ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Οι εισαγωγικές εξετάσεις για τον ά κύκλο µεταπτυχιακών σπουδών στη Νεότερη και Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία, θα περιλαµβάνουν τα ακόλουθα στάδια: 1. Αίτηση Ο υποψήφιος θα πρέπει να υποβάλει πλήρη φάκελο, στον οποίο θα αναφέρει τη βαθµολογία του, τόσο στο πτυχίο, όσο και σε µαθήµατα σχετικά µε το συγκεκριµένο αντικείµενο του κύκλου σπουδών (Νεότερη και σύγχρονη ελληνική ιστορία). Θα µπορεί επίσης να επισυνάψει εργασίες που έχει εκπονήσει κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών σπουδών του ή να επικαλεστεί ερευνητική ή άλλη δραστηριότητα (π.χ. συµµετοχή σε ερευνητικά ή εκπαιδευτικά προγράµµατα). Θα πρέπει επίσης, να υποβάλει κείµενο 500 περίπου λέξεων όπου θα αναπτύσει το ειδικότερο αντικείµενο µε το οποίο θα θελήσει να ασχολειθεί κατά τη φοίτησή του στο µεταπτυχιακό κύκλο σπουδών. Θα πρέπει, τέλος, να υποδείξει την ειδικότερη θεµατική ενότητα, πάνω στην οποία επιθυµεί να εξεταστεί προφορικά κατά το στάδιο (3). 2. Γραπτή εξέταση Κατά τη γραπτή εξέταση, θα διακριβωθεί η επάρκεια του υποψηφίου σε επίπεδο γενικότερων γνώσεων και συνθετικής ικανότητας. Η εξέταση αυτή θα καλύψει ευρύτερα τη νεότερη και σύγχρονη ελληνική ιστορία (19ο-20ό αιώνες) και θα διενεργηθεί χωρίς συγκεκριµένη προτεινόµενη βιβλιογραφία. 3. Προφορική εξέταση Όσοι από τους υποψηφίους λάβουν βαθµό πάνω από 8 στη γραπτή εξέταση, θα µπορούν να προχωρήσουν στην προφορική. Αυτή θα γίνει στη βάση των παρακάτω θεµατικών ενοτήτων, για κάθε µία από τις οποίες παρατίθεται και ενδεικτική βιβλιογραφία. Κατά την υποβολή της αίτησής του, κάθε υποψήφιος θα επιλέγει µία θεµατική ενότητα από τις προτεινόµενες, για να εξεταστεί πάνω σε αυτήν. Η εξέταση αυτή θα αποσκοπεί να διακριβώσει, όχι το επίπεδο των γενικών γνώσεων του υποψηφίου, αλλά το βαθµό εξοικείωσής του µε µία από τις ειδικότερες θεµατικές ενότητες, στην οποία θα επιλέξει να προσανατολίσει τις µεταπτυχιακές σπουδές του.
ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΕΛΛΑ Α, 1950-1967 - Αλιβιζάτος Νίκος, Οι πολιτικοί θεσµοί σε κρίση, 1922-1974: όψεις της ελληνικής εµπειρίας (Αθήνα, Θεµέλιο 1983). - Αναστασιάδης Γιώργος, Πολίτευµα και κοµµατικοί σχηµατισµοί στην Ελλάδα (1952-1967): ιστορική επισκόπηση (Θεσσαλονίκη 1991). - ιαµαντόπουλος Θανάσης, Η ελληνική πολιτική ζωή: εικοστός αιώνας (Αθήνα, Παπαζήσης 1997). - Ίδρυµα Σάκη Καράγιωργα, Η ελληνική κοινωνία κατά την πρώτη µεταπολεµική περίοδο (1952-67) (Αθήνα 1994). - Καζάκος Πάνος, Ανάµεσα σε κράτος και αγορά: οικονοµία και οικονοµική πολιτική στη µεταπολεµική Ελλάδα, 1944-2000 (Αθήνα, Πατάκης 2001). - Νικολακόπουλος Ηλίας, Η καχεκτική δηµοκρατία: κόµµατα και εκλογές, 1946-1967 (Αθήνα, Πατάκης 2001). - Παπαθανασίου Ιωάννα, «Εισαγωγή» (µόνον τις σελίδες 19-48), στο Ιωάννα Παπαθανασίου (επιµ.), Ενιαία ηµοκρατική Αριστερά: Αρχείο, 1951-1967 (Αθήνα, Θεµέλιο 2001). - Πετρίδης Π. Και Ανασστασιάδης Γ. (επιµ.), Γεώργιος Παπανδρέου: 60 χρόνια παρουσίας και δράσης στην πολιτική ζωή (Θεσσαλονίκη 1994). - Ριζάς, Σωτήρης, Η ελληνική πολιτική µετά τον εµφύλιο πόλεµο: κοινοβουλευτισµός και δικτατορία (Αθήνα, Καστανιώτης, 2008). - Σβολόπουλος Κωνσταντίνος, Η ελληνική εξωτερική πολιτική, τόµος Β (1945-1981) (Αθήνα, Εστία 2001). - Στεφανίδης Γιάννης., Από τον εµφύλιο στον Ψυχρό Πόλεµο: η Ελλάδα και ο συµµαχικός παράγοντας (1949-52) (Αθήνα, Προσκήνιο 1999). - Stefanidis, Ioannis D., Stirring the Greek Nation: Political Culture, Irredentism and Anti-Americanism in Post-War Greece, 1945-1967 (Aldershot, Ashgate, 2007) - Χατζηβασιλείου Ευάνθης, Στα σύνορα των κόσµων: η Ελλάδα και ο Ψυχρός Πόλεµος, 1952-1967 (Αθήνα, Πατάκης 2009). Σε κάθε περίπτωση, συνιστάται στους φοιτητές να ενηµερωθούν πάνω στις διαφορετικές απόψεις που έχουν διατυπωθεί για τα θέµατα αυτά, µέσω και των βιβλίων τα οποία προτείνονται. Η ΙΕΘΝΉΣ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ, 1910-1945 - Αλεξανδρής Αλέξης, «Το ιστορικό πλαίσιο των ελληνοτουρκικών σχέδεων», στο συλλογικό έργο Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, 1923-1987 (Αθήνα, Γνώση 1987),σ.σ 10-132. - Gardikas- Katsiadakis Helen, Greece and the Balkan Imbroglio: Greek Foreign Policy, 1911-1913 (Aθήνα, Σύλλογος προς ιάδοσιν Ωφελίµων Γραµµάτων, 1995).
- Καραµανλής Κώστας, Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και οι εξωτερικές µας σχέσεις, 1928-1932 (Αθήνα, Ελληνική Ευρωεκδοτική 1986). - Κολιόπουλος Ιωάννης Σ., Παλινόρθωση, δικτατορία, πόλεµος, 1935-1941: ο βρετανικός παράγοντας στην Ελλάδα (Αθήνα, Εστία 1985). - Kofos Evangelos, Nationalism and Communism in Macedonia (New York. A. Karatzas 1992). - Leon George, Greece and the Great Powers, 1914-1917 (Thessaloniki, 1974). - Λεονταρίτης Γεώργιος, Η Ελλάδα στον πρώτο παγκόσµιο πόλεµο, 1917-1918 (Αθήνα, ΜΙΕΤ 2000). - Llewellyn Smith, Michael, Ionian Vision: Greece in Asia Minor, 1919-1922 (London, Hurst, ανατ.1998). - Papastratis Prokopis, British Foreign Policy towards Greece during the Second World War, 1940-1945 (Cambridge, 1984). - Psomiades Harry, The Eastern Question: the Last Phase (Thessaloniki, Istitute for Balkan Studies, 1968). - Σβολόπουλος Κωνσταντίνος, Η ελληνική εξωτερική πολιτική τόµος Α (1900-1945) (Αθήνα, Εστία 1992). - Σβολόπουλος Κωνσταντίνος, Ελευθέριος Βενιζέλος: 12 µελετήµατα (Αθήνα, Ελληνικά Γράµµατα 2000). - Φλάισερ, Χάγκεν, Στέµµα και Σβάστικα: η Ελλάδα της Κατοχής και της Αντίστασης, 1941-1944 τόµοι 2 (Αθήνα: Παπαζήσης, χ.η. και 1995 αντίστοιχα) Σε κάθε περίπτωση, συνιστάται στους φοιτητές να ενηµερωθούν πάνω στις διαφορετικές απόψεις που έχουν διατυπωθεί για τα θέµατα αυτά, µέσω και των βιβλίων τα οποία προτείνονται. ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ Ι ΕΟΛΟΓΙΑ - Anderson Benedict, Φαντασιακές κοινότητες, Στοχασµοί για τις απαρχές και τη διάδοση του εθνικισµού. Αθήνα, Νεφέλη 1997. - Eagleton T., Εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας. Αθήνα, Οδυσσέας 1989. - Hobsbawm Eric, Έθνη και εθνικισµός από το 1780 µέχρι σήµερα: πρόγραµµα, µύθος, πραγµατικότητα. Αθήνα, Καρδαµίτσας 1994. - Iggers Georg, Η ιστοριογραφία στον 20ο αιώνα. Αθήνα, Νεφέλη 1999. - Said Edward, Οριενταλισµός. Αθήνα, Νεφέλη 1996. - Vitti M., Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Αθήνα, Οδυσσέας 1978. - Αβδελά Ε.- Ψαρά Α., Σιωπηρές Ιστορίες. Γυναίκες και φύλο στην ιστορική αφήγηση. Αθήνα, Αλεξάνδρεια 1997. - Βαρίκα Ελένη, Η εξέγερση των Κυριών. Η γένεση της φεµινιστικής συνείδησης στην Ελλάδα. Αθήνα 1987. - ηµαράς Κ.Θ., Ελληνικός ροµαντισµός. Αθήνα, Ερµής, 1982. - Εξερτζόγλου Χ., Η εθνική συνείδηση στη Μ. Ασία. Αθήνα, Νεφέλη 1996. - Ηλίου Φίλιππος, Ιδεολογικές Χρήσεις του Κοραϊσµού. Αθήνα, Πολίτης 1989. - Κιτροµηλίδης Πασχάλης, «Νοερές κοινότητες» και οι απαρχές του εθνικού ζητήµατος στα Βαλκάνια, στο Blinkhorn, Martin και Βερέµης, Θάνος, επιµ.
Εθνική ταυτότητα και εθνικισµός στη Νεότερη Ελλάδα. Αθήνα, ΜΙΕΤ 1997.53-131. - Λε Γκοφ Ζακ, Ιστορία και Μνήµη. Αθήνα, Νεφέλη 1998. - Λέκκας Π., Η εθνικιστική ιδεολογία. Αθήνα, Κατάρτι 1996. - Λέκκας Π., Το παιχνίδι µε το χρόνο. Αθήνα, Κατάρτι 2002. - Λιάκος Αντώνης, Η νεοελληνική ιστοριογραφία το τελευταίο τέταρτο του εικοστού αιώνα, Σύγχρονα Θέµατα [Περ.Β] 24:76-77 (Ιανουάριος- Ιούλιος 2001) 72-91. - Πολίτης Αλέξης, Ροµαντικά χρόνια: ιδεολογίες και νοοτροπίες στην Ελλάδα του 1830-1880. Αθήνα 1993. - Σκοπετέα Έλλη, Το πρότυπο βασίλειο και η Μεγάλη Ιδέα. Αθήνα, Πολύτυπο 1988. - Σκοπετέα Έλλη, Φαλµεράϋερ: τεχνάσµατα του αντίπαλου δέους. Αθήνα, Θεµέλιο 1999. ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΤΟ 19ο ΑΙΩΝΑ - McGrew William W., Land and Revolution in Modern Greece (1800-1871). Kent Ohio, 1985. - Αγριαντώνη Χριστίνα, Οι απαρχές της εκβιοµηχάνισης στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα. Αθήνα, ΙΑΕΤ 1986. - Αρώνη-Τσίχλη Καίτη, Το σταφιδικό ζήτηµα και οι κοινωνικοί αγώνες. Πελοπόννησης 1893-1905. Αθήνα, Παπαζήσης 1999. - Αρώνη-Τσίχλη Καίτη, Τρίχα, Λύντια, επιµ. Ο Χαρίλαος Τρικούπης και η εποχή του: πολιτικές επιδιώξεις και κοινωνικές συνθήκες. Αθήνα, Παπαζήσης 2000. - ερτιλής Γιώργος, Ατελέσφοροι ή τελεσφόροι; Φόροι και εξουσία στο νεοελληνικό κράτος. Αθήνα, Αλεξάνδρεια 1993. - ερτιλής Γιώργος, Ιστορία του Ελληνικού Κράτους 1830-1920, 2 τόµοι, Αθήνα, Εστία 2005. - ερτιλής Γιώργος, Το ζήτηµα των τραπεζών (1871-1873). Αθήνα, ΜΙΕΤ 1980. - Θωµαδάκης Σταύρος, Πίστη και εκχρηµατισµός της οικονοµίας. Προεξοφλητικός δανεισµός και Εθνική Τράπεζα (1860-1900). Αθήνα, ΜΙΕΤ 1981. - Κρεµµυδάς Β., επιµ. Εισαγωγή στη Νεοελληνική Οικονοµική Ιστορία (18ος-20ος αιώνας). Αθήνα, Τυπωθήτω, 1999. - Κωστής Κώστας, Πετµεζάς Σωκράτης επιµ., Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονοµίας τον 19 ο αιώνα, Αθήνα, Αλεξάνδρεια 2006. - Κωφός Ευάγγελος, Ο ελληνισµός στην περίοδο 1869-1881. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών 1981. - Παπαγιαννάκης Λευτέρης, Οι ελληνικοί σιδηρόδροµοι, 1882-1910. Αθήνα, ΜΙΕΤ 1982. - Συναρέλλη Μαρία, ρόµοι και λιµάνια στην Ελλάδα, 1830-1880. Αθήνα, Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυµα ΕΤΒΑ 1989. - Σωτηρέλης Γιώργος Χ., Σύνταγµα και εκλογές στην Ελλάδα 1864-1909. Αθήνα, Θεµέλιο 1991. - Τσουκαλάς Κωνσταντίνος, Εξάρτηση και αναπαραγωγή: ο κοινωνικός ρόλος των εκπαιδευτικών µηχανισµών στην Ελλάδα (1830-1922). Αθήνα, Θεµέλιο 1977. - Φραγκιάδης Αλέξης, Ελληνική οικονοµία 19ος-20ός αιώνας, Αθήνα, Νεφέλη 2007.
2. Ευρωπαϊκή Ιστορία - Serge Benrstein και Pierre Milza, Ιστορία της Ευρώπης, τόµοι 2 και 3 Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 1997 - T. Brady- H. Oberman, J. Tracy, Handbook of European History, 1400-1600, τ.1-2, Leiden 1994-5. - Ι. ηµάκης, Φιλελευθερισµός, σοσιαλισµός και εθνικισµός στην νεότερη Ευρώπη. Αθήνα, Παπαζήσης. - E. Hobsbawn, Η εποχή των επαναστάσεων 1789-1848. Αθήνα ΜΙΕΤ. - E. Hobsbawn, Η εποχή των άκρων. Ο σύντοµος 20ος αιώνας. Αθήνα, Θεµέλιο. - James Joll, Η Ευρώπη, 1870-1970, Θεσσαλονίκη, Βάνιας, 2006. - Π. Κιτροµηλίδης, Πολιτικοί στοχαστές των νεωτέρων χρόνων. Αθήνα 1989. - Ι. Κολιόπουλος, Νεώτερη Ευρωπαϊκή Ιστορία (1789-1945) από τη Γαλλική Επανάσταση ως τον Β Παγκόσµιο Πόλεµο. Θεσσαλονίκη 1987, 1993. - Στεφανίδης Ιωάννης, Ισορροπία των δυνάµεων και ηγεµονική πρόκληση: το ευρωπαϊκό σύστηµα κρατών, 1871-1945, Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Πανεπιστηµίου Μακεδονίας, 2006. 3.Νεοελληνική Φιλολογία (Λογοτεχνία) - Eagleton T., Εισαγωγή στη θεωρία της λογοτεχνίας. Αθήνα, Οδυσσέας 1989. - Clement Moisan, Η λογοτεχνική ιστορία. Αθήνα, Καρδαµίτσα 1992. - Williams R., Κουλτούρα και Ιστορία. Αθήνα, εκδ. Γνώση 1994. Ο υποψήφιος, χωρίς να χρειαστεί να τις αποµνηµονεύσει, θα πρέπει να διατρέξει και να γνωρίσει τις τρεις σηµαντικότερες ιστορίες της λογοτεχνίας: - ηµαράς Κ.Θ., Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα, Ίκαρος 1975. - Πολίτης Λ., Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυµα Εθνικής Τραπέζης, 1979. - Vitti M., Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα, Οδυσσέας 1978.