με την δημιουργία ενός Γεωγραφικού Πληροφοριακού Συστήματος (G.I.S.) το οποίο θα αποτυπώνει δυναμικά τις ανάγκες παροχής υπηρεσιών Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας στην χώρα. Δημιουργία ειδικής βιβλιοθήκης Η βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου, κατά την πρώτη περίοδο 1992-1994, αριθμεί 1000 τίτλους βιβλίων και 80 περιοδικά. Οργανώνεται ηλεκτρονικά και αποτελεί τον πυρήνα του υπό ανάπτυξη Κέντρου Τεκμηρίωσης-Πληροφόρησης για την Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας. Εκπόνηση μελέτης, για την ανάπτυξη του Κέντρου Πληροφόρησης- Ενημέρωσης για την ΥΑΕ Ολοκλήρωση της Α Φάσης ανάπτυξης πληροφορικού συστήματος για την υποστήριξη όλων των παραπάνω δραστηριοτήτων. Ανάπτυξη διεθνών συνεργασιών και συμμετοχή στο δίκτυο των Ινστιτούτων Ασφάλειας Εργασίας της Ε.Ε. Έχει ήδη αναπτυχθεί η στενή συνεργασία με όλους τους ομοειδείς φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών-μελών αυτής. Η συνεργασία αυτή σταδιακά επεκτείνεται και με ανάλογους φορείς σε ολόκληρο τον κόσμο. 2.7. Απολογισμός Δεύτερης Περιόδου (1995-1998) Τη περίοδο αυτή σημαντική εξέλιξη αποτελεί η συμμετοχή του ΕΑ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. στο Ετηχειρησιακό Πρόγραμμα Βιομηχανίας, Υποπρόγραμμα 3, Μέτρο 3.3, Δράση 3.3.1. με τίτλο ενέργειας «Ενίσχυση Ελληνικού Ινστιτούτου Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας», από όπου χρηματοδοτήθηκε με το ποσό των 2.744.790.000 δρχ για την ανάπτυξη:» Κτιρίων-Υποδομής ΕΑ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Κέντρου Εφαρμοσμένης Έρευνας Κέντρου Κατάρτισης β" Κέντρου Τεκμηρίωσης-Πληροφόρησης Οι κυριότερες δραστηριότητες του ΕΑ. IN. Υ. Α. Ε. κατά τη περίοδο αυτή ήταν: > Προγράμματα Κατάρτισης-Σεμινάρια- Ημερίδες Τα προγράμματα κατάρτισης που υλοποιήθηκαν είχαν σκοπό την κατάρτιση σε θέματα Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας, και αφορούσαν τους Τεχνικούς Ασφάλειας και Ανώτερα Διοικηηκά Στελέχη Επιχειρήσεων του Πετρελαϊκού

Κλάδου, τους Ηλίκτρολόγους Εγκαταστάτες Συντηρητές και τους Υδραυλικούς. Ετήσης υλοτιοιήθηκε πρόγραμμα κατάρτισης με θέμα «Προστασία του Περιβάλλοντος από τη βιομηχανική δραστηριότητα- Πρόληψη βιομηχανικών ατυχημάτων μεγάλης έκτασηφ», στο οποίο συμμετείχαν στελέχη επιχειρήσεων του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Τα σεμινάρια που πραγματοποιήθηκαν ήταν και αυτά για θέματα Υγείας και Ασιράλειας της Εργασίας, και απευθύνονταν σε μέλη επιτροπών Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας της Ολυμπιακής Αεροπορίας, του Κλάδου Πετρελαίου και Χημικής Βιομηχανίας, σε εργαζόμενους του ΗΣΑΠ, της Δημόσιας Επιχείρησης Ύδρευσης-Αποχέτευσης Ιωαννίνων, σε συνδικαλιστικά στελέχη των ΟΤΕ, ΕΑ-ΤΑ και ΕΡΤ καθώς και σε μαθητές της Τ.Ε.Σ Αχαρνών, της Τ.Ε.Σ Αιβαδειάς και του Ε.Π.Α. Μυτιλήνης. Κατά την δεύτερη περίοδο το ΕΑ. ΓΝ. Υ. Α. Ε υλοποίησε πολλές ημερίδες με θέμα «Υγεία και Ασφάλεια των Εργαζομένων» σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, όπως Σέρρες, Πτολεμαΐδα, Κόρινθο, Γιαννιτσά και Ιωάννινα. Πολλές ημερίδες επίσης με θέμα «Υγεία και Ασφάλεια των Εργαζομένων-Εκτίμηση Επαγγελματικού Κινδύνου», πραγματοποιήθηκαν σε Θεσσαλονίκη, Χανιά, Κοζάνη, Τρίπολη, Πάτρα και Χίο. Άλλες δυο ημερίδες που υλοποιήθηκαν είχαν ως θέματα: η πρώτη «Υγεία και Ασφάλεια στα Τεχνικά Έργα» και η δεύτερη «Μεθοδολογία Εκτίμησης Επαγγελματικού Κινδύνου-Πρακτική Εφαρμογή στους Χώρους Εργασίας» και πραγματοποιήθηκαν στις Σέρρες και στο Βόλο αντίστοιχα. Το κύριο περιεχόμενο των ημερίδων αυτών ήταν η νομοθεσία για θέματα Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας, το Συνδικαλιστικό Κίνημα και η συμβολή του στην προαγωγή της Υγείας και Ασφάλειας στους χώρους εργασίας, η πληροφόρησηκατάρτιση σε θέματα Υγείας και Ασιράλειας της Εργασίας, οι βλαπτικοί παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος, η μεθοδολογία επέμβασης στον εργασιακό χώρο-η εκτίμηση του επαγγελματικού κινδύνου. Το ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε. επίσης συνδιοργάνωσε μια σειρά ημερίδες σε συνεργασία με διάφορους φορείς όπως εργατικά κέντρα, ομοσπονδίες, συνομοσπονδίες, επιμελητήρια, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, το Ελληνικό Κέντρο Δέρματος και συμμετείχε με εισηγητές σε ημερίδες και συνέδρια που διοργάνωσαν άλλοι ιρορείς. > Έρευνες-Μελέτες- Μεταφράσεις Το ΕΑ. IN. Υ. Α. Ε. πραγματοποίησε τις εξής έρευνες: - Έρευνα αναγκών κατάρησης στο τομέα Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας - Έρευνα αναγκών κατάρησης στο κλάδο τροφίμων και ποτών - Έρευνα καταγραφής προβλημάτων και αναγκών των Τεχνικών Ασφάλειας - Έρευνα των συστημάτων πληροφοριών στον τομέα της Επαγγελμαηκής Υγείας και Ασφάλειας Επίσης έκανε μελέτες με θέμα: - Ατομικό Βιβλιάριο Επαγγελμαηκού Κινδύνου - Ανάλυση Επικινδυνότητας στη Βιομηχανία - Σταησηκή Εργαηκών Ατυχημάτων στην Ελλάδα - Τεχνολογία, Καινοτομία και βελτίωση της Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας - Πιλοηκό πρόγραμμα παροχής πληροφόρησης σε επιχειρήσεις σε θέματα Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας Το ΕΑ. IN. Υ. Α. Ε. εξέδωσε στην ελληνική το βοήθημα «Ασφάλεια και Υγεία στις Κατασκευές-Κώδικας Πρακηκής του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας» που προορίζεται για χρήση από όλους όσους ευθύνονται για την υγεία και την ασφάλεια στις κατασκευές, στον δημόσιο και τον ιδιωηκό τομέα. Εξέδωσε ετήσης στα ελληνικά και την ετήσια έκδοση (1996) της Αμερικανικής Εταιρίας Κυβερνητικών

Υγιεινολόγων Βιομηχανίας με τίτλο «1996 Οριακές Τιμές (TVLs) Χημικών Ουσιών και Φυσικών Παραγόντων και Δείκτες Βιολογικής Έκθεσης (BELs)». > Συμμετοχή σε Κοινοτικά Προγράμματα Το ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε. συμμετείχε στα εξής Κοινοτικά Προγράμματα: Health Telematique Στα πλαίσια του προγράμματος Health Telematique της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε. συμμετείχε σε πρόγραμμα με τίτλο «Health and Safety Promotion in the European Union». Σκοπός του ήταν η δημιουργία ενός διευρωπαίκού δικτύου πληροφόρησης σε θέματα Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας, το οποίο θα παρέχει εξυπηρέτηση μέσω του internet. Ήδη έχει αpχίσa η λειτουργία του σχετικού κόμβου στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.elmyae.gr. Κοινοτική Πρωτοβουλία ADAPT Στα πλαίσια της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας ADAPT εγκρίθηκε για το ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε. η χρηματοδότηση για τη δημιουργία μητρώου Τεχνικών Ασφάλειας και εκπροσώπων των εργαζομένων. Κοινοτική Πρωτοβουλία NOW Στα πλαίσια της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας-ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ άξονας NOW εγκρίθηκε η πρόταση του ΕΛ. ΓΝ. Υ. Α. Ε. με τίτλο «Δημιουργία νέων επαγγελμαηκών ευκαιριών για γυναίκες επιστήμονες, μέσω της πληροφόρησης εκπαίδευσης και επαγγελματικής προώθησης στα θέματα Διαχείρισης Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας, Περιβάλλοντος και Ποιότητας». Ο βασικός στόχος του προγράμματος είναι να υποστηρίξη τις γυναίκες επιστήμονες στους τομείς Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας και Περιβάλλοντος. > Υπηρεσίες Βιβλιοθήκης-Τεκμηρίωσης/ Πληροφόρησης Η βιβλιοθήκη του ΕΛ. ΕΝ. Υ. Α. Ε. διαθέτει 4000 βιβλία, 270 περιοδικά, 1500 άρθρα (από αποδελτίωση περιοδικών) και συνεχώς εμπλουτίζεται. Η βιβλιοθήκη συμμετέχει στο Πρόγραμμα Δικτύου Συνεργασίας Επιστημονικών Βιβλιοθηκών ΕΡΜΗΣ για την ηλεκτρονική παραγγελία άρθρων μεταξύ ελληνικών Βιβλιοθηκών. Το ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε. έχα πρόσβαση σε διάιρορες βάσεις δεδομένων όπως: η CELEX με τα επίσημα έγγραφα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη βάση με τα Φύλλα της Εφημερίδας της Κυβέρνησης, η CISDOC του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας με διεθνή βιβλιογραφία, η CHEMINFO και η MSDS του Καναδικού Κέντρου για την Επαγγελματική Υγεία και Ασφάλεια με πληροφορίες για χημικά και για Δελτία Ασφάλειας Χημικών αντίστοιχα. Έχει επίσης δημιουργήσει δική του βάση δεδομένων η οποία περιέχα την ελληνική νομοθεσία/ νομολογία για την Υγεία και Ασφάλεια της Εργασίας. Στον κόμβο του ΕΛ. IN. Υ. Α. Ε. στο διαδίκτυο παρέχονται πληροφορίες για το Ινστιτούτο, προσφέρονται διασυνδέσεις με άλλους κόμβους καθώς και στατιστικά στοιχεία των εργα-πκών ατυχημάτων > Εκδόσεις Κατά τη διάρκεια της δεύτερης περιόδου το ΕΛ. ΕΝ. Υ. Α. Ε. έχει εκδώσει 17 βιβλία. Μερικά από αυτά είναι: - Εγχειρίδιο Νομοθεσίας Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας - Ασφάλεια και Υγεία κατά την Εργασία στις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις - Ανάλυση Επικινδυνότητας στην Βιομηχανία - Μεθοδολογικός Οδηγός για την Εκτίμηση και Πρόληψη του Επαγγελματικού Κινδύνου - Έρευνα των Συστημάτων Πληροφοριών στον Τομέα της Επαγγελματικής Υγείας και Ασφάλειας

To ΕΛ. IN. Υ. A. E. δημιούργησε ετήσης ένα CD-ROM με θέμα τους στόχους και τις υτιηρεσίες τιου προσφέρει το Ινστιτούτο. Το CD-ROM περιέχει και συλλογή νομοθεσίας-νομολογίας για την Υγεία και Ασφάλεια της Εργασίας και συνοδεύεται από ενημερωπκό φυλλάδιο. > Εθνικές και Διεθνείς Σχέσεις Για την ελληνική πραγματικότητα στόχος του ΕΑ. ΓΝ. Υ. Α. Ε. είναι η περαιτέρω ανάπτυξη σχέσεων με τις οργανώσεις των εταίρων, με τους κυβερνητικούς οργανισμούς και υπηρεσίες, καθώς και με τα διάιρορα κέντρα τεκμηρίωσηςπληροφόρησης όπως και με βιβλιοθήκες με στόχο την ανταλλαγή πληροφοριών και υπηρεσιών σε θέματα που αφορούν το ΕΑ. IN. Υ. Α. Ε. Οσο αφορά τον διεθνή χώρο στόχος του είναι η ανάπτυξη σχέσεων και η δικτύοκτη με τον Ευραηιαϊκό Οργανισμό για την Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία, και η περαιτέρω ανάπτυξη σχέσεων με το Διεθνές Γ ραφείο Εργασίας και με διάφορα εθνικά κέντρα άλλων χωρών. 2.8. Απολογισμός Τρίτης Περιόδου (1998-1999) Το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας, προγραμμάτισε την δράση του για τα έτη 1998-1999, κάτω από νέα δεδομένα, όπως η μετεγκατάστασή του σε ένα κτίριο ικανό να καλύψει και να αναβαθμίσει όχι μόνο τις λειτουργικές, αλλά και τις επιστημονικές του ανάγκες, όπως αυτές σαφώς καθορίζονται στις καταστατικές αρχές του. Ο προγραμματισμός έγινε στην βάση της αξιοποίησης στο μέγιστο βαθμό των νέων πρωτόγνωρων για τα ελληνικά δεδομένα υλικοτεχνικών δυνατοτήτων στον τομέα της Υγείας, Υγιεινής και Ασφάλειας των εργαζομένων. Επίσης ο προγραμματισμός αυτός βασίστηκε: στο εγκεκριμένο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Βιομηχανίας (1994-1999) Μέτρο 3.3. Δράση 3.3.1. με τίτλο «Ενίσχυση Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας» στις ανάγκες της ελληνικής πραγματικότητας όπως αυτές προκύπτουν εφ ενός μεν από το υπάρχον Νομοθεηκό πλαίσιο σε θέματα Υγείας και Ασφάλειας αλλά και από την θεματολογική ανάλυση και επεξεργασία των στοιχείων που προκύπτουν από την καταγραφή των από το ΕΑ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. ζητούμενων πληροφοριών και υπηρεσιών καθώς και των έως τώρα αιτημάτων των εταίρων. στις δυνατότητες αξιοποίησης αλλά και ανάπτυξης στο μέγιστο βαθμό της υττάρχουσας μεταξύ των στελεχών τεχνογνωσίας και επιστημονυοής εμπειρίας αλλά και της στοχευόμενης αξιοποίησης της υπάρχουσας στην ελληνική πραγματικότητα τεχνογνωσίας και εμπειρίας, στα θέματα Υγείας και Ασιράλειας της εργασίας. στην δυνατότητα ανάπτυξης της μέγιστης δυνατής αμφίδρομης συνεργασίας μεταξύ των τριών κέντρων του ΕΑ.ΙΝ.Υ.Α.Ε., με κυρίαρχο ρόλο αυτού της εφαρμοσμένης έρευνας, το οτιοίο καλείται να τροφοδοτήσει τα άλλα δύο κέντρα(εκπαίδευση, τεκμηρίωση ττληροφόρηση), με την τεκμηριωμένη επιστημονική γνώση της ελληνικής πραγματικότητας, όπως αυτή θα προκόψει από τα ερευνητικά προγράμματα και τις μελέτες που θα υλοποιηθούν. τον βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο προσανατολισμό αλλά και προγραμματισμό σε θέματα Υγείας και Ασφάλειας των Ευρωπαϊκών Οργανισμών όπως: 1. Συμβουλευηκή επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ACSHH) και οι ad Hoc επιτροπές αυτής. 2. Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (Bilbao)

3. Ευρωτιαίκό Ίδρυμα για την Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (Δουβλίνο) 4. Διεθνές Γραφείο Εργασίας (ILO) Και τη τιερίοδο αυτή τιλούσιο έργο έχουν να καταδείξουν και τα τρία τμήματα τουεα.ιν.υ.α,ε. ^ Κέντρο Εφαρμοσμένης Έρευνας Κατά τη ττερίοδο αυτή το ΕΑ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. προχώρησε στην ολοκλήρωση των μελετών της προηγούμενης περιόδου, ξεκίνησε όμοις και την πραγματοποίηση νέων ερευνών με θέματα όπως: - Εγχειρίδιο για την εργσνομική ανάλυση θέσεων εργασίας - Μελέτη για την ανάπτυξη Εγχειριδίου μεθοδολογίας καταγραιρής και διερεύνησης Εργατικών Ατυχημάτων στις επιχειρήσεις της Ελλάδας Μελέτη των Κοινωνικών και Οικονομικών Εττιπτώσεων των Εργατικών Ατυχημάτων και των Επαγγελματικών Ασθενειών. Το ΕΑ.ΙΝ. Υ. Α.Ε. αναπτύσσει επίσης πρωτογενή ερευνητική δραστηριότητα προς τους εξής άξονες: Εκτίμηση των κινδύνων για την υγεία των εργαζομένων που εκτίθενται σε Μονοξείδιο του άνθρακα - θόρυβο - δυσμενές θερμικό περιβάλλον - αμίαντο - μόλυβδο - Βρωμιούχο μεθύλιο Εφαρμογή της «μεθοδολογίας εκτίμησης του επαγγελματικού κινδύνου» σε έναν ή και περισσότερους μεγάλους εργασιακούς χώρους, για τον πρακτικό έλεγχο του προτεινόμενου μοντέλου και την συλλογή αξιότηστων στοιχείων. Έρευνα για την ανάπτυξη μεθοδολογίας εργονομικής ανάλυσης επιβαρυμένων θέσεων εργασίας. Έρευνα για την δημιουργία «Μητρώου Κινδύνου» εξοπλισμού εργασίας, υλικών, χώρων εργασίας. Κέντρο Κατάρτισης Η εφαρμογή της εθϊακής και κοινοτικής νομοθεσίας για την βελτίωση των συνθηκών εργασίας, όπως ορίζεται στον νόμο 1568/85 και το Π.Δ. 17/96, δημιουργεί μεγάλες και επείγουσες ανάγκες κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμυτού, οι οποίες έχουν εκημηθεί από σχετική μελέτη του ΕΑ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Σύμφωνα με την προαναφερόμενη μελέτη, οι νομοθετικά ελάχιστα απαιτούμενες ανάγκες κατάρτισης είναι: σε Τεχνικούς Ασφάλειας, οι οποίες ανέρχονται στο σύνολο της χώρας σε 2.549 άτομα σε Ιατρούς Εργασίας, οι οποίες ανέρχονται στο σύνολο της χώρας σε 850 άτομα σε εργοδότες, οι οποίοι θα θέλουν να κάνουν χρήση της δυνατότητας που τους δίνει το άρθρο 4 παρ.2 του Π.Δ. 17/96 και να αναλάβουν το έργο του Τεχνικού Ασφάλειας εφόσον επιμορφωθούν κατάλληλα, οι οποίοι είναι 391.256 άτομα και σε μέλη ΕΥΑΕ οι οποίες ανέρχονται σε 531.582 άτομα. Ένας από τους σκοπούς του ΕΑ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. βάσει του Καταστατικού του, και όσων ορίζει το Π.Δ. 17/96, είναι η προώθηση της εκπαίδευσης-κατάρησης των εργοδοτών και εργαζομένων σε θέματα Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας. Για την πραγματοποίηση του σκοπού αυτού το ΕΑ.ΙΝ. Υ.Α.Ε. δωργανώνει και εφαρμόζει προγράμματα Τεχνικών Ασφάλειας, Γιατρών Εργασίας, μελών ΕΥΑΕ,

Σι^δικαλιστικών στελεχών. Εργοδοτών και Εργαζομένων, σε θέματα υγείας, υγιεινής και ασφάλειας της Εργασίας σε επιχειρησιακό, κλαδικό, τοττικό και εθνικό εττίτιεδο. Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή των προγραμμάτων αυτών γίνεται με ευθύνη του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. ή με τη συνεργασία επαγγελματικών, κρατικών και κοινωνικών φορέων της Ελλάδας και του Εξωτερικού. Για τις ανάγκες κατάρτισης σε θέματα ΥΑΕ το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. έχει εκπονήσει τα «Πρότυπα Εκπαιδευτικά Προγράμματα για Τεχνικούς Ασφάλειας» (ΠΕΠ/ΤΑ). Κέντρο Τεκμηρίωσης-Πληροφόρησης Η πληροφορία που απαιτείται για ένα κέντρο πληροφόρησης τεκμηρίωσης σε θέματα ΥΑΕ μπορεί να χωριστεί σε τρεις γενικές κατηγορίες: α) την διεθνή βιβλιογραφία, β) την ελληνική βιβλιογραφία και γ) την νομοθεσία. Σχετικά με την διεθνή βιβλιογραφία, όπως και την διεθνή και ευρωτιαίκή νομοθεσία, θα εμπλουτίσουμε το υλικό της βιβλιοθήκης με έτοιμη και οργανωμένη πληροφορία μέσω σύνδεσης με βάσεις δεδομένων. Σχετικά με την ελληνική βιβλιογραφία και νομοθεσία, αντίθετα με την διεθνή, η πληροφορία είναι μερικώς συγκεντρωμένη και όχι οργανωμένη. Στην προσπάθεια να καλυφθεί αυτό το κενό οι στόχοι είναι; Συγκέντρωση της ελληνικής βιβλιογραφίας Συνέχιση της θεματικής ανάλυσης Συγκέντρωση της νομοθεσίας που δεν περιέχεται στην πρώτη έκδοση του cdrom Διασύνδεση με τα Υπουργεία Εργασίας, Υγείας, ΠΕΧΩΔΕ, Ανάπτυξης, Μεταφορών και Γεωργίας όπως και το Ελληνικό Κοινοβούλιο για την έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρησή μας σε όλες τις εξελίξεις που αφορούν την ΥΑΕ στην Ελλάδα και την εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ολοκλήρωση των καταλόγων ειδικών ΥΑΕ, οργανισμών, τεχνικών ασφαλείας, ιατρών εργασίας. Τη τιερίοδο αυτή επίσης, το Κέντρο Τεκμηρίωσης-Πληροφόρησης προχωρεί στην έκδοση εγχειριδίων με θέματα: 1. Εργονομική ανάλυση θέσεων εργασίας 2. Καταγραφή και διερεύνηση Εργατικών Ατυχημάτων στις επιχειρήσεις κ.α Εξέδωσε ακόμα και φυλλάδια με θέματα: ΥΑΕ (γενικά), νομοθεσία, θόρυβος, γυναίκες. Ολοκληρώθηκαν οι προσπάθειες για την έκδοση του περιοδικού, το πρώτο τεύχος του οποίου κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο του 2000, ενώ θα κυκλοφορήσει και η μετάφραση του Θησαυρού και του Γλωσσαρίου του ΔΓΕ και το κόστος των ατυχημάτων του ΔΓΈ. Αναπτύχθηκε η σελίδα του Ινστιτούτου στο διαδίκτυο και σχεδιάστηκε ο εμπλουτισμός της βιβλιοθήκης με την αγορά ήδη αξιολογημένων 2000-3000 τίτλων βιβλίων, 100 τίτλων περιοδικών εκδόσεων, αγορά τευχών προηγούμενων ετών ορισμένων περιοδικών εκδόσεων (5-10 τίτλων)μ αγορά βιντεοταινιών και CD-ROMs. 2.9. Οι Προοπτικές του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. Η επικύρωση της ΕΓΣΣΕ 1991-1992 που προβλέτιει τον μηχανισμό χρηματοδότησης του ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. με τον Ν. 2224/1994 και η ενεργοποίηση πρόσφατα (από τον Φεβρουάριο 1995) του μηχανισμού αυτού, ετιιτρέπουν την υλοποίηση του πενταετούς προγράμματος δράσης του Ινσητούτου μέσα από την

τακτική χρηματοδότησή του, προκειμένου να υττηρετηθούν οι σκοποί του καταστατικού του, όπως τους οραματίστηκαν οι ιδρυτές του. Είναι φανερό ότι το ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε. λόγω τις διμερούς σύνθεσής του και των προβλέψεων του κατασταηκού του, δεν είναι δυνατόν να καλύψει όλες τις ανάγκες που υπάρχουν στη χώρα μας σε πρωτοβάθμιο ετππεδο καθώς και τις υποχρεώσεις της πολιτείας για τη πρόληψη του επαγγελματικού κινδύνου (λ.χ. υποδομές για την παροχή των σχετικών υπηρεσιών, έλεγχος των συνθηκών εργασίας και ασφάλειας, κλπ), ακόμη και στην υτιοθετική περίπτωση των απεριορίστων οικονομικών πόρων. Μπορεί όμως να παίξει ρόλο καταλύτη στην προαγωγή της εργασιακής υγείας και ασφάλειας μέσω της έρευνας των συνθηκών εργασίας, της κατάρτισης και ενημέρωσης των μελών επιτροπών Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας των εργαζομένων και των εργοδοτών.

3. Η ΙΣΧΥΟΥΣΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΑΑΑΔΑ Οι δηχτάξεις για την προστασία της Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων χρονολογούνται από παλιά και αφορούν τόσο τη θέσπιση γενικής φύσεως υποχρεώσεων όσο και την αντιμετώπιση επιμέρους κινδύνοιν των χώρων εργασίας. Ο αριθμός των ειδικών νομοθετημάτων για την Υγιεινή και Ασφάλεια των εργαζομένων γνώρισε σημαντική αύξηση με τις σχετικές Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αντιμετωττίζουν όλες τις περιπτώσεις Υγιεινής και Ασιράλειας, Οι τηο πρόσφατοι και σημαντικοί νόμοι γύρω από την Υγιεινή και Ασφάλεια των εργαζομένων είναι οι νόμοι 1568/85,2224/94 και το Προεδρικό Διάταγμα 17/96. 3.1. Ο Νόμος 1568/85 «Υγιεινή και ασφάλεια τ Vεργαζομένων» Ο νόμος 1568/85 αποτελείται από 40 άρθρα χωρισμένα σε έξι κεφάλαια. Σύμφωνα με το άρθρο 1 οι διατάξεις του νόμου αυτού εφαρμόζονται, εφόσον δεν ορίζονται αλλιώς, σε όλες τις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, εκτός από τις παρακάτω: α) εκρηκτικών υλών β) μεταλλείων- λατομείων- ορυχείων γ) καθαρά αλιευτικές δ) μεταφορών, εκτός από τις δραστηριότητες υποστήριξης ε) εργασίες με ιοντίζουσες ακτινοβολίες. Ως τόπος εργασίας, για την εφαρμογή του νόμου αυτού, νοείται κάθε χώρος όπου βρίσκονται ή μεταβαίνουν οι εργαζόμενοι εξαιτίας της εργασίας τους και είναι κάτω από τον έλεγχο του εργοδότη. 3.1.1. Όργανα αρμόδια για τη βελτίωση των συνθηκαιν εργασίας Στο κεφάλαιο Α', άρθρα 2 έως 14, θεσπίζονται όργανα για την βελτίωση των συνθηκών εργασίας στις επιχειρήσεις. Έτσι, σύμφωνα με το άρθρο 2, οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από πενήντα άτομα έχουν δικαίωμα να συνιστούν Επιτροπή Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (Ε.Υ.Α.Ε.), από εκλεγμένους αντιπροσώπους τους. Σε επιχειρήσεις που απασχολούν από 20 έως 50 άτομα, ορίζεται εκλεγμένος αντιπρόσωπος των εργαζομένων για την Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας στην επιχείρηση. Η Ε.Υ.Α.Ε. ή ο αντιπρόσωπος είναι όργανο συμβουλευτικό και έχει τις εξής αρμοδιότητες: α) μελετά τις συνθήκες εργασίας στην επιχείρηση, προτείνει μέτρα για τη βελτίωσή τους καθώς και του περιβάλλοντος της εργασίας, παρακολουθεί την τήρηση των μέτρων Υγιεινής και Ασφάλειας και συμβάλλει στην εφαρμογή τους για τους εργαζόμενους. β) σε περιπτώσεις σοβαρών εργασιακών ατυχημάτων ή σχετικών συμβάντων προτείνει τα κατάλληλα μέτρα για την αποτροπή της επανάληψής τους, γ) επισημαίνει τον επαγγελματικό κίνδυνο στους χώρους ή θέσεις εργασίας και προτείνει μέτρα για την αντιμετώτησή του, συμμετέχοντας έτσι στην διαμόρφωση της πολιτικής της επιχείρησης, για την πρόληψη του επαγγελματικού κινδύνου, δ) ενημερώνεται από τη διοίκηση της ετηχείρησης για τα στοιχεία των εργαπκών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών που συμβαίνουν σε αυτή.

ε) ενημερώνεται για την εισαγοϊγή στην ετηχείρηση νέων τιαραγωγικών διαδικασιών, μηχανημάτων, εργαλείων και υλικών ή για την λειτουργία νέων εγκαταστάσεων σε αυτή, στο μέτρο που επηρεάζουν τις συνθήκες Υγιεινής και Ασιράλειας της Εργασίας, στ) σε περίπτωση άμεσου και σοβαρού κινδύνου καλεί τον εργοδότη να λάβa τα κατάλληλα μέτρα, χωρίς να αποκλείεται και η διακοττή λειτουργίας μηχανήματος ή εγκατάστασης ή παραγωγικής διαδικασίας. ζ) μπορεί να ζητεί την συνδρομή εμπειρογνωμόνων για θέματα Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας, μετά από την σύμφωνη γνώμη του εργοδότη. Ο εργοδότης οφείλει να διευκολύνη την Ε.Υ.Α.Ε. ή τον αντιπρόσωπο των εργαζομένων στην άσκηση των καθηκόντων του. Εττίσης να ενημερώνω και να παρέχει κάθε στοιχείο που αφορά την επιχείρηση και είναι σχετικό με το έργο της Ε.Υ.Α.Ε. ή του αντιπροσώπου των εργαζομένων. Στο άρθρο 3 ορίζεται ο τρόπος εκλογής των μελών της Ε.Υ.Α.Ε. ενώ στο άρθρο 4 θεσπίζεται η υποχρέωση απασχόλησης Τεχνικού Ασΐ )άλειας(τ.α.) και Γιατρού Εργασίας από τις επιχειρήσεις που απασχολούν κατά ετήσιο μέσο όρο πάνω από πενήντα εργαζόμενους. Στο άρθρο 5 καθορίζονται τα προσόντα του Τεχνικού Ασφάλειας και στο άρθρο 6 οι αρμοδιότητές του, οι οποίες είναι να παρέχει στον εργοδότη υποδείξεις και συμβουλές γραπτά ή προιρορικά, σε θέματα σχεηκά με την Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας και την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων. Τις γραπτές υποδείξεις ο Τεχνικός Ασφάλειας καταχωρεί σε ειδικό βιβλίο της επιχείρησης, το οποίο σελιδοποιείται και θεωρείται από την επιθεώρηση εργασίας. Ο εργοδότης έχ^ την υποχρέωση να λαμβάνει γνώση ενυπόγραφα των υτιοδείξεων τζου καταχωρούνται σ αυτό το βιβλίο. Για την επίβλεψη των συνθηκών εργασίας, ο Τεχνικός Ασφάλειας σύμφωνα με το άρθρο 7, έχει υποχρέωση: α) να επιθεωρεί τακτικά τις θέσεις εργασίας από πλευράς Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας, να αναφέρει στον εργοδότη οποιαδήποτε παράλειψη των μέτρων Υγιεινής και Ασφάλειας, να προτείνω μέτρα αντιμετώπισής της και να ετηβλέπει την ειραρμογή τους. β) να επιβλέπει την ορθή χρήση των ατομικών μέσων προστασίας, γ) να ερευνά τα αίτια των εργατικών ατυχημάτων, να αναλύει και να αξιολογεί τα αποτελέσματα των ερευνών του και να προτείνει μέτρα για την αποτροπή παρόμοιων ατυχημάτων. δ) να εποτττεύει την εκτέλεση ασκήσεων πυρασφάλειας και συναγερμού για τη διαπίστωση ετοιμότητας προς αντιμετώπιση ατυχημάτων. Για την βελτίωση των συνθηκών εργασίας, σύμφωνα πάλι με το άρθρο 7, ο Τεχνικός Ασφάλειας έχει την υποχρέοοση: α) να μεριμνά ώστε οι εργαζόμενοι στην ετηχείρηση να τηρούν τους κανόνες Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας και να τους ενημερώνει και να τους καθοδηγεί για την αποτροπή του επαγγελματικού κινδύνου τιου συνεπάγεται η εργασία τους, β) να συμμετέχει στην κατάρηση και εφαρμογή των προγραμμάτων εκπαίδευσης των εργαζομένων σε θέματα Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας. Ο Τεχνικός Ασφάλειας έχει, κατά την άσκηση του έργου του ηθική ανεξαρτησία απέναντι στον εργοδότη και στους εργαζόμενους. Τυχόν διαφωνία του με τον εργοδότη για θέματα της αρμοδιότητάς του, δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο καταγγελίας της σύμβασής του. Σε κάθε περίπτωση, η απόλυσή του πρέπει να είναι αιτιολογημένη. Τέλος, ο Τεχνικός Ασιράλειας έχει υποχρέωση να τηρεί το επιχειρησιακό απόρρητο.

Στο άρθρο 8 καθορίζονται τα προσόντα του γιατρού εργασίας ο οποίος πρέπει να διαθέτει εκτός από την άδεια άσκησης ιατρικού επαγγέλματος και την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας. Ο νόμος αυτός καθορίζει και τα προσόντα των γιατρών που μπορούν να ασκούν το αντικείμενο αυτό, μέχρι την καθιέροκτη της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας και απόκτηση της ειδικότητας από ικανό αριθμό γιατρών. Όσον αφορά τις αρμοδιότητές του Γιατρού Εργασίας αυτές καθορίζονται στο άρθρο 9 και είναι καταρχήν συμβουλευτικές. Παρέχει δηλαδή υποδείξεις και συμβουλές στον εργοδότη, στους εργαζόμενους και στους εκπροσώπους τους, γραπτά ή προφορικά σχετικά με τα μέσα που πρέπει να λαμβάνονται για την σωματική και ψυχική υγεία των εργαζομένων. Τις γραπτές υποδείξεις του ο γιατρός καταχωρεί στο ειδικό βιβλίο στο οποίο τις καταχωρεί και ο Τεχνικός Ασφάλειας. Ο εργοδότης λαμβάνει γνώση ενυπόγραφα των υποδείξεων που καταχωρούνται σε αυτό το βιβλίο. Επίσης, σύμιρωνα με το άρθρο 10, υποχρέωσή του είναι και η επίβλεψη της υγείας των εργαζομένων. Για το σκοπό αυτό, προβαίνει σε ιατρικό έλεγχο των εργαζομένων σχετικά με τη θέση εργασίας τους, μετά την πρόσληψή τους ή την αλλαγή θέσης εργασίας, καθώς και σε περιοδικό ιατρικό έλεγχο. Επίσης, μεριμνά για την διενέργεια ιατρικών εξετάσεων και μετρήσεων τιαραγόντων του εργασιακού περιβάλλοντος σε εφαρμογή των διατάξεων που ισχύουν κάθε φορά, εκτιμά την καταλληλότητα των εργαζομένων για την συγκεκριμένη εργασία, αξιολογεί και καταχωρεί τα αποτελέσματα των εξετάσεων, εκδίδει βεβαίωση των παραπάνω εκτιμήσεων και την κοινοποιεί στον εργοδότη. Το περιεχόμενο της βεβαίωσης πρέπει να εξασφαλίζει το ιατρικό απόρρητο υπέρ του εργαζόμενου και μπορεί να ελεγχθεί από τους υγειονομικούς επιθεωρητές του Υπουργείου Εργασίας για την κατοχύροκτη του εργαζόμενου και του εργοδότη. Επιβλέπει τέλος την εφαρμογή των μέτρων προστασίας της υγείας των εργαζομένων και πρόληψης των ατυχημάτων. Ο Γιατρός Εργασίας αναγγέλλει,,μέσω της επιχείρησης στην επιθεώρηση εργασίας, ασθένειες των εργαζομένων που οφείλονται στην εργασία. Παράλληλα, όμως, έχει την υποχρέωση να τηρεί το ιατρικό και επιχειρησιακό απόρρητο και συνεπώς δεν έχει το δικαίωμα να κάνει σχετικές ανακοινώσεις οπουδήποτε αλλού. Στο άρθρο 11 ορίζεται η υποχρέωση του Τεχνικού Ασφάλειας και του Γιατρού Εργασίας να συνεργάζονται κατά την εκτέλεση του έργου τους, καθώς επίσης και η υποχρέωσή τους να συνεργάζονται, να ενημερώνουν και να παρέχουν συμβουλές στην Ε. Υ.Α.Ε. ή στον αντιπρόσωπο των εργαζομένων. Τα άρθρα 12 και 13 καθορίζουν τα χρονικά όρια απασχόλησης και την επιμόρφωση του Τεχνικού Ασφάλειας και του Γιατρού Εργασίας. 3.1.2. Όργανα για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας σε εθνικό επίπεδο Στο κεφάλαιο Β', άρθρα 15 και 16 θεσπίζονται όργανα για την βελτίωση των συνθηκών εργασίας σε εθνικό επίπεδο. Με το άρθρο 15 συνίσταται στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (Α.Σ.Ε.) του Υπουργείου Εργασίας, τμήμα αρμόδιο να γνωμοδοτεί αποκλειστικά σε θέματα προστασίας της υγείας των εργαζομένων και Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας με την ονομασία «Συμβούλιο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας». Στη συνέχεια ορίζονται τα Μέλη του Συμβουλίου καθώς και το έργο του, το οποίο είναι: α) η διατύπωση γνώμης πάνω σε σχέδια κανονιστικών και διουαιηκών πράξεων που εκδίδονται σε εκτέλεση του νόμου για την Υγιεινή και την Ασφάλεια των εργαζομένων.

β) η διατύταοση γνώμης σε θέματα Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας και προστασίας της υγείας των εργαζομένων τιου υποβάλλονται από τις αρχές ή τους φορείς που εκπροσωπούνται στο Συμβούλιο. γ) η εισήγηση προς τον Υπουργό Εργασίας για την έκδοση νέων νομοθετικών ή κανονιστικών διαταγμάτων ή την τροποτιοίηση αυτών που ισχύουν για την προστασία της υγείας των εργαζομένων και την Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας. Σύμφωνα με το άρθρο 16, σε κάθε νομαρχία συνίσταται συλλογικό γνωμοδοτικό όργανο για θέματα προστασίας της Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων στους τόπους εργασίας, με την ονομασία «Νομαρχιακή Επιτροπή Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας». Παρακάτω ορίζονται τα Μέλη της Επιτροπής και το έργο της που είναι να γνωμοδοτεί: α) σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων για την Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας και την προστασία την υγείας των εργαζομένων. β) για τον σιηαονισμό της δράσης των αρμοδίων υπηρεσιών και οργάνων του νόμου, σχετικά με τα θέματα αυτά. γ) για την οργάνωση εκδηλώσεων και ετημορφωτικών προγραμμάτων, σχετικά με την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών. 3.1.3. Καθορισμός όρων για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας Στα κεφάλαια Γ', Δ' και Ε' καθορίζονται οι όροι για την βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Το κεφάλαιο Γ', άρθρα 17 έως 21 αναφέρεται στις κτιριολογικές εγκαταστάσεις. Η μελέτη των χώρων εργασίας πρέπει να αποβλέπει στη δημιουργία ασφαλούς και υγιεινού περιβάλλοντος και ακώλυτης ροής της εργασίας. Οι διαστάσεις των χώρων εργασίας πρέπει να είναι ανάλογες με το είδος της παραγωγικής διαδικασίας και τον αριθμό των εργαζομένων. Σε κάθε θέση εργασίας πρέπει να υπολογίζεται ελεύθερη επιφάνεια ώστε ο εργαζόμενος να μπορεί να κινείται ανεμπόδιστα κατά την εκτέλεση της εργασίας του. Σε θέσεις εργασίας με αυξημένο κίνδυνο ατυχήματος, που δεν εποπτεύονται και που βρίσκονται έξω από το οπτικό ή το ακουστικό πεδίο των υπόλοιπων θέσεων εργασίας, πρέπει να υπάρχουν, κατά την κρίση του Τεχνικού Ασφάλειας, συστήματα με τα οποία, σε περίπτωση κινδύνου, να μπορούν να ειδοποιηθούν πρόσωπα για παροχή βοήθειας. Χώροι εργασίας που δεν είναι κλειστοί από κάθε πλευρά εττιτρέπονται μόνον εφόσον αυτό είναι απαραίτητο για λόγους λειτουργίας ή παραγωγής. Οι θέσεις εργασίας μέσα σε αυτούς, εφόσον τιαραμένουν συνέχεια ανοιχτοζ πρέπει να διευθετούνται έτσι, ώστε οι εργαζόμενοι να προφυλάσσονται από τις καιρικές συνθήκες. Ο εργοδότης οφείλει να καταρτίσει σχέδιο διαφυγής και διάσωσης από τους χώρους εργασίας, εφόσον απαιτείται από τη θέση, την έκταση και το είδος της εκμετάλλευσης. Το σχέδιο αυτό πρέπει να αναρτάται σε κατάλληλες θέσεις στους χώρους εργασίας και να δοκιμάζεται τακπκά με ασκήσεις ή άλλο πρόσφορο τρόπο. Οφείλει επίσης να συντηρεί τους τόπους εργασίας και να μεριμνά για την κατά το δυνατό άμεση αποκατάσταση των ελλείψεων, που έχουν σχέση με την Υγιεινή και Ασφάλεια των εργαζομένων. Αν από τις ελλείψεις αυτές προκαλείται άμεσος και σοβαρός κίνδυνος για την Υγεία και Ασφάλεια των εργαζομένων, πρέπει να διακόπτεται αμέσως η εργασία, στο σημείο στο οποίο εμφανίζονται οι ζημιές, μέχρι την αποκατάστασή τους.