THE ENGLISH SCHOOL ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 Α τάξη ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Διάρκεια εξέτασης: 1 ώρα και 15 λεπτά ΟΔΗΓΙΕΣ 1. Διάβασε προσεχτικά αυτές τις οδηγίες. 2. Γράψε όλες τις απαντήσεις στο γραπτό που έχεις μπροστά σου. 3. Διάβασε προσεχτικά τις οδηγίες κάθε άσκησης πριν αρχίσεις να την απαντάς. Διάρκεια εξέτασης: 1 ώρα και 15 λ 4. Μην καθυστερείς πολύ σε ερωτήσεις που σε δυσκολεύουν, γιατί πρέπει να προσπαθήσεις να τελειώσεις όλο το γραπτό. 5. ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΓΡΑΠΤΟΥ. Συνολική βαθμολογία: 100 μονάδες Το γραπτό αποτελείται από 13 σελίδες
ΜΕΡΟΣ Α: Έκθεση (30 μονάδες) Να επιλέξεις και να αναπτύξεις ΕΝΑ από τα ακόλουθα θέματα σε 220-250 λέξεις. Μην αφιερώσεις περισσότερα από 30 λεπτά στην Έκθεση 1. «Το αγαπημένο μου βιβλίο». Γράψε μία έκθεση για το αγαπημένο σου βιβλίο, κάνοντας αναφορά στο περιεχόμενό του και στους λόγους που σου αρέσει. 2. «Ονειρεύομαι έναν καλύτερο κόσμο». Γράψε τις σκέψεις σου για έναν καλύτερο κόσμο, λαμβάνοντας υπόψη τις πιο κάτω εικόνες χωρίς, όμως να περιοριστείς μόνο σε αυτές. 3. Γράψε μια ιστορία που να περιλαμβάνει τις ακόλουθες λέξεις: θόρυβος, φόβος, αγωνία, μόνος/μόνη, βοήθεια, ευτυχώς 4. «Πλούσιος άνθρωπος είναι ο άνθρωπος που αξίζει πολλά και όχι ο άνθρωπος που έχει πολλά». (Κ. Μαρξ) Να γράψεις τις σκέψεις σου με βάση την πιο πάνω άποψη, εξηγώντας ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχει ο καλός άνθρωπος. 1
Σημείωσε τον αριθμό του θέματος που έχεις επιλέξει:... 2
3
ΜΕΡΟΣ Β: Κατανόηση κειμένου και γλωσσικές ασκήσεις (55 μονάδες) 1 Δεκεμβρίου Αγαπημένη μου Ελένη, Έλαβα το γράμμα σου και χάρηκα πολύ, γιατί φοβόμουνα πως με την αλλαγή της διεύθυνσης μπορούσε και να χαθεί. Ευτυχώς, ο ταχυδρόμος είναι ο ίδιος το διαμέρισμα που νοικιάσαμε είναι στην ίδια γειτονιά με το παλιό μας σπίτι κι έτσι απ την πλευρά αυτή δεν υπάρχει πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι οι νέοι μας γείτονες θέλω να πω, οι ένοικοι των άλλων διαμερισμάτων οι οποίοι, όταν έμαθαν από το διαχειριστή της πολυκατοικίας πως είμαστε από την Αλβανία, άρχισαν να μαζεύουν υπογραφές για να μας διώξουν. Δε θέλουν, λέει, να ζουν κάτω από την ίδια στέγη με ανθρώπους για τους οποίους δεν ξέρουν από πού κρατάει η σκούφια τους και τι καπνό φουμάρουν. Προ ημερών η μαμά συνάντησε στο ασανσέρ την κυρία που μένει ακριβώς κάτω από το δικό μας διαμέρισμα. Την καλημέρισε και, όταν της είπε ποια είναι, η κυρία αυτή άρχισε να βρίζει τη μαμά και να την κατηγορεί πως τάχα κάνουμε θόρυβο και την ενοχλούμε. «Τι ζητάτε στην Ελλάδα;», της είπε. «Εδώ ζούνε τίμιοι άνθρωποι. Δε θέλουμε μαχαιροβγάλτες μέσα στο σπίτι μας. Να ξεκουμπιστείτε και να φύγετε». Η μαμά δε μίλησε καθόλου. Τι να της έλεγε; Χθες είχαμε καινούριο επεισόδιο. Ένας άλλος ένοικος συνάντησε στο διάδρομο τον αδερφό μου και τον αποκάλεσε βρομο-αλβανό. O Σπύρος ήρθε στο σπίτι σε κακά χάλια. Τα έβαλε με τη μαμά. «Δεν είναι ανάγκη να λες σ όλο τον κόσμο πως είμαστε από την Αλβανία», της είπε. Όταν γύρισε ο μπαμπάς από τη δουλειά του, πήγε και βρήκε τον ιδιοκτήτη του διαμερίσματος. «Τι θα γίνει μ αυτή την κατάσταση;», τον ρώτησε. «Ε, τι να κάνουμε; Υπάρχουν και ρατσιστές», του απάντησε εκείνος και τον διαβεβαίωσε πως με τον καιρό θα τους περάσει. Αυτούς μπορεί να τους περάσει. Εμάς όμως η ζωή μας έχει γίνει κόλαση. δεν μπορούν να ανεχτούν το διαφορετικό; Γιατί δεν καταλαβαίνουν πόσο πολύ μας πληγώνουν; Εμείς δε βλάψαμε κανέναν. Τι διαφορά έχει αν είσαι Αλβανός, Έλληνας, Τούρκος ή Νιγηριανός; Όλοι πλάσματα του Θεού είμαστε. Γιατί μερικοί άνθρωποι γίνονται τόσο κακοί; Γιατί 4
Φοβάμαι, Ελένη, πως δεν μπορείς να με νιώσεις. Δε φταις εσύ. Εσύ είσαι τυχερή. Ποτέ δε θα αντιμετωπίσεις μια παρόμοια κατάσταση. Δε θα δεις ποτέ το φόβο στα μάτια του γείτονά σου. Εσύ τα έχεις όλα: οικονομική άνεση, ομορφιά, έρωτα Η ζωή είναι δική σου. Ενώ εγώ Δεν μπορώ να συνεχίσω το γράμμα μου. Ένας κόμπος έχει σταθεί στο λαιμό μου και με πνίγει. Βερόνικα Αγαπημένη μου Βερόνικα, ************** 5 6 Δεκεμβρίου Πολύ στενοχωρήθηκα με όσα δυσάρεστα σου συμβαίνουν. Έχεις δίκιο. Η ζωή καμιά φορά είναι πολύ σκληρή μαζί μας. Όμως να θυμάσαι πως ο δρόμος για τον Παράδεισο είναι μακρύς. Αυτό μου το έλεγε ο μπαμπάς μου, όταν ήμουνα μικρή. Τότε δεν καταλάβαινα τι ακριβώς ήθελε να πει. Τώρα ξέρω. Οι άνθρωποι που μένουν στην πολυκατοικία σας είναι Τι να πω; Πώς να τους χαρακτηρίσω; Συμμερίζομαι απολύτως την αγανάκτησή σου. Ιδιαίτερα συμφωνώ με αυτό που γράφεις: πως ο περισσότερος κόσμος δεν μπορεί να ανεχτεί το διαφορετικό. Αδιαφορεί για τον ανάπηρο, σιχαίνεται τον μελαψό, νιώθει μίσος για όποιον δεν ντύνεται, δε χτενίζεται ή δε σκέφτεται όπως αυτός. Το χειρότερο όμως δεν είναι να διαβάζεις το φόβο στα μάτια του άλλου. Εκείνο που εμένα με πληγώνει είναι ο οίκτος και η υποκρισία. Σιχαίνομαι τους δήθεν διακριτικούς. Αυτούς που καμώνονται πως δεν αντιλαμβάνονται το πρόβλημά σου. Αυτούς που σε βρίσκουν ανήμπορο και σε προσπερνούν ή βιάζονται να στρέψουν αλλού το βλέμμα. Αυτοί είναι οι χειρότεροι. Είμαι βέβαιη πως πολύ γρήγορα οι γείτονές σας θα αντιληφθούν το λάθος τους. Θα δεις. Όταν διαπιστώσουν πως είστε μια φιλήσυχη οικογένεια, οι φόβοι τους θα παραμεριστούν. Θα καταλάβουν πως ο κάθε ξένος δεν είναι και κακοποιός. Δε σου γράφω περισσότερα, γιατί αύριο είναι η μεγάλη μέρα. Θα δώσουμε τον τρίτο αγώνα στο μπάσκετ. Πρέπει να κοιμηθώ νωρίς για να είμαι σε φόρμα. Χίλια γλυκά φιλάκια, Ελένη [Ο δρόμος για τον παράδεισο είναι μακρύς, Μαρούλα Κλιάφα]
Να απαντήσεις σε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις που ακολουθούν. Προσπάθησε να είσαι ακριβής και να γράφεις ολοκληρωμένες προτάσεις σε σωστά ελληνικά. 1. Για ποιο θέμα ανησυχούσε αρχικά η Βερόνικα, όμως τελικά νιώθει ανακούφιση; (2 μονάδες) 2. α. Να παρουσιάσεις με δικά σου λόγια το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η οικογένεια της Βερόνικας. (3 μονάδες)... β. Δώσε δύο παραδείγματα από το κείμενο που να αποδεικνύουν ότι η οικογένειά της αντιμετωπίζει το συγκεκριμένο πρόβλημα που ανέφερες πιο πάνω. (4 μονάδες)...... 3. Για ποιο λόγο δεν απάντησε στη γειτόνισσα η μαμά της Βερόνικας; (1 μονάδα) 6
4. Να περιγράψεις σύντομα πώς νιώθει η Βερόνικα, κάνοντας αναφορά σε στοιχεία από το κείμενο. (4 μονάδες) 5. Τι σημαίνει η φράση «από πού κρατά η σκούφια τους»; (2 μονάδες) 6. Με ποιες πέντε λέξεις η Βερόνικα εκφράζει την άποψή της για την ισότητα των ανθρώπων; Να τις αντιγράψεις όπως ακριβώς είναι στο κείμενο. (2,5 μονάδες) 7. Νομίζεις ότι η Ελένη είναι αισιόδοξη ή απαισιόδοξη για το πρόβλημα της Βερόνικας; Να ενισχύσεις την απάντησή σου με κάποιο στοιχείο από το κείμενο. (3 μονάδες) 8. Με ποιες πέντε λέξεις η Ελένη εκφράζει την απόλυτη συμφωνία της με τη Βερόνικα; Να τις αντιγράψεις όπως ακριβώς είναι στο κείμενο. (2,5 μονάδες) 7
9. Να υπογραμμίσεις όσες από τις πιο κάτω λέξεις περιγράφουν τη στάση των γειτόνων απέναντι στην οικογένεια της Βερόνικας. (2 μονάδες) εχθρική, απόμακρη, αφηρημένη, αδικαιολόγητη, λογική, καταδικαστέα, προσβλητική 10. Όταν η Βερόνικα λέει «η ζωή μας έχει γίνει κόλαση» μιλά κυριολεκτικά ή μεταφορικά; Να δικαιολογήσεις την απάντησή σου, εξηγώντας επίσης και τι ακριβώς εννοεί. (3 μονάδες) 11. Πιο κάτω σημειώνονται ορισμένες λέξεις. Να υπογραμμίσεις όσες σχετίζονται με το περιεχόμενο των επιστολών που έχεις διαβάσει. (2 μονάδες) ετερότητα, ειρήνη, ρατσισμός, διακρίσεις, βία, πόλεμος, ξενοφοβία 12. Ποιο γραμματικό πρόσωπο έχει επιλέξει η συγγραφέας για τα πιο πάνω κείμενα και για ποιο λόγο έκανε αυτή την επιλογή; (2 μονάδες) 13. Να σημειώσεις ένα δίπλα από τη σωστή πρόταση. (1 μονάδα) Όταν η Βερόνικα λέει «ένας κόμπος έχει σταθεί στο λαιμό μου και με πνίγει» εννοεί ότι: - Νιώθει ασφυξία.... - Έχει στραβοκαταπιεί και κάτι στάθηκε στο λαιμό της.... - Νιώθει πολύ άσχημα ψυχολογικά.... 8
14. Να σημειώσετε Σ για κάθε σωστή δήλωση και Λ για κάθε λανθασμένη. (7 μονάδες) Η Βερόνικα και η οικογένειά της ζουν στην χώρα από την οποία κατάγονται.... Η οικογένεια της Βερόνικας κάνει θόρυβο και ενοχλεί τους γείτονες.... Η Βερόνικα είναι απογοητευμένη από την Ελένη γιατί δεν μπορεί να τη νιώσει.... Ο Σπύρος δε νιώθει άνετα να αποκαλύπτει την καταγωγή του.... Τα μέλη της οικογένειας της Βερόνικας καπνίζουν πολύ και αυτό ενοχλεί τους γείτονες.... Ο πατέρας της Βερόνικας είναι ενοχλημένος από τη στάση των γειτόνων τους.... Ο ιδιοκτήτης του διαμερίσματος στο οποίο μένει η οικογένεια της Βερόνικας αντιμετωπίζει με απάθεια το πρόβλημά τους.... 15. Να σημειώσεις ένα δίπλα από την κάθε πρόταση στην οποία χρησιμοποιείται σωστά το ρήμα αντιλαμβάνομαι. (1 μονάδα) -Τα παιδιά είχαν αντιληφθεί πως τίποτα δε θα ήταν το ίδιο πια.... - Στο σχολείο διδάσκομαι πολλά, έτσι αντιλαμβάνομαι μαθηματικά και γεωγραφία.... -Πραγματικά, δεν αντιλήφθηκα ότι στον επάνω όροφο γινόταν ληστεία.... 16.α. Να σημειώσεις σε ποια φωνή βρίσκεται το υπογραμμισμένο ρήμα της πιο κάτω πρότασης. (1 μονάδα) «Γιατί δεν καταλαβαίνουν πόσο πολύ μας πληγώνουν με τη συμπεριφορά τους»; Το ρήμα βρίσκεται στην... φωνή. β. Να μεταφέρεις την πρόταση στην αντίθετη φωνή. (1 μονάδα)...... 9
17. Να συμπληρώσεις τα κενά στις πιο κάτω προτάσεις, σύμφωνα με τις οδηγίες. ( 5 μονάδες) α. Το ρήμα διαβεβαίωσε είναι σύνθετο και αποτελείται από την πρόθεση... και το ρήμα... (α ενικό πρόσωπο ενεστώτα). Σημείωσε στο α ενικό πρόσωπο ενεστώτα ακόμη ένα σύνθετο ρήμα, το οποίο έχει ως δεύτερο συνθετικό το ίδιο ρήμα με το «διαβεβαίωσε»..... β. Η λέξη υποκρισία προέρχεται από το ρήμα.... Ένα συνώνυμο ρήμα είναι το.... γ. Το ρήμα είστε βρίσκεται σε χρόνο ενεστώτα. Στο ίδιο πρόσωπο και στον ίδιο αριθμό σε χρόνο παρατατικό σχηματίζεται ως εξής:.... δ. Ποια λέξη στην τρίτη παράγραφο της επιστολής της Ελένης χρησιμοποιείται για να δηλώσει αυτόν που αδυνατεί να κάνει κάτι; Η λέξη είναι :... (στην ονομαστική ενικού αριθμού) ε. Σημείωσε ένα επίρρημα και μια αντωνυμία από την πρώτη παράγραφο της επιστολής της Ελένης. Επίρρημα:... Αντωνυμία:... στ. Το μονολεκτικό παραθετικό του συγκριτικού βαθμού του επιθέτου μακρύς σχηματίζεται ως εξής:.... (διατηρήστε το γένος) 10
18. Να αντικαταστήσεις την υπογραμμισμένη λέξη στις πιο κάτω προτάσεις, ώστε να αποδίδεται το ακριβώς αντίθετο νόημα και να ξαναγράψεις τις προτάσεις με τη νέα λέξη. (4 μονάδες) Ευτυχώς ο ταχυδρόμος είναι ο ίδιος. Εδώ ζούνε τίμιοι άνθρωποι. Αδιαφορεί για τον ανάπηρο, σιχαίνεται τον μελαψό. 19. Να εντοπίσεις και να υπογραμμίσεις τα λάθη στις πιο κάτω προτάσεις. (2 μονάδες) Η ζωή της Ελένης είναι πολλή καλύτερη από τη ζωή της Βερόνικας. Η Βερόνικα έχη να παλέψει με το ρατσισμό των γείτονών της και δεν μπορεί να αντιμετωπήσει την κατάσταση. Προχώρησε στην επόμενη σελίδα για το τελευταίο μέρος του γραπτού. 11
ΜΕΡΟΣ Γ: Παραγωγή Γραπτού Λόγου (15 μονάδες) Ας υποθέσουμε ότι είσαι η Ελένη και παραλαμβάνεις την επιστολή που σου έχει στείλει η Βερόνικα. Να απαντήσεις στην επιστολή της Βερόνικας, γράφοντας ένα σύντομο γράμμα 120-150 λέξεων στο οποίο να αναφέρεσαι σε ένα δικό σου πρόβλημα που προκαλεί τη ρατσιστική συμπεριφορά των γύρω σου. Σε αυτή την επιστολή, αφού αναφερθείς στο πρόβλημά σου και στη συμπεριφορά των γύρω σου, να σημειώσεις πώς νιώθεις και πώς αντιμετωπίζεις την κατάσταση. ΜΗΝ αντιγράψεις φράσεις από τις πιο πάνω επιστολές. 12
13