Πράξεως : 0312 Αριθμ. : ---------------------------------- Συνεδρ. : 35η/12-12-2017 Περίληψη Aν και το αντικείμενο των επίμαχων συμβάσεων αφορά στην προμήθεια όμοιων αγαθών κατ είδος, νομίμως ο Δήμος προέβη στην απευθείας ανάθεση αυτών ανά δημοτική ενότητα, κατ εφαρμογή του άρθρου 6 παρ. 14 του ν. 4071/2012, δεδομένου ότι ακολουθήθηκε εξαρχής η διαδικασία αναγραφής ξεχωριστών ανά Δημοτική Ενότητα πιστώσεων στον προϋπολογισμό του έτους 2017. Η ως άνω διάταξη της παραγράφου 14 του άρθρου 6 του ν. 4071/2012 δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι καταλαμβάνεται από την παράγραφο 4 του ίδιου άρθρου 377 του ν. 4412/2016, δυνάμει της οποίας καταργείται κάθε γενική ή ειδική διάταξη που είναι αντίθετη με τις διατάξεις του νόμου αυτού, διότι εισάγει εξαιρετική ρύθμιση, την ανάθεση δηλαδή από οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης όμοιων δαπανών με επιμερισμό αυτών ανά περιφερειακή ή δημοτική ενότητα, με συνέπεια για την κατάργησή της να απαιτείται ρητή διάταξη, τις προϋποθέσεις της οποίας δεν πληροί η ως άνω γενική καταργητική διάταξη του άρθρου 377 παρ. 4 του ν. 4412/2016. Επομένως, είναι νόμιμη η απευθείας ανάθεση όμοιων ή ομοειδών συμβάσεων όταν καθεμία από αυτές αφορά στην κάλυψη των αναγκών κάθε δημοτικής ενότητας ξεχωριστά και η συνολική ετήσια δαπάνη για κάθε δημοτική ενότητα δεν υπερβαίνει το ποσό των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. (βλ. ΕΣ Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. ad hoc /2017 όπου και μειοψηφία).
2 Δείτε το πλήρες κείμενο : ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΟ VII ΤΜΗΜΑ Αποτελούμενο από την Πρόεδρο αυτού, Ελένη Λυκεσά, Σύμβουλο, και τους Φωτεινή Πούλιου, Πάρεδρο και, Δήμητρα Μαλαγάρη, Εισηγήτρια (εισηγήτρια). Γραμματέας: Ιωάννης Αθανασόπουλος, υπάλληλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Συνήλθε στο Κατάστημά του, στις 12 Δεκεμβρίου 2017, για να αποφανθεί αν πρέπει να θεωρηθεί το 238, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου Ω.. Αφού έλαβε υπόψη Την 2 /27.11.2017 έγγραφη γνώμη του Επιτρόπου της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο Αντώνιου Νικητάκη, σύμφωνα με την οποία το ανωτέρω χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. Σκέφθηκε κατά το νόμο Ι. Ο Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Δήμο Α αρνήθηκε, με την /24.10.2017 πράξη του, τη θεώρηση του ανωτέρω χρηματικού εντάλματος πληρωμής, ποσού 12.685,20 ευρώ, που αφορά σε τίμημα προμήθειας οικοδομικών υλικών για την επισκευή και συντήρηση φθορών σε κοινόχρηστους χώρους των Δημοτικών Ενοτήτων Ω, Κ και Μ. Ως αιτιολογία της άρνησής του πρόβαλε ότι το αντικείμενο της προμήθειας είναι όμοιο με αντίστοιχη
3 προμήθεια που αφορά στις Δημοτικές Ενότητες Κ, Π και Α και ως εκ τούτου μη νομίμως κατατμήθηκε και ανατέθηκε μέσω χωριστών συμβάσεων απευθείας, δοθέντος ότι το άρθρο 6 παρ. 14 του ν. 4071/2012, που έδινε τη δυνατότητα επιμερισμού όμοιων δαπανών και ανάθεσης αυτών ξεχωριστά ανά Δημοτική Ενότητα, έχει καταργηθεί και αντικατασταθεί από το άρθρο 6 του ν.4412/2016. Ο Δήμος Ω επανυπέβαλε το ένταλμα για θεώρηση, υποστηρίζοντας τη νομιμότητα της δαπάνης. Ο Επίτροπος, όμως, ενέμεινε στην άρνησή του, με αποτέλεσμα να ανακύψει διαφωνία, για την άρση της οποίας νόμιμα απευθύνεται, με την από 21.11.2017 έκθεσή του, στο Κλιμάκιο. II. Ο ν. 4412/2016 «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (προσαρμογή στις οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)» (Α 147) ορίζει στο άρθρο 3 ότι «1. Το παρόν Βιβλίο (άρθρα 3 έως 221) θεσπίζει κανόνες για τις διαδικασίες προγραμματισμού και σύναψης συμβάσεων ( ) που πραγματοποιούνται από αναθέτουσες αρχές, ανεξαρτήτως εκτιμώμενης αξίας αυτών ( )», στο άρθρο 6 ότι «1. Ο υπολογισμός της εκτιμώμενης αξίας μιας σύμβασης βασίζεται στο συνολικό πληρωτέο ποσό, χωρίς ΦΠΑ, όπως εκτιμάται από την αναθέτουσα αρχή ( )», στο άρθρο 117 ότι «1. Προσφυγή στη διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού επιτρέπεται όταν η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης είναι ίση ή κατώτερη από το ποσό των εξήντα χιλιάδων (60.000) ευρώ, χωρίς να συμπεριλαμβάνεται ο ΦΠΑ.( )» και στο άρθρο 118 ότι «1. Προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης επιτρέπεται όταν η εκτιμώμενη αξία της σύμβασης, χωρίς ΦΠΑ, είναι ίση ή κατώτερη από το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ.( )». Περαιτέρω, στο άρθρο 6 του ν. 4071/
4 2012 «Ρυθμίσεις για την τοπική ανάπτυξη, την αυτοδιοίκηση και την αποκεντρωμένη διοίκηση- Ενσωμάτωση Οδηγίας 2009/50/ΕΚ» (ΦΕΚ Α 85), που ισχύει από 11.4.2012 σύμφωνα με το άρθρο 47 αυτού, ορίζεται ότι «1. ( ) 14. Όμοιες ή ομοειδείς δαπάνες, δύνανται να εγγραφούν σε ξεχωριστές πιστώσεις, κατά Ειδικό Φορέα και ΚΑΕ, στον εγκεκριμένο προϋπολογισμό της Περιφέρειας ή του Δήμου και να εκτελεστούν αυτοτελώς, εφόσον αφορούν σε διαφορετικές περιφερειακές ή δημοτικές ενότητες, αντιστοίχως ( )». III. Σύμφωνα με τα ανωτέρω οι δήμοι μπορούν να αναθέτουν απευθείας συμβάσεις έργων, προμηθειών και υπηρεσιών που η κατ είδος ετήσια συνολική δαπάνη τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.. Στο πλαίσιο αυτό είναι μη νόμιμος ο επιμερισμός της συνολικής ποσότητας όμοιων ή ομοειδών έργων, προμηθειών και υπηρεσιών σε περισσότερες κατηγορίες και η εν συνεχεία απευθείας ανάθεσή τους με βάση το ύψος της δαπάνης που προκύπτει από την τεχνητή αυτή κατάτμηση, καθόσον με τον τρόπο αυτό επιχειρείται, κατά περιγραφή των προαναφερόμενων, η αποφυγή της τήρησης της διαδικασίας του διαγωνισμού (πρβλ. Ε.Σ. Πράξ. Κ.Π.Ε.Δ. στο VII Τμ. / 2017, /2016, /2016, /2014). Εξαίρεση από την ως άνω απαγόρευση επιμερισμού της συνολικής δαπάνης όμοιων ή ομοειδών συμβάσεων εισάγεται με το άρθρο 6 παρ. 14 του ν. 4071/2012, το οποίο επιτρέπει στους δήμους την αυτοτελή εκτέλεση έργων, προμηθειών και υπηρεσιών όταν αφορούν σε διαφορετικές δημοτικές ενότητες, υπό την προϋπόθεση ότι οι αντίστοιχες δαπάνες έχουν εγγραφεί σε ξεχωριστές ανά δημοτική ενότητα πιστώσεις στον εγκεκριμένο προϋπολογισμό τους. Η εν λόγω διάταξη δεν έχει καταργηθεί με
5 το άρθρο 377 του ν. 4412/2016, καθόσον αφενός είναι ειδική και αφορά αποκλειστικά στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και αφετέρου δεν συμπεριλαμβάνεται στις ρητά καταργηθείσες από το νόμο αυτό διατάξεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του ανωτέρω άρθρου (βλ. την περ. 18 του άρθρου 377 παρ. 1 που καταργεί την παρ. 7 του άρθρου 6 του ν. 4071/2012 αλλά όχι την παράγραφο 14 του ίδιου άρθρου). Περαιτέρω, η ως άνω διάταξη της παραγράφου 14 του άρθρου 6 του ν. 4071/2012 δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι καταλαμβάνεται από την παράγραφο 4 του ίδιου άρθρου 377 του ν. 4412/2016, δυνάμει της οποίας καταργείται κάθε γενική ή ειδική διάταξη που είναι αντίθετη με τις διατάξεις του νόμου αυτού, διότι εισάγει εξαιρετική ρύθμιση, την ανάθεση δηλαδή από οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης όμοιων δαπανών με επιμερισμό αυτών ανά περιφερειακή ή δημοτική ενότητα, με συνέπεια για την κατάργησή της να απαιτείται ρητή διάταξη, τις προϋποθέσεις της οποίας δεν πληροί η ως άνω γενική καταργητική διάταξη του άρθρου 377 παρ. 4 του ν. 4412/2016. Επομένως, είναι νόμιμη η απευθείας ανάθεση όμοιων ή ομοειδών συμβάσεων όταν καθεμία από αυτές αφορά στην κάλυψη των αναγκών κάθε δημοτικής ενότητας ξεχωριστά και η συνολική ετήσια δαπάνη για κάθε δημοτική ενότητα δεν υπερβαίνει το ποσό των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. (βλ. ΕΣ Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. ad hoc /2017 όπου και μειοψηφία). IV. Στην προκειμένη υπόθεση προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την / 27.7.2017 απόφαση του Δημάρχου Ω εγκρίθηκαν οι τεχνικές προδιαγραφές της προμήθειας οικοδομικών υλικών για την επισκευή και συντήρηση φθορών σε κοινόχρηστους χώρους των Δ.Ε. Ω, Κ και Μ και με την../31.7.2017
6 όμοια απόφαση ανατέθηκε απευθείας η προμήθεια των ως άνω ειδών στον Ι Δ, έναντι ποσού 24.440,40 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.) σε βάρος του ΚΑ 30.6662.0016 ( /14.6.2017 απόφαση Οικονομικής Επιτροπής με την οποία αποφασίστηκε η διάθεση πίστωσης εις βάρος του ως άνω ΚΑΕ). Σε εκτέλεση των ανωτέρω υπογράφηκε η /2.8.2017 σύμβαση και κατόπιν παραλαβής μέρους των συμφωνηθέντων αγαθών, εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα. Ήδη, δυνάμει της /31.7.2017 απόφασης του ίδιου Δημάρχου, ανατέθηκε απευθείας σε άλλον προμηθευτή η προμήθεια των ίδιων ως άνω αγαθών για τις ανάγκες των Δημοτικών Ενοτήτων Κ, Π και Α, κατόπιν διάθεσης πίστωσης εις βάρος διαφορετικού ΚΑΕ, και υπεγράφη η / 3.8.2017 σύμβαση ποσού 24.286,14 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), για την πληρωμή μέρους της οποίας εκδόθηκε το 224, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής ποσού 7.470,85 ευρώ, το οποίο θεωρήθηκε από τον Επίτροπο. V. Με τα δεδομένα αυτά, αν και το αντικείμενο των επίμαχων συμβάσεων αφορά στην προμήθεια όμοιων αγαθών κατ είδος, νομίμως ο Δήμος Ω προέβη στην απευθείας ανάθεση αυτών ανά δημοτική ενότητα, κατ εφαρμογή του άρθρου 6 παρ. 14 του ν. 4071/2012, δεδομένου ότι ακολουθήθηκε εξαρχής η διαδικασία αναγραφής ξεχωριστών ανά Δημοτική Ενότητα πιστώσεων στον προϋπολογισμό του έτους 2017. VΙ. Κατ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί. Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι το 238, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου Ω, πρέπει να θεωρηθεί. Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ
7 ΕΛΕΝΗ ΛΥΚΕΣΑ ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΑΛΑΓΑΡΗ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ