3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Το άτοµο και η Ευρωπαϊκή Ένωση

3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Το άτοµο και η Ευρωπαϊκή Ένωση ËÙÒÓÙ ı Ì ıô Ì ÁÈ Ù apple Ú Î Ùˆ ı Ì Ù :. ËÓ Úˆapple Î ŒÓˆÛË. Ë Û ÛË ÙË ÏÏ Ì ÙËÓ Úˆapple Î ŒÓˆÛË Á. Ô Úˆapple Ô appleôï ÙÂ

3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Το άτοµο και η Ευρωπαϊκή Ένωση Εν τητα Α Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα Úˆapple Î ŒÓˆÛË appleâúèï Ì ÓÂÈ ÂÈ ÔÚ ÂÈ Û Ù Ó Î ÙÔÈÎÔ Ó ÎÚ ÙË-Ì ÏË fiúá Ó Î È ÏÂÈÙÔ ÚÁ Â Û ÛÂÈ ÎÚ ÙÒÓ- ÌÂÏÒÓ Úˆapple ÔÈ appleôï Ù ÏÏ Î È Úˆapple Î ŒÓˆÛË Ï Ô Î È appleôïèùèûìô Ì ÈÎ ÈÒÌ Ù Î È appleô ÚÂÒÛÂÈ 64

Κεφάλαιο 1ο: Η Ευρωπαϊκή Ένωση: όργανα και λειτουργίες της Η Ευρωπαϊκή Ένωση: ργανα και λειτουργίες της 3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1ο Κεφάλαιο Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι µία ένωση πολλών κρατών που βρίσκονται στην ευρωπαϊκή ήπειρο. ηµιουργήθηκε µετά το τέλος του Β Παγκοσµίου πολέµου και στην αρχή οι στ χοι της ήταν καθαρά οικονοµικοί. Στη συνέχεια, µως, η ιδέα µιας Ενωµένης Ευρώπης οδήγησε σταδιακά στη στεν τερη συνεργασία µεταξ των κρατών µελών στην πολιτική, τον πολιτισµ, την ασφάλεια και την ειρήνη. Με την πάροδο των χρ νων, λο και περισσ τερα κράτη εντάσσονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. È È ÂÏ ÙÂ Ó ÚÔ ÌÂ Î È Ó ÚˆÌ Ù ÛÔ Ì ٠ÎÚ ÙË-Ì ÏË ÙË Úˆapple Î ŒÓˆÛË ÛÙÔÓ ÚÙË appleô Ú Î! 27 ƒ -ª 2008 µ µ π CH Ãπ ª ƒ π DE ƒª π EE π EL ES π π FR π IE πƒ π IT π π CY À ƒ LV π LU À ªµ Àƒ HU À ƒπ MT ª NL ø Ãøƒ À ƒπ PL ø π PT ƒ π SI µ π SK µ π FI ºπ π SE À π UK øª µ π π BG µ À ƒπ RO ƒ Àª π DN π LT π À π 65

3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Το άτοµο και η Ευρωπαϊκή Ένωση Ενότητα Α : Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα Ò Î Ù Ê ÚÓÔ Ó fiï Ù Ù ÎÚ ÙË Ó Û ÓÂÚÁ ÔÓÙ È Î È Ó appleôê Û Ô Ó Ì ÁÈ ÙfiÛÔ ÛÔ Ú ı Ì Ù ; Τα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεργάζονται µε σκοπ την ειρήνη, τη σταθερ τητα, την ασφάλεια, τη δηµοκρατία, τη δικαιοσ νη, την αλληλεγγ η, την κοινωνική και οικονοµική τους ανάπτυξη, καθώς και την υπεράσπιση των κοινών αξιών των Ευρωπαίων (σεβασµ ς των δικαιωµάτων λων των ανθρώπων και του πολιτισµο, υγιές περιβάλλον, κ.ά.). Τα κράτη-µέλη έχουν µεταβιβάσει ορισµένες εξουσίες τους (νοµοθετικές, εκτελεστικές και δικαστικές) σε αντίστοιχα ργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ï Ù apple È È Ó ÁÓˆÚ ÛÔ Ì ٠ÛÈÎ fiúá Ó ÙË Úˆapple Î ŒÓˆÛË. Τα βασικά ργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πέντε: το Ευρωπαϊκ Κοινοβο λιο, το Συµβο λιο Υπουργών, το Ευρωπαϊκ Συµβο λιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκ ικαστήριο. Το Ευρωπαϊκ Κοινοβο λιο: Αποτελείται απ βουλευτές (Ευρωβουλευτές) που εκλέγονται απ τους πολίτες των κρατών-µελών κάθε πέντε χρ νια. Το σηµεριν Κοινοβο λιο αριθµεί 785 µέλη απ τις 27 χώρες που ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Περίπου το ένα τρίτο αυτών είναι γυναίκες. Το Ευρωπαϊκ Κοινοβο λιο υποστηρίζει τα συµφέροντα των Ευρωπαίων πολιτών στις συζητήσεις µε τα άλλα ργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ʈÙ. 1.1 Ô Úˆapple Îfi ÔÈÓÔ Ô ÏÈÔ Û Ó ÚÈ ÂÈ. 66 Το Συµβο λιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Είναι το κ ριο ργανο που λαµβάνει αποφάσεις σε θέµατα σχετικά µε τους ευρωπαϊκο ς ν µους, την πολιτική ασφάλειας, τις δαπάνες της Ένωσης και την οικονοµική και εξωτερική πολιτική των κρατών-µελών. Στις συνεδριάσεις του παρευρίσκεται ένας υπουργ ς απ κάθε κυβέρνηση κράτους-µέλους της Ένωσης. Αν,

Κεφάλαιο 1ο: Η Ευρωπαϊκή Ένωση: όργανα και λειτουργίες της για παράδειγµα, το Συµβο λιο πρ κειται να συζητήσει ζητήµατα παιδείας, στη συνεδρίαση θα παρευρίσκεται ο Υπουργ ς Παιδείας κάθε χώρας της Ένωσης και το Συµβο λιο θα χαρακτηρίζεται «Συµβο λιο Παιδείας». Το Ευρωπαϊκ Συµβο λιο: Αποτελείται απ τους προέδρους και /ή πρωθυπουργο ς των κρατών-µελών µαζί µε τον πρ εδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το Ευρωπαϊκ Συµβο λιο συνεδριάζει (συνεδριάσεις «κορυφής») το ανώτερο τέσσερις φορές κάθε χρ νο για θέµατα γενικής πολιτικής της Ένωσης. ʈÙ. 1.2 Ô Úˆapple Îfi Ì Ô ÏÈÔ Û Ó ÚÈ ÂÈ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κοµισι ν): Τα µέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (επίτροποι) ορίζονται απ τις Κυβερνήσεις των κρατών-µελών (ένας για κάθε κράτος-µέλος) για πέντε χρ νια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκπροσωπεί και υποστηρίζει τα συµφέροντα του συν λου της Ένωσης και προτείνει τους ν µους στο Κοινοβο λιο και στο Συµβο λιο Υπουργών. ʈÙ. 1.3 Úˆapple Î appleèùúôapple. Το Ευρωπαϊκ ικαστήριο: Αποτελείται απ ένα δικαστή απ κάθε κράτος- µέλος. Σκοπ ς του δικαστηρίου είναι να εξασφαλίζει τι η νοµοθεσία της Ένωσης ερµηνε εται και εφαρµ ζεται µε τον ίδιο τρ πο σε λες τις χώρες της Ένωσης. ʈÙ. 1.4 Ô Úˆapple Îfi ÈÎ ÛÙ ÚÈÔ. 67

3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Το άτοµο και η Ευρωπαϊκή Ένωση Ενότητα Α : Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα Εκτ ς απ τα πέντε βασικά ργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπάρχουν και άλλα ργανα που συµπληρώνουν και διευκολ νουν το έργο τους, πως το Ελεγκτικ Συνέδριο και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. ƒ ƒπ Αντιστοιχίζω σ µφωνα µε σα έµαθα για τα ργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ευρωπαϊκ ικαστήριο Υπερασπίζεται τα συµφέροντα των Ευρωπαίων πολιτών. Ευρωπαϊκ Κοινοβο λιο Ευρωπαϊκή Επιτροπή Προτείνει τους ν µους στο Κοινοβο λιο και στο Συµβο λιο Υπουργών. ιασφαλίζει την ισ τητα λων των πολιτών απέναντι στο ν µο σε λα τα κράτη-µέλη. ª π π... Η Ευρωπαϊκή Ένωση ως ένωση κρατών στηρίζεται στη συνεργασία των µελών της σε κοινά θέµατα, πως η ειρήνη, η οικονοµική και κοινωνική ευηµερία, η ασφάλεια, η δηµοκρατία, η σταθερ τητα, η δικαιοσ νη και η αλληλεγγ η. Τα βασικά ργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι το Ευρωπαϊκ Κοινοβο λιο, το Συµβο λιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Ευρωπαϊκ Συµβο λιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκ ικαστήριο. 68

Κεφάλαιο 1ο: Η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση Η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση 3η 2ο Κεφάλαιο ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Στην ελληνική µυθολογία η Ευρώπη ήταν µια µορφη βασιλοπο λα που την έκλεψε ο ίας και προς τιµή της πήρε το νοµά της ολ κληρος ο τ τε γνωστ ς πολιτισµένος κ σµος. ªÂ appleôè È ÈÎ Û ÁÈÓÂ Ë ÏÏ Ì ÏÔ ÙË Úˆapple Î ŒÓˆÛË ; Ò Ó apple Ú ÙÔ fióôì ÙË Ë ÚÒappleË; ʈÙ. 2.1 1981:  ÙÂÚË Î Ù ÛÂÈÚ ÈÂ Ú ÓÛË ÙË Úˆapple Î ÔÈÓfi- ÙËÙ Ì ÙËÓ ÓÙ ÍË ÙË ÏÏ Η Ελλάδα µετά το έτος 1979, ταν πρωθυπουργ ς ήταν ο Κωνσταντίνος Καραµανλής, υπογράφει στην Αθήνα τη συνθήκη προσχώρησής της στην Ευρωπαϊκή Οικονοµική Κοιν τητα (Ε.Ο.Κ.). Η Ελλάδα επισήµως την 1η Ιανουαρίου του 1981 γίνεται το δέκατο κράτος-µέλος της Ε.Ο.Κ. Τον Ιο λιο του 1983 αναλαµβάνει για πρώτη φορά την προεδρία του Συµβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, µε πρωθυπουργ τον Ανδρέα Παπανδρέου, ενώ το εκέµβριο του ίδιου χρ νου πραγ- µατοποιείται το Ευρωπαϊκ Συµβο λιο στην Αθήνα. Το 2001 η Ελλάδα γίνεται το 12ο µέλος της «Ευρωζώνης», την οποία αποτελο ν χώρες που έχουν ως ν µισµα το ευρώ (ενιαίο ευρωπαϊκ ν µισµα). Η Ελλάδα συµµετέχει ενεργά στις λειτουργίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως πλήρες µέλος της. Ο ελληνικ ς λα ς εκλέγει στις ευρωεκλογές τους ευρωβουλευτές του. ƒ ƒπ Χωριζ µαστε σε οµάδες. Κάθε οµάδα επιλέγει µια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αποφασίζουµε τι θα θέλαµε να µάθουµε για τις χώρες που επιλέξαµε π.χ. στοιχεία του πολιτισµο της, την ιστορία της, τις παραδοσιακές γιορτές της, τα φαγητά της, την εκπαίδευση των συνοµηλίκων µας κ.ά. Στη συνέχεια συζητάµε: Γιατί επιλέξαµε στην οµάδα µας τη συγκεκριµένη χώρα; Ποιες πληροφορίες θα δίναµε εµείς για το συγκεκριµένο θέµα στα παιδιά της χώρας που επιλέξαµε αν ρωτο σαν για τη δική µας χώρα; ª π π... Η Ελλάδα κατέχει µια σηµαντική θέση στην Ευρώπη ως πλήρες µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συµµετέχει ενεργά, πως και κάθε άλλο κράτος µέλος της Ένωσης στα ργανα και στις δραστηρι τητές της. 69

3ο Κεφάλαιο 3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ενότητα Α : Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα Σχέσεις µεταξ των κρατών-µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης φωτ. 3.1, 2, 3 Ευρωπαϊκή Ένωση: Εν τητα στην πολυµορφία Σχολιάζουµε τις αφίσες που έφερε στην τάξη ο ικαι πολις και συζητάµε για τη συνεργασία, την πολυµορφία και τη δηµοκρατία στην Ευρώπη. Αναζητο µε και ακο µε απ το διαδίκτυο τον µνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 70 Οι χώρες που αποτελο ν την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ανεξάρτητα κράτη, συνενώνουν µως τις δυνάµεις τους για να αποκτήσουν µεγαλ τερη ισχ και παγκ σµια επιρροή. Τα κράτη-µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεργάζονται στον οικονοµικ, τον κοινωνικ και τον πολιτιστικ τοµέα. Στον οικονοµικ τοµέα, λα σχεδ ν τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν το ίδιο ν µισµα, το ευρώ, που παριστάνεται µε το ελληνικ γράµµα έψιλον µε δ ο παράλληλες γραµµές (t), οι οποίες συµβολίζουν τη σταθερ τητα. Το ευρώ κυκλοφ ρησε για πρώτη φορά την 1η Ιανουαρίου 2002. appleôè applefi Ù ÓÔÌ ÛÌ Ù ÙË Úˆapple Î ŒÓˆÛË Η Ευρωπαϊκή Ένωση µε χρήµατα απ τις Τράπεζες και τα Ταµεία της ενισχ ει τις λιγ τερο αναπτυγµένες χώρες, για να φτιάξουν αεροδρ µια, σιδηροδροµικές γραµ- µές και άλλα έργα υποδοµής. Επίσης, επιδοτεί επιχειρήσεις και επαγγελµατίες.

Κεφάλαιο 3ο: Σχέσεις µεταξύ των κρατών-µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης Στον κοινωνικ τοµέα, η Ευρωπαϊκή Ένωση δραστηριοποιείται κυρίως σε θέµατα σχετικά µε την εκπαίδευση, την προστασία του περιβάλλοντος, την εργασία, την προστασία της υγείας των καταναλωτών, των ατ µων µε ειδικές ανάγκες κτλ. Ενδεικτικά αναφέρουµε το πρ γραµµα Comenius, που στοχε ει στην επικοινωνία µεταξ εκπαιδευτικών και µαθητών απ τα διάφορα κράτη- µέλη, την ανταλλαγή απ ψεων, την εκµάθηση γλωσσών κτλ. Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράµµατος ΣΩΚΡΑΤΗΣ - COMENIUS 1 το 2ο ηµοτικό Σχολείο Βροντάδου (Ερειθιανής) φιλοξένησε, από τις 21 µέχρι 25 Μαΐου 2003, εκπαιδευτικούς από τα ευρωπαϊκά εταιρικά σχολεία C.P. "CAMPOAMENO" της Ισπανίας, Volksschule Ebersdorf της Γερµανίας και Harriers Ground Community Primary School της Αγγλίας, που είναι και το σχολείο -συντονιστής. Τα τέσσερα σχολεία επικοινωνούν µεταξύ τους και ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικές µε έθιµα και εκδηλώσεις. Πηγή: http://www.chiosnews.com Με ποικίλες άλλες δραστηρι τητες επιτυγχάνονται οι σκοποί της Ευρωπαϊκής Ένωσης για κοινωνική δικαιοσ νη, προστασία και ασφάλεια των πολιτών, προστασία του περιβάλλοντος. Μία δραστηρι τητα προστασίας των πολιτών είναι: το Ευρωπαϊκ Κεντρικ ίκτυο Καταναλωτών: πληροφορεί και συµβουλε ει τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα δικαιώµατά τους ως καταναλωτές. Μία δραστηρι τητα προστασίας του περιβάλλοντος είναι: το Ετήσιο Περιβαλλοντικ Συνέδριο και η Πράσινη Εβδοµάδα (Green Week). Στο πλαίσιο της «Πράσινης Εβδοµάδας» διενεργείται ετήσιος σχολικ ς διαγωνισµ ς (Ζωγραφική-Σχέδιο-Ψηφιακά Βίντεο) που ενθαρρ νει νέους απ λα τα κράτη-µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ενηµερωθο ν για περιβαλλοντικά θέµατα και να εκφραστο ν καλλιτεχνικά. Στον πολιτιστικ τοµέα επιδιώκεται η πολιτιστική συνεργασία των λαών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 2008 ορίστηκε ως «Ευρωπαϊκ Έτος ιαπολιτισµικο ιαλ γου», γι αυτ έχουν οργανωθεί πολλές δραστηρι τητες και προγράµµατα. Επίσης, αξίζει να αναφέρουµε τι τον εκέµβριο του 2006 εγκρίθηκε το πρ γραµµα «Ευρώπη για τους Πολίτες» για την περίοδο 2007-2013 µε σκοπ την προώθηση της ενεργο ς συµµετοχής του Ευρωπαίου πολίτη στα κοινά. Για καλ τερη γνωριµία µε τον πολιτισµ κάθε χώρας, µια µεγάλη π λη ορίζεται κάθε χρ νο ως «Πολιτιστική Πρωτε ουσα της Ευρώπης». Εκεί διοργανώνονται διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις, πως εκθέσεις ζωγραφικής, αφιερώµατα σε 71

3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Το άτοµο και η Ευρωπαϊκή Ένωση Ενότητα Α : Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα Ευρωπαίους δηµιουργο ς, θεατρικές παραστάσεις κ.ά. Το έτος 2006 πολιτιστική πρωτε ουσα της Ευρώπης ήταν η Πάτρα. Λ γω της µεγάλης ζήτησης απ λα τα κράτη-µέλη να αποκτήσουν τον τίτλο για τις δικές τους π λεις, αποφασίστηκε να ορίζονται κάθε χρ νο δ ο Πολιτιστικές Πρωτε ουσες της Ευρώπης. Για το έτος 2009 έχουν οριστεί οι π λεις Βίλνιους (Λιθουανία) και Λιντς (Αυστρία). Αναζητο µε στο διαδίκτυο στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης http://europa.eu.int τις πολιτιστικές πρωτε ουσες της Ευρώπης απ το 2000 ως σήµερα. ƒ ƒπ Ο διευθυντής του σχολείου µάς ανακοίνωσε µια επιστολή που µας ενηµέρωνε για το ευρωπαϊκ πρ γραµµα «e-twinning». Πρ κειται για ένα πρ γραµµα σ µφωνα µε το οποίο σχολεία απ διαφορετικές χώρες επικοινωνο ν µεταξ τους µε τη βοήθεια των υπολογιστών. Οι µαθητές χρησιµοποιώντας τον ηλεκτρονικ υπολογιστή σχεδιάζουν εργασίες (Project) σχετικά µε το Περιβάλλον, την Πληροφορική, τις Φυσικές επιστήµες κ.ά. Το 2ο ηµοτικ Σχολείο Ιωαννίνων (Καπλάνειο), είναι ένα απ τα ελληνικά σχολεία που συµµετείχε το 2006-2007 στο πρ γραµµα αυτ. Ανοίγω την ιστοσελίδα http://www.etwinning.gr (συνεργασίες σχολείων στην Ευρώπη) και µαθαίνω περισσ τερα για τις συνεργασίες των σχολείων στην Ευρώπη. ª π π... Τα κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης συµµετέχουν σε πολλές κοινές δραστηρι τητες και συνεργάζονται σε διάφορους τοµείς (οικονοµικ, κοινωνικ, πολιτιστικ ), µε σκοπ να πετ χουν την ανάπτυξη, την πρ οδο και την ειρηνική τους συµβίωση. Ó ÎÂÊ Ï ˆÛË Úˆapple Î ŒÓˆÛË Â Ó È ÌÈ ÓˆÛË Â Úˆapple ÎÒÓ ÎÚ ÙÒÓ appleô Ô Ó ÂÛÌ ÙÂ Ó Û ÓÂÚÁ ÔÓÙ È Û ı Ì Ù ÎÔÈÓÔ ÂÓ È Ê ÚÔÓÙÔ fiappleˆ Ë ÂÈÚ ÓË, Ë ÛÊ ÏÂÈ, Ë ËÌÔÎÚ Ù, Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ Î È ÎÔÈÓˆÓÈÎ Â ËÌÂÚ, Ë ÎÔÈÓˆÓÈÎ ÈÎ ÈÔÛ ÓË Î È Ë ÏÏËÏÂÁÁ Ë. ŸÏÔ Î È appleâúèûûfiùâú ÎÚ ÙË ÂappleÈı ÌÔ Ó Ó Á ÓÔ Ó Ì ÏË ÙË. ÛÈÎ fiúá Ó ÙË Úˆapple Î ŒÓˆÛË Â Ó È ÙÔ Úˆapple Îfi ÔÈÓÔ Ô ÏÈÔ, ÙÔ Ì Ô ÏÈÔ ÀappleÔ ÚÁÒÓ, ÙÔ Úˆapple Îfi Ì Ô ÏÈÔ, Ë Úˆapple Î appleèùúôapple Î È ÙÔ Úˆapple Îfi ÈÎ ÛÙ ÚÈÔ. appleâúèûûfiùâú ÎÚ ÙË ÙË Úˆapple Î ŒÓˆÛË Ô Ó ÙÔ ÈÔ ÓfiÌÈÛÌ, ÙÔ Â ÚÒ, ÂappleÈ ÈÒÎÔ Ó ÌÈ ÂÓÈ-  ڈapple Î ÎÔÈÓˆÓÈÎ appleôïèùèî Î È Û ÓÂÚÁ ÔÓÙ È ÛÙÔÓ appleôïèùèûùèîfi ÙÔÌ. ÏÏ, ˆ Ì ÏÔ ÙË Úˆapple Î ŒÓˆÛË applefi ÙÔ 1981, Û ÌÌÂÙ ÂÈ ÂÓÂÚÁ Ì ÙÔ ÈÎÔ ÙË ÓÙÈappleÚÔÛÒappleÔ ÛÙÈ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎ, appleôïèùèî, ÎÔÈÓˆÓÈÎ Î È appleôïèùèûùèî Ú ÛÙËÚÈfiÙËÙ ÙË Úˆapple Î ŒÓˆÛË. 72

3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Το άτοµο και η Ευρωπαϊκή Ένωση Εν τητα Β Οι Ευρωπαίοι πολίτες Úˆapple ÔÈ appleôï ÙÂ Â Ó È Ô Ó ÙÔ ÂÓÒÓÔ Ó appleôï Ù ÙË Úˆapple Î ŒÓˆÛË ÈÎ ÈÒÌ Ù appleô ÚÂÒÛÂÈ ÎÔÈÓ ÈÛÙÔÚ ÎÔÈÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎ Î È appleôïèùèûìèî Ú Â 73

1ο Κεφάλαιο 3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ενότητα Β : Οι Ευρωπαίοι Πολίτες Λαοί και πολιτισµοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης Úˆapple Î ŒÓˆÛË Â Ó È apple ÙÚ appleôïïòó È ÊÔÚÂÙÈÎÒÓ Ï ÒÓ Î È appleôïèùèûìòó! È, ÏÏ ÙÔ Úˆapple Ô appleôï Ù ÙÔ Û Ó Ô Ó Î È ÎÔÈÓ ÛÙÔÈ Â. Οι λαοί έχουν στοιχεία που τους διαφοροποιο ν µεταξ τους αλλά και στοιχεία που τους ενώνουν. Στοιχεία διαφορετικά µπορεί να είναι η γλώσσα, οι παραδ σεις, τα ήθη και τα έθιµά τους. Στοιχεία κοινά µεταξ των λαών µπορεί να είναι κοινές αξίες πως η δηµοκρατία, η ελευθερία, η κοινωνική δικαιοσ νη, ο σεβασµ ς στην ετερ τητα. Αυτές οι κοινές αξίες ενώνουν τους λαο ς των κρατών-µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι λαοί της Ευρώπης έχουν κοινές πολιτισµικές και ιστορικές ρίζες. È È, ÛÙÔ ÓıÔÏfiÁÈÔ Ú Î ÙÔ Î ÌÂÓÔ «Â Úˆapple Î ÔÈÎÔÁ ÓÂÈ» appleô Ì ÔËı ÂÈ Ó Î Ù Ï Ô Ì appleâúèûûfiùâú ÁÈ ÙË ÌÂÁ ÏË ÔÈÎÔÁ ÓÂÈ ÙË Úˆapple Î ŒÓˆÛË! 74 Η ευρωπαϊκή οικογένεια «Για να καταλάβουµε γιατί οι Ευρωπαίοι είναι τόσο διαφορετικοί, αλλά αποτελούν παρόλα αυτά µια κοινότητα, µπορούµε να σκεφτούµε µια οικογένεια. Υπάρχει κάτι κοινό µεταξύ των µελών µιας οικογένειας, αλλά ο καθένας έχει την προσωπικότητά του, διαφορετική φυσιογνωµία, κυρίως έναν χαρακτήρα, µια διαφορετική συµπεριφορά». Ζακ Λε Γκοφ È Ï Ô ÙË ÚÒappleË, ÏÔÈapplefiÓ, ÚÂÈ - ÂÙ È Ó ÂappleÈÎÔÈÓˆÓÔ Ó ÌÂÙ Í ÙÔ.  appleôè ÁÏÒÛÛ fiìˆ Û ÓÂÓÓÔÔ ÓÙ È ÔÈ Úˆapple ÔÈ appleôï Ù ; Χαρακτηριστικ στοιχείο του πολιτισµο εν ς λαο είναι η γλώσσα του. Η Ευρωπαϊκή Ένωση περιλαµβάνει µέχρι σήµερα 27 κράτη-µέλη και έχει ορίσει 23 επίσηµες γλώσσες.

Κεφάλαιο 1ο: Λαοί και πολιτισµοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης Οι επίσηµες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν επιλεγεί απ τις εθνικές κυβερνήσεις, αφο κάθε κράτος µε την ένταξή του ορίζει τη γλώσσα που επιθυµεί να δηλωθεί ως επίσηµη γλώσσα της χώρας του ως κράτους-µέλους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει ιδιαίτερα τη διδασκαλία γλωσσών στα παιδιά, για να συνειδητοποιήσουν περισσ τερο τι ανήκουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια και να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στην πολυγλωσσική Ευρώπη. Ì ıô ÌÂ Ó Ï Ì «Î ÏËÌ Ú» Û Πappleôèâ applefi ÙÈ ÁÏÒÛÛÂ ÙˆÓ ˆÚÒÓ appleô Ó ÎÔ Ó ÛÙËÓ Úˆapple Î ŒÓˆÛË: Αγγλικά Good morning Μαλτέζικα L-Ghodwa t-tajba Γαλλικά Bonjour Ολλανδικά Goedemorgen Γερµανικά Guten Morgen Ουγγρικά Jó reggelt ανικά God morgen Πολωνικά Dzieº dobry Ελληνικά Καληµέρα Πορτογαλικά Bom dia Εσθονικά Tere hommikust Σλοβακικά Dobré ráno Ισπανικά Buenos días Σλοβενικά Dobro jutro Ιταλικά Buongiorno Τσεχικά Dobre rano Λεττονικά Labr t Σουηδικά God morgon Λιθουανικά Labas Rytas Φινλανδικά Hyvää huomenta ƒ ƒπ Γράφουµε ένα δικ µας παραµ θι, στο οποίο συµµετέχουν διάφοροι ήρωες που γνωρίζου- µε π.χ. ο Μπ λεκ και ο Λ λεκ (Πολωνία), η Χάιντυ (Αυστρία), ο Αστερίξ και ο Οβελίξ (Γαλλία), τα Στρουµφάκια (Βέλγιο) κ.ά. (παραµυθοσαλάτα). Στη συνέχεια, δίνουµε τίτλο στην ιστορία µας (παραδείγµατα: «Ο Καραγκι ζης στις Βρυξέλλες», «Τα Στρουµφάκια επισκέπτονται την Ακρ πολη», «Η Χάιντυ στη γιορτή του σχολείου µας» κτλ). ª π π... Οι Ευρωπαίοι πολίτες ανήκουν σε πολλές διαφορετικές χώρες. Υπάρχουν στοιχεία πολιτισµο που τους ενώνουν, πως είναι η κοινή ιστορία και οι κοινές αξίες, καθώς και άλλα στοιχεία που τους διαφοροποιο ν, πως είναι οι διαφορετικές γλώσσες που µιλο ν. 75

2ο Κεφάλαιο 3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Ενότητα Β : Οι Ευρωπαίοι πολίτες ικαιώµατα και υποχρεώσεις των Ευρωπαίων πολιτών ø appleôï ÙÂ ÙË ÚÒappleË Ô ÌÂ appleôïï ÈÎ ÈÒÌ Ù ÏÏ Î È appleô ÚÂÒÛÂÈ. πως συµβαίνει σε κάθε κράτος, έτσι και στην Ευρωπαϊκή Ένωση οι πολίτες έχουν δικαιώµατα και υποχρεώσεις. Έχουν δικαίωµα να ταξιδε ουν ελε θερα σε λες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να σπουδάζουν, να εργάζονται και να διαµένουν σε οποιαδήποτε χώρα µέλος επιθυµο ν, να έχουν ιατροφαρµακευτική περίθαλψη σε ποια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αρρωστήσουν ή πάθουν ατ χηµα κ.ά. Επίσης, µπορο ν να συµµετέχουν στις εκλογές για το Ευρωπαϊκ Κοινοβο λιο και να εκλέγουν τους ευρωβουλευτές ή να εκλέγονται ευρωβουλευτές οι ίδιοι. 76 Τα δικαιώµατα των Ευρωπαίων πολιτών περιέχονται στον «Χάρτη των Θεµελιωδών ικαιωµάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης» που εγκρίθηκε επίσηµα τον εκέµβριο του 2000 κατά το Ευρωπαϊκ Συµβο λιο της Νίκαιας στη Γαλλία. Στη Συνέλευση που έφτιαξε το σχέδιο του Χάρτη συµµετείχαν αντιπρ σωποι των ευρωπαϊκών οργάνων και των κυβερνήσεων των κρατών µελών. Ο Χάρτης αποτελεί µια σηµαντική πρ οδο για την προστασία των θεµελιωδών δικαιωµάτων στην Ένωση. Ο «Χάρτης των Θεµελιωδών ικαιωµάτων» περιέχει 54 άρθρα, τα οποία ορίζουν τα πολιτικά, οικονοµικά και κοινωνικά δικαιώµατα των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιο αναλυτικά, κατοχυρώνει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, το δικαίωµα στη ζωή, στην ακεραι τητα του ατ µου, την ελευθερία της έκφρασης και της συνείδησης. Προωθεί επίσης την ισ τητα ανδρών και γυναικών, το δικαίωµα στην περιβαλλοντική προστασία κ.ά. Για να απολαµβάνουν, µως, τα δικαιώµατα αυτά οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν και υποχρεώσεις. Τέτοιες υποχρεώσεις, για παράδειγµα, είναι ο σεβασµ ς του πολιτισµο, της γλώσσας, της ιστορίας και των παραδ σεων κάθε λαο οποιασδήποτε χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η τήρηση των ν µων και των ιδιαίτερων καν νων που ισχ ουν σε κάθε κράτος κτλ.

Κεφάλαιο 2ο: ικαιώµατα και υποχρεώσεις των Ευρωπαίων πολιτών È ÛÔ ÌÂ Î È Û ÔÏÈ ÛÔ ÌÂ ÌÂÚÈÎ applefi Ù ÈÎ ÈÒÌ Ù Î È ÙÈ appleô ÚÂÒÛÂÈ appleô Ô ÌÂ ˆ Úˆapple ÔÈ appleôï ÙÂ : ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Έχω δικαίωµα να σπουδάσω σε κάποιο πανεπιστήµιο κράτους-µέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχω δικαίωµα να κυκλοφορώ ελε θερα στα κράτη-µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να µείνω σε κάποια απ αυτά για τρεις ολ κληρους µήνες, χωρίς να απαιτο νται διατυπώσεις. Έχω δικαίωµα ίσης µεταχείρισης µε τους γηγενείς εργαζοµένους, αν αποφασίσω να εργαστώ σε κάποιο κράτος-µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Έχω την υποχρέωση, ταν σπουδάζω σε µια χώρα, να έχω ασφάλεια ασθενείας. Έχω υποχρέωση να διαθέτω έγκυρο δελτίο ταυτ τητας ή διαβατήριο, για να εισέλθω σε ένα κράτος-µέλος. Έχω υποχρέωση να χρησιµοποιώ τη ζώνη ασφαλείας σε λα τα οχήµατα, ακ µα και τα τουριστικά πο λµαν ή τα µικρά λεωφορεία. ιαβάζω ορισµένους καν νες που ισχ ουν σε κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Στην Αγγλία, την Ιρλανδία, την Κ προ και τη Μάλτα οδηγο µε στην αριστερή πλευρά του δρ µου. Τα κατοικίδια ζώα πρέπει να είναι εφοδιασµένα µε διαβατήριο, στο οποίο να καταγράφεται ο πλήρης εµβολιασµ ς τους. Η χρήση κινητο τηλεφώνου κατά την οδήγηση αυξάνει υπέρµετρα τον κίνδυνο πρ κλησης θανατηφ ρων ατυχηµάτων και γι αυτ απαγορε εται ρητά σε λες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ƒ ƒπ Η Ιωάννα και η Νατάσσα θα ταξιδέψουν µε τους γονείς τους στη Γερ- µανία. Ας δο µε µαζί ποιες διευκολ νσεις έχουν και τι δεν επιτρέπεται να κάνουν. 1. Χρειάζονται µ νο έγκυρο δελτίο ταυτ τητας ή διαβατήριο. 2. εν επιτρέπεται να πάρουν τον σκ λο µαζί τους αν δεν έχει διαβατήριο, που να γράφει τι έχει εµβολιαστεί πλήρως. 77

3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Το άτοµο και η Ευρωπαϊκή Ένωση Ενότητα Β : Οι Ευρωπαίοι πολίτες 3. Αν αρρωστήσει κάποιος κατά τη διάρκεια του ταξιδιο, µπορεί να έχει ιατροφαρµακευτική περίθαλψη δωρεάν ή µε µειωµένο κ στος µε την Ευρωπαϊκή Κάρτα Ασφάλισης Ασθενείας. 4. Χρησιµοποιο ν το ευρώ για τις συναλλαγές τους. Αναζητο µε κι εµείς ανάλογους καν νες. 1........ 2........ 3........ ª π π... Οι Ευρωπαίοι πολίτες έχουν δικαιώµατα και υποχρεώσεις που τους διασφαλίζουν την ειρηνική συν παρξη και συνεργασία. Οφείλουν να γνωρίζουν και να τηρο ν τις υποχρεώσεις τους, καθώς και να απολαµβάνουν και να διεκδικο ν τα δικαιώµατά τους. Ó ÎÂÊ Ï ˆÛË È Úˆapple ÔÈ, apple Ú ÙÈ È ÊÔÚ (ÁÏÒÛÛ, ıë Î È ıèì, apple Ú fiûâè ) appleô ÌappleÔÚÂ Ó Ô Ó, Â Ó È ÂÓˆÌ ÓÔÈ ÎÈ ÂÚÁ ÔÓÙ È applefi ÎÔÈÓÔ ÁÈ ÙËÓ ÂÈÚ ÓË Î È ÙËÓ Â ËÌÂÚ. Ó ÎÔ Ó Û ÌÈ ÌÂÁ ÏË ÔÈÎÔ- Á ÓÂÈ Î È ÌÔÈÚ ÔÓÙ È ÙËÓ ÚÒappleË Î È ÙÔÓ Â Úˆapple Îfi appleôïèùèûìfi Â Ò Î È appleôïï ÚfiÓÈ. ÙÔ appleôï Ù ÙË Úˆapple Î ŒÓˆÛË Ó ÁÓˆÚ ÔÓÙ È ÈÎ ÈÒÌ Ù Î È È ÎÔÏ ÓÛÂÈ, fiappleˆ Ó Ù ÍÈ- Â Ô Ó ÂÏ ıâú, Ó ÛappleÔ Ô Ó Î È Ó È Ì ÓÔ Ó Û fiappleôè ÒÚ Ì ÏÔ ÂappleÈı ÌÔ Ó, Ó ÂÚÁ ÔÓÙ È Ì ÛÔ fiúô Û ÔappleÔÈ appleôùâ ÒÚ ÙË Úˆapple Î ŒÓˆÛË Î.. Ùfi ÚÔÓ fiìˆ Ô Ó Î È appleô- ÚÂÒÛÂÈ, fiappleˆ Ó Û ÌÌÔÚÊÒÓÔÓÙ È Ì ÙÔ Î ÓfiÓÂ, Ó ÙËÚÔ Ó ÙÔ ÓfiÌÔ ÙË ÒÚ ÛÙËÓ ÔappleÔ Ô Ó Î È Ó Û ÔÓÙ È ÙÔÓ appleôïèùèûìfi ÙË. 78