ΕΙΣΗΓΗΣΗ Μόνιµης Επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ για την Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ. Κέρκυρα, 3 Ιουλίου 2009



Σχετικά έγγραφα
Το ενεργειακό πρόβλημα προέρχεται από την συνεχώς αυξανόμενη

«Συµβολή της Εξοικονόµησης Ενέργειας στους διάφορους τοµείς της Οικονοµίας. Εµπειρίες του ΚΑΠΕ»

Μακροχρόνιος ενεργειακός σχεδιασμός: Όραμα βιωσιμότητας για την Ε λλάδα τ ου 2050

ενεργειακό περιβάλλον

ΕΘΝΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟ ΟΣΗ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

Μακροχρόνιος ενεργειακός σχεδιασμός. υπό συνθήκες κλιματικής αλλαγής

Δείκτες Ενεργειακής Έντασης

Κυρίες και Κύριοι Σύνεδροι,

ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΚΑΙ ΤΡΙΤΟΓΕΝΟΥΣ ΤΟΜΕΑ

Εισήγηση στην Γεν. Συνέλευση

Ημερίδα Greenbuilding, 2 Ιουλίου Αθήνα

ράσειςτου ΥΠΕΚΑ: το Πρόγραµµα «Χτίζοντας το Μέλλον»

Εξοικονόμηση ενέργειας και κτίρια: Επισκόπηση εξελίξεων για τον τεχνικό κόσμο

ΕΙΣΗΓΗΣΗ Μόνιµης Επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ για την Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

CO 2. Προκλήσεις που καλείται να αντιµετωπίσει η Ελληνική Βιοµηχανία. ρ. Κ. Συµεωνίδης

ΑΝΟΙΚΤΗ ΗΜΕΡΙΔΑ "Ενεργειακή και Περιβαλλοντική Αναβάθμιση Δημόσιων Χώρων: Καινοτόμες Μέθοδοι και Προοπτικές

ΣΥΝΟΛΟ ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΗΣ ΙΣΧΥΟΣ ΣΗΜΕΡΑ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ 24% ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ 25% ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ 6% ΛΙΓΝΙΤΗΣ 45%

ΙΗΜΕΡΙ Α Κ.Α.Π.Ε. 14 & Νέες προοπτικές για την ενεργειακή αναβάθµιση κτιρίων

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΕΡΙΩΝ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ ΣΕ ΚΤΙΡΙΑ

Ο ρόλος της βιομάζας για την ανάπτυξη της Ελληνικής οικονομίας

Ενεργειακή Επάρκεια: Στρατηγική Προσέγγιση στο πλαίσιο της Απελευθερωµένης Αγοράς Ενέργειας

Δείκτες Ενεργειακής Έντασης

ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ CLEARSUPPORT

5 σενάρια εξέλιξης του ενεργειακού μοντέλου είναι εφικτός ο περιορισμός του λιγνίτη στο 6% της ηλεκτροπαραγωγής το 2035 και στο 0% το 2050

ενεργειακή επανάσταση ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΡΙΑ ΒΗΜΑΤΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ

ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α ΠΕΡΙΟΔΟΥ Διδάσκων: Ιωάννης Ψαρράς

Προοπτικές των ΑΠΕ στην Ελλάδα σε µεσοπρόθεσµο επίπεδο. Ιωάννης Αγαπητίδης Πρόεδρος.Σ.

Χαιρετισμός Προέδρου Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου στην Έκτακτη Γενική Συνέλευση του ΣΕΑΠΕΚ. Γραφεία ΟΕΒ 26 Μαΐου, 2010

ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ - ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η χρηματοδότηση από τρίτους: Ένα νέο μοντέλο για την ενεργειακή αποδοτικότητα κτιρίων

ΔΙΗΜΕΡΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΤΑ ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός. Συνοπτικά αποτελέσματα εξέλιξης εγχώριου ενεργειακού συστήματος

ΗΜΕΡΙ Α 4η ΕΒ ΟΜΑ Α ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙΕΝΕ

[ 1 ] την εφαρμογή συγκεκριμένων περιβαλλοντικών

ΙΗΜΕΡΙ Α ΚΑΠΕ Οκτωβρίου 2004

Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο ελφών ελφοί, Παρασκευή και Σάββατο 7-8 Μαΐου 2010

H ηλεκτρική ενέργεια ως μοχλός ανάπτυξης

Η ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΗΛΙΟΘΕΡΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Νέες τεχνολογίες, νέες προκλήσεις. Ηλιοθερµικά συστήµατα για θέρµανση νερού: µια δυναµική αγορά

e-newsletter -Προδιαγραφές κατασκευής κτιρίων Περιεχόμενα Tεύχος 2 Αρθρογραφία January 2017 ΜΑΙΧ

2015 Η ενέργεια είναι δανεική απ τα παιδιά μας

Ευκαιρίες και προκλήσεις για την Ελλάδα

Πρώτον, στις απαιτούμενες δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, μέσα σε μία ολοένα και αυστηρότερη περιβαλλοντική νομοθεσία,

Υποστήριξη της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα σε όλους τους τομείς

ΠΑΘΗΤΙΚΑ ΗΛΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

υναµικό Εξοικονόµησης Ενέργειας στα ηµόσια Κτίρια Έργο ΥΠΑΝ-ΚΑΠΕ: 25 Ενεργειακές Επιθεωρήσεις σε ηµόσια Κτίρια

Εξοικονόμησης Ενέργειας

Έργα Υποδομών: μπορούμε να συμβάλουμε στην επιτυχή σύζευξή τους με το «αστικό» περιβάλλον και την αειφορία;

1 ο Λύκειο Ναυπάκτου Έτος: Τμήμα: Α 5 Ομάδα 3 : Σίνης Γιάννης, Τσιλιγιάννη Δήμητρα, Τύπα Ιωάννα, Χριστοφορίδη Αλεξάνδρα, Φράγκος Γιώργος

Προγραμματική περίοδος

«Θεσμικό πλαίσιο για την Ενεργειακή Αποδοτικότητα»

ΕΘΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ

«ΕΝΕΡΓΕΙΑ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ 2011» ΗΜΕΡΙΔΑ ΙΕΝΕ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2011.

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ

Ενεργειακή Αξιολόγηση Κτιριακού Αποθέματος στην Ελλάδα

Hellenic-Chinese BUSINESS FORUM 2010 «The Future of Hellenic-Chinese Business Cooperation»

ΕΙΣΗΓΗΣΗ Μόνιµης Επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ για την Προσυνεδριακή Εκδήλωση

Χρηματοδοτικές ευκαιρίες της Προγραμματικής Περιόδου για την υλοποίηση δράσεων για την Αειφόρο Ενέργεια

Νομοθετικές ρυθμίσεις για φωτοβολταϊκά

Ενεργειακοί Υπεύθυνοι Δημοσίων Σχολικών Κτιρίων Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ

ΕΝΑΡΧΗ ΗΝ Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ. Παναγιώτης Α. Σίσκος Καθηγητής Χηµείας Περιβάλλοντος Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών

D.3.1.c Επιχειρηματικό Σχέδιο από το Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Πολιτών

ΤΕΕ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ «Προοπτικές ηλεκτροπαραγωγής μέσα στο νέο ενεργειακό περιβάλλον»

Η ενεργειακή πολιτική στην Ελλάδα για το 2030 και το 2050

Χρηματοδοτικές ευκαιρίες της νέας Προγραμματικής Περιόδου για την υλοποίηση δράσεων για την Αειφόρο Ενέργεια και το Κλίμα

ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ - ΝΟΜΟΣ

ΕξέλιξητωνΜικρώνΣυστημάτωνΑΠΕκαιΣΗΘ στην Ελλάδα ενόψει της Νέας Ενεργειακής Πολιτικής. Κώστας Τίγκας Δ/ντης Ενεργειακής Πολιτικής και Σχεδιασμού

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα με Α.Π.Ε.»

4 ο Συνέδριο ΕNERTECH 09

(Σανταµούρης Μ., 2006).

Επιχειρήσεις Ενεργειακών Υπηρεσιών Υλοποίηση Έργων ΑΠΕ. Ο νόμος 3855/2010

Εγκαταστάσεις Κλιματισμού. Α. Ευθυμιάδης,

Αθήνα, 30 εκεµβρίου Σχόλια της Greenpeace για τον ΚΕΝΑΚ

ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΚΤΗΡΙΩΝ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ

Η αγροτική Βιομάζα και οι δυνατότητες αξιοποίησής της στην Ελλάδα. Αντώνης Γερασίμου Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρίας Ανάπτυξης Βιομάζας

Προοπτικές του κτιριακού τομέα στην Ελλάδα και τεχνικές εξοικονόμησης ενέργειας

Υποστηρικτικές δράσεις και χρηματοδοτικά προγράμματα σε εθνικό επίπεδο για την ενεργειακή αποδοτικότητα στα δημοτικά κτίρια

ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΩΣ ΤΟ 2050 (WETO-H2)

4.. Ενεργειακά Ισοζύγια

Η συµβολή των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας στην επίτευξη Ενεργειακού Πολιτισµού

«Η Συµπαραγωγή Ηλεκτρισµού & Θερµότητας στην Ευρώπη και στην Ελλάδα: κατάσταση, προβλήµατα & προοπτικές»

Τ Ρ Ι Η Μ Ε Ρ Ο - ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΤΡΟΦΙΜΩΝ - ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ (Τ.Ε.Ε.)

Κτιριακός τομέας και τεχνικός κόσμος στην περίοδο οικονομικής κρίσης: Υφιστάμενη κατάσταση, ευκαιρίες και μελλοντικές προκλήσεις

Εισήγηση. Μόνιµης Επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ. για την Προσυνεδριακή Εκδήλωση

Διαχείριση της Ενέργειας

Γεωθερμία Εξοικονόμηση Ενέργειας

ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ΑΝΘΡΑΚΑ Τι είναι ανθρακικό αποτύπωμα Ατομικό ανθρακικό αποτύπωμα

1. ΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ. 1.1 Γενικά

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ. Κυρίες και Κύριοι,

Συμπεράσματα από την ανάλυση για την Ευρωπαϊκή Ένωση

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL B8-0184/26. Τροπολογία

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ»

Οι Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας στη νέα ενεργειακή πραγµατικότητα της Ελλάδας

Ασφάλεια Eνεργειακού Εφοδιασμού Ρόλος και Δραστηριότητες της ΡΑΕ σχετικά με τον Τομέα της Ηλεκτροπαραγωγής

Χρήστος Πάλλας, Ηλ. Μηχανικός Περιβαλλοντολόγος Msc. Μαρία Τερμεντζίδου, Περιβαλλοντολόγος

«Ενεργειακή Αποδοτικότητα

Σημαντικό παράγοντα όλων αυτών των διεργασιών αποτελεί ο τομέας της ενέργειας.

κάποτε... σήμερα... ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ: ποιος ρυπαίνει; η βιομηχανία ήταν ο βασικός χρήστης ενέργειας και κύριος τομέας ενεργειακής κατανάλωσης

«1o ΕΛΛΗΝΟΚΙΝΕΖΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ» Αθήνα, 3-4 εκεμβρίου 2009

Transcript:

ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ ΕΙΣΗΓΗΣΗ Μόνιµης Επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ για την Προσυνεδριακή Εκδήλωση ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΚΤΙΡΙΑ Κέρκυρα, 3 Ιουλίου 2009 1. Εισαγωγή Το ενεργειακό πρόβληµα είναι σήµερα ένα από τα πλέον σηµαντικά θέµατα της παγκόσµιας κοινότητας. Η ενέργεια είναι ένα αγαθό που εξυπηρετεί κοινωνικές και αναπτυξιακές ανάγκες, παρουσιάζει συνεχώς αυξανόµενη ζήτηση ενώ οι επιπτώσεις από τη χρήση της στο περιβάλλον είναι καθοριστικές. Σύµφωνα µε τις τελευταίες εκτιµήσεις, τα παγκόσµια αποθέµατα πετρελαίου, φυσικού αερίου και λιθάνθρακα επαρκούν για την κάλυψη αναγκών περίπου 40 ετών, 70 ετών και 200 ετών αντίστοιχα. Οι επιπτώσεις της υποβάθµισης του περιβάλλοντος και της εξάντλησης των φυσικών πόρων, καθώς και η πολυπλοκότητα των ζητηµάτων που συνδέονται µε το περιβάλλον και την ανάπτυξη δεν είναι νέα θέµατα. Σήµερα, η προστασία του περιβάλλοντος και η βιώσιµη ανάπτυξη (ανάπτυξη που πραγµατοποιείται µε την παράλληλη και ισότιµη προώθηση της οικονοµίας, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος) αποτελούν πλέον διαπιστωµένες αναγκαιότητες και προτεραιότητες της διεθνούς κοινότητας. Υπό το βάρος και της οικονοµικής κρίσης αναζητούνται διεθνώς πολιτικές αντιµετώπισης της κλιµατικής αλλαγής και µετακίνησης από την εποχή του άνθρακα σε µια σύγχρονη ενεργειακή επανάσταση. Όµως, υπάρχουν µικρές προσδοκίες λόγω της νέας οικονοµικής πραγµατικότητας που διαµορφώνεται και µε ζοφερά δεδοµένα που δείχνουν ότι οι κλιµατικές αλλαγές έχουν ήδη πληγώσει τον πλανήτη. Το έτος 1999 ολοκληρώθηκαν οι πρώτες διεθνείς συµφωνίες µε την υπογραφή του πρωτοκόλλου του Κυότο, που στόχευαν στον περιορισµό των εκλυόµενων ρύπων του θερµοκηπίου µέχρι το έτος 2012. Η Ελλάδα δεσµεύτηκε ώστε η αύξηση των εκλυόµενων ρύπων του θερµοκηπίου µέχρι το έτος 2012 να µην υπερβαίνει το 25% σε σχέση µε το έτος αναφοράς. Η επίτευξη του στόχου αυτού δεν φαίνεται να είναι εφικτή, αφού µέχρι σήµερα δεν έχουν ληφθεί τα απαραίτητα µέτρα από την πολιτεία. Ταυτόχρονα, η διεθνής κοινότητα 1

συνεχίζει τις διαπραγµατεύσεις για τον περιορισµό των εκλυόµενων ρύπων και µετά το έτος 2012. Το εκέµβριο 2009 αναµένεται ότι θα υπογραφεί η τελική συµφωνία µεταξύ των κρατών που θα συµµετάσχουν στη διάσκεψη της Κοπεγχάγης. Παράλληλα µε τις διεθνείς συµφωνίες, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει αναλάβει ένα πρωτοποριακό ρόλο στην προσπάθεια άµβλυνσης της κλιµατικής αλλαγής σε παγκόσµιο επίπεδο και έχει ασκήσει µεγάλη πίεση για την υιοθέτηση συγκεκριµένων και φιλόδοξων στόχων. Ήδη, το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο έχει θέσει τη νέα Ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιώσιµη ανάπτυξη έως το έτος 2020 για την Ευρώπη. Η στρατηγική αυτή είναι το λεγόµενο πακέτο 20-20-20 που σηµαίνει παραγωγή του 20% της ενέργειας από ανανεώσιµες πηγές, 20% µείωση των εκλυόµενων ρύπων και 20% εξοικονόµηση ενέργειας. Τα ποσοστά αυτά αναφέρονται στο σύνολο της Ευρώπης, ενώ για κάθε χώρα, θα καθοριστούν διαφορετικά ποσοστά κατά περίπτωση. Επίσης, η γενική κατεύθυνση της στρατηγικής αυτής περιλαµβάνει την τροποποίηση του συστήµατος εµπορίας ρύπων θέτοντας πιο αυστηρούς όρους και ιδιαίτερα σε αυτό που αφορά την ηλεκτροπαραγωγή. Στην εµπορία ρύπων δικαίωµα συµµετοχής έχουν οι κλάδοι της βαριάς βιοµηχανίας και οι µονάδες ηλεκτροπαραγωγής. Με βάση την Ευρωπαϊκή στρατηγική για το έτος 2020, για την Ελλάδα µέχρι στιγµής ισχύουν τα ακόλουθα: Το ποσοστό συµµετοχής των Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην παραγωγή ενέργειας έχει καθοριστεί στο 18% για το έτος 2020. Για τους κλάδους που δεν υπάγονται στην εµπορία ρύπων, το ποσοστό µείωσης ρύπων ανέρχεται στο -4% σε σχέση µε το έτος αναφοράς 2005. Οι κλάδοι αυτοί είναι ο οικιακός τοµέας, ο τριτογενής, οι µεταφορές και η ελαφριά βιοµηχανία που δεν υπάγεται στην εµπορία ρύπων. Για τους κλάδους που υπάγονται στην εµπορία ρύπων, περιορίζεται το δικαίωµα τους στην εκποµπή ρύπων και θα πρέπει να λάβουν µέτρα αντιµετώπισης όπως είναι η εφαρµογή τεχνολογιών εξοικονόµησης ενέργειας και αντιρύπανσης και η πραγµατοποίηση έργων εξοικονόµησης ενέργειας σε τρίτες υπό ανάπτυξη χώρες. Ιδιαίτερα για την ηλεκτροπαραγωγή µετά το έτος 2013, δεν θα τους διανέµονται δωρεάν δικαιώµατα στην εµπορία ρύπων. Το ποσοστό εξοικονόµησης ενέργειας δεν έχει καθοριστεί ακόµα, όπως και για τα υπόλοιπα κράτη µέλη. Η Εξοικονόµηση Ενέργειας (ΕΞΕΝ) αποκτά πρωταρχικό ρόλο στην επίτευξη των παραπάνω στόχων ενώ συµβάλλει αποτελεσµατικά στην Παγκόσµια Οικονοµία, την κάλυψη των κοινωνικών και αναπτυξιακών αναγκών και την προστασία του περιβάλλοντος. Η ΕΞΕΝ προσφέρει µια εναλλακτική στρατηγική κάλυψης ενεργειακών αναγκών µε µικρότερο κόστος και χωρίς περιβαλλοντική επιβάρυνση ενώ, ταυτόχρονα, συµβάλλει στη µείωση της ενεργειακής εξάρτησης και στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας κάθε Χώρας. Για τους λόγους αυτούς, η ΕΞΕΝ ουσιαστικά θεωρείται ότι αποτελεί µια νέα µορφή ενέργειας που είναι ήπια και καθαρή, επιτυγχάνοντας το ίδιο αποτέλεσµα µε την κατανάλωση µικρότερης ποσότητας ενέργειας. Αυτό σηµαίνει ότι η ΕΞΕΝ αποτελεί µια επέµβαση που αυξάνει την ενεργειακή αποδοτικότητα χωρίς να ρυπαίνει και είναι ο πιο φθηνός και άµεσα διαθέσιµος τρόπος αντιµετώπισης των σύγχρονων οικονοµικών και ενεργειακών απειλών. Οι χώρες της τότε ΕΟΚ εφάρµοσαν τα πρώτα εθνικά προγράµµατα ΕΞΕΝ το έτος 1973 µετά από την πρώτη ενεργειακή κρίση τα οποία αφορούσαν τόσο το ηµόσιο όσο και τον Ιδιωτικό Τοµέα. Πέτυχαν τότε οι χώρες αυτές µετά από την εφαρµογή των προγραµµάτων τους να µειώσουν εντυπωσιακά τη λεγόµενη Ειδική Κατανάλωση Ενέργειας (Ε.Κ.Ε), δηλαδή την 2

Ενέργεια ανά µονάδα προϊόντος µέχρι και 25%. Σηµειώνεται ότι η Ελλάδα στην ίδια χρονική περίοδο δεν είχε βελτίωση του δείκτη Ε.Κ.Ε. αλλά µείωση της ενεργειακής αποδοτικότητας κατά 10%. Μέχρι σήµερα δεν έχει εφαρµοστεί στην Ελλάδα ένα ολοκληρωµένο Εθνικό Πρόγραµµα Εξοικονόµησης Ενέργειας, αν και έχει επισηµανθεί ήδη από τη δεκαετία του 1980 η αναγκαιότητα τέτοιου προγράµµατος που περιλαµβάνει τόσο τη δηµιουργία της απαραίτητης οργανωτικής υποδοµής και την καθιέρωση κινήτρων, όσο και την πραγµατοποίηση σηµαντικών επενδύσεων τα οποία σίγουρα µακροχρόνια έµµεσα αποσβένονται. Ο κτιριακός τοµέας συµµετέχει γενικά µε υψηλό ποσοστό στην κατανάλωση ενέργειας και στην έκλυση ρύπων. Ιδιαίτερα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ποσοστό συµµετοχής των κτιρίων στην συνολική κατανάλωση ενέργειας ανέρχεται περίπου στο 40%. Το έτος 2005 τα Ελληνικά κτίρια (οικιακός και τριτογενής τοµέας) συµµετείχαν µε ποσοστό 34% στο Ελληνικό ενεργειακό ισοζύγιο και µε ποσοστό 65% στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτοί οι δείκτες σηµαίνουν ότι το ποσοστό των εκποµπών του CO 2 που αντιστοιχεί στα κτίρια υπερβαίνει το 43%. Τα έτη 1995 και 1985, τα αντίστοιχα ποσοστά συµµετοχής των Ελληνικών κτιρίων στην κατανάλωση ενέργειας ήταν 25% και 20% αντίστοιχα. Ο µέσος ετήσιος ρυθµός αύξησης της κατανάλωσης ενέργειας στα Ελληνικά κτίρια αυξάνεται συνεχώς και για την δεκαετία 1995-2005 ανέρχεται στο 5,5%, ενώ ο αντίστοιχος ρυθµός αύξησης για το σύνολο της καταναλισκόµενης ενέργειας στην Ελλάδα είναι περίπου 3%. Με αυτούς τους ρυθµούς αύξησης της κατανάλωσης ενέργειας καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη η επίτευξη των στόχων της Ελλάδας στο πλαίσιο του πρωτοκόλλου του Κυότο που αφορούν την εξοικονόµηση ενέργειας και τη µείωση των εκλυόµενων ρύπων. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να ληφθούν άµεσα µέτρα, µε την εφαρµογή οικονοµικών υποστηρικτικών κινήτρων για την επίτευξη της αναγκαίας εξοικονόµησης ενέργειας σε όλους του τοµείς και ιδιαίτερα στα κτίρια. Οι εισηγήσεις που περιλαµβάνονται στο πρόγραµµα της παρούσης εκδήλωσης αναφέρονται στα εργαλεία, στις πρακτικές και στις τεχνολογίες Εξοικονόµησης και ιαχείρισης Ενέργειας. Επίσης, περιλαµβάνονται εισηγήσεις που αφορούν τις υπάρχουσες εµπειρίες, το Νοµοθετικό Πλαίσιο και τις πολιτικές ΕΞΕΝ στον κτιριακό τοµέα. Η παρούσα Εισήγηση της Μόνιµης Επιτροπής Ενέργειας του ΤΕΕ έχει στόχο τη σφαιρική και γενική ενηµέρωση για τη σηµερινή κατάσταση στο θέµα της ΕΞΕΝ, για τα προβλήµατα και τις προοπτικές που διαφαίνονται ιδιαίτερα στον κτιριακό τοµέα, συµβάλλοντας έτσι στον προβληµατισµό και στην εξαγωγή χρήσιµων συµπερασµάτων. 2. Παρούσα Κατάσταση Η Ελληνική οικονοµία θεωρείται ότι είναι από τις πλέον ενεργοβόρες εντός της ΕΕ. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ο δείκτης Τελική Κατανάλωση Ενέργειας (Τ.Κ.Ε.) στην Ελλάδα ήταν 20,2*10 6 Τ.Ι.Π. (τόνοι ισοδύναµου πετρελαίου) το έτος 2004 κατά 28% υψηλότερος του αντίστοιχου του έτους 1995 (ετήσια αύξηση 2,8%). Τα µερίδια των διαφόρων µορφών ενέργειας στο δείκτη αυτόν ήταν: Ηλεκτρισµός 21% (αύξηση 15% από το επίπεδο του έτους 1995). Α.Π.Ε. 5,2% (αύξηση 15% από το επίπεδο του έτους1995). Πετρέλαιο 68,7% (αύξηση 28% από το επίπεδο του έτους 1995). Φυσ. Αέριο 2,8%. 3

Τα µερίδια της Τ.Κ.Ε. ανά Τοµέα ήταν: Μεταφορές 39% Βιοµηχανία 20% Οικιακός, Αγροτικός, Τριτογενής 41%. Σηµειώνεται η αύξηση του τελευταίου Τοµέα, σε σχέση µε τα επίπεδα του έτους 1995, που οφείλεται στον ολοένα αυξανόµενο ρόλο του τριτογενή τοµέα στην Εθνική Οικονοµία. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο δείκτης Ακαθάριστη Εγχώρια Κατανάλωση Ενέργειας (Α.Ε.Κ.Ε.) γιατί εµπεριέχει, συγκρινόµενος µε τον δείκτη Τ.Κ.Ε., και τη χαµένη ενέργεια. Το ίδιο έτος 2004, ο Α.Ε.Κ.Ε. ήταν 31*10 6 Τ.Ι.Π., 27% µεγαλύτερος από το Α.Ε.Κ.Ε. του έτους 1995. Τα µερίδια των καυσίµων στον Α.Ε.Κ.Ε. είναι πετρέλαιο 57%, λιγνίτης 30%, φυσικό αέριο 8% και Α.Π.Ε. 5%. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο έχει εκτιµηθεί ότι 20% της ενέργειας και καταναλίσκεται εξαιτίας ενεργοβόρων τεχνολογιών και αναποτελεσµατικών πρακτικών. Ο δείκτης Ελαστικότητας Ενέργειας, δηλαδή η µεταβολή της κατανάλωσης ενέργειας ανά µεταβολή Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (Α.Ε.Π.), κυµαίνεται στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια πάνω από το 1,4, ενώ στις αναπτυγµένες χώρες της ΕΕ και στις Η.Π.Α. η αντίστοιχη τιµή είναι περίπου ίση µε 0,7. Αυτό σηµαίνει ότι για κάθε µονάδα αύξησης του Α.Ε.Π. καταναλώνεται στην Ελλάδα διπλάσια ενέργεια από αυτή στις αναπτυγµένες χώρες και ότι το Α.Ε.Π. αυξάνεται πολύ βραδύτερα από την πρωτογενή ενέργεια που καταναλώνεται για την παραγωγή του. Το γεγονός αυτό ασφαλώς οφείλεται στο χαµηλότερο επίπεδο οικονοµικής ανάπτυξης της Ελλάδας, αλλά και στη δοµή του Ενεργειακού Συστήµατος της. Ο δείκτης Ελαστικότητας Ενέργειας αποτελεί άλλο ένα στοιχείο, που κάνει προφανή τη σηµασία της Εξοικονόµησης και της Ορθολογικής Χρήσης Ενέργειας στην Ελλάδα. Μέχρι σήµερα στη Ελλάδα η θέσπιση Νοµοθεσίας και η εφαρµογή µέτρων και δράσεων Εξοικονόµησης και ιαχείρισης Ενέργειας έχουν χαρακτήρα αποσπασµατικό. Οι εµπειρίες από την υλοποίηση ανταγωνιστικών κοινοτικών προγραµµάτων των προηγουµένων δεκαετιών (VALOREN, VALUE, ALTENER, κλπ) δεν αξιοποιήθηκαν επαρκώς και δεν οδήγησαν σε περαιτέρω δραστηριότητες. Τα γνωστά Μ.Ο.Π. (Μεσογειακά Ολοκληρωµένα Προγράµµατα) Εξοικονόµησης και Ορθολογικής Χρήσης Ενέργειας έµειναν είτε ανολοκλήρωτα είτε χωρίς συνέχεια. Επίσης, οι διάφοροι µηχανισµοί χρηµατοδότησης, που είχαν προβληθεί και µερικά εφαρµοστεί την προηγούµενη δεκαετία στη Ελλάδα, δεν έτυχαν της αναµενόµενης αποδοχής. Αναφέρεται ιδιαίτερα ο µηχανισµός Χρηµατοδότησης Από Τρίτους (ΧΑΤ) ή Τρίτου Μέρους, που συγχρόνως αποτελεί κίνητρο για την εφαρµογή µεθόδων και τεχνολογιών ΕΞΕΝ. Αυτός ορίζεται ως παροχή υπηρεσιών σχεδιασµού και εγκατάστασης συστηµάτων Εξοικονόµησης Ενέργειας, καθώς και συντήρησης για συγκεκριµένο χρονικό διάστηµα, η αποπληρωµή των οποίων γίνεται από το κέρδος που προκύπτει από τη λειτουργία του έργου. Με τους σύγχρονους διαθέσιµους µετρητικούς εξοπλισµούς που εξασφαλίζουν αντικειµενικότητα στη µέτρηση και αποτίµηση της εξοικονοµούµενης ενέργειας, ο µηχανισµός αυτός µπορεί να βελτιώσει αποτελεσµατικά την ενεργειακή απόδοση των εγκαταστάσεων και, ιδιαίτερα, των κτιρίων. Είναι απαραίτητη η κατάλληλη προώθηση και η προβολή του µηχανισµού αυτού που εφαρµόζεται από τις Εταιρείες Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΕΠΕΥ). Σηµειώνεται ότι πλήθος ΕΠΕΥ δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη µε τοπικό, εθνικό και πολυεθνικό χαρακτήρα ενώ το επίπεδο των επενδυτικών τους δραστηριοτήτων αυξάνεται ολοένα και περισσότερο. 4

Αρκετές χώρες της ΕΕ έχουν ήδη ενεργοποιηθεί και εφαρµόσει τεχνολογίες ΕΞΕΝ ανά κλάδο (Κτίρια, Βιοµηχανία, Μεταφορές, Ηλεκτρική Ενέργεια), προωθώντας αντίστοιχα για κάθε κλάδο σχετικές Νοµοθεσίες, Εθνικά Προγράµµατα και Τεχνολογίες. Στην Ελλάδα, πολύ πρόσφατα το Μάιο 2008 εκδόθηκε ο σχετικός Νόµος 3661/2008 που αφορά Μέτρα για την µείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων και άλλες διατάξεις. Αυτός ο Νόµος αποτελεί την εναρµόνιση της Χώρας µε την Κοινοτική Οδηγία 91/2002. Μεταξύ άλλων ο Νόµος προβλέπει: Την έκδοση του Κανονισµού Ενεργειακής Απόδοσης των Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ) που θα καθορίζει τις διαδικασίες και τον τρόπο ενεργειακής πιστοποίησης των κτιρίων. Τον καθορισµό των Ελάχιστων Απαιτήσεων Ενεργειακής Απόδοσης που πρέπει να πληρούν τα νέα και ριζικά ανακαινιζόµενα κτίρια. Την έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης, το οποίο θα εκδίδεται για τα νέα κτίρια και για τα υφιστάµενα κτίρια κατά την µίσθωση ή πώληση τους. Την τακτική επιθεώρηση λεβήτων και εγκαταστάσεων κλιµατισµού. Την έκδοση του σχετικού προεδρικού διατάγµατος για τους Ενεργειακούς Επιθεωρητές. Σύµφωνα µε το Νόµο αυτό, έπρεπε ήδη να έχει ξεκινήσει η εφαρµογή του ΚΕΝΑΚ από τον Νοέµβριο 2008. υστυχώς και παρά την απειλή του προστίµου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι σχετικοί κανονισµοί και διατάγµατα ευρίσκονται ακόµα υπό εξέταση στα συναρµόδια Υπουργεία. 3. Προοπτικές Όπως ήδη αναφέρθηκε, η Ελλάδα εµφανίζει πολύ θετικές προοπτικές στην ΕΞΕΝ θεωρώντας τα ακόλουθα δεδοµένα: σηµαντική αυξητική τάση κατανάλωσης ενέργειας µεγάλη σπατάλη ενέργειας λόγω της παλαιότητας και της κακής συντήρησης εγκαταστάσεων, της έλλειψης οργανωτικής υποδοµής, κλπ ύπαρξη αξιόλογου δυναµικού Α.Π.Ε. (ήλιος, άνεµος, βιοµάζα, γεωθερµία, υδάτινοι πόροι), η αξιοποίηση του οποίου οδηγεί σε βέβαιη µείωση της κατανάλωσης συµβατικών πηγών ενέργειας ύπαρξη σηµαντικής εµπειρίας από παλιότερα προγράµµατα. Πραγµατικά, αποτελεί προτεραιότητα η ανάπτυξη και διάδοση προγραµµάτων ΕΞΕΝ από τους δηµόσιους φορείς και τις τοπικές κοινωνίες και η ταυτόχρονη υποστήριξη των εταιριών και ιδιωτών που θα τα εφαρµόσουν. Η έλλειψη τους σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις στην αποτελεσµατική ανάπτυξη πρωτοβουλιών ενεργειακής αποδοτικότητας και προώθησης της ΕΞΕΝ, στη γόνιµη εκµετάλλευση του εγχώριου δυναµικού καθώς και στην εξάπλωση τους, ως καθηµερινή πρακτική. Ενδεικτικοί στόχοι - προτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση που θα διερευνηθούν στην παρούσα εκδήλωση είναι: Απλά και βραχυπρόθεσµα µέτρα τα οποία δεν έχουν ιδιαίτερο κόστος αλλά οδηγούν σε σηµαντική βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων. Χάραξη ενεργειακής πολιτικής σε εθνικό επίπεδο µε την εφαρµογή κατάλληλων οικονοµικών κινήτρων, που θα συµβάλουν αποτελεσµατικά στην υλοποίηση µέτρων µε τεχνολογίες εξοικονόµηση ενέργειας και ΑΠΕ. Εφαρµογή συστηµάτων εξοικονόµησης και διαχείρισης ενέργειας στον κτιριακό τοµέα. Βιοκλιµατικό σχεδιασµό κτιρίων. Θωράκιση κτιριακού κελύφους. Εφαρµογή τεχνολογιών Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας για τα κτίρια. 5

Θεσµικά µέτρα που αφορούν την υποβολή ενεργειακών µελετών για την έκδοση οικοδοµικών αδειών και την ένταξη των ενεργειακών µελετών ως προς το περιεχόµενο και τις αµοιβές στο Ν. 3316/2005. Το ΤΕΕ και ειδικά η Μόνιµη Επιτροπή Ενέργειας του παρακολουθούν µε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και συστηµατικά τα θέµατα της ΕΞΕΝ πιστεύοντας στη µεγάλη σηµασία που έχει για το Ελληνικό ενεργειακό σύστηµα και το περιβάλλον. Η παρούσα εκδήλωση στα πλαίσια του Συνεδρίου Ενέργειας του ΤΕΕ περιλαµβάνει πολύ αξιόλογες εισηγήσεις µε διακεκριµένους εισηγητές από όλους τους εµπλεκόµενους φορείς, Πανεπιστήµια και εταιρείες. Εκτιµάται ότι οι εισηγήσεις και η συζήτηση που θα επακολουθήσει θα συµβάλουν στην προώθηση των παραπάνω αναφερθέντων στόχων της ΕΞΕΝ. 6